Educational plan

PDF

Type:

Master

Speciality:

055101.06.7 - Ֆիզիկա

Specialisation:

055101.06.7 - Մակրոմոլեկուլների ֆիզիկա

Qualification awarded:

Ֆիզիկայի մագիստրոս

Programme academic year:

2024/2025

Mode of study:

Full time

Language of study:

Հայերեն

General educational component

Chair code	Name of the course	Credits
0407	Տեղեկատվական տեխնոլոգիաները մասնագիտական ոլորտում	3
1-ին կիսամյակ Գործնական -2 ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 0410/Մ01 1. Purpose of the Course ներկայացնել տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ընձեռած հնարավորությունները մասնագիտական հետազոտություններում, սովորեցնել ծրագրավորման մեթոդները` ֆիզիկայի խնդիրների լուծման և ֆիզիկական տվյալների ձեռք բերման համար, ինտերնետային տվյալների օգտագործում, սեփական ծրագրերի մշակում: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն տիրապետել TeX և LaTeX համակարգերը, լուսաբանել MATHEMATICA և MatLab ծրագրային փաթեթները, ընտրել անհրաժեշտ տվյալներ ինտերնետային գիտական արխիվներից և գրադարաններից: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ կիրառել MATHEMATICA և MatLab ծրագրերը մասնագիտական հետազոտություններում, օգտագործել TeX և LaTeX համակարգերը մասնագիտական հոդվածների պատրաստման համար, տվյալների որոնում օգտագործելով SQL լեզուն: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) հմտորեն տիրապետել համակարգչային ծրագրավորման և ծրագրային ապահովման հնարավորություններին, օգտագործել դրանք մասնագիտական խնդիրների լուծման համար, օգտվել ինֆորմացիայի տարբեր աղբյուրներից, դասակարգել և ձևակերպել ստացված ինֆորմացիան: 3. Description ներկայացնել տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ընձեռած հնարավորությունները մասնագիտական հետազոտություններում, սովորեցնել ծրագրավորման մեթոդները` ֆիզիկայի խնդիրների լուծման և ֆիզիկական տվյալների ձեռք բերման համար, ինտերնետային տվյալների օգտագործում, սեփական ծրագրերի մշակում: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · լաբորատոր աշխատանք, քննարկում, · հանձնարարված գրականության ընթերցում, նախագծերի և ինքնուրույն աշխատանքների կատարում: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է 3 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Basic Bibliography S. Wolfram, The MATHEMATICA Book. Wolfram Media, 5 edition, 2003. D.M. Etter; Engineering Problem Solving with Matlab, Prentice-Hall, 1993. Duane C. Hanselman & Bruce Li lefield; Mastering MATLAB 5: A Comprehensive Tutorial and Reference, Prentice Hall, 1998. К.О.Тельников LATEX: Сибирский хронограф, 1994. T. Oetiker, H. Partl, I. Hyna, and E. Schlegl. The Not So Short Introduction to LATEX2. Free Software Foundation, 1998.Internet based material (www.wikipedia. org, etc) С.М.Львовский. Набор и верстка в системе LATEX, 2003. Internet based material (www.wikipedia. org, etc) 7. Main sections of the course MATHEMATICA և MatLab փաթեթների հիմունքները, գրաֆիկական հնարավորությունները, առկա ֆունկցիաների օգտագործումը, սեփական ծրագրերի մշակում: TeX և LaTeX փաթեթների հիմունքները, տեքստերի հավաքում, բանաձևերի հավաքում, աղյուսակներ, գրաֆիկներ, հղումներ։ Տվյալների որոնում օգտագործելով SQL լեզուն:
0402	Հետազոտության պլանավորում և մեթոդներ	3
1-ին կիսամյակ Դաս.-1 ժամ, գործ.-1 ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 0402/Մ02 1. Purpose of the Course ներկայացնել ֆիզիկական հետազոտությունների պլանավորման ընդհանուր սկզբունքները և էտապները, ծանոթացնել հետազոտման մեթոդներին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն ներկայացնել հետազոտման պլանավորման հիմնական սկզբունքները, ընտրել և մեկնաբանել հետազոտման մեթոդները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կատարել տեսական հետազոտությունների և փորձարարական տվյալների ու արդյունքների վերլուծություն և ամփոփում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) կիրառել ֆիզիկայի հենքային և հատուկ գիտելիքները գիտության այլ ոլորտներում հետազոտություններ կատարելու համար: 3. Description ներկայացնել ֆիզիկական հետազոտությունների պլանավորման ընդհանուր սկզբունքները և էտապները, ծանոթացնել հետազոտման մեթոդներին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · գործնական պարապմունքներ, ինքնուրույն աշխատանք և արդյունքների ներկայացում լսարանում: 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 բանավոր եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննության հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում։ Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։ 6. Basic Bibliography J. Staddon, Scientific method. Taylor & Francis, 2018. R. Kumar, Research methodology. Sage Publication, 2019. Steps of scientific investigation. Առցանց պաշար Волохова Е. С. Основные этапы научного исследования // Молодой ученый. 2016. №6. С.755-757. 7. Main sections of the course Պլանավորման հիմնական հասկացություններ: Խնդիրը, հետազոտման առարկան, hետազոտման օբյեկտը, վարկած, հետազոտման մեթոդներ: Գիտահետազոտական գործունեության հիմնական փուլերը։ Հետազոտական խնդրի դրվածքը, հետազոտման առարկան և օբյեկտը։ Խնդրի հետ առնչվող գրականության ուսումնասիրում, վերլուծություն և ամփոփում։ Խնդրի հետ կապված վարկածը, սպասվելիք արդյունքները և հետազոտման մեթոդների ընտրությունը։ Փաստացի նյութի հավաքագրում, հետազոտման արդյունքների մշակում և դրանց մեկնաբանում: Հետազոտական արդյունքների ամփոփում և ձևակերպում գիտական հոդվածի կամ զեկույցի տեսքով։ Գիտական հոդվածի կառուցվածքը։ LaTeX ծրագրային փաթեթը որպես գիտական հոդվածների ձևակերպման հիմնական միջավայր։ Հետազոտությունների պլանավորման և մեթոդների ընտրության փորձնական առաջադրանքներ ֆիզիկայի տարբեր բնագավառներից:
1604	Գերմաներեն-1	3
1-ին կիսամյակ Գործնական 2 ժամ 2 ժամ/ շաբ. MANDATORY 1604/Մ01 1. Purpose of the Course · հարստացնել ուսանողների բառապաշարը, · խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել), ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կազմել մենախոսական և երկխոսական մասնագիտական և ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով, 2. տարբերել մայրենի և ուսումնասիրվող օտար լեզվի անհամապատասխանությունները, հասկանալ երկու լեզուներում դրանց փոխադրման միջոցները, 3. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. իրականացնել մասնագիտական տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն, 5. տեքստի ունկնդրման կամ ընթերցման ընթացքում գրառումներ կատարել հետագայում գրավոր խոսքում օգտագործելու նպատակով՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) 6. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով: գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունը ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունը առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը: 3. Description · հարստացնել ուսանողների բառապաշարը, · խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել), ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և թիմային գիտահետազոտական աշխատանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք, 5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում), գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև գերմաներենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը: 6. Basic Bibliography DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016. Gabrieljan J. u. a., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017. 7. Main sections of the course · Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում և մասնագիտական ոլորտում: Տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները:
1705	Ռուսաց լեզու-1	3
1-ին կիսամյակ գործ.-2 ժամ 2 ժամ/շաբ MANDATORY 1705/Մ01 1. Purpose of the Course · զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում · ապահովել արդեն ձեոք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · ցուցաբերել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն · սահմանել լեզվի գիտական ոճի ձևաբանական և շարահյուսական առանձնահատկությ ունները · ներկայացնել մասնագիտական տեքստերի վերլուծության տարբեր ձևերը · դրսևորել մասնագիտական տեքստի պլաններ, ամփոփագրեր կազմելու սկզբունքների իմացություն բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · վերլուծել ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը՝ տարանջատելով հիմնական բովանդակությունը երկրորդականից, ինքնուրույն կազմել տեքստ մասնագիտական թեմայով · տիրապետել մասնագիտական տեքստի թարգմանության հմտություններին · կիրառել մասնագիտական տեքստի հետ աշխատելու հնարքներ՝ տեքստի համառոտ և ընդարձակ նկարագրում, տարբեր տեսակի պլանների կազմում · կազմել մասնագիտական թեմաներով ռեֆերատաներ, զեկույցներ, գիտական տեքստերի ամփոփագրեր գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) · ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները ռուսալեզու աղբյուրներից քննարկել և վերլուծել մասնագիտական խնդիրներր ռուսերենով 3. Description · զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում · ապահովել արդեն ձեոք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ 4. Teaching and Learning Styles and Methods · գործնական պարապմունք · ինքնուրույն աշխատանք · թիմային աշխատանք · բանավոր ներկայացում գրավոր և բանավոր հարցում 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի վերջում ամփոփիչ գրավոր ստուգողական աշխատանքի արդյունքների վրա: 6. Basic Bibliography Амиантова Э.И. Лексика русского языка. Сборник упражнений. Москва, Наука, 2006 Аникина М.А. Синтаксис сложноподчиненного предложения, Москва, Русский язык, 2000 Балыхина Т.М. Формы работы над учебным текстом по специальности// Методические рекомендации к обучению учебно-профессиональному общению студентов-иностранцев и специалистов в вузах нефилологического профиля, Донецк, 1990 Демидова А.К. Пособие по русскому языку. Научный стиль речи. Оформление научной работы, Москва, Русский язык, 1991 Ласкарева Е.Р. Чистая грамматика, СПБ, Златоуст, 2006 Хавронина С.А, Клобукова Л.П, Михалкина И.В. Курс для деловых людей, Москва, ПАИМС, 1993 7. Main sections of the course · Ընդհանուր գիտական և նեղ մասնագիտական տերմինաբանության առանձնահատկությունները · Գիտական ոճի ձեաբանական առանձնահատկությունները · Գիտական ոճին հատուկ շարահյուսական կառուցվածքները · Տարբեր իմաստային կապերի արտահայտման միջոցները գիտական տեքստում · Մասնագիտական տեքստի համառոտ և րնդարձակ ներկայացում · Գիտական ոճի ժանրեր՝ ռեֆերատ, զեկուցում, հոդված, ամփոփագիր Ռեֆերատների, զեկուցումների, ամփոփագրերի շարադրման սկզբունքները
1608	Ֆրանսերեն-1	3
