արվեստ

Արվեստաբանություն

Բակալավրի կրթական ծրագիր

Ուսումնական պլան

Կրթական մակարդակը՝
Բակալավր
Մասնագիտություն՝
021801.02.6 - Արվեստի տեսություն և պատմություն
Մասնագիտացումը՝
021801.02.6 - Արվեստաբանություն
Շնորհվող որակավորումը՝
Արվեստաբանության բակալավր
Ծրագրի ուստարին՝
2024/2025
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
2-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական -30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Բ15-1
1. Դասընթացի նպատակ
1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների իմացություն
2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում,
մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ընկալել, հասկանալ, մեկնաբանել մասնագիտական տեքստերի բովանդակությունն ու կառուցվածքը,
2. կիրառել մասնագիտական և ընդհանուր բառապաշարի հենքային շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակադրմամբ,
3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում անգլերեն լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. իրականացնել գրավոր և բանավոր մասնագիտական տեքստերի ընթերցում,
վերարտադրում և թարգմանություն,
5.ձևավորել և ներկայացնել բանավոր կապակցված խոսք՝ ուսումնասիրվող
մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ,
6.արտահայտել և հիմնավորել կարծիք՝ երկխոսության մեջ մտնելով համակուրսեցիների հետ։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. արդյունավետ օգտվել անգլերեն տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների իմացություն
2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում,
մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք,
ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1.Գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վրա),
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Khasapetian S., Grigoryan A. “English for History students” Yerevan 2005.
  • Gasparyan S., Minasyan A. “Academic English for History Students” Yerevan 2002.
  • Doff A. and Goldstein B. “English Unlilmited (advanced)” 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. մասնագիտական լեզվի բառապաշարարի առանձնահատկություններ,
2. անգլերենով մասնագիտական գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների վերլուծություն,
3. դասախոսության ընթացքում նյութի կարևոր առանցքային կետերի գրառում,
4. տարբեր աղբյուրներից մասնագիտական տեղեկատվության առանձին մասերի համադրում և շարադրում,
գրավոր տեքստերի վերաձևակերպում մասնագիտական բառապաշարի օգտագործմամբ:
5-րդ գարնանային կիսամյակ
24 ժամ դասախոսություն, 6 ժամ սեմինար
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1302/Բ12
1. Դասընթացի նպատակ
1.տալ ելակետային գիտելիքներ մարդ-աշխարհ փոխհարաբերությունների փիլիսոփայական ըմբռնման և փիլիսոփայական մտածողության առանձնահատկությունների մասին,
2.ծանոթացնել փիլիսոփայական հիմնական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրներին,
3.սովորեցնել գրագետ ձևակերպել և ներկայացնել սեփական աշխարհայացքի սկզբունքները և արժեքային կողմնորոշիչները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.դասակարգել փիլիսոփայության գիտական - մեթոդաբանական, աշխարհայացքային և արժեքաբանական գործառույթները,
2.բացատրել ճշմարտության և մոլորության, գիտելիքի և հավատի, ռացիոնալի և իռացիոնալի սահմանազատման սկզբունքները,
3.մեկնաբանել քաղաքակրթական զարգացումների օրինաչափություններն ու արդի միտումները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.հարցադրումներ կատարել էութենականի մասին, էականը տարանջատել երևութականից, առաջնայինը՝ երկրորդայինից,
5.համադրել երևույթների իմացաբանական և արժեքաբանական մոտեցումները,
6.վերլուծել հասարակության բնութենական և սոցիոմշակութային հիմունքները։


գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7.կատարել ընդհանրացումներ՝ կիրառելով մտածողության համապատասխան մեթոդները,
8.իմաստավորել աշխարհի ամբողջական պատկերը և այս համատեքստում մարդու կոչումն ու կյանքի իմաստը,
9.ակտիվացնել քննադատական մտածողությունը, դրսևորել ինքնավերլուծության հմտություններ։
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.դասակարգել փիլիսոփայության գիտական - մեթոդաբանական, աշխարհայացքային և արժեքաբանական գործառույթները,
2.բացատրել ճշմարտության և մոլորության, գիտելիքի և հավատի, ռացիոնալի և իռացիոնալի սահմանազատման սկզբունքները,
3.մեկնաբանել քաղաքակրթական զարգացումների օրինաչափություններն ու արդի միտումները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.հարցադրումներ կատարել էութենականի մասին, էականը տարանջատել երևութականից, առաջնայինը՝ երկրորդայինից,
5.համադրել երևույթների իմացաբանական և արժեքաբանական մոտեցումները,
6.վերլուծել հասարակության բնութենական և սոցիոմշակութային հիմունքները։


գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7.կատարել ընդհանրացումներ՝ կիրառելով մտածողության համապատասխան մեթոդները,
8.իմաստավորել աշխարհի ամբողջական պատկերը և այս համատեքստում մարդու կոչումն ու կյանքի իմաստը,
9.ակտիվացնել քննադատական մտածողությունը, դրսևորել ինքնավերլուծության հմտություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.տալ ելակետային գիտելիքներ մարդ-աշխարհ փոխհարաբերությունների փիլիսոփայական ըմբռնման և փիլիսոփայական մտածողության առանձնահատկությունների մասին,
2.ծանոթացնել փիլիսոփայական հիմնական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրներին,
3.սովորեցնել գրագետ ձևակերպել և ներկայացնել սեփական աշխարհայացքի սկզբունքները և արժեքային կողմնորոշիչները։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի:
2.Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան, պատասխանների հիմնավորվածություն և ամբողջականություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, Եր. 2016։
  • Введение в философию, под ред. Фролов И.Т., М. 2012.
  • Канке В. А., Основы философии, М., 2014.
  • Губин В. Д. Философия, М., 2013.
  • Бучило Н. Ф., Философия, М., 2013.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Փիլիսոփայությունը որպես մարդու և աշխարհի միջև մշակութային միջնորդ:
2. Փիլիսոփայական մշակույթի առանձնահատկությունները:
3. Պատմափիլիսոփայական ակնարկ:
4. Կեցության փիլիսոփայական ըմբռնումը:
5. Մարդկային կեցության առանձնահատկությունները:
6. Հոգեկանի ծագման վարկածները:
7. Իմացության էությունը և կառուցվածքը:
8. Ճշմարտություն, մոլորություն, հավատ:
9. Գիտական ճանաչողության մեթոդները:
10. Գիտություն և բարոյականություն:
11. Մարդու և հասարակության ծագման վարկածները:
12. Հասարակությունը որպես ինքնապարտադրող համակարգ:
13. Պատմության փիլիսոփայական ըմբռնումը :
14. Մշակույթ և քաղաքակրթություն:
15. Հասարակական կյանքի ոլորտները:
16. Սոցիալական առաջադիմությունը և մարդկության ապագան:
4-րդ գարնանային կիսամյակ
24 ժամ դասախոսություն, 6 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105\ Բ10
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողին հաղորդել գիտական՝ արվեստաբանական աշխատանք գրելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնել և մեկնաբանել հայ և համաշխարհային արվեստի պատմության հիմնական փուլերը, արվեստի գործերը, դրանց առանձնահատկությունները:
2.Գրել և խոսել ճարտարապետության, քանդակագործության, գեղանկարչության, գրաֆիկայի տեսության ու պատմության մասին,
3.Վերլուծել և մեկնաբանել արվեստագետների կյանքն ու գործունեությունը, նրանց թողած հարուստ ժառանգությունը, նրանց արվեստի գեղարվեստական լեզուն, տարբեր ուղղություններին հարելու դրդապատճառները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. Արժևորել և արվեստաբանորեն վերլուծել արվեստի ստեղծագործությունները,
5.Կատարել գիտահետազոտական աշխատանքներ առաջարկվող թեմաների վերաբերյալ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
6.Առանձին հոդվածներով ներկայանալ գիտական և հանրամատչելի ամսագրերում,
7.Գիտաժողովներում, թանգարաններում, այլ հասարակական վայրերում ներկայացնել առարկային վերաբերող թեմաներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողին հաղորդել գիտական՝ արվեստաբանական աշխատանք գրելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն, այդ թվում Երևանի թանգարանների այցելությամբ
2. գործնական աշխատանք, այդ թվում թանգարանների, գրադարանների այցելությամբ
3. ինքնուրույն աշխատանք՝ գրավոր աշխատանքներ
բանավոր ստուգում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախօրոք հանձնարարված գրավոր գիտահոտազոտական աշխատանքի հիման վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հովհաննիսյան Հ. Ինչպես գրել գիտական աշխատանք պատմությունից: Մեթքդական հանձնարականներ: Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2014.
  • Безрукова В.С. Как написать реферат, курсовую, диплом. «Питер», 2004.
  • Виппер Б. Р. Введение в историческое изучение искусства. Москва, “Изобразительное искусство”, 1985.
  • Методы анализа\описания произведения искусства, Методы анализа\описания произведения искусства - Искусствоед.ру - сетевой ресурс о культуре и искусстве (iskusstvoed.ru)
  • Генрих Вёльфлин. Основные понятия истории искусств. Проблема эволюции стиля в новом искусстве Пер. с нем. А. А. Франковского; Санкт-Петербург, “Лань”, “Планета музыки”, 2020
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գիտահետազոտական աշխատանքի կարևորությունը,
2. Հետազտություն նախագծելու, իրականացնելու քայլերը
3. Մեթոդաբանական լուծումներ գտնելու ձևաչափը
4. Վերլուծական մտածողություն ձևավորելու, տեսական գրականության հետ աշխատելու, թանգարանային նյութերը վերլուծելու, եզրահանգումներ կատարելու հմտություններ
5. Հետազոտական աշխատանքներ կատարելու գործնական փորձեր
4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0708/Բ09
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին,
2.ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել էկոլոգիայի` որպես գիտության ձևավորման պատմությունը, բացատրել սոցիալական էկոլոգիայի հիմունքները և առանձնահատկությունները,
2.ձևակերպել էկոհամակարգի, կենսացենոզի և նոոսֆերայի ուսմունքները,
3.նկարագրել մարդկության կայուն զարգացման սկզբունքները,
4.լուսաբանել աշխարհում և Հայաստանում օդային, հողային և ջրային ռեսուրսների հիմնական էկոլոգիական խնդիրները,
5.բացատրել բնական և անթրոպոգեն էկոհամակարգերի զարգացման ընդհանուր սկզբունքները և օրինաչափությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6.կիրառել և գործնականում իրականացնել ՀՀ կլիմայի փոփոխության, կենսաբազմազանության և անապատացման դեմ պայքարի մասին ազգային զեկույցները,
7.մասնագիտական առանձնահատկություններից ելնելով՝ կիրառել բնապահպանական և էկոլոգիական գիտելիքները հասարակության կայուն զարգացման տարբեր ծրագրերում,
8.վերլուծել էկոլոգիական վիճակը և անել համապատասխան եզրակացություններ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
9.վերլուծել փաստերը և կատարել հետևություններ,
10.կազմակերպել տրամաբանական և վերլուծական աշխատանքներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին,
2.ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.Դասավանդման ձևեր՝
համակցված դասեր՝ հեռահար դասընթացներ /Moodle համակարգով/ և դասախոսություններ:
2.Ուսումնառության ձևեր՝
ինքնուրույն աշխատանք` գրականության ընթերցում, Moodle համակարգում զետեղված դասախոսությունների ընթերցում, առաջադրանքների կատարում և խմբային քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ստուգարք. Ստուգարքն անցկացվում է թեստային համակարգով, on-line, տրվում է առավելագույնը 32 հարց, նախապես կազմված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ., Ժամհարյան Հ.Գ., Խոյեցյան Ա.Վ., Մովսեսյան Հ.Ս., Փիրումյան Գ.Պ. «Էկոլոգիայի և բնության պահպանության հիմունքներ»: Ուսումնական ձեռնարկ, Զանգակ-97, Երևան, 2010, 224 Էջ:
  • Հովհաննիսյան Ն., Մելիքյան Ա., Դանիելյան Ա. «Ագրոկենսաբազմազանություն», Երևան: «ԹԱՍԿ» ՍՊԸ, 2014, 136 էջ.
  • Եդոյան Ռ.Հ., Հովակիմյան Ժ.Հ. «Բնապահպանության դասավանդման մեթոդիկայի և լաբորատոր-գործնական պարապմունքների ձեռնարկ», Երևան, Իրավունք, 2010թ., 222 էջ:
  • Մելքումյան Լ.Ս., Գալստյան Մ.Հ. «Բնապահպանության հիմունքներ», Երևան, 2010թ., 311 էջ:
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ. Տեր Մինաս քահանա Մարտիրոսյան «Բնապահպանություն և Աստվածաբանություն», Վաղարշապատ, 2007, 215 էջ:
  • Հայրապետյան Է.Մ. և ուրիշներ «Շրջակա միջավայրի պահպանություն», Երևան, 2005թ.:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Ներածություն: Էկոլոգիայի համառոտ պատմություն, կառուցվածքը, առարկան և օբյեկտը:
2.Օրգանիզմների գոյության միջավայրը և պայմաններին հարմարվելը:
3.Կյանքի գոյատեվման հիմնական միջավայրերը:
4.Պոպուլյացիաների էկոլոգիա: Կենսացենոզներ: Էկոհամակարգեր:
5.Նյութերի շրջանառությունը էկոհամակարգերում: էկոհամակարգերի ինքնազարգացում: Կենսոլորտ:
6.Մարդու փոխազդեցությունը բնության հետ:
7.Մթնոլորտի պահպանությունը: Երկրի կլիմայի փոփոխության և անապատացման հիմնախնդիրները:
8.Ջրային պաշարների պահպանությունը: Հողային պաշարների պահպանությունը:
9.Երկրի կենսաբանական բազմազանությունը: Կենսաբազմազանության պահպանությունը:
10.Շրջակա միջավայրը և մարդու առողջությունը:
3-րդ աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105\Բ07
1. Դասընթացի նպատակ
Ուսանողին փոխանցել գիտելիքներ կիրառական արվեստի տեսակների մասին,
Հիմնավոր պատկերացումներ ձևավորել հայկական, ռուսական և եվրոպական կիրառական արվեստի տարբեր ճյուղերի առանձնահատկությունների մասին,
Ծանոթացնել թեմայի վերաբերյալ առկա հիմնական գրականությանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնել կիրառական արվեստի հիմնական տեսակները,
2. Վերլուծել և ընդգծել հայ և համաշխարհային կիրական արվեստի նմուշների բնորոշ առանձնահատկություններն ու ընդհանրությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.Ճանաչել և դասակարգել կիրառական արվեստի նմուշները,
4. Անհրաժեշտության դեպքում որոշարկել կիրառական արվեստի նմուշները ըստ պատրաստման երկրի և ժամանակաշրջանի:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5.Ծանոթ լինել և օգտվել մասնագիտական գրականությունից,
6.Պատրաստել զեկույցներ, ներկայացնել հետազոտական աշխատանքների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր,
7.Կիրառել ձեռք բերած տեսական գիտելիքները գործնականում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ուսանողին փոխանցել գիտելիքներ կիրառական արվեստի տեսակների մասին,
Հիմնավոր պատկերացումներ ձևավորել հայկական, ռուսական և եվրոպական կիրառական արվեստի տարբեր ճյուղերի առանձնահատկությունների մասին,
Ծանոթացնել թեմայի վերաբերյալ առկա հիմնական գրականությանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Ցուցադրական նյութերով ուղեկցվող դասախոսություններ,
2. Քննարկումներ,
3. Այցելություններ թանգարաններ և արվեստանոցներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր:
Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավանեսյան Լ., Հայկական գորգերի զարդաձևերի ծագումնաբանությունն ու իմաստաբանությունը, Երևան, 2020:
  • Դավթյան Ս., Դրվագներ հայկական միջնադարյան կիրառական արվեստի պատմության, Երևան, 1981:
  • Թաթիկյան Վ., Արցախի տոհմագորգերը, Երևան, 2014:
  • Հարությունյան Է., Հայկական խորանային վարագույրների խորհրդաբանությունը // Էջմիածին. Պաշտօնական ամսագիր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսութեան ՄԱՍԷ, ԿԶ (Է), 2010, էջ 104-109։
  • Кес Д., Стили мебели, Будапешт, 1981.
  • Скворцова И., К вопросу о датировке слуцких поясов // «Художественная культура армянских общин на землях Речи Посполитой», Материалы Международной научной конференции (Минск, 9-11 октября 2012), Минск, 2012, стр. 191-205.
  • Kisluk-Grosheide, D., French Royal Furniture in The Metropolitan Museum. MMA Bulletin 63. New York: Metropolitan Museum of Art, 2006.
  • Smbatyan N., Some Iconographical Aspects of the Late Medieval Armenian Art on the Examples of the altar Curtains from the Museum of Armenian Church in Bucharest // New Europe College Black Sea Link Program Yearbook 2014-2015, Bucharest, 2016, pp. 223-246.
  • Marchese R., Breu M., Treasures of Faith: Sacred Relics and Artifacts from the Armenian Orthodox Churches of Istanbul, Istanbul, 2015.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ներածություն:
2. Գործվածք. Դիպակ, մետաքս:
3. Ասեղնագործությունը հայ և համաշխարհային կիրառական արվեստում:
4. Դաջագործությունը հայ և համաշխարհային կիրառական արվեստում:
5. Գորգարվեստ։
6. Խեցեղենը հայ և համաշխարհային կիրառական արվեստում:
7. Ապակեգործությունը հայ և համաշխարհային կիրառական արվեստում:
8. Ոսկերչությունը, արծաթագործությունը հայ և համաշխարհային կիրառական արվեստում: 9. Կահույքագործությունը հայ և համաշխարհային կիրառական արվեստում:
3-րդ աշնանային կիսամյակ
գործնական – 30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Բ06
1. Դասընթացի նպատակ
1. լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
2. ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
3. տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցները օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել գրավոր և բանավոր խոսքը՝ հիմնական նորմատիվ, հաղորդակցական, էթիկական տեսանկյուններից,
2. ձևակերպել ռուս գրական լեզվի հիմնական նորմերը,
3. բացատրել պարբերանշված լեզվական միջոցների կիրառումը տարբեր հաղորդակցական իրավիճակներում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.կիրառել գրական լեզվի ժամանակակից նորմերը,
5.կառուցել խոսքը լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական նորմերին համապատասխան,
6.վերհանել և վերացնել սխալները և վրիպումները լեզվի տարբեր մակարդակներում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7.ստեղծագործաբար կիրառել ունեցած գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
2. ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
3. տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցները օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ
2. բանավոր խոսքի զարգացմանն ուղղված վարժություններ, քննարկումներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ստուգարքը բաղկացած է 2 մասից՝ բանավոր և գրավոր: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով: Ուսանողներին տրվելու են վերլուծության համար տարբեր ժանրերի տեքստեր, որտեղ պետք էէ վերհանվեն և ուղղվեն սխալները՝ ըստ գրական լեզվի ժամանակակից նորմերի (լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Введенская Л.А. Русский язык и культура речи. Москва, 2002.
  • Воронцова Т.А. Культура речи. Ижевск, 2011.
  • Голуб И.Б. Риторика: учитесь говорить правильно и красиво. Москва, 2013.
  • Розенталь, Д.Э. Большой справочник по русскому языку. Москва, 2017.
  • Розенталь, Д.Э. Словарь трудностей русского языка. 20000 слов: 20 000 слов. Москва, 2012
  • Розенталь Д.Э. Справочник по правописанию и литературной правке. Москва, 2003.
  • Розенталь, Д.Э. Справочник по русскому языку. Практическая стилистика. Москва, 2011
  • Розенталь, Д.Э. Русский язык. Орфография. Пунктуация. Орфографический словарь. (Классический справочник). Москва, 2011.
  • Русский язык и культура речи. По ред. Максимова В.И., Голубевой А.В. Санкт-Петербург, 2010.
  • 0. www.cultrechi.narod.ru - «Грамотная речь, или Учимся говорить по-русски». Словари.
  • www.gramota.ru - Справочно-информационный Интернет-портал «Русский язык».
  • www.slovari.ru - Электронная библиотека словарей русского языка.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ձևաբանական նորմեր:
2. Շարահյուսական նորմեր:
3. Խոսքային գործունեության տեսակները:
4. Հաղորդակցական նորմեր:
Խոսքային էթիկետ (խոսքի մշակույթի էթիկական նորմերը):
2-րդ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ15-5
1. Դասընթացի նպատակ
1. ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռքբերած գիտելիքները,
2.ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
3.ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
4.ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել օտար լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան,
2. նկարագրել միջազգային թեստավորման և գնահատման սկզբունքները և պահանջները.
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարել թեստային աշխատանքներ` կազմված համաեվրոպական չափանիշների մակարդակին համապատասխան,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
արտահայտել մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռքբերած գիտելիքները,
2.ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
3.ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
4.ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք,
գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է թեստավորման միջոցով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 2. ClE International, 2006.
  • Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ֆրանսերենի իմացության միջազգային թեստավորման յուրահատկությունները:
2. Ֆրանսերենի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և թեստավորման հիմանական սկզբունքները:
3. Ֆրանսերենի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
4. Միջազգային թեստերի առանձնահատկությունները:
2-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական- 30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205/Բ15-4
1. Դասընթացի նպատակ
1. ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
2. ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
3. ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
4. ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը,
2. նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները),
3. մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն)։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կառուցելու կապակցված խոսք,
5. գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում,
6. գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ,
7. վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները,
9. կառուցելու երկխոսություն,
թարգմանելու պարզ տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
2. ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
3. ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
4. ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ,
2.կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով,
3.հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով,
4.հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի,
5.ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով,
6.գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց,
7.կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ,
8.հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով,
9.հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը,
10.թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք։ Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》2学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》2练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》2学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》2练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1：第十二课 你在干什么呢（正在……呢，每……都……，星期的表达法）
Թեմա 2：第十三课 我去图书馆借书 （连动词，A不A/V不V）
Թեմա 3：第十四课 我喜欢浅颜色的（挺+adj，有点儿）
Թեմա 4：第十五课 明天是我朋友的生日（单元语言点小结）
Թեմա 5：第十六课 周末你干什么（太……了，动词中叠，地点状语）
Թեմա 6：第十七课 做客（（是）A还是B，就是，会）
Թեմա 7：第十八课 做客（得，反问句，如果……，就……）
Թեմա 8：第十九课 现在习惯了（了，还，年龄表达法）
Թեմա 9：第二十课 看病人（单元语言点小结）
Թեմա 10：第二十一课 我喝了半斤白酒（又，了，好像）
Թեմա 11：第二十二课 他感冒了（能，，最好，日期表达法）
Թեմա 12：第二十三课 你学了多长时间汉语（了，“就”的小结）
Թեմա 13：第二十四课 你吃了早饭来找我（反问句，了，时间状语、地点状语的语序）
2-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/Բ15-3
1. Դասընթացի նպատակ
1.սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն,
2.ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ,
3.զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել թուրքերենի տիպաբանական առանձնահատկությունները
2. սահմանել թուրքերենի եղանակներն ու ժամանակաձևերը:
բ. գործնական մասնագիտական արողություններ
3. վերարտադրել թուրքերեն երկխոսություններ և պարզ տեքստեր,
4. թարգմանել թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն միջին բարդության տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն,
2.ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ,
3.զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն,
2. տեքստերի և երկխոսությունների վերարտադրում
3. բանավոր խոսքի զարգացում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1.գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վրա),
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը:
2. Գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում:
3. Հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը:
4. Անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում:
5. Ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
6. Գոյականների կապակցության առաջին ձևը:
7. Ներգոյական հոլովով դրված անվանական ստորոգյալն անցյալ ժամանակում;
8.Անցյալ կատարյալ ժամանակաձևը:
2-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ15-2
1. Դասընթացի նպատակ
1.արստացնել ուսանողների բառապաշարը,
2.խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լսելու, հասկանալու, գրելու հմտությունները,
3.ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողությունները և ունակությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը,
2. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կառուցել բանավոր կապակցված խոսք՝ հիմնավորելով իր տեսակետը,
4. հանպատրաստից մասնակցել երկխոսության՝ իրեն հետաքրքրող տեղեկություններ ստանալու նպատակով:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղել, քննադատաբար վերլուծել և ներկայացն նպատակով և գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.արստացնել ուսանողների բառապաշարը,
2.խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լսելու, հասկանալու, գրելու հմտությունները,
3.ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողությունները և ունակությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
4. Ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում:
1. Գերմաներենի բառապաշարային և ոճաբանական յուրահատկությունները:
Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
1-ին աշնանային կիսամյակ
գործնական -30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակն է՝
1.ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները,
2. ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին,
3.նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. առանձնացնել լեզվական մակարդակների յուրահատկությունները,
2. սահմանել լեզվի հիմնական գործառույթներն ու դրանց նպատակները,
3. ընտրել լեզվական ճիշտ ձևերը:
բ.գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. գործնականում իրականացնել լեզվաոճական վերլուծություններ,
5. հիմնավորել լեզվական այս կամ այն միավորի ընտրությունը:
գ. ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
6. ցույց տալ լեզվական նորմային համապատասխան լեզվական ձևերը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակն է՝
1.ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները,
2. ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին,
3.նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Կիրառվում են դասավանդման և ուսումնառության հետևյալ ձևերն ու մեթոդները՝
1. դասախոսություն,
2.գործնական աշխատանք,
3. լուսապատկերի (սլայդի) ցուցադրում,
4.ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման մեթոդները և չափանիշներն են.
1. Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
  • Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր., 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
13.Դասընթացը բաղկացած է հետևյալ հիմնական բաժիններից. 1. Ուղղախոսական, հնչյունափոխական, տառադարձման յուրահատկությունները, 2. Բառապաշարային փոփոխություններն ու զարգացումները, 3. Ձևաբանական և շարահյուսական համակարգերի առանձնահատկությունները:
2-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական – 30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Բ04
1. Դասընթացի նպատակ
1.լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
2.ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
3.տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցներն օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
4.խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել գրավոր և բանավոր խոսքը՝ հիմնական նորմատիվ, հաղորդակցական, էթիկական տեսանկյուններից,
2. ձևակերպել ռուս գրական լեզվի հիմնական նորմերը,
3.նկարագրել պարբերանշված լեզվական միջոցների կիրառումը տարբեր հաղորդակցական իրավիճակներում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.կիրառել գրական լեզվի ժամանակակից նորմերը,
5.կառուցել խոսքը լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական նորմերին համապատասխան,
6. վերհանել և վերացնել սխալները և վրիպումները՝ լեզվի տարբեր մակարդակներում։
գ.ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. ստեղծագործաբար կիրառել ձեռք բերած գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
2.ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
3.տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցներն օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
4.խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. բանավոր խոսքի զարգացմանն ուղղված վարժություններ, քննարկումներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ստուգարքը բաղկացած է 2 մասից՝ բանավոր և գրավոր: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով: Ուսանողներին տրվելու են վերլուծության համար տարբեր ժանրերի տեքստեր, որտեղ պետք է վերհանվեն և ուղղվեն սխալները՝ ըստ գրական լեզվի ժամանակակից նորմերի (լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Введенская Л.А. Русский язык и культура речи. Москва, 2002.
  • Введенская Л.А. Словарь ударений для работников радио и телевидения. Ростов-на-Дону, 2012.
  • Вербицкая Л.А. и др. Давайте говорить правильно! Трудности современного русского произношения и ударения: Краткий словарь-справочник. Москва, 2003.
  • Воронцова Т.А. Культура речи. Ижевск, 2011.
  • Голуб И.Б. Риторика: учитесь говорить правильно и красиво. Москва, 2013.
  • Розенталь, Д.Э. Большой справочник по русскому языку. Москва, 2017.
  • Розенталь, Д.Э. Словарь трудностей русского языка. 20000 слов: 20 000 слов. Москва, 2012
  • Розенталь Д.Э. Справочник по правописанию и литературной правке. Москва, 2003.
  • Розенталь, Д.Э. Справочник по русскому языку. Практическая стилистика. Москва, 2011
  • 0. Розенталь Д.Э. Русский язык. Орфография. Пунктуация. Орфографический словарь. (Классический справочник). Москва, 2011.
  • Русский язык и культура речи. Под ред. Максимова В.И., Голубевой А.В. Санкт-Петербург, 2010.
  • www.cultrechi.narod.ru - «Грамотная речь, или Учимся говорить по-русски». Словари.
  • www.gramota.ru - Справочно-информационный Интернет-портал «Русский язык».
  • www.slovari.ru - Электронная библиотека словарей русского языка
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Խոսքի մշակույթ որպես լեզվաբանական առարկա:
2.Լեզվի հասարակական դերը:
3.Գրավոր և բանավոր խոսքի առանձնահատկությունները:
4.Ռուս գրական լեզվի նորմերի համակարգը:
5.Հնչյունական (արտասանական) նորմեր:
6.Բառագիտական նորմեր:
2-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական – 30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
1.ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները,
2.ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմել արտահայտիչ խոսք,
2. ներկայացնել խոսքի գործառական ոճերի առանձնահատկությունները,
3. կազմել գրագրության տարբեր նմուշներ:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. գործնականում կիրառել հրապարակային խոսքի կանոնները,
5. պահպանել խոսքի էթիկետը։
գ. ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
6. կազմել բանավոր և գրավոր գեղեցիկ խոսք։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները,
2.ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. լուսապատկերի (սլայդի) ցուցադրում,
4. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
  • Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր., 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Խոսքի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները։
2. Խոսքի գործառական տարբերակները։
3. ԶԼՄ-ների և գովազդի լեզու։
4.Հրապարակային խոսք և բանավեճի արվեստ։
5.Խոսքի էթիկետ։
6.Գրագրության ձևեր։
1-ին աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն – 5 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0002/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գնահատել տարաբնույթ ԱԻ-ը և ցուցաբերել նախընտրելի վարքագիծ,
2. ներկայացնել ԱԻ-ի և պատերազմի ժամանակ բնակչության պաշտպանությանն ուղղված միջոցառումները և քաղաքացիների գործառույթները,
3. գնահատել տուժածի վիճակը (առաջնային և երկրորդային զննում), վնասվածքի տեսակն ու ծանրությունը և ներկայացնել առաջին բուժօգնություն ցուցաբերելու հմտությունները,
4.մեկնաբանել համաճարակային իրավիճակներում վարակի տարածման հնարավոր ուղիները և պաշտպանության ձևերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5.կիրառել անհրաժեշտ հմտություններ, տարաբնույթ ԱԻ-ներում նախընտրելի վարքագիծ դրսևորելու ուղղությամբ,
6. ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն տարաբնույթ վնասվածքների և ախտահարումների դեպքերում,
7. օգտագործել ձեռք բերված կարողություները ԱԻ և պատերազմի ժամանակ պետության կողմից իրականացվող միջոցառումների ընթացքում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8. կիրառել ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
9. վերլուծել իրավիճակը և կատարել անհրաժեշտ գործողություններ իր և շրջապատի համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն, մեթոդական և գործնական պարապմունք:
2. Անհատական և ինքնուրույն աշխատանքներ:
3. Թեմատիկ ուսումնական խաղեր, ուսումնական տեսաֆիլմերի ցուցադրում:
4. Ուսումնամեթոդական վարժանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ստուգարք. անց է կացվում թեստային եղանակով (ուսումնառության արդյունքների համար նախատեսված կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովում):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մարկարյան Ռ.Վ., Ջանջուղազյան Ն.Ա., Օհանջանյան Մ.Մ.,Հարությունյան Ա.Ա., Հարությունյան Վ.Ս., Բաղդասարյան Լ.Լ., Հասրաթյան Ռ.Ց., Վարդանյան Ջ.Հ. «Քաղպաշտպանության և արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր», Երևանի համալս. հրատ., 2006, 238 էջ:
  • Հեղինակների կոլեկտիվ, «Մինչբժշկական օգնությունը բնակչությանը արտակարգ իրավիճակներում», ուսումնական ձեռնարիկ, Երևանի համալս. հրատ., 2007, 224 էջ:
  • Կ.Ա.Մանասյան, «Սիրտ-թոքային վերակենդանացման մինչբժշկական մեթոդների ուսուցումը» (ուսումնամեթոդական աշխատանք), Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2007, 44 էջ:
  • Մ.Խ.Ադամյան, «Փոխադրական անշարժացում», ուսումնամեթոդական աշխատանք, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2011, 36 էջ:
  • Ս.Ա.Մանուկյան, Գ.Հ.Ճաղարյան «Արտակարգ իրավիճակների և քաղաքացիական պաշտպանության հիմնահարցեր», ուսումնական ձեռնարկ, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2017։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Արտակարգ իրավիճակներ ու պատահարներ:
2. Քաղաքացիական պաշտպանություն:
3.ԱԻ-ում բնակչության առաջին բուժօգնություն:
1-ին աշնանային կիսամյակ
գործնական-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ13-5
1. Դասընթացի նպատակ
1.զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
2.ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական - հնչերանգային, բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
3. զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. քննարկելու գիտական տարաբնույթ տեքստերի լեզվաոճական և կառուցվածքային առանձնահատկությունները,
2. մեկնաբանելու լեզվաբանական տերմինաբանությանն առնչվող տարբեր խնդիրներ:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.կատարելու գիտական տեքստերի հաղորդակցական ներուժի վերլուծություն,
4.գործնականում կատարելու տարբեր գիտական տեքստերի ֆրանսերենից հայերեն և հայերենից ֆրանսերեն թարգմանություններ՝ այդ տեքստերի թարգմանության համարժեքության սկզբունքներին համապատասխան:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5.օգտվելու տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, գիտական հոդվածներ և այլն),
6.ձեռքբերված գիտելիքները կիրառելու նաև այլ՝ հարակից գիտակարգերի շրջանակներում կատարվելիք ուսումնասիրություններում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
2.ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական - հնչերանգային, բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
3. զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք,
2. հանձնարարված գրականության ընթերցում,
3. քննարկումներ,
4. ինքնուրույն հետազոտություն,
5. խմբային աշխատանք դասավանդման,
նորարարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 1. ClE International, 2006.
  • Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գիտական ոճ (բնորոշ գծերը, ժանրային առանձնահատկությունները, ենթաոճերը:
2. Գիտական ֆրանսերենի ձևաբանական-շարահյուսական առանձնահատկությունները:
3. Գիտական լեզվի նորմայի օրինաչափությունները:
4. Բառապաշարի դասակարգման հիմնական սկզբունքները ֆրանսերենում:
5. Բառապաշարի հարստացման հիմնական ուղիները:
6. Տարաբնույթ տեքստերի գիտական շարադրանքի լեզվաոճական առանձնահատկությունների քննություն:
Դարձվածքի մեկնաբանությունները ֆրանսիական աղբյուրներում: Դարձվածքը որպես ժողովրդի լեզվամտածողության առանձնահատուկ տարր:
1-ին աշնանային կիսամյակ
գործնական-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205/Բ13-4
1. Դասընթացի նպատակ
1. ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
2. ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
3. ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը,
2. նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները),
3. մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն),

