Educational plan

PDF

Type:

Bachelor

Speciality:

053101.01.6 - Քիմիա

Specialisation:

053101.01.6 - Քիմիա

Qualification awarded:

Քիմիայի բակալավր

Programme academic year:

2024/2025

Mode of study:

Full time

Language of study:

Հայերեն

General educational component

Chair code	Name of the course	Credits
1106	Հայոց պատմություն 1	2
3-րդ՝ աշնանային 2 ժամ/շաբ. դաս. -2 ժամ MANDATORY 1106/Բ04 1. Purpose of the Course հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերը, 2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները, 3. բացատրելու հայոց պետականության ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները հին և միջին դարերում՝ արժևորելով և իր քաղաքացիական գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները, 5. կիրառելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու, 7. նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի (ընտանիքի, ընկերների և այլոց) գիտակցության մեջ հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորմանն ու արմատավորմանը: 3. Description հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություն, 2. Սեմինար, 3. Քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝ կիսամյակի ավարտին նախատեսված է ստուգարք, որն իրականացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է երկու հարց: Ուսանողը «ստուգված» ստանում է հարցերը հիմնական գծերով, բավարար չափով ներկայացնելու դեպքում: 6. Basic Bibliography Հովհաննիսյան Պ., Մինասյան Է. և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2012: Ժամկոչյան Հ., Աբրահամյան Ա., Մելիք-Բախշյան Ս., Պողոսյան Ս., Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 1975: Հայոց պատմություն, հ. II, գ. II, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, «Զանգակ-97» հրատ., Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., 2014: 7. Main sections of the course 1. Հայկական լեռնաշխարհ. աշխարհագրական դիրքը, տարածքը և բնական պայմանները: 2. Հայ ժողովրդի ծագման հիմնահարցը և վաղ պետական կազմավորումները Հայկական լեռնաշխարհում: 3. Վանի թագավորությունը (Ք.ա. IX-VII դդ.): Հայաստանը Երվանդունիների հարստության օրոք (Ք.ա. VI-III դդ.): 4. Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտաշեսյան (Ք.ա. 189-1 թթ.) և Արշակունյաց (66-428 թթ.) հարստությունների օրոք: 5. Հայոց մշակույթի Ոսկեդարը: Հայաստանը նախարարական համակարգի ներքո (428-885 թթ.): 6. Հայոց թագավորությունը Բագրատունյաց հարստության (885-1045 թթ.) օրոք: 7. Կիլիկիայի հայկական պետությունը (1080-1375 թթ.): 8. Քոչվորական ցեղերի արշավանքները Հայաստան: 9. Հայ-վրացական զինակցությունը և Զաքարյանների իշխանությունը: 10. Հայաստանը ուշ միջնադարում:
1602	Անգլերեն-1	2
1-ին`աշնանային 2 ժամ/ շաբ. գործն. - 2 ժամ MANDATORY 1602/Բ09 1. Purpose of the Course 1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում, 2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում, 3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական, տերմինների ներմուծում և ուսուցում, 4. մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և թարգմանություն: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. բացատրել անգլերենի քերականության հիմունքները և ճիշտ կիրառել քերականական կառույցները, 2. ներկայացնլ մասնագիտական բառային ֆոնդի հիմնական հասկացությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները, 5. հաղորդակցվել ընդհանուր և մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. օգտվել մասնագիտությանն առնչվող տեղեկատվական օտարալեզու աղբյուրներից: 3. Description 1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում, 2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում, 3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական, տերմինների ներմուծում և ուսուցում, 4. մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և թարգմանություն: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք 4. ինքնուրույն աշխատանք: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ: 1. Գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ): 2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը): 6. Basic Bibliography Mkhitaryan Ye. “Basic English for University Student” Yerevan 2008 Snitnikova N. I. «Reading and Speaking on Biology and Medicine» (учебное пособие) 2006 7. Main sections of the course 1. անգլերենի քերականական կառույցները, 2. ընդհանուր բառապաշարի զարգացում, 3. մասնագիտական անգլերենի հիմնական բառապաշարը, 4. մասնագիտական անգլերեն լեզվով գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների ներմուծում:
1608	Ֆրանսերեն-1	2
1-ին աշնանային 2 ժամ/շաբ. գործն. – 2 ժամ MANDATORY 1608/Բ09 1. Purpose of the Course • զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները, • ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական - հնչերանգային, բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին, • զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. քննարկելու գիտական տարաբնույթ տեքստերի լեզվաոճական և կառուցվածքային առանձնահատկությունները, 2. մեկնաբանելու լեզվաբանական տերմինաբանությանն առնչվող տարբեր խնդիրներ: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կատարելու գիտական տեքստերի հաղորդակցական ներուժի վերլուծություն, 4. գործնականում կատարելու տարբեր գիտական տեքստերի ֆրանսերենից հայերեն և հայերենից ֆրանսերեն թարգմանություններ՝ այդ տեքստերի թարգմանության համարժեքության սկզբունքներին համապատասխան: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. օգտվելու տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, գիտական հոդվածներ և այլն), 6. ձեռքբերված գիտելիքները կիրառելու նաև այլ՝ հարակից գիտակարգերի շրջանակներում կատարվելիք ուսումնասիրություններում: 3. Description • զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները, • ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական - հնչերանգային, բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին, • զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք, 2. հանձնարարված գրականության ընթերցում, 3. քննարկումներ, 4. ինքնուրույն հետազոտություն, 5. խմբային աշխատանք դասավանդման, 6. նորարարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: 6. Basic Bibliography Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 1. ClE International, 2006. Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004. 7. Main sections of the course 1. Գիտական ոճ (բնորոշ գծերը, ժանրային առանձնահատկությունները, ենթաոճերը: 2. Գիտական ֆրանսերենի ձևաբանական-շարահյուսական առանձնահատկությունները: 3. Գիտական լեզվի նորմայի օրինաչափությունները: 4. Բառապաշարի դասակարգման հիմնական սկզբունքները ֆրանսերենում: 5. Բառապաշարի հարստացման հիմնական ուղիները: 6. Տարաբնույթ տեքստերի գիտական շարադրանքի լեզվաոճական առանձնահատկությունների քննություն: 7. Դարձվածքի մեկնաբանությունները ֆրանսիական աղբյուրներում: Դարձվածքը որպես ժողովրդի լեզվամտածողության առանձնահատուկ տարր:
1205	Չինարեն-1	2
1-ին աշնանային 2 ժամ/շաբ. գործն. 2 ժամ MANDATORY 1205/Բ09 1. Purpose of the Course · ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին, · ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները, · ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար, · ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի մասին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը, 2. նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները), 3. մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն), բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. կառուցելու կապակցված խոսք, 5. գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում, 6. գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ, 7. վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 8. քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները, 9. կառուցելու երկխոսություն, 10. թարգմանելու պարզ տեքստեր: 3. Description · ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին, · ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները, · ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար, · ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի մասին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods Գործնական պարապմունքներ՝ 1. դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ, 2. կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով, 3. հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով, 4. ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով, 5. գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց, 6. կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ, 7. հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապնդելով անցած բառապաշարը, 8. թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարք Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական : 6. Basic Bibliography 李晓琪，《博雅汉语》初级1学生书, 北京大学出版社，2013年李晓琪，《博雅汉语》初级1练习册, 北京大学出版社，2013年刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书，北京语言大学出版社，2015年姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册，北京语言大学出版社，2015年 7. Main sections of the course Թեմա 1：语音（声母、韵母、声调） Թեմա 2：语音（声调、音变、拼写规则） Թեմա 3：第一课你好（“是”字句，“吗”疑问句） Թեմա 4：第二课你是哪国人（们、也、呢） Թեմա 5：第三课那是你的书吗（这、那，特殊疑问句，定语） Թեմա 6：第四课图书馆在哪儿（在，是，哪儿，方位名词） Թեմա 7：第五课在北京大学的东边（语音点小结） Թեմա 8：第六课现在几点（钟点表达法，数字表达法） Թեմա 9：第七课明天你有课吗（“有”句子，吧，方位名词，时间名词做状语） Թեմա 10：第八课你的电话号码是多少（吧，呢，号码表达法，“几”和“多少”） Թեմա 11：第九课多少钱一瓶（“几”和“多少”，“二”和“两”，量词，钱数表达法） Թեմա 12：第十课你家有几口人（语音点小结） Թեմա 13：第十一课北京的冬天比较冷（怎么样，不A不B，形容词谓语）
1803	Թուրքերեն-1	2
1-ին՝ աշնանային 2 ժամ / շաբ. գործն. – 2 ժամ MANDATORY 1803/Բ09 1. Purpose of the Course · սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն · ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ · զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու թուրքերենի հնչյունական համակարգը 2. սահմանելու թուրքերենի քերականական առանձնահատկությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. վերարտադրելու թուրքերեն պարզ նախադասություններ 4. թարգմանելու թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն պարզ տեքստեր: 3. Description · սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն · ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ · զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն 2. տեքստերի և վարժությունների կազմում 3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր հարցման ձևով` անցած նյութի հիման վրա: 6. Basic Bibliography Աաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015: Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980. Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999. Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996. 7. Main sections of the course Թեմա 1՝ Ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը: Թեմա 2՝ Գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում: Թեմա 3՝ Հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը: Թեմա 4՝ Անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում: Թեմա 5՝ Ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
1604	Գերմաներեն-1	2
1-ին`աշնանային 2 ժամ/ շաբ. գործն. 2 ժամ MANDATORY 1604/Բ09 1. Purpose of the Course · ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական և քերականական առանձնահատկություններին և ելակետային բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ), · խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել կարդալու, հասկանալու և վերարտադրելու հմտությունները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կազմելու մենախոսական և երկխոսական ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով, 2. ճիշտ օգտագործելու տարբեր իրավիճակներում բարեկիրթ խոսքի կաղապարները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. իրականացնելու տարբեր տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն, 4. գրելու համառոտ տեքստեր՝ հիմնավորելով իր տեսակետը: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով և գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը: 3. Description · ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական և քերականական առանձնահատկություններին և ելակետային բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ), · խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել կարդալու, հասկանալու և վերարտադրելու հմտությունները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և թիմային աշխատանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք, 5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում), 6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, 7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր. 1. Տարբեր բնույթի տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում: 2. Բառապաշարի ստուգում: 3. Զրույց թեմաների շուրջ: 4. Ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ: 6. Basic Bibliography Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022. DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016. Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с. 7. Main sections of the course · Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում: · Գերմաներենի բառապաշարային և ոճաբանական յուրահատկությունները: · Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
1302	Փիլիսոփայություն	3
5-րդ` աշնանային 2 ժամ/շաբ. դաս.-1. սեմ. -1 MANDATORY 1302/Բ08 1. Purpose of the Course · տալ ելակետային գիտելիքներ մարդ-աշխարհ փոխհարաբերությունների փիլիսոփայական ըմբռնման և փիլիսոփայական մտածողության առանձնահատկությունների մասին, · ծանոթացնել փիլիսոփայական հիմնական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրներին, · սովորեցնել գրագետ ձևակերպել և ներկայացնել սեփական աշխարհայացքի սկզբունքները և արժեքային կողմնորոշիչները։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. դասակարգել փիլիսոփայության գիտական - մեթոդաբանական, աշխարհայացքային և արժեքաբանական գործառույթները, 2. բացատրել ճշմարտության և մոլորության, գիտելիքի և հավատի, ռացիոնալի և իռացիոնալի սահմանազատման սկզբունքները, 3. մեկնաբանել քաղաքակրթական զարգացումների օրինաչափություններն ու արդի միտումները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. հարցադրումներ կատարել էութենականի մասին, էականը տարանջատել երևութականից, առաջնայինը՝ երկրորդայինից, 5. համադրել երևույթների իմացաբանական և արժեքաբանական մոտեցումները, 6. վերլուծել հասարակության բնութենական և սոցիոմշակութային հիմունքները։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. կատարել ընդհանրացումներ՝ կիրառելով մտածողության համապատասխան մեթոդները, 8. իմաստավորել աշխարհի ամբողջական պատկերը և այս համատեքստում մարդու կոչումն ու կյանքի իմաստը, 9. ակտիվացնել քննադատական մտածողությունը, դրսևորել ինքնավերլուծության հմտություններ։ 3. Description · տալ ելակետային գիտելիքներ մարդ-աշխարհ փոխհարաբերությունների փիլիսոփայական ըմբռնման և փիլիսոփայական մտածողության առանձնահատկությունների մասին, · ծանոթացնել փիլիսոփայական հիմնական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրներին, · սովորեցնել գրագետ ձևակերպել և ներկայացնել սեփական աշխարհայացքի սկզբունքները և արժեքային կողմնորոշիչները։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ, 2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն, 3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։ 5. Evaluation Methods and Criteria Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան, պատասխանների հիմնավորվածություն և ամբողջականություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Basic Bibliography Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, Եր. 2016։ Введение в философию, под ред. Фролов И.Т., М. 2012. Канке В. А., Основы философии, М., 2014. Губин В. Д. Философия, М., 2013. Бучило Н. Ф., Философия, М., 2013. 7. Main sections of the course 1. Փիլիսոփայությունը որպես մարդու և աշխարհի միջև մշակութային միջնորդ: 2. Փիլիսոփայական մշակույթի առանձնահատկությունները: 3. Պատմափիլիսոփայական ակնարկ: 4. Կեցության փիլիսոփայական ըմբռնումը: 5. Մարդկային կեցության առանձնահատկությունները: 6. Հոգեկանի ծագման վարկածները: 7. Իմացության էությունը և կառուցվածքը: 8. Ճշմարտություն, մոլորություն, հավատ: 9. Գիտական ճանաչողության մեթոդները: 10. Գիտություն և բարոյականություն: 11. Մարդու և հասարակության ծագման վարկածները: 12. Հասարակությունը որպես ինքնապարտադրող համակարգ: 13. Պատմության փիլիսոփայական ըմբռնումը : 14. Մշակույթ և քաղաքակրթություն: 15. Հասարակական կյանքի ոլորտները: 16. Սոցիալական առաջադիմությունը և մարդկության ապագան:
1705	Ռուսաց լեզու-2	2
3-րդ՝ աշնանային 2 ժամ/շաբ. գործն. 2 ժամ MANDATORY 1702/Բ05 1. Purpose of the Course · լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար, · ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների, · տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցները օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում, · խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել գրավոր և բանավոր խոսքը՝ հիմնական նորմատիվ, հաղորդակցական, էթիկական տեսանկյուններից, 2. ձևակերպել ռուս գրական լեզվի հիմնական նորմերը, 3. բացատրել պարբերանշված լեզվական միջոցների կիրառումը տարբեր հաղորդակցական իրավիճակներում: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. կիրառել գրական լեզվի ժամանակակից նորմերը, 5. կառուցել խոսքը լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական նորմերին համապատասխան, 6. վերհանել և վերացնել սխալները և վրիպումները լեզվի տարբեր մակարդակներում գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7.ստեղծագործաբար կիրառել ունեցած գիտելիքները: 3. Description · լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար, · ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների, · տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցները օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում, · խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունքներ 2. բանավոր խոսքի զարգացմանն ուղղված վարժություններ, քննարկումներ, 3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքը բաղկացած է 2 մասից՝ բանավոր և գրավոր: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով: Ուսանողներին տրվելու են վերլուծության համար տարբեր ժանրերի տեքստեր, որտեղ պետք էէ վերհանվեն և ուղղվեն սխալները՝ ըստ գրական լեզվի ժամանակակից նորմերի (լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական): 6. Basic Bibliography Введенская Л.А. Русский язык и культура речи. Москва, 2002. Воронцова Т.А. Культура речи. Ижевск, 2011. Голуб И.Б. Риторика: учитесь говорить правильно и красиво. Москва, 2013. Розенталь, Д.Э. Большой справочник по русскому языку. Москва, 2017. Розенталь, Д.Э. Словарь трудностей русского языка. 20000 слов: 20 000 слов. Москва, 2012 Розенталь Д.Э. Справочник по правописанию и литературной правке. Москва, 2003. Розенталь, Д.Э. Справочник по русскому языку. Практическая стилистика. Москва, 2011 Розенталь, Д.Э. Русский язык. Орфография. Пунктуация. Орфографический словарь. (Классический справочник). Москва, 2011. Русский язык и культура речи. По ред. Максимова В.И., Голубевой А.В. Санкт-Петербург, 2010. 0. www.cultrechi.narod.ru - «Грамотная речь, или Учимся говорить по-русски». Словари. www.gramota.ru - Справочно-информационный Интернет-портал «Русский язык». www.slovari.ru - Электронная библиотека словарей русского языка. 7. Main sections of the course 1. Ձևաբանական նորմեր: 2. Շարահյուսական նորմեր: 3. Խոսքային գործունեության տեսակները: 4. Հաղորդակցական նորմեր: 5. Խոսքային էթիկետ (խոսքի մշակույթի էթիկական նորմերը):
0608	Էկոլոգիայի և բնապահպանության հիմունքներ	2
4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս. 2 ժամ MANDATORY 0708/Բ07 1. Purpose of the Course · ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին, · ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել էկոլոգիայի` որպես գիտության ձևավորման պատմությունը, բացատրել սոցիալական էկոլոգիայի հիմունքները և առանձնահատկությունները, 2. ձևակերպել էկոհամակարգի, կենսացենոզի և նոոսֆերայի ուսմունքները, 3. նկարագրել մարդկության կայուն զարգացման սկզբունքները, 4. լուսաբանել աշխարհում և Հայաստանում օդային, հողային և ջրային ռեսուրսների հիմնական էկոլոգիական խնդիրները, 5. բացատրել բնական և անթրոպոգեն էկոհամակարգերի զարգացման ընդհանուր սկզբունքները և օրինաչափությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 6. կիրառել և գործնականում իրականացնել ՀՀ կլիմայի փոփոխության, կենսաբազմազանության և անապատացման դեմ պայքարի մասին ազգային զեկույցները, 7. մասնագիտական առանձնահատկություններից ելնելով՝ կիրառել բնապահպանական և էկոլոգիական գիտելիքները հասարակության կայուն զարգացման տարբեր ծրագրերում, 8. վերլուծել էկոլոգիական վիճակը և անել համապատասխան եզրակացություններ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 9. վերլուծել փաստերը և կատարել հետևություններ, 10. կազմակերպել տրամաբանական և վերլուծական աշխատանքներ: 3. Description · ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին, · ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods Դասավանդման ձևեր՝ համակցված դասեր՝ հեռահար դասընթացներ /Moodle համակարգով/ և դասախոսություններ: Ուսումնառության ձևեր՝ ինքնուրույն աշխատանք` գրականության ընթերցում, Moodle համակարգում զետեղված դասախոսությունների ընթերցում, առաջադրանքների կատարում և խմբային քննարկումներ: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարք. Ստուգարքն անցկացվում է թեստային համակարգով, on-line, տրվում է առավելագույնը 32 հարց, նախապես կազմված հարցաշարից: 6. Basic Bibliography Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ., Ժամհարյան Հ.Գ., Խոյեցյան Ա.Վ., Մովսեսյան Հ.Ս., Փիրումյան Գ.Պ. «Էկոլոգիայի և բնության պահպանության հիմունքներ»: Ուսումնական ձեռնարկ, Զանգակ-97, Երևան, 2010, 224 Էջ: Հովհաննիսյան Ն., Մելիքյան Ա., Դանիելյան Ա. «Ագրոկենսաբազմազանություն», Երևան: «ԹԱՍԿ» ՍՊԸ, 2014, 136 էջ. Եդոյան Ռ.Հ., Հովակիմյան Ժ.Հ. «Բնապահպանության դասավանդման մեթոդիկայի և լաբորատոր-գործնական պարապմունքների ձեռնարկ», Երևան, Իրավունք, 2010թ., 222 էջ: Մելքումյան Լ.Ս., Գալստյան Մ.Հ. «Բնապահպանության հիմունքներ», Երևան, 2010թ., 311 էջ: Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ. Տեր Մինաս քահանա Մարտիրոսյան «Բնապահպանություն և Աստվածաբանություն», Վաղարշապատ, 2007, 215 էջ: Հայրապետյան Է.Մ. և ուրիշներ «Շրջակա միջավայրի պահպանություն», Երևան, 2005թ.: 7. Main sections of the course Ներածություն: Էկոլոգիայի համառոտ պատմություն, կառուցվածքը, առարկան և օբյեկտը: Օրգանիզմների գոյության միջավայրը և պայմաններին հարմարվելը: Կյանքի գոյատեվման հիմնական միջավայրերը: Պոպուլյացիաների էկոլոգիա: Կենսացենոզներ: Էկոհամակարգեր: Նյութերի շրջանառությունը էկոհամակարգերում: էկոհամակարգերի ինքնազարգացում: Կենսոլորտ: Մարդու փոխազդեցությունը բնության հետ: Մթնոլորտի պահպանությունը: Երկրի կլիմայի փոփոխության և անապատացման հիմնախնդիրները: Ջրային պաշարների պահպանությունը: Հողային պաշարների պահպանությունը: Երկրի կենսաբանական բազմազանությունը: Կենսաբազմազանության պահպանությունը: Շրջակա միջավայրը և մարդու առողջությունը:
1106	Հայոց պատմություն 2	2
4-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս. 2 ժամ MANDATORY 1106/Բ06 1. Purpose of the Course հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հարցերը, 2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները, 3. բացատրելու հայոց պետականության վերականգնման համար մղվող ազատագրական պայքարի ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները, 4. վերլուծելու նորագույն ժամանակաշրջանում հայոց պետականության վերականգնումն ու զարգացումը՝ վերարժևորելով և իր գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 5. տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները, 6. կիրառելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու, 8. նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի գիտակցության մեջ ազգային-ազատագրական պայքարի և հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորման արմատավորմանը: 3. Description հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություն, 2. սեմինար, 3. քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով՝ կիսամյակի ավարտին նախատեսված է ստուգարք, որն իրականացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է երկու հարց: Ուսանողը «ստուգված» ստանում է հարցերը հիմնական գծերով, բավարար չափով ներկայացնելու դեպքում: 6. Basic Bibliography Հովհաննիսյան Պ., Մինասյան Է. և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Ե., ԵՊՀ հրատ., 2012: Ժամկոչյան Հ., Աբրահամյան Ա., Մելիք-Բախշյան Ս., Պողոսյան Ս., Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, ԵՊՀ հրատ., Ե., 1975: Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, «Զանգակ-97» հրատ.,Ե., ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., հ. III, գ. I, 2010, հ. III, գ. II, 2015, հ. IV, գ. I, 2010, հ. IV, գ. II, 2016: 7. Main sections of the course 1. Հայ ազատագրական շարժումը XVI դ. կեսերից մինչև XVIII դ.: 2. Ազատագրական պայքարը Սյունիքում և Սյունիքում 1722-1730 թթ.: 3. Ռուս-թուրքական և ռուս-պարսկական պատերազմները և Հայաստանը XIX դ. առաջին երեսնամյակում: Հայկական հարցի միջազգայնացումը: 4. Հայ քաղաքական կուսակցությունների առաջացումը և հայ ազատագրական շարժումը XIX դ. վերջին - XX դ. սկզբին: 5. Հայոց ցեղասպանությունը: 6. Մայիսյան հերոսամարտերը: Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը (1918-1920 թթ.): 7. Խորհրդային Հայաստանը (1920-1991 թթ.): 8. Հայերի մասնակցությունը Երկրորդ աշխարհամարտին: 9. Արցախյան շարժումը (1988-1991 թթ.) և պատերազմը (1991-1994 թթ.): 10. Հայաստանի երրորդ հանրապետությունը (1991 թվականից):
1602	Անգլերեն-2	2
2-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. գործն. 2 ժամ MANDATORY 1602/Բ11 1. Purpose of the Course 1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին, 2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում, 3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում, 4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ընկալել, հասկանալ, մեկնաբանել մասնագիտական տեքստերի բովանդակությունն ու կառուցվածքը, 2. տիրապետել մասնագիտական և ընդհանուր բառապաշարի հենքային շերտերին՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակադրմամբ, 3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում անգլերեն լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. իրականացնել գրավոր և բանավոր մասնագիտական տեքստերի ընթերցում, վերարտադրում և թարգմանություն, 5. ձևավորել և ներկայացնել բանավոր կապակցված խոսք՝ ուսումնասիրվող մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ, 6. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք՝ երկխոսության մեջ մտնելով համակուրսեցիների հետ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր օտարալեզու աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով 3. Description 1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին, 2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում, 3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում, 4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ: 1. գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ), 2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը): 6. Basic Bibliography Mkhitaryan Ye. “Basic English for University Student” Yerevan 2008 Snitnikova N. I. «Reading and Speaking on Biology and Medicine» (учебное пособие) 2006 7. Main sections of the course 1. մասնագիտական լեզվի բառապաշարարի առանձնահատկություններ 2. անգլերենով մասնագիտական գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների վերլուծություն 3. դասախոսության ընթացքում նյութի կարևոր առանցքային կետերի գրառում 4. տարբեր աղբյուրներից մասնագիտական տեղեկատվության առանձին մասերի համադրում և շարադրում 5. գրավոր տեքստերի վերաձևակերպում մասնագիտական բառապաշարի օգտագործմամբ:
0002	Քաղաքացիական պաշտպանություն և արտակարգ իրավիճակներում բնակչության առաջին բուժօգնություն	2
1-ին՝աշնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ (առցանց), գործ. – 4 ժամ (լսարանային) MANDATORY 0002/Բ10 1. Purpose of the Course ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. գնահատել տարաբնույթ ԱԻ-ը և ցուցաբերել նախընտրելի վարքագիծ, 2. ներկայացնել ԱԻ-ի և պատերազմի ժամանակ բնակչության պաշտպանությանն ուղղված միջոցառումները և քաղաքացիների գործառույթները, 3. գնահատել տուժածի վիճակը (առաջնային և երկրորդային զննում), վնասվածքի տեսակն ու ծանրությունը և ներկայացնել առաջին բուժօգնություն ցուցաբերելու հմտությունները, 4. մեկնաբանել համաճարակային իրավիճակներում վարակի տարածման հնարավոր ուղիները և պաշտպանության ձևերը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 5. կիրառել անհրաժեշտ հմտություններ, տարաբնույթ ԱԻ-ներում նախընտրելի վարքագիծ դրսևորելու ուղղությամբ, 6. ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն տարաբնույթ վնասվածքների և ախտահարումների դեպքերում, 7. օգտագործել ձեռք բերված կարողություները ԱԻ և պատերազմի ժամանակ պետության կողմից իրականացվող միջոցառումների ընթացքում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 8. կիրառել ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում, 9. վերլուծել իրավիճակը և կատարել անհրաժեշտ գործողություններ իր և շրջապատի համար: 3. Description ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություն, մեթոդական և գործնական պարապմունք: 2. Անհատական և ինքնուրույն աշխատանքներ: 3. Թեմատիկ ուսումնական խաղեր, ուսումնական տեսաֆիլմերի ցուցադրում: 4. Ուսումնամեթոդական վարժանք: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարք. անց է կացվում թեստային եղանակով (ուսումնառության արդյունքների համար նախատեսված կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովում): 6. Basic Bibliography Մարկարյան Ռ.Վ., Ջանջուղազյան Ն.Ա., Օհանջանյան Մ.Մ.,Հարությունյան Ա.Ա., Հարությունյան Վ.Ս., Բաղդասարյան Լ.Լ., Հասրաթյան Ռ.Ց., Վարդանյան Ջ.Հ. «Քաղպաշտպանության և արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր», Երևանի համալս. հրատ., 2006, 238 էջ: Հեղինակների կոլեկտիվ, «Մինչբժշկական օգնությունը բնակչությանը արտակարգ իրավիճակներում», ուսումնական ձեռնարիկ, Երևանի համալս. հրատ., 2007, 224 էջ: Կ.Ա.Մանասյան, «Սիրտ-թոքային վերակենդանացման մինչբժշկական մեթոդների ուսուցումը» (ուսումնամեթոդական աշխատանք), Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2007, 44 էջ: Մ.Խ.Ադամյան, «Փոխադրական անշարժացում», ուսումնամեթոդական աշխատանք, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2011, 36 էջ: Ս.Ա.Մանուկյան, Գ.Հ.Ճաղարյան «Արտակարգ իրավիճակների և քաղաքացիական պաշտպանության հիմնահարցեր», ուսումնական ձեռնարկ, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2017։ 7. Main sections of the course 1. Արտակարգ իրավիճակներ ու պատահարներ: 2. Քաղաքացիական պաշտպանություն: 3. ԱԻ-ում բնակչության առաջին բուժօգնություն:
1705	Ռուսաց լեզու-1	2
2-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. գործ. -2 ժամ MANDATORY 1702/Բ03 1. Purpose of the Course · լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար, · ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների, · տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցներն օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում, · խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել գրավոր և բանավոր խոսքը՝ հիմնական նորմատիվ, հաղորդակցական, էթիկական տեսանկյուններից, 2. ձևակերպել ռուս գրական լեզվի հիմնական նորմերը, 3. նկարագրել պարբերանշված լեզվական միջոցների կիրառումը տարբեր հաղորդակցական իրավիճակներում: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. կիրառել գրական լեզվի ժամանակակից նորմերը, 5. կառուցել խոսքը լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական նորմերին համապատասխան, 6. վերհանել և վերացնել սխալները և վրիպումները՝ լեզվի տարբեր մակարդակներում։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. ստեղծագործաբար կիրառել ձեռք բերած գիտելիքները: 3. Description · լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար, · ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների, · տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցներն օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում, · խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունքներ, 2. բանավոր խոսքի զարգացմանն ուղղված վարժություններ, քննարկումներ, 3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքը բաղկացած է 2 մասից՝ բանավոր և գրավոր: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով: Ուսանողներին տրվելու են վերլուծության համար տարբեր ժանրերի տեքստեր, որտեղ պետք է վերհանվեն և ուղղվեն սխալները՝ ըստ գրական լեզվի ժամանակակից նորմերի (լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական): 6. Basic Bibliography Введенская Л.А. Русский язык и культура речи. Москва, 2002. Введенская Л.А. Словарь ударений для работников радио и телевидения. Ростов-на-Дону, 2012. Вербицкая Л.А. и др. Давайте говорить правильно! Трудности современного русского произношения и ударения: Краткий словарь-справочник. Москва, 2003. Воронцова Т.А. Культура речи. Ижевск, 2011. Голуб И.Б. Риторика: учитесь говорить правильно и красиво. Москва, 2013. Розенталь, Д.Э. Большой справочник по русскому языку. Москва, 2017. Розенталь, Д.Э. Словарь трудностей русского языка. 20000 слов: 20 000 слов. Москва, 2012 Розенталь Д.Э. Справочник по правописанию и литературной правке. Москва, 2003. Розенталь, Д.Э. Справочник по русскому языку. Практическая стилистика. Москва, 2011 0. Розенталь Д.Э. Русский язык. Орфография. Пунктуация. Орфографический словарь. (Классический справочник). Москва, 2011. Русский язык и культура речи. Под ред. Максимова В.И., Голубевой А.В. Санкт-Петербург, 2010. www.cultrechi.narod.ru - «Грамотная речь, или Учимся говорить по-русски». Словари. www.gramota.ru - Справочно-информационный Интернет-портал «Русский язык». www.slovari.ru - Электронная библиотека словарей русского языка. 7. Main sections of the course Խոսքի մշակույթ որպես լեզվաբանական առարկա: Լեզվի հասարակական դերը: Գրավոր և բանավոր խոսքի առանձնահատկությունները: Ռուս գրական լեզվի նորմերի համակարգը: Հնչյունական (արտասանական) նորմեր: Բառագիտական նորմեր:
1401	Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ-2	2
2-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. գործն.– 2 ժամ MANDATORY 1401/Բ02 1. Purpose of the Course · ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները, · ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կազմել արտահայտիչ խոսք, 2. ներկայացնել խոսքի գործառական ոճերի առանձնահատկությունները, 3. կազմել գրագրության տարբեր նմուշներ: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. գործնականում կիրառել հրապարակային խոսքի կանոնները, 5. պահպանել խոսքի էթիկետը։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. կազմել բանավոր և գրավոր գեղեցիկ խոսք։ 3. Description · ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները, · ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություն, · գործնական աշխատանք, ·լուսապատկերի (սլայդի) ցուցադրում, ·ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը: 6. Basic Bibliography Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016: Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007: Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր., 2016: 7. Main sections of the course 1. Խոսքի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները։ 2. Խոսքի գործառական տարբերակները։ 3. ԶԼՄ-ների և գովազդի լեզու։ 4.Հրապարակային խոսք և բանավեճի արվեստ։ 5.Խոսքի էթիկետ։ 6.Գրագրության ձևեր։
1401	Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ-1	2
1-ին՝ աշնանային 2 ժամ/շաբ. գործն. -2 ժամ MANDATORY 1401/Բ01 1. Purpose of the Course · ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները, · ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին, · նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփոխությունները։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. առանձնացնել լեզվական մակարդակների յուրահատկությունները, 2. սահմանել լեզվի հիմնական գործառույթներն ու դրանց նպատակները, 3. ընտրել լեզվական ճիշտ ձևերը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. գործնականում իրականացնել լեզվաոճական վերլուծություններ, 5. հիմնավորել լեզվական այս կամ այն միավորի ընտրությունը: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. ցույց տալ լեզվական նորմային համապատասխան լեզվական ձևերը: 3. Description · ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները, · ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին, · նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփոխությունները։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություն, · գործնական աշխատանք, · լուսապատկերի (սլայդի) ցուցադրում, · ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը: 6. Basic Bibliography Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016: Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007: Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր., 2016: 7. Main sections of the course 1. Ուղղախոսական, հնչյունափոխական, տառադարձման յուրահատկությունները, 2. Բառապաշարային փոփոխություններն ու զարգացումները, 3. Ձևաբանական և շարահյուսական համակարգերի առանձնահատկությունները:
1608	Ֆրանսերեն-2	2
2-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. գործ. – 2 ժամ MANDATORY 1608/Բ11 1. Purpose of the Course • ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռքբերած գիտելիքները, • ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին, • ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին, • ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ցուցաբերել օտար լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան, 2. նկարագրել միջազգային թեստավորման և գնահատման սկզբունքները և պահանջները. բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կատարել թեստային աշխատանքներ` կազմված համաեվրոպական չափանիշների մակարդակին համապատասխան, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. արտահայտել մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքով: 3. Description • ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռքբերած գիտելիքները, • ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին, • ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին, • ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք, 4. գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է թեստավորման միջոցով: 6. Basic Bibliography Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 2. ClE International, 2006. Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004. 7. Main sections of the course 1. Ֆրանսերենի իմացության միջազգային թեստավորման յուրահատկությունները: 2. Ֆրանսերենի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և թեստավորման հիմանական սկզբունքները: 3. Ֆրանսերենի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը: 4. Միջազգային թեստերի առանձնահատկությունները:
1205	Չինարեն-2	2
2-րդ աշնանային 2 ժամ/շաբ. գործն. -2 ժամ MANDATORY 1205/Բ11 1. Purpose of the Course · ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին, · ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները, · ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար, · ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի մասին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը, 2. նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները), 3. մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն), բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. կառուցելու կապակցված խոսք, 5. գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում, 6. գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ, 7. վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 9. քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները, 10. կառուցելու երկխոսություն, 11. թարգմանելու պարզ տեքստեր: 3. Description · ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին, · ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները, · ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար, · ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի մասին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods Գործնական պարապմունքներ՝ 1. դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ, 2. կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով, 3. հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով, 4. ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով, 5. գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց, 6. կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ, 7. հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը, 8. թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարք Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական : 6. Basic Bibliography 李晓琪，《博雅汉语》初级1学生书, 北京大学出版社，2013年李晓琪，《博雅汉语》初级1练习册, 北京大学出版社，2013年刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书，北京语言大学出版社，2015年姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册，北京语言大学出版社，2015年 7. Main sections of the course Թեմա 1：第十二课你在干什么呢（正在……呢，每……都……，星期的表达法） Թեմա 2：第十三课我去图书馆借书（连动词，A不A/V不V） Թեմա 3：第十四课我喜欢浅颜色的（挺+adj，有点儿） Թեմա 4：第十五课明天是我朋友的生日（单元语言点小结） Թեմա 5：第十六课周末你干什么（太……了，动词中叠，地点状语） Թեմա 6：第十七课做客（（是）A还是B，就是，会） Թեմա 7：第十八课做客（得，反问句，如果……，就……） Թեմա 8：第十九课现在习惯了（了，还，年龄表达法） Թեմա 9：第二十课看病人（单元语言点小结） Թեմա 10：第二十一课我喝了半斤白酒（又，了，好像） Թեմա 11：第二十二课他感冒了（能，，最好，日期表达法） Թեմա 12：第二十三课你学了多长时间汉语（了，“就”的小结） Թեմա 13：第二十四课你吃了早饭来找我（反问句，了，时间状语）
1803	Թուրքերեն-2	2
2-րդ՝ գարնանային 2 ժամ / շաբ. գործ. – 2 ժամ MANDATORY 1803/Բ11 1. Purpose of the Course · սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն · խորացնել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակությունները · զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու ժամանակակից թուրքերենի շարահյուսական ու ձևաբանական հիմնախնդիրները 2. սահմանելու պարզ ընդարձակ և բարդ նախադասություն կազմելու տրամաբանությունը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. թարգմանելու ոչ մեծ բարդության տեքստեր թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն: 3. Description · սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն · խորացնել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակությունները · զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն 2. տեքստերի և վարժությունների կազմում 3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր հարցման ձևով` անցած նյութի հիման վրա: 6. Basic Bibliography Աաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015: Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980. Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999. Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996. 7. Main sections of the course Թեմա 1՝ Գոյականների և դերանունների հոլովումը: Թեմա 2՝ Թուրքերենի հետդիրները և դրանց կիրառությունը: Թեմա 3՝ Ապառնի ժամանակը թուրքերենում: Թեմա 4՝ Գոյական անունների կապակցությունները: Թեմա 5՝ Ընդարձակ ներկա ժամանկաձևը: Թեմա 6՝ Ըղձական եղանակը: Մակբայական դերբայներ:
1604	Գերմաներեն-2	2
2-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ գործ.-2 ժամ MANDATORY 1604/Բ11 1. Purpose of the Course · հարստացնել ուսանողների բառապաշարը, · խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լսելու, հասկանալու, գրելու հմտությունները, · ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողությունները և ունակությունները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը, 2. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կառուցելու բանավոր կապակցված խոսք՝ հիմնավորելով իր տեսակետը, 4. հանպատրաստից մասնակցելու երկխոսության՝ իրեն հետաքրքրող տեղեկություններ ստանալու նպատակով: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով և գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը: 3. Description · հարստացնել ուսանողների բառապաշարը, · խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լսելու, հասկանալու, գրելու հմտությունները, · ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողությունները և ունակությունները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և թիմային աշխատանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք, 5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում), 6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, 7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր. 1. Տարբեր բնույթի տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում: 2. Բառապաշարի ստուգում: 3. Զրույց թեմաների շուրջ: 4. Ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ: 6. Basic Bibliography Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022. DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016. Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с. 7. Main sections of the course · Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում: · Գերմաներենի բառապաշարային և ոճաբանական յուրահատկությունները: · Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:

Chair code	Name of the elective course	Credits
0000	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/ շաբ. դաս.-2 ժամ OPTIONAL 1501/Բ12 1. Purpose of the Course · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, · թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, 2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, 3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, 4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը, 5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 6. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, 7. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, 8. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն, 9. իրականացնել փաստերի ստուգում, 10. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 11. աշխատել գիտական գրականության հետ, 12. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները, 13. քննադատորեն վերլուծել 3. Description · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, · թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, · հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։ Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Basic Bibliography Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017: Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015. Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014. Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016. Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ... 7. Main sections of the course · Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր: · Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը: · Փաստերի ստուգում: · Մեդիայի ֆինանսները, գովազդ: · Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն: · Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
0000	Քննական և ստեղծագործական մտածողություն	2
3-րդ՝աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս.- 2 ժամ OPTIONAL 1311/Բ12 1. Purpose of the Course ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն. 1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները, 2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները, 3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ. 4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը, 5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները, 6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ, 8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։ 3. Description ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություն, 2. լսարանային քննարկում, 3. իրավիճակային վերլուծություն, 4. ներլսարանային խմբային բանավեճ, 5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։ 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխատանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։ 6. Basic Bibliography Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, «Զանգակ» հրատ., Երևան, 2016: Բրուտյան Գ.Ա., Ձևական տրամաբանության դասընթաց, «Լույս» հրատարակչություն, Երևան, 1967։ Սիմյան, Տ. Լեզվական նշանը. Բյուլլեր/Սոսյուր. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8qIJPdvPMuE&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Նշանների դասակարգումը.Չ. Ս. Պիրս II .. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8mZWTJwKZPk&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Սեմիոզիս (նշանակերտում). Չ. Ս. Պիրս I. URL: https://www.youtube.com/watch?v=VAf5nOpkjHA&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Cialdini, R. (2021). Influence: The Psychology of Persuasion. 7th edition. Frege, G. [As reprinted in A.W. Moore (ed.) Meaning and Reference. Oxford: Oxford University Press.]. URL: https://philosophy.ucsc.edu/courses/images/Frege_%20ON%20SENSE%20AND%20… Gabora, L., & Russon, A. (2011). The evolution of human intelligence. In R. Sternberg & S. Kaufman (Eds.), The Cambridge handbook of intelligence (pp. 328-350). doi:10.1017/CBO9780511977244.018 Jung, Sebastian. (2021). The 5 Axioms of Communication by Watzlawick, Beavin and Jackson. URL: https://www.youtube.com/watch?v=bNeQUW2-Hp. 0. Pease, Allan & Barbara (2004). BODY LANGUAGE. URL: https://e-edu.nbu.bg/pluginfile.php/331752/mod_resource/content/0/Allan…. 7. Main sections of the course 1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։ 2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։ 3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։ 4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։ 5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։ 6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։ 7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։ 8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։ 9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
1207	Քաղաքագիտության հիմունքներ	2
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ OPTIONAL 1207/Բ12 1. Purpose of the Course · ուսանողներին ծանոթացնել քաղաքագիտության ձևավորման տեսական և գաղափարական ակունքներին, · ուսանողներին ծանոթացնել հիմնական կատեգորիաների ու քաղաքագիտության ուսումնասիրության առարկայական տիրույթին, · ուսանողների մոտ ձևավորել քաղաքական իրականության վերլուծության գործնական հմտություններ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ձևակերպել քաղաքագիտական հիմնական հասկացություններն ու սահմանումները, նրանց իմաստն ու նշանակությունը, 2. ներկայացնել քաղաքագիտության տեսական և կիրառական նշանակություն ունեցող հիմնահարցերի էությունը, 3. ներկայացնել քաղաքագիտական բովանդակության օտարալեզու մասնագիտական տեքստերը և կատարել թարգմանություններ։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. կատարել քաղաքագիտական վերլուծություններ, 5. կողմնորոշվել գործնական քաղաքականության առանձնահատկությունների մեկնաբանման հարցերում, 6. մատնանշել տեսական և կիրառական քաղաքագիտության արդի հիմնահարցերը։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. օգտվել մասնագիտական գրականությունից, 8. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը։ 3. Description · ուսանողներին ծանոթացնել քաղաքագիտության ձևավորման տեսական և գաղափարական ակունքներին, · ուսանողներին ծանոթացնել հիմնական կատեգորիաների ու քաղաքագիտության ուսումնասիրության առարկայական տիրույթին, · ուսանողների մոտ ձևավորել քաղաքական իրականության վերլուծության գործնական հմտություններ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, այդ թվում երկխոսության բաղադրամասերի ընդգրկմամբ: 2. Արտալսարանային հաղորդակցություն դասախոսի հետ՝ քննարկումների համատեղ պատրաստում: 3. Սեմինար պարապմունքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Basic Bibliography Քաղաքագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Երևանի պետ. համալս., Եր., 2006: Միրումյան Կ. Ա., Քաղաքական ուսմունքների պատմություն: Ուս. ձեռնարկ բուհերի համար: Զանգակ-97: Քաղաքական ուսմունքները նորագույն ժամանակներում։ Ուս. ձեռնարկ։ ԵՊՀ հրատարակչություն։ Антология мировой политической мысли в 5т. М., 1997. Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999. 7. Main sections of the course Թեմա 1՝ Քաղաքագիտության ձևավորումը որպես գիտություն: Քաղաքագիտության օբյեկտը և առարկան: Քաղաքականության ծագումը և էությունը։ Թեմա 2՝ Քաղաքական իշխանության էությունն, կառուցվածքը և լեգիտիմությունը։ Թեմա 3՝ Հասարակության քաղաքական համակարգը։ Պետությունը քաղաքական համակարգի գլխավոր ինստիտուտ։ Թեմա 4՝ Քաղաքական կուսակցությունները և կուսակցական համակարգեր։ Թեմա 5՝ Քաղաքական գործընթացներ: Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր: Թեմա 6՝ Քաղաքական գաղափարախոսություններ: Թեմա 7` Քաղաքական ընտրանի և առաջնորդություն:
1311	Տրամաբանության հիմունքներ	2
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս. 2 ժամ OPTIONAL 1311/Բ12 1. Purpose of the Course · ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ, · զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ, · նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել մտքի կառուցվածքը, 2. սահմանել-մեկնաբանել տրամաբանական ընդհանուր և մասնավոր օրենքները, որոնք ապահովում են կշռադատությունների կանոնավորությունը, 3. բացատրել տրամաբանական գիտելիքի ընդհանուր ճանաչողական և գործառնական տեսանկյունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. դրսևորել մասնագիտական գիտելիքների յուրացման և տեղեկատվության վերլուծության տրամաբանական պատշաճ հմտություններ, 5. ճիշտ կատարել և գնահատել հասկացությունների, դատողությունների, մտահանգումների հետ կապված, ինչպես նաև ապացուցման և հերքման տրամաբանական գործողությունները, նկատել ու շտկել սխալները, 6. պարզաբանել տրամաբանական գիտելիքի ու հմտությունների դերը գիտատեսական և գործնական ուսումնասիրությունների ժամանակ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. դրսևորել տրամաբանական մտածողության անհրաժեշտ մշակույթ` պահպանելով կանոնավոր մտածողության որոշակիության, անհակասականության, հիմնավորվածության և հետևողականության հիմնարար սկզբունքների ու դրանցից բխող մասնավոր նորմերի պահանջները: 3. Description · ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ, · զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ, · նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություն, 2. քննարկում, 3. անհատական աշխատանք: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով Գնահատման մեթոդները՝ առաջադրված հարցաշարի թեմաներով գրավոր աշխատանք՝ տեսական և գործնական կարողությունները վերհանող առաջադրանքերով, Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Basic Bibliography Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանության դասընթաց: Եր., 1987: Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանություն: Եր., 1998: Ивлев Ю.В., Логика. Учебник. 3-е издание. М., 2005. Ивин А.А., Практическая логика. Учебное пособие. М.,2002. Кириллов В.И., Орлов Г.А.,Фокина Н.И., Упражнения по логике. Учебное пособие. М., 2005. 7. Main sections of the course Տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Միտք և լեզու: Հասկացություն: Հասկացության ծավալը բովանդակությունը և տեսակները: Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ: Հասկացության ծավալի բաժանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Սահմանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Դասակարգման էությունը տեսակներն ու կանոնները: Դատողության էությունը և կազմը: Պարզ և բարդ դատողություններ, դրանց տեսակները: Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները: Անհրաժեշտ մտահանգումներ, դրանց տեսակները և կանոնները. պայմանական, բաժանանարար, լեմատիկ և անմիջական մտահանգումներ: Սիլլոգիզմ: Կրճատ մտահանգումներ: Հավանական մտահանգումներ: Ինդուկցիա և դեդուկցիա: Ոչ լրիվ ինդուկցիայի տեսակները: Ինդուկտիվ հետազոտման մեթոդներ: Հմանմանություն: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները հավանական մտահանգումների ընթացքում: Ապացուցում և հերքում, տարրերը և եղանակները: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները ապացուցման և հերքման ընթացքում: Պարալոգիզմ, սոփեստություն, սրամտություն, պարադոքս:
1007	Տնտեսագիտության հիմունքներ	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս.-2 ժամ OPTIONAL 0107/Բ12 1. Purpose of the Course • ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ տնտեսագիտության տեսության միկրոտնտեսագիտական հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ: • Ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսագիտության տեսության մակրոտնտեսական վերլուծության հիմնարար սկզբունքներին, որոնք և հիմք են հանդիսանում երկրի տնտեսական քաղաքականության մշակման համար: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել սպառողի և արտադրողի վարքի հիմքում ընկած հիմնական տեսական գործոնները, 2. ներկայացնել շուկայի կառուցվածքը, տիպային մոդելները, հավասարակշռության և արդյունավետության պայմանները, 3. ձևակերպել տնային տնտեսությունների, ձեռնարկությունների և կառավարության տնտեսական վարքագծի հիմնական սկզբունքները, 4. ներկայացնել մակրոտնտեսական հիմնական ցուցանիշները և հավասարակշռության մոդելները, 5. ձևակերպել մակրոտնտեսական մոդելների միջոցով տնտեսական տարբեր քաղաքականությունների իրականացման ընդհանրական հետևանքները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 6. լուծել միկրո և մակրոտնտեսագիտական պարզ խնդիրներ, 7. կատարել տնտեսագիտական վերլուծություններ ու պարզ կանխատեսումներ, օգտագործել դրանց արդյունքները: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 8. օգտվել գիտական տարբեր աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ), 9. պատրաստել հետազոտություններ, ներկայացնել դրանց արդյունքները, վարել մասնագիտական բանավեճեր: 3. Description • ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ տնտեսագիտության տեսության միկրոտնտեսագիտական հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ: • Ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսագիտության տեսության մակրոտնտեսական վերլուծության հիմնարար սկզբունքներին, որոնք և հիմք են հանդիսանում երկրի տնտեսական քաղաքականության մշակման համար: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություն 2. խմբային աշխատանք 3. ինքնուրույն աշխատանք 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է 4 հարց նախապես տրամադրված հարցաշարից։ 6. Basic Bibliography McConnell, Economics, 2021. Сидорович А.В.-Курс экономической теории-2001. Հ. Սարգսյան, Հ. Մարգարյան, «Տնտեսագիտության տեսություն», Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2017թ.։ 7. Main sections of the course Տնտեսագիտության տեսության առարկան և մեթոդը: Շուկայական տնտեսական համակարգ: Սպառողական վարքի տեսություն: Արտադրության տեսություն: Արտադրական գործոնների շուկաները: Շուկայի կառուցվածքը՚ մենաշնորհ, բազմաշնորհ, մենաշնորհային մրցակցություն: Մակրոտնտեսական ցուցանիշների սահմանումները և չափումը, համախառն եկամուտներ: Տնտեսական տատանումներ, զբաղվածություն և գործազրկություն: Ամբողջական պահանջարկ և առաջարկ: Փողը և վարկային շուկաները: Ապրանքային և ֆինանսական շուկաները:
2301	Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառման հիմունքներ	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ /շաբ. գործ. - 2 ժամ OPTIONAL 2301/Բ12 1. Purpose of the Course · ուսանողներին հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ համակարգիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման վերաբերյալ, · ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կատարելու համար: 2. Educational Outcomes գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. աշխատել տեքստի, գրաֆիկական օբյեկտների, աղյուսակների հետ, 2. կատարել հաշվարկներ, կազմել դիագրամներ և գրաֆիկներ, 3. ինքնուրույն կատարել իր թղթավարությունը (կուրսային և ավարտական աշխատանքներ, հաշվարկների կատարում, զեկուցումների համար սլայդների պատրաստում և այլն)։ 3. Description · ուսանողներին հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ համակարգիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման վերաբերյալ, · ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կատարելու համար: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասերն անցկացվում են համակարգչի միջոցով, հանձնարարվում են խնդիրներ և ինքնուրույն առաջադրանքներ: 2. Ուսուցողական նյութերը և ինքնուրույն աշխատանքի առաջադրանքները տրամադրվում են ուսանողներին էլէկտրոնային տեսքով՝ փոխանցվում են էլեկտրոնային կրիչով կամ ուղարկում էլ. փոստին: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն անցկացվում է համակարգչի միջոցով՝ ուսանողի ամփոփիչ աշխատանքի հիման վրա։ Առաջադրանքներն հիմնված են դասընթացի ընթացքում անցած թեմաների վրա։ Կամավորության սկզբունքով հնարավոր է ստուգարքը հանձնել առցանց եղանակով: 6. Basic Bibliography Серогородский В., Сурин Д., Тихомиров А., Microsoft Office 2016 / Office 365, 2017 Наука и техника. Katherine Murray, First Look Microsoft Office 2010, Microsoft Press. Ю. Стоцкий, А. Васильев, И.Телина, Microsoft Office 2010, Питер. Առաջադրանքներ՝ էլեկտրոնային կրիչով: 7. Main sections of the course Բաժին 1 - Համակարգչի կառուցվածքը և աշխատանքի հիմնական սկզբունքները։ Բաժին 2 - Windows օպերացիոն համակարգի գրաֆիկական ինտերֆեյսի հետ աշխատելու հիմնական սկզբունքները: Բաժին 3 - Տեքստային փաստաթղթերի ստեղծման և մշակման տեխնոլոգիաներ: Բաժին 4 - Հաշվարկներ էլեկտրոնային աղյուսակներում, դիագրամներ, գրաֆիկներ։ Բաժին 5 - Ներկայացման մուլտիմեդիա տեխնոլոգիաներ՝ ստեղծում և ցուցադրում:
2203	Սոցիոլոգիայի հիմունքներ	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս. 2 ժամ OPTIONAL 2203/Բ12 1. Purpose of the Course ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություններին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. տարբերակելու սոցիոլոգիայի որպես գիտության կառուցվածքային մակարդակները, 2. ներկայացնելու սոցիոլոգիայի` որպես գիտության կայացման նախադրյալները, գիտությունների համակարգում սոցիոլոգիայի տեղն ու դերը, սոցիոլոգիայի աշխարհայացքային և էթիկական առանձնահատկությունները, ուսումնասիրության առարկան, 3. նկարագրելու հիմնական սոցիոլոգիական մոտեցումները, մշակույթի տարրերը, ինչպես նաև հասարակության մեջ տեղի ունեցող մի շարք սոցիալական գործընթացներ ու հրատապ սոցիալական հիմնախնդիրներ, 4. նկարագրելու սոցիալական գործողության և հասարակության սոցիալական կառուցվածքի փոխկապվածությունը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 5. օգտվելով սոցիոլոգիական հասկացութային գործիքակազմից` մեկնաբանելու հասարակական գործընթացներն ու հիմնախնդիրները: 3. Description ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություններին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods Դասընթացը ենթադրում է դասախոսություններ, լսարանում ուսանողների թե´ պասիվ ունկնդրում, թե´ մասնակցություն քննարկումներին, ինչպես նաև՝ հանձնարարված գրականության արտալսարանային ընթերցում: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարք՝ եզրափակիչ բանավոր ստուգման ձևաչափով: Բանավոր ստուգման հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց: 6. Basic Bibliography Гидденс Э. “Социология”// 2-е изд., полн. перераб. и доп., М.: Эдиториал УРСС, 2005. Миллс Ч. Р. “Социологическое воображение”// Пер. с англ. О. А. Оберемко. Под общей редакцией и с предисловием Г. С. Батыгина. - М.: Изда-тельский Дом NOTA BENE, 2001, 264 с. Штомпка П. “Социология. Анализ современного общества” М.: Логос, 2005, 664 с. Macionis J.J. “Sociology”// USA: Pearson Education, Inc., 14th ed., 2012. 7. Main sections of the course 1. Սոցիոլոգիան որպես գիտություն. կայացման առանձնահատկությունները 2. Սոցիոլոգիայի օբյեկտն ու առարկան. մոտեցումներ և տեսական պարադիգմաներ 3. Սոցիոլոգիան գիտությունների համակարգում 4. Սոցիոլոգիական աշխարհայացք և սոցիոլոգիական էթիկա 5. Սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքը 6. Ի՞նչ է հետազոտությունը, որո՞նք են հետազոտության տեսակները, ո՞վ է հետազոտողը 7. Մշակույթ, մշակույթի տարրեր 8. Հասարակությունը որպես սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկա 9. Հասարակության սոցիալական կառուցվածքը. սոցիալական ինստիտուտներ 10. Սոցիալական խմբեր և կազմակերպություններ 11. Հասարակություն և անձ. սոցիալական փոխազդեցություն և սոցիալականացում 12. Շեղվող վարք և սոցիալական վերահսկողություն 13. Սոցիալական անհավասարություն. շերտավորում և մոբիլություն 14. Ազգաբնակչություն, ուրբանիզացիա և միգրացիա 15. Սոցիալական փոփոխություններ, գործընթացներ և շարժումներ։
1705	Ռուսաց լեզու-3	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. գործ. -2 ժամ OPTIONAL 1705/Բ12 1. Purpose of the Course խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում, ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով, ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. դրսևորել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն, 2. ներկայացնել մասնագիտական տեքստի քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները, 3. դրսևորել լեզվի պաշտոնական ոճի քերականական և կառուցվածքային առանձնահատկությունների իմացություն։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. նկարագրել մասնագիտական լեզվի տերմինաբանական համակարգը, 5. վերարտադրել (սեղմ և ընդարձակ) ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը և մեկնաբանել այն, 6. դրսևորել գործարար նամակագրության տարբեր ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրություն, CV, դիմում, համառոտագրություն կազմելու ունակություններ, 7. հանդես գալ գիտական շրջանակներում հոդվածներով և զեկուցումներով։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 8. ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները՝ օգտվելով ռուսալեզու աղբյուրներից 3. Description խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում, ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով, ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք 2. ինքնուրույն աշխատանք 3. թիմային աշխատանք 4. բանավոր ներկայացում 5. գրավոր և բանավոր հարցում 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում երկու ստուգողական աշխատանքների տվյալների հիման վրա 6. Basic Bibliography Беляева Е.А., Голосная Н.П., Ефимова Д.А., Кондрашова Н.В., Нечаева Т.В., Стукова Е.Г. Русский язык как иностранный. Научный стиль речи: Учебное пособие. - Санкт-Петербург: Университет ИТМО, 2019. Буре Н.А., Волкова Л.Б., Косарева Е.В. Основы русской деловой речи. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений, СПб, 2011. Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Грамматика в упражнениях – Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 232с. Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Русский язык. Учебник для гуманитарных факультетов вузов Армении. Издание 2-е, перераб. и доп. – Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 320с. Лысакова И.П. Практическая стилистика русского языка. Учебное пособие, изд. 2-е, исправл., СПб, 1996. Найденова Н.С., Сапрыкина О.А. Hаучный стиль речи. Теория, практика, компетенции. Учебное пособие. Издательство: ИНФРА-М, 2023 г. Русский язык для делового человека: www.mylanguage.ru Химик В.В. Практический синтаксис русского языка, СПб, 1995. Шатилов А.С. Читаем тексты по специальности. Вып. 2, Гуманитарные науки: учебное пособие по языку специальности, СПб, 2011. 7. Main sections of the course 1. Ոճաբանություն. Լեզվի պաշտոնական ոճի բառային, քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները: 2. Գործարար նամակագրության որոշ ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրության, դիմումի, CV, համառոտագրության շարադրման ձևերը և սկզբունքները: 3. Լեզվի գիտական ոճ, գիտական ոճին բնորոշ շարահյուսական կառուցվածքներ, գիտական կապակցված տեքստի կառուցման միջոցներ՝ բառային, ձևաբանական և շարահյուսական: 4. Մասնագիտական տեքստի թարգմանություն. գիտական տեքստի թարգմանության տեսության հիմնական խնդիրներ: 5. Գիտական զեկույցների և մասնագիտական ռեֆերատների կառուցման հիմնական սկզբունքներ:
1107	Մշակութաբանության հիմունքներ	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս. 2 ժամ OPTIONAL 1107/Բ12 1. Purpose of the Course · ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին, · ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին գիտելիքներ, · ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. վերարտադրել «մշակույթ» հասկացության ամենատարածված սահմանումները, մշակույթի առաջացման և զարգացման տեսությունները, 2. ներկայացնել մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, մշակույթի ծագման և զարգացման հիմնական օրինաչափությունները, 3. քննարկել համաշխարհային և հայ մշակույթների պատմական զարգացումների օրինաչափությունները, նկարագրել ժամանակակից մշակութային գործընթացները։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. բացահայտել մշակութային երևույթների բաղադրիչներն ու դրսևորումները, պատճառներն ու պայմանները, 5. զանազանել համաշախարհային մշակութային գործընթացի պատմական և լոկալ դրսևորումները, 6. տարանջատել մերօրյա մշակութային երևույթները և գործընթացները։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. վերլուծել փաստեր և կատարել հետևություններ, 8. ստեղծագործաբար կիրառել մշակույթի մասին ստացած գիտելիքները մշակույթի տարբեր ոլորտներում: 3. Description · ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին, · ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին գիտելիքներ, · ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods դասախոսություն, գործնական պարապմունք, դիդակտիկ նյութերի մատուցում։ 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց`նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Basic Bibliography Գուրևիչ Պ. Մշակութաբանություն, Ե., 2002: Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология, М., 2004: Кравченко А. И. Культурология, М., 2003. Розин В.М. Культурология. М., 1998. Armenian Folk Arts, Culture and Identity. Bloomington and Indianapolis, Indiana Univ. Press, 2001. 7. Main sections of the course Մշակութաբանության ուսումնասիրման օբյեկտը, առարկան և խնդիրները: «Մշակույթ» հասկացության սահմանումները, մշակույթի բնույթի, ծագման և զարգացման վերաբերյալ տեսությունները: Մշակույթն ուսումնասիրող գիտակարգերը: Մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, գործառույթները և մեխանիզմները: Մշակութային գործընթացներ: Մշակութային նորմեր, պրակտիկաներ և մշակութային կապիտալ հասկացությունները: Մշակութային ավանդույթը և նորույթը, ադապտացման, ինտեգրման և ձուլման հասկացությունները: Մշակույթը և բնությունը, մշակութայինի և բնականի հարաբերակցութունը: Մշակույթը «անհատ», «հասարակություն», «էթնոս», «քաղաքակրթություն» կատեգորիաների համատեքստում: Մշակույթը և գենդերը: Մշակույթը և սոցիալական կառուցվածքը: Մշակույթի քաղաքական և տնտեսական չափումները: Մշակույթը և լեզուն: «Զանգվածային», «էլիտար», «քաղաքային» մշակույթ հասկացությունները։ Համաշխարհային մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ: Հայ մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ: Ժամանակակից մշակութային գործընթացները և գլոբալացման խնդիրը:
1602	Անգլերեն-3	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. գործնական՝ 2 ժամ OPTIONAL 1602/Բ13 1. Purpose of the Course 1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին, 2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում, 3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում, 4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ընկալել, հասկանալ, մեկնաբանել մասնագիտական տեքստերի բովանդակությունն ու կառուցվածքը, 2. տիրապետել մասնագիտական և ընդհանուր բառապաշարի հենքային շերտերին՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակադրմամբ, 3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում անգլերեն լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. իրականացնել գրավոր և բանավոր մասնագիտական տեքստերի ընթերցում, վերարտադրում և թարգմանություն, 5. ձևավորել և ներկայացնել բանավոր կապակցված խոսք՝ ուսումնասիրվող մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ, 6. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք՝ երկխոսության մեջ մտնելով համակուրսեցիների հետ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7.արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր օտարալեզու աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով 3. Description 1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին, 2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում, 3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում, 4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ), 2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը): 6. Basic Bibliography Mkhitaryan Ye. “Basic English for University Student” Yerevan 2008 Snitnikova N. I. «Reading and Speaking on Biology and Medicine» (учебное пособие) 2006 7. Main sections of the course 1. մասնագիտական լեզվի բառապաշարարի առանձնահատկություններ 2. անգլերենով մասնագիտական գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների վերլուծություն 3. դասախոսության ընթացքում նյութի կարևոր առանցքային կետերի գրառում 4. տարբեր աղբյուրներից մասնագիտական տեղեկատվության առանձին մասերի համադրում և շարադրում 5. գրավոր տեքստերի վերաձևակերպում մասնագիտական բառապաշարի օգտագործմամբ:
1308	Հոգեբանության հիմունքներ	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս.- 2 ժամ OPTIONAL 1308/Բ12 1. Purpose of the Course · ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները, · ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. սահմանելու հոգեբանության, հոգեբանական երևույթների, գործընթացների, անձի հոգեկան առանձնահատկությունները, 2. ներկայացնելու անձի կառուցվածքային և անհատատիպաբանական առանձնահատկությունները, պահանջմունքների և դրդապատճառների հիերարխիան, 3. թվարկելու միջանձնային հարաբերությունների, դրանց տեսակների, միջանձնային ընկալման և դրանց դերի մասին կրթական միջավայրում, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. վերլուծելու աշակերտների, աշակերտ-ուսուցիչ հարաբերությունների ձևավորման և զարգացման վրա տարբեր ներքին և արտաքին հոգեբանական գործոնների ազդեցության առանձնահատկությունները: 3. Description · ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները, · ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություն, 2. սեմինար պարապմունք, 3. քննարկում, 4. պրակտիկ աշխատանքներ 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան, Գնահատման չափանիշները՝ էսսե-ի ներկայացում: 6. Basic Bibliography Նալչաջյան Ա. Ընդհանուր հոգեբանության հիմունքներ Գիրք 1., Եր., Լույս. 1991, 512 էջ Հոգեբանություն. դեմքեր, փաստեր / Ուսումնական ձեռնարկ., Ավանեսյան Հ. և համահեղ., Եր. ԵՊՀ հրատ. 2010, 204 էջ: Հոգեբանության հիմունքներ. Դ. Ռ. Հայրապետյան/Դասընթացի ուսումնական ծրագիր. Եր: Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2008 թ., 64 էջ Հովհաննիսյան Ս. Մասնագիտական կողմնորոշման հիմունքներ (գործնական հոգեբանություն). Ուս. ձեռնարկ, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2014 թ., 332 էջ Տարիքային և մանկավարժական հոգեբանություն:/պրոֆ. Ա. Վ. Պետրովսկու խմբագրությամբ. - Թարգմանիչ Ա. Ա. Նալչաջյան. - Երևան, «Լույս» հրատարակչություն. - 1977. Немов Р. С. Психология. Книга 3. М.: ВЛАДОС ИМПЭ им. А. С. Грибоедова, 2002. Психология личности. Хрестоматия в 2-х т. / Под. Ред. Д. Я. Райгородского. - Самара: “Бахрар-М”, 2002. Introduction to Psychology// 7. Main sections of the course 1. Ժամանակակից հոգեբանության մարտահրավերները և ուղղությունները: Հոգեբանական հետազոտության մեթոդները և մեթոդիկաները: Հոգեբանության բնագիտական և սոցիալական հիմքերը: 2. Հոգեկանի կառուցվածքը՝ հոգեկան հատկություններ, վիճակներ, գործընթացներ: Հոգեկանի զարգացման շարժիչ ուժերն ու պայմանները: 3. Անձի կառուցվածքը: Անձի տեսությունները: Դպրոցական տարիքի հոգեբանություն: 4. Միջանձնային ընկալում, միջանձնային հարաբերությունների հոգեբանություն: Հաղորդակցում: Հաղորդակցման հոգեբանական յուրահատկությունները դպրոցում: 5. Մանկավարժի մասնագիտական գործունեության հոգեբանական առանձնահատկությունները:
1306	Հաղորդակցման հմտություններ	2
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս.- 2 ժամ OPTIONAL 1306/Բ12 1. Purpose of the Course · ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին · ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. տարբերակել, անվանել հաղորդակցման հիմնական կատեգորիաները, սահմանել և համեմատել դրանք, 2. վերլուծել հաղորդակցման մեխանիզմները հոգեբանական գիտելիքի դիտանկյունից։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. ձևավորել և գնահատել հաղորդակցման ռազմավարություններ, 4. հոգեբանական մեթոդաբանությամբ վերլուծել և գնահատել ռիսկային պայմաններում իրագործվող հաղորդակցումը, 5. մշակել արդյունավետ հաղորդակցման առաջարկներ և իրագործել դրանք: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. կիրառել ընդհանրական գիտելիքներն արդյունավետ կառավարչական և կազմակերպչական գործունեություն իրականացնելու համար: 3. Description · ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին · ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություն, 2. խմբային աշխատանք՝ քննարկում: 3. ինքնուրույն աշխատանք 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան։ Գնահատման չափանիշները՝ ստուգարքն անցկացվում է նախապես տրված հարցաշարի հիման վրա, յուրաքանչյուր ուսանողի՝ 3-ական հարց։ Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակին ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատների, զեկուցումների, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը։ 6. Basic Bibliography Գրիգորյան Ա. Մարքեթինգը տնտեսության կառավարման համակարգում, Երևան, 2007 թ.։ Կառավարման հոգեբանություն/ կազմ. Սեդրակյան Ս., Եդիգարյան Վ., Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2004։ Կառավարման հոգեբանության մի քանի հարցեր/ կազմ. Սահակյան, Ուսումնական ուղեցույց, Երևան, 2015։ Аминов, И.И. Психология делового общения: Учебник / И.И. Аминов. - М.: Юнити, 2018. - 270 c. Берн, Э. Игры, в которые играют люди. Психология человеческих взаимоотношений. Люди, которые играют в игры, Л.,2012. Волков, Б.С. Психология педагогического общения: Учебник для бакалавров / Б.С. Волков, Н.В. Волкова, Е.А. Орлова. - Люберцы: Юрайт, 2016. - 335 c. Ильин, Е.П. Психология общения и межличностных отношений / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2013. - 576 c. Измайлова М. А. Деловое общение: Учебное пособие / М. А. Измай- лова. - 4-е изд. - М.: Издательско-торговая корпорация. «Дашков и К°», 2011. - 252 c. Райгородский Д.Я. Психология менеджмента. Учебное посбие. Самара: Изд.дом «Бахран-М», 2005.-768с. 0. Шеламова, Г.М. Деловая культура и психология общения: Учебник / Г.М. Шеламова. - М.: Academia, 2018. - 256 c. S. Shyam Sundar ., (2015), The Handbook of the Psychology of Communication Technology. The Business Communication Handbook Judith Dwyer 9th Edition//https://pdfgoal.com/downloads/the_business_communication_handbook_judit… The Handbook of Communication. By Owen Hargie. Skills// 7. Main sections of the course Բաժին 1՝ Արդյունավետ հաղորդակցում, հիմնական առանձնահատկությունները: Բաժինը ներառում է հաղորդակցում հասկացության սահմանումը և վերլուծությունը սոցիալական հոգեբանության դիտանկյունից: Հաղորդակցումը քննարկվում է հոգեբանական դասական և ժամանակակից տեսությունների համատեքստում: Դիտարկվում են արդյունավետ հաղորդակցման հիմնական առանձնահատկությունները, օրինաչափությունները, մեխանիզմները: Բաժին 2՝ Միջանձնային ընկալումը հաղորդակցման գործընթացում: Բաժինը ներառում է սոցիալական պերցեպցիայի հիմնական օրինաչափություններն ու մեխանիզմները: Քննարկվում են ընկալման կարծրատիպերը և դրանց տեսակները, կարծրատիպային էֆեկտները: Ատրակցիայի և ատրիբուցիայի երևույթները դիտարկվում են հաղորդակցման համատեքստում: Բաժին 3՝ Հաղորդակցումը սոցիալական տարբեր ոլորտներում: Բաժինը ներառում է իմացության և հմտությունների ձևավորումը գործարար հաղորդակցման հիմնական օրինաչափությունների մասին: Վերբալ և ոչ վերբալ գործարար հաղորդակցում, գործարար իմիջ, գործարար էթիկա, բանակցությունների վարման առանձնահատկությունները: Բաժին 4՝ Հեռավար հաղորդակցման առանձնահատկությունները և միտումները, հմտությունների դրսևորման ձևերը։ Բաժինը ներառում է հեռավար հաղորդակցման սահմանումը, ժամանակակաից ձևերի նկարագրությունը։
2101	Կրոնագիտության հիմունքներ	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս.-2 ժամ OPTIONAL 3101/Բ12 1. Purpose of the Course · տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել ժամանակակից կրոնագիտության տեսական հիմունքներին ու հիմնախնդիրներին, աշխարհում գոյություն ունեցող կրոններին, դրանց դասակարգման սկզբունքներին, օրինաչափություններին ու առանձնահատկություններին, · տալ ընդհանուր գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային, կառուցվածքային առանձնահատկությունների և պատմության վերաբերյալ, · ծանոթանացնել ժամանակակից առավել մեծ տարածում ունեցող կրոնների դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու կրոնի սահմանումը և կառուցվածքը, տեղն ու դերը հասարակության մեջ, 2. նկարագրելու ժամանակակից կրոնների և կրոնի պատմական ձևերի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը, ազգային և համաշխարհային կրոնների բնութագիրը, գլխավոր առանձնահատկություններն ու հիմնական գծերը, ոչ ավանդական կրոնների առանձնահատկությունները և դասակարգումը, 3. լուսաբանելու Հայոց եկեղեցու պատմությունը, դավանաբանական առանձնահատկություններն ու ՀՀ արդի կրոնական իրավիճակը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. վերլուծելու կրոնական ու կրոնագիտական գրականությունը, 5. դասակարգելու կրոնի բազմազան և տարատեսակ դրսևորումները, խմբավորելու և համեմատելու տարբեր կրոններ, 6. բացահայտելու և վերլուծելու ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, ծիսապաշտամունքային, դավանաբանական առանձնահատկությունները: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. արժևորելու ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, 8. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում: 3. Description · տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել ժամանակակից կրոնագիտության տեսական հիմունքներին ու հիմնախնդիրներին, աշխարհում գոյություն ունեցող կրոններին, դրանց դասակարգման սկզբունքներին, օրինաչափություններին ու առանձնահատկություններին, · տալ ընդհանուր գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային, կառուցվածքային առանձնահատկությունների և պատմության վերաբերյալ, · ծանոթանացնել ժամանակակից առավել մեծ տարածում ունեցող կրոնների դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների վերաբերյալ: 2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները և մասնակցում թեմատիկ քննարկումներին: 3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն աշխատանք: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարք. ստուգարքն անցկացվում է նախօրոք տրված հարցաշարով՝ բանավոր ներկայացման հիման վրա: 6. Basic Bibliography Կրոնագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Մաս 1, Կրոնագիտության ներածություն, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2020, (համահեղ.` Անուշավան եպս. Ժամկոչյան, Հովհաննես Հովհաննիսյան, Պարգև Բարսեղյան, Գոհար Սարգսյան): Քրիստոնյա Հայաստան։ Հանրագիտարան, Երևան, Հայկ. հանրագիտ., 2002։ История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1-2. М., 2007. Лебедев В. Ю. Религиоведение; учебник для бакалавров, М. 2013. Основы религиоведения (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) М., 2005. Религиоведение, (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб, 2012. 7. Main sections of the course Կրոնագիտությունն իբրև գիտություն: «Կրոնագիտության հիմունքներ» դասընթացի կառուցվածքը, բովանդակությունը, հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների համակարգը։ «Կրոն» հասկացությունը, կառուցվածքը, գործառույթները, Կրոնի տիպաբանությունը և պատմական ձևերի դասակարգման սկզբունքները։ Կրոնի վաղ ձևերը: Նախնադարյան (վաղ) հավատալիքներ. Դիցաբանություն և կրոն: Բազմաստվածություն և միաստվածություն։ Հայոց դիցաբանություն: Ազգային և համաշխարհային կրոնների սահմանումն ու համառոտ բնութագիրը: Ժամանակակից ազգային կրոններ: Կրոնը ժամանակակից աշխարհում: Հնդկաստանի ազգային կրոնները (հինդուրիզմ, ջայնիզմ, սիկհիզմ), Չինաստանի և ճապոնիայի ազգային կրոնները, (դաոսականություն, կոնֆուցիականություն, սինտո), Հուդայականության էությունը և բնութագրիչ առանձնահատկությունները։ Բուդդայականության առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Քրիստոնեության առաջացումը և զարգացումը: Քրիստոնեության դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Ուղղափառություն. Կաթոլիկություն. Բողոքականություն, բողոքական ավանդական և ոչ ավանդական հարանվանություններ, Հայոց եկեղեցու դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Իսլամի առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Հայաստանի Հանրապետությունում կրոնական իրավիճակի ընդհանուր բնութագիրը:
0105	Կիրառական վիճակագրություն	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. գործն. 2 ժամ OPTIONAL 0105/Բ12 1. Purpose of the Course · ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ, · սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, · ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ձևակերպել վիճակագրական խնդիրներ, 2. կառուցել նմուշին համապատասխան հաճախությունների սյունապատկերը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. վերլուծելով առկա տվյալները` կատարել վիճակագրական հետևություններ, 4. կարողանալ ստանալ տարբեր բնութագրիչների գնահատականներ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. համակարգել և վերլուծել ստացած տեղեկատվությունը, անել հետևություններ։ 3. Description · ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ, · սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, · ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություն, 2. գործնական աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք։ 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր։ 6. Basic Bibliography Գասպարյան Կ. Վ., <<Վիճակագրության խնդիրների ժողովածու>>, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2017, Ивченко Г. И., Медведев Ю. И., “Математическая статистика’’, кн. дом “ Либроком’’, М., 2014, Ն. Գ. Ահարոնյան, Ե. Լ. Իսրաելյան, <<Հավանականությունների տեսության խնդրագիրք>>, ԵՊՀ, 2016, Ե. Հարությունյան և այլոք, Հավանականություն և կիրառական վիճակագրություն, 2000։ 7. Main sections of the course · Նկարագրական վիճակագրություն: · Նմուշային եղանակ: · Գնահատման տեսություն: · Միջակայքային գնահատականներ։
1901	Իրավունքի հիմունքներ	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս.- 2 ժամ OPTIONAL 1901/Բ12 1. Purpose of the Course Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. բնութագրել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի արդի ձևերը, իրավական կարգավորման կառուցակարգը, իրավունքի համակարգի հիմնական ճյուղերը, դրանց կարգավորման հիմնական աղբյուրները, 2. տարբերել օրինականություն, իրավաչափ և իրավախախտ վարքագիծ, իրավական պատասխանատվություն հասկացությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. համեմատել և տարբերակել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի աղբյուրները, դրանց աստիճանակարգությունը, 4. իրականացնել իրավական և սեփական իրավունքների պաշտպանության գործողություններ։ 5. դրսևորել իրավական աշխարհայացք և իրավական մշակույթ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. ինքնուրույն ուսումնասիրել իրավական կարգավորման աղբյուրները, 7. օգտվել իրավական տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, օրենսգրքեր, օրենքներ), 8. օժանդակել օրինականության ապահովմանը, ցուցաբերել ակտիվություն, հարգել օրենքը և իրավական պետության արժեքները, ունենալ բարոյաիրավական պատշաճ գիտակցություն, պատասխանատվության զգացում։ 3. Description Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. ինքնուրույն աշխատանք, 2. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, 3. իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարք. Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր կամ գրավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Basic Bibliography ՀՀ Սահմանադրություն, 2015 թ. խմբագրությամբ: ՀՀ քաղաքացիական, քրեական, ընտանեկան, աշխատանքային, քրեական և քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերը: Ա.Գ. Վաղարշյան ''Պետության և իրավունքի տեսություն -1'', Դասախոսություններ, Երևան, 2016: Ա.Գ. Վաղարշյան Պետության և իրավունքի տեսություն-2, Դասախոսություններ, Երևան, 2016: 7. Main sections of the course Հասարակություն և պետություն: Իրավունք: Իրավական կարգավորման կառուցակարգը և իրավունքի կենսագործումը։ Իրավունքի ձևերը: Իրավունքի համակարգը: Օրինականություն, իրավաչափ վարքագիծ, իրավախախտում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրավական հիմնահարցերը: Սահմանադրական իրավունք: Դատական իշխանություն և դատական համակարգ: Քաղաքացիական իրավունք: Աշխատանքային իրավունք: Ընտանեկան իրավունք: Էկոլոգիական իրավունք: Քրեական իրավունք:
1005	Գործարարության հիմունքներ	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ /շաբ. դաս. 2 ժամ OPTIONAL 1005/Բ12 1. Purpose of the Course · տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիք և իմացություն, · ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական անհրաժեշտ հմտությունները, ·ձևավորել բիզնես պլանների մշակման կարողություններ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. սահմանել ձեռնարկատիրական գործունեության էությունը և հիմնական հասկացությունները, բնորոշիչները, գործարարության փուլային զարգացման առանձնահատկությունները, 2. ներկայացնել գործարարության տեսա-մեթոդական և տեսա-գործնական հենքերը, 3. լուսաբանել գործարարության կազմակերպման ձևերը, կառավարման սկզբունքները և մոտեցումները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. վերլուծել և տարբերակել գործարարության համակարգերն ու տիպերը, գտնել բիզնեսի զարգացման համարժեք մոտեցումները, 5. գնահատել ՀՀ-ում գործարար միջավայրը, ներկայացնել գործարարության զարգացման հնարավորությունները, խնդիրներն ու ռիսկերը, կանխատեսել գործարարության զարգացման հնարավորություններն ու հեռանկարները, 6. օգտվել բիզնես-պլանների մշակման գործիքներից, կիրառել Պորտերի մրցակցային հինգ ուժերի և SWOT վերլուծական գործիքները, կատարել բիզնես նախագծի արդյունավետության գնահատում։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. օգտվել տեղեկատվական-վերլուծական տարատեսակ աղբյուրներից՝ ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ, միջազգային կազմակերպությունների տարեկան զեկույցներ, կատարել անհրաժեշտ վերլուծություններ, 8. իրականացնել գործարարության իրավիճակային ներկայացումներ: 3. Description · տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիք և իմացություն, · ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական անհրաժեշտ հմտությունները, ·ձևավորել բիզնես պլանների մշակման կարողություններ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ · ինքնուրույն աշխատանք՝ որպես դասընթացի նյութի յուրացման առավել արդյունավետ միջոց, - անհատական և խմբային քննարկումներ, - իրավիճակային խնդիրների լուծում։ 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր եղանակով՝ համաձայն հաստատված հարցաշարի։ 6. Basic Bibliography Դավոյան Ս., Բիզնեսի կառավարում, ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2017 թ.։ Бекетова О.Н, В.И.Найденков, Бизнес-план, Уч.пособие для вузов, Теория и практика, М., 2009, 288с. Буров В.Ю. “Основы предпринимательства” Уч.пособие Чита, 2011. - 441 с. Питер Ф.Друкер, Бизнес и инновации, пер. с англ.-М: “И.Д.Вильямс”, 2009, 432с. Business Management, L. loykie, M. Mushena, Robert A. Pierce, 2022 Principles of Business Management, Dr. S. C., Saksena, 2020. 7. Main sections of the course Թեմա 1. Գործարարության էությունը և զարգացման փուլային բնորոշիչները Թեմա 2. Ձեռներեցական որոշումների կայացման գործընթացը. ձեռներեցական հաշվարկներ Թեմա 3. Ձեռնարկատիրական գործունեության ֆինանսավորման աղբյուրները և եղանակները։ Թեմա 4. Ձեռներեցի գործողությունների տրամաբանությունը և ձեռներեցական գործընթացը Թեմա 5. Ձեռնարկատիրական գործունեության տեսակները և դրանց չափորոշիչները: Թեմա 6. Ձեռներեցության ձևերը և մոդելները Թեմա 7. Բիզնեսի ռազմավարական զարգացումը և բիզնես ռազմավարությունը: Թեմա 8. Բիզնեսի ռազմավարական պլանավորումը և ռազմավարական կառավարումը. իրագործման փուլային առանձնահատկությունները: Թեմա 9. Բիզնեսի ռազմավարական պլանի մշակման և ռազմավարական կառավարման գործնական քննարկումներ՝ անհատական (խմբային) աշխատանքների շրջանակներում: Թեմա 10. Ձեռնարկատիրական գործունեության կազմակերպումը. բիզնես պլան Թեմա 11. Բիզնեսի իրավիճակային վերլուծություններ և խնդիրներ:
0604	Բնագիտության ժամանակակից հայեցակարգեր	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ OPTIONAL 0604/Բ12 1. Purpose of the Course ուսանողների մոտ ձևավորել պատկերացումներ ժամանակակից բնագիտության՝ ֆիզիկայի, քիմիայի և կենսաբանության, զարգացման ուղղությունների, վերջին ժամանակներում ձեռք բերված նվաճումների, տնտեսության մեջ վերջիններիս կիրառության վերաբերյալ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել ժամանակակից բնագիտության բնագավառում կատարված հայտնագործությունները, 2. պարզաբանել բնագիտության նշանակությունը ժամանակակից տնտեսության և հասարակության զարգացման մեջ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կիրառել ժամանակակից բնագիտության գիտելիքները առօրյա կյանքում գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. համակցել բնագիտական գիտելիքները հումանիտար գիտությունների ոլորտի հետ: 3. Description ուսանողների մոտ ձևավորել պատկերացումներ ժամանակակից բնագիտության՝ ֆիզիկայի, քիմիայի և կենսաբանության, զարգացման ուղղությունների, վերջին ժամանակներում ձեռք բերված նվաճումների, տնտեսության մեջ վերջիններիս կիրառության վերաբերյալ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1.դասախոսություններ, 2. սեմինարներ, քննարկումներ: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում արված տարբեր ստուգողական աշխատանքների արդյունքների և բանավոր հարցման ձևով անցած նյութերի վրա: Ստուգարքի ընթացքում տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Basic Bibliography Ժամանակակից բնագիտության կոնցեպցիաներ. առցանց դասընթաց, ԵՊՀ, ՏՏ կենտրոն, 2012 А.П. Садохин. Концепции современного естествознания. 445с. Москва, 2006. Концепции современного естествознания. Учебник для вузов, Под редакцией Л. Михайлова, 335с. Москва, 2008. 7. Main sections of the course Թեմա 1. Բնագիտությունը և հասարակության զարգացնան փուլերը: Թեմա 2. Միկրոաշխարհի օրինաչափությունները: Ատոմների և մոլեկուլների կառուցվածքի առանձնահատկություննեը և դրանց դրսևորումները ժամանակակից սարքերում: Թեմա 3. Մակրոաշխարհի օրինաչափությունները: Էներգիայի ստացման միջոցները ներկայումս և ապագայում: Էներգիայի վերականգնելի աղբյուրներ: Պոլիմերների, պլաստմսսաների, մանրաթելերի և կաուչուկների ստացման և օգտագործման հնարավորությունները: Թեմա 4. Մեգաաշխարհի օրինաչափությունները: Արեգակնային համակարգի և տիեզերքի կառուցվածքը:
1302	Բարոյագիտության հիմունքներ	2
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս.-2ժամ OPTIONAL 1302/Բ12 1. Purpose of the Course · վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները, · կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները, · ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել բարոյական հարաբերությունների հիմունքները և տիպաբանությունը, 2. ձևակերպել սիրո մետաֆիզիկայի, ընտանիքի պլանավորման և սիրո հոգեվերլուծության արդի մարտահրավերները, 3. մատնանշել բարոյական կոնֆլիկտների լուծման և հաղթահարման տեխնոլոգիաները, բիզնես էթիկայի և քաղաքական էթիկայի գործառնական սկզբունքները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. առանձնացնել բարոյական ընտրության գործընթացներում վճռորոշ գործոնները և մեխանիզմները, 6. ընտրել տարբեր միջավայրերում բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելները, 7. գնահատել բարոյականության դերը հասարակական կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման գործում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 8. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը, 9. վերլուծել արդի քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական տեսանկյունները: 3. Description · վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները, · կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները, · ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ, 2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն, 3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։ 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան, պատասխանների ամբողջականություն և հիմնավորվածություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ։ 6. Basic Bibliography Апресян Ю. Этика. М., 2004. Бодрийяр Ж. Забыть Фуко. СПБ, 2011. Матвеев П. Религиозная этика. М., 2014. Фромм Э. Искусство любить. М., 2008. Щвейцер А. Культура и этика. М., 2010. 7. Main sections of the course 1. Բարոյականության էությունը և կառուցվածքը: 2. Բարոյական հարաբերությունների էությունը 3. Կրոնական էթիկա: 4. Բիոէթիկա: 5. Քաղաքական էթիկա: 6. Սիրո մետաֆիզիկա: 7. Կյանքի իմաստը:

Professional educational component

Chair code	Name of the course	Credits
0603	Օրգանական քիմիայի հիմունքներ	9
4-րդ՝ գարնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. - 4 ժամ MANDATORY 0603/Բ12 1. Purpose of the Course Ուսանողների մոտ զարգացնելու մասնագիտական կարողությունները, հմտությունները և ձևավորել օրգանական քիմիայի դերն ու նշանակությունը որակյալ կադրերի պատաստման գործում: Օրգանական քիմիան որպես ֆունդամենտալ հիմք զանազան քիմիական և կենսաբաական պրոցեսների, ինչպես նաև նրանց իրագործման մեխանիզմների պարզաբանման ասպարեզում: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Կիրառել ստացված գիտելիքները օրգանական միացությունների դասակարգման համար և պատկերացում կազմել դրանց կառուցվածքի մասին: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 2. Գնահատել ընթացող ռեակցիաների ժամանակ կիրառվող ռեագենտների բնութագրական առանձնահատկություններն և ռեակցիաների մեխանիզմները: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 3. Կիրառել գիտելիքները պրակտիկայում: Վերլուծել խնդիրները և առաջարկել լուծման եղանակներ: 4 . Աշխատել հետազոտական խմբում: 3. Description Ուսանողների մոտ զարգացնելու մասնագիտական կարողությունները, հմտությունները և ձևավորել օրգանական քիմիայի դերն ու նշանակությունը որակյալ կադրերի պատաստման գործում: Օրգանական քիմիան որպես ֆունդամենտալ հիմք զանազան քիմիական և կենսաբաական պրոցեսների, ինչպես նաև նրանց իրագործման մեխանիզմների պարզաբանման ասպարեզում: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություններ: · Լաբորատոր աշխատանքներ (սեմինարներ, քննարկումներ): 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography О.А. Реутов, А.Л. Курц, К.П. Бутин, Органическая химия, М., Бином, 2014, т.1-4. Травень В.Ф. «Органическая химия” Москва ИКЦ “академкнига” 2005 том 1-2 Днепровский А.С., Темникова Т.И. Теоретические основы органической химии, 1991. 7. Main sections of the course Թեմա 1. Օրգանական միացությունների կառուցվածքի տեսության հիմնական դրույթները: Թեմա 2. Քիմիական կապի տեսակները օրգանական քիմիայում: Թեմա 3. Կովալենտ կապի առանձնահատկությունները: Թեմա 4. Ածխածնի վալենտային վիճակները, s- և p- կապերի կառուցվածքը: Թեմա 5. Կապի ֆիզիկական բնութագրերը` երկարություն, վալենտային անկյուն, էներգիա, պոլյարություն, պոլյարելիություն, դիպոլ մոմենտ, իոնացման էներգիա: Հոմոլոգիա և հոմոլոգիական շարքեր, իզոմերիա (տեսակները): Թեմա 6. Էլեկտրոնային տեղաշարժերի և ազդեցությունների տեսություն` ինդուկցիոն և մեզոմեր ազդեցություններ, անշարժ և շարժական ազդեցություններ, հիպերկոնյուգացիա: Թեմա 7. Հասկացողություն ռեակցիոն կենտրոնի մասին: Թեմա 8. Ռեակցիաների և ռեագենտների (նուկլեոֆիլ, էլեկտրոֆիլ, ռադիկալային) դասակարգումը: Թեմա 9. Ռեակցիաների մեխանիզմի ուսումնասիրման մեթոդները: Թեմա10. Օրգանական միացությունների դասակարգումը,անվանակարգումը: Թեմա11.Ալկաններ, ալկեններ, ալկիններ, ալկադիեններ (կառուցվածքը, ստացման եղանակները և քիմիական հատկությունները):
0102	Մաթեմատիկա	9
1- ին աշնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. 3 ժամ, գործ. 3 ժամ MANDATORY 0102/Բ01 1. Purpose of the Course · ներկայացնել վերլուծական երկրաչափության, գծային հանրահաշվի և մաթեմատիկական անալիզի տարրերը՝ վեկտորներ, մատրիցներ, որոշիչներ, գծային համակարգեր, ֆունկցիա, սահման, ածանցյալ, անորոշ և որոշյալ ինտեգրալներ և նրանց կիրառությունները, · ծանոթացնել պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավասարումների լուծման եղանակների հետ, մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների մասնակի ածանցյալների և էքստրեմումների հետ։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ներկայացնելու վերլուծական երկրաչափության, գծային հանրահաշվի, մաթեմատիկական անալիզի և դիֆերենցիալ հավասարումների տեսության գաղափարներն ու մեթոդները բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 2. կատարելու գործողություններ վեկտորների, մատրիցների, որոշիչների հետ, լուծելու գծային համակարգեր; 3. գտնելու ֆունկցիայի սահմանը, ածանցյալը, հետազոտելու ֆունկցիան ածանցյալի միջոցով, հաշվելու որոշյալ և անորոշ ինտեգրալներ, մակերեսներ; 4. լուծելու պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներ; 5. ցույց տալու մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների հատկությունները, հաշվելու նրանց մասնակի ածանցյալները, գտնելու էքստրեմումները։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. Յուրացված մեթոդների կիրառումը այլ տեսություններում: 3. Description · ներկայացնել վերլուծական երկրաչափության, գծային հանրահաշվի և մաթեմատիկական անալիզի տարրերը՝ վեկտորներ, մատրիցներ, որոշիչներ, գծային համակարգեր, ֆունկցիա, սահման, ածանցյալ, անորոշ և որոշյալ ինտեգրալներ և նրանց կիրառությունները, · ծանոթացնել պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավասարումների լուծման եղանակների հետ, մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների մասնակի ածանցյալների և էքստրեմումների հետ։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, 2. Գործնական աշխատանքներ։ 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից՝ միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից՝ միավորների քայլը` 0.5: 3. Ինքնուրույն աշխատանք՝ 6 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով։ Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից: 6. Basic Bibliography Ն.Պողոսյան, Սովորենք մաթեմատիկա, Օժանդակ ձեռնարկ V-IX դաս., Երևան, 2011 Լ.Գալստյան, Բարձրագույն մաթեմատիկա, Մաս 1,2, ԵՊՀ հրատ., 2012, 2017 Գ.Հակոբյան, Ա.Դավթյան, Ռ.Սահակյան, Վերլուծական երկրաչափության և գծային հանրահաշվի խնդրագիրք տնտեսագետների համար, ԵՊՀ հրատ., 2005 Ս.Հովհաննիսյան, Ա. Թասլաքյան, Մաթեմատիկական անալիզի խնդրագիրք տնտեսագետների համար, Մաս 1,2, ԵՊՀ հրատ, 2016, 2013 Գ. Միքայելյան, Զ. Միքայելյան, Մաթեմատիկական մեթոդներ բնագիտության մեջ, Եր., 2011 Ն.Ս. Պիսկունով, Դիֆերենցիալ և ինտեգրալ հաշիվներ, ԲՏՈւՀ համար, հ. 1,2, Երևան, 1979 A. Cunningham, R. Whelan, Maths for Chemists, UK, 2014 J.E. Parker, Introductory Maths for Chemists, Chemistry Maths, Vols 1-3, UK, 2013 И.И. Баврин, Краткий курс высшей математики для химико-биологических и медицинских специальностей, 2003 7. Main sections of the course Թեմա 1. Գծային և քառակուսային հավասարումներ և անհավասարումներ: Համակարգ, համախումբ։ Կոորդինատային հարթություն։ Պարզագույն ֆունկցիաների գրաֆիկները՝ գծային, քառակուսային, արմատ, պարաբոլ, հիպերբոլ: Ֆունկցիայի աճ և նվազում: Պրոգրեսիաներ: Թեմա 2. Վերլուծական երկրաչափության տարրեր՝ կոորդինատային հարթություն, ուղիղ գիծ, երկրորդ կարգի կորեր, վեկտորներ, գործողություններ վեկտորների հետ։ Թեմա 3. Գծային հանրահաշվի տարրեր՝ մատրիցներ և որոշիչներ, գծային հավասարումների համակարգեր։ Թեմա 4. Հաջորդականության և ֆունկցիայի սահման, անընդհատ ֆունկցիաներ, հատկությունները։ Թեմա 5. Ֆունկցիայի ածանցյալ, ածանցման կանոնները, դիֆերենցիալ։ Բարձր կարգի ածանցյալներ։ Թեմա 6. Դիֆերենցիալ հաշվի հիմնական թեորեմները։ Ֆունկցիայի հետազոտումն ածանցյալի միջոցով, ֆունկցիայի գրաֆիկի կառուցումը։ Թեմա 7. Նախնական ֆունկցիա, անորոշ ինտեգրալ։ Թեմա 8. Որոշյալ ինտեգրալ, հատկությունները, կիրառությունները, մակերեսի հաշվում։ Թեմա 9. Պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներ։ Գծային դիֆերենցիալ հավասարումներ և համակարգեր։ Թեմա 10. Մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաներ, սահմանը, անընդհատությունը, մասնակի ածանցյալներ, բարձր կարգի ածանցյալներ և էքստրեմումներ։
0603	Բարձրամոլեկուլային միացությունների քիմիա	9
7-րդ՝ աշնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 4 ժամ MANDATORY 0603/Բ20 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ներկայացնել, բարձրամոլեկուլային միացությունների (ԲՄՄ) սինթեզի մեթոդները, սինթեզի տարբեր եղանակների կինետիկական օրինաչափությունները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ներկայացնել ԲՄՄ տեսակները, դրանց կիրառությունը, անվանակարգությունը: 2. Ներկայացնել ԲՄՄ սինթեզի եղանակներին ներկայացվող պահանջները: 3. Քննարկել ԲՄՄ սինթեզի եղանակների մեխանիզմները և կինետիկական օրինաչափությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. Հասկանալ և վերլուծել ԲՄՄ դասակարգման տարբերությունները, անվանակարգությունը: 5. Ընտրել ԲՄՄ սինթեզի համար օպտիմալ եղանակ(եր)ը: 6. Հասկանալ և վերլուծել ԲՄՄ տարբեր տեսակների սինթեզի համար նախընտրելի եղանակները: 7. Լուծել ԲՄՄ սինթեզի լավագույն տարբերակ(ներ)ի հարցը: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 8. Վերլուծել փաստերը և անել համապատասխան եզրահանգումներ: 9. Աշխատել թիմում և լուծելու առաջադրված պրոբլեմները: 3. Description Ուսանողներին ներկայացնել, բարձրամոլեկուլային միացությունների (ԲՄՄ) սինթեզի մեթոդները, սինթեզի տարբեր եղանակների կինետիկական օրինաչափությունները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություններ, ցուցադրություններ և պասիվ ունկնդրում: · Առաջադրված պրոբլեմների լուծման եղանակների ընտրություն և քննարկումներ: · Լաբորատոր աշխատանքներ 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով, հիմնվելով լաբորատոր աշխատանքներին մասնակցության վրա։ Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 5 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Ա.Ա.Դուրգարյան Բարձրամոլեկուլային միացությունների քիմիա.2004,ԵՊՀ Carraher, Polymer Chemistry, 2003, 6-th ed., NY. Marcel Dekker INc. 7. Main sections of the course · ԲՄՄ հիմնական հասկացությունները, դասակարգումը, անվանակարգումը: · Ռադիկալային պոլիմերման օրինաչափությունները; · Իոնական (կատիոնային, անիոնային, կոորդինացիոն) պոլիմերում; · Պոլիկոնդենսում:
0603	Հետերոցիկլիկ միացությունների քիմիա	3
6-րդ՝ գարնանային 2 ժամ ∕շաբ. դաս. – 20 ժամ , լաբ. – 10 ժամ MANDATORY 0603/Բ19 1. Purpose of the Course ՈՒսանողներին տրամադրել համակողմանի գիտելիքներ 5- և 6-անդամանի O-, N-, S-պարունակող մեկ, երկու և ավելի, նույնանման և տարբեր հետերոատոմներով, ինչպես նաև կոնդենսված արոմատիկ հետերոցիկլիկ համակարգերի քիմիական վարքի և կիրառության ոլորտների մասին 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Դասակարգել O-, N-, S-պարունակող բնական և սինթետիկ ճանապարհով ստացված հետերոհամակարգերը և տալ դրանց կառուցվածքային առանձնահատկությունները: 2. Բացատրել հետերոցիկլիկ միացությունների քիմիական հատկություններին վերաբերվող առանձնահատկությունները: 3. Գնահատել հետերոցիկլիկ միացությունների քիմիական վարքը ելնելով վերջիններիս կառուցվածքային առանձնահատկություններից: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. Կատարել կանխատեսումներ հետերոցիկլիկ միացությունների փոխարկումների վերաբերյալ: 5. Առաջարկել կոնկրետ հետերոհամակարգի սինթեզի հնարավոր եղանակներ հիմնվելով դրանց քիմիական հատկությունների վրա: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. Օգտվել գրականական, ինտերնետային և այլ աղբյուրներից, մշակել և ներկայացնել դրանք: 7. Աշխատել հետազոտական խմբում և ղեկավարելու այն: 3. Description ՈՒսանողներին տրամադրել համակողմանի գիտելիքներ 5- և 6-անդամանի O-, N-, S-պարունակող մեկ, երկու և ավելի, նույնանման և տարբեր հետերոատոմներով, ինչպես նաև կոնդենսված արոմատիկ հետերոցիկլիկ համակարգերի քիմիական վարքի և կիրառության ոլորտների մասին 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություններ: · Լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2. Ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Дж. Джоуль, К. Мильс, Химия гетероциклических соединений, М., Мир, 2004 Т. Джилкрист, Химия гетероциклических соединений, М., Мир, 1996 М. А. Юровская, А.В. Куркин, Химия ароматических гетероциклических соединений, Изд. МГУ им. Ломоносова, 2007: 7. Main sections of the course Թեմա 1.Հետերոցիկլիկ միացությունների ընդհանուր բնութագիրը: Թեմա 2. Հետերոցիկլիկ միացությունների անվանակարգումը, ավագության կարգը: Թեմա 3. Քիմիական վարքը և կրառության ոլորտները:
0608	Կոմպլեքս միացություների քիմիա	3
6-րդ՝ գարնանային 2 ժամ/շաբ. դաս.-20 ժամ. լաբ.- 10 ժամ MANDATORY 0608/Բ18 1. Purpose of the Course Ուսանողներին հաղորդել կոորդինացված միացությունների հիմնական հասկացությունների, իզոմերիայի, դրանց կառուցվածքը մեկնաբանող տեսությունների, d տարրերի կոմպլեքսագոյացման առանձնահատկությունների, ճեղքման էներգիայի պարամետրերի վրա ազդող գործոնների, կոմպլեքս միացությունների կիրառման մասին տեղեկատվություն: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ներկայացնել կոմպլեքս միացությունների հիմնական հասկացությունները և տեսական հիմունքները: 2. Լուսաբանել կոմպլեքս միացությունների կառուցվածքի և հատկությունների արդի մեկնաբանությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Սինթեզել որոշակի բաղադրությամբ կոմպլեքս միացություններ: 4. Ուսումնասիրել նոր կոմպլեքս միացությունների հատկությունները, բաղադրությունը և կառուցվածքը: 5. Տիրապետել կենսակոմպլեքսների մասին նորագույն տեղեկատվությանը: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. Կիրառել ստացած գիտելիքները որոշ հատկություններով կոմպլեքս միացություններ սինթեզելու համար: 7. Մեկնաբանել սինթեզված կոմպլեքսների հնարավոր կառուցվածքները: 3. Description Ուսանողներին հաղորդել կոորդինացված միացությունների հիմնական հասկացությունների, իզոմերիայի, դրանց կառուցվածքը մեկնաբանող տեսությունների, d տարրերի կոմպլեքսագոյացման առանձնահատկությունների, ճեղքման էներգիայի պարամետրերի վրա ազդող գործոնների, կոմպլեքս միացությունների կիրառման մասին տեղեկատվություն: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություն, քննարկումներ տեղում, զրույց, սլայդների և տեսաֆիլմերի ցուցադրում: · Ռեֆերատների և նախագծերի պատրաստում, կոնկրետ իրավիճակների վերլուծություն, անհատական և թիմային աշխատանք: · Լաբորատոր աշխատանքների կատարում: · Ինքնուրույն աշխատանքների կատարում, սեմինարներ, բանավեճեր: · Անհատական խորհրդատվություն: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2. Ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Костромина Н.А., Кумок В.Н., Скорик Н.А. Химия координационных соединений,1990 Н.А. Добрынина - Бионеорганическая химия, МГУ, М. 2007 Скопенко В.В., Цивадзе А.Ю., Савранский Л.И., Гарновский А.Д. Координационная химия, M.,2007 М.Е. Тамм, Ю.Д. Третяков. Неорганическая химия, в трех томах, М. Академия 2004 Дж.В. Стид, Дж.Л. Этвуд, Супрамолекулярная химия, Акдемкнига 2007. 7. Main sections of the course 1.Կոորդինացված միացությունների ընդհանուր հասկացությունները. կենտրոնական ատոմ, լիգանդ, կոորդինացման թիվ, լիգանդի դենտանտություն, լիգանդ կատիոն փոխազդեցությունները: 2.Կոմպլեքս միացությունների իզոմերիայի տեսակները. կոորդինացման, իոնիզացման, հիդրատացման, կոորդինացման պոլիմերիա, կառուցվածքային, կապի, երկրաչափական, օպտիկական: 3.Կոմպլեքս միացությունների հիմնական տեսակները ըստ կառուցվածքային սկզբունքի: 4.Կոմպլեքս միացությունների փոխանակային և օքսիդավերականգնման ռեակցիաները: 5.Կոմպլեքս միացությունների կառուցվածքը մեկնաբանող տեսությունները. Վալենտային կապի, բյուրեղային դաշտի, մոլեկուլային օրբիտալների եղանակներ, կինետիկական և թերմոդինամիկական կայունությունները: 6.Կոմպլեքս միացությունները կենսաբանական համակարգերում: 7.Կոմպլեքս միացությունների կիրառումը տարբեր բնագավառներում:
0603	Օրգանական քիմիա-2	9
6-րդ գարնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 4 ժամ MANDATORY 0603/Բ17 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ծանոթացնել օրգանական միացությունների` օքսիթթուների, օքսոթթուների և նրանց ածանցյալների, ածխաջրերի, նիտրոմիացությունների, ամինների և ամինոթթուների կառուցվածքին, ստացման եղանակներին, քիմիական հատկություններին և ընթացող ռեակցիանների մեխանիզմներին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ճանաչել ընդգրկված դասերի միացությունների ստացման հիմնական եղանակները և քիմիական հատկությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 2. Գնահատել ընթացող ռեակցիաների ժամանակ կիրառվող ռեագենտների բնութագրական առանձնահատկություններն և ռեակցիաների մեխանիզմները: 3. Մշակել սինթեզի իրականացման օպտիմալ պայմանները՝ կատալիզատորի, ջերմաստիճանի, լուծիչի ընտրություն: 4. Կատարել հետազոտության արդյունքների որակական և քանակական վերլուծություն: 5. Օգտագործել իր գիտելիքները իրականացնել և մշակել ոչ բարդ տարաբնույթ սինթեզներ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. Կիրառել գիտելիքները պրակտիկայում: Վերլուծել խնդիրները և առաջարկել լուծման եղանակներ: 7. Աշխատել հետազոտական խմբում: 3. Description Ուսանողներին ծանոթացնել օրգանական միացությունների` օքսիթթուների, օքսոթթուների և նրանց ածանցյալների, ածխաջրերի, նիտրոմիացությունների, ամինների և ամինոթթուների կառուցվածքին, ստացման եղանակներին, քիմիական հատկություններին և ընթացող ռեակցիանների մեխանիզմներին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություններ: · Լաբորատոր աշխատանքներ (սեմինարներ, քննարկումներ): 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. հետազոտական աշխատանք` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography О.А. Реутов, А.Л. Курц, К.П. Бутин, Органическая химия, М., Бином, 2014, т.1-4. Травень В.Ф. «Органическая химия” Москва ИКЦ “академкнига” 2005 том 1-2 7. Main sections of the course Թեմա 1. Միահիմն և երկհիմն կարբոնաթթուներ (հագեցած, չհագեցած և արոմատիկ) կառուցվածքը, ստացման եղանակները և քիմիական հատկությունները: Թեմա 2. Օքսոթթուներ (ալդեհիդո- և կետոթթուներ), ստացման եղանակները և բնութագրական քիմիական հատկությունները, b-կետոթթուների կառուցվածքային առանձնահատկությունները: Թեմա 3. Դեկարբօքսիլացումը, տաուտոմերիան, կետոնային և թթվային ճեղքումներ: Թեմա 4. Սինթեզներ ացետոքացախաթթվի էսթերի բազայի վրա: Թեմա 5. Օքսիթթուներ, դասակարգումը, ստացումը և քիմիական հատկությունները: Օքսիթթուները բնության մեջ (կաթնաթթու, գինեթթու, խնձորաթթու, լիմոնաթթու): Թեմա 6. Նիտրոմիացություններ, կառուցվածքը, ստացման եղանակները (հալոգենի նուկլեոֆիլ տեղակալման ռեակցիայով, O- և N- ալկիլացում` նիտրիտ - իոնի ամբիդենտ բնույթը): Տաուտոմերիան այդ միացություններում: Նիտրոմիացությունների վարքը ալկալիների և ազոտային թթվի նկատմամբ, կոնդենսման և վերականգնման ռեակցիաներ: Թեմա 7. Ամիններ, կառուցվածքը, ստացման եղանակները (ամոնյակի և ամինների ալկիլացումով, կալիումի ֆտալիմիդով, կարբոնիլային միացությունների և կարբոնաթթուների ազոտ պարունակող ածանցյալների, նիտրոմիացությունների վերականգնումով, վերախմբավորման` ռեակցիաներով) և քիմիական հատկությունները (ամինները որպես հիմքեր, առաջնային, երկրորդային, երրորդային և արոմատիկ շարքի ամինների հիմնայնության համեմատություն): Թեմա 8.Ամինների ալկիլումը և ացիլումը, ազոտային թթվի ազդեցությունը ամինների վրա: Չորրորդային ամոնիումային աղեր և հիմքեր: Թեմա 9. Դիազոմիացություններ: Թեմա 10. Ամինոթթուներ, դասակարգումը, ստացումը և քիմիական հատկությունների կախումը ամինո- և կարբօքսիլ խմբերի փոխդասավորվածությունից, ռեակցիաներ կարբօքսիլ- և ամինոխմբերի հաշվին: a-Ամինոթթուներ և դրանց դերը բնության մեջ:
0604	Հետազոտման ֆիզիկական մեթոդներ	9