1-ին կիսամյակ 5. Գործնական 2 ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 1608/Մ01 1. Purpose of the Course · զարգացնել ուսանողների բակալավրատից ստացած բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններն ու գիտելիքները, հասնելով դրանց միջինից բարձր մակարդակի՝ ինտերակտիվ, լսողական և տեսալսողական վարժությունների օգնությամբ, · ընդլայնել ծրագրային բառապաշարը, ներկայացնել քերականական կառույցներ և կաղապարներ, որոնք գտել են իրենց գործնական կիրառությունը գրավոր և բանավոր խոսքի մեջ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. զարգացնել ուսանողների օտարալեզու խոսք լսելու, ընկալելու և ինքնուրույն վերարտադրելու հմտություններ, քննարկումներ ծավալել և ինքնուրույն կարծիք հայտնել տարբեր թեմաների շուրջ՝ օգտագործելով համապատասխան բառապաշարը, 2. բացատրել բառային միավորների խոսքաիրավիճակային իմաստները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները հաղորդակցական տարբեր համատեքստերում, 4. վերլուծել տարատեսակ քերականական դրսևորումները բանավոր և գրավոր հաղորդակցման ժամանակ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ. 5. վերլուծել ոլորտին առնչվող համացանցային ռեսուրսներից (գիտական պարբերականներ, միջազգային գիտական շտեմարաններ, և այլն) քաղված նյութը, 6. շարադրել (գրավոր և բանավոր) ֆրանսերեն հարուստ բառապաշարով տեքստեր՝ կիրառելով ստեղծագործական հմտություններ։ 3. Description · զարգացնել ուսանողների բակալավրատից ստացած բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններն ու գիտելիքները, հասնելով դրանց միջինից բարձր մակարդակի՝ ինտերակտիվ, լսողական և տեսալսողական վարժությունների օգնությամբ, · ընդլայնել ծրագրային բառապաշարը, ներկայացնել քերականական կառույցներ և կաղապարներ, որոնք գտել են իրենց գործնական կիրառությունը գրավոր և բանավոր խոսքի մեջ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, ինքնուրույն և տնային աշխատանքների կատարում: Ինտերակտիվ մեթոդներ, մասնակցություն քննարկումներին: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև ֆրանսերենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը: 6. Basic Bibliography Tendances B1, J. Girardet-J. Pécheurm C : Gibbe- Marie-Louise Parizet; CLE nternational. Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009. Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009. Barféty M., Compréhension écrite /orale A2+/B1, CLE internationale, Paris, 2007. 7. Main sections of the course 1. Տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները: 2. Մասնագիտական տեքստերի գործառական նշանակությունը և դրանց իրացումը ֆրանսերեն լեզվով գրավոր ու բանավոր հաղորդակցման գործընթացում: 3. Ակադեմիական գրագրություն՝ գիտական հոդվածների ու աշխատությունների, գրախոսությունների և ամփոփումների, ինչպես նաև ռեֆերատների, զեկուցումների, էսսեների շարադրման ձևերն ու սկզբունքները: Մասնագիտական բնագիր տեքստերի, դասախոսությունների, ձայնագրությունների ունկնդրմամբ՝ դրանց բովանդակության վերծանման, վերարտադրության առանձնահատկությունները:
1602	Անգլերեն-1	6
1-ին կիսամյակ Գործնական-4 ժամ 4 ժամ/շաբ. MANDATORY 1602/Մ01 1. Purpose of the Course համալրել մասնագիտական անգլերենի եզրույթների բառապաշարը, նաև զարգացնել գիտական ոճին բնորոշ դարձվածների ընկալումը, ուսուցանել գիտական անգլերենին բնորոշ շարահյուսական կառույցների կիրառումը, զարգացնել բանավոր խոսքի հմտությունները համապատասխան ոլորտում շփվելու նպատակով։ 2. Educational Outcomes ա. գործնական մասնագիտական կարողություններ քննադատորեն ընթերցել և ընկալել մասնագիտական նյութեր, քննադատորեն ունկնդրել և ընկալել բանավոր խոսքը համապատասխան ոլորտում, համառոտագրություններ գրել ընթերցված գիտական նյութի վերաբերյալ կիրառելով տվյալ գիտական ոճին բնորոշ բառապաշար և շարահյուսական կառույցներ։ 3. Description համալրել մասնագիտական անգլերենի եզրույթների բառապաշարը, նաև զարգացնել գիտական ոճին բնորոշ դարձվածների ընկալումը, ուսուցանել գիտական անգլերենին բնորոշ շարահյուսական կառույցների կիրառումը, զարգացնել բանավոր խոսքի հմտությունները համապատասխան ոլորտում շփվելու նպատակով։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք, գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 3 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Basic Bibliography John Eastwood“Oxford Practice Grammar”, Oxford 1999 David Porter “Check your Vocabulary for Academic English”, London 2007 Martin Hewings “Cambridge Academic English. An Integrated Skills Course for EAP ” 7. Main sections of the course Քերականական և բառապաշարի նյութը ամրապնդմանը նպաստող բաժին (վարժություններ): Մասնագիտական հոդվածների ընթերցանություն և քննարկում: Բանավոր ելույթների ունկնդրում (TED Talks) և զեկուցումներ ունկնդրած կամ ընթերցված նյութի շուրջ:
1604	Գերմաներեն-2	3
2-րդ կիսամյակ Գործնական 2 ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 1604/Մ02 1. Purpose of the Course · ձևավորել գիտական բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններ, զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը, 2. ներկայացնել և մեկնաբանել մասնագիտական տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել, բանավիճել մասնագիտական հարցերի արդի հիմնախնդիրների շուրջ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. արտահայտելու մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով: գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունը ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունը առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը: 3. Description · ձևավորել գիտական բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններ, զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և թիմային աշխատանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք, 5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում), 6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, 7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև գերմաներենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը: 6. Basic Bibliography Kompaß DaF B2. Deutsch für Studium und Beruf. Lehr- und Übungsbuch. Stuttgart, 2022. Aspekte neu. Grammatik B1-C1. München, 2016. Richter U., Fügert N., Wissenschaftlich arbeiten und schreiben, Stuttgart, 2021. Lange D., Rahn S., Mündliche Wissenschaftssprache, Stuttgart, 2017. 7. Main sections of the course Ակադեմիական գրագրություն՝ գիտական հոդվածների ու աշխատությունների, գրախոսությունների և ամփոփումների, ինչպես նաև ռեֆերատների, զեկուցումների, էսսեների շարադրման ձևերն ու սկզբունքները: Մասնագիտական բնագիր տեքստերի, դասախոսությունների, ձայնագրությունների ունկնդրմամբ՝ դրանց բովանդակության վերծանման, վերարտադրության առանձնահատկությունները:
1705	Ռուսաց լեզու-2	3
2-րդ կիսամյակ գործ-2 ժամ 2 ժամ/շաբ MANDATORY 1705/Մ02 1. Purpose of the Course · զարգացնել մասնագիտական ոլորտին առնչվող թեմաների շուրջ բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտությունները, մասնավորապես, քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը · ներկայացնել լեզվի իմացության միջազգային համակարգի B2 մակարդակի չափանիշները ներկայացնել լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջները 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · ցուցաբերել սուբյեկտիվ գնահատման արտահայտման միջոցների իմացությունը · ցուցաբերել ռուսաց լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան (B2 մակարդակ) բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · մասնակցել մասնագիտական թեմաներով բանավեճերի, ձևակերպել և հիմնավորել սեփական տեսակետերը, հերքել զրուցակցի տեսակետը · կատարել թեստային աշխատանք՝ կազմված միջազգային չափանիշների B2 մակարդակին համապատասխան գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) օգտագործել ռուսաց լեզվի իմացությունը մասնագիտական գործունեության ոլորտում 3. Description · զարգացնել մասնագիտական ոլորտին առնչվող թեմաների շուրջ բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտությունները, մասնավորապես, քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը · ներկայացնել լեզվի իմացության միջազգային համակարգի B2 մակարդակի չափանիշները ներկայացնել լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջները 4. Teaching and Learning Styles and Methods · գործնական պարապմունք · ինքնուրույն աշխատանք · թիմային աշխատանք · բանավոր ներկայացում թեստային աշխատանք 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է թեստավորմամբ (В2 մակարդակ)։ 6. Basic Bibliography Андрюшина Н.П., Жорова А.П., Макова М.Н. Тренировочные тесты по русскому языку как иностранному, 2008-2010 Ильина С.А., Коломейцева Е.М, Попова Т.В. Синтаксис письменной книжной речи, Москва, Русский язык, 2002 Кирейцева А.Н., Селиверстова Е.И., Химик В.В. Сборник тестовых заданий по русскому языку для иностранцев: Грамматика. Лексика. СПБ, 1998 Типовой тест по русскому языку как иностранному. II сертификационный уровень общего владения русским языком /под ред. Поповой Т.А., Роговой К.Л./, СПБ, 1998 Химик В.В., Шкурина Н.В. 10 уроков по языку специальности. Учебные задания. Л., 1991 7. Main sections of the course · Սուբյեկտիվ եղանակավորության արտահայտման միջոցները, միջանկյալ բառեր, բառակապակցություններ, նախադասություններ · Իմաստային կապերը և նրանց արտահայտման միջոցները պարզ և բարդ նախադասության մեջ. կապ, կապական բառեր · Պարզ նախադասությունները բարդ նախադասությունների փոխակերպելու կանոնները Լեզվի իմացության В2 մակարդակի միջազգային չափորոշիչներ
1608	Ֆրանսերեն-2	3
2-րդ կիսամյակ Գործնական 2 ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 1608/Մ02 1. Purpose of the Course · ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռք բերած գիտելիքները, · ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին, · ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին, ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը, 2. ներկայացնել և մեկնաբանել մասնագիտական տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել, բանավիճել մասնագիտական հարցերի արդի հիմնախնդիրների շուրջ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. արտահայտելու մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով, գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունը ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունը առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը: 3. Description · ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռք բերած գիտելիքները, · ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին, · ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին, ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և թիմային աշխատանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք, 5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում), 6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, 7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև ֆրանսերենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը: 6. Basic Bibliography Tendances B1, J. Girardet-J. Pécheurm C : Gibbe- Marie-Louise Parizet; CLE nternational. Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009. Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009. Barféty M., Compréhension écrite /orale A2+/B1, CLE internationale, Paris, 2007. 7. Main sections of the course 1. Տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները: 2. Մասնագիտական տեքստերի գործառական նշանակությունը և դրանց իրացումը ֆրանսերեն լեզվով գրավոր ու բանավոր հաղորդակցման գործընթացում: 3. Ակադեմիական գրագրություն՝ գիտական հոդվածների ու աշխատությունների, գրախոսությունների և ամփոփումների, ինչպես նաև ռեֆերատների, զեկուցումների, էսսեների շարադրման ձևերն ու սկզբունքները: Մասնագիտական բնագիր տեքստերի, դասախոսությունների, ձայնագրությունների ունկնդրմամբ՝ դրանց բովանդակության վերծանման, վերարտադրության առանձնահատկությունները:
1602	Անգլերեն-2	3
2-րդ կիսամյակ Գործնական- 2 ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 1602/Մ02 1. Purpose of the Course ուսուցանել գիտական գրագրություն, հոդվածների ճշգրիտ ձևակերպում, համառոտագրություններ գրել, զարգացնել միջազգային համաժողովներին, ինչպես նաև սեմինարներին, կատարած գիտական աշխատանքի արդյունքները բանավոր ներկայացնելու և քննարկելու հմտություններ, ծանոթացնել գիտական նամակագրության հիմունքներին: 2. Educational Outcomes ա. գործնական մասնագիտական կարողություններ ճիշտ ձևակերպել և գրել գիտական հոդվածներ և համառոտագրություններ, քննարկել մասնագիտական նյութը՝ կիրառելով համապատասխան շարահյուսություն և բառապաշար, բանավոր ներկայացնել կատարած գիտական աշխատանքի նյութը սեմինարներին, գրագրվել գիտական ոլորտում: 3. Description ուսուցանել գիտական գրագրություն, հոդվածների ճշգրիտ ձևակերպում, համառոտագրություններ գրել, զարգացնել միջազգային համաժողովներին, ինչպես նաև սեմինարներին, կատարած գիտական աշխատանքի արդյունքները բանավոր ներկայացնելու և քննարկելու հմտություններ, ծանոթացնել գիտական նամակագրության հիմունքներին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք, գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 3 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Basic Bibliography Stephen Bailey “Academic Writing. A Handbook for International Students”, Routledge 2011 Online material from www.arxiv.org 7. Main sections of the course Արևմտյան գիտական ոճի առանձնահատկությունների ուսումնասիրություն համապատասխան տեսական նյութի հիման վրա: Ձեռք բերված հմտությունների ակտիվ կիրառում զեկույցների և գիտական քննարկումների չափաձևով:

Professional educational component

Chair code	Name of the course	Credits
0406	Մասնագիտության արդի հիմնախնդիրները	3
1-ին կիսամյակ Դաս.- 2 ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 0402/Մ01 1. Purpose of the Course ներկայացնել ֆիզիկայի բնագավառում հիմնական ձեռքբերումները, արդի հիմնախնդիրները, ծանոթացնել հետազոտման ժամանակակից մեթոդներին և տեխնոլոգիական կիրառությունների հնարավորություններին, ծանոթացնել միկրո և մակրոաշխարհի կառուցվածքի և էվոլյուցիայի վերաբերյալ ժամանակակից պատկերացումներին, ներկայացնել Հայաստանում ֆիզիկայի զարգացման հեռանկարները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն արդի ֆիզիկայի զարգացման հիմնական ուղղությունները, տարրական մասնիկների ֆիզիկայի մոդելները և արդի զարգացումները, նանոֆիզիկական երևույթները և ժամանակակից կիրառությունները, տիեզերքի մեծամասշտաբ կառուցվածքը և բնագավառի արդի հիմնախնդիրները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ մեկնաբանել ֆիզիկական երևույթները արդի ֆիզիկայի պատկերացումներով, հասկանալ մեթոդները, որոնցով կատարվում են ժամանակակից հիմնարար և կիրառական հետազոտությունները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) աշխատել ինքնուրույն և մասնագիտական խմբի կազմում, կիրառել ձեռք բերված մասնագիտական գիտելիքները գիտական հետազոտություններում վերլուծել առկա խնդիրները, գնահատել դրանց լուծման համար անհրաժեշտ ռեսուրսները, կարողանալ մոդելավորել այդ խնդիրները տեսական ֆիզիկայի մեթոդներով, թվային մեթոդներով: 3. Description ներկայացնել ֆիզիկայի բնագավառում հիմնական ձեռքբերումները, արդի հիմնախնդիրները, ծանոթացնել հետազոտման ժամանակակից մեթոդներին և տեխնոլոգիական կիրառությունների հնարավորություններին, ծանոթացնել միկրո և մակրոաշխարհի կառուցվածքի և էվոլյուցիայի վերաբերյալ ժամանակակից պատկերացումներին, ներկայացնել Հայաստանում ֆիզիկայի զարգացման հեռանկարները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություն, քննարկումներ, · հանձնարարված գրականության ուսումնասիրում, ինքնուրույն աշխատանք և արդյունքների ամփոփում քննարկում։ 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 3 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Basic Bibliography G. Kane, Modern elementary particle physics. Cambridge University Press, 2017. D.H. Perkins, Introduction to high energy physics. Cambridge University Press, 2000. D. Griffiths, Introduction to elementary particles. Wiley-VCH, 2010. H. Wiedemann, Particle accelerator physics. Springer, 2015. М. И. Высоцкий, Современное сосотояние физики элентарных частиц. arxiv:1405.5717. A. Altland, B. Simons, Condensed matter field theory. Cambridge University Press, 2010. J. Imry, Introduction to mesoscopic physics. Oxford University Press, 2009. H.-S. P. Wong, D. Akinwande, Carbon nanotube and graphene device physics. Cambridge University Press, 2011. S.A. Maier, Plasmonics. Springer, 2007. H. Benisty, V. Berger, J.-M. Gerard, D. Maystre, A. Tchelnokov, Photonic Crystals, Springer, 2005. B.W. Carroll, D.A. Ostile, An introduction to modern astrophysics. Pearson, 2014. S. Carroll, Spacetime and geometry. Addison Wesley, 2004. G. Hooft, Introduction to general relativity. 2007. J.F. Hawley, K.A. Holcomb, Foundation of modern cosmology. Oxford University Press, 2005. J. Rich, Fundamentals of Cosmology, Springer-Verlag, 2009. 7. Main sections of the course Ֆիզիկական փոխազդեցությունները և դրանց նկարագրությունը։ Դաշտի քվանտային տեսությունը որպես տարրական մասնիկների ֆիզիկայի հիմք։ Ստանդարտ մոդել։ Արդիական և հեռանկարային հետազոտություններ միջուկային և բարձր էներգիաների ֆիզիկայի բնագավառներում: Բարձր էներգիաների արագացուցչային և ոչ արագացուցչային գիտափորձեր: Մեծ Հադրոնային կոլայդեր: Հիմնական ճառագայթային պրցեսները վակուումում և միջավայրերում։ Ճառագայթման հիմնական աղբյուրները։ Ժամանակակից զարգացումները լազերային ֆիզիկայի բնագավառում։ Պլազմոնիկա։ Ժամանակակից նյութագիտության զարգացման հիմնական ուղղությունները։ Նանոֆիզիկա և գրաֆենատիպ նյութեր։ Նյութի տոպոլոգիական փուլեր։ Տոպոլոգիական մեկուսիչներ և Վեյլի կիսամետաղներ։ Մետանյութեր։ Ֆոտոնային բյուրեղներ։ Գրավիտացիայի ռելատիվիստական տեսություններ։ Հարաբերականության ընդհանուր տեսությունը որպես գրավիտացիոն երևույթների նկարագրման հիմք։ Աստղային կազմավորումների կառուցվածը և Շվարցշիլդի լուծումը։ Սև խոռոչներ։ Ժամանակակից պատկերացումներն աստղերի և գալակտիկաների առաջացման վերաբերյալ, աստղերի էվոլյուցիան: Գերխիտ աստղային կազմավորումներ՝ սպիտակ թզուկներ և նեյտրոնային աստղեր։ Գրավիտացիոն ալիքներ, գրանցման ժամանակակից եղանակները։ Տիեզերքի մեծամսշտաբ կառուցվածքը։ Կոսմոլոգիական սկզբունք և կոսմոլոգիական մոդելներ։ Տիեզեքրի ընդարձակումը։ Սպեկտրալ գծերի կարմիր շեղում։ Տիեզերքի ընդարձակումը ներկա փուլում։ Մութ նյութ և մութ էներգիա։ Տիեզերքի մեծամասշտաբ կառուցվածքի առաջացման մոդելները։ Ընդարձակման վաղ փուլի ինֆլյացիոն մոդելները որպես ստանդարտ կոսմոլոգիայի պրոբլեմների լուծման բանալի։
0405	Նյութագիտություն	6
1-ն կիսամյակ դասախոսություն-2, գործնական-2 4 ժամ/շաբ. MANDATORY 0405/Մ01 1. Purpose of the Course տալ խորացված գիտելիքներ նյութերի ֆիզիկական հատկությունների վերաբերյալ՝ օգտագործելով ֆիզիկական համակարգերի ուսումնասիրման տարբեր մեթոդներ, ծանոթացնել նյութաբանության, մետաղների, մեկուսիչների, կիսահաղորդիչների մետաղական համաձուլվածքների, նանոնյութերի եւ պինդմարմնային էլեկտրոնային սարքերի ֆիզիկայի, նանոէլեկտրոնիկայի, ցածր ջերմաստիճանների ֆիզիկայի եւ ժամանակակից ֆիզիկայի այլ բնագավառներում կիրառվող հիմնական գաղափարներին և մոդելներին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն լուսաբանել նյութագիտության հիմնական գաղափարները և մոտեցումները, նկարագրել նյութերում ընթացող պրոցեսների առանձնահատկությունները, բյուրեղում քվազիմասնիկների վարքի օրինաչափությունները, ներկայացնել նյութագիտության կիրառության հնարավոր բնագավառները։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ գործնականում իրականացնել նյութերի մեխանիկական, ջերմային և էլեկտրական հատկությունների որակական եւ քանակական գնահատումներ, կատարել փորձեր և մեկնաբանել ստացված արդյունքները, տեսության հիմնական գաղափարները կիրառել պինդմարմնային համակարգերի որոշ բնութագրերի մեկնաբանման համար, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) համակարգել գիտական տեղեկատվություն, վերլուծել ստացված արդյունքներ և փաստեր, կատարել եզրահանգումներ և անել հետևություններ: 3. Description տալ խորացված գիտելիքներ նյութերի ֆիզիկական հատկությունների վերաբերյալ՝ օգտագործելով ֆիզիկական համակարգերի ուսումնասիրման տարբեր մեթոդներ, ծանոթացնել նյութաբանության, մետաղների, մեկուսիչների, կիսահաղորդիչների մետաղական համաձուլվածքների, նանոնյութերի եւ պինդմարմնային էլեկտրոնային սարքերի ֆիզիկայի, նանոէլեկտրոնիկայի, ցածր ջերմաստիճանների ֆիզիկայի եւ ժամանակակից ֆիզիկայի այլ բնագավառներում կիրառվող հիմնական գաղափարներին և մոդելներին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություն, 2. գործնական աշխատանքներ, 3. քննարկում, ուսումնառության ձևեր և մեթոդներ՝ 4. հանձնարարված գրականության ընթերցում, 5. փորձերի կատարում հատուկ սարքավորումներով, 6. մասնակցություն քննարկումներին, 7. նախագծերի և ինքնուրույն աշխատանքների կատարում: 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը, առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքանչյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքանչյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում։ Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։ 6. Basic Bibliography William D. Callister, Jr. Materials Science and Engineering. An Introduction, Copyright © 2007 John Wiley & Sons. Ա.Ա.Կիրակոսյան, Պինդ մարմնի ֆիզիկայի ներածություն, ԵՊՀ հրատ, հ. I, h. II, 2015։ Ch. Kittel, Introduction to Solid State Physics, 8th Edition, John Wiley & Sons, 2004. J.D. Patterson, B.C. Bailey, Solid-State Physics: Introduction to the Theory, Springer, 2007. J. Singleton, Band Theory and Electronic Properties of Solids. Oxford Univ. Press, 2008. U. Rössler, Solid State Theory. Springer, 2009. 7. Main sections of the course Նյութագիտության ընթացիկ միտումներն ու ձեռքբերումները: Նյութի կառուցվածքի և ֆիզիկաքիմիական հատկությունների միջև կապը: Առաջատար նյութեր և արդիական պահանջներ Նյութերի դասակարգումը՝ բյուրեղային և ամորֆ պինդ մարմիններ: Միջատոմային կապերը մոլեկուլներում եւ պինդ մարմիններում։ Բյուրեղային մարմինների կառուցվածքը, բյուրեղային ցանցի արատներ: Դիսլոկացիաներ և ամրացման մեխանիզմներ։ Մետաղներ եւ մետաղական համաձուլվածքներ։ Փուլային դիագրամներ եւ Փուլային փոխակերպումներ մետաղներում։ Կերամիկական կառուցվածքներ և հատկությունները։ Կոմպոզիտներ։ Դիֆուզիայի տեսակները և առաջացման մեխանիզմները պինդ մարմիններում։ Պինդ մարմինների էլեկտրոնային հատկությունները՝ գոտիական կառուցվածք։ Հաղորդիչներ, մեկուսիչներ եւ կիսահաղորդիչներ։ Նյութերագիտության և ճարտարագիտության տնտեսական, բնապահպանական և սոցիալական հարցեր։
0406	Էներգետիկայի հիմունքները	3
1-ին կիսամյակ դասախոսություն - 2ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 0406/Մ01 1. Purpose of the Course հաղորդել խորը գիտելիքներ էներգետիկայի հիմունքների, ավանդական և վերականգնողական էներգիայի աղբյուրների վերաբերյալ, ծանոթացնել ՀՀ ում էներգիայի աղբյուրների հետ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Ներկայացնել էնեգետիկայի ավանդական աղբյուրները և վերականգնողական էներգիայի տեսակները, մեկնաբանել յուրաքանչյուր էներգիայի աղբյուրի առավելությունը, ինչպես նաև նրանց կիռարման հնարավոր ռիսկերը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ Կատարել համեմատական վերլուծություն էներգիայի ավանդական աղբյուրների և վերականգնողական էներգիայի աղբյուրների միջև: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Կիրառել էներգետիկայի բնագավառում ստացված գիտելիքները հասարակության լայն լսարանին ներկայացնելու համար։ 3. Description հաղորդել խորը գիտելիքներ էներգետիկայի հիմունքների, ավանդական և վերականգնողական էներգիայի աղբյուրների վերաբերյալ, ծանոթացնել ՀՀ ում էներգիայի աղբյուրների հետ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · փորձարարական առաջադրանքներ, գիտական սեմինար։ 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում։ Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։ 6. Basic Bibliography Прогноз развития энергетики мира и России 2019. Москва 2019, Институт энергетических исследований Российской АН, Центр энергетики Московской школы управления СКОЛКОВО. В.В. Елистаров Возобновляемая энергетика, Санкт-Петербург 2016 R. Wiser, Z. Yang, M. Hand, O. Hohmeyer, D. Infield, P.H. Jensen, V. Nikolaev, M. O’Malley, G. Sinden, A. Zervos (2011) Wind Energy. In: O. Edenhofer, R. Pichs-Madruga, Y. Sokona, K. Seyboth, P. Matschoss, S. Kadner, T. Zwickel, P. Eickemeier, G. Hansen, S. Schlomer, C. von Stechow, Eds., IPCC Special Report on Renewable Energy, Sources and Climate Change Mitigation, Cambridge University Press, Cambridge, New York, 535-608. https://ru.wikipedia.org/wiki/Возобновляемая энергия. Դասախոսությունների տեքստեր` էլեկտրոնային կրիչով։ 7. Main sections of the course Ավանդական վառելիք՝ բնական գազ, նավթ, ածուխ։ Արևային էներգիա, ստացման եղանակները, աշխատանքի երկարակեցությունը և ուտիլիզացիան։ Քամու էներգիա, ստացման եղանակները, աշխատանքի երկարակեցությունը և ուտիլիզացիան։ Երկրաջերմային էներգիան, ստացման եղանակները, աշխատանքի երկարակեցությունը և ուտիլիզացիան։ Հիդրոէլեկտրակայաններ, ստացման եղանակները, աշխատանքի երկարակեցությունը և ուտիլիզացիան։ Օվկիանոսի էներգիան, ստացման եղանակները, աշխատանքի երկարակեցությունը և ուտիլիզացիան։ Մակընթացությունների և տեղատվությունների էներգիան։ Ալիքների էներգիան, ծովային ջրերի ջերմային գրադիենտի էներգիա։ Կենսաէներգիա, ստացման եղանակները, աշխատանքի երկարակեցությունը և ուտիլիզացիան։ Ատոմային էներգիա։ Ատոմային ռեակտորների տիպերը, նրանց աշխատանքի սկզբունքները: Ժամանակակից ռեակտորներ։ Հայաստանում ատոմային էներգետիկայի վիճակը։