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կառուցելու կապակցված խոսք,
5. գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում,
6.գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ,
7.վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր,

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8.քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները,
9.կառուցելու երկխոսություն,
10.թարգմանելու պարզ տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
2. ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
3. ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ,
2. կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով,
3. հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով,
4. հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի,
5. ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով,
6. գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց,
7. կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ,
8. հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով,
9. հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը,
10. թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ստուգարք։ Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1：语音 （声母、韵母、声调）
Թեմա 2：语音 （声调、音变、拼写规则）
Թեմա 3：第一课 你好（“是”字句，“吗”疑问句）
Թեմա 4：第二课 你是哪国人（们、也、呢）
Թեմա 5：第三课 那是你的书吗（这、那，特殊疑问句，定语）
Թեմա 6：第四课 课图书馆在哪儿（在，是，哪儿，方位名词）
Թեմա 7：第五课 在北京大学的东边（语音点小结）
Թեմա 8：第六课 现在几点（钟点表达法，数字表达法）
Թեմա 9：第七课 明天你有课吗（“有”句子，吧，方位名词，时间名词做状语）
Թեմա 10：第八课 你的电话号码是多少（吧，呢，号码表达法，“几”和“多少”）
Թեմա 11：第九课 多少钱一瓶（“几”和“多少”，“二”和“两”，量词，钱数表达法）
Թեմա 12：第十课 你家有几口人（语音点小结）
Թեմա 13：第十一课 北京的冬天比较冷（怎么样，不A不B，形容词谓语）
1-ին աշնանային կիսամյակ
գործնական-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/Բ13-3
1. Դասընթացի նպատակ
1.սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերենի հնչյունական, քերականական, բառապաշարային առանձնահատկությունները,
2.ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելո ունակություններ,
3.զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու թուրքերենի հնչյունական համակարգը,
2. սահմանելու թուրքերենի քերականական առանձնահատկությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերարտադրելու թուրքերեն պարզ նախադասություններ,
4. թարգմանելու թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն պարզ տեքստեր:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերենի հնչյունական, քերականական, բառապաշարային առանձնահատկությունները,
2.ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելո ունակություններ,
3.զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն,
2. երկխոսությունների կազմում և բանավոր խոսք,
3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1.գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վրա,
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը:
2. Գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում:
3. Հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը:
4. Անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում:
5. Ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
6. Գոյականների կապակցության առաջին ձևը:
7. Ներգոյական հոլովով դրված անվանական ստորոգյալն անցյալ ժամանակում;
8. Անցյալ կատարյալ ժամանակաձևը:
1-ին աշնանային կիսամյակ
գործնական-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ13-2
1. Դասընթացի նպատակ
1. ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական և քերականական առանձնահատկություններին և ելակետային բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել կարդալու, հասկանալու և վերարտադրելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմելու մենախոսական և երկխոսական ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով,
2. ճիշտ օգտագործելու տարբեր իրավիճակներում բարեկիրթ խոսքի կաղապարները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. իրականացնելու տարբեր տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
4. գրելու համառոտ տեքստեր՝ հիմնավորելով իր տեսակետը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով և գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական և քերականական առանձնահատկություններին և ելակետային բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել կարդալու, հասկանալու և վերարտադրելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
4. Ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում:
2.Գերմաներենի բառապաշարային և ոճաբանական յուրահատկությունները:
3.Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
1-ին աշնանային կիսամյակ
գործնական -30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Բ13-1
1. Դասընթացի նպատակ
1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում,
2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում,
3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների ներմուծում և ուսուցում,
մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և թարգմանում;
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. բացատրել անգլերենի քերականության հիմունքները և ճիշտ կիրառել քերականական կառույցները,
2. ներկայացնլ մասնագիտական բառային ֆոնդի հիմնական հասկացությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.