5-րդ աշնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. - 4 ժամ MANDATORY 0604/Բ16 1. Purpose of the Course ուսանողների մոտ ձևավորել հետազոտման առավել կիրառելի ֆիզիկական մեթոդների և դրանց աշխատանքային սկզբունքների մասին պատկերացումները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կտիրապետի ժամանակակից հետազոտման ֆիզիկական մեթոդների տեսական հիմունքներին, 2. կիմանա հետազոտման ֆիզիկական մեթոդների կիրառման հնարավորությունները, 3. կհասկանա քիմիական հետազոտություններում առավել կիրառելի ֆիզիկական մեթոդնե-րի աշխատանքային սկզբունքները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. կկարողանա կիրառել ստացված գիտելիքները քիմիական հետազոտություններում` պատրաստել նմուշ և իրականացնել անալիզներ, կհասկանա անալիզների ժամանակ ի հայտ եկող խանգարող աղդեցությունները, կտիրապետի դրանց վերացման եղանակներին: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ) օգտվելու կարողություն, 6. առկա խնդիրները վերլուծելու և դրանց լուծման համար անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու կարողություն, 7. ունեցած գիտելիքները գիտահետազոտական աշխատանքներում կիրառելու կարողություն: 3. Description ուսանողների մոտ ձևավորել հետազոտման առավել կիրառելի ֆիզիկական մեթոդների և դրանց աշխատանքային սկզբունքների մասին պատկերացումները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, 2. Գործնական աշխատանքներ, 3. Սեմինարներ, քննարկումներ, 4. Լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. հետազոտական աշխատանք` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Մարգարյան Շ.Ա. Մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիա: Ուսումնական ձեռնարկ: Երևանի պետական համալսարանի հրատարակչություն, 2003. - 176 էջ: Пентин Ю.А., Вилков И.В. Физические методы исследования в химии. - М.: Мир, 2003. - 683 с. Отто М. Современные методы аналитической химии. Пер. с немецкого (под редакцией А.В. Гармаша). - М.: Техносфера, 2006. - 544 с. Васильев В.П. Аналитическая химия. Книга 2: Физико-химические методы анализа. Учеб. для студентов вузов. - М.: Дрофа, 2004. - 384 с. Գրիգորյան Գ.Ս., Մարտիրյան Ա.Ի. Կլանման էլեկտրոնային սպեկտրոսկոպիա: Երևանի պետական համալսարանի հրատարակչություն, 2006. - 28 էջ: Գրիգորյան Գ.Ս., Մարտիրյան Ա.Ի. Ատոմային սպեկտրոսկոպիա: Երևանի պետական համալսարանի հրատարակչություն, 2015. - 34 էջ: Handbook of Spectroscopy. Editors: G. Gauglitz, T. Vo-Dinh. - WILEY-VCN, 2006. - 1168 p. 7. Main sections of the course Թեմա 1. Սպեկտրային անալիզ, լուսակլանման հիմնական օրենքը: Մոլեկուլային և ատոմային սպեկտրոսկոպիա: Թեմա 2. Միկրոալիքային սպեկտրոսկոպիա: Թեմա 3. Տատանողական սպեկտրոսկոպիայի մեթոդները. ինֆրակարմիր և լույսի կոմբինացիոն ցրման (Ռաման) սպեկտրոսկոպիաներ: Թեմա 4. Կլանման էլեկտրոնային սպեկտրոսկոպիա: Ֆլուորեսցենցիա: Թեմա 5. Ատոմային սպեկտրոսկոպիայի մեթոդները. ատոմային էմիսիոն և աբսորբցիոն սպեկտրոսկոպիաներ: Թեմա 6. Ռեզոնանսային մեթոդները. միջուկային մագնիսական ռեզոնանսի (ՄՄՌ) և էլեկտրոնային պարամագնիսական ռեզոնանսի (ԷՊՌ) սպեկտրոսկոպիայի մեթոդներ: Թեմա 7. Ռեֆրակտոմետրիա: Թեմա 8. Քրոմատոգրաֆիա: Թեմա 9. Անալիզի քիրօպտիկական մեթոդներ. պոլյարիմետրիա, օպտիկական պտույտի դիսպերսիա (ՕՊԴ) և շրջանային դիքրոիզմ:
0603	Օրգանական քիմիա-1	9
5- րդ՝ աշնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ,լաբ. - 4 ժամ MANDATORY 0603/Բ15 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ծանոթացնել օրգանական միացությունների` ածխաջրածինների, հալոգենածանցյալների, սպիրտների, ալդեհիդների, կետոնների և կարբոնաթթուների (հագեցած, չհագեցած և արոմատիկ), կառուցվածքին, ստացման եղանակներին, քիմիական հատկություններին և ընթացող ռեակցիանների մեխանիզմներին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Նկարագրել ընդգծված դասերի միացությունների ստացման հիմնական եղանակները և քիմիական հատկություններին: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 2. Կիրառել ստացված գիտելիքները օրգանական միացությունների դասակարգման համար և պատկերացում կազմել դրանց կառուցվածքի մասին: 3. Գնահատել ընթացող ռեակցիաների ժամանակ կիրառվող ռեագենտների բնութագրական առանձնահատկություններն և ռեակցիաների մեխանիզմները: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. Կիրառել գիտելիքները պրակտիկայում: Վերլուծել խնդիրները և առաջարկել լուծման եղանակներ: 5. Աշխատել հետազոտական խմբում: 3. Description Ուսանողներին ծանոթացնել օրգանական միացությունների` ածխաջրածինների, հալոգենածանցյալների, սպիրտների, ալդեհիդների, կետոնների և կարբոնաթթուների (հագեցած, չհագեցած և արոմատիկ), կառուցվածքին, ստացման եղանակներին, քիմիական հատկություններին և ընթացող ռեակցիանների մեխանիզմներին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություններ: · Լաբորատոր աշխատանքներ (սեմինարներ, քննարկումներ): 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography О.А. Реутов, А.Л. Курц, К.П. Бутин, Органическая химия, М., Бином, 2014, т.1-4. Травень В.Ф. «Органическая химия” Москва ИКЦ “академкнига” 2005 том 1-2 7. Main sections of the course Թեմա 1. Ալկաններ, ալկեններ, ալկիններ, ալկադիեններ և ցիկլոալկաններ (կառուցվածքը, ստացման եղանակները և քիմիական հատկությունները): Թեմա 2. Արոմատիկ ածխաջրածիններ (արոմատիկություն, կառուցվածքային առանձնահատկություննե-րը, ստացման եղանակները, քիմիական հատկությունները, օրենտացման կարգը արոմատիկ օղակում): Թեմա 3. Հալոգենածանցյալներ (հագեցած, չհագեցած և արոմատիկ) դասակարգումը, ստացման եղանակները և քիմիական հատկությունները: Թեմա 4. Սպիրտներ (հագեցած, չհագեցած և արոմատիկ) և ֆենոլներ (կառուցվածքը, ստացման եղանակները և քիմիական հատկությունները): Թեմա 5. Ալդեհիդներ և կետոններ (հագեցած, չհագեցած և արոմատիկ) կառուցվածքը, ստացման եղանակները և քիմիական հատկությունները:
0604	Ֆիզիկական քիմիա-2	9
5-րդ աշնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 4 ժամ MANDATORY 0604/Բ14 1. Purpose of the Course ուսանողների մոտ ձևավորել ֆիզիկական քիմիայի տեսական մոտեցումների, հետազոտման ֆիզիկական մեթոդների տեսական և փորձարարական տեխնիկայի վերաբերյալ պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել ոչ էլեկտրոլիտների և էլեկտրոլիտների լուծույթների հատկությունները, 2. ներկայացնել էլեկտրաքիմիայի կիրառական ասպարեզները, 3. մեկնաբանել քիմիական կինետիկայի հիմունքները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. կիրառել ստացված գիտելիքները տեսական և փորձարարական աշխատանքում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. մշակել քիմիական ռեակցիայի արագության, կարգի, ակտիվացման էներգիայի, ինչպես նաև թերմոդինամիկական պարամետրերի (ներքին էներգիա, Գիբսի էներգիա) փորձնական տվյալները` ելնելով մոլեկուլային բաշխման ֆունկցիայից: 3. Description ուսանողների մոտ ձևավորել ֆիզիկական քիմիայի տեսական մոտեցումների, հետազոտման ֆիզիկական մեթոդների տեսական և փորձարարական տեխնիկայի վերաբերյալ պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1.դասախոսություններ, 2. գործնական աշխատանքներ, խնդիրներ լուծում 3. սեմինարներ, քննարկումներ, 4. լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 4 միավոր: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Chang R., Thoman J.W. JR, Physical Chemistry for the Chemical Sciences, University Science Book, 2014, 951 p. K.J. Laidler, J.H. Meiser, B.C. Sanctuary, Physical Chemistry, New York: Houghtan Mifflin Company, 4th ed, 2003. Շ.Ա. Մարգարյան, Ա.Գ. Խաչատրյան, Փորձարարական ֆիզիկական քիմիա, ԵՊՀ հրատ, 2009, 188 էջ: Լ.Գաբրիելյան, Ա. Խաչատրյան, Շ.Մարգարյան, Ֆիզիկական քիմիայի խնդիրների ժողովածու, ԵՊՀ հրատ, 2020, 220 էջ: 7. Main sections of the course 1.Էլեկտրոլիտների լուծույթների հատկությունները: 2.Գալվանական էլեմենտի թերմոդինամիկան, Ներստի հավասարումը: 3..Քիմիական կինետիկայի հիմնադրույթները: 4.Ռեակցիայի արագության չափման էքսպերիմենտալ մեթոդները: 5.Պարզ ռեակցիաների կինետիկա: 6.Ռեակցիայի կարգի և արագության հաստատունների որոշման մեթոդներ: 7.Ակտիվացման էներգիա: 8.Նախաէքսպոնենտային գործակից: 9. Բախումների տեսություն: 10. Անցողիկ վիճակի տեսություն: 11.Բարդ ռեակցիաների կինետիկա:
0604	Մոլեկուլի կառուցվածք	6
4-րդ` գարնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. - 2 ժամ, լաբ. - 2 ժամ MANDATORY 0604/Բ13 1. Purpose of the Course Ուսանողների մոտ ձևավորել պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ մոլեկուլի երկրաչափության և կառուցվածքի վերաբերյալ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել մոլեկուլի երկրաչափական կառուցվածքը, 2. նկարագրել վալենտական կապի և մոլեկուլային օրբիտալների մոտավորությունները, 3. դասակարգել մոլեկուլի մոդելավորման հիմնական մեթոդները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. գործնականում կիրառել ստացված գիտելիքները` պարզելու տարբեր դասի միացությունների կառուցվածքը, 5. տարանջատել կապակցող և քանդող օրբիտալները, 6. ներկայացնել սիմետրիայի հիմնական տարրերը: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. վերլուծել ստացված գիտելիքները և կատարել եզրակացություններ: 3. Description Ուսանողների մոտ ձևավորել պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ մոլեկուլի երկրաչափության և կառուցվածքի վերաբերյալ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություն ինտերակտիվ`ցուցադրական նյութով · քննարկումներ · խնդիրների լուծում · լաբորատոր աշխատանքներ 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 4 միավոր: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Chang R., Thoman J.W. JR, Physical Chemistry for the Chemical Sciences, University Science Book, 2014, 951 p. K.J. Laidler, J.H. Meiser, B.C. Sanctuary, Physical Chemistry, New York: Houghtan Mifflin Company, 4th ed, 2003. P.W. Atkins, Physical Chemistry, 8th ed, 2006, 699 p. 7. Main sections of the course 1.Մոլեկուլների էլեկտրոնային կառուցվածքը: 2.Բորն-Օպենհայմերի մոտավորությունը: 3. Ջրածնի մոլեկուլային իոն, ջրածնի մոլեկուլը: 4. Վալենտական կապի և մոլեկուլային օրբիտալների մոտավորությունները: 5.Օրբիտալի հիբրիդիզացիա 6. Երկատոմ մոլեկուլների մոլեկուլային օրբիտալները: 7. Դիամագնետիզմ և պարամագնետիզմ: 8. Էլեկտրաբացասականություն, դիպոլ մոմենտ: 9. Էթիլենի, բուտադիենի, բենզոլի մոլեկուլային օրբիտալների հաշվարկը Հյուկելի մեթոդով: 10. Վալենտական-թաղանթի էլեկտրոնային զույգի վանման (VSEPR) տեսության հիմնադրույթը: 11. Սիմետրիայի էլեմենտներ և սիմետրիայի գործողություններ. 12. Խմբերի բազմապատկման աղյուսակ:
0608	Անօրգանական քիմիայի հիմունքներ	6
1-ին՝ աշնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. 2 ժամ, լաբ. 2 ժամ MANDATORY 0608/Բ02 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ներկայացնել անօրգանական քիմիա առարկայի հիմնական տեսական գիտելիքները, քիմիական նյութերի հետ գործնականում աշխատելու հմտություններին և քիմիա առարկայի հետագա ուսումնասիրման համար բազային գիտելիքներին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ձևակերպել քիմիայի հիմնական օրենքները և օրինաչափությունները: 2. Պարզաբանել անօրգանական քիմիայի տեսական հիմունքները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Իրականացնել փորձեր և լուծել համապատասխան խնդիրներ: 4. Մշակել փորձարարական աշխատանքների տվյալները և կատարել համապատասխան եզրակացություններ: 5.Օգտվել գիտական և ուսումնական քիմիական գրականությունից: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6.Կիրառել ձեռք բերած գիտելիքները գործնականում: 7. Աշխատել կոլեկտիվում և լուծել ծագած խնդիրները: 3. Description Ուսանողներին ներկայացնել անօրգանական քիմիա առարկայի հիմնական տեսական գիտելիքները, քիմիական նյութերի հետ գործնականում աշխատելու հմտություններին և քիմիա առարկայի հետագա ուսումնասիրման համար բազային գիտելիքներին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություններ սլայդների, անիմացիոն ծրագրերի ու տեսանյութերի օգտագործմամբ։ · Լաբորատոր աշխատանքներ: · Ռեֆերատներ և նախագծեր, կոնկրետ իրավիճակների վերլուծություն, անհատական և թիմային աշխատանք: · Ինքնուրույն աշխատանքներ, սեմինարներ, բանավեճեր: · Անհատական խորհրդատվություն: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Ахметов Н.С. Общая и неорганическая химия.М ,,Высшая школа” 2003г. Угай Я.А. Общая и неорганическая химия.М ,,Высшая школа” 2005г. Хаускофт К., Контебл Э. Современный курс химии. М. ,,Мир”, 2002г. Третьяков Ю.Д. Мартыненко Л.И., Григорьев А.Н., Цивадзе.А.Ю. Неорганическая химия, М.Химия, 2007, т 1-3 7. Main sections of the course Թեմա 1՝ Քիմիայի քանակաչափական օրենքները, ատոմի կառուցվածքը: Տարրերի պարբերական օրենքը, տարրերի հատկությունների պարբերական օրինաչափությունները: Թեմա 2՝ Քիմիական կապ: Թեմա 3՝ Քիմիական թերմոդինամիակյի հիմնական հասկացություննրը: Թեմա 4՝ Հավասարակշռական գործընթացներ: Թեմա 5՝ Լուծույթներ: Թեմա 6՝ Կոմպլեքս միացություններ:
0604	Ֆիզիկական քիմիա-1	9
4-րդ՝ գարնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 4 ժամ MANDATORY 0604/Բ11 1. Purpose of the Course Ուսանողների մոտ ձևավորել ֆիզիկական քիմիայի տեսական մոտեցումների, հետազոտման ֆիզիկական մեթոդների տեսական և փորձարարական տեխնիկայի վերաբերյալ պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել քիմիական թերմոդինամիկայի հիմնական օրենքները, դրանցից բխող հետևությունները և կիրառման հնարավորությունները, 2. բացատրել ֆազային և քիմիական հավասարակշռությունների օրինաչափությունները և դրանց վրա տարբեր գործոնների ազդեցությունը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կիրառել ստացված գիտելիքները տեսական և փորձարարական աշխատանքում, 4. մեկնաբանել տարբեր տիպի երևույթները՝ հիմնվելով ֆիզիկական քիմիայի օրինաչափությունների վրա, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. որոշել փորձնականորեն ստացված թերմոդինամիկական պարամետրերի (ներքին էներգիա, Գիբսի էներգիա) արժեքները` ելնելով մոլեկուլային բաշխման ֆունկցիայից, 6. համադրել փորձնական արդյունքները տեսական հաշվարկների հետ: 3. Description Ուսանողների մոտ ձևավորել ֆիզիկական քիմիայի տեսական մոտեցումների, հետազոտման ֆիզիկական մեթոդների տեսական և փորձարարական տեխնիկայի վերաբերյալ պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություններ, 2. գործնական աշխատանքներ, խնդիրների լուծում 3. սեմինարներ, քննարկումներ, 4. լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 4 միավոր: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography R. Chang, J.W. JR Thoman, Physical Chemistry for the Chemical Sciences, University Science Book, 2014, 951 p. K.J. Laidler, J.H. Meiser, B.C. Sanctuary, Physical Chemistry, New York: Houghtan Mifflin Company, 4th ed, 2003. Շ.Ա. Մարգարյան, Ա.Գ. Խաչատրյան, Փորձարարական ֆիզիկական քիմիա, ԵՊՀ հրատ, 2009, 188 էջ: Լ.Գաբրիելյան, Ա. Խաչատրյան, Շ.Մարգարյան, Ֆիզիկական քիմիայի խնդիրների ժողովածու, ԵՊՀ հրատ, 2020, 220 էջ: 7. Main sections of the course 1.Գազային հիմնական օրենքները: Իդեալական գազ, վիճակի հավասարումը: 2.Ռեալ գազեր, 3.Քիմիական թերմոդինամիկայի հիմնական հասկացությունները: 4.Թերմոդինամիկայի 1-ին, 2-րդ և 3-րդ օրենքները, դրանց կիրառումն ու հետևությունները: 5.Գիբսի և Հելմհոլցի էներգիաները: 6.Քիմիական պոտենցիալ: 7.Ֆազային հավասարակշռություն, Կլաուզիուս-Կլապեյրոնիհավասարումը: 8.Քիմիական հավասարակշռություն: Հավասարակշռության հաստատունի կախվածությունը ջերմաստիճանից: 9.Ֆազային դիագրամներ: 10.Լուծույթներ: Լուծույթների կոլիգատիվ հատկությունները: 11.Պարցիալ մոլային մեծություններ:
0604	Քվանտային քիմիա	6
3-րդ աշնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. - 2 ժամ, լաբ. - 2 ժամ MANDATORY 0604/Բ10 1. Purpose of the Course Ուսանողների մոտ ձևավորել քվանտային քիմիայի տեսական հիմնադրույթների և մեթոդների կիրառման խնդիրների վերաբերյալ պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. սահմանել քվանտային քիմիայի հիմնական օրենքները և գաղափարները, 2. ներկայացնել միկրոմասնիկների ալիքային ֆունկցիաները և ատոմային թերմերը, 3. դասակարգել քվանտաքիմիական հիմնական մեթոդները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. գործնականում կիրառել քվանտային քիմիայի մեթոդները պարզագույն մոդելների և մոլեկուլների համար, 5. հաշվարկել սեփական ֆունկցիաները և սեփական արժեքները, 6. գնահատել մասնիկի էներգիան միաչափ պոտենցիալ փոսում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. վերլուծել ստացված գիտելիքները և կատարել եզրակացություններ: 3. Description Ուսանողների մոտ ձևավորել քվանտային քիմիայի տեսական հիմնադրույթների և մեթոդների կիրառման խնդիրների վերաբերյալ պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություն ինտերակտիվ`ցուցադրական նյութով · քննարկումներ, հիբրիդային դասավանդում · խնդիրների լուծում, նաև համակարգչային մաթեմատիկական ծրագրերի կիրառմամբ · լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Chang R., Thoman J.W. JR, Physical Chemistry for the Chemical Sciences, University Science Book, 2014, 951 p. Atkins P., Friedman R., Molecular Quantum Mechanics, 5th ed., Oxford University Press, 2011, 537 p Grinter R., The quantum chemistry: an experimentalist’s view, John Wiley & Sons, 2005, 460 p. McQuarrie D.A., Quantum Chemistry, University Science Book, 2008, 690 p. 7. Main sections of the course 1. Բացարձակ սև մարմնի ճառագայթումը և Պլանկի քվանտային տեսությունը: 2.Բորի տեսությունը, ջրածնի առաքման սպեկտրը: 3. Հայզենբերգի անորոշության սկզբունքը: 4. Քվանտային մեխանիկայի հիմնական պոստուլատները, մաթեմատիկական ապարատը, օպերատորներ: 5. Շրյոդինգերի ստացիոնար հավասարումը: Ալիքային ֆունկցիա: 6. Ազատ մասնիկի շարժումը 7. Մասնիկի շարժումը միաչափ պոտենցիալ փոսում: 8. Տատանողական շարժում, հարմոնիկ օսցիլյատոր: 9. Պտտական շարժում, մասնիկի հարթ պտույտ: 10. Ատոմների էլեկտրոնային կառուցվածքը: Ջրածնի ատոմի ալիքային ֆունկցիան: 7. Ջրածնանման օրբիտալների ռադիալ և անկյունային բաղադրիչները: 8. Ատոմական օրբիտալներ: 9. Բազմաէլեկտրոնային համակարգեր: Պաուլի սկզբունքը: 10. Կառուցման (Aufbau) սկզբունքը: 11. Ատոմական թերմեր:
0608	Անօրգանական քիմիա-2	9
3-րդ՝ աշնանային 6 ժամ/շաբ դաս.-2 ժամ, լաբ.-4 ժամ MANDATORY 0608/Բ09 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ուսուցանել պարբերական համակարգի I, II, III, IV, VIII խմբերի տարրերի և դրանց միացությունների ֆիզիկական և քիմական հատկությունները, լաբորատոր և արդյունաբերական ստացման եղանակները արդյունաբերական և գիտական տարբեր բնագավառներում դրանց կիրառման հնարավորությունները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Բացատրել պարբերական համակարգում տարրի դիրքի և հատկությունների միջև եղած կապը: 2. Մեկնաբանել պարբերական համակարգի I, II, III, IV, VIII խմբերի s, p, d և f տարրերի և դրանց միացությունների քիմիան, ստացման լաբորատոր և արդյունաբերական եղանակները և կիրառման բնագավառները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Կատարել պարբերական համակարգի s, p, d և f տարրերի և դրանց միացությունների վերաբերյալ փորձեր: 4. Մշակել փորձարարական աշխատանքների տվյալները և կատարելու համապատասխան եզրակացությունները: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. Օգտվել տարատեսակ աղբյուրներից՝ անհրաժեշտ տեղեկատվությունը ստանալու համար: 6. Վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատելու դրանց լուծման համար անհրաժեշտ պայմանները: 3. Description Ուսանողներին ուսուցանել պարբերական համակարգի I, II, III, IV, VIII խմբերի տարրերի և դրանց միացությունների ֆիզիկական և քիմական հատկությունները, լաբորատոր և արդյունաբերական ստացման եղանակները արդյունաբերական և գիտական տարբեր բնագավառներում դրանց կիրառման հնարավորությունները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություն, քննարկումներ տեղում, զրույց: · Գործնական աշխատանքների կատարում: · Լաբորատոր աշխատանքների կատարում: · Ինքնուրույն աշխատանքների կատարում, սեմինարներ, բանավեճեր: · Անհատական խորհրդատվություն: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography А. Угай, Обшая и неорганическая химия, Москва, “ Высшая школа”, 2, 2000. Третяков Ю.Д., Мартыненко Л.И., Григорьев, А.Н., Цивадзе А.Ю. Неорганическая Химия, т.1-2, Москва, Химия, 2001. Хаускрофт К., Котстебл Э. Современный курс обшей химии, т.2, Москва, Издательство “Мир”, 2007. Ахметов Н. С., Обшая и неорганическая химия, Москва, “Высшая школа”, 2003. 7. Main sections of the course Թեմա 1. Տարրերի IV խումբ, C, Si, Cs-ի ենթախումբ, տիտանի խումբ Թեմա 2. Տարրերի III խումբ, B, Al և Ca-ի ենթախումբ, Sc, Y, լանթանոիդներ և ակտինոիդներ Թեմա 3. Տարրերի II խումբ, Be, Mg և հողալկալիական մետաղներ, Zn-ի խումբ Թեմա 4. Տարրերի I խումբ, ալկալիական մետաղներ, պղնձի խումբ Թեմա 5. Տարրերի VIII խումբ, իներտ գազեր,երկաթի եռյակ, պլատինային մետաղներ