0407	Կյանքի ֆիզիկա	6
1-ին կիսամյակ դասախոսություն 2 ժամ, լաբորատոր 2 ժամ 4 ժամ/շաբ. MANDATORY 0407/Մ01 1. Purpose of the Course ներկայացնել բջջի, նուկլեինաթթուների և սպիտակուցների կառուցվածքը և ֆունկցիաները, ծանոթացնել գենետիկական կոդի և բջջում բնականոն ընթացող պրոցեսների մոլեկուլային մեխանիզմների և մուտացիաների տեսակների հետ, ներկայացնել կանցերոգենեզի մոլեկուլային հիմունքները և ԴՆԹ չիպերի աշխատանքի սկզբունքը։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն ներկայացնել բջջի, ինչպես նաև սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների կառուցվածքը, նկարագրել բջջում ընթացող պրոցեսները։ Ունենալ պատկերացում մուտացիաների մասին: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ կարողանալ փորձով ստացված տվյալներից պատկերացոմ կազմել հետազոտվող մակրոմոլեկուլներում տեղի ունեցած կառուցվածքային փոփոխությունների մասին: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) կիրառել ստացված գիտելիքները արտաքին գործոնների ազդեցության տակ կենսաբանական մակրոմոլեկուլներում առաջացած կառուցվածքային փոփոխությունները մեկնաբանելու համար: 3. Description ներկայացնել բջջի, նուկլեինաթթուների և սպիտակուցների կառուցվածքը և ֆունկցիաները, ծանոթացնել գենետիկական կոդի և բջջում բնականոն ընթացող պրոցեսների մոլեկուլային մեխանիզմների և մուտացիաների տեսակների հետ, ներկայացնել կանցերոգենեզի մոլեկուլային հիմունքները և ԴՆԹ չիպերի աշխատանքի սկզբունքը։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · գործնական առաջադրանքներ, գիտական սեմինար: 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը, առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքանչյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքանչյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում։ Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։ 6. Basic Bibliography В. Зенгер, Принципы структурной организации нуклеиновых кислот, М, Мир, 1987. Г.Е. Шульц, Р.Х. Ширмер, Принципы структурной организации белков, М: Мир, 1982. Ч. Кантор, П. Шиммел, Биофизическая химия, т. 1, гл. 2,5; т.3, гл.17, 20, 21. М: Мир, 1982. А.Б. Рубин, Биофизика. Т.1 ,2. М., Книжный дом "Университет", 2005. V. Bloomfield, D. Crothers, I. Tinoco, Nucleic Acids: structures, properties and functions, University Science Books, Sausalito, California, 2000. И.Ф.Жимулев, Общая и молекулярная генетика, Сибир. универ. изд. Новосибирск, 2003 L. A. Marky, K. J. Breslauer, Calculating thermodynamic data for transitions of any molecularity from equilibrium melting curves, Biopolymers 26, 1601-1620, (1987) . J. L. Huppert, Four-stranded DNA: cancer, gene regulation and drug development, Phil. Trans. R. Soc. A 365, 2969-2984 (2007) N. Sugimoto, Noncanonical structures and their thermodynamics of DNA and RNA under molecular crowding: beyond the Watson-Crick double helix, Int. Rev. Cell. Mol. Biol. 2014; 307: А. Лампрехт, Нанолекарства. Концепции доставки лекарств в нанонауке, М.: Научный мир, 2010. Biomaterials and Bioengineering Handbook; DL Wise, Marcel Dekker Inc., 2020.205-273. 7. Main sections of the course Բջջի կառուցվածքը։ Նրա բաղադրիչ մասերը։ Կենսապոլիմերներ՝ նուկլեինաթունփր և սպիտակուցվեր նրանց կառուցվախքը և ֆունկցիաները բջջում։ Ջուրը որպես կենսաբանական համակարգի միակ լուծիչ։ Բջջաթաղանթի կառուցվածքը։ Էլեմենտար փոխազդեցությունները կենսապոլիմերներում: Գենոմի կառուցվածքը: Գենետիկական կոդ և նրա հատկությունները: Տրանսկրիպցիա։ Տրանսլյացիա։ Ռեպլիկացիա: Զանազան գործոնների ազդեցությունը օրգանիզմի վրա: Ճառագայթման ազդեցությունը ԴՆԹ-ի կառուցվածքի վրա: Մուտացիաներ: Մուտացիաների տեսակները: Ռեպառացիոն համակարգ: Կանցերոգենեզ: Ուռուցքագոյացման մոլեկուլային հիմունքները և հետազոտման մեթոդները։ Ժամանակից բջջային թերապիայի սկզբունքները: Թիրախային բջիջների ԴՆԹ-ի նշված հատվածում /G- քվադրուպլեքս և I-մոտիֆ/ քառաշղթա կառուցվածքների առաջացումը։ Դեղանյութերի բջիջ հասցնելու նպատակով կենսահամատեղելի նանոնյութեր։ Գենային ինժեներիա և սպիտակուցային ինժեներիա: ԴՆԹ և ՌՆԹ չիպերի աշխատանքի սկզբունքը։
0407	Կենսաֆիզիկական համակարգերի հիﬓական մոդելները	3
2-րդ կիսամյակ դաս.-2ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 0407/Մ02 1. Purpose of the Course ծանոթացնել կենսաֆիզիկական համակարգերի հիմնական մոդելների հետ: ձևավորել գիտելիք մաթեմատիկական մեթոդների օգնությամբ կենսաֆիզիկական համակարգերի մոդելների տեսական վերլուծության մոտեցում: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Ներկայացնել կենսաբանական համակարգերի հիմնական մոդելները: Ձևակերպել կենսաբանական պրոցեսների մաթեմատիկական մոդելավորման հիմնական խնդիրները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ Ընտրել տվյալ կենսաբանական համակարգի բնութագրման հարմար մոդել: Տարբերակել և մակրոմոլեկուլային համակարգի մոդելները և մեկնաբանել նրանց վիճակագրական բնութագրիչները: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Ընտրել և համակողմանի վերլուծել կենսաբանական համակարգերի մաթեմատիկական մոդելները : 3. Description ծանոթացնել կենսաֆիզիկական համակարգերի հիմնական մոդելների հետ: ձևավորել գիտելիք մաթեմատիկական մեթոդների օգնությամբ կենսաֆիզիկական համակարգերի մոդելների տեսական վերլուծության մոտեցում: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատուման դասընթաց։ 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: 6. Basic Bibliography Ризниченко Г.Ю. Математические модели в биофизике и экологии. М., 2003. Ризниченко Г.Ю. Лекции по математическим моделям в биологии. М., 2002. Рубин Б.А., Пытьева Ф .Н., Ризниченко Г.Ю. Кинетика биологических процессов. МГУ. 1987. Романовский Ю.М., Степанова Н.В., Чернавский Д.С. Математическое моделирование в биофизике. Москва, 2004. Романовский Ю.М., Степанова Н.В., Чернавский Д.С. Математическая биофизика. Наука, 1984. 7. Main sections of the course Մաթեմատիկական մոդելավորումը կենսաբանությունում: Կենսաբանական համակարգերի մոդելներ, որոնք նկարագրվում են առաջին կարգի մեկ դիֆերենցիալ հավասարումով: Երկու ավտոնոմ դիֆերենցիալ հավասարումների համակարգերով նկարագրվող մոդելներ Երկրորդ կարգի ոչ գծային համակարգերի ստացիոնար վիճակների կայունության հետազոտումը: Տատանումները կենսաբանական համակարգերում: Ստոխաստիկ մոդելները կենսաբանությունում:
0407	Կենսապոլիﬔրների համակարգչային մոդելավորում	3
2 կիսամյակ դաս. 2 ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 0407/Մ03 1. Purpose of the Course սովորել գլոբուլային սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների տարածական կառուցվածքի մոդելավորման մոլեկուլային դինամիկայի մեթոդի հիմունքները: 2. Educational Outcomes ա. պարզաբանել հիմնական փոխազդեցությունները, որոնք կայունացնում են սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների բնական վիճակը: բ. Մեկնաբանել արտաքին գործոնների ազդեցության տակ կենսաբանական մակրոմոլեկուլներում և դրանց կոմպլեքսներում արաջացած կոնֆորմացիոն փոփոխությունները: 3. Description սովորել գլոբուլային սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների տարածական կառուցվածքի մոդելավորման մոլեկուլային դինամիկայի մեթոդի հիմունքները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատուման դասընթաց։ 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: 6. Basic Bibliography Финкельштейн А.В., Птицын О.Б. Физика белка. Курс лекций. Москва: Книжный Дом Университет, 2002, или http://phys.protres.ru/lectures/protein_physics/ GROMACS Documentation Release 2022-beta1 (https://manual.gromacs.org/documentation/2022-beta1/manual-2022-beta1.p…). K.В.Шайтан, К.Б. Терёшкина, Молекулярная динамика белков и пептидов. Методическое пособие () D.C. Rapaport, The Art of Molecular Dynamics Simulation, Cambridge Univ. Press (2004). 7. Main sections of the course GROMACS մոդելավորման փաթեթի նկարագրությունը: Սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների կառուցվածքը և կառուցվածքային փոփոխությունները արտաքին գործոնների ազդեցության պատճառով: Հիմնական փոխազդեցությունները կայունացնում են սպիտակուցի և նուկլեինաթթուների բնական վիճակը: Ուժային դաշտեր, որոնք անհրաժեշտ են կենսաբանական մակրոմոլեկուլների մոդելավորման համար: Գործնական հմտություններ, որոնք անհրաժեշտ են կենսաբանական մակրոմոլեկուլների և դրանց կոմպլեքսների մոդելավորման համար:
0407	ԴՆԹ-լիգանդ կոմպլեքսները	6