3.կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
4.հաղորդակցվել ընդհանուր և մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի
հիմնական հմտությունները,
գ.
5. ընդհանրական փոխանցելի կարողություններ.
6.օգտվել մասնագիտությանն առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից։:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում,
2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում,
3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների ներմուծում և ուսուցում,
մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և թարգմանում;
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ):
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Khasapetian S. “English for History Students” Yerevan 2009.
  • Cotton D., Falvey D., Kent S., “Language Leader (upper intermediate)” 2008.
  • Doff A. and Goldstein B. “English Unlilmited (advanced)” 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցները
2. ընդհանուր բառապաշարի զարգացում
3. մասնագիտական անգլերենի հիմնական բառապաշարը
մասնագիտական անգլերեն լեզվով գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների ներմուծում
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0102/ Բ16-10, Բ17-10
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողներին ներկայացնել հանրահաշվի և երկրաչափության հիմունքները դպրոցական դասընթացի շրջանակներում,
2.ներկայացնել տեսության մատչելի մեթոդները,
3.ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին՝ ըստ ուսանողների մասնագիտության։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. իմանա 2,3,4,5,9 թվերի վրա բաժանելիության հայտանիշները, ամբողջ ցուցիչով աստիճանի, քառակուսի արմատի հատկությունները, կրճատ բազմապատկման բանաձևերը,
2. իմանա բնական, ամբողջ, ռացիոնալ թվերը, բազմություններով գործողությունները, դրանց պատկերումը թվային առանցքի վրա,
3. իմանա թվի հակադիրը, հակադարձը, մասը, տոկոսը, բացարձակ արժեքը, գրելաձևերը,
4. գաղափար ունենա հիմնական երկրաչափական պատկերների, մակերեսի, ծավալի մասին,
5. գաղափար ունենա աստիճանային ֆունկցիայի, նրանց հիմնական հատկությունների և
գրաֆիկների մասին,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. լուծել տոկոսով և մասնաբաժնով խնդիրներ,
7. լուծել գծային, քառակուսային հավասարումներ, անհավասարումներ,
8. կառուցել աստիճանային ֆունկցիաների գրաֆիկներ, հասկանալ հիմնական հատկությունները, գտնել նրանց մեծագույն և փոքրագույն արժեքները,
9. հաշվել պարզագույն երկրաչափական պատկերների մակերեսները, ծավալները,
10. տարբերել պրոգրեսիաները այլ հաջորդականություններից և հետազոտել դրանք,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
յուրացված մեթոդների կիրառումը այլ տեսություններում։ կիրառել յուրացված մեթոդներն այլ տեսություններում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողներին ներկայացնել հանրահաշվի և երկրաչափության հիմունքները դպրոցական դասընթացի շրջանակներում,
2.ներկայացնել տեսության մատչելի մեթոդները,
3.ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին՝ ըստ ուսանողների մասնագիտության։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. դասախոսություններ,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բ. Նահապետյան, Ա.Աբրահամյան, Մաթեմատիկա-6, Հիմնական դպրոցի 6-րդ դասարանի
  • դասագիրք, Երևան, 2016։
  • Ս.Գոգյան, Վ.Դիլանյան, Հանրահաշիվ-7, «Մասնակցային դպրոց» ԿՀ, Երևան, 2023։
  • Ս. Նիկոլսկի և այլոք, Հանրահաշիվ-7,8,9, դպրոցի 7-9-րդ դասարանների դասագրքեր,
  • Երևան, 2016, 2017։
  • Գ.Գևորգյան, Ա. Սահակյան, Հանրահաշիվ և մաթեմատիկական անալիզի տարրեր-10, 11, 12,
  • Հանրակրթական դպրոցի 10-12-րդ դասարաններիի դասագրքեր (ընդհանուր և հումանիտար
  • հոսքերի համար), Երևան, 2017։
  • Ն.Պողոսյան, Սովորենք մաթեմատիկա, Օժանդակ ձեռնարկ V-IX դասարաններ, Երևան, 2011։
  • Ս.Փարվանյան, Մաթեմատիկա, 9-րդ դասարանի ավարտական քննության առաջադրանքներ,
  • Շտեմարան, Երևան, 2022։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բնական թվեր, ամբողջ թվեր, ռացիոնալ թվեր, նրանց գրառումը, համեմատումը, կլորացումը, բաժանումը մնացորդով, բազմապատիկ, բաժանարար, բաժանելիության հայտանիշներ, պարզ և բաղադրյալ թվեր։
2. Թվի ամբողջ և կոտորակային մասերը, տասնորդական կոտորակներ։ Մեծության բաժանումը տրված հարաբերությամբ։ Ուղիղ, հակադիր և հակադարձ համեմատականություններ։ Թվի մասնաբաժին, տոկոս:
3. Երկրաչափության տարրեր՝ ուղիղ, հատված, բեկյալ, ճառագայթ, անկյուն, շրջան, շրջանագիծ, եռանկյուն, ուղղանկյուն, երկարություն, պարագիծ, մակերես։ Տարբեր չափման միավորներ։ Զուգահեռ, հատվող, փոխուղղահայաց ուղիղներ, համաչափություն:
4. Խորանարդ, ուղղանկյունանիստ, գունդ, սֆերա, գլան, կոն, բուրգ, մակերևույթի մակերես, ծավալ:
5. Տառային արտահայտություններ, մեկ անհայտով հավասարումներ և անհավասարումներ:
6. Բնական ցուցիչով աստիճան, հիմնական հատկությունները, կրճատ բազմապատկման բանաձևերը։ Ամբողջ ցուցիչով աստիճան։
7. Քառակուսի արմատ, գաղափար իռացիոնալ թվերի մասին, իրական թվեր, միջին թվաբանական և միջին երկրաչափական:
8. Բազմանդամներ, գծային երկանդամ, քառակուսի եռանդամ, նրանց նշանը, արմատները, քառակուսի եռանդամի տարբերիչը, վերլուծումը գծային արտադրիչների, մեծագույն և փոքրագույն արժեքները։
9. Գծային և քառակուսային հավասարումներ և անհավասարումներ: Համակարգ, համախումբ։
10. Կոորդինատային հարթություն։ Պարզագույն ֆունկցիաների գրաֆիկները (գծային, քառակուսային, արմատ), պարաբոլ, հիպերբոլ: Ֆունկցիայի մեծագույն և փոքրագույն արժեքները, ֆունկցիայի աճ և նվազում:
11. Թվաբանական և երկրաչափական պրոգրեսիաներ:
Կարգավորություններ, տեղափոխություններ, զուգորդություններ: Գաղափար պատահույթի, պատահույթի հավանականության մասին:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ 16-19,Բ17-19
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն – 30 ժամ.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1207/Բ16-18, Բ17-18
1. Դասընթացի նպատակ
1.ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
2.ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ու­սում­նա­սի­րութ­յան ա­ռար­կա­յա­կան տի­րույ­թին,
3.ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1.ձևակերպել քաղաքագիտական հիմնական հասկացություններն ու սահմանումները, նրանց իմաստն ու նշանակությունը,
2.ներկայացնել քաղաքագիտության տեսական և կիրառական նշանակություն ունեցող հիմնահարցերի էությունը,
3.ներկայացնել քաղաքագիտական բովանդակության օտարալեզու մասնագիտական տեքստերը և կատարել թարգմանություններ։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4.կատարել քաղաքագիտական վերլուծություններ,
5.կողմնորոշվել գործնական քաղաքականության առանձնահատկությունների մեկնաբանման հարցերում,
6.մատնանշել տեսական և կիրառական քաղաքագիտության արդի հիմնահարցերը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ.
7. օգտվել մասնագիտական գրականությունից,
8.պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
2.ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ու­սում­նա­սի­րութ­յան ա­ռար­կա­յա­կան տի­րույ­թին,
3.ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ, այդ թվում երկխոսության բաղադրամասերի ընդգրկմամբ:
2. Արտալսարանային հաղորդակցություն դասախոսի հետ՝ քննարկումների համատեղ պատրաստում:
3. Սեմինար պարապմունքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
1.Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
2.Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քաղաքագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Երևանի պետ. համալս., Եր., 2006:
  • Միրումյան Կ. Ա., Քաղաքական ուսմունքների պատմություն: Ուս. ձեռնարկ բուհերի համար: Զանգակ-97:
  • Քաղաքական ուսմունքները նորագույն ժամանակներում։ Ուս. ձեռնարկ։ ԵՊՀ հրատարակչություն։
  • Антология мировой политической мысли в 5т. М., 1997.
  • Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Թե­մա 1՝ ­ Քաղաքագիտության ձևավորումը որպես գիտություն: Քաղա­քագիտության օբյեկտը և առարկան: Քաղաքականության ծագումը և էությունը։
2. Թե­մա 2՝ Քաղաքական իշխանության էությունն, կառուցվածքը և լեգիտի­մու­թյունը։
3. Թե­մա 3՝ Հասարակության քաղաքական համակարգը։ Պետությունը քաղաքական համակարգի գլխավոր ինստիտուտ։
4.Թե­մա 4՝ Քաղաքական կուսակցությունները և կուսակցական համակարգեր։
5.Թե­մա 5՝ ­ Քաղաքական գործընթացներ: Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր:
6.Թե­­­մա 6՝­ Քաղաքական գաղափարախոսություններ: Թե­­­մա 7`­ Քաղաքական ընտրանի և առաջնորդություն:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ16-17, Բ17-17
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
2..զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
3.նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.ներկայացնել մտքի կառուցվածքը,
2.սահմանել-մեկնաբանել տրամաբանական ընդհանուր և մասնավոր օրենքները, որոնք ապահովում են կշռադատությունների կանոնավորությունը,
3.բացատրել տրամաբանական գիտելիքի ընդհանուր ճանաչողական և գործառնական տեսանկյունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.դրսևորել մասնագիտական գիտելիքների յուրացման և տեղեկատվության վերլուծության տրամաբանական պատշաճ հմտություններ,
5.ճիշտ կատարել և գնահատել հասկացությունների, դատողությունների, մտահանգումների հետ կապված, ինչպես նաև ապացուցման և հերքման տրամաբանական գործողությունները, նկատել ու շտկել սխալները,
6.պարզաբանել տրամաբանական գիտելիքի ու հմտությունների դերը գիտատեսական և գործնական ուսումնասիրությունների ժամանակ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7.դրսևորել տրամաբանական մտածողության անհրաժեշտ մշակույթ` պահպանելով կանոնավոր մտածողության որոշակիության, անհակասականության, հիմնավորվածության և հետևողականության հիմնարար սկզբունքների ու դրանցից բխող մասնավոր նորմերի պահանջները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
2..զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
3.նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. քննարկում,
3. անհատական աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
1.Գնահատման մեթոդները՝ առաջադրված հարցաշարի թեմաներով գրավոր աշխատանք՝ տեսական և գործնական կարողությունները վերհանող առաջադրանքերով,
2.Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանության դասընթաց: Եր., 1987:
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանություն: Եր., 1998:
  • Ивлев Ю.В., Логика. Учебник. 3-е издание. М., 2005.
  • Ивин А.А., Практическая логика. Учебное пособие. М.,2002.
  • Кириллов В.И., Орлов Г.А.,Фокина Н.И., Упражнения по логике. Учебное пособие. М., 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Տրամաբանության առարկան և նշանակությունը:
2.Միտք և լեզու:
3.Հասկացություն: Հասկացության ծավալը բովանդակությունը և տեսակները: Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ: Հասկացության ծավալի բաժանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները:
3.Սահմանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Դասակարգման էությունը տեսակներն ու կանոնները:
4.Դատողության էությունը և կազմը: Պարզ և բարդ դատողություններ, դրանց տեսակները: Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները: Անհրաժեշտ մտահանգումներ, դրանց տեսակները և կանոնները. պայմանական, բաժանանարար, լեմատիկ և անմիջական մտահանգումներ: Սիլլոգիզմ: Կրճատ մտահանգումներ: Հավանական մտահանգումներ: 5.Ինդուկցիա և դեդուկցիա: Ոչ լրիվ ինդուկցիայի տեսակները: Ինդուկտիվ հետազոտման մեթոդներ: Հմանմանություն: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները հավանական մտահանգումների ընթացքում:
6.Ապացուցում և հերքում, տարրերը և եղանակները: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները ապացուցման և հերքման ընթացքում: Պարալոգիզմ, սոփեստություն, սրամտություն, պարադոքս:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1007/Բ16-16, Բ17-16
1. Դասընթացի նպատակ
1. ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ տնտեսագիտության տեսության միկրոտնտեսագիտական հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ:
2. Ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսագիտության տեսության մակրոտնտեսական վերլուծության հիմնարար սկզբունքներին, որոնք և հիմք են հանդիսանում երկրի
տնտեսական քաղաքականության մշակման համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի` ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել սպառողի և արտադրողի վարքի հիմքում ընկած հիմնական տեսական գործոնները, 2. ներկայացնել շուկայի կառուցվածքը, տիպային մոդելները, հավասարակշռության և արդյունավետության պայմանները, 3. ձևակերպել տնային տնտեսությունների, ձեռնարկությունների և կառավարության տնտեսական վարքագծի հիմնական սկզբունքները,
4. ներկայացնել մակրոտնտեսական հիմնական ցուցանիշները և հավասարակշռության մոդելները, 5. ձևակերպել մակրոտնտեսական մոդելների միջոցով տնտեսական տարբեր քաղաքականությունների իրականացման ընդհանրական հետևանքները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 6.լուծել միկրո և մակրոտնտեսագիտական պարզ խնդիրներ, 7.կատարել տնտեսագիտական վերլուծություններ ու պարզ կանխատեսումներ, օգտագործել դրանց արդյունքները: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 8.օգտվել գիտական տարբեր աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ), 9.պատրաստել հետազոտություններ, ներկայացնել դրանց արդյունքները, վարել մասնագիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ տնտեսագիտության տեսության միկրոտնտեսագիտական հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ:
2. Ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսագիտության տեսության մակրոտնտեսական վերլուծության հիմնարար սկզբունքներին, որոնք և հիմք են հանդիսանում երկրի
տնտեսական քաղաքականության մշակման համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. խմբային աշխատանք
3.ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է 4 հարց նախապես տրամադրված
հարցաշարից։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • McConnell, Economics, 2021.
  • Сидорович А.В.-Курс экономической теории-2001.
  • Հ. Սարգսյան, Հ. Մարգարյան, «Տնտեսագիտության տեսություն», Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2017թ.։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Տնտեսագիտության տեսության առարկան և մեթոդը:
2. Շուկայական տնտեսական համակարգ:
3.Սպառողական վարքի տեսություն:
4.Արտադրության տեսություն:
5.Արտադրական գործոնների շուկաները:
6.Շուկայի կառուցվածքը՚ մենաշնորհ, բազմաշնորհ, մենաշնորհային մրցակցություն: 7.Մակրոտնտեսական ցուցանիշների սահմանումները և չափումը, համախառն եկամուտներ:
8. Տնտեսական տատանումներ, զբաղվածություն և գործազրկություն:
9. Ամբողջական պահանջարկ և առաջարկ:
10.Փողը և վարկային շուկաները:
11.Ապրանքային և ֆինանսական շուկաները:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2301/Բ16-15, Բ17-15
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողներին հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ հա­մա­կար­գիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման վերաբերյալ,
2.ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կա­տարելու համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
1.ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
2.աշխատել տեքստի, գրաֆիկական օբյեկտների, աղյուսակների հետ,
3.կատարել հաշվարկներ, կազմել դիագրամներ և գրաֆիկներ,
4.ինքնուրույն կատարել իր թղթավարությունը (կուրսային և ավարտական աշխատանքներ, հաշվարկների կատարում, զեկուցումների համար սլայդների պատրաստում և այլն)։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողներին հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ հա­մա­կար­գիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման վերաբերյալ,
2.ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կա­տարելու համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասերն անցկացվում են համակարգչի միջոցով, հանձնարարվում են խնդիրներ և ինքնուրույն առաջադրանքներ:
Ուսուցողական նյութերը և ինքնուրույն աշխատանքի առաջադրանքները տրամադրվում են ուսանողներին էլէկտրոնային տեսքով՝ փոխանցվում են էլեկտրոնային կրիչով կամ ուղարկում էլ. փոստին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ստուգարքն անցկացվում է համակարգչի միջոցով՝ ուսանողի ամփոփիչ աշխատանքի հիման վրա։ Առաջադրանքներն հիմնված են դասընթացի ընթացքում անցած թեմաների վրա։
2.Կամավորության սկզբունքով հնարավոր է ստուգարքը հանձնել առցանց եղանակով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Серогородский В., Сурин Д., Тихомиров А., Microsoft Office 2016 / Office 365, 2017 Наука и техника.
  • Katherine Murray, First Look Microsoft Office 2010, Microsoft Press.
  • Ю. Стоцкий, А. Васильев, И.Телина, Microsoft Office 2010, Питер.
  • Առաջադրանքներ՝ էլեկտրոնային կրիչով:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Բաժին 1 - Համակարգչի կառուցվածքը և աշխատանքի հիմնական սկզբունքները։
2.Բաժին 2 - Windows օպերացիոն համակարգի գրաֆիկական ինտերֆեյսի հետ աշխատելու հիմնական սկզբունքները:
3.Բաժին 3 - Տեքստային փաստաթղթերի ստեղծման և մշակման տեխնոլոգիաներ:
4.Բաժին 4 - Հաշվարկներ էլեկտրոնային աղյուսակներում, դիագրամներ, գրաֆիկներ։
5.Բաժին 5 - Ներկայացման մուլտիմեդիա տեխնոլոգիաներ՝ ստեղծում և ցուցադրում:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2203/Բ16-14,Բ17-14
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություն­ներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակելու սոցիոլոգիայի որպես գիտության կառուցվածքային մակարդակները,
2. ներկայացնելու սոցիոլոգիայի` որպես գիտության կայացման նախադրյալները, գիտությունների համակարգում սոցիոլոգիայի տեղն ու դերը, սոցիոլոգիայի աշխարհայացքային և էթիկական առանձնահատկությունները, ուսումնասիրության առարկան,
3. նկարագրելու հիմնական սոցիոլոգիական մոտեցումները, մշակույթի տարրերը, ինչպես նաև հասարակության մեջ տեղի ունեցող մի շարք սոցիալական գործընթացներ ու հրատապ սոցիալական հիմնախնդիրներ,
4. նկարագրելու սոցիալական գործողության և հասարակության սոցիալական կառուցվածքի փոխկապվածությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. օգտվելով սոցիոլոգիական հասկացութային գործիքակազմից` մեկնաբանելու հասարակական գործընթացներն ու հիմնախնդիրները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություն­ներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.Դասընթացը ենթադրում է դասախոսություններ, լսարանում ուսանողների թե´ պասիվ ունկնդրում, թե´ մասնակցություն քննարկումներին, ինչպես նաև՝ հանձնարարված գրականության արտալսարանային ընթերցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ստուգարք՝ եզրափակիչ բանավոր ստուգման ձևաչափով: Բանավոր ստուգման հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Гидденс Э. “Социология”// 2-е изд., полн. перераб. и доп., М.: Эдиториал УРСС, 2005.
  • Миллс Ч. Р. “Социологическое воображение”// Пер. с англ. О. А. Оберемко. Под общей редакцией и с предисловием Г. С. Батыгина. - М.: Изда-тельский Дом NOTA BENE, 2001, 264 с.
  • Штомпка П. “Социология. Анализ современного общества” М.: Логос, 2005, 664 с.
  • Macionis J.J. “Sociology”// USA: Pearson Education, Inc., 14th ed., 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սոցիոլոգիան որպես գիտություն. կայացման առանձնահատկությունները
2. Սոցիոլոգիայի օբյեկտն ու առարկան. մոտեցումներ և տեսական պարադիգմաներ
3. Սոցիոլոգիան գիտությունների համակարգում
4. Սոցիոլոգիական աշխարհայացք և սոցիոլոգիական էթիկա
5. Սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքը
6. Ի՞նչ է հետազոտությունը, որո՞նք են հետազոտության տեսակները, ո՞վ է հետազոտողը
7. Մշակույթ, մշակույթի տարրեր
8. Հասարակությունը որպես սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկա
9. Հասարակության սոցիալական կառուցվածքը. սոցիալական ինստիտուտներ
10. Սոցիալական խմբեր և կազմակերպություններ
11. Հասարակություն և անձ. սոցիալական փոխազդեցություն և սոցիալականացում
12. Շեղվող վարք և սոցիալական վերահսկողություն
13. Սոցիալական անհավասարություն. շերտավորում և մոբիլություն
14. Ազգաբնակչություն, ուրբանիզացիա և միգրացիա
Սոցիալական փոփոխություններ, գործընթացներ և շարժումներ։
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1705/Բ16-13, Բ17-13
1. Դասընթացի նպատակ
1.լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
2.ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
3.տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցներն օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
4.խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել գրավոր և բանավոր խոսքը՝ հիմնական նորմատիվ, հաղորդակցական, էթիկական տեսանկյուններից,
2. ձևակերպել ռուս գրական լեզվի հիմնական նորմերը,
3. նկարագրել պարբերանշված լեզվական միջոցների կիրառումը տարբեր հաղորդակցական իրավիճակներում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.կիրառել գրական լեզվի ժամանակակից նորմերը,
5. կառուցել խոսքը լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական նորմերին համապատասխան,
6. վերհանել և վերացնել սխալները և վրիպումները՝ լեզվի տարբեր մակարդակներում։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. ստեղծագործաբար կիրառել ձեռք բերած գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
2.ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
3.տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցներն օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
4.խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. բանավոր խոսքի զարգացմանն ուղղված վարժություններ, քննարկումներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ստուգարքը բաղկացած է 2 մասից՝ բանավոր և գրավոր: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով: Ուսանողներին տրվելու են վերլուծության համար տարբեր ժանրերի տեքստեր, որտեղ պետք է վերհանվեն և ուղղվեն սխալները՝ ըստ գրական լեզվի ժամանակակից նորմերի (լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Введенская Л.А. Русский язык и культура речи. Москва, 2002.
  • Введенская Л.А. Словарь ударений для работников радио и телевидения. Ростов-на-Дону, 2012.
  • Вербицкая Л.А. и др. Давайте говорить правильно! Трудности современного русского произношения и ударения: Краткий словарь-справочник. Москва, 2003.
  • Воронцова Т.А. Культура речи. Ижевск, 2011.
  • Голуб И.Б. Риторика: учитесь говорить правильно и красиво. Москва, 2013.
  • Розенталь, Д.Э. Большой справочник по русскому языку. Москва, 2017.
  • Розенталь, Д.Э. Словарь трудностей русского языка. 20000 слов: 20 000 слов. Москва, 2012
  • Розенталь Д.Э. Справочник по правописанию и литературной правке. Москва, 2003.
  • Розенталь, Д.Э. Справочник по русскому языку. Практическая стилистика. Москва, 2011
  • Розенталь Д.Э. Русский язык. Орфография. Пунктуация. Орфографический словарь. (Классический справочник). Москва, 2011.
  • Русский язык и культура речи. Под ред. Максимова В.И., Голубевой А.В. Санкт-Петербург, 2010.
  • www.cultrechi.narod.ru - «Грамотная речь, или Учимся говорить по-русски». Словари.
  • www.gramota.ru - Справочно-информационный Интернет-портал «Русский язык».
  • www.slovari.ru - Электронная библиотека словарей русского языка.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Խոսքի մշակույթ որպես լեզվաբանական առարկա:
2.Լեզվի հասարակական դերը:
3. Գրավոր և բանավոր խոսքի առանձնահատկությունները:
4.Ռուս գրական լեզվի նորմերի համակարգը:
5.Հնչյունական (արտասանական) նորմեր:
6. Բառագիտական նորմեր:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
30 ժամ դասախոսություն
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1107\Բ 16-12, Բ17-12
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
2.ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին գիտելիքներ,
3.ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.վերարտադրել «մշակույթ» հասկացության ամենատարածված սահմանումները,
մշակույթի առաջացման և զարգացման տեսությունները,
2.ներկայացնել մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, մշակույթի ծագման և զարգացման հիմնական օրինաչափությունները,
3.քննարկել համաշխարհային և հայ մշակույթների պատմական զարգացումների օրինաչափությունները, նկարագրել ժամանակակից մշակութային գործընթացները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.բացահայտել մշակութային երևույթների բաղադրիչներն ու դրսևորումները,պատճառներն ու պայմանները,
5.զանազանել համաշախարհային մշակութային գործընթացի
պատմական և լոկալ դրսևորումները,
6.տարանջատել մերօրյա մշակութային երևույթները և գործընթացները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7.վերլուծել փաստեր և կատարել հետևություններ,
8.ստեղծագործաբար կիրառել մշակույթի մասին ստացած գիտելիքները մշակույթի տարբեր ոլորտներում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
2.ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին գիտելիքներ,
3.ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.դասախոսություն,
2.գործնական պարապմունք,
3.դիդակտիկ նյութերի մատուցում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր:
Տրվում է առավելագույնը 4 հարց`նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գուրևիչ Պ. Մշակութաբանություն, Ե., 2002:
  • Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология, М., 2004:
  • Кравченко А. И. Культурология, М., 2003.
  • Розин В.М. Культурология. М., 1998.
  • Armenian Folk Arts, Culture and Identity. Bloomington and Indianapolis, Indiana Univ. Press,
  • 001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Մշակութաբանության ուսումնասիրման օբյեկտը, առարկան և խնդիրները:
2.«Մշակույթ» հասկացության սահմանումները, մշակույթի բնույթի, ծագման և զարգացման վերաբերյալ տեսությունները:
3.Մշակույթն ուսումնասիրող գիտակարգերը:
4.Մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, գործառույթները և մեխանիզմները:
5.Մշակութային գործընթացներ:
6.Մշակութային նորմեր, պրակտիկաներ և մշակութային կապիտալ հասկացությունները:
7.Մշակութային ավանդույթը և նորույթը, ադապտացման, ինտեգրման և ձուլման հասկացությունները:
8.Մշակույթը և բնությունը, մշակութայինի և բնականի հարաբերակցութունը:
9.Մշակույթը «անհատ», «հասարակություն», «էթնոս», «քաղաքակրթություն» կատեգորիաների համատեքստում:
10.Մշակույթը և գենդերը:
11.Մշակույթը և սոցիալական կառուցվածքը:
12.Մշակույթի քաղաքական և տնտեսական չափումները:
Մշակույթը և լեզուն:
13.«Զանգվածային», «էլիտար», «քաղաքային» մշակույթ հասկացությունները։
Համաշխարհային մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
14.Հայ մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
15.Ժամանակակից մշակութային գործընթացները և գլոբալացման խնդիրը:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/ շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ16-11, Բ17-11
1. Դասընթացի նպատակ
1.մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
2.մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
3.թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի` ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1.սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, 2.ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, 3.ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, 4.սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը, 5.ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 6.քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, 7.ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, 8.բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն, 9.իրականացնել փաստերի ստուգում, 10.վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 11.աշխատել գիտական գրականության հետ, 12.կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները, 13.քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
2.մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
3.թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.դասախոսություն,
2.սեմինար պարապմունք,
3.քննարկում,
4.պրակտիկ աշխատանքներ,
5.հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
1.Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
2.Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
2.Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
3.Փաստերի ստուգում:
4.Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
5.Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
6.Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական - 30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1602/Բ16-1, Բ17-1
1. Դասընթացի նպատակ
1. լեզվական իրազեկության զարգացում ՝ գիտելիքների և կարողությունների բառապաշարի, քերականության, և անգլերեն լեզվի՝ որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին,
2. հաղորդակցական գործընթացի և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
3. մասնագիտական հասկացությունների և տերմինների ազատ կիրառում,
4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման և թարգմանության հմտությունների տիրապետում։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թարգմանել մասնագիտական տեքստը անգլերենից-հայերեն բառարանի օգնությամբ
2. զրուցել իր մասնագիտության ոլորտում. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ
3. երկխոսության մեջ մտնել մասնագիտական թեմաներով։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
5. զրույց վարել մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
գ. ընդհանրական /փոխանցելի կարողությունները.
6. օգտվել մասնագիտությանը առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից,
7. դասակարգել և բաշխել ստացած տեղեկատվությունը՝ կիրառելով առցան միջոցները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. լեզվական իրազեկության զարգացում ՝ գիտելիքների և կարողությունների բառապաշարի, քերականության, և անգլերեն լեզվի՝ որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին,
2. հաղորդակցական գործընթացի և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
3. մասնագիտական հասկացությունների և տերմինների ազատ կիրառում,
4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման և թարգմանության հմտությունների տիրապետում։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
2. անհատական և խմբային աշխատանք
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք
ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ա.Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վրա),
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Edward R. Kolevzon, John A. Heine “Our world and Its People” the USA 1977
  • М.А. Васильева “English for the students of Geography part II” Издательство
  • “Менеджер”, 2001.
  • Walker R. and Harding K ., Tourism 2. Oxford English for Careers, Oxford University
  • Press, 2007.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցների կիրառում մասնագիտական տեքստերում
2. մասնագիտական բառապաշարի օգտագործում
մասնագիտության ոլորտում գրավոր և բանավոր խոսքի զարգացում
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն- 30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1308/ Բ 16-9, Բ17-9
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
2.ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել հոգեբանության, հոգեբանական երևույթների, գործընթացների, անձի հոգեկան առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնել անձի կառուցվածքային և անհատատիպաբանական առանձնահատկությունները, պահանջմունքների և դրդապատճառների հիերարխիան,
3. թվարկել միջանձնային հարաբերությունների, դրանց տեսակների, միջանձնային ընկալման և դրանց դերի մասին կրթական միջավայրում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
վերլուծել աշակերտների, աշակերտ-ուսուցիչ հարաբերությունների ձևավորման և զար­գացման վրա տարբեր ներքին և արտաքին հոգեբանական գոր­ծոն­­ների ազդեցության առանձնահատկությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
2.ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4.պրակտիկ աշխատանքներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
1.Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան,
2.Գնահատման չափանիշները՝ էսսե-ի ներկայացում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Նալչաջյան Ա. Ընդհանուր հոգեբանության հիմունքներ Գիրք 1., Եր., Լույս. 1991, 512 էջ
  • Հոգեբանություն. դեմքեր, փաստեր / Ուսումնական ձեռնարկ., Ավանեսյան Հ. և համահեղ., Եր. ԵՊՀ հրատ. 2010, 204 էջ:
  • Հոգեբանության հիմունքներ. Դ. Ռ. Հայրապետյան/Դասընթացի ուսումնական ծրագիր. Եր: Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2008 թ., 64 էջ
  • Հովհաննիսյան Ս. Մասնագիտական կողմնորոշման հիմունքներ (գործնական հոգեբանություն). Ուս. ձեռնարկ, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2014 թ., 332 էջ
  • Տարիքային և մանկավարժական հոգեբանություն:/պրոֆ. Ա. Վ. Պետրովսկու խմբագրու­թյամբ. - Թարգմանիչ Ա. Ա. Նալչաջյան. - Երևան, «Լույս» հրատարակչություն. - 1977.
  • Немов Р. С. Психология. Книга 3. М.: ВЛАДОС ИМПЭ им. А. С. Грибоедова, 2002.
  • Психология личности. Хрестоматия в 2-х т. / Под. Ред. Д. Я. Райгородского. - Самара: “Бахрар-М”, 2002.
  • Introduction to Psychology//
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ժամանակակից հոգեբանության մարտահրավերները և ուղղությունները: Հոգեբանական հետազոտության մեթոդները և մեթոդիկաները: Հոգեբանության բնագիտական և սոցիալական հիմքերը:
2. Հոգեկանի կառուցվածքը՝ հոգեկան հատկություններ, վիճակներ, գործընթացներ: Հոգեկանի զարգացման շարժիչ ուժերն ու պայմանները:
3. Անձի կառուցվածքը: Անձի տեսությունները: Դպրոցական տարիքի հոգեբանություն:
4. Միջանձնային ընկալում, միջանձնային հարաբերությունների հոգեբանություն: Հաղորդակցում: Հաղորդակցման հոգեբանական յուրահատկությունները դպրոցում:
5.Մանկավարժի մասնագիտական գործունեության հոգեբանական առանձնահատկությունները:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային
դասախոսություն- 30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1306 /Բ 16-8, Բ17-8
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
2.ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակել, անվանել հաղորդակցման հիմնական կատեգորիաները, սահմանել և համեմատել դրանք,
2. վերլուծել հաղորդակցման մեխանիզմները հոգեբանական գիտելիքի դիտանկյունից։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. ձևավորել և գնահատել հաղորդակցման ռազմավարություններ,
4.հոգեբանական մեթոդաբանությամբ վերլուծել և գնահատել ռիսկային պայմաններում իրագործվող հաղորդակցումը,
5.մշակել արդյունավետ հաղորդակցման առաջարկներ և իրագործել դրանք:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6.կիրառել ընդհանրական գիտելիքներն արդյունավետ կառավարչական և կազմակերպչական գործունեություն իրականացնելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
2.ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. խմբային աշխատանք՝ քննարկում:
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով.
1.Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան։
2.Գնահատման չափանիշները՝ ստուգարքն անցկացվում է նախապես տրված հարցաշարի հիման վրա, յուրաքանչյուր ուսանողի՝ 3-ական հարց։ Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակին ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատների, զեկուցումների, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Ա. Մարքեթինգը տնտեսության կառավարման համակարգում, Երևան, 2007 թ.։
  • Կառավարման հոգեբանություն/ կազմ. Սեդրակյան Ս., Եդիգարյան Վ., Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2004։
  • Կառավարման հոգեբանության մի քանի հարցեր/ կազմ. Սահակյան, Ուսումնական ուղեցույց, Երևան, 2015։
  • Аминов, И.И. Психология делового общения: Учебник / И.И. Аминов. - М.: Юнити, 2018. - 270 c.
  • Берн, Э. Игры, в которые играют люди. Психология человеческих взаимоотношений. Люди, которые играют в игры, Л.,2012.
  • Волков, Б.С. Психология педагогического общения: Учебник для бакалавров / Б.С. Волков, Н.В. Волкова, Е.А. Орлова. - Люберцы: Юрайт, 2016. - 335 c.
  • Ильин, Е.П. Психология общения и межличностных отношений / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2013. - 576 c.
  • Измайлова М. А. Деловое общение: Учебное пособие / М. А. Измай- лова. - 4-е изд. - М.: Издательско-торговая корпорация. «Дашков и К°», 2011. - 252 c.
  • Райгородский Д.Я. Психология менеджмента. Учебное посбие. Самара: Изд.дом «Бахран-М», 2005.-768с.
  • 0. Шеламова, Г.М. Деловая культура и психология общения: Учебник / Г.М. Шеламова. - М.: Academia, 2018. - 256 c.
  • S. Shyam Sundar ., (2015), The Handbook of the Psychology of Communication Technology.
  • The Business Communication Handbook Judith Dwyer 9th Edition//https://pdfgoal.com/downloads/the_business_communication_handbook_judit…
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Բաժին 1՝ Արդյունավետ հաղորդակցում, հիմնական առանձնահատկությունները:
Բաժինը ներառում է հաղորդակցում հասկացության սահմանումը և վերլուծությունը սոցիալական հոգեբանության դիտանկյունից: Հաղորդակցումը քննարկվում է հոգեբանական դասական և ժամանակակից տեսությունների համատեքստում: Դիտարկվում են արդյունավետ հաղորդակցման հիմնական առանձնահատկությունները, օրինաչափությունները, մեխանիզմները:
2.Բաժին 2՝ Միջանձնային ընկալումը հաղորդակցման գործընթացում:
Բաժինը ներառում է սոցիալական պերցեպցիայի հիմնական օրինաչափություններն ու մեխանիզմները: Քննարկվում են ընկալման կարծրատիպերը և դրանց տեսակները, կարծրատիպային էֆեկտները: Ատրակցիայի և ատրիբուցիայի երևույթները դիտարկվում են հաղորդակցման համատեքստում:
3.Բաժին 3՝ Հաղորդակցումը սոցիալական տարբեր ոլորտներում:
Բաժինը ներառում է իմացության և հմտությունների ձևավորումը գործարար հաղորդակցման հիմնական օրինաչափությունների մասին: Վերբալ և ոչ վերբալ գործարար հաղորդակցում, գործարար իմիջ, գործարար էթիկա, բանակցությունների վարման առանձնահատկությունները:
4.Բաժին 4՝ Հեռավար հաղորդակցման առանձնահատկությունները և միտումները, հմտությունների դրսևորման ձևերը։
Բաժինը ներառում է հեռավար հաղորդակցման սահմանումը, ժամանակակաից ձևերի նկարագրությունը։
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2101/Բ16-7, Բ17-7
1. Դասընթացի նպատակ
1.տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել ժամանակակից կրոնագիտության տեսական հիմունքներին ու հիմնախնդիրներին, աշխարհում գոյություն ունեցող կրոններին, դրանց դասակարգման սկզբունքներին, օրինաչափություններին ու առանձնահատկություններին,
2.տալ ընդհանուր գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային, կառուցվածքային առանձնահատկությունների և պատմության վերաբերյալ,
3.ծանոթանացնել ժամանակակից առավել մեծ տարածում ունեցող կրոնների դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի` ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել կրոնի սահմանումը և կառուցվածքը, տեղն ու դերը հասարակության մեջ, 2. նկարագրել ժամանակակից կրոնների և կրոնի պատմական ձևերի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը, ազգային և համաշխարհային կրոնների բնութագիրը, գլխավոր առանձնահատկություններն ու հիմնական գծերը, ոչ ավանդական կրոնների առանձնահատկությունները և դասակարգումը, 3. լուսաբանել Հայոց եկեղեցու պատմությունը, դավանաբանական առանձնահատկություններն ու ՀՀ արդի կրոնական իրավիճակը: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4.վերլուծել կրոնական ու կրոնագիտական գրականությունը, 5.դասակարգել կրոնի բազմազան և տարատեսակ դրսևորումները, խմբավորել և համեմատել տարբեր կրոններ, 6.բացահայտել և վերլուծել ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, ծիսապաշտամունքային, դավանաբանական առանձնահատկությունները: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7.արժևորել ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, 8.կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել ժամանակակից կրոնագիտության տեսական հիմունքներին ու հիմնախնդիրներին, աշխարհում գոյություն ունեցող կրոններին, դրանց դասակարգման սկզբունքներին, օրինաչափություններին ու առանձնահատկություններին,
2.տալ ընդհանուր գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային, կառուցվածքային առանձնահատկությունների և պատմության վերաբերյալ,
3.ծանոթանացնել ժամանակակից առավել մեծ տարածում ունեցող կրոնների դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների վերաբերյալ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները և մասնակցում թեմատիկ քննարկումներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. ստուգարքն անցկացվում է նախօրոք տրված հարցաշարով՝ բանավոր ներկայացման հիման վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Կրոնագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Մաս 1, Կրոնագիտության ներածություն, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2020, (համահեղ.` Անուշավան եպս. Ժամկոչյան, Հովհաննես Հովհաննիսյան, Պարգև Բարսեղյան, Գոհար Սարգսյան):
  • Քրիս­տոնյա Հայաս­տան։ Հան­րա­գիտա­րան, Երևան, Հայկ. հան­րա­գիտ., 2002։
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1-2. М., 2007.
  • Лебедев В. Ю. Религиоведение; учебник для бакалавров, М. 2013.
  • Основы религиоведения (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) М., 2005.
  • Религиоведение, (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб, 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Կրոնագիտությունն իբրև գիտություն: «Կրոնագիտության հիմունքներ» դասընթացի կառուցվածքը, բովանդակությունը, հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների հա­մա­կարգը։ «Կրոն» հասկացությունը, կառուցվածքը, գործառույթները, Կրոնի տի­պա­բանությունը և պատ­մա­կան ձևերի դա­սա­կարգման սկզ­բուն­քները։ Կրոնի վաղ ձևերը:
2.Նախ­նա­դարյան (վաղ) հա­վա­տա­լիք­ներ. Դիցաբանություն և կրոն: Բազ­մաստվածություն և միաստվածություն։ Հայոց դիցաբանություն:
3.Ազգային և համաշխարհային կրոնների սահմանումն ու համառոտ բնութագիրը: Ժամանակակից ազգային կրոններ: Կրոնը ժամանակակից աշխարհում: Հնդկաստանի ազգային կրոնները (հինդուրիզմ, ջայնիզմ, սիկհիզմ), Չինաստանի և ճապոնիայի ազգային կրոնները, (դաոսականություն, կոնֆուցիականություն, սինտո), Հուդայականության էու­թյունը և բնու­թագ­րիչ ա­ռանձնա­հատ­կու­թյուն­ները։ Բուդդայականության առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները:
4.Քրիստոնեության առաջացումը և զարգացումը: Քրիստոնեության դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները:
5.Ուղղափառություն. Կա­թո­լիկություն. Բո­ղո­քա­կանություն, բողոքական ավանդական և ոչ ավանդական հարանվանություններ, Հայոց եկեղեցու դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները:
6.Իսլամի առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները:
7.Հայաստանի Հանրապետությունում կրոնական իրավիճակի ընդհանուր բնութագիրը:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային
դասախոսություն 30 ժամ
2 ժամ\շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0105- Բ16-6
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
· ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպել վիճակագրական խնդիրներ,
2. կառուցել նմուշին համապատասխան հաճախությունների սյունապատկերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերլուծելով առկա տվյալները` կատարել վիճակագրական հետևություններ,
4.կարողանալ ստանալ տարբեր բնութագրիչների գնահատականներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. համակարգել և վերլուծել ստացած տեղեկատվությունը, անել հետևություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
· ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գասպարյան Կ. Վ., <<Վիճակագրության խնդիրների ժողովածու>>, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2017,
  • Ивченко Г. И., Медведев Ю. И., “Математическая статистика’’, кн. дом “ Либроком’’, М., 2014,
  • Ն. Գ. Ահարոնյան, Ե. Լ. Իսրաելյան, <<Հավանականությունների տեսության խնդրագիրք>>, ԵՊՀ, 2016,
  • Ե. Հարությունյան և այլոք, Հավանականություն և կիրառական վիճակագրություն, 2000։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Նկարագրական վիճակագրություն:
2. Նմուշային եղանակ:
3. Գնահատման տեսություն:
4. Միջակայքային գնահատականներ։
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն- 30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1901/Բ16-5, Բ17-5
1. Դասընթացի նպատակ
1.Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի արդի ձևերը, իրավական կարգավորման կառուցակարգը, իրավունքի համակարգի հիմնական ճյուղերը, դրանց կարգավորման հիմնական աղբյուրները,
2. տարբերել օրինականություն, իրավաչափ և իրավախախտ վարքագիծ, իրավական պատասխանատվություն հասկացությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. համեմատել և տարբերակել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի աղբյուրները, դրանց աստիճանակարգությունը,
4. իրականացնել իրավական և սեփական իրավունքների պաշտպանության գործողություններ։
5.դրսևորել իրավական աշխարհայացք և իրավական մշակույթ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. ինքնուրույն ուսումնասիրել իրավական կարգավորման աղբյուրները,
7.օգտվել իրավական տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, օրենսգրքեր, օրենքներ),
8.օժանդակել օրինականության ապահովմանը, ցուցաբերել ակտիվություն, հարգել օրենքը և իրավական պետության արժեքները, ունենալ բարոյաիրավական պատշաճ գիտակցություն, պատասխանատվության զգացում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. ինքնուրույն աշխատանք,
2. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
3. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր կամ գրավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՀՀ Սահմանադրություն, 2015 թ. խմբագրությամբ:
  • ՀՀ քաղաքացիական, քրեական, ընտանեկան, աշխատանքային, քրեական և քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերը:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան ''Պետության և իրավունքի տեսություն -1'', Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան Պետության և իրավունքի տեսություն-2, Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Հասարակություն և պետություն:
2.Իրավունք: Իրավական կարգավորման կառուցակարգը և իրավունքի կենսագործումը։
Իրավունքի ձևերը: Իրավունքի համակարգը: Օրինականություն, իրավաչափ վարքագիծ, իրավախախտում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրավական հիմնահարցերը: 3.Սահմանադրական իրավունք:
4 Դատական իշխանություն և դատական համակարգ:
5.Քաղաքացիական իրավունք:
6.Աշխատանքային իրավունք:
7.Ընտանեկան իրավունք:
8.Էկոլոգիական իրավունք:
9.Քրեական իրավունք:
3-րդ կամ 4-րդ կիսամյակ
2 ժամ դասախոսություն
2 ժամ /շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1005/Բ16-4, 17-3
1. Դասընթացի նպատակ
1.տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիք և իմացություն,
2.ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական անհրաժեշտ հմտությունները,
3.ձևավորել բիզնես պլանների մշակման կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.սահմանել ձեռնարկատիրական գործունեության էությունը և հիմնական հասկացությունները, բնորոշիչները, գործարարության փուլային զարգացման առանձնահատկությունները,
2.ներկայացնել գործարարության տեսա-մեթոդական և տեսա-գործնական հենքերը,
3.լուսաբանել գործարարության կազմակերպման ձևերը, կառավարման սկզբունքները և մոտեցումները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.վերլուծել և տարբերակել գործարարության համակարգերն ու տիպերը, գտնել բիզնեսի զարգացման համարժեք մոտեցումները, 5.գնահատել ՀՀ-ում գործարար միջավայրը, ներկայացնել գործարարության զարգացման հնարավորությունները, խնդիրներն ու ռիսկերը, կանխատեսել գործարարության զարգացման հնարավորություններն ու հեռանկարները, 6.օգտվել բիզնես-պլանների մշակման գործիքներից, կիրառել Պորտերի մրցակցային հինգ ուժերի և SWOT վերլուծական գործիքները, կատարել բիզնես նախագծի արդյունավետության գնահատում։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7.օգտվել տեղեկատվական-վերլուծական տարատեսակ աղբյուրներից՝ ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ, միջազգային կազմակերպությունների տարեկան զեկույցներ, կատարել անհրաժեշտ վերլուծություններ,
8.իրականացնել գործարարության իրավիճակային ներկայացումներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիք և իմացություն,
2.ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական անհրաժեշտ հմտությունները,
3.ձևավորել բիզնես պլանների մշակման կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.դասախոսություններ
2.ինքնուրույն աշխատանք՝ որպես դասընթացի նյութի յուրացման առավել արդյունավետ միջոց,
3.անհատական և խմբային քննարկումներ,
4. իրավիճակային խնդիրների լուծում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր եղանակով՝ համաձայն հաստատված հարցաշարի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Դավոյան Ս., Բիզնեսի կառավարում, ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2017 թ.։
  • Бекетова О.Н, В.И.Найденков, Бизнес-план, Уч.пособие для вузов, Теория и практика, М., 2009, 288с.
  • Буров В.Ю. “Основы предпринимательства” Уч.пособие Чита, 2011. - 441 с.
  • Питер Ф.Друкер, Бизнес и инновации, пер. с англ.-М: “И.Д.Вильямс”, 2009, 432с.
  • Business Management, L. loykie, M. Mushena, Robert A. Pierce, 2022
  • Principles of Business Management, Dr. S. C., Saksena, 2020.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Թեմա 1. Գործարարության էությունը և զարգացման փուլային բնորոշիչները
2.Թեմա 2. Ձեռներեցական որոշումների կայացման գործընթացը. ձեռներեցական հաշվարկներ
3.Թեմա 3. Ձեռնարկատիրական գործունեության ֆինանսավորման աղբյուրները և եղանակները։
4.Թեմա 4. Ձեռներեցի գործողությունների տրամաբանությունը և ձեռներեցական գործընթացը
5.Թեմա 5. Ձեռնարկատիրական գործունեության տեսակները և դրանց չափորոշիչները:
6.Թեմա 6. Ձեռներեցության ձևերը և մոդելները
7.Թեմա 7. Բիզնեսի ռազմավարական զարգացումը և բիզնես ռազմավարությունը:
8.Թեմա 8. Բիզնեսի ռազմավարական պլանավորումը և ռազմավարական կառավարումը.
իրագործման փուլային առանձնահատկությունները:
9.Թեմա 9. Բիզնեսի ռազմավարական պլանի մշակման և ռազմավարական կառավարման գործնական քննարկումներ՝ անհատական (խմբային) աշխատանքների շրջանակներում:
10.Թեմա 10. Ձեռնարկատիրական գործունեության կազմակերպումը. բիզնես պլան
11.Թեմա 11. Բիզնեսի իրավիճակային վերլուծություններ և խնդիրներ:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն - 30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0708/Բ16-3, Բ17-3
1. Դասընթացի նպատակ
1. Ուսանողների մոտ ձևավորել պատկերացում բնագիտության ժամանակակից
հիմնախնդիրների մասին:
2. Ձևավորել պատկերացումներ բնական գիտությունների զարգացման
ժամանակակից օրինաչափությունների և հեռանկարների մասին:
3. Ձևավորել որոշակի աշխարհահայացք մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների բացատրության համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել բնության համակարգերի կառուցվածքի, առաջացման և էվոլյուցիայի կոնցեպցիաները,
2. նկարագրել մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների օրինաչափությունները,
3. հիմնավորել ժամանակակից բնագիտության նվաճումների կիրառման
կարևորությունը և անհրաժեշտությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. լուսաբանել մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթները,
5. օգտագործել գիտելիքները բնության երևույթների օրինաչափությունները
մեկնաբանելու և գնահատելու համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. օգտագործել ստացած գիտելիքները մասնագիտական գործունեության ընթացքում իրադրական տարբեր հարցեր լուծելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. Ուսանողների մոտ ձևավորել պատկերացում բնագիտության ժամանակակից
հիմնախնդիրների մասին:
2. Ձևավորել պատկերացումներ բնական գիտությունների զարգացման
ժամանակակից օրինաչափությունների և հեռանկարների մասին:
3. Ձևավորել որոշակի աշխարհահայացք մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների բացատրության համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. համակցված դասեր՝ հեռահար դասընթացներ (Moodle համակարգով)
դասախոսություններ,
2. ինքնուրույն աշխատանք` գրականության ընթերցում, Moodle համակարգում զետեղված դասախոսությունների ընթերցում, առաջադրանքների կատարում և խմբային քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ստուգարք, որն անցկացվում է թեստային համակարգով, on line, տրվում է առավելագույնը 60 հարց, նախապես կազմված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Горелов А. А. Концепции современного естествознания М., 2015, 355 с.
  • Найдышь В. Концепции современного естествознания: Учебник, М.,2016.
  • Рыбалов Л. Б. Садохин А. П. Концепции современного естествознания, М., 2012, 415 с.
  • Стрельник О.Н. Концепции современного естествознания. Краткий курслекций. Учебное пособие. М., 2012.
  • Ասլանյան Լ. Ս., Կարայան Հ. Ս. Ժամանակակից բնագիտության հայեցա-կարգերը, Մեթոդական աշխատանք, Ե., 2011, 115 էջ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բնագիտության ժամանակակից կոնցեպցիաների հիմնական խնդիրները:
2. Բնագիտության և հումանիտար գիտությունների կապը:
3. Գիտության և կրոնի փոխհարաբերությունները:
4. Բնագիտության զարգացման պատմությունը:
5. Գիտական հեղափոխությունները և դրանց դերը բնագիտության զարգացման գործում:
6. Աշխարհի գիտական նկարագիրը:
7. Դասական և ժամանակակից ֆիզիկայի հիմնադրույթները:
8. Դասական և ժամանակակից տիեզերագիտության հիմնադրույթները:
9. Դասական և ժամանակակից քիմիայի հիմնադրույթները:
10. Դասական և Ժամանակակից կենսաբանության հիմնադրույթները:
Համընդհանուր նշանակության աշխարհահայացքային 3 կարևորագույն պրոբլեմների՝ Տիեզերքի, կյանքի և մարդու ծագման վերաբերյալ ժամանակակից տեսությունները բնագիտության ոլորտում:
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ16 -2
1. Դասընթացի նպատակ
1.վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
2.կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
3.ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի` ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել բարոյական հարաբերությունների հիմունքները և տիպաբանությունը, 2. ձևակերպել սիրո մետաֆիզիկայի, ընտանիքի պլանավորման և սիրո հոգեվերլուծության արդի մարտահրավերները, 3. մատնանշել բարոյական կոնֆլիկտների լուծման և հաղթահարման տեխնոլոգիաները, բիզնես էթիկայի և քաղաքական էթիկայի գործառնական սկզբունքները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. առանձնացնել բարոյական ընտրության գործընթացներում վճռորոշ գործոնները և մեխանիզմները, 5. ընտրել տարբեր միջավայրերում բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելները, 6. գնահատել բարոյականության դերը հասարակական կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման գործում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը, 8. վերլուծել արդի քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական տեսանկյունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
2.կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
3.ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
1.Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
2.Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան,պատասխանների ամբողջականություն և հիմնավորվածություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Апресян Ю. Этика. М., 2004.
  • Бодрийяр Ж. Забыть Фуко. СПБ, 2011.
  • Матвеев П. Религиозная этика. М., 2014.
  • Фромм Э. Искусство любить. М., 2008.
  • Щвейцер А. Культура и этика. М., 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բարոյականության էությունը և կառուցվածքը:
2. Բարոյական հարաբերությունների էությունը
3. Կրոնական էթիկա:
4. Բիոէթիկա:
5. Քաղաքական էթիկա:
6. Սիրո մետաֆիզիկա:
7.Կյանքի իմաստը:

Մասնագիտական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
4-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-60 ժամ, սեմինար-30 ժամ
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/Բ30
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ուսուցանել ուսանողներին միջնադարյան արևմտաեվրոպական արվեստի զարգացման հիմնական ուղին, հիմնական սկզբունքները, տարբերությունները արևելեաքրիստոնեական, բյուզանդական արվեստի սկզբունքներից, ոճական և պատկերագրական առանձնահատկությունները;

2.Ծանոթացնել ուսանողներին միջնադարյան արվեստի գեղարվեստական լեզվին և մտածողությանը, նոր աշխարհահայացքին՝ կապված քրիստոնեության, կաթոլիկության և գերմանական բարբարոս ցեղերի հավատալիքների և մշակութային ավանդույթների հետ;
3.Սովորեցնել ճանաչել և վերծանել արևտաեվրոպական միջնադարյան արվեստի հիմնական փուլերն ու ստեղծագործությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Պատկերացնել արևմտաքրիստոնեական՝ 7-16-րդ դարերի կերպարվեստի և ճարտարապետության անցած ուղին, արվեստի նոր տեսակների և ժանրերի զարգացումը, ազգային դպրոցների ձևավորումը;
2. Ճանաչել այդ կերպարվեստի և ճարտարապետության հիմնական հուշարձանները;
3. Դասակարգել և մեկնաբանել այդ արվեստի ժամանակագրական և ոճական փուլերը, պատկերագրական համակարգերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. Կարողանալ վերլուծել միջնադարյան արվեստի ստեղծագործությունները, դրանց ոճն ու պատկերագրությունը;
1. Համեմատել հայկական և արևմտաեվրոպական միջնդարյան արվեստների առանձնահատկությունները;
2. Կիրառել ձեռք բերված գիտելիքներն ու ունակությունները ողջ միջնադարյան արվեստի հուշարձանների վերլուծման, ուսումնասիրման մեջ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. Կատարել հետազոտություն միջնադարյան ժամանակաշրջանի արվեստի բնագավառում;
Դասակարգել արևմտաեվրոապական արվեստի ժամանակաշրջանների համաեվրոպական ոճերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ուսուցանել ուսանողներին միջնադարյան արևմտաեվրոպական արվեստի զարգացման հիմնական ուղին, հիմնական սկզբունքները, տարբերությունները արևելեաքրիստոնեական, բյուզանդական արվեստի սկզբունքներից, ոճական և պատկերագրական առանձնահատկությունները;

2.Ծանոթացնել ուսանողներին միջնադարյան արվեստի գեղարվեստական լեզվին և մտածողությանը, նոր աշխարհահայացքին՝ կապված քրիստոնեության, կաթոլիկության և գերմանական բարբարոս ցեղերի հավատալիքների և մշակութային ավանդույթների հետ;
3.Սովորեցնել ճանաչել և վերծանել արևտաեվրոպական միջնադարյան արվեստի հիմնական փուլերն ու ստեղծագործությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Նկարագրական և վերլուծական ֆորմալ արվեստաբանական մեթոդները,
2. Պատկերագրական և պատկերաբանական մեթոդները,
3. Համեմատական վերլուծության մեթոդը,
4. Դասերն ուղեկցվում են վիզուալ նյութի ցուցադրությամբ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատման բաղադրիչները և հատկացվող միավորները հետևյալն են՝
1.Եզրափակիչ քննություն՝ 9 միավոր ընթացիկ, քննություններ՝ 8 միավոր, մասնակցություն՝ 3 միավոր։
2.Նախատեսված 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը 4 մի­ավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քան­չյուրը՝ համապատասխանաբար 2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Կարող են լինել կարճ (1,5) և ընդարձակ հարցեր (2,5 միավոր)։
3.Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցա­տոմսը պարունակում է 3 հարց, 2 տեսական՝ յուրաքանչյուրը 3 մի­ա­վոր և մեկ գործնական՝ հուշարձանների ճանաչում՝ 3 միավոր:
4.Ինքնուրույն աշխատանք. Յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է մի թեմա ինքնուրույն ուսումնասիրման համար, որը գնահատվում է բավարար կամ անբավարար։ Այդ աշխատանքը կարող է լինել հավելյալ կամ փոխարինել գրավորներից մեկը և գնահատվել գրավորի նման։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Готика. Архитектура. Скульптура. Живопись. Ред. Р. Томан, Келн, 2000
  • Романское искусство. Архитектура. Скульптура. Живопись. Ред. Р. Томан, Келн, 2001.
  • Мартиндейл Э. Готика. “Слово”, 2001.
  • Ротенберг Е. И. Искусство готической эпохи. Система художественных видов. Москва, 2001.
  • Ле Гофф Ж. Цивилизация средневекового Запада. Екатеринбург, 2005.
  • Маль Э. Религиозное искусство XIII века во Франции. М. 2009.
  • Панофский Э., Ренессанс и “ренессансы” в искусстве Запада. С-Пб, 2006.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Նախառոմանական արվեստ:
2. Ռոմանական շրջանի արվեստ:
3. Գոթական շրջանի արվեստ (ազգային և ինտերնացիոնալ գոթիկա):
8-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-18 ժամ, սեմինա- 12 ժամ
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1104/Բ42
1. Դասընթացի նպատակ
1.Հայ վիմագրագիտության պատմության լուսաբանում
2.Վիմագրերի վերծանության սկզբունքների տիրապետում
3.Գրավոր մշակութային ժառանգության ճանաչում
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Նախամաշտոցյան և մաշտոցյան գրավոր մշակույթի արժևորում
2. Հայ վիմագրության երախտավորների գործունեության գնահատում
3. Վիմագրեր վերծանելու առաջնային պահանջների իմացություն
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. Սեմինարների անցկացում, զեկույցներ տեսասահիկներով
5. Դաշտային պայմաններում վիմագիր կարդալու կարողությունը
6. Ռեֆերատների, տեքստային աշխատանքների կազմում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) -
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Հայ վիմագրագիտության պատմության լուսաբանում
2.Վիմագրերի վերծանության սկզբունքների տիրապետում
3.Գրավոր մշակութային ժառանգության ճանաչում
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ՝ բացառապես տեսասահիկների ուղեկցությամբ
2. Մասնագիտական գրականության ցանկի և թվային միավորների տրամադրում
3. Հարցումներ, սեմինարներ, քննարկումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ինքնուրույն աշխատանք.
Ընթացիկ սեմինար պարապմունքներին զուգահեռ հանձնարարվում է նաև ինքնուրույն աշխատանք՝ պատրաստել ցուցադրանյութ՝ նվիրված հանձնարարվող պատմամշակութային հուշարձանի վիմագրական ժառանգությանը: Գնահատվում է 8 միավոր և գումարվում եզրափակիչ գնահատականին:
2. Մասնակցություն.
Կարևորվում է ուսանողի ակտիվ մասնակցությունը տեսական և գործնական դասընթացներին, ինչպես նաև յուրաքանչյուր դասի սկզբում անցկացվող նախորդ դասի վերաբերյալ հարցմանը: Գնահատվում է 3 միավոր և գումարվում եզրափակիչ գնահատականին:
3. Եզրափակիչ քննություն.
Եզրափակիչ քննությունը՝ բանավոր: Գնահատման առավելագույն միավորը՝ 9: Քննատոմսում նախատեսվում է երեք հարց, որից երկուսը՝ տեսական (յուրաքանչյուրը 5-ական միավոր), մեկը՝ լուսանկարից վիմագրի վերծանություն՝ 3 միավոր: Սրանք գումարվում են ինքնուրույն աշխատանքի և մասնակցության միավորները, ընդհանուրը՝ 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Գր., Հայկական վիմագրություն, Երևան, «Զանգակ-97», 2000:
  • Դիվան հայ վիմագրության, պրակ I, Անի քաղաք, կազմեց՝ Հ. Ա. Օրբելի, Երևան, 1966 (առաջաբանը):
  • Հարությունյան Ա., Վաղարշապատ. վանքերը և վիմական արձանագրությունները, Ս. Էջմիածին, Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի հրատ., 2016:
  • Մովսիսյան Ա., Հայաստանի նախամաշտոցյան գրավոր մշակույթի պատմություն, Երևան, «Զանգակ-97», 2021:
  • Պետրոսյան Հ., Խաչքար. ծագումը, գործառույթը, պատկերագրությունը, իմաստաբա-նությունը, Երևան, «Փրինթինֆո», 2008:
  • Սարգսյան Գ., Միջնադարյան կանոնաիրավական նորմերի վիմագրական արտացոլում-ները, ՊԲՀ, 2006, Հմր 2, էջ 109-133:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Դասխոսություններ.
Ա. Նախամաշտոցյան գրավոր մշակույթ
Բ. Հայ վիմագիր ժառանգությունը մատենագիրների և տեղագիրների երկերում
Գ. Վիմագրագիտության երախտավորներ (Ն. Մառ, Հ. Օրբելի, Ս. Բարխուդարյան)
Դ. «Դիվան հայ վիմագրության» մատենաշարը
Ե. Վիմագրերի վերծանության սկզբունքները
Զ. Վիմագրերը կոթողային հուշարձանների՝ խաչքարերի և տապանաքարերի համապատկերում
Է. Ոչ վիմական և վիմական արձանագրությունների կաղապարային ընդհանրությունները
Ը. Նշանավոր բնակավայրերի և սրբավայրերի վիմագրական նկարագիրը
Գործնական դասեր.
Ա. Սեմինարների անցկացում տեսողական նյութի ուղեկցությամբ
Բ. Դաշտային պայմաններում իրականացվող դաս
Գ. Այց ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի վիմագրության բաժին
7-րդ աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/Բ41
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողին հաղորդակից դարձնել 20-րդ դարի հայ արվեստի
պատմությանն ու տեսությանը:
1.Դասախոսությունների, պրակտիկ և գործնական աշխատանքների, թան­­գարաններ և պատկերասրահներ այցելությունների, ժամանակակից նկա­րիչ­նե­­րի հետ հան­դի­պումների միջոցներով անհրաժեշտ գիտելիքներ հաղորդել 20-րդ դա­րի հայ արվեստի պատ­մու­թյան վերաբերյալ:
2.Ծանոթացնել 20-րդ դարի հայ արվեստի պատմության պարբե­րաց­մա­նը, հիմնական փուլերին և առանձնահատկություններին:
3.Ներկայացնել 20-րդ դարի հայ արվեստի յուրահատկությունները և հա­մեմատության միջոցով ցույց տալ ընդհանրությունները համաշխարհային ար­վեստի հետ։
4.Հաղորդել գիտելիքներ հայ անվանի նկարիչների և քանդակա­գործ­նե­րի կյան­քի ու գործունեության վերաբերյալ:
5.Սովորեցնել նույն ժամանակաշրջանի ստեղծագործությունների գի­տա­կան վերլուծություն կատարելու, ինքնուրույն գիտական աշխատանք գրելու հմտու­թյուններ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.Ներկայացնելու և մեկնաբանելու 20-րդ դարի հայ արվեստի պատմության հիմնական փուլերը, դարասկզբի, առաջին հանրապետության, խորհրդային շրջանի, երրորդ հանրապետության քաղաքական ու մշակութային կյանքը և այդ միջավայրում ստեղծված արվեստի գործերը, դրանց առանձնահատկությունները,
2.Գրելու և խոսելու 20-րդ դարի հայկական քանդակագործության, գեղանկարչության, գրաֆիկայի տեսության ու պատմության մասին,
3.Պատմելու և մեկնաբանելու հայ բազմաթիվ արվեստագետների կյանքն ու գործունեությունը, նրանց թողած հարուստ ժառանգությունը, նրանց արվեստի գեղարվեստական լեզուն, տարբեր ուղղություններին հարելու դրդապատճառները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. Արժևորելու և արվեստաբանորեն վերլուծելու 20-րդ դարում ստեղծված հայ արվեստի ստեղծագործությունները,
5.Կատարելու գիտահետազոտական աշխատանքներ առաջարկվող թեմաների վերաբերյալ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
6. Առանձին հոդվածներով ներկայանալու գիտական և հանրամատչելի ամսագրերում,
7.Գիտաժողովներում, թանգարաններում, այլ հասարակական վայրերում ներկայացնելու առարկային վերաբերող թեմաներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողին հաղորդակից դարձնել 20-րդ դարի հայ արվեստի
պատմությանն ու տեսությանը:
1.Դասախոսությունների, պրակտիկ և գործնական աշխատանքների, թան­­գարաններ և պատկերասրահներ այցելությունների, ժամանակակից նկա­րիչ­նե­­րի հետ հան­դի­պումների միջոցներով անհրաժեշտ գիտելիքներ հաղորդել 20-րդ դա­րի հայ արվեստի պատ­մու­թյան վերաբերյալ:
2.Ծանոթացնել 20-րդ դարի հայ արվեստի պատմության պարբե­րաց­մա­նը, հիմնական փուլերին և առանձնահատկություններին:
3.Ներկայացնել 20-րդ դարի հայ արվեստի յուրահատկությունները և հա­մեմատության միջոցով ցույց տալ ընդհանրությունները համաշխարհային ար­վեստի հետ։
4.Հաղորդել գիտելիքներ հայ անվանի նկարիչների և քանդակա­գործ­նե­րի կյան­քի ու գործունեության վերաբերյալ:
5.Սովորեցնել նույն ժամանակաշրջանի ստեղծագործությունների գի­տա­կան վերլուծություն կատարելու, ինքնուրույն գիտական աշխատանք գրելու հմտու­թյուններ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն, այդ թվում Երևանի թանգարանների այցելությամբ
2. սեմինար պարապմունք, այդ թվում թանգարանների այցելությամբ
4. խմբային կամ ինքնուրույն աշխատանք՝ պրեզենտացիաներ,
5. գրավոր և բանավոր ստուգում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
8 միավոր հատկացնել ընթացիկ քննություններին՝ յուրաքանչյուրը 4-ական միավոր, որոնցից մեկը հետազոտական աշխատանք է (հետազոտական աշխատանքը իրականացվում է ինքնուրույն անհատական կամ խմբային եղանակով (խմբում կարող է լինել առավելագույնը՝ 4 ուսանող)։ Աշխատանքի արդյունքում ստացված տվյալները վերլուծվում են, և արվում է համապատասխան եզրակացություն: Աշխատանքը գնահատվում է 4 միավորով)։
Եզրափակիչ բանավոր քննություն (9 միավոր) - հարցատոմսն ընդգրկում է երկու տեսական հարցեր (յուրաքանչյուր հարցի արժեքը՝ 2 միավոր, առավելագույնը՝ 4 միավոր) և մեկ գործնական հարցադրում՝ ստեղծագործությունների ճանաչողություն (հարցի արժեքը՝ 1 միավոր)՝ ընդհանուր 5 միավոր: Բանավոր եզրափակիչ հարցման մեջ են ներառված նաև ուսանողական թղթապանակի գնահատումը` 4 միավոր, որից ինքնուրույն աշխատանք՝ - 3 միավոր, սեմինարի հարցում ՝ - 1 միավոր: Մասնակցություն՝ 3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աղասյան Ա. Հայ կերպարվեստի զարգացման ուղիները XIX-XX դարերում, Երևան, «Ոսկան Երևանցի», 2009:
  • Սոցիալիստական ռեալիզմը և խորհրդահայ կերպարվեստը /Ռ. Միրզախանյան, Հ. Հակոբյան, Երևան, «Տիգրան Մեծ», 2014:
  • Հայկական ՍՍՀ կերպարվեստը, (կազմող և ներածականի հեղինակ՝ Վ. Հարությունյան), Ленинград, «Аврора», 1972.
  • Игитян Г.С. Армянская палитра. XX век. Ереван, «Тигран Мец», 2004.
  • Степанян Н. Искусство Армении. Черты историко-художественного развития. Москва, «Галарт», 2007.
  • The Armenian Avant-Garde of the 1960s. Seventeen Fates. / text and compilation Ruben
  • Angaladian, desigh Yevgeny Bolshakov, 2006.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ

1. 20-րդ դարասկզբի հայկական մշակույթը:
2. Հայաստանի առաջին հանրապետության մշակութային և գեղարվեստական կյանքը (1918-1920):
3. Խորհրդային Հայաստանի արվեստը 1920-ական թվականներին:
4. «Սոցիալիստական ռեալիզմի» հիմունքները և դրա անդրադարձը 1930-ականների հայ արվեստում:
5. Մշակութային կյանքը ՀԽՍՀ-ում 1940-1950-ականների սկզբին:
6. 1956-1960-ականներ: Հայ արվեստը «Խրուշչովյան ձնհալի» տարիներին:
7. 1970-ականների արվեստը Խորհրդային Հայաստանում:
8. 1980-ականների հայկական արվեստը:
Հայաստանի 3-րդ հանրապետության արվեստը:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105\Բ 40
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողին հաղորդակից դարձնել թանգարանային գործի տեսության և պրակտիկայի հիմնահարցերին:
2.դասախոսությունների, պրակտիկ և գործնական աշխատանքների, թանգարանների և պատկերասրահների այցելությամբ անհրաժեշտ գիտելիքներ հաղորդել թանգարանների գործունեության, թանգարանային նմուշների հաշվառման, նկարագրության, պահպանման և հանրահռչակման վերաբերյալ,
3.սովորեցնել թանգարանների, թանգարանագիտության վերաբերյալ գիտական վերլուծություն կատարելու, ինքնուրույն գիտական աշխատանք գրելու հմտություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.Ներկայացնել և մեկնաբանել Հայաստանի Հանրապետությունում և արտասահմանում գործող տարբեր թանգարանների գործունեության մասին իր իմացությունը
2.Պատմել և մեկնաբանել թանգարանների ֆունկցիաների, հասարակական կյանքում նրանց դերի ու նշանակության մասին, ինչպես նաև իրերի՝ նմուշների պահպանման և հաշվառման առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.Արժևորել և արվեստաբանորեն վերլուծել գեղանկարչական, քանդակագործական, գրաֆիկական և դեկորատիվ-կիրառական առարկաները,
4.Կատարել գիտահետազոտական աշխատանքներ թանգարանագիտության վերաբերյալ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5.Առանձին հոդվածներով ներկայանալ գիտական և հանրամատչելի ամսագրերում, թանգարանները ներկայացնող բուկլետներում և գրքերում:
6.Աշխատել թանգարաններում ամենատարբեր բաժիններում՝ որպես գիտական աշխատող, գիդ, ցուցահանդեսների և միջոցառումների համակարգող:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողին հաղորդակից դարձնել թանգարանային գործի տեսության և պրակտիկայի հիմնահարցերին:
2.դասախոսությունների, պրակտիկ և գործնական աշխատանքների, թանգարանների և պատկերասրահների այցելությամբ անհրաժեշտ գիտելիքներ հաղորդել թանգարանների գործունեության, թանգարանային նմուշների հաշվառման, նկարագրության, պահպանման և հանրահռչակման վերաբերյալ,
3.սովորեցնել թանգարանների, թանգարանագիտության վերաբերյալ գիտական վերլուծություն կատարելու, ինքնուրույն գիտական աշխատանք գրելու հմտություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսություն,
սեմինար պարապմունք
ինքնուրույն հետազոտություն՝ ռեֆերատ,
խմբային կամ ինքնուրույն աշխատանք՝ պրեզենտացիա,
արտալսարանային դասախոսություն՝ թանգարանների այցելություն,
գրավոր և բանավոր քննություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատման բաղադրիչները և հատկացվող միավորները հետևյալն են՝
9 միավոր հատկացնել ընթացիկ քննություններին՝ 4 և 5 միավոր, 8 միավոր հատկացնել ընթացիկ ստուգումներին (ընթացիկ ստուգումները կարելի է կազմակերպել ռեֆերատի ձևով, որի դեպքում երկու ընթացիկ քննությունները կարելի է անցկացնել բանավոր), և 3 միավոր՝ մասնակցությանը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Թանգարան = Museum: Թանգարանական հանդես: Գիտատեսական և մեթոդական հանդես /Թանգարանների աշխատողների և բարեկամների ասոցիացիա, ԻԿՕՄ-ի Հայաստանի ազգային կոմիտե, Գլխ. խմբ.՝ Հ. Պիկիչյան, Երևան, Ա. հ., 2009:
  • Шляхтина Л.М. Основы музейного дела: Теория и практика /учебное пособие для студентов педагогических и гуманитарных высших учебных заведений, М., «Высш. шк.», 2009
  • Томсон Г. Музейный климат /пер. с англ., СПб., «Скифия», 2005.
  • Экспертиза и атрибуция произведений изобразительного искусства /Материалы VIII научной конференции, М., «Магнум Арс», 2004.
  • ,Юренева Т.Ю. Музееведение /Учебник для высшей школы, М., Акад. Проект, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ներածություն:
2. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գտնվող թանգարանները, նրանց բնույթն ու գործունեությունը:
3. Արտասահմանյան երկրներում առավել հայտնի թանգարանների գործունեությունը, նրաց աշխատանքի վերաբերյալ թարմ տեղեկությունները:
4. Գեղանկարչական և գրաֆիկական աշխատանքների, քանդակների, դեկորատիվ-կիրառական իրերի ատրիբուցիան և վերլուծությունը:
5.Թանգարանի մթնոլորտը, ներքին լուսավորությունը, օդի խոնավությունը:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-60 ժամ, սեմինար-30 ժամ
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105\Բ 39
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ուսանողին փոխանցել գիտելիքներ 19-20-րդ դդ. արևմտաեվրոպական արվեստի՝ ստեղծագործողների և նրանց ստեղծագործությունների մասին,
2.Հիմնավոր պատկերացումներ տալ տվյալ ժամանակաշրջանում իշխող ոճական ուղղությունների մասին:
3.Ծանոթացնել թեմայի վերաբերյալ առկա հիմնական գրականությանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ճանաչելու 19-20-րդ դդ. Արևմտյան Եվրոպայի արվեստի զարգացման գործում կարևոր դեր կատարած արվեստագետների ստեղծագործությունները,
2. Ունենալու գիտելիքներ 19-20-րդ դդ. արևմտաեվրոպական գեղարվեստական ուղղությունների վերաբերյալ,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.Վերլուծելու վերոնշյալ ժամանակաշրջանի արևմտաեվրոպական արվեստի ստեղծագործությունները,
4.Տարբերելու գեղարվեստական ոճերը և ուղղությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5.Ծանոթ լինելու և օգտվելու մասնագիտական գրականությունից,
6.Պատրաստելու զեկույցներ, ներկայացնել հետազոտական աշխատանքների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր,
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ուսանողին փոխանցել գիտելիքներ 19-20-րդ դդ. արևմտաեվրոպական արվեստի՝ ստեղծագործողների և նրանց ստեղծագործությունների մասին,
2.Հիմնավոր պատկերացումներ տալ տվյալ ժամանակաշրջանում իշխող ոճական ուղղությունների մասին:
3.Ծանոթացնել թեմայի վերաբերյալ առկա հիմնական գրականությանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Ցուցադրական նյութերով ուղեկցվող դասախոսություններ
2. Սեմինարներ, քննարկումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Եզրափակիչ գնահատումով դասընթացի գնահատման պարտադիր բաղադրիչներն են 2 ընթացիկ և եզրափակիչ քննությունները, իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն) ընտրվում է առնվազն մեկը.
8 միավոր հատկացնել ընթացիկ քննություններին՝ յուրաքանչյուրը 4-ական միավոր որոնցից մեկը հետազոտական աշխատանք է (հետազոտական աշխատանքը իրականացվում է ինքնուրույն անհատական կամ խմբային եղանակով (խմբում կարող է լինել առավելագույնը՝ 4 ուսանող)։ Աշխատանքի արդյունքում ստացված տվյալները վերլուծվում են, և արվում է համապատասխան եզրակացություն: Աշխատանքը գնահատվում է 4 միավորով)։
, 9 եզրափակիչ քննություն (քննաթերթիկը պարունակելու է 3 հարց, յուրաքանչյուրը գնահատվելու է 3 միավոր) և մասնակցությունը՝ 3 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Татаринцева И.В., Стилевые направления в изобразительном искусстве Западной Европы XIX вка: от романтизма к постимпрессионизму., М. 2013.
  • Борев Ю. Б. Художественная культура XX века. - М.: Юнити, 2007.
  • Галеева Т.А., Прудникова А.Ю.. Художественные практики ХХ века как школа толерантности /уч. пособие. - Екатеринбург, УГУ, 2008 г.
  • Грицанов А., Можейко М. - Постмодернизм. Энциклопедия. - Минск: Интерпрессервис, Книжный дом; 2001.
  • Савельева А. Мировое искусство. Направления и течения от импрессионизма до наших дней. - СПб - М.: СЗКЭО Кристалл-Оникс, 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. 19-րդ դարի արևմտաեվրոպական արվեստը. ուղղությունները, արվեստագետները և ստեղծագործությունները
2. 20-րդ դարի արևմտաեվրոպական արվեստը. գեղարվեստական ուղղությունները, արվեստագետները և ստեղծագործությունները:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105\Բ 38
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողին հաղորդակից դարձնել 18-19-րդ դարերի հայ կերպարվեստի պատմությանն ու տեսությանը:
2.Դասախոսությունների, պրակտիկ և գործնական աշխատանքների, թանգարաններ և պատկերասրահներ այցելությունների միջոցներով անհրաժեշտ գիտելիքներ հաղորդել 18-19-րդ դարերի հայ կերպարվեստի պատմության վերաբերյալ:
3.Սովորեցնել նույն ժամանակաշրջանի ստեղծագործությունների գիտական վերլուծություն կատարելու, ինքնուրույն գիտական աշխատանք գրելու հմտություններ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Տիրապետել տվյալ ժամանակաշրջանի հայ կերպարվեստի պատմությանն ու տեսությանը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2.Կատարել վերլուծություններ, համեմատություններ, գրել ինքնուրույն աշխատանքներ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողին հաղորդակից դարձնել 18-19-րդ դարերի հայ կերպարվեստի պատմությանն ու տեսությանը:
2.Դասախոսությունների, պրակտիկ և գործնական աշխատանքների, թանգարաններ և պատկերասրահներ այցելությունների միջոցներով անհրաժեշտ գիտելիքներ հաղորդել 18-19-րդ դարերի հայ կերպարվեստի պատմության վերաբերյալ:
3.Սովորեցնել նույն ժամանակաշրջանի ստեղծագործությունների գիտական վերլուծություն կատարելու, ինքնուրույն գիտական աշխատանք գրելու հմտություններ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.դասախոսություն,
2.սեմինար պարապմունք
3.ինքնուրույն հետազոտություն՝ ռեֆերատ,
4.խմբային կամ ինքնուրույն աշխատանք՝ պրեզենտացիա,
5.արտալսարանային դասախոսություն՝ թանգարանների այցելություն,
6.գրավոր և բանավոր ստուգում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատման բաղադրիչները և հատկացվող միավորները հետևյալն են՝
1.Եզրափակիչ քննություն՝ 9 միավոր,
2. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 8 միավոր,
3. Մասնակցություն՝ 3 միավոր ։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աղասյան Ա. Հայ կերպարվեստի զարգացման ուղիները XIX-XX դարերում, Երևան, «Ոսկան Երևանցի», 2009:
  • Աղասյան Ա. Հակոբյան Հ. Հասրաթյան Մ. Ղազարյան Վ. Հայ արվեստի պատմություն, 286 Երևան, «Զանգակ-97», 2009։
  • Степанян Н. Искусство Армении. Черты историко-художественного развития. Москва, «Галарт», 2007.
  • Եղիշե Մարտիկյան, Հայկական կերպարվեստի պատմություն, Ա, Բ,
  • Հայաստան, 1975,
  • Հայ կերպարվեստը XVII- XVIII դարերում, Երևան, 1974 թ.։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ներածություն
2. 18-րդ դարի հայ ժողովրդի սոցիալական և մշակութային կյանքի ընդհանուր բնութագիրը (Օսմանյան Կայսրություն, Պարսկաստան)
3. 19-րդ դարի հայ ժողովրդի սոցիալ-քաղաքական և մշակութային կյանքի ընդհանուր բնութագիրը (Օսմանյան կայսրություն, Ռուսական կայսրություն)
4. 18-19-րդ դարերի հայ ինքնուս, անհայտ վարպետների եկեղեցական պատկերները:
5. 18-19-րդ դարերի եվրոպական և հայ արվեստի համեմատական վերլուծությունը:
6. 18-ից-20-րդ դարի սկզբի հայ արվեստի մասին հիմնական ուսումնասիրությունները:
7. Թիֆլիսը՝ որպես 19-րդ դարի և 20-րդ դարի սկզբի հայ մշակութային կյանքի օրրան:
8. Հովնաթանյանների արվեստը:
9. 19-րդ դարի ռուսական և եվրոպական գեղարվեստական ակադեմիաներում ուսանած հայ անվանի արվեստագետները:
Նոր ժանրերի ի հայտ գալը 19-րդ դարի հայ կերպարվեստում:
5-րդ աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-60 ժամ, սեմինար-30 ժամ
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/Բ37
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ուսանողներին տրամադրել տվյալներ հայկական ճարտարապետության պատմության մասին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Տարբերելու հայկական ճարտարապետության զարգացման հիմնական փուլերը, իմանալ ուդրանց առանձնահտկությունները, հիմնական գեղարվեստական հատկանիշները
2. Տարբերելու միջնադարյան պաշտամունքյին կառույցների հիմնական ծավալա-տարածական հորինվածքների տեսակները
3. Ներկայացնելու մինչխորհրդային և խորհրդային շրջանի հայ ճարտարապետների հեղինակած շինությունները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. Բացահայտելու հայկական ճարտարապետական կոթողների հորինվածքային առանձնահատկությունները, ոճական փոխազդեցությունները, դեկորատիվ հարդարանքի թեմատիկ և հորինվածքային բնույթը, դրանց ծագումնաբանությունը և այլ խնդիրներ։
5. Իրականացնելու առանձին կոթողի, կամ խմբի, կամ առանձին ճարտարապետի ստեղծագործության հետազոտություն։
6. Արխիվակին և դաշտային աշխատանքի արդյունքում ներկայացնելու տվյալ թեման լուսաբանող նյությը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. Համալրել հետազոտական նյութը և ներկայացնել այն գիտական պատշաճ մակարդակով։
8. Ներկայացնել հետազոտությունը պարբերականներում և գիտաժողովներին։
Տիրապետել փաստացի նյութը ներկայացնելու հմտությանը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ուսանողներին տրամադրել տվյալներ հայկական ճարտարապետության պատմության մասին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Սեմինար
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.1-ին ընթացիկ քննություն՝ գրավոր, երկու հարց, յուրաքանչյուրը գնահատվում է 2 միավոր լիարժեք ներկայացնելու դեպքում՝ նշելով բոլոր օրինակները; 4 միավոր եթե հիմնականում լուսաբանված է հարցը՝ աննշան թերացումներով; 3 միավոր եթե էական բացթողումներ կան; 2 միավոր եթե հարցի կեսից ավել չի լուսաբանված; 1 միավոր եթե ներկայացված է աննշան տեղեկություն միայն։ Գնահատականը իջեցվում է նաև սխալ տեղեկություններ ներկայացնելու դեպքում (առավելագույնը 4 միավոր)։

2.2-րդ ընթացիկ քննություն՝ գրավոր, տե՛ս առաջին քննության գնահատման չափանիշները (առավելագույնը 4 միավոր)։