0608	Անալիտիկ քիմիա-2	9
3-րդ՝ աշնանային 6 ժամ/շաբ. դաս.- 2 ժամ, լաբ.- 4 ժամ MANDATORY 0608/Բ08 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ուսուցանել անալիտիկ քիմիա առարկայի հիմնական տեսական գիտելիքները, վերլուծության համար ներկայացված փորձանմուշների որակական և քանակական անալիզի գործնական հմտությունները, բաղադրիչների քանակը որոշելու սխեմաներ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ներկայացնել որակական անալիզի հիմնական սկզբունքները, կատիոնների և անիոնների անալիտիկական խմբերի բաժանելու օրինաչափությունները: 2. Ներկայացնել քիմիական անալիզում կիրառվող հավասարակշռությունների քանակական հաստատունների իմաստը և կարողանալու դրանք գրագետ օգտագործել: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Կատարել փորձեր և լուծելու համապատասխան խնդիրներ: 4. Մշակել փորձարարական աշխատանքների տվյալները և կատարելու համապատասխան եզրակացություններ: 5. Օգտվել գիտական և ուսումնական քիմիական գրականությունից: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. Կիրառել ձեռք բերած գիտելիքները գործնականում: 7. Աշխատել կոլեկտիվում և լուծելու ծագող խնդիրները: 3. Description Ուսանողներին ուսուցանել անալիտիկ քիմիա առարկայի հիմնական տեսական գիտելիքները, վերլուծության համար ներկայացված փորձանմուշների որակական և քանակական անալիզի գործնական հմտությունները, բաղադրիչների քանակը որոշելու սխեմաներ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություն, քննարկումներ տեղում, զրույց, սլայդների և տեսաֆիլմերի ցուցադրում: · Ռեֆերատների և նախագծերի պատրաստում, կոնկրետ իրավիճակների վերլուծություն, անհատական և թիմային աշխատանք: · Լաբորատոր աշխատանքների կատարում: · Ինքնուրույն աշխատանքների կատարում, սեմինարներ, բանավեճեր: · Անհատական խորհրդատվություն: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography М.Отто. Современные методы аналитической химии. М., Техносфера, 2008, 544 с. Г.Кристиан. Аналитическая химия в 2 томах. М., БИНОМ, Лаборатория знаний. 2009. 7. Main sections of the course 1.Կշռաչափական անալիզ: 2.Նստվածքների աղտոտման պատճառները: 3.Բյուրեղային և ամորֆ նստվածքներ: Փորձի տվյալների ստատիստիկական մշակման եղանակները: 4.Ծավալաչափական անալիզ: Տիտրման վերջակետ, համարժեքության կետ: 5.Թույլ և ուժեղ թթուների տիրումն ուժեղ հիմքով: Թույլ և ուժեղ հիմքերի տիրումն ուժեղ թթվով: 6.Ծավալաչափական վերօքս եղանակներ: 7.Վերօքս եղանակների ինդիկատորներ: Վերօքս եղանակների հիմունքները (պերմանգանատաչափություն, բիքրոմատաչափություն, յոդաչափություն, բրոմատաչափություն): 8.Անալիզի կինետիկական կատալիտիկ և ոչ կատալիտիկ եղանակները: 9.Ծավալաչափական նստվածքագոյացման եղանակներ: Ծավալաչափական կոմպլեքսագոյացման եղանակներ:
0608	Անալիտիկ քիմիա-1	9
2-րդ՝ գարնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. -2 ժամ, լաբ- 4 ժամ MANDATORY 0608/Բ07 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ուսուցանել անալիտիկ քիմիա առարկայի որակական մասնաբաժնի հիմնական տեսական գիտելիքները, ուսուցանել կատիոնների և անիոնների հայտնաբերման գործնական հմտությունները, պարզել վերլուծության համար ներկայացված փորձանմուշների որակական բաղադրությունը, ուսուցանել բաղադրիչների քանակը որոշելու անալիզի սխեմաներ կախված փորձանմուշի որակական բաղադրությունից: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1.Թվարկել որակական անալիզի հիմնական սկզբունքները, կատիոնների և անիոնների անալիտիկական խմբերի բաժանելու օրինաչափությունները: 2. Ներկայացնել քիմիական անալիզում կիրառվող հավասարակշռությունների քանակական հաստատունների իմաստը և կարողանալու դրանք գրագետ օգտագործել: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Կատարել փորձեր և լուծելու համապատասխան խնդիրներ: 4. Մշակել փորձարարական աշխատանքների տվյալները և կատարելու համապատասխան եզրակացություններ: 5. Օգտվել գիտական և ուսումնական քիմիական գրականությունից: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. Կիրառել ձեռք բերած գիտելիքները գործնականում: 7. Աշխատել կոլեկտիվում և լուծելու ծագող խնդիրները: 3. Description Ուսանողներին ուսուցանել անալիտիկ քիմիա առարկայի որակական մասնաբաժնի հիմնական տեսական գիտելիքները, ուսուցանել կատիոնների և անիոնների հայտնաբերման գործնական հմտությունները, պարզել վերլուծության համար ներկայացված փորձանմուշների որակական բաղադրությունը, ուսուցանել բաղադրիչների քանակը որոշելու անալիզի սխեմաներ կախված փորձանմուշի որակական բաղադրությունից: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություն, քննարկումներ տեղում, զրույց, սլայդների և տեսաֆիլմերի ցուցադրում: · Լաբորատոր աշխատանքների կատարում: · Ինքնուրույն աշխատանքների կատարում, սեմինարներ, բանավեճեր: · Անհատական խորհրդատվություն: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography М.Отто. Современные методы аналитической химии. М., Техносфера, 2008, 544 с. Г.Кристиан. Аналитическая химия в 2 томах. М., БИНОМ, Лаборатория знаний. 2009. 7. Main sections of the course 1. Անալիտիկ քիմիայի հիմնական բաժինները՝ որակական և քանակական անալիզ: 2. Որակական անալիզի խնդիրները: Կատիոնների և անիոնների դասակարգումն ըստ անալիտիկական խմբերի: 3.Հոմոգեն հավասարակշռություն: Հավասարակշռության հաստատուն: Կոնցենտրացիոն և թերմոդինամիական հաստատուններ, հավասարակշռության պայմանական հաստատուն։ 4. Թթվա-հիմնային հավասարակշռություն: Թթուների և հիմքերի ժամանակակից տեսությունները: 5. Հետերոգեն հավասարակշռություն: Լուծելիության արտադրյալ (ԼԱ), ակտիվության արտադրյալ (ԱԱ): Դժվարալուծ միացությունների լուծելիության կախումը տարբեր գործոններից: 6. Կոմպլեքսագոյացման հավասարակշռություն: Կայունության (գոյացման) հաստատուն: 7. Օքսիդացման-վերականգնման հավասարակշռություն: Ստանդարտ վերօքս պոտենցիալ, Ներնստի հավասարումը: Վերօքս ռեակցիայի հավասարակշռության հաշվարկումը փոխազդող վերօքս զույգերի ստանդարտ վերօքս պոտենցիալների արժեքների օգնությամբ։ 8. Բաժանման և խտացման եղանակներ, դրանց կիրառումը:
0608	Անօրգանական քիմիա-1	9
2-րդ՝ գարնանային 6 ժամ/շաբ դաս.- 2 ժամ, լաբ.-4 ժամ MANDATORY 0608/Բ06 1. Purpose of the Course Ներկայացնել ուսանողներին երկրակեղևում քիմիական տարրերի անհամաչափ բաշխման պատճառները, երկրաքիմիական տվյալները, անօրգանական նյութերի ազդման կենսաբանական և էկոլոգիական ասպարեզները, պարբերական համակարգի VII-X խմբերի տարրերի և դրանց միացությունների ստացման եղանակները, հատկությունները և կիրառման բնագավառները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1.Ներկայացնել տարրերի ատոմների կառուցվածքների և տարրերի հատկությունների միջև գոյություն ունեցող օրինաչափությունները: 2. Արտահայտել տարրերի և դրանց միացությունների քիմիան: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Կատարել VII-X խմբերի տարրերի և դրանց միացություններին վերաբերվող ինքնուրույն փորձեր: 4. Օգտվել համապատասխան գիտական և ուսումնական գրականությունից: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. Օգտվել տարատեսակ աղբյուրներից՝ անհրաժեշտ տեղեկատվությունը ստանալու համար: 6. Վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատելու դրանց լուծման համար անհրաժեշտ պայմանները: 3. Description Ներկայացնել ուսանողներին երկրակեղևում քիմիական տարրերի անհամաչափ բաշխման պատճառները, երկրաքիմիական տվյալները, անօրգանական նյութերի ազդման կենսաբանական և էկոլոգիական ասպարեզները, պարբերական համակարգի VII-X խմբերի տարրերի և դրանց միացությունների ստացման եղանակները, հատկությունները և կիրառման բնագավառները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություն, քննարկումներ տեղում, զրույց: · Գործնական աշխատանքների կատարում: · Լաբորատոր աշխատանքների կատարում: · Ինքնուրույն աշխատանքների կատարում, սեմինարներ, բանավեճեր: · Անհատական խորհրդատվություն: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography А . Угай, Обшая и неорганическая химия, Москва, “ Высшая школа”, 2, 2000. Третяков Ю.Д., Мартыненко Л.И., Григорьевб А.Н., Цивадзе А.Ю. Неорганическая Химия, т.1-2, Москва, Хим ия, 2001. Хаускрофт К., Котстебл Э. Современный курс обшей химии, т.2, Москва, Издательство “Мир”, 2007. , Ахметов Н. С., Обшая и неорганическая химия, Москва, “Высшая школа”, 2003. 7. Main sections of the course Թեմա 1. Քիմիական տարրերի տարածվացությունը: Տարրերի անհամաչափ բաշխման պատճառները: Թեմա 2. Ջրածին, ջուր, Ջրածնի պերօքսիդ: Թեմա 3. Տարրերի VII խումբ, p-տարրերի (հալոգեններ) և d-տարրր (Mn-ի խումբ): Թեմա 4. Տարրերի 4-րդ խումբ, p-տարրեր, թթվածին և ծծմբի ենթախումբ (քալկոգեններ) d-տարրեր (քրոմի խումբ): Թեմա 5. Տարրերի 5-րդ խումբ, p-տարրեր, N և P, արսենի խումբ, d-տարրեր (վանադիումի խումբ):
0410	Ֆիզիկա	9
2-րդ՝գարնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. - 40 ժամ, գործն. 20 ժամ, լաբ. – 30 ժամ MANDATORY 0410/Բ05 1. Purpose of the Course Ուսանողների մոտ ձևավորել ֆիզիկակայի տեսական, հետազոտման ֆիզիկական մեթոդների համակարգչային և փորձարարական տեխնիկայի վերաբերյալ պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ: Ձևավորել դրանց օգտագործման համար ֆիզիկական մտածելակերպ, ապահովելով բավականաչափ պատրաստվածություն քիմիայի և բնագիտական այլ առարկաների հաջող յուրացման համար: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել բնության մեջ գոյությունունեցող ունեցող ֆիզիկական երևույթների օրինաչափությունները: 2. տիրապետել ֆիզիկայի տարբեր բնագավառներում հետազոտություններ կատարելու դասական և ժամանակակից մեթոդներին: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կիրառել ֆիզիկայի հիմնարար օրենքները և այդ օրենքներից բխող եզրահանգումները քիմիայում և ճշգրիտ գիտությունների այլ բնագավառներում: 4. կիրառել ֆիզիկական հետազորությունների ժամանակակից մեթոդները քիմիական հետազոտությունների մեջ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5.վերլուծել ֆիզիկայի բնագավառներում խնդիրների դրվածքը, դրանց լուծման մեթոդոլոգիան 3. Description Ուսանողների մոտ ձևավորել ֆիզիկակայի տեսական, հետազոտման ֆիզիկական մեթոդների համակարգչային և փորձարարական տեխնիկայի վերաբերյալ պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ: Ձևավորել դրանց օգտագործման համար ֆիզիկական մտածելակերպ, ապահովելով բավականաչափ պատրաստվածություն քիմիայի և բնագիտական այլ առարկաների հաջող յուրացման համար: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, ցուցադրություններ, · սեմինարներ, քննարկումներ, · լաբորատոր աշխատանքներ, · գործնական աշխատանքներ/խնդիրների լուծում 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից՝ յուրաքանչյուրը մեկ միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից՝ հարց յուրաքանչյուրը մեկ միավոր ,միավորների քայլը` 0.5: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 4. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով։ Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից՝ հարց յուրաքանչյուրը երկու միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Սավելև Ի.Վ. Ընդհանուր ֆիզիկայի դասընթաց. 1, 2, 3 “Լույս” Երևան 1982. Савельев И. В. Курс физики, том 1,2,3 Москва 2016 H.C. Ohanian, J.T. Markert. Physics for Engineers and Scientists. Vol. 1,2 2007 by W.W.Norton & Company, Inc., New York-London. Մ. Աբրահամյան, Ռ. Գաբրիելյան և այլոք, Լաբորատոր պարապմունքների ուղեգույց Մեխանիկա Երևան 2018 Գաբրիելյան Ռ.Ց., Բադալյան Դ.Հ., Բադալյան Գ.Գ. Մոլեկուլային ֆիզիկա լաբորատոր աշխատանքների ձեռնարկ, Երևան 2011 Ա.Մուրադիան Ս. Մխիթարյան և այլոք, Էլեկտրականություն և մագնիսականություն, ԵՊՀ հրատարակչություն, Երևան 2019 Ա. Մուրադյան, Հ. Բադալյան և այլոք, Լաբորատոր պարապմունքների ուղեգույց, Օպտիկա և ատոմային ֆիզիկա Երևան 2018 7. Main sections of the course Թեմա 1. Կինեմատիկա: Թեմա 2. Դինամիկա: Թեմա 3. Աշխատանք, էներգիա և հզորություն: Թեմա 4. Պինդ մարմնի դինամիկա: Թեմա 5. Հիդրոդինամիկա և հիդրոստատիկա: Թեմա 6. Տատանումներ և ալիքներ: Թեմա 7.Մոլեկուլային ֆիզիկա: Թեմա 8.Էլեկտրաստատիկա: Թեմա 9. Մագնիսականություն: Թեմա 10. Օպտիկա: Թեմա 11. Ատոմային ֆիզիկա:
0604	Փորձարարական տվյալների մշակում	3
1-ին աշնանային 2 ժամ/շաբ. դաս. – 10 ժամ, լաբ. – 20 ժամ MANDATORY 0604/Բ04 1. Purpose of the Course ուսանողների մոտ ձևավորել ֆիզիկաքիմիական հետազոտությունների ժամանակ ստացված փորձարարական տվյալների մշակման և վերլուծման հմտություններ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել քիմիայի տեսական հիմնադրույթների հիման վրա խնդիրների և վարժությունների լուծման մեթոդիկան, 2. կիրառել փորձարարական մեթոդներով ստացված տվյալների մաթեմատիկական մշակման մեթոդները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կիրառել ստացված գիտելիքները հետազոտական աշխատանքում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. կատարել քիմիայում կիրառվող տարբեր հետազոտման մեթոդներով ստացված փորձարարական տվյալների մշակում և վերլուծություն 3. Description ուսանողների մոտ ձևավորել ֆիզիկաքիմիական հետազոտությունների ժամանակ ստացված փորձարարական տվյալների մշակման և վերլուծման հմտություններ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություններ, 2. լաբորատոր և գործնական աշխատանքներ 5. Evaluation Methods and Criteria 1. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2. Ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 3. Մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 5 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography P. Tebbutt, Basic mathematics for Chemists, 2nd ed., New York: John Wiley & sons, 2001, 275 p. Garland, C.W., Nibler, J.W. and Shoemaker, D.P. Experiments in Physical Chemistry, 8th ed., New York: McGraw-Hill, 2009, 734 p. A. Cunningham, R. Whelan, Maths for Chemists, University of Birmingham, University of Leeds, 2014, 119 p. Հ. Ղազոյան, Շ. Մարգարյան, Փորձնական տվյալների մաթեմատիկական վերլուծությունը քիմիայում, Ուսումնամեթոդական ձեռնարկ, Երևան. ԵՊՀ-ի հրատ., 2008թ., 54 էջ: 7. Main sections of the course Թեմա 1. Քիմիայում գործածվող հիմնական ֆիզիկական մեծությունների նշանաբանությունը և չափման միավորները: Թեմա 2. Քիմիայում հիմնականում գործածվող մաթեմատիկական հավասարումները և ֆունկցիաները. Լոգարիթմ և էքսպոնենցիալ ֆունկցիա: Եռանկյունաչափական ֆունկցիաների կիրառումը քիմիայում: Դիֆերենցում, մասնակի ածանցիալի ֆունդամենտալ տեսությունը: Ինտեգրումը որպես ֆիզիկաքիմիական հատկույթունների քանակական վերլուծության մեթոդ, անորոշ և որոշյալ ինտեգրալներ: Թեմա 3. Լաբորատոր փորձարարական տվյալների մշակման և վերլուծության եղանակները: Փորձնական տվյալների մաթեմատիկական մշակումը հաշվարկային և գրաֆիկական մեթոդներով: Թեմա 4. Սխալներ. սխալների վիճակագրական վերլուծությունը: Փորձնականորեն ստացված տվյալների և դրանց սխալի չափի ներկայացումը: Թեմա 5. Համակարգչային ծրագրերի (Ms Excel, Origin 8.5, Mathematica) կիրառումը փորձնական տվյալների վերլուծության ժամանակ
0608	Բյուրեղաքիմիա	6
1-ին աշնանային 4 ժամ/շաբ. դաս.-2 ժամ, լաբ.-2ժամ MANDATORY 0608/Բ03 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ներկայացնել բյուրեղական նյութերի կառուցվածքային առանձնահատկություններին, բնության մեջ և արվեստում լայնորեն տարածված սիմետրիայի երևույթին, սիմետրիայի տարրերին ու սիմետրիայի գործողություններին, բյուրեղական նյութերի կառուցվածքի ուսում-նասիրման ֆիզիկական մեթոդներին ու սարքերին, ինչպես նաև պատկերացում ձևավորել այնպիսի երևույթների մասին, ինչպիսիք են բյուրեղների իզոմորֆիզմն ու պոլիմորֆիզմը, պինդ լուծույթները, քվազիբյուրեղային նյութերը և այլն: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1.Նկարագրել նյութի բյուրեղային վիճակին բնորոշ առանձնահատկություններն ու կառուցվածքային տիպերը: 2. Բացատրել բյուրեղների կառուցվածքից բխող ֆիզիկաքիմիական հատկությունների տարբեր դրսևորումները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Գնահատել և գործնականում կիրառել բյուրեղային նյութերի կառուցվածքի ազդեցությունը դրանց ռեակցիաների մեխանիզմի և արագության վրա: 4. Կիրառել ռենտգենյան ճառագայթների դիֆրակցիայի երևույթը բյուրեղական նյութերի ու դրանց մասնակցությամբ ընթացող ռեակցիաների հետազոտման համար: 3. Description Ուսանողներին ներկայացնել բյուրեղական նյութերի կառուցվածքային առանձնահատկություններին, բնության մեջ և արվեստում լայնորեն տարածված սիմետրիայի երևույթին, սիմետրիայի տարրերին ու սիմետրիայի գործողություններին, բյուրեղական նյութերի կառուցվածքի ուսում-նասիրման ֆիզիկական մեթոդներին ու սարքերին, ինչպես նաև պատկերացում ձևավորել այնպիսի երևույթների մասին, ինչպիսիք են բյուրեղների իզոմորֆիզմն ու պոլիմորֆիզմը, պինդ լուծույթները, քվազիբյուրեղային նյութերը և այլն: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասավանդում սլայդների ցուցադրմամբ և պասսիվ ունկնդրում, ընթացքում` հարց ու պատասխան, դասախոսության վերջում` կարդացվածի ամփոփում, քննարկումներ · Ինքնուրույն թեմատիկ աշխատանքներ (ցուցադրական նյութերի պատրաստում և զեկուցումներ) · Գործնական աշխատանքներ, սեմինարներ, քննարկումներ, լաբորատոր աշխատանքներ։ · Անհատական խորհրդատվություն: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից՝ միավորների քայլը` 0.25: 2. 2-րդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից՝ միավորների քայլը` 0.25: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 6 միավոր առավելագույն արժեքով: 4. Ինքնուրույն աշխատանք՝ 6 միավոր առավելագույն արժեքով: 6. Basic Bibliography Егоров-Тисменко Ю.К. Кристаллография и кристаллохимия, Москва, 2005. 589 с. Солодовников С.Ф. Основные термины и понятия структурной кристаллографии и кристаллохимии, Новосибирск: ИНХ СО РАН, 2005. - 113 с. Чупрунов Е.В., Хохлов А.Ф., Фадеев М.А. Основы кристаллографии, М.: Физматлит, 2004. 501 с. Урусов В.С., Еремин Н.Н. Кристаллохимия. Краткий курс , М, Изд-во МГУ, 2005, 258 стр. Коршунов А.В. "Основы кристаллохими неорганических"/ Учебное пособие/Изд-во ТПУ, Томск 2006, 86 с. 7. Main sections of the course 1. Բյուրեղական նյութեր, ստացման եղանակները: 2. Բյուրեղների սիմետրիան, սիմետրիայի գործողություն և սիմետրիայի տարրեր, սիմետրիայի կետային խմբեր և կատեգորիաներ սինգոնիաներ 3. Հասկացություն պարզ ձևերի մասին, պարզ ձևերը ստորին, միջին և խորանարդային սինգոնիաներում 4. Միավոր տարրական բջիջ, Բրավեի ցանցեր, Միլլերյան ինդեքսներ 5. Ռենտգենյան ճառագայթների դիֆրակցիան բյուրեղներում, ռենտգենակառուցվածքային անալիզի մեթոդները, գաղափար էլեկտրոնագրաֆիայի և նեյտրոնագրաֆիայի մասին 6. Բյուրեղների կառուցվածք և կառուցվածքային տեսակներ, տարրերի կառուցվածքային տեսակները։ Կոորդինացիոն թիվ և կոորդինացիոն բազմանիստ 7. AnXm բինար միացությունների կառուցվածքային տեսակները 8. Բյուրեղների կառուցվածքի վրա ազդող գործոնները, իոնական և ատոմական շառավիղներ, կառուցվածքային կայունության երկրաչափական սահմանը, հեքսագոնալ և խորանարդային խիտ փաթեթավորում 9. Քիմիական կապը բյուրեղներում, տեսակները, իոնական բյուրեղային ցանցի էներգիան 10. Իզոմորֆիզմ, պինդ լուծույթների առաջացում, տեսակները, իզովալենտային և հետերովալենտային իզոմորֆիզմ: 11. Պոլիմորֆիզմ, ֆազային անցման տեսակները: 12. Արատները պինդ նյութերում։

