«Տնտեսագիտության և միջազգային տնտեսական հարաբերությունների» ամբիոնը ստեղծվել է «Տեսական և ընդհանուր տնտեսագիտության» և «Միջազգային տնտեսական հարաբերությունների» ամբիոնների միաձուլման արդյունքում 2016թ.-ին:

«Տեսական և ընդհանուր տնտեսագիտության» ամբիոնը (նախկինում՝ «Տնտեսագիտության տեսության» ամբիոն) հիմնադրվել էր 1929թ.-ին, իսկ «Միջազգային տնտեսական հարաբերությունների» ամբիոնը՝ 1991թ.-ին, վերջինս Հայաստանում առաջինն էր իր մասնագիտացման ուղղվածությամբ:

2016թ.-ի դեկտեմբերից «Տնտեսագիտության և միջազգային տնտեսական հարաբերությունների» ամբիոնը գլխավորում է Գ. Ս. Գալստյանը: Ամբիոնում աշխատում են 1 ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ, 5 պրոֆեսոր, 12 դոցենտ, 10 ասիստենտ և 1 դասախոս: Գործում են «Տնտեսական քաղաքականություն և իրավունք», «Միջազգային տնտեսական հարաբերություններ» ու «Տնտեսագիտություն և գործարարություն» մագիստրոսական ծրագրերը:

Ամբիոնն իրականացնում է ֆակուլտետի տնտեսագիտական կրթության հիմնարար՝ «Տնտեսագիտական տեսություն», «Տնտեսագիտական մտքի պատմություն», «Տնտեսական պատմություն», «Համաշխարհային տնտեսություն», «Միջազգային տնտեսագիտություն» և այլ առարկաների դասավանդումը բակալավրիատում և մագիստրատուրայում:

Ամբիոնը սպասարկում է ԵՊՀ այլ ֆակուլտետներում «Տնտեսագիտություն» և տնտեսագիտական այլ դասընթացների, ինչպես նաև տնտեսագիտական ուղղվածությամբ դպրոցներում «Կիրառական տնտեսագիտություն» առարկայի դասավանդումը:

Տնտեսագիտության մեջ մաթեմատիկական մոդելավորման ամբիոնը (նախկինում «Տնտեսական կիբեռնետիկա») հիմնադրվել է 1965 թվականին: Ամբիոնը գլխավորել են գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Վ. Ի. Կարաբեկովը, տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր Յու. Թ. Մովսիսյանը (1972-1974թթ., 1978-1992թթ.), տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր, Վ. Հ. Թորոյանը (1992-2002թթ.): 2003 թվականից ամբիոնը ղեկավարում է տեխ. գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Ա.Հ. Առաքելյանը:

Ամբիոնում աշխատում են 3 պրոֆեսոր, 15 դոցենտ և 3 դասախոս:

Ներկայումս ամբիոնի կողմից բակալավրիատում սպասարկվում են տնտեսագիտության ֆակուլտետի երկու մասնագիտություններում դասավանդվող հետևյալ դասընթացները.

Ա. ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱԿԱՆ ԵՎ ԲՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԴԱՍԸՆԹԱՑՆԵՐ

«Համակարգչից օգտվելու հմտություններ»

Բ. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԴԱՍԸՆԹԱՑՆԵՐ

«Տնտեսական ինֆորմատիկա»

«Գործույթների հետազոտման մաթեմատիկական մեթոդներ»

«Տնտեսական իրավիճակների մոդելավորում»

«Համակարգչային պրակտիկում»

«Միկրոէկոնոմիկա»

«Մակրոէկոնոմիկա»

«Էկոնոմետրիկա»

Գ. ՀԱՏՈՒԿ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԴԱՍԸՆԹԱՑՆԵՐ

«Գրաֆների տեսության կիրառություններ»,

«Էլեկտրոնային առևտուր»,

«Օպտիմալ կառավարում»,

«Անշարժ գույքի գնահատում»,

«Էկոնոմետրիկական մեթոդների կիրառությունները տնտեսագիտական վերլուծություններում»,

«Սոցիալ-տնտեսական գործընթացների կանխատեսման մեթոդներ և մոդելներ»:

Ամբիոնի կողմից իրականացվում են երկու մագիստրոսական ծրագրեր՝ «Մոդելավորումը ֆինանսատնտեսական համակարգերում» և «Կառավարման տեղեկատվական համակարգեր»: Դրանցից առաջինն իրականացվում է ՀՀ կենտրոնական բանկի հետ համատեղ, իսկ երկրորդի ուսումնական ծրագրերը մշակվել են ԱՄՆ Կալիֆոռնիայի (Ֆրեզնո) պետական համալսարանի մասնագետների հետ համատեղ, այդ համալսարանի համանուն ծրագրի հիման վրա:

Ամբիոնի շրջանավարտները` բարձրորակ տնտեսագետ-վերլուծաբաններ են, որոնք ունակ են աշխատել տնտեսության բոլոր ոլորտներում: Նրանք կարևոր դերակատարում են ունեցել ինչպես Խորհրդային, այնպես էլ նորանկախ Հայաստանի տնտեսության զարգացման և կառավարման հիմնախնդիրների մշակման և իրականացման գործում: Պատահական չէ, որ Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսևերի և էկոնոմիկայի 7 նախարարներից 5-ը եղել են ամբիոնի շրջանավարտները:

Ներկայումս ամբիոնի գիտահետազոտական գործունեության հիմնական ուղղություններն են միգրացիոն հոսքերի ուսումնասիրության, շրջակա միջավայրի տնտեսագիտության, կազմակերպության /ֆիրմայի/ տնտեսագիտության և ՀՀ-ում տարածքային համաչափ զարգացման հիմնախնդիրները:

Գիտահետազոտական գործունեության մակարդակի բարձրացմանը նպաստում են ամբիոնի կապերը արտասահմանյան մի շարք երկրների, հատկապես Հունաստանի, Միացյալ Թագավորության,Պորտուգալիայի, Լատվիայի և ԱՄՆ-ի գիտնականների հետ:

ԵՊՀ Տնտեսագիտության ֆակուլտետի «Կառավարման և գործարարության» ամբիոնը հիմնադրվել է 1996թ.: Հիմնադիր ամբիոնի վարիչն է եղել տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆ. Հայկ Լևոնի Սարգսյանը: 2003-2016թթ.-ին ամբիոնը գլխավորել է տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր Սարգիս Լևոնի Ղանթարջյանը: 2016թ.-ից մինչ օրս ամբիոնը գլխավորում է տնտեսագիտության թեկնածու Կառլեն Գագիկի Խաչատրյանը:

Ամբիոնում աշխատում են 31 դասախոսներ, այդ թվում 4 պրոֆեսոր, 9 դոցենտ և գիտության թեկնածուներ:

Առանձին դասընթացներ կարդալու համար հրավիրվում են համապատասխան բնագավառների մասնագետներ, ինչը հնարավորություն է ընձեռում զուգակցել ակադեմիական կրթությանը գործնական հմտությունների հետ: Նրանց թվում են ներկայիս ՀՀ Ֆինանսների նախարար Վաչե Գաբրիելյանը, ՀՀ Կառավարության «Օրենսդրության կարգավորման ազգային կենտրոն»-ի տնօրեն Արմեն Եղիազարյանը, «Տնտեսություն և արժեքներ» հետազոտական կենտրոնի նախագահ Մանուկ Հերգնյանը:

2008-2009 ուս.տարուց գործում են «Գործարար կառավարում» և «Ինովացիոն կառավարում» մագիստրոսական ծրագրերը: Աշխատակիցների կողմից տպագրվել են տասնյակ դասագրքեր, մենագրություններ, ուսումնական և ուսումնամեթոդական ձեռնարկներ, բացմաթիվ գիտական հոդվածներ: Ամբիոնի աշխատակիցները մշտապես մասնակցում են տարբեր միջազգային գիտաժողովների և կոնֆերանսների, արժանանում գիտության ոլորտում ձեռքբերումների համար տարբեր մրցանակների: Մասնավորապես, 2011 թ. հուլիսի 22-ին ֆակուլտետի դեկան, ամբիոնի պրոֆ.՝ Հ. Սարգսյանը Սինգապուրում արժանացել է 2011թ. «Տնտեսագիտության լավագույն պրոֆեսոր» կոչմանը:

Ամբիոնի աշխատակիցները վերապատրաստվել են աշխարհի տարբեր հանրահայտ բուհերում` ԱՄՆ-ի Կալիֆոռնիայի պետական համալսարանում, Հարվարդի համալսարանում, Ռուսաստանում, Հունաստանում, Բուլղարիայում:

Համաշխարհային բազմաթիվ ԲՈՒՀ-երի և ամբիոնների միջև գործում են համագործակցային տարբեր մակարդակների ծրագրեր` ընդհուպ մինչև կոնկրետ առարկայական ծրագրերի շրջանակներում: «Մրցունակության միկրոտնտեսագիտություն» դասընթացը կազմակերպվում է Հարվարդի համալսարանի հետ համատեղ` հեռահար ուսուցմամբ:

ԵՊՀ տնտեսագիտության ֆակուլտետի «Ֆինանսահաշվային» ամբիոնը ստեղծվել է 2001 թվականի փետրվարին, որի ղեկավարումը մինչև 2003 թվականի փետրվարը իրականացվել է ճանաչված գիտնական, պետական և հասարակական գործիչ, տնտեսագիտության թեկնածու, դոցենտ Լևոն Միսակի Դավթյանի կողմից: 2004 թվականից մինչև 2007 թվականի սեպտեմբերը, ամբիոնը ղեկավարել է տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր Վարդան Բաբկենի Բոստանջյանը: 2008 թ-ից ամբիոնը ղեկավարում է տնտեսագիտության թեկնածու, դոցենտ Հայկ Գերասիմի Մնացականյանը:

«Ֆինանսահաշվային» ամբիոնի ստեղծման օրվանից տարվել և տարվում են հետևողական աշխատանքներ պրոֆեսորադասախոսական բարձր որակավորում ունեցող անձանակազմի ձևավորման, գիտամանկավարժական պահանջվող մակարդակի ապահովման, կրթական և մասնագիտական ծրագրերի մշակման ներդրման, ուսումնական գործընթացի արդյունավետության բարձրացման, գիտահետազոտական գործունեության ծավալման ուղղություններով: Արդյունքում, ամբիոնում այսօր արդեն առկա են բոլոր այն պայմանները, որոնք անհրաժեշտ են հանրապետության կրթահամակարգի բոլոր մակարդակներում, գիտամանկավարժական և գիտահետազոտական արդյունավետ գործունեություն իրականացնելու համար: Ելնելով կրթական ծառայությունների որակին ներկայացվող պահանջների կտրուկ բարձրացումից, ամբիոնը ուսումնական գործընթացի կատարելագործման, կրթական ժամանակակից տեխնոլոգիաների կիրառման, ինչպես նաև դասախոսների մասնագիտական մակարդակի արդիականացման ճանապարհով ծավալում է համակողմանի գործունեություն նշված պահանջների բավարարման համար:

«Ֆինանսահաշվային» ամբիոնում վերանայվել և արդիականացվել են բակալավրիատում և մագիստրատուրայում ամբիոնի կողմից դասավանդվող առարկաների ուսումնական ծրագրերը: Միևնույն ժամանակ ուսումնասիրելով միջազգային հաշվապահական հայտնի ինստիտուտների մագիստրոսական ծրագրերը, ի լրումն «Ֆինանսներ, դրամաշրջանառություն եւ վարկ» մասնագիտացման, ամբիոնի մագիստրատուրայում բացվել է նոր մասնագիտացում` «Հաշվապահական հաշվառում եւ աուդիտ», որի ուսումնական ծրագիրը համապատասխանում է ժամանակակից միջազգային կրթական ստանդարտներին:

Մագիստրոսական ծրագրերում դասավանդվում են հետևյալ հիմնարար առարկաները՝ «Դրամավարկային քաղաքականություն», «Բանկային մենեջմենթ», «Կորպորատիվ ֆինանսներ», «Ներդրումային քաղաքականություն», «Գործարարական իրավունք», «Հարկային վարչարարություն», «Մաքսային վարչարարություն», «Հարկաբյուջետային քաղաքականություն», «Ֆինանսական հաշվառում», «Կառավարչական հաշվապահություն», «Հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներ», «Աուդիտի հիմունքներ»:

Ծրագիրը ներառում է նաև մի շարք այլ առարկաներ, որոնք, ըստ էության, լրացնում են ՀՀ տնտեսության ֆինանսական հատվածի համար անհրաժեշտ գիտելիքները:

Ներկայումս ամբիոնը ունի ինչպես առկա, այնպես էլ հեռակա (որը սկսել է գործել 2009 թ.-ից) մագիստրոսական ուսուցում (ավելի քան 200 մագիստրանտներ):

Ամբիոնի աշխատանքներում ընդգրկված են հիմնական դասախոսների հետ միասին նաև ՀՀ բանկային, հարկային, մաքսային և տնտեսության այլ ոլորտների փորձառու մասնագետները: Բոլորն ունեն գիտական աստիճաններ, իսկ կեսից ավելին` նաև գիտական կոչումներ: Ի լրումն մագիստրոսական խորացված ուսուցմամբ երկու ծրագրերի, ամբիոնը բակալավրիատում դասավանդում է նաև հետևյալ առարկաները՝ «Վիճակագրություն», «Հաշվապահական հաշվառում», «Ֆինանսներ 1», «Ֆինանսներ», «Բանկային գործ», «Ռիսկերի կառավարում և ապահովագրություն», «Կառավարչական հաշվառում», «Վարկային գործառնություններ», «Բանկային նոր տեխնոլոգիաներ», «Պետական ֆինանսական համակարգեր»:

ԵՊՀ Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի «Նորարարության տնտեսագիտություն» ամբիոնը հիմնադրվել է 2019 թ.-ին: Ամբիոնի վարիչն է տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Խաչատուրի Մարկոսյանը, ով այդ պաշտոնում ընտրվել է մրցույթով, ԵՊՀ գիտական խորհրդի կողմից մրցույթի արդյունքները հաստատվել են 2019 թ. հունիսի 27-ին: Պրոֆեսոր Ա.Մարկոսյանը 30 տարի շարունակ համատեղել է գիտամանկավարժական գործունեությունը պրակտիկ աշխատանքի հետ:

Ամբիոնի ստեղծումը պայմանավորված է բարձրագույն կրթության ոլորտում որդեգրված՝ գիտության ոլորտում նորարարական գործունեության զարգացման, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն կրթության, գիտության և նորարարական մշակումների մրցունակությունը ու միջազգայնացումը խթանելու, դրանք միջազգային զարգացման միտումներին և Հայաստանի Հանրապետության սոցիալ-տնտեսական զարգացման ծրագրերին համահունչ դարձնելու նպատակներով:

Նորարարության տնտեսագիտության և կառավարման ամբիոններ գործում են աշխարհի գրեթե բոլոր առաջատար ԲՈՒՀ-երում և գիտա-կրթական կենտրոններում:

Ամբիոնում աշխատում է 7 դասախոս, այդ թվում 3-ը՝ տնտեսգիտության դոկտորներ, պրոֆեսորներ, 4-ը տնտեսագիտության թեկնածուներ:
Ամբիոնում գործում է «Ինովացիոն կառավարում» մագիստրոսական ծրագիրը:

Ամբիոնի բոլոր դասախոսներն ունեն աշխատանքային հարուստ կենսափորձ ՀՀ տնտեսության առանցքային այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են՝ պետական կառավարման համակարգը, արտոնագրման և հեղինակային իրավունքների պաշտպանությունը, սոցիալական ծառայությունները և այլն:

Ամբիոնի դասախոսների գործունեությունն արժանացել է բարձր գնահատականի՝ ՌԴ Նախագահի (ԱՊՀ շրջանակում), ՀՀ Նախագահի, ՀՀ Ազգային ժողովի, ՀՀ վարչապետի կողմից շնորհված բարձր պարգևների և խրախուսանքների շնորհմամբ:

XX-XXI դարերի սահմանագլխին սկիզբ առած և հասարակությունում ընթացող տնտեսական, տեխնոլոգիական, իրավական, սոցիալական և, ի վերջո, ժողովրդավարական վերափոխումների ծրագրային նպատակների և փաստացի արդյունքների ուժգնացող խզումը նոր և առավել արդյունավետ լուծումների պահանջ է առաջադրում: Եվ այդ լուծման բաղադրիչներից մեկը սահմանադրականության դեֆիցիտի հաղթահարումն է:

ԵՊՀ Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի Սահմանադրական տնտեսագիտության գիտավերլուծական կենտրոնը /այսուհետ՝ Կենտրոն/ ստեղծվել է 2016թ-ին, որի գործունեությունը նպատակաուղղված է սահմանադրականության մշտադիտարկման ու կառավարման, տնտեսության ինստիտուցիոնալ զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ հետազոտությունների իրականացմանը, գիտագործնական լուծումների առաջադրմանը:

Կենտրոնի խնդիրներն են.

մշակել երկրների սահմանադրական ախտորոշման, մշտադիտարկման և կառավարման մեթոդական մոտեցումներ,

մշակել սահմանադրականության մակարդակի գնահատման ինդիկատորների համակարգ, հարցումների անցկացման միասնական մեթոդաբանություն և գործընկեր կազմակերպությունների հետ համատեղ ստեղծել միասնական տվյալների բազաներ,

մշակել տարբեր ոլորտներին առնչվող տնտեսական քաղաքականության սկզբունքներ՝ հաշվի առնելով սահմանադրական նորմերի ազդեցության գործառութային, կառուցակարգային հնարավորությունները և կիրառելիության առանձնահատկությունները,

ստեղծել համագործակցող գիտահետազոտական և վերլուծական կազմակերպությունների, շահագրգիռ կարգավորող մարմինների, ինչպես նաև սահմանադրականության ոլորտի անհատ հետազոտողների լայն ցանց,

մատուցել կրթական ծառայություններ սահմանադրական տնտեսագիտությանն առնչվող առանձին դասընթացների մշակման ու վերապատրաստումների ծրագրերի միջոցով:

Կենտրոնի աշխատանքներին մասնակցելու են ԵՊՀ ֆակուլտետների և այլ բուհերի ուսանողները, մագիստրանտները, ասպիրանտները և այլ հետազոտողներ:

Ծրագրի իրականացմանը աջակցելու են՝

ՀՀ կառավարությունը,

ՀՀ Կենտրոնական Բանկը,

ՀՀ Սահմանադրական դատարանը,

«Սահմանադրական մշակույթ միջազգային վերլուծական կենտրոն» հիմնադրամը:

Ֆիզիկական անձիք

Կենտրոնի գործունեության միջոցով ակնկալվում է իրականացնել սահմանադրական տնտեսագիտության հիմնախնդիրներին առնչվող հիմնարար հետազոտություններ:

Ծրագրի իրականացման արդյունքում նախատեսվում է՝

սահմանադրականության մակարդակի գնահատման, ախտորոշման, մշտադիտարկման ու կառավարման հայեցակարգային մոդելի դրույթների և դրանց հիման վրա միասնականացված մեթոդիկայի մշակում և փորձարկում դիտարկվող երկրների կտրվածքով,

գիտական մշակումների հրատարակում(հոդվածներ, մենագրություններ և այլն), այդ թվում՝ օտարերկրյա ճանաչված և բարձր վարկանիշ ունեցող պարբերականներում,

սահմանադրական տնտեսագիտության տվյալների համապարփակ բազաների ստեղծում,

համագործակցող կազմակերպությունների հետ տարբեր երկրներում սահմանադրական մշտադիտարկումների իրականացում:

Կենտրոնի մասին ամբողջական տեղեկատվությանը կարող եք ծանոթանալ հետևյալ հղմամբ