3.Եզրափակիչ քննություն. Եզրափակիչ՝ բանավոր քննության ժամանակ առաջարկվում է երեք հարց, որոնցից յուրաանչյուրի առավելագույն գանահատականը 3 միավոր է, որը նշանակվում է ամբողջական պատասխանի դեպքում։ Եթե ուսանողը հիմնականում լավ է պատասխանում, բայց որոշ հարցերում դժվարանում է, կարելի է առաջարկել ստեղծագործությունների ճանաչում, որը կարևոր չափանիշ է և լավ պատասխանի դեպքում բերում է ուսանողին գերազանց գնահատական։ Թերացումների դեպքում գնահատականը իջեցվում է նույն կերպ, ինչպես համապատասխան ընթացիկ քննության դեպքում (առավելագույնը 9 միավոր)։
4. Մասնակցությունը գնահատվում է առավելագույնը 3 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Վ.Հարությունյան, Հայկական ճարտարապետության պատմություն, Երևան.- 1992:։
  • Թ.Թորամանյան, Նյութեր հայ ճարտարապետության պատմության, հտ. 1 և 2, Երևան.- 1942 և 1948: ։
  • M.Aсратян, Армянская архитектура раннего христианства, Москва, Инкомбук, 2000.
  • Григорян А.Г., Товмасян М.Л. Архитектура Советской Армении. - Москва, 1986.
  • Долуханян Л.К. Архитектура Советской Армении: 20-е годы. - Ереван, 1980.
  • Н.М.Токарский - Архитектура Армении IV-XIV вв. Ереван. - 1961
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Հայկական ճարտարապետությունը վաղ շրջանում;
2.Միջնադարյան հայկական ճարտարաօետություն, այդ թվում վաղմիջնադարյան, բարձր և ուշմիջնադարյան, մինչխորհրդային շրջանի ճարտարապետություն և խորհրդային շրջանի հայկական ճարտարապետություն։
5-րդ աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-60 ժամ, սեմինար-30 ժամ
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/ Բ 36
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ուսանողներին ներկայացնել 14-17-րդ դարերի հայ արվեստի զարգացման ուղին, 2.Ծանոթացնել այդ ժամանակաշրջանի հայ կերպարվեստի՝ մանրանկարչության, որմանկարչության, քանդակագործության, դեկորատիվ- կիրառական և ծիսական արվեստի հիմնական հուշարձաններին եւ սովորեցնել վերլուծել դրանք:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնել 14-17-րդ դարն ընդգրկող ժամանակաշրջանի հայ արվեստի զարգացման փուլերը Արևելաքրիստոնեական՝ վաղքրիստոնեական և բյուզանդական արվեստի զարգացումը,
2. Ճանաչել և նկարագրել այդ շրջանի հայ արվեստի հիմնական հուշարձանները,
3. Դասակարգել և մեկնաբանել դրանց պատկերագրական համակարգերը և ոճական առանձնահատկությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.Վերլուծել արվեստի ստեղծագործությունները, դրանց ոճն ու պատկերագրությունը,
5.Համեմատել հայ արվեստի գեղարվեստական կապերը այլ երկրների համաժամանակյա ստեղծագործությունների հետ:
6.Բացահայտել և գնահատել այդ ժամանակաշրջանի հայ արվեստի դերն ու նշանակությունը Համաշխարհային արվեստի համատեքստում:
7.Կիրառել ձեռք բերված գիտելիքներն ու ունակությունները ողջ միջնադարյան արվեստի հուշարձանների վերլուծման մեջ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8.Վերլուծել փաստեր և կատարել հետևություններ
9.Ստեղծագործաբար կիրառել և զարգացնել գիտելիքները:
10.Օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից , մատենագրական և վիմագրական նյութերից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ուսանողներին ներկայացնել 14-17-րդ դարերի հայ արվեստի զարգացման ուղին, 2.Ծանոթացնել այդ ժամանակաշրջանի հայ կերպարվեստի՝ մանրանկարչության, որմանկարչության, քանդակագործության, դեկորատիվ- կիրառական և ծիսական արվեստի հիմնական հուշարձաններին եւ սովորեցնել վերլուծել դրանք:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ՝ ուղեկցված ցուցադրական նյութով,
2. Քննարկումներ,
3. Այցելություններ թանգարաններ և հուշարձաններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
միավոր հատկացնել ընթացիկ քննություններին՝ 4 և 5 միավոր, որոնցից մեկը հետազոտական աշխատանք է (հետազոտական աշխատանքը իրականացվում է ինքնուրույն անհատական կամ խմբային եղանակով (խմբում կարող է լինել առավելագույնը՝ ուսանող)։ Աշխատանքի արդյունքում ստացված տվյալները վերլուծվում են, և արվում է համապատասխան եզրակացություն: Աշխատանքը գնահատվում է 5 միավորով)։
2.8 միավոր հատկացնել ինքնուրույն աշխատանքի գնահատմանը (ինքնուրույն աշխատանքը կարելի է կազմակերպել ռեֆերատի ձևով, որի դեպքում երկու ընթացիկ քննությունները կարելի է անցկացնել բանավոր),
3.3 միավոր մասնակցություն
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աղասյան Ա., Հակոբյան Հր., Հասրաթյան Մ., Ղազարյան Վ. Հայ արվեստի պատմություն, Զանգակ- 97, Երևան, 2009:
  • Ղազարյան Վ., Հակոբյան Հ., Հայ միջնադարյան կերպարվեստի պատմություն, Երևան, Զանգակ -97, 2013:
  • Չուգասզյան Լ: Հայ մանրանկարիչը միջնադարում. «Էջմիածին», Էջմիածին, 2005, թիվ 10-11,էջ 53-94:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Կիլիկյան Հայաստանի արվեստը 14-րդ դարում:
2. 14-րդ դարի հայկական եկեղեցիների գեղարվեստական հարդարանքը:
3. Օրբելյան իշխանների մեկենասական գործունեությունը:
4. Վասպուրականի գրքարվեստը 14-րդ դ. ընթացքում:
5. Հայ արվեստը 15-րդ դարում:
6. Հայ արվեստը Վանա լճի շրջակայքում 16-րդ դարում
7. Հայ արվեստը Վասպուրականում և Ղրիմում 16-րդ դարում:
8. Գաղթօջախների և հյուսիսային Հայաստանի արվեստը (16-րդ դ.):
9. Հայ արվեստը Սպահանում և Կ.Պոլսում 17-րդ դարում
10. Հայ կոթողային արվեստը Իրանում 17-րդ դարում:
11. Գաղթօջախների և հյուսիսային Հայաստանի արվեստը (17-րդ դ.):
5-րդ աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ /շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105\Բ 35
1. Դասընթացի նպատակ
1. Ուսանողին փոխանցել գիտելիքներ 17-18-րդ դդ. արևմտաեվրոպական արվեստի՝ ստեղծագործողների և նրանց ստեղծագործությունների մասին,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2.Հիմնավոր պատկերացումներ տալ տվյալ ժամանակաշրջանում իշխող ոճական ուղղությունների մասին:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
3.Ծանոթացնել թեմայի վերաբերյալ առկա հիմնական գրականությանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
1.Նկարագրել և վերլուծել հայ և համաշխարհային արվեստի ստեղծագործությունները:
2.Կատարել արվեստաբանական թեմաներով ռեֆերատներ, պատրաստել զեկուցումներ, ավարտական աշխատանքներ, վարելու բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. Ուսանողին փոխանցել գիտելիքներ 17-18-րդ դդ. արևմտաեվրոպական արվեստի՝ ստեղծագործողների և նրանց ստեղծագործությունների մասին,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2.Հիմնավոր պատկերացումներ տալ տվյալ ժամանակաշրջանում իշխող ոճական ուղղությունների մասին:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
3.Ծանոթացնել թեմայի վերաբերյալ առկա հիմնական գրականությանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.դասախոսություն,
2.սեմինար պարապմունք
3.ինքնուրույն հետազոտություն՝ ռեֆերատ,
4.խմբային կամ ինքնուրույն աշխատանք՝ պրեզենտացիա,
5. արտալսարանային դասախոսություն՝ թանգարանների այցելություն,
6.գրավոր և բանավոր ստուգում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատման բաղադրիչները և հատկացվող միավորները հետևյալն են՝
1.Ընթացիկ քննություններ՝ 9 միավոր՝ յուրաքանչյուրը 4 և 5 միավոր, որոնցից մեկը հետազոտական աշխատանք է (հետազոտական աշխատանքը իրականացվում է ինքնուրույն անհատական կամ խմբային եղանակով (խմբում կարող է լինել առավելագույնը՝ 4 ուսանող)։ Աշխատանքի արդյունքում ստացված տվյալները վերլուծվում են, և արվում է համապատասխան եզրակացություն: Աշխատանքը գնահատվում է 5 միավորով)։
2.մասնակցություն՝ 3 միավոր,
3.ընթացիկ ստուգումներ՝ 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Вёльфлин Г., Ренессанс и барокко /пер. с нем. Е. Г. Лундберга. СПб., 2004.
  • Даниэль С., Европейский классицизм. СПб., 2003.
  • Даниэль С., Рококо: от Ватто до Фрагонара. СПб., 2007.
  • Гомбрих Э., История искусства /пер. с англ. - М., 2017.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.17-18-րդ դարերի Արևմտյան Եվրոպայիքաղաքական, հասարակական-տնտեսական և մշակույթի պատկերը՝
2.17-րդ դարի Իտալիայի արվեստը,
3.17-րդ դարի Ֆլանդրիայի արվեստը,
4.17-րդ դարի Հոլանդիայի արվեստը,
5.17-րդ դարի Ֆրանսիայի արվեստը,
6.17-րդ դարի Իսպանիայի արվեստը,
7.18-րդ դարի Իտալիայի արվեստը
8.18-րդ դարի Ֆրանսիայի արվեստը
9.17-18-րդ դարերի Գերմանիայի արվեստը
10.17-18-րդ դարերի Անգլիայի արվեստը
5-րդ աշնանային կիսամյակ
գործնական-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1402/Բ34
1. Դասընթացի նպատակ
1.հնագիտության բաժնի ուսանողներին ուսուցանել հայերենի դասական ուղղագրության և արտասանության կանոններին, գրաբարի քերականական համակարգին, բառապաշարին, շարահյուսական ընդհանուր առանձնահատկություններին,
2.ներկայացնել գրաբարի բառապաշարային հիմնական առանձնահատկությունները, հոլովման և խոնարհման համակարգերը։
3.ուսանողների մոտ ձևավորել պատմագրական, գեղարվեստական, հոգևոր և այլ ժանրերի գրաբար տեքստեր ընթերցելու, հասկանալու, թարգմանելու, հին աղբյուրներից օգտվելու և դրանք մասնագիտական առումով ըստ հարկի գործածելու հմտություններ և գիտելիքներ:
4.ներկայացնել գրաբարն իբրև մեր ժողովրդի մշակութային մեծ ժառանգություն, գրաբարով ստեղծված գրավոր արժեքները, հիմնական բնագրերը, գրաբարի և ժամանակակից երկճյուղ հայերենի կապը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայերենի պատմական զարգացման ընթացքին և այդ շղթայում գրաբարի ունեցած դերին,
2.թվարկելու և նկարագրելու գրաբարով ստեղծված բնագրերին, դրանց բնույթին, միայն գրաբարով պահպանված համաշխարհային գրավոր երկերին
3.ճշգրիտ գրել դասական ուղղագրությամբ և ընթերցել գրաբար, միջին հայերեն բնագրեր,
4.ներկայացնելու գրաբարի քերականական և շարահյուսական հիմնական օրինչափությունները,
5.թարգմանել ու մեկնաբանել գրաբար տեքստեր։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6.գրելու հին ուղղագրությամբ, ընթերցելու և հասկանալ գրաբար տեքստեր
7.օգտվելու գրաբարով գրված պատմագրական, վիմագրական տեքստերից, հիշատակարանների և այլ աղբյուրների տվյալներից
8.լուսաբանելու մեր օրերում գրաբարի գործածության շրջանակներին
9.ըստ անհրաժեշտության օգտվելու գրաբարի՝ իբրև արդի հայերենի հարստացման աղբյուրի, շտեմարանից:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
10.գրաբարի և հայերենի այլ լեզվավիճակների միջև եղած կապը,
11.գրաբար՝ դեռևս չքննված և չթարգմանվան երկերի աշխարհաբար թարգմանություն։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.հնագիտության բաժնի ուսանողներին ուսուցանել հայերենի դասական ուղղագրության և արտասանության կանոններին, գրաբարի քերականական համակարգին, բառապաշարին, շարահյուսական ընդհանուր առանձնահատկություններին,
2.ներկայացնել գրաբարի բառապաշարային հիմնական առանձնահատկությունները, հոլովման և խոնարհման համակարգերը։
3.ուսանողների մոտ ձևավորել պատմագրական, գեղարվեստական, հոգևոր և այլ ժանրերի գրաբար տեքստեր ընթերցելու, հասկանալու, թարգմանելու, հին աղբյուրներից օգտվելու և դրանք մասնագիտական առումով ըստ հարկի գործածելու հմտություններ և գիտելիքներ:
4.ներկայացնել գրաբարն իբրև մեր ժողովրդի մշակութային մեծ ժառանգություն, գրաբարով ստեղծված գրավոր արժեքները, հիմնական բնագրերը, գրաբարի և ժամանակակից երկճյուղ հայերենի կապը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն՝ քերականական հիմնադրույթների պարզաբանմամբ
2. Գործնական պարապմունք
3. Դիդակտիկ նյութերի՝ ձեռագիր մատյանների և այլ աղբյուրների պատճենների մատուցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
2. ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր
3. մասնակցություն -3 միավոր
Նախատեսված ընթացիկ քննություններից առաջինը գրավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քան­չյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Երկրորդ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 5 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քան­չյուրը ՝2.5 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ղազարյան Ռ., Ավետիսյան Հ., Գրաբարի ձեռնարկ, Եր., 2007։
  • Աբրահամյան Ա, Գրաբարի ձեռնարկ, Եր., 1976։
  • Շարաբխանյան Պ., Հայոց լեզվի պատմության քրեստոմատիա, Եր, 1985։
  • Պողոսյան Ն., Գրիգորյան Ս., Գրաբարի ընթերցարան, Եր., 2010։
  • -րդ դարի հայ պատմագրական երկեր, Աստուածաշունչ։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Գրաբարն իբրև հայերենի փուլերից մեկը՝ համաժողովրդական լեզու, գրաբարով ստեղծված ինքնուրույն և թարգմանական գրավոր ժառանգությունը։
2.Գրաբարի (դասական) ուղղագրությունը, հնչյունական համակարգը, արտասանությունը, հնչյունափոխական կանոնները։
3.Գրաբարի բայական համակարգը, ժամանակաձևեր, դրանց կազմության եղանակները, իմաստները,
4.Գրաբարի անվանական հոլովման համակարգը, հոլովիչներ, հոլովակերտներ, պարզ և խառն հոլովումներ:
5.Գրաբարի դերանվանական հոլովումները, անձնական, ցուցական դերանուններ, գործածության օրինաչափությունները։
6.Գրաբարի անկանոն հոլովումները և անկանոն խոնարհումները։
7.Պակասավոր, եղանակիչ բայեր, բաղադրյալ ժամանակաձևեր։
8.Գրաբարի նախդիրներն ու նախադրությունները։
9.Գրաբարի ածականներն ու թվականները։
10.Համաձայնությունն ու շարադասությունը գրաբարում։
11.Գրաբարի շաղկապները, մակբայները, հոդերը։
12.Միջին հայերենի հիմնական բնութագիրը և միջին հայերենով ստեղծված գրավոր ժառանգությունը։
13.Գրաբարի կապը արդի հայերենի ճյուղերի հետ. քերականական, բառապաշարային առանձնահատկությունները:
14.Գրաբարի գործածությունը ուշ շրջանի աղբյուրներում, գրապայքար։
15.Գրաբարի գործածության շրջանակները արդի ժամանակներում։
4-րդ գարնանային կիսամյակ
Դասախոսություն – 40 ժամ, սեմինար– 20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/Բ 33
1. Դասընթացի նպատակ
1.Զարգացնել ուսանողների մտածողությոնը
2.Տվյալ շրջանի արվեստի դիտարկման միջոցով ցույց տալ մարդու պատմական և անհատական կայացման ընթացքը
3.Բարձրացնել ուսանողների կրթվածությունը
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Տարբերելու Վերածննդի դարաշրջանի հեղինակներին,
2. Ճանաչելու արվեստի կարևորագույն գործերը,
3. Պատկերացնելու պատմական ժամանակաշրջանը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.Նկարագրելու, մեկնաբանելու, վերլուծելու դարաշրջանի նկարիչների և քանդակագործների արվեստը,
5.Համեմատելու նրանց ոճերը,
6.Դիտարկել և համեմատելու կոնկրետ ստեղծագործություններ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7.Զարգացնելու ինքնուրույն մտածողությունը,
8.Ձևավորելու արվեստագիտական ճաշակ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Զարգացնել ուսանողների մտածողությոնը
2.Տվյալ շրջանի արվեստի դիտարկման միջոցով ցույց տալ մարդու պատմական և անհատական կայացման ընթացքը
3.Բարձրացնել ուսանողների կրթվածությունը
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Զրույց
3.Ինքնուրույն աշխատանք՝ համեմատություն, մեկնաբանություն, վերլուծություն և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Նախատեսված 2 ընթացիկ քննություններին հատկացվում է 4 և 5 միավոր, ընթացիկ ստուգումներին և ինքնուրույն աշխատանքին հատկացնել 4-ական միավոր և 3 միավոր հատկացնել մասնակցությանը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • История искусства: Ренессанс. М.: АСТ, 2003
  • Степанов А. В. Искусство эпохи Возрождения. Италия. XIV-XV века. СПб.: Азбука-классика, 2005
  • Степанов А. В. Искусство эпохи Возрождения. Нидерланды, Германия, Франция, Испания, Англия. СПб.: Азбука-классика, 2009
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Նախավերածնունդ
2. Իտալական Վերածնունդ
3. Գերմանական Վարածնունդ
4. Նիդերլանդական Վերածնունդ
4-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական -30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1402/Բ32
1. Դասընթացի նպատակ
1.հնագիտության բաժնի ուսանողներին ուսուցանել հայերենի դասական ուղղագրության և արտասանության կանոններին, գրաբարի քերականական համակարգին, բառապաշարին, շարահյուսական ընդհանուր առանձնահատկություններին,
2.ներկայացնել գրաբարի բառապաշարային հիմնական առանձնահատկությունները, հոլովման և խոնարհման համակարգերը։
3.ուսանողների մոտ ձևավորել պատմագրական, գեղարվեստական, հոգևոր և այլ ժանրերի գրաբար տեքստեր ընթերցելու, հասկանալու, թարգմանելու, հին աղբյուրներից օգտվելու և դրանք մասնագիտական առումով ըստ հարկի գործածելու հմտություններ և գիտելիքներ:
ներկայացնել գրաբարն իբրև մեր ժողովրդի մշակութային մեծ ժառանգություն, գրաբարով ստեղծված գրավոր արժեքները, հիմնական բնագրերը, գրաբարի և ժամանակակից երկճյուղ հայերենի կապը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայերենի պատմական զարգացման ընթացքին և այդ շղթայում գրաբարի ունեցած դերին,
2. թվարկելու և նկարագրելու գրաբարով ստեղծված բնագրերին, դրանց բնույթին, միայն գրաբարով պահպանված համաշխարհային գրավոր երկերին
3. ճշգրիտ գրել դասական ուղղագրությամբ և ընթերցել գրաբար, միջին հայերեն բնագրեր,
4. ներկայացնելու գրաբարի քերականական և շարահյուսական հիմնական օրինչափությունները,
5. թարգմանել ու մեկնաբանել գրաբար տեքստեր։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. գրելու հին ուղղագրությամբ, ընթերցելու և հասկանալ գրաբար տեքստեր
7. օգտվելու գրաբարով գրված պատմագրական, վիմագրական տեքստերից, հիշատակարանների և այլ աղբյուրների տվյալներից
8. լուսաբանելու մեր օրերում գրաբարի գործածության շրջանակներին
9. ըստ անհրաժեշտության օգտվելու գրաբարի՝ իբրև արդի հայերենի հարստացման աղբյուրի, շտեմարանից:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
10. գրաբարի և հայերենի այլ լեզվավիճակների միջև եղած կապը,
գրաբար՝ դեռևս չքննված և չթարգմանվան երկերի աշխարհաբար թարգմանություն։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.հնագիտության բաժնի ուսանողներին ուսուցանել հայերենի դասական ուղղագրության և արտասանության կանոններին, գրաբարի քերականական համակարգին, բառապաշարին, շարահյուսական ընդհանուր առանձնահատկություններին,
2.ներկայացնել գրաբարի բառապաշարային հիմնական առանձնահատկությունները, հոլովման և խոնարհման համակարգերը։
3.ուսանողների մոտ ձևավորել պատմագրական, գեղարվեստական, հոգևոր և այլ ժանրերի գրաբար տեքստեր ընթերցելու, հասկանալու, թարգմանելու, հին աղբյուրներից օգտվելու և դրանք մասնագիտական առումով ըստ հարկի գործածելու հմտություններ և գիտելիքներ:
ներկայացնել գրաբարն իբրև մեր ժողովրդի մշակութային մեծ ժառանգություն, գրաբարով ստեղծված գրավոր արժեքները, հիմնական բնագրերը, գրաբարի և ժամանակակից երկճյուղ հայերենի կապը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն՝ քերականական հիմնադրույթների պարզաբանմամբ
2. Գործնական պարապմունք
3. Դիդակտիկ նյութերի՝ ձեռագիր մատյանների և այլ աղբյուրների պատճենների մատուցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթաց է.
1. ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր
2. ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
3. մասնակցություն -3 միավոր
Նախատեսված ընթացիկ քննություններից առաջինը գրավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քան­չյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Երկրորդ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քանչյուրը ՝2.5 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ղազարյան Ռ., Ավետիսյան Հ., Գրաբարի ձեռնարկ, Եր., 2007։
  • Աբրահամյան Ա, Գրաբարի ձեռնարկ, Եր., 1976։
  • Շարաբխանյան Պ., Հայոց լեզվի պատմության քրեստոմատիա, Եր, 1985։
  • Պողոսյան Ն., Գրիգորյան Ս., Գրաբարի ընթերցարան, Եր., 2010։
  • -րդ դարի հայ պատմագրական երկեր, Աստուածաշունչ։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գրաբարն իբրև հայերենի փուլերից մեկը՝ համաժողովրդական լեզու, գրաբարով ստեղծված ինքնուրույն և թարգմանական գրավոր ժառանգությունը։
2. Գրաբարի (դասական) ուղղագրությունը, հնչյունական համակարգը, արտասանությունը, հնչյունափոխական կանոնները։
3. Գրաբարի բայական համակարգը, ժամանակաձևեր, դրանց կազմության եղանակները, իմաստները,
4. Գրաբարի անվանական հոլովման համակարգը, հոլովիչներ, հոլովակերտներ, պարզ և խառն հոլովումներ:
5. Գրաբարի դերանվանական հոլովումները, անձնական, ցուցական դերանուններ, գործածության օրինաչափությունները։
6. Գրաբարի անկանոն հոլովումները և անկանոն խոնարհումները։
7. Պակասավոր, եղանակիչ բայեր, բաղադրյալ ժամանակաձևեր։
8. Գրաբարի նախդիրներն ու նախադրությունները։
9. Գրաբարի ածականներն ու թվականները։
10. Համաձայնությունն ու շարադասությունը գրաբարում։
11. Գրաբարի շաղկապները, մակբայները, հոդերը։
12. Միջին հայերենի հիմնական բնութագիրը և միջին հայերենով ստեղծված գրավոր ժառանգությունը։
13. Գրաբարի կապը արդի հայերենի ճյուղերի հետ. քերականական, բառապաշարային առանձնահատկությունները:
14. Գրաբարի գործածությունը ուշ շրջանի աղբյուրներում, գրապայքար։
15.Գրաբարի գործածության շրջանակները արդի ժամանակներում։
4-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105 / Բ 31
1. Դասընթացի նպատակ
1.ծանոթացնել 10-13-րդ դարերի հայ արվեստի
2.զարգացման հիմնական փուլերին,
3.կարևոր ստեղծագործություններին,
4.հեղինակավոր վարպետներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ճանաչելու արվեստի կարևոր հուշարձաններն ու ստեղծագործությունները,
2. Իմանալու դրանցից յուրաքանչյուրի ստեղծման և ուսումնասիրության պատմությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.Թվագրելու տվյալ արվեստի նմուշերը,
4.Տարանջատելու մանրանկարչական դպրոցների ոճական առանձնահատկությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5.Զարգացնելու տեսողական հիշողությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ծանոթացնել 10-13-րդ դարերի հայ արվեստի
2.զարգացման հիմնական փուլերին,
3.կարևոր ստեղծագործություններին,
4.հեղինակավոր վարպետներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն,
2. Այցելություն թանգարաններ
3. Ֆիլմերի դիտում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Նախատեսված 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը 4 մի­ավոր առավելագույն արժեքով, որոնցից մեկը հետազոտական աշխատանք է (հետազոտական աշխատանքը իրականացվում է ինքնուրույն անհատական կամ խմբային եղանակով (խմբում կարող է լինել առավելագույնը՝ 4 ուսանող)։ Աշխատանքի արդյունքում ստացված տվյալները վերլուծվում են, և արվում է համապատասխան եզրակացություն: Աշխատանքը գնահատվում է 4 միավորով)։ 2.Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցա­տոմսը պարունակում է 3 հարց, 2 տեսական և մեկ գործնական՝ հուշարձանների ճանաչում: 3 միավոր հատկացվում է մասնակցությանը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աղասյան Ա., Հակոբյան Հ., Հասրաթյան Մ., Ղազարյան Վ., Հայ արվեստի պատմություն, Երևան, 2009
  • Դրամբյան Ի., Հեթում Բ արքայի Ճաշոցը (1286թ. հայկական նկարազարդ մատյանը), Երևան, 2004:
  • Ղազարյան Վ., Հակոբյան Հ., Հայ միջնադարյան կերպարվեստի պատմություն, Երևան, Զանգակ -97, 2013:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայ արվեստի ծաղկումը Բագրատունյաց տարածքում:
2. Կենտրոնական Հայաստանի գրքարվեստը:
3. Հայ արվեստը սելջուկյան տիրապետության օրոք:
4. 13-րդ դ. առաջին կեսի Կենտրոնական Հայաստանի արվեստը:
5.Կիլիկյան գրքարվեստը
1-ին աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/Բ18
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ներկայացնել Հին Եգիպտոսի արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
2.Ներկայացնել Հին Միջագետքի արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնելու Հին Եգիպտոսի և Միջագետքի արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
2. Մեկնաբանելու և վերլուծելու եգիպտական և միջագետքի (շումերական, աքքադական, ասորական և այլն) արվեստի ստեղծագործությունները և ճարտարապետական հուշարձանները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. Կիրառելու դասընթացից ստացած տեսական գիտելիքները սեփական մասնագիտական տեսակետն արտահայտելու համար
4. Կիրառելու դասընթացից ստացած տեսական գիտելիքները թեմատիկ հոդվածներ գրելու համար
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. Պատրաստելու գիտական զեկուցումներ, ներկայացնելու հետազոտությունների արդյունքները, վարելու գիտական բանավեճեր
6. Վերլուծելու և մեկնաբանելու եգիպտական և Միջագետքի հուշարձաները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ներկայացնել Հին Եգիպտոսի արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
2.Ներկայացնել Հին Միջագետքի արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Պատկերաշարով ուղեկցվող լսարանային դասախոսություններ:
2. Ընթացիկ սեմինարներ, քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.1-ին ընթացիկ քննություն [գրավոր, գնահատվում է առավելագույնս 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քան­չյուրը՝ համապատասխանաբար 2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:].
2.2-րդ ընթացիկ քննություն. [գրավոր, գնահատվում է առավելագույնս 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քան­չյուրը՝ համապատասխանաբար 2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:].
3.Մասնակցություն. [գնահտվում է առավելագույնս 3 միավորով: Միավորների քայլը 1 է:].
4.Եզրափակիչ քննություն. [բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ համապատասխանաբար 3 միավոր: Միավորների քայլը 1 է:]։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • The Art and Architecture of Ancient Egypt, by W. Stevenson Smith, Yale University Press, 1998.
  • The Art of Ancient Egypt: Revised Edition, by Gay Robins, Harvard University Press , 2008.
  • The Art and Architecture of the Ancient Orient, by Henri Frankfort and Michael Roaf, Yale University Press, 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մինչդինաստիկ շրջանի Եգիպտական մշակույթը մ.թ.ա. 5-4րդ հազարամյակներում:
2. Հին թագավորության արվեստը և ճարտարապետությունը:
3. Միջին թագավորության արվեստը և ճարտարապետությունը:
4. Նոր թագավորության արվեստը և ճարտարապետությունը:
5. Եգիպտական արվեստը և ճարտարապետությունը մ.թ.ա. 11-4րդ դարերում:
6. Միջագետքի հնագույն մշակույթը մ.թ.ա. 5-4րդ հազարամյակներում:
7. Շումերական արվեստը մ.թ.ա. 27-25րդ դարերում:
8. Աքքադի արվեստը մ.թ.ա. 24-23րդ դարերում:
9. Միջագետքի արվեստը մ.թ.ա. 23-21րդ դդ. (Գուդեաի դարաշրջան, Ուրի 3րդ դինաստիա)
10. Բաբելոնի արվեստը մ.թ.ա. 2րդ հազարամյակում:
11. Ասորական արվեստը մ.թ.ա. 13-7րդ դարերում:
12. Նոր-բաբելոնյան արվեստ:
3-րդ աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-60 ժամ, սեմինար-30 ժամ
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/Բ29
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ուսուցանել ուսանողներին վաղքրիստոնեական և բյուզանական արվեստի զարգացման հիմնական ուղին, հիմնական սկզբունքները, ոճական և պատկերագրական հիմքերը,
2.Ծանոթացնել ուսանողներին միջնադարյան արվեստի գեղարվեստական լեզվի և մտածողության առանձնահատկություններին, նոր աշխարհահայացքին՝ կապված քրիստոնեության ծագման և զարգացման հետ,
3.Սովորեցնել ճանաչել և վերծանել միջնադարյան արվեստի հիմնական պատկերագրական տեսարանները և խորհրդանշանները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնելու Արևելաքրիստոնեական՝ վաղքրիստոնեական և բյուզանդական արվեստի զարգացումը,
2.Ճանաչելու այդ արվեստի հիմնական հուշարձանները,
3.Դասակարգելու և մեկնաբանելու կանոնական պատկերագրական համակարգերը:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. Վերլուծելու միջնադարյան արվեստի ստեղծագործությունները, դրանց ոճն ու պատկերագրությունը,
5.Համեմատելու հայկական և բյուզանդական արվեստների առանձնահատկությունները,
6.Արժևորելու բյուզանդական արվեստի և պատկերագրության դերը Միջնադարի արվեստում,
7.Կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքներն ու ունակությունները ողջ միջնադարյան արվեստի հուշարձանների վերլուծման, ուսումնասիրման մեջ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8. Կատարել հետազոտություն միջնադարյան ժամանակաշրջանի արվեստի բնագավառում,
9.Օգտվել կանոնական և անկանոն պատկերագրական սխեմաներից, կիրառել դրանք հետազոտական աշխատանքում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ուսուցանել ուսանողներին վաղքրիստոնեական և բյուզանական արվեստի զարգացման հիմնական ուղին, հիմնական սկզբունքները, ոճական և պատկերագրական հիմքերը,
2.Ծանոթացնել ուսանողներին միջնադարյան արվեստի գեղարվեստական լեզվի և մտածողության առանձնահատկություններին, նոր աշխարհահայացքին՝ կապված քրիստոնեության ծագման և զարգացման հետ,
3.Սովորեցնել ճանաչել և վերծանել միջնադարյան արվեստի հիմնական պատկերագրական տեսարանները և խորհրդանշանները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Նկարագրական և վերլուծական ֆորմալ արվեստաբանական մեթոդները,
2. Պատկերագրական և պատկերաբանական մեթոդները,
3. Համեմատական վերլուծության մեթոդը:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է.
1. ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
2. եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
3. մասնակցություն -3 միավոր
Նախատեսված է երկու գրավոր ընթացիկ քննություն, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Լինում են կարճ և ավելի ընդարձակ հարցեր՝ համապատասխանաբար տարբեր միավորներով։ Առաջին քննությունը պատկերագրությունից է, երկրորդը՝ բյուզանդական արվեստից։
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:
Կիսամյակի ընթացքում 5 թեմայի պատրաստումը հանձնարարվում է 10 ուսանողների՝ իրենց ցանկությամբ, տվյալ ինքնուրույն աշխատանքների արդյունքները հաշվի են առնվում բանավոր քննության գնահատման ժամանակ։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Â. Äæóðè÷. Âèçàíòèéñêèå ôðåñêè. Ìîñêâà, 2000.
  • ‘’Èñòîðèÿ èêîíîïèñè’’. Ìîñêâà, ‘’ÀÐÒ-ÁÌÁ’’, 2002 (ðàçäåëû ‘’Áîãîñëîâñêèå îñíîâû èêîíû è èêîíîãðàôèÿ’’, ‘’Òåõíèêà èêîíû’’, ‘’Âèçàíòèéñêèå èêîíû VI-XV ââ.’’).
  • Ò. Âåëüìàíñ, Â. Êîðà÷, Ì. Øóïóò. Âèçàíòèéñêèé ìèð. Õðàìîâàÿ àðõèòåêòóðà è æèâîïèñü. Ì., “Áåëûé ãîðîä”, 2006.
  • Հակոբյան Հր., Հայոց տերունական սրբապատկերները, Երևան, 2004
  • Бобров Ю. Г., Основы иконографии памятников христианского искусства, М., Изд-во ''Художественная школа'', 2010
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Պատկերագրություն՝ հիմնական խորհրդանշանները և ավետարանական տեսարանները:
2.Վաղքրիստոնեական կամ վաղ բյուզանդական արվեստ,
3.Միջին բյուզանդական արվեստ,
4. Ուշ բյուզանդական արվեստ։
3-րդ աշնանային կիսամյակ
Դասախոսություն – 40 ժամ, սեմինար – 20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/ Բ 28
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ծանոթացնել Փոքր Ասիայի և նրան հարող տարածքների (Այսրկովկաս) քրիստոնեական արվեստին, ձևակերպել աշխարհագրական և ժամանակագրական սահմանները:
2.Հիմնավորել այդ տարածքներում քրիստոնեության ձևավորման նախադրյալները և ներկայացնել արվեստի զարգացման ընթացքը:
3.Ներկայացնել այդ արվեստի տեղը և նշանակությունը ընդհանուր արևելաքրիստոնեական արվեստի պատմության հանատեքստում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Տիրապետելու սիստեմավորված գիտելիքների տվյալ շրջանի արվեստի վերաբերյալ,
2. ՃանաչելուՓոքր Ասիայի և նրան հարող քրիստոնյա ժողովրդների արվեստի առանձնահատկությունները պայմանավորող գործոնները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.Տարբերակելու դասընթացի ընթացքում ուսումնասիրված տարածքների արվեստի նմուշները,
4.Ինքնուրույն վերլուծելու ուսումնասիրված արվեստի նմուշները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ծանոթացնել Փոքր Ասիայի և նրան հարող տարածքների (Այսրկովկաս) քրիստոնեական արվեստին, ձևակերպել աշխարհագրական և ժամանակագրական սահմանները:
2.Հիմնավորել այդ տարածքներում քրիստոնեության ձևավորման նախադրյալները և ներկայացնել արվեստի զարգացման ընթացքը:
3.Ներկայացնել այդ արվեստի տեղը և նշանակությունը ընդհանուր արևելաքրիստոնեական արվեստի պատմության հանատեքստում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ ուղեկցվում են համապատասխան պատկերաշարերի ցուցադրությամբ
2. Գործնական սեմինարներ՝հուշարձանների մասնագիտական վերլուծության և համեմատական քննության հիման վրա
3.Ուսանողներին ինքնուրույն թեմատիկ աշխատանքների հանձնարարում՝ մասնագիտական գրականության հետ աշխատելու և ստեղծագործական ունակությունները զարգացնելու նպատակով։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսվում է 2 ընթացիկ քննություն 5 և 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներին և ինքնուրույն աշխատանքին հատկացվում է 8 միավոր և 3 միավոր հատկացվում է մասնակցությանը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • История иконописи. М., 2000.
  • Տեր-Գևորգյան Շ. ՀայաստանիևՍիրիայի վաղքրիստոնեական ճարտարապետության առնչությունները, Եր., 2000.
  • Բալտրուշայտիս Յ., Ուսումնասիրություն վրաց և հայ միջնադարյան արվեստի, Երևան, 2003
  • Акопян З., Раннесредневековая скульптура Гугарка и Картли. Вопросы художественного стиля и мастерских // Актуальные проблемы теории и истории искусства. Сборник научных статеи III. СПб., 2013.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Պաղեստինի քրիստոնեական արվեստը
2. Եգիպտոսի քրիստոնեական (ղպտական) արվեստը
3.Ասորիքի քարիստոնեական արվեատը
4.Կապադովկիայի քրիստոնեական արվեատը
5. Աբխազիայի քրիստոնեական արվեստը
6. Վրաստանաի քրիստոնեական արվեստը
3-րդ աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105\Բ27
1. Դասընթացի նպատակ
1. Ծանոթացնել Հայաստանի վաղիջնադարյան 4-10-րդ դարերի կերպարվեստին (քանդակ, որմնանկար, խճանկար, մանրանկար)
2. Ներկայացնել վաղ միջնադարյան հայ արվեստի ոճական և պատկերագրական առանձնահատկություներ՝ արևելաքրիսնոնեական արվեստի նմուշների համեամատությամբ
3.Ներկայացնել վաղ միջնադարյան հայկական հուշարձանների թվագրության և վերլուծության խնդիրները նորագույն ուսումնասիրությունների լույսի ներքո
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.Տիրապետել սիստեմավորված գիտելիքների հայակական վաղ միջնադարյան կերպարվեստի վերաբերյալ
2.Հասկանալ հայակական վաղ միջնադարյան կերպարվեստի առանձնահատկությունները պայմանավորող գործոնները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.Տարբերակել դասընթացի ընթացքում ուսումնասիրված հայ միջնադարյան կերպարվեստի նմուշները
4.Ինքնուրույն վերլուծել ուսումնասիրված արվեստի գործերը
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. Ծանոթացնել Հայաստանի վաղիջնադարյան 4-10-րդ դարերի կերպարվեստին (քանդակ, որմնանկար, խճանկար, մանրանկար)
2. Ներկայացնել վաղ միջնադարյան հայ արվեստի ոճական և պատկերագրական առանձնահատկություներ՝ արևելաքրիսնոնեական արվեստի նմուշների համեամատությամբ
3.Ներկայացնել վաղ միջնադարյան հայկական հուշարձանների թվագրության և վերլուծության խնդիրները նորագույն ուսումնասիրությունների լույսի ներքո
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ մատուցվում են համապատասխան պատկերաշարերի ցուցադրությամբ
2. Գործնական սեմինարներ առանձին հուշարձանների արվեստաբանական վերլուծության և համեմատական քննության հիման վրա
Ուսանողներին ինքնուրույն թեմատիկ աշխատանքների հանձնարարում՝ մասնագիտական գրականության հետ աշխատելու և ստեղծագործական ունակությունները զարգացնելու նպատակով
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի գնահատման բաղադրիչները և հատկացվող միավորները հետևյալն են՝
1. Ընթացիկ քննություններ՝ 9 միավոր (4 և 5 միավոր),
2. ընթացիկ ստուգումներ՝ 8 միավոր
3. մասնակցություն՝ 3 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մանուկյան Ս. Տաթեիի որմնանկարները (930 թ.) եի արևմտաքրիսոնէական վաղ միջնադարեան արուեստը // Բազմավեպ, №1-4, 2006
  • Հայ արվեստի պատմություն (Վ. Ղազարյան, Հ. Հակոբյան, Մ. Հասրաթյան, Ա. Աղասյան), Երևան, 2009
  • Հակոբյան Զ. Զվարթնոցի խորհրդաբանական կերպարը. պատկերների մեկնաբանման շուրջ // “Էջմիածին”, 2006, Զ /5/
  • Հակոբյան Զ. Կողբի բարավորի պատկերագրական առանձնահատկություններն ու թվագրությունը // Էջմիածին, ԺԲ, 2010
  • Հակոբյան Զ. Հայկական վաղմիջնադարյան քանդակը (4-7-րդ դարեր). Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
  • Գրիգորյան Գ. Հայաստանի վաղ միջնադարյան քառանիստ կոթողները, Երևան, 2012
  • Акопян З. Стлы Армении и Грузии. К вопросу о культурной общности в раннехристианский период // Լրաբեր հասարակական գիտությունների, №1-2 (627-628) 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. 4-7-րդ դարերի հայ արվեստի առանձնահատկությունները
2. Վաղ միջնադարյան դամբարանների քանդակային հարդարանքը
3. 5-6-րդ դարերի եկեղեցիների քանդակային հարդարանքը
4. Հուշասյուներ, ծավալային խաչեր և քառանիստ կոթողներ
5. Վաղ միջնադարյանա հայակական խճանկարչությունն ու որմնանկարչությունը
6. Վաղ միջնադարյան հայկական նկարազարդ մատյանները
7. 7-րդ դարի եկեղեցիների քանդակային հարդարանքը
8. 9-10-րդ դարերեի արվեստի առանձնահատկությունները
9. Բագրատունիների արվեստը: Անի
10. Աղթամարի Սբ, Խաչ եկեղեցու քանդակային հարդարանքն ու որմնանկարները
11.10-րդ դարի որմնանկարչությունն ու մանրանկարչությունը
3-րդ աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105\Բ26
1. Դասընթացի նպատակ
1. Ծանոթացնել Առաջավոր Ասիայի հնագույն քաղաքակրթությունների մշակութային ժառանգությանը և ցույց տալ վերջինիս դերը տարածաշրջանի հետագա արվեստի ձևավորման գործում։ 2. Ներկայացնել Հին Միջագետքի արվեստը իր առանձնահատկություններով։ 3. Ներկայացնել խուռի-խեթական արվեստը, կրոնը և հնագիտական հուշարձանները։ Ներկայացնել Սիրիա-Փյունիկիայի և Հին Պաղեստինի արվեստը, դրա առանձնահատկությունները, ճարտարապետական հիմնական հուշարձանները։ Ներկայացնել Հին Իրանի մինչիսլամական արվեստը։ Ծանոթացնել Զրադաշտականության հիմնական դրույթներին։ Ներկայացնել արևելահռոմեական պրովինցիաների մ.թ. I-IV դդ. արվեստը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Տիրապետելու սիստեմավորված գիտելիքների տվյալ շրջանի արվեստի վերաբերյալ
2.Հասկանալու Առաջավոր Ասիայի տարբեր ժամանակահատվածների արվեստի առանձնահատկությունները պայմանավորող գործոնները
3.Տեղյակ լինելու Իրանում զրադաշտական կրոնի դրսևորումներին արվեստում
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.Տարբերակելու դասընթացի ընթացքում ուսումնասիրված ժամանակահատվածների արվեստի նմուշները
5.Ինքնուրույն վերլուծելու ուսումնասիրված արվեստի նմուշները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. Ծանոթացնել Առաջավոր Ասիայի հնագույն քաղաքակրթությունների մշակութային ժառանգությանը և ցույց տալ վերջինիս դերը տարածաշրջանի հետագա արվեստի ձևավորման գործում։ 2. Ներկայացնել Հին Միջագետքի արվեստը իր առանձնահատկություններով։ 3. Ներկայացնել խուռի-խեթական արվեստը, կրոնը և հնագիտական հուշարձանները։ Ներկայացնել Սիրիա-Փյունիկիայի և Հին Պաղեստինի արվեստը, դրա առանձնահատկությունները, ճարտարապետական հիմնական հուշարձանները։ Ներկայացնել Հին Իրանի մինչիսլամական արվեստը։ Ծանոթացնել Զրադաշտականության հիմնական դրույթներին։ Ներկայացնել արևելահռոմեական պրովինցիաների մ.թ. I-IV դդ. արվեստը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ
2. Այցելություններ թանգարաններ
3. Համապատասխան գիտահանրամատչելի ֆիլմերի դիտում և քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատման բաղադրիչները և հատկացվող միավորները հետևյալն են՝
1. ընթացիկ քննություն՝ 9 միավոր,
2. ինքնուրույն աշխատանք՝ 8 միավոր,
3.մասնակցություն՝ 3 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայաստանի և հարակից երկրների պատմություն, հատոր 1 (Հին շրջան), խմբ. խորհուրդ` Ռ. Սաֆրաստյան և ուրիշներ, Երևան, «Զանգակ» հրատ., 2013։
  • В. К. Афанасева, В. Г. Луконин, Н. Н. Померанцева, Искусство Древнего Востока, Малая история искусства, М., 1976.
  • В. К. Афанасьева, Гильгамеш и Энкиду (Культура народов Востока), изд. «Наука», Москва, 1979.
  • В. Г. Луконин, Искусство Древнего Ирана, М., 1977.
  • Хуршудян Э.Ш., Армения и Сасанидский Иран (Историко-культурологическое исследование), Алматы, 2003.
  • Авеста в русских переводах (1861-1996). Составление, общая редакция, примечания и справочный раздел Рака И.В., С-Пб., 1998.
  • История Древнего Востока. От ранних государственных образований до древних империй. Под редакцией А.В. Седова, М. 2004.
  • Культурное наследие Востока (ред. Ю. В. Бромлей, Г. М. Бонгард - Левин, Л. Т. Гюзальян, Т. Б. Князевская, Ю. А. Петросян), Ленинград, 1985.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Առաջավոր Ասիայի հնագույն մշակութային կենտրոնների ավանդույթները Հին Իրանի արվեստում
2. Հին Իրանի մետաղագործությունը
3. Աքեմենյան Իրանի արվեստը
4. Պարթևական արվեստը
5. Սասանյան արվեստը
6. Արևելահռոմեական պրովինցիաների արվեստը մ.թ. I-IV դդ.։
2-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-60 ժամ, սեմինար -30 ժամ
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/Բ25
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ուսանողներին տրամադրել տվյալներ Հին Հունաստանի և Հին Հռոմի արվեստի մասին։
2.Ծանոթացնել ուսանողներին դասական արվեստի հիմնական փուլերին, ուղղություններին, ժանրերին, նմուշներին, հեղինակներին, դասական արվեստի գաղափարական և փիլիսոփայանկան հենքին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ճանաչել դասական արվեստի կարևորագույն նմուշները։
2. Տարբերել հիմնական փուլերում ձևավորված ոճական առանձնահատկությունները։
1. Վերլուծել դասական արվեստը։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. Վերլուծել դասական արվեստը, գտնել դրա առանձնահատկությունները, ոճական զարգացումները, ազդեցությունը հետագա եվրոպական արվեստի վրա, արձագանքները հայկական արվեստում։
գ. ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ
5. Օգտվել մասնագիտական գրականությունից։
6. Մասնակցել թեմատիկ քննարկումներին։
7. Պատրաստել զեկույցներ, ներկայացնել հետազոտական աշխատանքների արդյունքները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ուսանողներին տրամադրել տվյալներ Հին Հունաստանի և Հին Հռոմի արվեստի մասին։
2.Ծանոթացնել ուսանողներին դասական արվեստի հիմնական փուլերին, ուղղություններին, ժանրերին, նմուշներին, հեղինակներին, դասական արվեստի գաղափարական և փիլիսոփայանկան հենքին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Սեմինար
3. Ինքնուրույն աշխատանք և զեկուցում ընտրված թեմայի շուրջ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.1-ին ընթացիկ քննություն՝ գրավոր, երկու հարց, քննությունն ընդհանուր գնահատվում է 4 միավոր`երկու հարցերի լիարժեք ներկայացման դեպքում։ Սխալ կամ թերի տեղեկությունների դեպքում գնահատականը իջեցվում է:
2.2-րդ ընթացիկ քննություն՝ գրավոր, երկու հարց, քննությունն ընդհանուր գնահատվում է 4 միավոր `երկու հարցերի լիարժեք ներկայացման դեպքում։ Սխալ կամ թերի տեղեկությունների դեպքում գնահատականը իջեցվում է:
3.Եզրափակիչ քննություն. Եզրափակիչ՝ բանավոր քննության ժամանակ առաջարկվում է երեք հարց, որոնցից յուրաանչյուրի մաքսիմալ գնահատականը 3 միավոր է, համապատասխանաբար ընդհանուր քննության մաքսիմալ գնահատականը 9 միավոր է, որը նշանակվում է ամբողջական պատասխանի դեպքում
4. Ներկայության համար՝ 3 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Алпатов М.В. Всеобщая история искусств. Т. 1, М. Л., 1948.
  • Колпинский Ю.Д. Искусство Эгейского мира и Древней Греции. М., 1970.
  • Колпинский Ю.Д., Бритова Н.Н. Искусство этрусков и Древнего Рима. М.,1982.
  • Գյուլամիրյան Ե.Ա. Արվեստի պատմություն, ուսանողական ձեռնարկ: Երևան, 2004: Երզնկյան Մ. Բաղդասարյան Ա., Կերպարվեստի բառագիրք, ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2002:
  • , Մ.Կուզմինա, Ն.Մալցևա, Արտասահմանյան արվեստի պատմություն, թարգմանություն Մերի Երզնկյանի, Երևան, 2003թ.:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Կրետե-Միկենյան արվեստ,
2. Հին Հունաստանի արվեստ,
3.Էթրուսքյան արվեստ,
4.Հանրապետական Հռոմի արվեստ,
5.Կայսերական Հռոմի արվեստ,
6.Վաղքրիստոնեական շրջանի արվեստ։
2-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/ Բ24
1. Դասընթացի նպատակ
1.հաղորդակից դարձնել ուսանողներին հայ և համաշխարհային դիցաբանությանը և նրա արտացոլմանը արվեստում:
Դասընթացի խնդիրներն են՝
1. Պրակտիկ և գործնական աշխատանքների, թանգարանների և
պատկերասրահների այցելությունների ուղեկցությամբ գիտելիքներ հաղորդել
դիցաբանության վերաբերյալ:
2. Ծանոթանացնել համաշխարհային արվեստի պատմության պարբերացմանը,
հիմնական փուլերին և առանձնահատկություններին:
3. Ներկայացնել դիցաբանության և արվեստի փոխառնչությունները տարբեր
ժամանակաշրջաններում:
4. Սովորեցնել ստեղծագործությունների արվեստաբանական վերլուծությանը,
ինքնուրույն գիտական աշխատանքի կատարմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնելու և մեկնաբանելու նախնադարյան, եգիպտական, շումեր-աքքադական, ասորա-բաբելալան, խեթական, ուրարտական, հնդկական, իրանական, հունա-հռոմեական, հին հայկական, բուդդայական, քրիստոնեական, իսլամական դիցաբանությունների մասին իր գիտելիքները,
2. վերլուծելու դիցաբանության հետ առնչվող արվեստի ստեղծագործությունները (ճարտարապետություն, կերպարվեստ, դեկորատիվ-կիրառական արվեստ):
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.Կատարելու գիտահետազոտական աշխատանքներ՝ դիցաբանությանը առնչվող արվեստի գործերի, գրավոր աղբյուրների և ուսումնասիրությունների հիման վրա,
4. դիցաբանության իմացության պարագայում գիտական վերլուծություն կատարելու դիցաբանության հետ փոխկապակցված արվեստի ստեղծագործությունների, ինչպես նաև Վերածնության դարաշրջանից մինչև մեր օրերը կերպարվեստում արտացոլվող դիցաբանական կերպարների և պատկերաշարքերի վերաբերյալ:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5.Ներկայացնելու գիտաժողովներում, թանգարաններում, այլ հասարակական վայրերում առարկային վերաբերող թեմաներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.հաղորդակից դարձնել ուսանողներին հայ և համաշխարհային դիցաբանությանը և նրա արտացոլմանը արվեստում:
Դասընթացի խնդիրներն են՝
1. Պրակտիկ և գործնական աշխատանքների, թանգարանների և
պատկերասրահների այցելությունների ուղեկցությամբ գիտելիքներ հաղորդել
դիցաբանության վերաբերյալ:
2. Ծանոթանացնել համաշխարհային արվեստի պատմության պարբերացմանը,
հիմնական փուլերին և առանձնահատկություններին:
3. Ներկայացնել դիցաբանության և արվեստի փոխառնչությունները տարբեր
ժամանակաշրջաններում:
4. Սովորեցնել ստեղծագործությունների արվեստաբանական վերլուծությանը,
ինքնուրույն գիտական աշխատանքի կատարմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն, այդ թվում Երևանի թանգարանների այցելությամբ
2. սեմինար պարապմունք, այդ թվում թանգարանների այցելությամբ
3. խմբային կամ ինքնուրույն աշխատանք՝ պրեզենտացիա,
4. գրավոր և բանավոր ստուգում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին ընթացիկ քննություն [առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է - առավելագույնը 4 միավոր արժեքով]
Քննության հարցատոմսը բաղկացած է տեսական 2 հարցերից (յուրաքանչյուր հարցի արժեքը՝ 1,5 միավոր, առավելագույնը՝ 3 միավոր) և մեկ գործնական հարցադրումից (հարցի արժեքը՝ 1 միավոր), այն է՝ ստեղծագործության ճանաչողություն և նկարագրական վերլուծություն:
2.2-րդ ընթացիկ քննություն [ երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է - առավելագույնը 4 միավոր արժեքով]
Քննության հարցատոմսը բաղկացած է տեսական 2 հարցերից (յուրաքանչյուր հարցի արժեքը՝ 1,5 միավոր, առավելագույնը՝ 3 միավոր) և մեկ գործնական հարցադրումից (հարցի արժեքը՝ 1 միավոր), այն է՝ ստեղծագործության ճանաչողություն և նկարագրական վերլուծություն:
1. Մասնակցություն. [մասնակցություն՝ 3 միավոր].
2. Եզրափակիչ քննություն.
Եզրափակիչ բանավոր քննություն (9 միավոր) - հարցատոմսն ընդգրկում է երկու տեսական հարցեր (յուրաքանչյուր հարցի արժեքը՝ 2 միավոր, առավելագույնը՝ 4 միավոր) և մեկ գործնական հարցադրում՝ ստեղծագործությունների ճանաչողություն (հարցի արժեքը՝ 1 միավոր)՝ ընդհանուր 5 միավոր: Բանավոր եզրափակիչ հարցման մեջ են ներառված նաև ուսանողական թղթապանակի գնահատումը` 4 միավոր, որից ինքնուրույն աշխատանք՝ - 3 միավոր, սեմինարի հարցում ՝ - 1 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հարությունյան Ս. Հայ Առասպելաբանություն, տպ. Համազգայինի Վահէ Սէթեան, Բեյրութ, 2000.
  • Հին եգիպտական մեռյալների գիրքը /Թարգմ., կազմ. և ծանոթագր.՝ Հ. Էդոյան, Երևան, «Վան Արյան», 2004
  • Գիլգամեշ, Հին Արևելքի դյուցազնավեպ, ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., Երևան, 1963:
  • Hesiod, Theogony, Edited with prolegomena and commentary by M.L. West., Oxford, Clarendon Press, 1997.
  • Мифы Народов Мира. Энциклопедия. В 2-х томах / Гл. ред. С.А. Токарев, Москва, Большая Российская энциклопедия, Дрофа, 2008.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Դիցաբանության էությունը, դիցաբանության և արվեստի զարգացման հիմնական փուլերը:
2. Նախնադարյան համայնական հասարակության հավատալիքները, դիցաբանությունը, արվեստի բնութագիրը:
3. Հին Եգիպտոսի, Միջագետքի, Ուրարտական, Խեթական, Հին Հնդկաստանի, Իրանի, Հին Հունաստանի և Հռոմի, Հին Հայկական դիցաբանությունը, արվեստի հուշարձանները:
4. Մեռնող և հարություն առնող աստվածի դիցաբանությունը հին աշխարհի տարբեր տարածաշրջաններում:
5. Դիցաբանական պատկերացումների կրոնա-փիլիսոփայական բնույթը. բուդդայականություն և արվեստ, քրիստոնեություն և արվեստ, իսլամ և արվեստ:
6. Նոր և Նորագույն պատմության պատկերացումները դիցաբանության վերաբերյալ, արվեստ:
2-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105\Բ23
1. Դասընթացի նպատակ
1. Նպաստել մասնագիտության կրթական ծրագրի ընհանուր նպատակի իրականացմանը՝ ուսումնասիրելով Վանի թագավորության և Հին Հայկական թագավորության արվեստը,
2.Ուսումնասիրել Վանի թագավորության պետական կարգի, մշակույթի և արվեստի ձևավորման առանձնահատկությունները:
3.Ներկայացնել Վանի թագավորության արվեստի դերը Հին աշխարհի արվեստի պատմության ամբողջացման համատեքստում
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ըմբռնելու Վանի թագավորության և Հին Հայկական թագավորության արվեստի ձևավորման և գոյատևման առանձնահատկությունները:
2.Քննելու ձևավորված ժանրերն ու ուղղությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.Ճանաչելու և տարբերակելու արվեստի գործերն ըստ դարաշրջանների և մշակույթների:
4.Դասակարգելու արվեստի գործերն ու հուշարձանները: Դրանց ուսումնասիրությամբ գնահատել տվյալ հասարակության մշակութային զարգացման մակարդակը և գեղարվեստական ճաշակը:
5.Բանավոր և գրավոր ձևով շարադրելու նյութի ուսումնասիրությամբ ստացված իր մեկնաբանությունը:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
6.Օգտվել մասնագիտական գրականությունից,
7.Մասնակցել բազմաբնույթ քննարկումներին, վերլուծելու առկա խնդիրները եւ գնահատել դրանց լուծման համար անհրաժեշտ հնարավորությունները, արդյունավետորեն պլանավորել ժամանակն ու այլ ռեսուրսները,
8.Պատրաստելու զեկույցներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. Նպաստել մասնագիտության կրթական ծրագրի ընհանուր նպատակի իրականացմանը՝ ուսումնասիրելով Վանի թագավորության և Հին Հայկական թագավորության արվեստը,
2.Ուսումնասիրել Վանի թագավորության պետական կարգի, մշակույթի և արվեստի ձևավորման առանձնահատկությունները:
3.Ներկայացնել Վանի թագավորության արվեստի դերը Հին աշխարհի արվեստի պատմության ամբողջացման համատեքստում
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.Դասախոսություններ
2.Սեմինար պարապմունքներ
3.Այցելություններ թանգարաններ և պատմական հուշարձաններ
4.Համապատասխան գիտահանրամատչելի ֆիլմերի դիտում և քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ընթացիկ քննություններ՝ 9 միավոր,
2.ընթացիկ ստուգումներ՝ 8 միավոր,
3.մասնակցություն՝ 3 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քսենոֆոն, Կյուրոպեդիա (թարգմանությունը Ս. Կրկյաշարյանի), Երևան, 2000 թ.:
  • Հմայակյան Ս. Գ., Վանի թագավորության պետական կրոնը, Երևան, 1990թ.:
  • Հմայակյան Ս., Երեք ուղղություն ուրարտական արվեստում, Երևանի գեղարվեստի պետական ակադեմիայի տարեգիրք (ԵԳՊԱ), Երևան, 2008 թ., էջ 3-9:
  • Հմայակյան Ս., Ուրարտուի ոսկին «Հին Հայաստանի ոսկին», Երևան, 2007 թ., էջ 151- 185, աղ. XCIII, XCIX:
  • Հմայակյան Ս., Ուրարտական ոսկե, արծաթոսկե և ոսկե թիթեղապատ մեդալիոնները, Երևանի գեղարվեստի պետական ակադեմիայի տարեգիրք (ԵԳՊԱ), Երևան, 2005 թ., էջ 5 - 15