Chair code	Name of the elective course	Credits
0608	Նյութի բաժանման և քանակական որոշման մեթոդներ	9
7-րդ աշնանային 6 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 4 ժամ OPTIONAL 0608/Բ02 1. Purpose of the Course Ուսանողներին փոխանցել խառնուրդների բաժանման պրոցեսը ղեկավարող օրինաչափությունների, բաժանման ժամանակակից մեթոդների, ինչպես նաև բաղադրիչների քանակական անալիզի եղանակների մասին գիտելիքներ, որոնք ամրապնդվելու են փորձարարական աշխատանքներով և գործնական խնդիրների լուծումներով: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Վերլուծելու խառնուրդների բաժանման հիմքում ընկած օրինաչափությունները, լուծահանման պրոցեսի ընտրողականությունն ու պրոցեսի վրա ազդող գործոնները: 2. Բացատրելու խառուրդների բաժանման ժամանակակից մեթոդների, ինչպես նաև բաղադրիչների որակական և քանակական անալիզի ճշգրիտ մեթոդների հիմնադրույթներն ու օրինաչափությունները: 3. Տեսական գիտելիքների հիման վրա առաջարկված նմուշի համար մշակելու արդյունավետ լուծահանման և բաժանման եղանակներ: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. Իրականացնելու տարբեր խառնուրդների բաղադրիչների բաժանում, կենսաբժշկական նշանակության և հոտավետ խոտաբույսերի էքստրակտների պատրաստում: 5. Իրականացնելու ստացված էքստրակտների քանակական անալիզ՝ ժամանակակից մեթոդներով և սարքավորումներով: 6. Մշակելու փորձարարական աշխատանքների տվյալները, կատարելու համապատասխան հաշվարկներ և գնահատելու նմուշում առանձին բաղադրիչների տեսակը և քանակը: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. Օգտվելո գիտական և ուսումնական գրականությունից: 8. Վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատելու դրանց լուծման համար անհրաժեշտ պայմանները: 3. Description Ուսանողներին փոխանցել խառնուրդների բաժանման պրոցեսը ղեկավարող օրինաչափությունների, բաժանման ժամանակակից մեթոդների, ինչպես նաև բաղադրիչների քանակական անալիզի եղանակների մասին գիտելիքներ, որոնք ամրապնդվելու են փորձարարական աշխատանքներով և գործնական խնդիրների լուծումներով: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություն, սեմինարներ, քննարկումներ · Լաբորատոր աշխատանքներ · Ինքնուրույն աշխատանք 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն համակարգչային մոդելավորում, առավելագույնը 4 միավոր: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն, հետազոտական աշխատանք՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատումը ըստ համապատասխան կարգի։ 3. Ընթացիկ ստուգումները 2 միավոր, 4. Ինքնուրույն աշխատանք՝ 2 միավոր։ 5. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, համապատասխանաբար 3, 3 և 2 միավոր: 6. Basic Bibliography V.S. Kislik, Solvent Extraction: Classical and Novel Approaches, Elsevier B.V., 2012, p. 573 S.S. Handa, S.P. Singh Khanuja, G. Longo, D.D. Rakesh, Extraction Technologies for Medicinal and Aromatic Plants, International Centre for Science and High Technology, 2008, p. 266 G.D. Christian, P.K. Dasgupta, K.A. Schug, Analytical Chemistry, 7th ed., John Wiley & Sons Inc., 2014, p. 826 D. Harvey, Modern Analytical Chemistry, McGraw-Hill Companies Inc., 2000, p. 798 7. Main sections of the course 1. Լուծիչային էքստրակցիայի ժամանակակից (դասական) օրինաչափություններ, օրգանական և հանքային թթուներով էքստրակցիայի սկզբունքներ, մետաղների լուծիչային էքստրակցիայի քիմիա, 2. Լուծիչային էքստրակցիայի կիրառությունը քիմիայում, կենսաքիմիայի, դեղագիտության, անալիտիկ բաժանման և թափոնաջրերի մաքրման ոլորտներում: 3. Լուծիչային էքստրակցիայի նոր մրցակցային կոմպլեքսագոյացման/սոլվատացման տեսութուն, սկզբունքները, կիրառությունը, հիմնական մեխանիզմները և կինետիկան: 4. Կենսաբժշկական նշանակության բույսերի էքստրակտների պատրաստման հիմնական մեթոդներն ու օրինաչափությունները: 5. Ստացված էքստրակտների քանակական անալիզ քրոմատոգրաֆիական եղանակով, մեթոդի ընտրություն, պայմանների օպտիմալացում՝ ըստ հետազոտվող նմուշի: 6. Քանակական անալիզ ատոմային աբսորբցիոն սպեկտրոսկոպիայի եղանակով, ստանդարտների պատրաստում, նմուշապատրաստում և անալիզ: 7. Նյութերի կառուցվածքային և քանակական անալիզ X-ճառագայթային դիֆրակցիայի մեթոդով, բյուրեղական կառուցվածքի իդենտիֆիկացիա, մետաղների քանակական անալիզ: 8. Խառնուրդների որակական և քանակական անալիզ մասս-սպեկտրոմետրի օգնությամբ: Լաբորատոր աշխատանքներն ընդգրկում են. 1. Խառնուրդների բաժանում տարբեր էքստրակցիոն մեթոդներով (հեղուկ-հեղուկ էքստրակցիա, ֆերմենտացիա, տաք շարունակական էքստրակցիա (Սոքսլետ), հոսքին հակառակ էքստրակցիա, թորում): 2. Խառնուրդների բաժանում և քանակական անալիզ քրոմատոգրաֆիական մեթոդով: 3. Ծանր մետաղների որոշում ատոմային աբսորբցիոն մեթոդով: 4. Նյութի կառուցվածքային և քանակական անալիզ XRD մեթոդով:
0608	Քիմիական տեխնոլոգիա	6
7-րդ՝ աշնանային 4 ժամ/շաբ. դաս.-2 ժամ, լաբ.-2 ժամ OPTIONAL 0608/Բ02 1. Purpose of the Course Ուսանողներին քիմիական տեխնոլոգիայի տեսական ու փորձարարական մեթոդներին ու բնական գիտությունների հետ նրա կապին, տեխնոլոգիական նպատակներով իրականացվող քիմիական ռեակցիաների դասակարգման սկզբունքներին, դրանց ղեկավարման ընդհանուր օրինաչափություններին, քիմիայում և տնտեսության մեջ մեծ պահանջարկ ունեցող մի շարք նյութերի արտադրական տեխնոլոգիական պրոցեսներին 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ներկայացնել քիմիական տեխնոլոգիայի հիմնական մեթոդներն ու ռեակցիաների դասակարգումը: 2. Ձևակերպել տեխնոլոգիական նպատակով կիրառվող քիմիական պրոցեսների ղեկավարման հիմնական օրինաչափությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Համադրել տարբեր տեխնոլոգիական սխեմաներով իրականացվող պրոցեսները և ընտրելու դրանց իրականացման օպտիմալ տարբերկները: 4. Հիմնավորել կատալիտիկ ռեակցիաների կիրառման արդյունավետությունը մի շարք կարևոր նյութերի արտադրության տեխնոլոգիայում և վերլուծելու դրանց առավելությունները: 3. Description Ուսանողներին քիմիական տեխնոլոգիայի տեսական ու փորձարարական մեթոդներին ու բնական գիտությունների հետ նրա կապին, տեխնոլոգիական նպատակներով իրականացվող քիմիական ռեակցիաների դասակարգման սկզբունքներին, դրանց ղեկավարման ընդհանուր օրինաչափություններին, քիմիայում և տնտեսության մեջ մեծ պահանջարկ ունեցող մի շարք նյութերի արտադրական տեխնոլոգիական պրոցեսներին 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասավանդում սլայդների ցուցադրմամբ և պասսիվ ունկնդրում, ընթացքում` հարց ու պատասխան, դասախոսության վերջում` կարդացվածի ամփոփում, քննարկումներ · Ինքնուրույն թեմատիկ աշխատանքներ (ցուցադրական նյութերի պատրաստում և զեկուցումներ) · Գործնական աշխատանքներ, սեմինարներ, քննարկումներ, լաբորատոր աշխատանքներ։ · Անհատական խորհրդատվություն: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից՝ միավորների քայլը` 0.25: 2. 2-րդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից՝ միավորների քայլը` 0.25: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 6 միավոր առավելագույն արժեքով: 4. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով։ Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից՝ միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Бесков В.С. Общая химическая технология. М. Академкнига. 2005. Дытнерский Ю.И. Основные процессы и аппараты в химической технологии: В 2 кн. М.:Альянс, 2010. Игнатович Э. Химическая техника. Процессы и аппараты. Перевод с немецкого. 2007. Левашов Е.А., Рогачев А.С., Курбаткина В.В., Максимов Ю.М., Юхвид В.И. “Перспективные материалы и технологии саморапространяюящегося высокотемпературного синтеза”, Учебное пособие, М., “МИСИС”, 2011. Հ. Լ. Խաչատրյան, Տ. Վ. Ղոչիկյան, Ռ. Ս. Հարությունյան // Ընդհանուր քիմիական տեխնոլոգիա (լաբորատոր աշխատանքների ձեռնարկ), Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2017, 226 էջ: 7. Main sections of the course 1. Քիմիական տեխնոլոգիայի առարկան, կապն այլ գիտությունների հետ: Քիմիական տեխնոլոգիայի մեթոդները 2. Քիմիական տեխնոլոգիայի ընդհանուր օրինաչափությունները, քիմիական ռեակցիաների դասակարգումը տեխնոլոգիայում, դրանց ղեկավարման ընդհանուր օրինաչափությունները։ 3. Հոմոգեն և հետերոգեն ռեակցիաներ, հետերոգեն ռեակցիաների կինետիկան, ղեկավարման օրինաչափությունները, եռացող շերտի եղանակը։ 4. Կատալիտիկ ռեակցիաները քիմիական տեխնոլոգիայում, կատալիզատորի դերը բարդ ռեակցիաներում, գազային հետերոգեն-կատալիտիկ ռեակցիաներ, դրանց ղեկավարման օրինաչափությունները, արդյունաբերակական կատալիզատորներին ներկայացվող պահանջները։ 5. Կալիումի քլորիդի ստացումը սիլվինիտից։ 6. Ամոնիակի արտադրություն 7. Ազոտական թթվի արտադրության տեխնոլոգիան, հիմնական փուլերը, նոսր և խիտ ազոտական թթվի ստացումը 8. Ծծմբի և ծծմբական թթվի արտադրություն 9. Գունավոր մետալուրգիա: 10. Պարարտանյութերի ստացման տեխնոլոգիա. ազոտական, կալիումական և ֆոսֆորական պարարտանյութեր։ 11. Օրգանական նյութերի տեխնոլոգիա, կոքսոքիմիա։ 12. Նավթավերամշակման արդյունաբերություն:
0608	Քիմիական տեխնոլոգիա	6
7-րդ՝ աշնանային 4 ժամ/շաբ. դաս.-2 ժամ, լաբ.-2 ժամ OPTIONAL 0608/Բ02 1. Purpose of the Course Ուսանողներին քիմիական տեխնոլոգիայի տեսական ու փորձարարական մեթոդներին ու բնական գիտությունների հետ նրա կապին, տեխնոլոգիական նպատակներով իրականացվող քիմիական ռեակցիաների դասակարգման սկզբունքներին, դրանց ղեկավարման ընդհանուր օրինաչափություններին, քիմիայում և տնտեսության մեջ մեծ պահանջարկ ունեցող մի շարք նյութերի արտադրական տեխնոլոգիական պրոցեսներին 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ներկայացնել քիմիական տեխնոլոգիայի հիմնական մեթոդներն ու ռեակցիաների դասակարգումը: 2. Ձևակերպել տեխնոլոգիական նպատակով կիրառվող քիմիական պրոցեսների ղեկավարման հիմնական օրինաչափությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Համադրել տարբեր տեխնոլոգիական սխեմաներով իրականացվող պրոցեսները և ընտրելու դրանց իրականացման օպտիմալ տարբերկները: 4. Հիմնավորել կատալիտիկ ռեակցիաների կիրառման արդյունավետությունը մի շարք կարևոր նյութերի արտադրության տեխնոլոգիայում և վերլուծելու դրանց առավելությունները: 3. Description Ուսանողներին քիմիական տեխնոլոգիայի տեսական ու փորձարարական մեթոդներին ու բնական գիտությունների հետ նրա կապին, տեխնոլոգիական նպատակներով իրականացվող քիմիական ռեակցիաների դասակարգման սկզբունքներին, դրանց ղեկավարման ընդհանուր օրինաչափություններին, քիմիայում և տնտեսության մեջ մեծ պահանջարկ ունեցող մի շարք նյութերի արտադրական տեխնոլոգիական պրոցեսներին 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասավանդում սլայդների ցուցադրմամբ և պասսիվ ունկնդրում, ընթացքում` հարց ու պատասխան, դասախոսության վերջում` կարդացվածի ամփոփում, քննարկումներ · Ինքնուրույն թեմատիկ աշխատանքներ (ցուցադրական նյութերի պատրաստում և զեկուցումներ) · Գործնական աշխատանքներ, սեմինարներ, քննարկումներ, լաբորատոր աշխատանքներ։ · Անհատական խորհրդատվություն: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից՝ միավորների քայլը` 0.25: 2. 2-րդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից՝ միավորների քայլը` 0.25: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 6 միավոր առավելագույն արժեքով: 4. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով։ Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից՝ միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Бесков В.С. Общая химическая технология. М. Академкнига. 2005. Дытнерский Ю.И. Основные процессы и аппараты в химической технологии: В 2 кн. М.:Альянс, 2010. Игнатович Э. Химическая техника. Процессы и аппараты. Перевод с немецкого. 2007. Левашов Е.А., Рогачев А.С., Курбаткина В.В., Максимов Ю.М., Юхвид В.И. “Перспективные материалы и технологии саморапространяюящегося высокотемпературного синтеза”, Учебное пособие, М., “МИСИС”, 2011. Հ. Լ. Խաչատրյան, Տ. Վ. Ղոչիկյան, Ռ. Ս. Հարությունյան // Ընդհանուր քիմիական տեխնոլոգիա (լաբորատոր աշխատանքների ձեռնարկ), Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2017, 226 էջ: 7. Main sections of the course 1. Քիմիական տեխնոլոգիայի առարկան, կապն այլ գիտությունների հետ: Քիմիական տեխնոլոգիայի մեթոդները 2. Քիմիական տեխնոլոգիայի ընդհանուր օրինաչափությունները, քիմիական ռեակցիաների դասակարգումը տեխնոլոգիայում, դրանց ղեկավարման ընդհանուր օրինաչափությունները։ 3. Հոմոգեն և հետերոգեն ռեակցիաներ, հետերոգեն ռեակցիաների կինետիկան, ղեկավարման օրինաչափությունները, եռացող շերտի եղանակը։ 4. Կատալիտիկ ռեակցիաները քիմիական տեխնոլոգիայում, կատալիզատորի դերը բարդ ռեակցիաներում, գազային հետերոգեն-կատալիտիկ ռեակցիաներ, դրանց ղեկավարման օրինաչափությունները, արդյունաբերակական կատալիզատորներին ներկայացվող պահանջները։ 5. Կալիումի քլորիդի ստացումը սիլվինիտից։ 6. Ամոնիակի արտադրություն 7. Ազոտական թթվի արտադրության տեխնոլոգիան, հիմնական փուլերը, նոսր և խիտ ազոտական թթվի ստացումը 8. Ծծմբի և ծծմբական թթվի արտադրություն 9. Գունավոր մետալուրգիա: 10. Պարարտանյութերի ստացման տեխնոլոգիա. ազոտական, կալիումական և ֆոսֆորական պարարտանյութեր։ 11. Օրգանական նյութերի տեխնոլոգիա, կոքսոքիմիա։ 12. Նավթավերամշակման արդյունաբերություն:
0604	Կոլոիդ քիմիա	6
6-րդ` գարնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 2 ժամ OPTIONAL 0604/Բ07 1. Purpose of the Course Ուսանողների մոտ ձևավորել հստակ պատկերացումներ կոլոիդ համակարգերի և նրանց առանձնահատկություններն արտահայտող օրինաչափությունների վերաբերյալ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել կոլոիդ համակարգերի առանձնահատկությունները և դրանց ուսումնասիրման ժամանակակից մեթոդները, 2. մեկնաբանել դիսպերս համակարգերում ընթացող պրոցեսների օրինաչափությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. օգտագործել տեսական գիտելիքները արտադրական պրոցեսներում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. գնահատել դիսպերս համակարգերում ընթացող պրոցեսները՝ հիմնվելով համապատասխան տեսական բացատրությունների վրա: 3. Description Ուսանողների մոտ ձևավորել հստակ պատկերացումներ կոլոիդ համակարգերի և նրանց առանձնահատկություններն արտահայտող օրինաչափությունների վերաբերյալ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություններ, 2. գործնական աշխատանքներ, 3. սեմինարներ, քննարկումներ, 4. լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր: 4. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 1 միավոր առավելագույն արժեքով: 5. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 5 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography H-J. Butt, K. Graf, M. Kappl, Physics and Chemistry of Interfaces, WILEY-VCH GmbH & Co. KGaA, 2003. Ф. Д. Зимон, Коллоидная химия, Учебник для вузов, 3-е изд., Москва, 2003 г. Ա.Ժ. Համբարձումյան, Շ.Ա. Մարգարյան, Փորձարարական կոլոիդ քիմիա, Երևան, ԵՊՀ, 2013թ., 184 էջ: 7. Main sections of the course 1.Կոլոիդ քիմիայի առարկան և խնդիրները, մակերևութային երևույթներ: 2. Մակերևութային լարվածություն: 3. Պինդ մակերևույթների թրջելիություն, ադհեզիայի և կոհեզիայի աշխատանքներ, ֆլոտացիա: 4. Ադսորբում, մակերևութային ակտիվություն, մակերևութային ակտիվ նյութեր: 5. Դիսպերս համակարգերի էլեկտրական հատկությունները, էլեկտրակինետիկ երևույթներ, կրկնակի էլեկտրական շերտ: 6. Կոլոիդ համակարգերի օպտիկական հատկությունները: Լուսացրում: Լուսացրման մեթոդները որպես կոլոիդ մասնիկների չափերի և էլեկտրակինետիկ պոտենցիալի որոշման եղանակներ: 7. Կոլոիդ մասնիկների կառուցվածքը, մակերևույթների վերալիցքավորում, դիսպերս համակարգերի կայունությունը, կոագուլում: 8. Կոպիտ դիսպերս համակարգեր, էմուլգատորներ և դրանց ազդեցության մեխանիզմը: 9. Միցելներ և դրանց առաջացումը, միցելագոյացման կրիտիկական կոնցենտրացիա:
0604	Կոլոիդ քիմիա	6
6-րդ` գարնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 2 ժամ OPTIONAL 0604/Բ07 1. Purpose of the Course Ուսանողների մոտ ձևավորել հստակ պատկերացումներ կոլոիդ համակարգերի և նրանց առանձնահատկություններն արտահայտող օրինաչափությունների վերաբերյալ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել կոլոիդ համակարգերի առանձնահատկությունները և դրանց ուսումնասիրման ժամանակակից մեթոդները, 2. մեկնաբանել դիսպերս համակարգերում ընթացող պրոցեսների օրինաչափությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. օգտագործել տեսական գիտելիքները արտադրական պրոցեսներում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. գնահատել դիսպերս համակարգերում ընթացող պրոցեսները՝ հիմնվելով համապատասխան տեսական բացատրությունների վրա: 3. Description Ուսանողների մոտ ձևավորել հստակ պատկերացումներ կոլոիդ համակարգերի և նրանց առանձնահատկություններն արտահայտող օրինաչափությունների վերաբերյալ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություններ, 2. գործնական աշխատանքներ, 3. սեմինարներ, քննարկումներ, 4. լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր: 4. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 1 միավոր առավելագույն արժեքով: 5. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 5 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography H-J. Butt, K. Graf, M. Kappl, Physics and Chemistry of Interfaces, WILEY-VCH GmbH & Co. KGaA, 2003. Ф. Д. Зимон, Коллоидная химия, Учебник для вузов, 3-е изд., Москва, 2003 г. Ա.Ժ. Համբարձումյան, Շ.Ա. Մարգարյան, Փորձարարական կոլոիդ քիմիա, Երևան, ԵՊՀ, 2013թ., 184 էջ: 7. Main sections of the course 1.Կոլոիդ քիմիայի առարկան և խնդիրները, մակերևութային երևույթներ: 2. Մակերևութային լարվածություն: 3. Պինդ մակերևույթների թրջելիություն, ադհեզիայի և կոհեզիայի աշխատանքներ, ֆլոտացիա: 4. Ադսորբում, մակերևութային ակտիվություն, մակերևութային ակտիվ նյութեր: 5. Դիսպերս համակարգերի էլեկտրական հատկությունները, էլեկտրակինետիկ երևույթներ, կրկնակի էլեկտրական շերտ: 6. Կոլոիդ համակարգերի օպտիկական հատկությունները: Լուսացրում: Լուսացրման մեթոդները որպես կոլոիդ մասնիկների չափերի և էլեկտրակինետիկ պոտենցիալի որոշման եղանակներ: 7. Կոլոիդ մասնիկների կառուցվածքը, մակերևույթների վերալիցքավորում, դիսպերս համակարգերի կայունությունը, կոագուլում: 8. Կոպիտ դիսպերս համակարգեր, էմուլգատորներ և դրանց ազդեցության մեխանիզմը: 9. Միցելներ և դրանց առաջացումը, միցելագոյացման կրիտիկական կոնցենտրացիա:
0603	Պոլիմերների ֆիզիկաքիմիական անալիզ	6
8-րդ գարնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 2 ժամ OPTIONAL 0603/Բ06 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ծանոթացնել ԲՄՄ կառուցվածքային յուրահատկություններին, դրանց լուծույթների թերմոդինամիկային, մոլ.զանգվածի որոշման եղանակներին; ֆիզիկական հատկություններին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. լուսաբանել ԲՄՄ կառուցվածքային առանձնահատկությունները և տարբերությունը ցածրամոլեկուլային միացություններից , 2. քննարկել ԲՄՄ մոլեկուլային զանգվածի որոշման ժամանակակից եղանակները, լուծման առանձնահատկությունները, ֆիզիկական հատկությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. լուծել տվյալ կիրառական բնագավառում անհրաժեշտ հատկություններով ԲՄՄ կառուցվածքի լավագույն տարբերակ(ներ)ի հարցը, 4. րնտրել որոշակի ֆիզիկական հատկությունների բավարարող ԲՄՄ տեսակ(ներ)ը, 5. տարբերակել նպատակային կիրառական պոլիմերների տիպերը: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. Վերլուծել փաստերը և անել համապատասխան եզրահանգումներ: 7. Աշխատել թիմում և լուծելու առաջադրված պրոբլեմները: 3. Description Ուսանողներին ծանոթացնել ԲՄՄ կառուցվածքային յուրահատկություններին, դրանց լուծույթների թերմոդինամիկային, մոլ.զանգվածի որոշման եղանակներին; ֆիզիկական հատկություններին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1.Դասախոսություններ, ցուցադրություններ և պասիվ ունկնդրում, 2. ինքնուրույն թեմատիկ աշխատանք (ռեֆերատներ, ցուցադրումներ) 3. Առաջադրված պրոբլեմների լուծման եղանակների ընտրություն և քննարկումներ: 4. Լաբորատոր աշխատանքներ 5. Evaluation Methods and Criteria 1. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: 2. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 3. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 5 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Ա.Ա. Դուրգարյան, Բարձրամոլեկուլային միացությունների քիմիա, 2004, ԵՊՀ Ն.Ա. Դուրգարյան, Էլեկտրաակտիվ պոլիմերներ, 2016, ԵՊՀ Carraher, Polymer Chemistry, 2003, 6-th ed., NY. Marcel Dekker INc. Тагер, физико-химия полимеров, 1968, Москва 7. Main sections of the course 1. ԲՄՄ տարածական կառուցվածք, կոնֆիգուրացիա, կոնֆորմացիա: 2. ԲՄՄ լուծույթներ: 3. ԲՄՄ մոլեկուլային զանգված: Որոշման եղանակները: 4. ԲՄՄ ֆիզիկական հատկություններ: 5. ԲՄՄ էլեկտրոլիտներ: 6. ԲՄՄ կիրառություն կառուցվածք կապը:
0603	Նյութագիտական կրիմինալիստիկա	6
8-րդ գարնանային 4 ժամ ∕շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 2 ժամ OPTIONAL 0603/Բ05 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ծանոթացնել կրիմինալիստիկա` քրեագիտություն առարկային, ուսումնասիրել դրա ուղղություններն ու մասնագիտական ոլորտները: Անդրադարձ կատարել դատական փորձաքննության ճյուղերին, փորձաքննություն նշանակելու հիմքերին, փորձագետի իրավունքներին ու պարտականություններին: Առանձնացնել նյութագիտությունը որպես դատական փորձաքննության առանձին ուղղություն: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ձևակերպել կրիմինալիստիկայի` քրեագիտության ու դատական փորձաքննության դրույթներն ու հիմնական ուղղությունները, դրանց դերն ու նշանակությունը դատաիրավական համակարգում: 2. Իմանալ դատական փորձագետի իրավասություններն ու պարտականությունները, հստակ տարբերակել փորձագետի իրավասության շրջանակներն ըստ մասնագիտությունների: 3. Իմանալ նմուշառման կարգը, նմուշների պատրաստման եղանակներն ու կրող օբյեկտների վրա նյութերի հետքերի հետ աշխատելու սկզբունքները: 4. Իմանալ նյութագիտական փորձաքննության ոլորտում կիրառվող գործիքային մեթոդների ու սարքերի տեսակները, դրանց կառուցվածքն ու կիրառումը: 5. Իմանալ փորձագետի եզրակացության կառուցվածքը, այն կազմելու սկզբունքները, տիրապետել հետազոտության արդյունքում ստացված տվյալների փորձագիտական վերլուծությանը: 6. Իմանալ նյութերի այրման պրոցեսները, այրման արգասիքները, դրանց քիմիական կազմը: 7. Իմանալ հրդեհի վայրի հետազոտության կարգը և մոտեցումները: Կարողանալ հրդեհի վայրը բաժանել գոտիների, բնութագրել դրանցից յուրաքանչյուրը: 8. Բնութագրել հրդեհի օջախը, որոշել այրման տարածման ուղղզություններն ու արագությունը: 9. Հրդեհատեխնիկական փորձաքննության համար անհրաժեշտ ելակետային տվյալները և դրանց ձեռքբերման կարգը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 10. կիրառել ստացված գիտելիքները նյութագիտական և հրդեհատեխնիկական փորձաքննություններ կատարելիս: 11. Կատարել հետազոտության մեթոդների ու մեթոդիկաների ընտրոթյուն և, անհրաժեշտության դեպքում, նշել դրանց կիրառմահ հաջորդականությունը: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 12. աշխատել փորձագիտական հանձնաժողովում: 3. Description Ուսանողներին ծանոթացնել կրիմինալիստիկա` քրեագիտություն առարկային, ուսումնասիրել դրա ուղղություններն ու մասնագիտական ոլորտները: Անդրադարձ կատարել դատական փորձաքննության ճյուղերին, փորձաքննություն նշանակելու հիմքերին, փորձագետի իրավունքներին ու պարտականություններին: Առանձնացնել նյութագիտությունը որպես դատական փորձաքննության առանձին ուղղություն: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություններ, 2. սեմինարներ, 3. քննարկումներ, 4. լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: 2. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 3. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 5 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Митричев В.С., Хрусталев В.Н., Основы криминалистического исследования материалов, веществ и изделий из них, Питер, 2003, 591 с. Хрусталев В., Лобачева Г., Кайргалиев Д., Васильев Д., Криминалистическое исследование веществ, материалов и изделий, Иркутск, 2017, 446 c. 7. Main sections of the course 1. Դատական փորձաքննության իրավական հիմքերը, նշանակման ու կատարման կարգը, տեսակները, մասնագիտակա ոլորտները: 2. Իրեղեն ապացույցների առգրավվման և դրանց ճանաչման կարգը, իրեղեն ապացույցների փորձագիտական հետազոտությունը, դասակարգումը, նմուշառման և նմուշապատրաստման մեթոդները: Նյութագիտություն 3. Լաքուներկեր և դրանց ծածկույթներ, նավթամթերքներ և քսայուղեր, ալկոհոլային արտադրանք և այլ սպիրտ պարունակող հեղուկներ, մետաղներ և համաձուլվածքներ, բնական ու արհեստական միներալմեր և թանկարժեք քարեր, բնական և սինթետիկ թմրանյութեր, այլ նյութեր: 4. Փորձքրկումների քիմիական և ֆիզակաքիմիական մեթոդներ, մանրադիտակային հետազոտություն, նրբաշերտ, աշտարակային, հեղուկային և գազ-հեղուկային քրոմատագրաֆիա, էլեկտրոնային և մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիայի այլ մեթոդներ: Հրդեհատեխնիկա. 5. Հրդեհատեխնիկական փորձաքննության առարկան, խնդիրները և հետազոտելի օբյեկտները: 6. Հրդեհի վայրի հետազոտությունը, բնութագրումը, հրդեհի օջախին բնորոշ հատկանիշները, դրանց նկարագրությունը, իրեղեն ապացույցների առգրավվման ու նմուշառման կարգը: 7. Հետազոտութան արդյունքների և փորձաքննությանը տրամադրված ելակետային տվյալների փորձագիտական վերլուծություն, հրդեհի առաջացման հնարավոր վարկածների քննարկում և հրդեհի առաջացման պատճառների պարզաբանում:
0608	Պինդ ֆազային անալիզ	3
7-րդ՝ աշնանային 2 ժամ/շաբ. դաս. – 1/3 ժամ, լաբ. – 2/3 ժամ OPTIONAL 0608/Բ04 1. Purpose of the Course ուսանողների մոտ ձևավորել պինդ ֆազերի հետազոտման առավել կիրառելի ֆիզիկական եղանակների և դրանց աշխատանքային սկզբունքների մասին պատկերացումները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Կտիրապետի պինդ ֆազերի հետազոտման ժամանակակից ֆիզիկական որոշ եղանակների տեսական հիմունքներին։ 2. Կիմանա այդ եղանակների կիրառման հնարավորությունները և աշխատանքային սկզբունքները։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Կկարողանա ինքնուրույն աշխատել սարքավորումների վրա։ 4. Ստացած գիտելիքները կկարողանա կիրառել պինդ ֆազերը հետազոտելու համար։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. Առկա խնդիրները վերլուծելու և դրանց լուծման համար անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու կարողություն։ 6. Ունեցած գիտելիքները գիտահետազոտական աշխատանքներում կիրառելու կարողություն։ 3. Description ուսանողների մոտ ձևավորել պինդ ֆազերի հետազոտման առավել կիրառելի ֆիզիկական եղանակների և դրանց աշխատանքային սկզբունքների մասին պատկերացումները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · պասիվ ունկնդրում, ինտերակտիվ դասավանդում, բանավեճեր, · ինքնուրույն թեմատիկ աշխատանքներ (ցուցադրական նյութերի պատրաստում և զեկուցումներ) · լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: 2. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 3. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 5 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Рентгенофазовый, рентгеноструктурный и рентгенофлуоресцентный анализ поликристаллов Чупрунов Е.В., Фаддеев М.А., Алексеев Е.В., Рентгеновские методы исследования твёрдых тел, Нижний Новгород, 2007 Новоженов В.А., Стручева Н.Е., Термический анализ : учебник и практикум для вузов, Юрайт, 2023, Нифталиев С.И., Кузнецова И.В., Лыгина Л.В., Саранов И.А., Термический анализ (теория и практика): Учебное пособие, ЭБС Лань, 2018 Сахаров Н. В., Фаддеев М. А. Растровая электронная микроскопия: Учебное пособие, ЭБС Лань, 2020 Б.А. Калин, Н.В. Волков, В.И. Польский, Растровая электронная микроскопия. Лабораторная работа, МИФИ, 2008 7. Main sections of the course Թեմա 1՝ Ռենտգենֆազային անալիզի եղանակներ։ Թեմա 2՝ Ջերմային անալիզի եղանակներ։ Թեմա 3՝ Մակերևույթի միկրոկառուցվածքի անալիզի եղանակներ։