2-րդ կիսամյակ դաս.- 2 ժամ, լաբ.-2 ժամ 4 ժամ/շաբ. MANDATORY 0407/Մ04 1. Purpose of the Course ա/ Ծանոթացնել նուկլեինաթթուների հետ ցածրա- և բարձրամոլեկուլային միացությունների / լիգանդների/ փոխազդեցության մոլեկուլային մեխանիզմներին: բ/ Պարզաբանել նուկլեինաթթուների հետ տարբեր լիգանդների կոմպլեքսառաջացման կառուցվածքային և թերմոդինամիկական առարձնահատկությունները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Ներկայացնել նուկլեինաթթուների հետ ցածրամոլեկուլային միացությունների /լիգանդների/ փոխազդեցության ձևերը,: Սահմանել և բացատրել ԴՆԹ-ի հետ տարբերր լիգանդների փոխազդեցության համսր կիրառվող ֆիզիկաքիմիական, սպեկտրալ և թերմոդինամիկական մեթոդներից ստացվող ինֆորմացիան: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ Ընտրել և օգտագործել ԴՆԹ-ի հետ տարբեր լիգանդների առաջացրած կոմպլեքսների կառուցվածքի պարզաբանման համար որոշակի մեթոդները : գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Հարաբերել ԴՆԹ-ի հետ տարբեր կենսաբանաորեն ակտիվ միացությունների էֆեկտիվությունը ելնելով նրանց թերմոդինամիկական վերլությունից: 3. Description ա/ Ծանոթացնել նուկլեինաթթուների հետ ցածրա- և բարձրամոլեկուլային միացությունների / լիգանդների/ փոխազդեցության մոլեկուլային մեխանիզմներին: բ/ Պարզաբանել նուկլեինաթթուների հետ տարբեր լիգանդների կոմպլեքսառաջացման կառուցվածքային և թերմոդինամիկական առարձնահատկությունները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում: 6. Basic Bibliography V.Bloomfield, D.Crothers, I.Tinoco Jr Nucleic acids: structures, properties and functions, University Science Books, California,2000 Poland D. Ligand binding distributions in nucleic acids. Biopolymers. 2001.V.58. P. 477-490. А.А.Веденов, А.М.Дыхне, М.Д.Франк-Каменецкий '' Переход спираль-клубок в ДНК'', УФН, т, 105, вып.3,479-519 (1971). С.Г.Арутюнян, В.И.Варданян, Е.Б.Далян Особенности комплексообразования макромолекул ДНК с низкомолекулярными лигандами- Ученые записки ЕГУ, 2004, 3, с.3-34. Ինտերնետ ռեցուրսներ 7. Main sections of the course ԴՆԹ-ի փոխազդեցությունը ցածրա-և բարձրամոլեկուլային միացությունների հետ: Լիգանդների ադսորբցիան գծային մակրոմոլեկուլների վրա: Ֆիզիկական և քիմիական ադսորբցիաներ: Ադսորբցիայի թերմոդինամիկան և կինետիկան: Դարձելի և ոչ դարդելի կապվող լիգանդների հետ ԴՆԹ-ի փոխազդեցության առանձնահատկությունները: ԴՆԹ-ի հետ լիգանդների փոխազդեցության ընտրողականությունը: ԴՆԹ-ի հետ ցիկլիկ միացությունների փոխազդեցության մոդելները: ՌՆԹ-ի փոխազդեցությունը ԴՆԹ-ի հետ: ԴՆԹ-ի տարբեր ձևերի հետ լիգանդների կազմած կոմպլեքսների կառուցվածքը։ Միջավայրի դերը կոմպլեքսների առաջացման մեջ։ ԴՆԹ-լիգանդ փոխաղդեցության մեխանիզմների ուսումնասիրման ֆիզիկական մեթոդները։
0407	Անհավասարակշիռ պրոցեսների ջերմադինամիկա	6
2-րդ կիսամյակ դաս -2 ժամ, սեմ.- 2 ժամ 4 ժամ/շաբ. MANDATORY 0407/Մ05 1. Purpose of the Course Ծանոթացնել անհավասարակշիռ պրոցեսների ջերմադինամիկայի սկզբունքների և լոկալ հավասարակշռության գաղափարի հետ: Պատկերացում ձևավորել պատահական պրոցեսների տեսությունները և Մարկովյան անհավասարակշիռ թերմոդինամիկայի ֆորմալիզմիը կառուցման մասին: Թռիչքաձև պրոցեսներ և Կրամերս-Մոյալի վերլուծությունը: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Սահմանել և մեկնաբանել համակարգի ջերմադինամիկական բնութագրերի փոփոխությունները անհավասարակշիռ պրոցեսների ժամանակ, Սահմանել Մարկովյան անհավասարակշիռ թերմոդինամիկայի ֆորմալիզմիը պատահական պրոցեսների համար: Սահմանել թռիչքաձև պրոցեսները և մեկնավանել Կրամերս-Մոյալի վերլուծությունը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ Ստանալ և օգտագործել Լանժևենի հավասարումը և պարզագուն ֆլուկտուացիոն-դիսիպատիվ հարաբերությունները տարբեր պայմանների համար: Բացահայտել կապը Ֆոկեր-Պլանկի հավասարման և անխզելիության հավասարման միջև: Կառուցել Մարկովյան անհավասարակշիռ թերմոդինամիկայի ֆորմալիզմը տարբեր համակարգերի համար: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Կիրառել անհավասարակշիռ պրոցեսների ջերմադինամիկան կենսաբանական համակարգերի ուսումնասիրման համար 3. Description Ծանոթացնել անհավասարակշիռ պրոցեսների ջերմադինամիկայի սկզբունքների և լոկալ հավասարակշռության գաղափարի հետ: Պատկերացում ձևավորել պատահական պրոցեսների տեսությունները և Մարկովյան անհավասարակշիռ թերմոդինամիկայի ֆորմալիզմիը կառուցման մասին: Թռիչքաձև պրոցեսներ և Կրամերս-Մոյալի վերլուծությունը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություններ, 2. առաջադրանքներ, 3. գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում: 6. Basic Bibliography И.А. Квасников, Термодинамика и статистическая физика, т.3: Теория неравновесных систем, Едиториал УРСС (2003). Г. Николис, И. Пригожин, Самоорганизация в неравновесных системах, Мир (1979). Н.Г. Ван Кампен, Стохастические процессы в физике и химии, Высшая школа (1990). Р.Л. Стратонович, Нелинейная неравновесная термодинамика, Наука (1985) R. Zwanzig, Non equilibrium statistical mechanics, Oxford Univ. Press (2001). А.Б. Рубин, Биофизика. т. 1, 2., Книжный дом "Университет" (2005). 7. Main sections of the course Ջերմադինամիկայի երկրորդ սկզբունքը: Էնտրոպիայի փոփոխությունը բաց համակարգում: Էնտրոպիայի գոյացում: Ջերմադինամիկական ուժեր և հոսքեր: Կինետիկ գործակիցներ: Օնզագերի առնչություն: Պատահական պրոցեսների տեսության հիմունքները: Հիմնական կինետիկ հավասարումը: Մարկովյան ֆլուկտուացիոն-դիսպերսիոն առնչությունները: Անհավասարակշիռ ջերմադինամիկայի H-թեորեմը:
0407	Մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիա	3
2-րդ կիսամյակ դաս.- 2 ժամ 2 ժամ/շաբ. MANDATORY 0407/Մ07 1. Purpose of the Course Ծանոթացնել կենսաֆիզիկական համարգերի հետազոտման մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիայի հիմնական սկզբունքներին: Մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիայի օգնությամբ պարզաբանել պոլիմերային նյութերի կառուցվածքը: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Ներկայացնել մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիայի մեթոդները: Նկարագրել կենսաֆոտոնիկայի հիմունքները: Ներկայացնել Ֆլուորեսցենցիա: Մեկ- և երկֆոտոնային պրոցեսներ: Բացատրել Ռաման սպեկտրոսկոպիայի մեթոդի էությունը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ Կիրառել ստացված գիտելիքները պոլեմերային կառուցվածք ունեցող նյութերի հետազոտման համար:: Կիրառել ստացված գիտելիքները կենսաբանական համակարգերի հետազոտման համար: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Ստանալ նոր գիտելիք պոլիմերային մոլեկուլների կառուցվածքի պարզաբանման վերաբերյալ: Մշակել նոր գիտելիք կենսապոլիմերների կառուցվածքի պարզաբանման համար: 3. Description Ծանոթացնել կենսաֆիզիկական համարգերի հետազոտման մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիայի հիմնական սկզբունքներին: Մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիայի օգնությամբ պարզաբանել պոլիմերային նյութերի կառուցվածքը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատուման դասընթաց։ 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: 6. Basic Bibliography М.А. Ельяшевич, Атомная и молекулярная спектроскопия, М.: Едиториал УРСС (2001) P.N. Prasad, Introduction to Biophotonics, Wiley Interscience (2003). B. Valeur, Molecular Fluorescence: Principles and Applications, Wiley-VCH Verlag GmbH (2001) J.R. Lakowicz, Principles of Fluorescence Spectroscopy, Kluwer (1999). 7. Main sections of the course Հիմնական քվանտային օրենքները: Մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիայի հիմունքները / կլանման, արտանետման և ցրման սպեկտրներ/: Կենսաբանական մակրոմոլեկուլների սպեկտրներ: Կենսաֆոտոնիկայի հիմունքները: Ֆլուորեսցենցիա: Մեկ- և երկֆոտոնային պրոցեսներ: Ռաման սպեկտրոսկոպիա:
0407	Սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների ֆիզիկա	6
2-րդ կիսամյակ դաս.-2 ժամ, լաբ.-2 ժամ 4 ժամ/շաբ. MANDATORY 0407/Մ06 1. Purpose of the Course ծանոթացնել ուսանողին. Նուկլեինաթթուների և սպիտակուցների կառուցվածքի տարածական կազմավորման ֆիզիկական սկզբունքներին: Նուկլեինաթթուների երկպարույրի կառուցվածքային ձևերի հետ: Սպիտակուցների տարածական կառուցվածքըի /երկրորդային, երրորդային, չորորդային / ձևերը, նրանց կայունացնող ուժերը: Պատկերացում տալ նուկլեինաթթու - սպիտակուց ճանաչման ընդհանուր սկզբունքների մասին: Կենսաբանական մակրոմոլեկուլների կոնֆորմացիոն ձևի փոփոխության մասին: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Ներկայացնել սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների կառուցվածքը Սահմանել և մեկնաբանել կենսաբանական պոլիմերային մոլեկուլների տարածական կառուցվածքը կայունացնող ուժերը: Նկարագրել նուկլեինաթթուների հետ սպիտակուցների փոխազդեցության հիմնական սկզբունքները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ Կիրառել ստացված գիտելիքները կենսաբանական մակրոմոլեկուլի կառուցվածքիը պարզաբանելու համար: Բացատրել սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների ակնկալվող հատկությունները նրանց կառուցվածքից ելնելով: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Կապ հաստատել փորձով ստացված տվյալների և հետազոտվող մակրոմոլեկուլի կառուցվածքի միջև: 3. Description ծանոթացնել ուսանողին. Նուկլեինաթթուների և սպիտակուցների կառուցվածքի տարածական կազմավորման ֆիզիկական սկզբունքներին: Նուկլեինաթթուների երկպարույրի կառուցվածքային ձևերի հետ: Սպիտակուցների տարածական կառուցվածքըի /երկրորդային, երրորդային, չորորդային / ձևերը, նրանց կայունացնող ուժերը: Պատկերացում տալ նուկլեինաթթու - սպիտակուց ճանաչման ընդհանուր սկզբունքների մասին: Կենսաբանական մակրոմոլեկուլների կոնֆորմացիոն ձևի փոփոխության մասին: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · գործնական առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում: 6. Basic Bibliography Финкельштейн А.В., Птицын О.Б. Физика белка. Курс лекций. Москва: Книжный Дом Университет, 2002, или http://phys.protres.ru/lectures/protein_physics/ Волькенштейн М.В. - Биофизика. - М: Наука, 1981; гл.4,6. Зенгер В. Принципы структурной организации нуклеиновых кислот, М, Мир, 1987. Шульц Г.Е., Ширмер Р.Х. - Принципы структурной организации белков. - М: Мир, 1982. Кантор Ч., Шиммел П. - Биофизическая химия, т. 1, гл. 2,5; т.3, гл.17, 20, 21. М: Мир, 1982. V.Bloomfield, D.Crothers, I.Tinoco - Nucleic Acids: structures, properties and functions, University Science Books, Sausalito, California, 2000. Рубин А.Б. -Биофизика. Т.1 ,2. - М., Книжный дом "Университет", 2005. Marky, L. A. and Breslauer, K. J. Calculating thermodynamic data for transitions of any molecularity from equilibrium melting curves, Biopolymers 26, 1601-1620, (1987) . J. L. Huppert Four-stranded DNA: cancer, gene regulation and drug development Phil. Trans. R. Soc. A 365, 2969-2984 (2007) 7. Main sections of the course ԴՆԹ-ի և սպիտակուցների կառուցվածքը և կոնֆորմացիոն փոփոխությունները արտաքին գործոնների ազդեցության հետևանքով: Կոնֆորմացիոն անցումները ԴՆԹ-ի երկպարույր կառուցվածքի պահպանման շրջանակներում: ԴՆԹ-ի հալումը: ԴՆԹ - սպիտակուց փոխազդեցության հիմնական սկզբունքները: Կենսաբանական մակրոմոլեկուլների կառուցվածքային փոփոխությունների ջերմադինամիկական վերլուծություն: G- քվադրուպլեքսներ և i-մոտիֆներ: Նրանց կառուցվածքը և առաջացման թերմոդինամիկան:

Chair code	Name of the elective course	Credits
0407	Բժշկական Ֆիզիկայի արդի խնդիրներ	3
3 –րդ կիսամյակ դաս- 2ժամ 2 ժամ/շաբ. OPTIONAL 0407/Մ08 1. Purpose of the Course · Ծանոթացնել ֆիզիկոս ուսանողներին մարդու օրգանիզմի գործունեության հիմքում ընկած կարևորագույն գործընթացների ֆիզիկական և կենսաֆիզիկական մեխանիզմների հետ մոլեկուլային մակարդակի վրա։ պատկերացում կազմել ախտորոշման և թերապիայի ժամանակակից ֆիզիկական մեթոդների և բժշկության մեջ գիտական հետազոտությունների մասին։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն - Նկարագրել և բացատրել բջջում ընթացող կենսաբանական պրոցեսները մոլեկուլային մակարդակի վրա ; - կունենա գիտելիք ժամանակակից ախտորոշման մոլեկուլային մեթոդների մասին։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ - ընտրել տարբեր հիվանդությունների հետազոտման համար համապատասխան ֆիզիկական մեթոդը ։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) - կատարել չափումներ և հաշվարկներ, վերլուծել և ներկայացնել փորձի արդյունքները ։ 3. Description · Ծանոթացնել ֆիզիկոս ուսանողներին մարդու օրգանիզմի գործունեության հիմքում ընկած կարևորագույն գործընթացների ֆիզիկական և կենսաֆիզիկական մեխանիզմների հետ մոլեկուլային մակարդակի վրա։ պատկերացում կազմել ախտորոշման և թերապիայի ժամանակակից ֆիզիկական մեթոդների և բժշկության մեջ գիտական հետազոտությունների մասին։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատուման դասընթաց։ 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: 6. Basic Bibliography Пропедевтика и частная патология внутренних болезней: учебное пособие. Обрезан А.Г., Бобров Л.Л., Дударенко С.В. 2-е изд., перераб. и доп. 2010.- 352 с. http://www.studmedlib.ru/ru/book/ISBN9785299004564.html Молекулярная онкология : от вирусной теории к лечению рака / Ф.Л. Киселёв, Е.Н. Имянитов, Н.П. Киселёва, Е.С. Левина ; Рос. онколог. науч. центр им. Н. Н. Блохина [и др.] .? Москва : ГЕОС, 2013 .? 151 с. Синдромная патология, дифференциальная диагностика и фармакотерапия: Учебное пособие / Г.Д. Тобулток, Н.А. Иванова. - 3-e изд., испр. и доп. - М.: Форум: НИЦ ИНФРА-М, 2014. - 336 с. http://znanium.com/catalog.php?bookinfo=451056 Коничев А.С., Севастьянова Г.А. Молекулярная биология: учеб. для студентов вузов, обучающихся по специальности 032400 "Биология". - М.: Академия, 2005. - 396 с. Sh. Nakano, D. Miyoshi, and Naoki Sugimoto Effects of Molecular Crowding on the Structures, Interactions, and Functions of Nucleic Acids Chem. Rev. 114, 2733−2758,2014. D. Miyoshi, K. Nakamura, H.Tateishi-Karimata, T.Ohmichi, and N. Sugimoto Hydration of Watson-Crick Base Pairs and Dehydration of Hoogsteen Base Pairs Inducing Structural Polymorphism under Molecular Crowding Conditions J. AM. CHEM. SOC. 131, 3522-3531, 2009. Ինտեռնետ ռեսուրսներ 7. Main sections of the course Բջջի և օրգանիզմի բնականոն գործունեությունը։ ԴՆԹ-ի բնական կառուցվածքը և վնասվածքների տեսակները։ Ծերացման մոլեկուլային մեխանիզմները։ Բջջային մահ՝ ապոպտոզ, նեկրոզ: Մուտացիաներ, նրանց տեսակները։ Գենային մուտացիաների մոլեկուլային մեխանիզմները։ Կարցինոգենեզի մոլեկուլային հիմունքները։ Օրգանիզմի նորմալ բջիջների ուռուցքայինի փոխակերպման պատճառները։ Բարորակ և չարորակ նորագոյացություններ, ուռուցքների տեսակները։ Մոլեկուլային ախտորոշման հիմնական սկզբունքները։ Մոլեկուլային բժշկության մեթոդներ. մարդու հիվանդությունների ախտորոշում, մարկերներ։ ԴՆԹ և ՌՆԹ կենսաչիպերի աշխատանքի սկզբունքը։ Ժամանակից բջջային թերապիայի սկզբունքները: Թիրախային բջիջների ԴՆԹ-ի նշված հատվածում /G- քվադրուպլեքս և I-մոտիֆ/ քառաշղթա կառուցվածքների առաջացումը։. Դեղանյութերի բջիջ հասցնելու նպատակով կենսահամատեղելի նանոնյութեր։
0407	Կենսապոլիﬔրների հիդրատացիան	3
3 –րդ կիսամյակ դաս- 2ժամ 2 ժամ/շաբ. OPTIONAL 0407/Մ09 1. Purpose of the Course Ծանոթացնել ուսանողին կենսաբանական համակարգերի միակ լուծիչի` ջրի կառուցվածքի և ֆունկցիաների հետ: Ջրի կառուցվածքի ժամանակակից մոդելները: Սառույցների տեսակները: Ատոմային խմբերի հիդրոֆոբությունը և հիդրոֆիլությունը, հիդրոֆոբ ուժեր: Կենսապոլիմերի հետ կապված ջրի յուրահատկությունները: Հիդրատացիոն շերտ: ԴՆԹ-ի տարբեր կոնֆորմացիոն ձևերի հիդրատացիան: ԴՆԹ-ի ԱՏ և ԳՑ զույգերի հիդրատացիաների տարբերությունները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Տարբերակել և մեկնաբանել սառույցների տեսասկները: Ներկայացնել ազատ ջրի և կենսապոլիմերների հետ կապված ջրի կառուցվածքների առանձնահատկությունները: Բացատրել կենսաբանական մոլեկուլների հիդրոֆոբության և հիդրոֆիլության ֆիզիկական պատճարներըը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ Վերանայել կապված ջրի դերը կենսապոլիմերների որոշակի կոնֆորմացիայի ապահովման մեջ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Օգտագործել ստացված գիտելիքները կենսապոլիմերների կառուցվածքի ուսումնասիրման համար: 3. Description Ծանոթացնել ուսանողին կենսաբանական համակարգերի միակ լուծիչի` ջրի կառուցվածքի և ֆունկցիաների հետ: Ջրի կառուցվածքի ժամանակակից մոդելները: Սառույցների տեսակները: Ատոմային խմբերի հիդրոֆոբությունը և հիդրոֆիլությունը, հիդրոֆոբ ուժեր: Կենսապոլիմերի հետ կապված ջրի յուրահատկությունները: Հիդրատացիոն շերտ: ԴՆԹ-ի տարբեր կոնֆորմացիոն ձևերի հիդրատացիան: ԴՆԹ-ի ԱՏ և ԳՑ զույգերի հիդրատացիաների տարբերությունները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատուման դասընթաց։ 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: 6. Basic Bibliography Рубин А.Б. Биофизика. - М: Изд-во МГУ, 2004. - Т.1. - 448с.; Т.2. - 469с. Финкельштейн А.В. - Введение в физику белка. 2004. Владимиров Ю.А., Проскурнина Е.В. Лекции по медицинской биофизике. МГУ, 2007 Аксеонов С.И. Вода и ее роль в регуляции биологических процессов. Ижевск 2004 Белая М.Л., Левадный В. Г. Молекулярная структура воды. М., Знание, 1987, 64 с. Sh. Nakano, D. Miyoshi, and Naoki Sugimoto Effects of Molecular Crowding on the Structures, Interactions, and Functions of Nucleic Acids Chem. Rev. 114, 2733−2758,2014. D. Miyoshi, K. Nakamura, H.Tateishi-Karimata, T.Ohmichi, and N. Sugimoto Hydration of Watson-Crick Base Pairs and Dehydration of Hoogsteen Base Pairs Inducing Structural Polymorphism under Molecular Crowding Conditions J. AM. CHEM. SOC. 131, 3522-3531, 2009. 7. Main sections of the course Ջուրը բնության մեջ և կենդանի համակարգերում: Ջրի մոլեկուլի կառուցվածքը և ֆիզիկական հատկությունները: Ջրի կառուցվածքի ժամանակակից մոդելները: Ջրի մոլեկուլների փոխազդեցությունը իրար հետ:Սառույցների տեսակները: Ջրի կառուցվածքը և հատկությունները փուլերի բաժանման սահմանին:Ատոմային խմբերի հիդրոֆոբությունը և հիդրոֆիլությունը, հիդրոֆոբ ուժեր: Կենսապոլիմերի հետ կապված ջրի յուրահատկությունները: Հիդրատացիոն շերտ: ԴՆԹ-ի տարբեր կոնֆորմացիոն ձևերի հիդրատացիան: ԱՏ և ԳՑ զույգերի հիդրատացիաների տարբերությունները: Կապված ջուրը որպես ԴՆԹ-ի կրկնակի պարույրի կառուցվածքը կայունացնող հիմնական գործոններից:
0407	Մակրոմոլեկուլները լուծույթում	3
3–րդ կիսամյակ դաս.1ժամ, լաբ-1 ժամ 2 ժամ/շաբ. OPTIONAL 0407/Մ10 1. Purpose of the Course Ուսուցանել բարձրամոլեկուլային միացությունների յուրահատկությունները և նրանց մոլեկուլային բնութագրերի որոշման ժամանակակից մեթոդները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել բարձրամոլեկուլային միացությունների հատկությունները և լուսաբանել համակարգի մոլեկուլային բնութագրերի հետ նրանց փոխկապակցվածությունները : բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 2. կիրառել ժամանակակից փորձարարական մեթոդները բարձրամոլեկուլային միացությունների մոլեկուլային բնութագրերը որոշելու համար: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Առաջարկել տարբեր բարձրամոլեկուլային միացությունների մոլեկուլային բնութագրերի որոշման մեթոդները: 3. Description Ուսուցանել բարձրամոլեկուլային միացությունների յուրահատկությունները և նրանց մոլեկուլային բնութագրերի որոշման ժամանակակից մեթոդները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատուման դասընթաց։ 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: 6. Basic Bibliography В. Н. Цветков, В. Е. Эскин, С. Я. Френкель, “Макромолекулы в растворе”, М., Наука, 1964. Г. Моравец “Макромолекулы в растворе”, М., Мир, 1967. В.Е.Эскин, Рассеяние света растворами полимеров и свойства макромолекул, Л., Наука, 1986. Ю.Д. Семчиков. “Высокомолекулярные соединения” М: “Академия”, 2003. М.Б. Лачинов, В.С. Пшежецкий. “Общие представления о полимерах”, МГУ, Химический ф-т, 1987. С. Р. Рафиков, В. П. Будтов, Ю. Б. Монаков, “Введение в физико-химию растворов полимеров”, М., Наука, 1978. А.Д. Антипина, В.А. Касаикин, И.М. Паписов. “Методические разработки к практическим работам по растворам полимеров”, МГУ, Химический ф-т, 1983. С. Р. Рафиков, С. А. Павлова, И. И. Твердохлебова, “Методы определения молекулярного веса и полидисперсности высокомолекулярных соединений” М., 1963. Վ. Բարխուդարյան, ՙՄակրոմոլեկուլները լուծույթներում՚, ԵՊՀ, Երևան, 2007: 7. Main sections of the course Բարձրամոլեկուլային միացությունների մոլեկուլային բնութագրերի որոշման ժամանակակից մեթոդները և հետազոտման առանձնահատկությունները: Մակրոմոլեկուլների հիմնական մոլեկուլային բնութագրերը`միջին մոլեկուլային զանգված, պոլիդիսպերսություն, մակրոմոլեկուլների միջին չափեր, ձև, ճյուղավորվածության աստիճան, ճկունություն, կոմպոզիցիոն անհամասեռություն, թերմոդինամիկական պարամետրեր: Մակրոմոլեկուլների կոնֆորմացիոն հատկությունները և թերմոդինամիկական վարքը լուծույթներում: Պոլիմերային նոսր լուծույթների թերմոդինամիկան: Բարձրամոլեկուլային միացությունների միջին թվային մոլեկուլային զանգվածների որոշման մեթոդները: Բարձրամոլեկուլային միացությունների հետազոտման մածուցիկաչափության և լուսացրման մեթոդները:
0407	Վիզուալիզացման ֆիզիկական հիմունքները կենսաֆիզիկայում	3
3-րդ կիսամյակ դաս-2ժամ 2 ժամ/շաբ. OPTIONAL 0407/Մ11 1. Purpose of the Course ուսանողներին հաղորդել խորացված և հիմնավորված գիտելիքներ կենսաֆիզիկայում վիզուալիզացման ժամանակակից մեթոդների վերաբերյալ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն. · Մեկնաբանել կենսաբանական մոլեկուլների, հյուսվածքներիի, օրգանների, օրգանիզմի վրա տարբեր ճառագայթների ազդեցության հիմունքները: · Իմանալ կենսաֆիզիկայում կիրառվող տարբեր տեսակի վիզուալիզացման մեթոդներ և նրանց ֆիզիկական հիմունքները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ. · Կիրառական խնդիրներում առանձնացնել հատուկ ֆիզիկական բովանդակություն: · Ձևակերպել խնդիր և առաջարկել լուծում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) · կիրառել ստացված գիտելիքները այլ բնագավառներում: ինքնուրույն զբաղվել գիտական աշխատանքով և դասավանդել մասնագիտացման որոշ դասընթացներ: 3. Description ուսանողներին հաղորդել խորացված և հիմնավորված գիտելիքներ կենսաֆիզիկայում վիզուալիզացման ժամանակակից մեթոդների վերաբերյալ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · Դասախոսություններ` ժամանակակից տեխնիկական մեթոդների կիրառմամբ: · Ինքնուրույն աշխատանքներ տրված թեմաներով և դրանց միասնական քննարկում պարապմունքների ժամանակ: 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: 6. Basic Bibliography Ануфриев И.Е., Смирнов А.Б., Смирнова Е.Н. MATLAB 7. - СПб.: БХВ-Петербург, 2005. - 1088 с. - ISBN 5-94157-494-0. Половко А.М., Бутусов П.Н. MATLAB для студента. - СПб.: БХВ-Петербург, 2005. - 319 с. - ISBN 5-94157-595-5. http://znanium.com/catalog.php?bookinfo=349839 Лучевая диагностика и терапия. Общая лучевая диагностика : учебник : в 2 т. / С. К. Терновой [и др.]. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2014. - Т. 1. - 232 с. http://www.studmedlib.ru/ru/book/ISBN9785970429891.html Ինտերնետ ռեսուրսներ. Journal of Magnetic Resonance Imaging - Magnetic resonance imaging - Magnetic Resonance Imaging (MRI Scan) - http://www.medicinenet.com/mri_scan/article.htm Magnetic Resonance in Medicine - The Basics of MRI. Joseph P. Hornak, Ph.D. - http://www.cis.rit.edu/htbooks/mri/ 7. Main sections of the course Թվային ազդանշանների և պատկերների մշակում: Ռենտգեն-ախտորոշիչ համակարգեր պատկերներ ստանալու համար: Ռենտգենյան համակարգչային տոմոգրաֆիա: Մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիա (ՄՌՏ): Մագնիսա-ռեզոնանսային տոմոգրաֆիա: Պատկերների ստացում ԻԿ ճառագայթման միջոցով: Պատկերի ձևավորման և մշակման գործընթացների մաթեմատիկական հիմունքները:
0407	Կենսապոլիﬔրների հետազոտման ﬔթոդները	6
3–րդ կիսամյակ դաս.-2 ժամ, լաբ.-2 ժամ 4 ժամ/շաբ. OPTIONAL 0407/ Մ12 1. Purpose of the Course ուսուցանել մակրոմոլեկուլների, այդ թվում կենսապոլիմերների ուսումնասիրման ժամանակակից ֆիզիկական մեթոդները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Ներկայացնել և մեկնաբանել նուկլեինաթթուների և սպիտակուցների կառուցվածքի ուսումնասիրման ֆիզիկական և կենսաֆիզիկական մեթոդները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ Հետազոտել և պարզաբանել կենսապոլիմերների կառուցվածքը զանազան միջավայրերում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Բացահայտել կապը կենսապոլիմերների կառուցվածքի և նրանց հատկությունները միջև: 3. Description ուսուցանել մակրոմոլեկուլների, այդ թվում կենսապոլիմերների ուսումնասիրման ժամանակակից ֆիզիկական մեթոդները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · դասախոսություններ, · փորձարարական առաջադրանքներ, գիտական սեմինար 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում: 6. Basic Bibliography Ն.Հ.Կարապետյան,Գ.Վ.Անանյան.Կենսապոլիմերների ուսումնասիրման մեթոդներ: Երևան 2008. Д. Фрайфелдер. Физическая биохимия. Мир, 1980. Ч. Кантор, П. Шиммел. Биофизическая химия. Т.2. Мир,1984 Л. А.Остерман. Хроматография белков и нуклеиновых кислот. Наука, 1985. Л. А.Остерман. Методы исследования белков и нуклеиновых кислот. Наука, 1981. Зенгер В. Принципы структурной организации нуклеиновых кислот-Москва, Мир,1987г. А. Б. Рубин. Современные методы биофизических исследований. Практикум по биофизике. М.1988. 7. Main sections of the course Կենսապոլիմերների կառուցվածքի ուսումնասիրման ժամանակակից մեթոդները: Կլանման սպեկտրոսկոպիա: Մոլեկուլների կողմից լույսի կլանման տեսությունը: Կլանումը չափող սարքեր: Կլանման սպեկտրոսկոպիա տեսանելի և ՈՒՄ-տիրույթներում: ԴՆԹ-ի հալման կորերի հետազոտումը: Ֆլուորեսցենտ սպեկտրոսկոպիա: Ֆլուորեսցենցիան չափող սարքեր:Սեփական ֆլուորեսցենցիա: Ֆլուորեսցենտ թիրախներ: Ֆլուորեսցենցիայի բեվեռացում: Ֆլուորեսցենցիայի կիրառումը սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների ուսումնասիրման համար: Օպտիկական պտույտի դիսպերսիա և շրջանային դիխրոիզմ: ՕՊԴ և ՇԴ ընդհանուր տեսությունը: ՕՊԴ և ՇԴ չափման սարքավորում: ՕՊԴ և ՇԴ կորերի մեկնաբանում: Կոնֆորմացիոն փոփոխությունների հետազոտումը ՇԴ մեթոդով: Սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների կառուցվածքի ուսումնասիրումը ՕՊԴ և ՇԴ մեթոդներով: Միկրոկալորիմետրիա: Կենսապոլիմերների կոնֆորմացիոն անցումների թերմոդինամիկական հետազոտություն: Ջերմակլանման կորերի ստացում և վերլուծություն: Էլեկտրոֆորեզ: Կենսապոլիմերների վարքը ուժային դաշտում:
0407	Ճառագայթման ազդեցությունը կենսապոլիﬔրների վրա	6
3–րդ կիսամյակ դաս.-2 ժամ, լաբ.-2ժամ 4 ժամ/շաբ. OPTIONAL 0407/Մ13 1. Purpose of the Course ուսանողներին հաղորդել խորացված և հիմնավորված գիտելիքներ ճառագայթումների տեսակների, տարբեր կենսաբանական օբյեկտների վրա թողած ազդեցությունների, ինչպես նաև բժշկության մեջ նրանց կիրառությունների վերաբերյալ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · Ներկայացնել Ճառագայթների տեսակները: · Մեկնաբանել տարբեր ճառագայթումների ազդեցությունը կենսաբանական մակրոմոլեկուլների, բջիջների, հյուսվածքներիի, օրգանների, օրգանիզմի վրա: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · Հետազոտել և մեկնաբանել ճառագայթման հետևանքով մակրոմոլեկուլների կառուցվածքում առաջացած դեֆեկտները: · ընտրել և կիրառել դոզաների հաշվարկման մեթոդները հյուսվածքների համարժեք միջավայրերում, այդ թվում նաև մարդու օրգանիզմում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Կիրառել ստացված գիտելիքները այլ բնագավառներում: 3. Description ուսանողներին հաղորդել խորացված և հիմնավորված գիտելիքներ ճառագայթումների տեսակների, տարբեր կենսաբանական օբյեկտների վրա թողած ազդեցությունների, ինչպես նաև բժշկության մեջ նրանց կիրառությունների վերաբերյալ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods դասախոսություններ, առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում: 6. Basic Bibliography Radiation oncology physics: a handbook for teachers and students// IAEA, Vienna, 2005 Edward Alpen, Radiation Biophysics// San Francisco, California,1997 Кудряшов Ю. Б. Радиационная биофизика (ионизирующие излучения). - М.: Физматлит, 2004. Джойнер М. С., Когель О. Д. Основы клинической радиобиологии //М.: Бином. Лаборатория знаний. - 2013. А.Н. Ремизов, А.Г. Максина, А.Я. Потапенко, Медицинская и биологическая физика // М.: ДРОФА - 2003. Դասախոսությունների տեքստեր՝ էլեկտրոնային կրիչով: 7. Main sections of the course · Ճառագայթումները, նրանց բնութագրիչները: · ԴՆԹ որպես բջջի զգայուն թիրախ: Ճառագայթման ազդեցությունը բջջի և ԴՆԹ-ի վրա: Կենսաբանական ազդեցության կախումը կլանված դոզայից: · Մուտացիաների տեսակները: Ռադիացիոն մուտագենեզ: Ռադիացիոն կոնցերագենեզ: Փոքր դոզաների ազդեցությունը: Ռադիացիոն անվտանգության հիգիենա: · Ճառագայթման ազդեցությունը օրգանիզմի վրա: Ռադիոզգայնության մոդիֆիկացիա: Մարդու ճառագայթային հիվանդությունը: Ճառագայթման կիրառությունը բժշկության մեջ:
0407	Մակրոմոլեկուլների վիճակագրական ֆիզիկա	6
3–րդ կիսամյակ դաս-2 ժամ, լաբ -2 ժամ 4 ժամ/շաբ. OPTIONAL 0407/Մ14 1. Purpose of the Course Դիտարկել են գծային պոլիմերային մակրոմոլեկուլների վիճակագրական ֆիզիկային վերաբերվող հարցեր: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Ներկայացնել մակրոմոլեկուլների կառուցվածքի ուսումնասիրման համար անհրաժեշտ տեսական մոտեցումները բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ կիրառել մակրոմոլեկուլային շղթաների պարզագույն մոդելները զանազան բնույթի մակրոմոլեկուլների ուսումնասիրման համար գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Մշակել մակրոմոլեկուլների վիճակագրական ֆիզիկայի ժամանակակից հիմնահարցերի լուծման մոտեցումներ Մշակել մակրոմոլեկուլների վիճակագրական ֆիզիկայի ժամանակակից հիմնահարցերի լուծման մոտեցումներ: 3. Description Դիտարկել են գծային պոլիմերային մակրոմոլեկուլների վիճակագրական ֆիզիկային վերաբերվող հարցեր: 4. Teaching and Learning Styles and Methods դասախոսություններ, առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում: 6. Basic Bibliography Т.М. Бирштейн, О.Б. Птицын, Конформации макромолекул, М.: Наука (1964) П. Флори, Статистическая механика цепных молекул, М.: Мир (1971) W.L. Mattice, U.W. Suter, Conformational Theory of Large Molecules, Wiley, New York (1994) А.Ю. Гросберг, А.Р. Хохлов, Статистическая физика макромолекул, М.: Наука (1989) K. Huang, LECTURES ON STATISTICAL PHYSICS AND PROTEIN FOLDING, World Scientific (2006) 7. Main sections of the course Մակրոմոլեկուլների կոնֆորմացիաները որոշող ուժերի բնույթը բյուրեղներում և լուծույթներում: Պտտական-իզոմերա: Պարզ շղթաների կոնֆորմացիոն վիճակագրական գումարը և միջին քառակուսային չգռգռված չափսերը: Մակրոմոլեկուլային շղթաների պարզագույն մոդելները: Իդեալական պոլիմերային շղթայի և իդեալական պոլիմերային ցանցի հատկությունները:
0407	Սպիտակուցների գլոբուլային վիճակի տեսություն	3
3-րդ կիսամյակ դաս.-2 ժամ 2 ժամ/շաբ. OPTIONAL 0407/Մ15 1. Purpose of the Course ծանոթացնել գլոբուլային սպիտակուցների տարածական կառուցվածքի կազմավորման ֆիզիկական սկզբունքների հետ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Նկարագրել սպիտակուցի բնական վիճակը կայունացնող հիմնական փոխազդեցությունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ Մեկնաբանել արտաքին գործոնների ազդեցության հետևանքով սպիտակուցների կոնֆորմացիոն փոփոխությունները: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Ներկայացնել սպիտակուցի տարածական կառուցվածքը ելնելով նրա առաջնային կառուցվածքից: 3. Description ծանոթացնել գլոբուլային սպիտակուցների տարածական կառուցվածքի կազմավորման ֆիզիկական սկզբունքների հետ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություններ, 2. առաջադրանքներ, 3. գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում: 6. Basic Bibliography Финкельштейн А.В., Птицын О.Б. Физика белка. Курс лекций. Москва: Книжный Дом Университет, 2002, или http://phys.protres.ru/lectures/protein_physics/ V. Munoz (ed.), Protein Folding, Misfolding and Aggregation, RCS Publishing (2008). V.S. Pande, A.Yu. Grosberg, and T. Tanaka, Statistical Mechanics of Simple Models of Protein Folding and Design, Biophys. J. 73, 3192 (1997). V.S. Pande, A.Yu. Grosberg, and T. Tanaka, Heteropolymer freezing and design: Towards physical models of protein folding, Rev. Mod. Phys. 72, 259 (2000). R.A. Goldstein et al., The statistical mechanical basis of sequence alignment algorithms for protein structure recognition, in Rec.develop. in theor. studies of proteins, ed. R. Elber, World Scientific (1996). 7. Main sections of the course Սպիտակուցների կառուցվածքը և կոնֆորմացիոն փոփոխությունները արտաքին գործոնների ազդեցության հետևանքով: Սպիտակուցի նատիվ վիճակը կայունացնող հիմնական փոխազդեցությունները: Ամեն ինչ-կամ-ոչինչ անցումի կինետիկան և անցողիկ վիճակի տեսոթյունը: Սպիտակուցի ինքնակազմակերպումը և ապակեցումը:
0407	Թաղանթների ֆիզիկա	3
3 –րդ աշնանային կիսամյակ դաս-2 ժամ 2 ժամ/շաբ. OPTIONAL 0407/Մ16 1. Purpose of the Course Ուսուցանել լիպիդային կենսաբանական թաղանթների յուրահատկությունները և տարբեր նյութերի ներս թաձանցելիության մեխանիզմները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն նկարագրել և բացատրել նյութերի` բջիջ թափանցման ուղիները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ կիրառել ժամանակակից փորձարարական մեթոդները նյութերի բջիջ թաձանցելու պրոցեսը բացատրելու համար : գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Առաջարկել տարբեր նյութերի` բջիջ թափանցման մեխանիզմները: 3. Description Ուսուցանել լիպիդային կենսաբանական թաղանթների յուրահատկությունները և տարբեր նյութերի ներս թաձանցելիության մեխանիզմները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods դասախոսություններ, առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։ Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։ 6. Basic Bibliography Рубин А.Б. “Биофизика”, т.1 , т.2 , 2005 Владимиров Ю.А. Биофизика, 2008. Ивков В.Г. , Берестовский Г.Н. Динамическая структура липидного бислоя. 1981. Антонов В.Ф. Биофизика мембран, Соровский обозревательный журнал, N 6, 1996 Чизмаджев Ю.А., Аракелян В.Б., Пастушенко В.Ф. Биофизика мембран, М., 1981 Tien H.Ti., Ottova-Leitmannova A. Membrane Biophysics, Elsevier Science B.5, 2000 7. Main sections of the course Թաղանթների կառուցվածքը: Թաղանթների քիմիական բաղադրությունը: Լիպիդային թաղանթներ: Կենսաբանական թաղանթների հեղուկ-բյուրեղային մոդելը: Երկշերտ լիպիդային թաղանթի կայունությունն ապահովող ուժերը: Թաղանթում լիպիդների դինամիկան: Կենսաբանական թաղանթների մոդելները: Միաշերտ լիպիդային թաղանթներ: Երկշերտ լիպիդային թաղանթներ: Լիպոսոմներ: Թաղանթների ֆրագմենտները ։ Թաղանթների կայունությունը: Երկշերտ լիպիդային թաղանթի առաձգական դեֆորմացիաները: Թաղանթների կայունությունը, թաղանթի կյանքի միջին տևողությունը: Թաղանթների էլեկտրական ծակում: Թաղանթների կայունությունը որպես առաջին անցման խնդիր: Թաղանթ- Էլեկտրոլիտային լուծույթ բաժանման սահմանը: Լիցքերը թաղանթի մակերևույթի վրա: Լենգմյուրի և Հիլլի իզոթերմերը: Կրկնակի էլեկտրական շերտ (Գուի-Չեպմենի մոտավորությունը): Թաղանթների փոխազդեցությունը - էլեկտրոստատիկ, Վան-դեր-Վաալսյան և հիդրատացիոն ուժեր Փոխադրումը թաղանթների միջով: Նյութերի` բջիջ թափանցման ուղիները: Ոչ էլեկտրոլիտների փոխադրումը, չխառնվող շերտերի ազդեցությունը: Հեշտացված դիֆուզիա: Էլեկտրոլիտների փոխադրումը, էլեկտրոդիֆուզիոն հավասարումը: Ներնստի և Դոննանի պոտենցիալները: Գոլդմանի հավասարումը։
0407	Կենսապոլիﬔրների հաջորդականության որոշումը	3
3 –րդ կիսամյակ դաս.-2 ժամ 2 ժամ/շաբ. OPTIONAL 0407/Մ17 1. Purpose of the Course Դասընթացում դիտարկվում են կենսաբանական մոլեկուլների մոնոմերների հաջորդականության որոշման (sequencing) սկզբունքները և ժամանակակից մեթոդները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն Ներկայացնել կենսաբանական պոլիմերների հաջորդականության որոշման մեթոդները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ Գործածել ստացված գիտելիքը կենսաբանական մոլեկուլների կամայական հաջորդականության կառուցվածքի որոշման համար: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Կատարել ԴՆԹ-ի մոլեկուլի գենետիկական վերլուծություն: 3. Description Դասընթացում դիտարկվում են կենսաբանական մոլեկուլների մոնոմերների հաջորդականության որոշման (sequencing) սկզբունքները և ժամանակակից մեթոդները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods դասախոսություններ, առաջադրանքներ, գիտական սեմինար. 5. Evaluation Methods and Criteria Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։ Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։ 6. Basic Bibliography Maglia, G., et al., Analysis of single nucleic acid molecules with protein nanopores, Methods in Enzymology 475, 591 (2010). Чемерис А.В., Ахунов Э.Д.,Вахитов В.А., Секвенирование ДНК М., Наука (1999). Bayley, H. Sequencing single molecules of DNA, Curr. Op. Chem. Biol. 10, 628 (2006). Maglia, G., et al., Enhanced translocation of single DNA molecules through alpha-hemolysin nanopores by manipulation of internal charge, PNAS 105, 19720 (2008) 7. Main sections of the course Սեկվենացման ավանդական մեթոդներ /քիմիական, ֆերմենտային, ՊՇՐ/: Թաղանթներ և տրանսթաղանթային սպիտակուցներ: Նանոփոսերի առաջացում: ԴՆԹ-ի առանձին մոլեկուլների մոնոմերների հաջորդականության որոշման ժամանակակից մեթոդներ:

Other educational modules

Chair code	Name of the course	Credits
0407	Գիտական սեմինար	12
1,2,3,4 կիսամյակներ 360 30 ժամ/կիս. MANDATORY 0407/Մ18 1. Purpose of the Course Ծանոթացնել ֆիզիկոս ուսանողներին -մարդու օրգանիզմի գործունեության հիմքում ընկած կենսապոլիմերների աշխատանքի հետ կապված կարևորագույն գործընթացների ֆիզիկական մեխանիզմների հետ։ -կենսաբանական մակրոմոլեկուլների /ԴՆԹ, ՌՆԹ, սպիտակուցներ, կենսաբանական թաղանթներ/ տարածական կառուցվածքի հետազոտման տեսական և փորձարարական ֆիզիկական մեթոդների հետ, -պարզաբանել արտաքին գործոնների ազդեցության հետևանքվ կենսապոլիմերներում տեղի ունեցող կառուցվածքային փոփոխությունները, հետազոտության արդյունքում ստացված արդյունքների մասին գիտական զեկուցումներ պատրաստելու ձևերին և առանձնահատկություններին։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն -ներկայացնելու կենսապոլիմերների կառուցվածքի ուսումնասիրման մեթոդները և նրանց առանձնահատկությունները, -վերլուծելու փորձից ստացված արդյունքները արարական մեթոդներով ստացված արդյունէները տվյալների ներկայացման ձևերին և առանձնահատկությունները բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ -կիրառելու համապատասխան մեթոդը և մեթոդաբանությունը կենսապոլիմերների հետ տարբեր ցածրամոլեկուլային միացությունների փոխազդեցության մեխանիզմը բացահայտելու համար, -կիրառելու համապատասխան տեսական մոտեցումներ փորձարարական տվյալների ներկայացման համար, -լուսաբանելու փորձից ստացված արդյունքները: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ oգտվելու տարբեր աղբյուրներից, տեղեկատվություն հայթայթել և վերլուծել, արդյունավետ պլանավորելու հետազոտության արդյունքում ստացված տեսական և փորձարարական տվյալների ներկայացման ձևերն և առանձնահատկությունները 3. Description Ծանոթացնել ֆիզիկոս ուսանողներին -մարդու օրգանիզմի գործունեության հիմքում ընկած կենսապոլիմերների աշխատանքի հետ կապված կարևորագույն գործընթացների ֆիզիկական մեխանիզմների հետ։ -կենսաբանական մակրոմոլեկուլների /ԴՆԹ, ՌՆԹ, սպիտակուցներ, կենսաբանական թաղանթներ/ տարածական կառուցվածքի հետազոտման տեսական և փորձարարական ֆիզիկական մեթոդների հետ, -պարզաբանել արտաքին գործոնների ազդեցության հետևանքվ կենսապոլիմերներում տեղի ունեցող կառուցվածքային փոփոխությունները, հետազոտության արդյունքում ստացված արդյունքների մասին գիտական զեկուցումներ պատրաստելու ձևերին և առանձնահատկություններին։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods - դասախոսը լսարանում անց է կացնում սեմինարներ և քննարկումներ, -ուսանողները լսարանում մասնակցում է սեմինարներին և քննարկումներին, ինքնուրույն պարապմունքի ժամերին կիրառում ստացած գիտելիքները, դասախոսի հետ մշակում և ներկայացնում անհատական նախագծեր, մասնակցում քննարկումներին, -լսարանից դուրս հանձնարարված գրականության ընթերցում, տեղեկատվության հայթայթում: 5. Evaluation Methods and Criteria ստուգարք 6. Main sections of the course Տիտղոսաթերթ Ստորագրությունների էջ Համառոտագիր Բովանդակություն Ներածություն Հիմնական մաս Եզրակացություններ (և առաջարկություններ) Օգտագործված գրականության ցանկ Հավելվածներ
0407	Մասնագիտական պրակտիկա	6
3-րդ կիսամյակ Ինքհուրույն աշխատանք 30 ժամ/շաբ. MANDATORY 0407/Մ19 1. Purpose of the Course · Գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները, Կիրառել տեսական դասընթացների ընթացքում ձեռք բերված գիտելիքները կոնկրետ հետազոտական աշխատանք կատարելու համար։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Կիրառել տեսական դասընթացների ընդհանուր մոտեցումները և մեթոդները հետազոտական աշխատանքի կոնկրետ ֆիզիկական խնդիրներում, 2. Մագիստրոսական թեզի հետազոտական ուղղությամբ հիմնական մասնագիտական գրականության իմացություն, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Մագիստրոսական թեզի հետազոտական ուղղության հիմնական մեթոդների իմացություն և դրանց կիրառման կարողություն, 4. Ֆիզիկական խնդիրների համակարգչային մոդելավորման մեթոդների իմացության հետագա զարգացում և դրանց կիրառություն մագիստրոսական թեզի վրա կատարվող աշխատանքում։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) Տեսական և համակարգչային մոդելավորման հմտություններ։ 3. Description · Գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները, Կիրառել տեսական դասընթացների ընթացքում ձեռք բերված գիտելիքները կոնկրետ հետազոտական աշխատանք կատարելու համար։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Հետազոտական աշխատանք մասնագիտական թեզի թեմատիկայով, 2. Պրակտիկայի իրականացման կազմակերպության հետազոտական աշխատանքների հետ ծանոթացում և մասնակցություն, 3. Ֆիզիկական պրոցեսների մոդելավորում պրակտիկայի իրականացման կազմակերպության հաշվողական ռեսուրսների օգտագործմամբ։ 5. Evaluation Methods and Criteria Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով: Պրակտիկան դրական (ստուգված) է գնահատվում այն դեպքում, եթե ուսանողը մասնակցել է պրակտիկային, կատարել ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները, սահմանված ժամկետում ներկայացրել պրակտիկայի օրագիրը: 6. Basic Bibliography Երևանի պետական համալսարան Ա.Ի. Ալիխանյանի անվան ազգային գիտական լաբորատորիա ՀՀ ԳԱԱ Ֆիզիկայի կիրառական պրոբլեմների ինստիտուտ ՀՀ ԳԱԱ Վ.Հ. Համբարձումյանի անվան Բյուրականի աստղադիտարան ՀՀ ԳԱԱ Մ. Տեր-Միքայելյանի անվան ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտ 7. Main sections of the course Պրակտիկան իրականցվում է գիտական ղեկավարի և պրակտիկայի կազմակերպությունում աշխատանքը համակարգող ղեկավարի հետ համագործակցությամբ նախապես մշակված ծրագրի համաձայն։ Մագիստրոսական թեզի վրա հետազոտական աշխատանքը համակցվում է կազմակերպությունում իրականացվող հետազոտական աշխատանքների հետ ծանոթացմանը զուգընթաց։
0407	Մագիստրոսական թեզ	24
4-րդ Ինքնուրույն աշխատանքի ժամաքանակը՝ ? ժամ MANDATORY 0407/Մ20 1. Purpose of the Course գործնական և տեսական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական որոշակի ոլորտում ինքնութույն աշխատելու կարողությունները 2. Educational Outcomes բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. 2. 3. գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. 5. 3. Description գործնական և տեսական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական որոշակի ոլորտում ինքնութույն աշխատելու կարողությունները 4. Evaluation Methods and Criteria Մասնագիտական թեզը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր ատեստավորման հանձնաժողովի կողմից։ Ատեստավորման հարձնաժողովը կազմվում է հետևյալ սկզբունքով՝ հանձնաժողովի նախագահ՝ հրավիրված մասնագետ դրսի կազմակերպություններից, երեք անդամ համալսարանից և երկու անդամ դրսից։ 5. Main sections of the course Տիտղոսաթերթ Ստորագրությունների էջ Համառոտագիր Բովանդակություն Ներածություն Հիմնական մաս Եզրակացություններ (և առաջարկություններ) Օգտագործված գրականության ցանկ Հավելվածներ

Physics of Macromolecules

Master's programme

Educational plan

General educational component

Professional educational component

Other educational modules