0604	Նյութի կառուցվածքի ուսումնասիրման մեթոդներ-2	6
7-րդ աշնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 2 ժամ OPTIONAL 0604/Բ03 1. Purpose of the Course ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ նյութի կառուցվածքի ուսումնասիրման սպեկտրոսկոպիական տարբեր մեթոդների վերաբերյալ։ Ուսանողներին տալ տարբեր սպեկտրոսկոպիական սարքերի վրա աշխաատելու հմտություններ և ստացած արդյունքների վերլուծության կարողություններ։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կտիրապետի մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիայի ժամանակակից մեթոդների (էլեկտրոնային կլանման, ինֆրակարմիր, ֆլուորեսցենտային և միջուկային մագնիսական սպեկտրոսկոպիաների) տեսական հիմունքներին, 2. կիմանա նյութի կառուցվածքի ուսումնասիրման սպեկտրոսկոպիական մեթոդների կիրառման հնարավորությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կկարողանա կիրառել ստացված գիտելիքները քիմիական հետազոտություններում` պատրաստել նմուշ և իրականացնել անալիզներ, կողմնորոշվել տրված խնդրի լուծման համար սպեկտրոսկոպիական մեթոդների ճիշտ և համակցված ընտրության հարցում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. ունեցած գիտելիքները գիտահետազոտական աշխատանքներում կիրառելու կարողություն, 5. կկարողանա վերլուծել առկա խնդիրները և գտնել դրանց լուծման ուղիները, 6. կկարողանա աշխատել ինչպես գիտական, այնպես էլ արտադրական լաբորատորիաներում: 3. Description ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ նյութի կառուցվածքի ուսումնասիրման սպեկտրոսկոպիական տարբեր մեթոդների վերաբերյալ։ Ուսանողներին տալ տարբեր սպեկտրոսկոպիական սարքերի վրա աշխաատելու հմտություններ և ստացած արդյունքների վերլուծության կարողություններ։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, 2. Գործնական աշխատանքներ, 3. Սեմինարներ, քննարկումներ, 4. Լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Մարգարյան Շ.Ա. Մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիա: Ուսումնական ձեռնարկ: Երևանի պետական համալսարանի հրատարակչություն, 2003. - 176 էջ: Սարգսյան Հ.Ռ. Էլեկտրոնային կլանման սպեկտրոսկոպիա. կիրառումը քիմիական և կենսաբանական համակարգերում: ԵՊՀ հրատարակչություն, 2015. - 28 էջ: Գրիգորյան Գ.Ս., Մարտիրյան Ա.Ի. Կլանման էլեկտրոնային սպեկտրոսկոպիա: ԵՊՀ հրատարակչություն, 2006. - 28 էջ: Մարգարյան Շ.Ա., Գրիգորյան Կ.Ռ. Մոլեկուլային ֆլուորեսցենցիայի հիմունքները: Ուսումնական ձեռնարկ: Երևանի պետական համալսարանի հրատարակչություն, 2017. - 132 էջ: Lakowicz J. Principles of fluorescence spectroscopy. - Springer, 2006. - 954 p. Гюнтер Х. Введение в курс спектроскопии ЯМР. - М.: Мир, 1984. - 478 с. Шмидт В. Оптическая спектроскопия для химиков и биологов. - М.: Техносфера, 2007. - 368 с. 7. Main sections of the course Մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիայի մեթոդների տեսական հիմունքները և գործնական կիրառությունները: Կլանման էլեկտրոնային սպեկտրոսկոպիա, կիրառության ոլորտները: Կլանման էլեկտրոնային սպեկտրոսկոպիան որպես անօրգանական, օրգանական նյութերի և կենսամա-կրոմոլեկուլների քանակական ուսումնասիրման մեթոդ։ Ֆլուորեսցենտային սպեկտրոսկոպիա: Ֆլուորեսցենտային սպեկտրոսկոպիայի ուսումնասիրման եղանակների (ֆլուորեսցենցիայի մարման, առաքման-2D սպեկտրներ, գրգռման-առաքման մատրիցայի-3D սպեկտրներ, սինքրոն և անիզոտրոպիային) կիրառության ոլորտները: Ինֆրակարմիր սպեկտրոսկոպիա, կիրառության ոլորտները: Ինֆրակարմիր սպեկտրոսկոպիայի օգտագործումը կառուցվածքային անալիզում` օրգանական միացությունների նույնացումը, կոմպլեքսագոյացման ուսումնասիրությունը: Միջուկային մագնիսական ռեզոնանսի (ՄՄՌ) սպեկտրոսկոպիա: ՄՄՌ մեթոդի կիրառության ոլորտները: ՄՄՌ սպեկտրոսկոպիայի կիրառությունը քիմիայում՝ օրգանական միացությունների որակական և քանակական անալիզ, կոմպլեքսագոյացման և փոխանակային պրոցեսների ուսումնասիրություն:
0604	Մոլեկուլների համակարգչային դիզայն	6
6-րդ գարնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 2 ժամ OPTIONAL 0604/Բ01 1. Purpose of the Course Ուսանողների մոտ ձևավորել մոլեկուլների համակարգչային մոդելավորման տեսական և գործնական պատշաճ գիտելիքներ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. պատկերել մոլեկուլների տարածական կառուցվածքը ներքին կոորդինատային համակարգում 2. ներկայացնել մոլեկուլների մոդելավորման համակարգչային ծրագրերի կիրառման հնարավորությունները, 3. հիմնավորել Gaussian16 ծրագրի կիրառումը քիմիական և կենսաբանական մոլեկուլների մոդելավորման համար: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. օգտագործել համակարգչային ծրագրերը մոլեկուլների կառուցվածքի և դրանց հատկությունների մոդելավորման համար, 5. հաշվարկել մոլեկուլների երկրաչափական պարամետրերը (կապի երկարություն, վալենտային և երկնիստ անկյուններ), էներգիա, դիպոլ մոմենտ և կատարել այդ հատկությունների վերլուծություն: 6. կիրառել Gaussian16 ծրագիրը տարբեր մոլեկուլների մոդելավորման համար: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. վերլուծել ստացված գիտելիքները և կատարել եզրակացություններ: 3. Description Ուսանողների մոտ ձևավորել մոլեկուլների համակարգչային մոդելավորման տեսական և գործնական պատշաճ գիտելիքներ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություն ինտերակտիվ`ցուցադրական նյութով · քննարկումներ, հիբրիդային դասավանդում · խնդիրների լուծում, նաև համակարգչային մաթեմատիկական և քվանտաքիմիական ծրագրերի կիրառմամբ · լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Соловьев М.Е., Соловьев М.М., Компьютерная химия, Москва, Солон-Пресс, 2005, 535с. Lewars E., Computational Chemistry, Springer, 2011. 666 p. Foresman J., Frisch A, Exploring Chemistry with Electronic Structure Methods, 3ed, 2015, 305 p. Heine T., Joswig J., Gelessus A., Computational Chemistry Workbook, Wiley VCH, 2009, 232 p. 7. Main sections of the course 1.Մոլեկուլների տարածական կառուցվածքի ներկայացումը: 2.Դեկարտյան և ներքին կոորդինատային համակարգ: 3. Z-մատրից: 3.Մոլեկուլների համակարգչային մոդելավորման ծրագրերը`Gaussian 16 ծրագրի հիմնական գործիքները: 4.Մոլեկուլային մոդելի կառուցումը և խմբագրումը: 5.Մոլեկուլային մոդելի երկրաչափական պարամետրերի (կապի երկարություն, վալենտային անկյուն, երկնիստ անկյուն) որոշումը: 6.Մոլեկուլի երկրաչափության օպտիմիզացիա: 7.Մոլեկուլի պոտենցիալ Էներգիայի մակերևույթի ուսումնասիրությունը: 8.Մոլեկուլային մեխանիկային մեթոդը, հիմնական հասկացությունները: 9.Մոլեկուլի որոշ հատկությունների հաշվարկը մոլեկուլային մեխանիկայի մեթոդով:
0603	Պոլիմերների սինթեզ	6
8-րդ գարնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 2 ժամ OPTIONAL 0603/Բ06 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ծանոթացնել պոլիմերների քիմիական ռեակցիաներին, դրանց միջոցով նոր պոլիմերնորի ստացման մեթոդներին, պոլիմերների դեստրուկցիային և դրա կանխարգելման եղանակներին: Սինթեզի տարբեր ժամանակակից եղանակների կինետիկական օրինաչափություններին : 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել պոլիմերների սինթեզի ժամանակակից եղանակներին ներկայացվող պահանջները, 2. քննարկել պոլիմերների փոխարկումների յուրահատկությունները 3. Քննարկել պոլիմերների դեստրուկցիայի վրա ազդող գործոնները բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. րնտրել պոլիմերների սինթեզի համար օպտիմալ եղանակ(եր)ը, 5. վերլուծել պոլիմերների տարբեր տեսակների սինթեզի համար նախընտրելի եղանակները, և ընտրել սինթեզի լավագույն տարբերակ(ներ)ի հարցը, 6. Վերլուծել պոլիմերների տարբեր փոխարկումերի դեպքում կողմնակի ռեակցիաների ընթանալու հավանականությունները գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. Վերլուծել փաստերը և անել համապատասխան եզրահանգումներ: 8. Աշխատել թիմում և լուծելու առաջադրված պրոբլեմները: 3. Description Ուսանողներին ծանոթացնել պոլիմերների քիմիական ռեակցիաներին, դրանց միջոցով նոր պոլիմերնորի ստացման մեթոդներին, պոլիմերների դեստրուկցիային և դրա կանխարգելման եղանակներին: Սինթեզի տարբեր ժամանակակից եղանակների կինետիկական օրինաչափություններին : 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1.Դասախոսություններ, ցուցադրություններ և պասիվ ունկնդրում, 2. ինքնուրույն թեմատիկ աշխատանք (ռեֆերատներ, ցուցադրումներ) 3. Առաջադրված պրոբլեմների լուծման եղանակների ընտրություն և քննարկումներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: 2. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 3. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 5 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Ա.Ա.Դուրգարյան Բարձրամոլեկուլային միացությունների քիմիա. 2004, ԵՊՀ G. Odian, Principals of polymerization, 4th ed., Wiley, NY, 2004 Carraher, Polymer Chemistry, 2003, 6-th ed., NY. Marcel Dekker INc. 7. Main sections of the course 1. Պոլիմերանալոգ փոխարկումներ: 2. Պոլիմերների դեստրուկցիա 3. Պոլիմերների սինթեզի ժամանակակից եղնակներ:
0604	էլեկտրաքիմիա	6
8-րդ գարնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 2 ժամ OPTIONAL 0604/Բ05 1. Purpose of the Course ուսանողների մոտ ձևավորել Էլեկտրաքիմիայի և դրա կիրառման ոլորտների մասին պատկերացումները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կտիրապետի էլեկտրաքիմիայի մեթոդների տեսական հիմունքներին, 2. կիմանա էլեկտրաքիմիայի մեթոդների կիրառման հնարավորությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կկարողանա կիրառել ստացված գիտելիքները հետազոտական աշխատանքում, կհասկանա փորձերի ժամանակ ի հայտ եկող խանգարող աղդեցությունները, կտիրապետի դրանց վերացման եղանակներին: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ) օգտվելու կարողություն, 5. առկա խնդիրները վերլուծելու և դրանց լուծման համար անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու կարողություն, 6. ունեցած գիտելիքները գիտահետազոտական աշխատանքներում կիրառելու կարողություն: 3. Description ուսանողների մոտ ձևավորել Էլեկտրաքիմիայի և դրա կիրառման ոլորտների մասին պատկերացումները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, 2. Գործնական աշխատանքներ, 3. Սեմինարներ, քննարկումներ, 4. Լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. Ընթացիկ ստուգում՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 2. Ինքնութույն աշխատանք՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 5 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Дамаскин Б.Б., Петрий О.А., Цирлина Г.А. Электрохимия. Учеб. для вузов. М.: Изд-во Лань, 2015. - 672 с. Байрамов В.М. Основы электрохимии. Учеб. пособие для вузов. М.: Изд. центр Академия, 2005. - 240 с. Антропов Л.И. Теоретическая электрохимия: Учеб. для вузов. М.: Высш. шк., 1984. 519 с. Прикладная электрохимия. Учеб. для вузов./Под ред. Томилова А.П. М.: Химия, 1984. 520 с. Atkins P.W. Physical Chemistry. - John Willey & Sons Inc., 7th ed., 2001, 999 p. Hamann C.H., Hamnett A., Vielstich W. Electrochemistry. 2nd completely revised and updated edition. - WILEY-VCH, 2007. - 550 p. 7. Main sections of the course Թեմա 1. Էլեկտրաքիմիայի հիմնական հասկացությունները: Էլեկտրոլիտի լուծույթի էլեկտրահաղորդականությունը, դրա կախումը լուծույթի կոնցենտրացիայից և ջերմաստիճանից: Էլեկտրահաղորդականությունը և իոնների շարժունակությունը: Էլեկտրակինետիկ և էլեկտրամազանոթային երևույթներ: Թեմա 2. Էլեկտրաքիմիական պրոցեսներ: Էլեկտրոլիտների լուծույթների և հալույթների էլեկտրոլիզ, դրա էությունը: Ֆարադեյի առաջին և երկրորդ օրենքները: Էլեկտրոլիզի ընթացքը. կաթոդային և անոդային պրոցեսները էլեկտրոլիտների հալույթների և ջրային լուծույթների էլեկտրոլիզի ժամանակ: Էլեկտրոդների տեսակները: Էլեկտրոլիզ լուծվող անոդով: Գալվանաստեգիա և գալվանապլաստիկա: Իոնի տեղափոխման թիվ, իոնի տեղափոխման թվի տեսական մեկնաբանությունը: Մետաղների Էլեկտրաքիմիական կորոզիան և դրա կանխարգելման ձևերը: Թեմա 3. Էլեկտրաքիմիական մարտկոցներ (գալվանական էլեմենտ), դրանց տեսակները: Էլեկտրաքիմիական մարտկոցի դիֆուզիոն, կոնտակտային և էլեկտրոդային պոտենցիալները: Էլեկտրաքիմիական մարտկոցի էլեկտրաշարժ ուժը, էլեկտրոդային պրոցեսների թերմոդինամիկան: Կապարային և նիկել-կադմիումային վերալիցքավորվող մարտկոցներ, դրանց աշխատանքի սկզբունքը:
0608	Անօրգանական սինթեզ	9
7-րդ` աշնանային 6 ժամ/շաբ. դաս.-2 ժամ, լաբ.-4 ժամ OPTIONAL 0608/Բ04 1. Purpose of the Course Ուսանողներին ուսուցանել անօրգանական նյութերի տարբեր եղանակներով սինթեզի տեսական և լաբորատոր գիտելիքներ և ձևավորել պատկերացում անօրգանական սինթեզի տեխնոլոգիայի մասին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Թվարկել արդի եղանակներով անօրգանական նյութերի սինթեզի եղանակները: 2. Մեկնաբանել սինթեզի ժամանակ տեղի ունեցող գործընթացները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Իրագործել տարբեր եղանակներով անօրգանական նյութերի սինթեզ: 4. Օգտվել համապատասխան գիտական և ուսումնական գրականությունից: 3. Description Ուսանողներին ուսուցանել անօրգանական նյութերի տարբեր եղանակներով սինթեզի տեսական և լաբորատոր գիտելիքներ և ձևավորել պատկերացում անօրգանական սինթեզի տեխնոլոգիայի մասին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություն, քննարկումներ տեղում, զրույց, սլայդների և տեսաֆիլմերի ցուցադրում: · Ռեֆերատների և նախագծերի պատրաստում, կոնկրետ իրավիճակների վերլուծություն, անհատական և թիմային աշխատանք: · Լաբորատոր աշխատանքների կատարում: · Ինքնուրույն աշխատանքների կատարում, սեմինարներ, բանավեճեր: · Անհատական խորհրդատվություն: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. բանավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. հետազոտական աշխատանք` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Ю.Д.Третьяков и др. «Неорганическая химия» (химия элементов). Москва, 2007 г. Ю.Д.Третьяков и др. «Неорганическая химия» (химия не переходных элементов). Москва, 2004 г. Ю.Д.Третьяков и др. «Неорганическая химия» (химия переходных элементов). Москва, 2007 г. 7. Main sections of the course Թեմա 1. Անօրգանական նյութերի սինթեզի ընդհանուր եղանակները: Թեմա 2. Անօրգանական նյութերի սինթեզը լուծույթ-գազ փոխաազդեցությունից: Թեմա 3. Անօրգանական նյութերի սինթեզը հալույթում: Թեմա 4. Անօրգանական նյութերի սինթեզը էլեկտրաքիմիական եղանակով: Թեմա 5. Անօրգանական նյութերի սինթեզը ջերմային եղանակով:
0603	Հետերոցիկլիկ միացությունների սինթեզ	3
7-րդ` աշնանային 2 ժամ ∕շաբ. դաս. – 10 ժամ , լաբ. – 20 ժամ OPTIONAL 0603 /Բ03 1. Purpose of the Course ՈՒսանողներին տրամադրել համակողմանի գիտելիքներ 5- և 6-անդամանի O-, N-, S-պարունակող մեկ, երկու և ավելի, նույնանման և տարբեր հետերոատոմներով, ինչպես նաև կոնդենսված արոմատիկ հետերոցիկլիկ համակարգերի սինթեզի մասին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ներկայացնել O-, N-, S-պարունակող բնական և սինթետիկ ճանապարհով ստացված հետերոհամակարգերի քմիական վարքի համեմատական բնութագիրը դրանց կառուցվածքային առանձնահատկություններից կախված։: 2. Բացատրել հետերոցիկլիկ միացությունների սինթեզին վերաբերվող առանձնահատկությունները բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Կատարել կանխատեսումներ հետերոցիկլիկ միացությունների նպատակային սինթեզի վերաբերյալ: 4. Մշակել և իրականացնել հետերեցիկլիկ միացությունների տարաբնույթ սինթեզներ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 5. Կատարել կանխատեսումներ հետերոցիկլիկ միացությունների նպատակային սինթեզի վերաբերյալ: 6. Մշակել և իրականացնել հետերեցիկլիկ միացությունների տարաբնույթ սինթեզներ: 3. Description ՈՒսանողներին տրամադրել համակողմանի գիտելիքներ 5- և 6-անդամանի O-, N-, S-պարունակող մեկ, երկու և ավելի, նույնանման և տարբեր հետերոատոմներով, ինչպես նաև կոնդենսված արոմատիկ հետերոցիկլիկ համակարգերի սինթեզի մասին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություններ: · Լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2. Ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Дж. Джоуль, К. Мильс, Химия гетероциклических соединений, М., Мир, 2004 Т. Джилкрист, Химия гетероциклических соединений, М., Мир, 1996 М. А. Юровская, А.В. Куркин, Химия ароматических гетероциклических соединений, Изд. МГУ им. Ломоносова, 2007: 7. Main sections of the course 1. N-պարունակող հետերոցիկլերի քիմիական հատկությունները 2. O- պարունակող հետերոցիկլերի քիմիական հատկությունները 3. S- պարունակող հետերոցիկլերի քիմիական հատկությունները 4. Հետերոցիկլիկ միացությունների սինթեզի մեթոդները: 5. Կիրառությունները
0603	Օրգանական սինթեզ	6
7-րդ` աշնանային 4 ժամ ∕շաբ. դաս. - 20 ժամ, լաբ. - 40 ժամ OPTIONAL 0603/Բ02 1. Purpose of the Course Ուսանողին ծանոթացնել օրգանական նյութերի սինթեզի ընդհանուր եղանակներին, ժամանակակից մեթոդներին, հետազոտման պլանավորման եղանակներին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ներկայացնել օրգանական սինթեզներ իրականացնելու կանոնակարգը: 2. Ընտրել օրգանական սինթեզի եղանակը: 3. Բացատրել սինթեզի էությունը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. Տարբերակել օգտագործվող մեթոդներից մեկի առավելությունը: 5. Գործնականում իրականացնել օրգանական սինթեզի ճիշտ պլանավորում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. Կիրառել գիտելիքները պրակտիկայում: 7. Առաջարկել պարզագույն խնդիրների լուծման համար սինթեզի եղանակ: 3. Description Ուսանողին ծանոթացնել օրգանական նյութերի սինթեզի ընդհանուր եղանակներին, ժամանակակից մեթոդներին, հետազոտման պլանավորման եղանակներին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություններ: · Լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Դասընթացին մասնակցության համար՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով, հիմնվելով լաբորատոր աշխատանքներին մասնակցության վրա։ Միավորների քայլը`1: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 5 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography В.А.Смит, А.Д.Дильман. Основы современного органического синтеза.Москва БИНОМ.2015 Л.Титце, Т.Айхер. Препаративная органическая химия. Москва, МИР, 2004. А.А.Аветисян, Г.Г.Токмаджян. Успехи химии 2-бутен-4-олидов. Хим.ж.Армении, 2007, т. 60, N 4, с. 698-712. 7. Main sections of the course 1. Ծանոթություն առարկայի հետ, առարկայի դերն ու նշանակությունը որակյալ քիմիկոս-մասնագետների նախապատրաստման գործում: 2. Տարաբնույթ սինթեզներ իրականացնելու նախապատրաստական աշխա¬տանքները: Ելանյութերի մաքրում: Ելանյութերի մաքրումը սովորական կամ վակուում թորման միջոցով: Բյուրեղական ելանյութերի մաքրումը վերաբյու¬րեղացմամբ: Ծանոթություն ջրային և յուղային պոմպերի հետ, դրանց աշխատելու սկզբունքը և տեխնիկան: 3. Առավել հաճախ օգտագործվող լուծիչների մաքրումը և բացարձակացումը (ջրազրկումը): 4. Ածխաջրածինների սինթեզ: Վյուրց-Ֆիտիգի ռեակցիա, Ուլմանի եղանակ, Կլեմենսենի, Կիժների ռեակցիաներ և Ֆրիդել-Կրաֆտսի ռեակցիա: 5. Կետոնների սինթեզ ացիլման ռեակցիայով (Ֆրիդել-Կրաֆտսի ացիլման ռեակցիա): 6.Սպիրտների սինթեզ ըստ Մեյերվեյն-Պոնդորֆ-Վերլեի ռեակցիայի: Եղա¬նակի առավելությունները և թերությունները : 7. Միխաէլի կոնդենսացում և դրա կիրառման ոլորտները (կետոնների և դիկե¬տոն¬ների սինթեզ, ալդեհիդո- և կետոթթուների սինթեզ, դիկարբոնաթթուների սինթեզ): 8. Օքսիդացման ռեակցիաները (հագեցած ածխաջրածինների, էթիլենային ածխաջրա¬ծինների, արոմատիկ ածխաջրածինների, ալդեհիդների և կետոնների) և դրանց կիրառումը օրգանական սինթեզում: 9. Հալոգենացման ռեակցիաները և դրանց սինթետիկ հնարավորությունները (կրկնակի և եռակի կապեր պարունակող միացություններում, ալդեհիդներում և կետոններում, զուգորդ¬ված հալոգենացման ռեակցիաներ, թթուների, էսթերների և քլորանհիդրիդների վարքի տարբերությունը): 10. Կոնդենսացման ռեակցիաներ: Ալդոլային և կրոտոնային կոնդեն¬սացումներ, Տոլենսի օքսիմեթիլման ռեակցիա, Կաննիցցարոյի, Տիշչենկոյի և Պերկինի ռեակցիաները և դրանց արդյունավետությունը: 11. Սինթեզներ մալոնաթթվական և ացետոքացախաթթվական էսթերների հիմքի վրա: 12. Լակտոնագոյացման ռեակցիաներ: Հագեցած հինգ- և վեց անդամանի լակտոններ, չհագեցած հինգ- և վեցանդամանի լակտոններ: Ֆունկցիոնալ տեղա¬կալված չհագեցած հինգանդամանի լակտոնների սինթեզը և դրանց որոշ քիմիական փոխարկումները: 13. 2-Իմինո-2,5-դիհիդրոֆուրանների ածանցյալների սինթեզն և քիմիական փոխարկումները:
0604	Մասնագիտական պրակտիկա	3
8-րդ գարնանային 6 շաբաթ 90 ժամ OPTIONAL 0603/0604/0608 1. Purpose of the Course · Գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները · Ուսանողներին ծանոթացնել քիմիական ձեռնարկությունների աշխատանքի և քիմիական արտադրության տեխնոլոգիական պրոցեսների հետ, խթանել ուսանողների մոտ տեսությունը և պրակտիկան համադրելու և գնահատելու ունակությունը: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել մասնագիտական աշխատանքի հիմնական առանձնահատկությունները, 2. ներկայացնել քիմիական ձեռնարկությունների արտադրատեսականին, 3. բացատրել արտադրական սարքերի ու սարքավորումների աշխատանքի սկզբունքները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. գործնականում կիրառել ստացած տեսական գիտելիքները, 5. իրականացնել գիտահետազոտական աշխատանք, 6. օգտագործել արտադրական անալիտիկ սարքավորումները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. լուսաբանել գիտահետազոտական աշխատանքի կատարման ընթացքը 3. Description · Գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները · Ուսանողներին ծանոթացնել քիմիական ձեռնարկությունների աշխատանքի և քիմիական արտադրության տեխնոլոգիական պրոցեսների հետ, խթանել ուսանողների մոտ տեսությունը և պրակտիկան համադրելու և գնահատելու ունակությունը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Ուսանողների ակտիվ մասնակցություն քիմիական արտադրամասերի և լաբորատորիաների աշխատանքին: 2.Պրակտիկայի ղեկավարի հսկողությամբ արտադրական տարբեր տարածքներում որոշակի գործառույթների իրականացում: 5. Evaluation Methods and Criteria Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով: Պրակտիկան դրական (ստուգված) է գնահատվում այն դեպքում, եթե ուսանողը մասնակցել է պրակտիկային, կատարել ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները, սահմանված ժամկետում ներկայացրել պրակտիկայի օրագիրը: 6. Basic Bibliography Կազմակերպությունների ցանկ. «ՀՀ ԳԱԱ Ա.Բ. Նալբանդյանի անվան Քիմիական ֆիզիկայի ինստիտուտ» ՊՈԱԿ «ՄԲ ՀՈԼԴԻՆԳ» ՍՊԸ Փորձաքննությունների ազգային բյուրո «Կենցաղային քիմիայի գործարան» ՍՊԸ 7. Main sections of the course 1. Պրակտիկան անցկացվում է ՀՀ տարբեր քիմիական և քիմիային հարակից կազմակերպություններում: 2. Ծանոթացում պրակտիկայի անցկացման կազմակերպության կառուցվածքին և գործունեության սկզբունքներին: 3. Աշխատանքի ժամանակացույցի և պլանի կազմում։ 4. Ակտիվ մասնակցություն կազմակերպության իրականացվող աշխատանքներին: 5. Ըստ ժամանակացույցի անհրաժեշտ աշխատանքների կատարում: 6. Արդյունքների ամփոփում և գնահատում։
0604	Նյութի կառուցվածքի ուսումնասիրման մեթոդներ-1	6
6-րդ գարնանային 4 ժամ/շաբ. դաս. – 2 ժամ, լաբ. – 2 ժամ OPTIONAL 0604/Բ01 1. Purpose of the Course Ուսանողների մոտ ձևավորել նյութի կառուցվածքի ուսումնասիրման ֆիզիկաքիմիական մեթոդների մասին պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել նյութի կառուցվածքի ուսումնասիրման համար քիմիայում կիրառվող ժամանակակից փորձարարական և տեսական մեթոդները բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 2. կիրառել ստացված գիտելիքները հետազոտական աշխատանքում գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 3. համադրել փորձնականորեն ստացված արդյունքները տեսական վերլուծությունների հետ: 3. Description Ուսանողների մոտ ձևավորել նյութի կառուցվածքի ուսումնասիրման ֆիզիկաքիմիական մեթոդների մասին պատշաճ մասնագիտական գիտելիքներ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods § դասախոսություններ, § գործնական աշխատանքներ, § սեմինարներ, քննարկումներ, § լաբորատոր աշխատանքներ: 5. Evaluation Methods and Criteria 1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր` 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, յուրաքանչյուրը 1 միավոր, միավորների քայլը` 0.5: 3. Ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 4 միավոր: 4. Եզրափակիչ քննություն. բանավոր` 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 4 հարցից, միավորների քայլը` 0.5: 6. Basic Bibliography Bellman C., Caspari A., Moitizi C., Babick F., Dynamic and Electrophoretic Light Scattering, Anton Parr CmbH, Austria, 2020, 231. P.W. Atkins, J. Paula, Physical Chemistry for Life Sciences, New York: Freeman & Company, 2006, 699 p. W.R. Fawcett, Liquids, Solutions, and Interfaces, New York: Oxford University Press, 2007. 7. Main sections of the course 1. Նյութի կառուցվածքի հետազոտման ժամանակակից մակրոսկոպիկ մոտեցումները: 2. Լուսացրում: Լուսացրման երևույթի կիրառումը քիմիական միացությունների և բարդ կենսաբանական նյութերի հետազոտություններում: Դինամիկ և ստատիկ լուսացրման մեթոդների կիրառումը նանոմասնիկների չափսերի և զանգվածների որոշման համար: 3. Մոլեկուլային փոխազդեցությունները որպես նյութի կառուցվածքի բնորոշիչ գործոններ: Միջմոլեկուլային փոխազդեցությունների բացահայտումը ծավալային հատկությունների միջոցով: 4. Նյութի կառուցվածքի հետազոտությունը տրանսպորտային հատկությունների (էլեկտրահաղորդականություն, մածուցիկություն) ուսումնասիրման միջոցով: Նյութերի էլեկտրական հատկությունների ուսումնասիրման մեթոդները: 5. Մածուցիկությունը որպես նյութի տրասպորտային բնութագիր: Փորձնականորեն ստացված տվյալների հիման վրա մոլեկուլային փոխազդեցությունների գնահատումը: 6. Կալորիաչափություն: Թերմոդինամիկական պրոցեսների էներգետիկ բնութագրերի գնահատումը կալորիաչափական մեթոդներով: Կալորիաչափության կիրառումը դեղամիջոցների և կենսակտիվ նյութերի (ամինոթթուներ, սպիտակուցներ և վիտամիններ) հետազոտման ժամանակ:

Chemistry

Bachelor's degree programme

Educational plan

General educational component

Professional educational component

Other educational modules