  • Առաքելյան Բ. Ն., Ակնարկներ հին հայ արվեստի պատմության (մ.թ.ա. VI դ. - մ.թ. III դ.), Երևրան, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 124 էջ։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Վանի թագավորության արվեստի ուսումնասիրության պատմությունն ու սկզբնաղբյուրները:
2. Հայկական լեռնաշխարհում ձևավորված մինչուրարտական մշակույթները և քաղաքական կազմավորումները:
3. Ուրարտուի ճարտարապետությունը, քանդակագործությունը, որմնանկարչությունն ու կիրառական արվեստը:
4. Երվանդական և Հելլենիստական Հայաստանի արվեստի ուսումնասիրության սկզբնաղբյուրներն ու պատմությունը: Քաղաքաշինությունը, Քանդակագործությունը և բարձրաքանդակային արվեստը, մետաղագործությունը, ապակեգործությունը և խեցեգործությունը: Դրամները և կնիքները Հին Հայաստանում:
2-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-20 ժամ, սեմինար-10 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106\Բ 22
1. Դասընթացի նպատակ
1.հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հարցերը,
2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3.բացատրելու հայոց պետականության վերականգնման համար մղվող ազատագրական պայքարի ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները,
4.վերլուծելու նորագույն ժամանակաշրջանում հայոց պետականության վերականգնումն ու զարգացումը՝ վերարժևորելով և իր գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5.տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները,
6.կիրառելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7.տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու,
8.նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի գիտակցության մեջ ազգային-ազատագրական պայքարի և հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորման արմատավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն,
2. Սեմինար,
3. Քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման դասընթացի գնահատման պարտադիր բաղադրիչ է եզրափակիչ քննությունը, իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն) ընտրվում է առնվազն երկուսն.
9 միավոր հատկացնել եզրափակիչ քննությանը, 4-ական միավորներ հատկացնել ընթացիկ ստուգումներին և ինքնուրույն աշխատանքին և 3 միավոր մասնակցությանը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հովհաննիսյան Պ., Մինասյան Է. և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Ե., ԵՊՀ հրատ., 2012:
  • Ժամկոչյան Հ., Աբրահամյան Ա., Մելիք-Բախշյան Ս., Պողոսյան Ս., Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, ԵՊՀ հրատ., Ե., 1975:
  • Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, «Զանգակ-97» հրատ.,Ե., ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., հ. III, գ. I, 2010, հ. III, գ. II, 2015, հ. IV, գ. I, 2010, հ. IV, գ. II, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայ ազատագրական շարժումը XVI դ. կեսերից մինչև XVIII դ.:
2. Ազատագրական պայքարը Սյունիքում և Սյունիքում 1722-1730 թթ.:
3. Ռուս-թուրքական և ռուս-պարսկական պատերազմները և Հայաստանը XIX դ. առաջին երեսնամյակում: Հայկական հարցի միջազգայնացումը:
4. Հայ քաղաքական կուսակցությունների առաջացումը և հայ ազատագրական շարժումը XIX դ. վերջին - XX դ. սկզբին:
5. Հայոց ցեղասպանությունը:
6. Մայիսյան հերոսամարտերը: Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը (1918-1920 թթ.): 7. Խորհրդային Հայաստանը (1920-1991 թթ.):
8. Հայերի մասնակցությունը Երկրորդ աշխարհամարտին:
9. Արցախյան շարժումը (1988-1991 թթ.) և պատերազմը (1991-1994 թթ.):
10. Հայաստանի երրորդ հանրապետությունը (1991 թվականից):
1-ին աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106\Բ 21
1. Դասընթացի նպատակ
1.հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն`
1. ներկայացնելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերը,
2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3. բացատրելու հայոց պետականության ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները հին և միջին դարերում՝ արժևորելով և իր քաղաքացիական գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ`
4.տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները,
5.կիրառելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ՝
6.տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու,
7.նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի (ընտանիքի, ընկերների և այլոց) գիտակցության մեջ հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորմանն ու արմատավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն,
2. Սեմինար,
3. Քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթացի գնահատման պարտադիր բաղադրիչներն են 2 ընթացիկ քննությունները, իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն) ընտրվում է առնվազն երկուսը.
9 միավոր հատկացնել ընթացիկ քննություններին՝ 4 և 5 միավոր, դասընթացի սեմինարի առկայության դեպքում 8 միավոր հատկացնել ընթացիկ ստուգումներին (ընթացիկ ստուգումներին կարելի է կազմակերպել ռեֆերատր ձևով, որի դեպքում երկու ընթացիկ քննությունները կարելի է անցկացնել բանավոր), և 3 միավոր մասնակցությանը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հովհաննիսյան Պ., Մինասյան Է. և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2012:
  • Ժամկոչյան Հ., Աբրահամյան Ա., Մելիք-Բախշյան Ս., Պողոսյան Ս., Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 1975:
  • Հայոց պատմություն, հ. II, գ. II, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, «Զանգակ-97» հրատ., Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., 2014:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական լեռնաշխարհ. աշխարհագրական դիրքը, տարածքը և բնական պայմանները:
2. Հայ ժողովրդի ծագման հիմնահարցը և վաղ պետական կազմավորումները Հայկական լեռնաշխարհում:
3. Վանի թագավորությունը (Ք.ա. IX-VII դդ.): Հայաստանը Երվանդունիների հարստության օրոք (Ք.ա. VI-III դդ.):
4. Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտաշեսյան (Ք.ա. 189-1 թթ.) և Արշակունյաց (66-428 թթ.) հարստությունների օրոք:
5. Հայոց մշակույթի Ոսկեդարը: Հայաստանը նախարարական համակարգի ներքո (428-885 թթ.):
6. Հայոց թագավորությունը Բագրատունյաց հարստության (885-1045 թթ.) օրոք:
7. Կիլիկիայի հայկական պետությունը (1080-1375 թթ.):
8. Քոչվորական ցեղերի արշավանքները Հայաստան:
9. Հայ-վրացական զինակցությունը և Զաքարյանների իշխանությունը:
10. Հայաստանը ուշ միջնադարում:
1-ին աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն- 60 ժամ, գործնական-30 ժամ
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1105/Բ20
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ուսուցանել ուսանողներին արվեստաբանության հիմունքները. արվեստի տեսակները, պլաստիկական կամ տարածական արվեստների առանձնահատկությունները:
2.Ծանոթացնել ուսանողներին արվեստագիտական վերլուծությանը, նրա հերթափուլերին և մեթոդներին, ձևակազմության Վյոլֆլինյան հիմնական սկզբունքներին:
3.Սովորեցնել վերլուծել արվեստի ստեղծագործությունը ըստ ձևակազմության. ոճի,ուղղության, դպրոցի և անհատական ձեռագրի:
4.Կերպարվեստի տեսակների՝ գրաֆիկայի, քանդակագործության և գեղանկարչության տեխնիկաների և ժանրերի վերաբերյալ գիտելիքի հաղորդումը:
5.« Նկարչություն» դասընթացի գործնական պարապմունքների նպատակն է յուրացրած արվեստի տեսական դասընթացի հիմքում հնարավորինս սովորեցնել և զարգացնել նկարչության վերաբերյալ բազմապիսի հմտություններ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Պատկերացնելու գրաֆիկայի 2 հիմնական ձևերը և տեսակները. Գծանկար և տպագրական գրաֆիկա,
2. Ճանաչելու գեղանկարչության յուրահատկությունը , հիմնական տեսակները և ժանրերը, նյութերն ու հիմնական տեխնիկաները , հիմնական արտահայտչամիջոցները:
3. Դասակարգելու և մեկնաբանելու տարածական արվեստների տեսակները:
4. Ճանաչելու քանդակի ձևը, տեսակը
5. Տարբերակելու պատրաստման նյութը և տեխնիկան
6. Ճանաչել նյութերի տեսակները
7. Տարբերակել ստեղծագործությունների նյութերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
8.Վերլուծելու տարածական կամ պլաստիկական արվեստների ստեղծագործությունները ըստ արվեստաբանական մեթոդների,
9.Համեմատելու պլաստիկական արվեստների տարբեր ձևերը,
10.Կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքներն ու ունակությունները կերպարվեստի հետազոտման մեջ:
11.Մեկնաբանելու և արվեստաբանական քննադատության ենթարկելու ստեղծագործության գեղարվեստական առանձնահատկությունները:
12.Կկարողանա մոմամատիտներով, գունավոր մատիտներով և ջրաներկով նկարել ճեպանկարել:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
13.Կատարելու հետազոտություն կերպարվեստի՝ վիզուալ արվեստների բնագավառում,
14.Դասակարգելու կերպարվեստի տարբեր ձևերն ու տեսակները:
15.Գիտական քննարկումների ժամանակ սեփական մասնագիտական տեսակետն արտահայտելու:
16.Ձեռք կբերի նկարելու հմտություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ուսուցանել ուսանողներին արվեստաբանության հիմունքները. արվեստի տեսակները, պլաստիկական կամ տարածական արվեստների առանձնահատկությունները:
2.Ծանոթացնել ուսանողներին արվեստագիտական վերլուծությանը, նրա հերթափուլերին և մեթոդներին, ձևակազմության Վյոլֆլինյան հիմնական սկզբունքներին:
3.Սովորեցնել վերլուծել արվեստի ստեղծագործությունը ըստ ձևակազմության. ոճի,ուղղության, դպրոցի և անհատական ձեռագրի:
4.Կերպարվեստի տեսակների՝ գրաֆիկայի, քանդակագործության և գեղանկարչության տեխնիկաների և ժանրերի վերաբերյալ գիտելիքի հաղորդումը:
5.« Նկարչություն» դասընթացի գործնական պարապմունքների նպատակն է յուրացրած արվեստի տեսական դասընթացի հիմքում հնարավորինս սովորեցնել և զարգացնել նկարչության վերաբերյալ բազմապիսի հմտություններ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Ա. Դասախոսությունների ժամանակահատվածում.
1. Ուսուցման կազմակերպման հիմնական ձևը դասախոսությունն է, որի ընթացքում ուսանողներին մատուցվում է տվյալ դասաժամին վերաբերող տեսական նյութը:
2. Առանձին թեմաներ ուղեկցվում են կերպարվեստի տեխնիկաները ցուցադրող տեսանյութերի դիտումով:
3. Առանձին պարապմունքներ իրականացվում են լսարանից դուրս: Մեկական դասընթաց անց է կացվում Գաֆեսճյան արվեստի կենտրոնում, Գեղարվեստի պետական ակադեմիայում, Ազգային պատկերասրահում, նաև մեկական այց գեղանկարչի, քանդակագործի և գրաֆիկակական մոնոտիպերով զբաղվող արվեստագետների արվեստանոցներ, որտեղ ուսանողների, դասախոսի և արվեստագետների ակտիվ երկխոսության, քննարկման միջոցով ամրապնդվում են լսարանային դասերի ընթացքում ձեռք բերած տեսական գիտելիքները:
4. Նկարագրական, համեմատական և վերլուծական արվեստաբանական մեթոդները,
5. Պատկերագրական և պատկերաբանական մեթոդները,
6. Դասերն ուղեկցվում են վիզուալ նյութի ցուցադրությամբ:
Բ.Գործնական հանդիպումների ժամանակ.
7.Ուսուցման կազմակերպման հիմնական ձևը նկարելու հմտությունների փոխանցումն է, որի ընթացքում ուսանողներին մատուցվում է տվյալ դասաժամին վերաբերող գործնական ուսուցումը: Սկզբից ծանոթացնելով տվյալ դասաժամի համար նախատեսված նյութի, անհրաժեշտ պարագաների հետ ծանոթացման և հետո գործնական կիրառումը:
8.Յուրաքանչյուր նյութի հետ աշխատելու ընթացքում, փոխվում է ուսուցանելու մեթոդն ու ձևը:
9.Առանձին թեմաներ ուղեկցվում են բնորդի հետ աշխատելով և նկարելով: Առանձին նկարչական պարապմունքներ իրականացվում են լսարանից դուրս:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.1-ին ընթացիկ քննություն [գրավոր աշխատանք, քննական տոմսը բաղկացած 3 հարցից: Յուրաքանչյուր հարցի համար ուսանողը կվաստակի 1 միավոր, առավելագույնը` 3 միավոր].
2.2-րդ ընթացիկ քննություն. [յուրաքանչյուր ուսանող ներկայացնելու է ավարտուն գծանկար և/կամ գեղանկար` վաստակելով 5 միավոր].
3.Ընթացիկ ստուգում(ներ). [երկու ընթացիկ ստուգում բանավոր հարցման արդյունքում (Quiz առաջանդրանքների տեսքով): Յուրաքանչյուր հարցմամբ ուսանողը կվաստակի 1 միավոր, առավելագույնը` 2 միավոր].
4.Մասնակցություն. [ուսանողի ներկայությունը դասընթացին գնահատել 1 միավորով].
5.Եզրափակիչ քննություն. [ուսանողը պետք է բանավոր պատասխանի հարցատոմսին, որը բաղկացած կլինի երկու տեսական և մեկ գործնական հարցումից, յուրաքանչյու հարցի համար ուսանողը կվաստակի 3 միավոր, առավելագույնը` 9 միավոր].
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Bill Fick, Beth Grabowski, Printmaking: A Complete Guide to Materials & Process,
  • (Printmaker's Bible, process shots, techniques, step-by-step illustrations),
  • Laurence King Publishing, 2015.
  • Stanyer Peter, The Complete Book of Drawing Techniques:
  • A Professional Guide for The Artist, Arcturus, 2020.
  • Christopher Wood, A history of Art History, Princeton University Press, 2019.
  • Քոլլինգվուդ, Արվեստի հիմունքներ, թարգմանությամբ Վ. Ղազարյանի,
  • Երևան, Փրինթինֆո,2020:
  • Աղասյան Արարատ, Արվեստի պատմություն. կերպարվեստ,
  • Երևան, գիրք 1, 2020, գիրք 2, 2022:
  • Վ. Ազատյան, Արվեստաբանություն և ազգայնականություն.
  • Հայաստանի և Վրաստանի միջնադարյան արվեստները 19-20-րդ դդ.
  • Գերմանիայում, Ակտուալ արվեստ, Երևան, 2012:
  • R. Williams, Art Theory, An historical introduction, 2-ndedition, Chichester U.K.,
  • Malden MA: Wiley-Blackwell, 2009.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Արվեստագիտության կամ արվեստաբանության հիմունքները
2. Գրաֆիկա
3. Գեղանկարչություն:
4. Քանդակագործություն:
5. Նկարչության գործնական դասեր:
1-ին աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն-30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1104/Բ19
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողի մոտ ձևավորել կայուն գիտելիքներ նախնադարյան հասրակության փուլաբաժանման խնդիրների վերաբերյալ, ներկայացնել նախնադարյան հասարակության հիմնական փուլերը, դրանց զարգացման դինամիկան:
2. դասընթացի կարևորագույն նպատակներից է նաև ուսանողի մոտ ձևավորել կայուն գիտելիքներ հնագիտության հիմունքների, Հայաստանի հնագիտության վերաբերյալ:
3.ներկայացնել Հայաստանի և Հայկական լեռնաշխարհի նյութական մշակույթը
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.ծանոթանալ նախնադարյան մշակույթի հիմնական փուլերի ռանձնահատկություններին,
2.տեղեկանալ նախնադարյան հասարակությունների տնտեսական և մշակութայն նկարագրին:
3.ծանոթանալ հնագիտության հիմնական հասկացություններին, հնագիտական աշխատանքների մեթոդներին
4.տեղեկանալ Հայաստանի և Մերձավոր Արևելքի նյութական մշակույթի զարգացման հիմնական օրինաչափություններին:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. պատկերացում ունենալ նախնադարի նյութական և հոգևոր մշակույթի մասին
6.ծանոթ կլինի ժամանակաշրջանի հիմնական բնորոշիչ գծերին
7.կկարողանա ինքնուրույն բնորոշել հնագիտական մասսայական նյութը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8.դիտարկել մինչպատմական ժամանակաշրջանի զարգացման ընդհանուր օրինաչափությունները պատմական գործընթացների համատեքստում
9.կկարողանա ինքնուրույն բնորոշել հնագիտական մասսայական նյութը:
10.պատկերացում կունենա տարածաշրջանի հնագիտական մշակույթների մասին
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողի մոտ ձևավորել կայուն գիտելիքներ նախնադարյան հասրակության փուլաբաժանման խնդիրների վերաբերյալ, ներկայացնել նախնադարյան հասարակության հիմնական փուլերը, դրանց զարգացման դինամիկան:
2. դասընթացի կարևորագույն նպատակներից է նաև ուսանողի մոտ ձևավորել կայուն գիտելիքներ հնագիտության հիմունքների, Հայաստանի հնագիտության վերաբերյալ:
3.ներկայացնել Հայաստանի և Հայկական լեռնաշխարհի նյութական մշակույթը
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2.Ցուցադրական նյութի օգտագործում
3.Ծանոթացում թանգարանային նյութի հետ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.Ինքնուրույն աշխատանք. գրավոր ռեֆերատ հանձնարարված թեմայով և ռեֆերատի բանավոր ներկայացում, 0-8 միավոր
2. Մասնակցություն. 0-3 միավոր
3.Եզրափակիչ քննություն՝ 9 միավոր, տոմսում 3 հարց 0-3 միավոր, յուրաքանչյուր հարցի արժեքը՝ 3 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ալիքսեև Վ., Պերշից Ա., Նախնադարյան հասարակության պատմություն, Ե., 2012
  • Պ. Ավետիսյան, Հակական լեռնաշխարհի հնամշակութային ձևափոխումների հիմնական միտումները վաղ բրոնզի դարում Պատմա Բանասիրական Հանդես, 2012 հ, 3
  • Е. А. Антонова Антропоморфная скульптура древних земледельцев Передней и Средней Азии. М., 1977
  • История первобытного общества, т. 1-3, Москва 1983-1988
  • М. Квеннелл, Первобытные люди М., 2005
  • Я. И. Киквидзе Земледелие и земледельческий культ в древней Грузии Тбилиси 1988
  • К. Х. Кушнарева. Южный Кавказ в IX-II тыс. до н. э. С.-Пб 1993
  • В. М. Массон. Первые цивилизации М., 1989
  • В. М. Массон Кавказский путь к цивилизации. Вопросы социокультурной интерпретации. В сб.: Древние общества Южного Кавказа. С.-Пб 1997
  • 0.Семенов Ю., На заре человеческой истории, Москва 1989
  • Э. Тайлор, Первобытное общество, Москва 1989
  • B Gasparyan, M. Arimura (ed.) Stone Age of Armenia, Knazawa 2014,
  • C. Stanford, J. Allen, S. Anton, Exploring Biological Anthropology, Boston, 2010
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Թեմա 1 Գիտակարգերի առարկան ու նշանակությունը, ժամանակաշրջանի պարբերացումը և ժամանակագրությունը
2.Թեմա 2 Հնագիտության հիմնական հասկացությունները, աշխատանքի մեթոդները:
3. Թեմա 3 Մարդու չափանիշները, Մարդագոյացման պրոցցեսի շարժիչ ուժերը Թեմա 4, Մարդու մերձավոր նախնիները, հնագույն հոմինինները, հին հոմինինները:
4.Թեմա 4 Ստորին և միջին պալեոլիթը:
5.Թեմա 5 Հասարակության ծագումը. Նախահամայնք, լեզվի ծագումը, նշանային արվեստի ծագումը:
6. Թեմա 6 Ժամանակակից տիպի մարդու ծագումը:
7. Թեմա 7 Վերին պալեոլիթը:
8.Թեմա 8 Հասարակության զարգացումը, վաղ նախնադարյան համայնքը, ամուսնության և ընտանիքի ծագումը, հոգևոր մշակույթը, կրոնի ծագումը, արվեստի ծագումը:
9.Թեմա 9 Գյուղատնտեսական (նեոլիթյան հեղափոխութթյունը)
10. Թեմա 10 Առաջին խոշոր բնակավայրերի ծագումը. Ագրոթաուն:
11.Թեմա 11 Խեցեղենի գյուտը, արտադրական տեղաշարժերը, սոցիալ-տնտեսական և հասարակական վերափոխումները նեոլիթում:
12.Թեմա 12 Մասնավոր սեփականության առաջացումը, էնեոլիթը և վաղ բրոնզը, համալիր տնտեսության սկզբունքները:
13.Թեմա 13 Պետականագոյացման գործընթացը, միջին և ուշ բրոնզի դարաշրջանը:
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1105\Բ 43 -1
1. Դասընթացի նպատակ
1.Բացահայտել իսլամական մշակույթի առանձնահատկությունները, ներկայացնել իսլամական ճարտարապետական հանրահայտ հուշարձանները և հնարավորինս համեմատել քրիստոնեական արվեստի գործերի հետ:
2.Ծանոթացնել իսլամական մանրանկարչական դպրոցներին, առանձնահատկություններին և հնարավորինս համեմատել քրիստոնեական և հայկական մանրանկարչության հետ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.Ճանաչելու ,իսլամական արվեստի կարևոր հուշարձանները իսլամը ընդունումից մինչև մեր օրերը,
2.Տարբերելու իսլամական մանրանկարչական դպրոցների ոճերը և ըստ այդմ ճանաչել տարբեր դպրոցների նմուշները,
3.Բացահայտելու իսլամական արվեստին բնորոշ յուրահատուկ գծերը:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.Մեկնաբանելու և գեղարվեստական քննադատության ենթարկել իսլամական մանրանկարչական և ճարտարապետական հուշարձանների ստեղծագործությունները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5.Ձեռք բերելու գիտական քննարկումների ժամանակ սեփական մասնագիտական տեսակետն արտահայտելու հմտություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Բացահայտել իսլամական մշակույթի առանձնահատկությունները, ներկայացնել իսլամական ճարտարապետական հանրահայտ հուշարձանները և հնարավորինս համեմատել քրիստոնեական արվեստի գործերի հետ:
2.Ծանոթացնել իսլամական մանրանկարչական դպրոցներին, առանձնահատկություններին և հնարավորինս համեմատել քրիստոնեական և հայկական մանրանկարչության հետ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Ուսուցման կազմակերպման հիմնական ձևը դասախոսությունն է, որի ընթացքում ուսանողներին մատուցվում է տվյալ դասաժամին վերաբերող տեսական նյութը:
2. Առանձին թեմաներ ուղեկցվում են տեսանյութերի դիտումով: Առանձին պարապմունքներ իրականացվում են լսարանից դուրս:
3. Մեկ դաընթաց անց է կացվում Երևանի Կապույտ Մզկիթում, որտեղ ուսանողների և դասախոսի ակտիվ երկխոսության, քննարկման միջոցով ամրապնդվում են լսարանային դասերի ընթացքում ձեռք բերած տեսական գիտելիքները:
4. Մեկ դասընթաց անց է կացվում Մատենադարանում: Ուսանողները բացառիկ հնարավորություն կունենան մոտիկից ծանոթանալ իսլամական բնօրինակ ձեռագրերի հետ: Այս ընթացքում ուսանողներն իրավունք ունեն հղել իրենց հուզող հարցերը և ստանալ դրանց պատասխանները:
Մեկ դաընթաց անց է կացվում Երևանի Միջին Արևելքի Թանգարանում: Այսօրինակ գործնական դասընթացների նպատակն է դասախոսությունների ընթացքում ձեռք բերած տեսական գիտելիքի հիման վրա պրակտիկ գիտելիքի հաղորդումը:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.1-ին ընթացիկ քննության համար սահմանել առավելագույնը 4 միավոր,
2.2-րդ ընթացիկ քննության համար` 5 միավոր,
3. ընթացիկ ստուգումը` 8,
4.մասնակցության համար` 3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ) Адамова А. Т., Персидская живопись и рисунок 15-19 веков в собрании Эрмитажа¦,
  • Cантк Петербург, 1996г.
  • ) Ettinghausen R., Grabar O., Jenkins M., The art and architecture of Islam 650-1250, New Haven, 2001
  • ) Hosseini-rad, A. Iranian Masterpieces of the Persian painting, Tehran: Museum of
  • contemporary Art Publishing, 2005.
  • ) Migeon G., Saladin H., Art of Islam, New York, 2009
  • ) Mohajer, A. (2005) Iranian Artist & Modernism, Tehran, University of Arts Publishers.
  • ) Naef, S. (2010) "Exhibiting the work of Artists from "Islamic" Backgrounds in the West, "West Coast Line" 43(4), 30-37.
  • ) Outman R., Ancient Islamic art, Boulder, Colorado, 2007.
  • ) Porter, V., Morris, N. and Tripp, Ch. (2021) Reflections contemporary art of the Middle East and North Africa, London, The British Museum.
  • ) Roxburgh, D. and McWilliams, M. (ed.) (2017) Technologies of the Image: Art in 19th-Century Iran, London, Cambridge, Massachusetts, Published by the Harvard Art Museums.
  • 0) Tokatlian A., Kostikyan K., Persian Treasures in Erevan, Selection of Manuscripts from the Matenadaran, Paris, 2013.
  • ) Թաջարյան Ի., Մատենադարանի Շահնամեն (թիվ 535) որպես ղաջարական արվեստի նմուշ, ԱՆՏԱՌ ԾՆՆԴՈՑ, Հոդ­ված­ների ժո­ղո­վածու` նվիրված Ֆելիքս Տեր-Մարտիրոսովի հիշատակին, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2015, էջ 523-531:
  • ) Թաջարյան Ի., Որոշ դիտողություններ նկարազարդ «Շահնամե»-ի վերաբերյալ, , Բանբեր Մատենադարանի, հմր 24, Երևան, 2017, էջ 64-70:
  • Թաջարյան Ի., ???????? ?????????????????· ????????? ?????????????????????? , Պատմության և մշակույթի հարցեր, Երևան, 2020, էջ 119-131։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Իսլամի առաջացումը, դրա դերը արաբների համախմբման մեջ:
2. Օմայանների խալիֆայությունը (632-750թթ.):
3. Աբբասյանների խալիֆայությունը (750-1055թթ.):
4. Միջնադարյան Եգիպտոսի արվեստը 7-13րդ դդ. և 13-16-րդ դդ:.
5. Մավրիտանական Իսպանիայի արվեստը:
6. Մագրիբյան երկրների արվեստը 7-11, 11-12 և13-15-րդ դդ.:
7.Իրանի արվեստը:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ /շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1105\Բ43 -2
1. Դասընթացի նպատակ
1.Դասընթացի նպատակն է հաղորդել գիտելիքներ Հայաստանի և նրա մերձավոր երկրներում հայտնաբերված մետաղե դրամների ու դրամական գանձերի վերաբերյալ,
2.բացահայտել Հայաստանի դրամական շրջանառության պատմությունը հին շրջանից մինչև ուշ միջնադար հասնելով մեր օրերը, նաև ներկայացնել այսօրվա մեր արժույթի ստեղծման պատմությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.Ճանաչելու դրամները, մեկնաբանելու նրանց պատկերագրությունը,
2.Ըստ դրամագիտական նյութի ներկայացնելու միջազգային կապերի գլխավոր ուղությունները,
3.Դրամագիտական վկայությունների հիման վրա ներկայացնելու դրամակշռային համակարգերը, դրամագործության կենտրոնները, առևտրական ուղիները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.Տարբերակելու հայկական ծագում ունեցող ու Հայաստան ներթափանցած օտար դրամները, դրվագված և վերահատված դրամները,
5.Վերլուծելու Հայաստանում դրամական շրջանառությունը,
6.Նկարագրելու և վերծանելու հուշարձանը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. Պատրաստելու հետազոտական աշխատանքներ սկսած փոքր հոդվածներից մինչև գիտական նորույթներ, ներկայացնելով պատմական դրամի բացառիկ առանձնահատկությունը, երբ հաճախ սկզբնաղբյուրները լռում են:
Պատրաստելու զեկուցումներ, գիտական հոդվածներ և լուսաբանելով խնդիրները՝ նպաստել դրա պահպանմանն ու փրկել կորուստից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Դասընթացի նպատակն է հաղորդել գիտելիքներ Հայաստանի և նրա մերձավոր երկրներում հայտնաբերված մետաղե դրամների ու դրամական գանձերի վերաբերյալ,
2.բացահայտել Հայաստանի դրամական շրջանառության պատմությունը հին շրջանից մինչև ուշ միջնադար հասնելով մեր օրերը, նաև ներկայացնել այսօրվա մեր արժույթի ստեղծման պատմությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Ցուցադրական նյութերով ուղեկցվող դասախոսություններ,
2. Մասնագիտական տեսանյութերի ցուցադրություն,
3. Ուսանողի ինքնուրույն աշխատանքի ներկայացում,
4. Այցելություն թանգարաններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատման բաղադրիչները և հատկացվող միավորները հետևյալն են՝
1.Մասնակցություն՝ 3 միավոր,
2. ընթացիկ ստուգումներ՝ 8 միավոր,
3. ընթացիկ քննություններ՝ 9 միավոր յուրաքանչյուրը 4 և 5 միավոր առավելագույն արժեքով։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մուշեղյան Խ., Հայաստանի դրամական գանձերը, Երևան, 1973։
  • Մուշեղյան Խ., Դրամական շրջանառությունը Հայաստանում (մ.թ.ա V դ. - մ.թ. XIV դ.), Երևան, 1983:
  • Վարդանյան Ռ., Արտավազդ II-ի դրամները, Երևան, 2004։
  • Վարդանյան Ռ., Սիլլոգե. Հռոմեական դրամների Հայաստան, Հատոր 1, Երևան, 2011։
  • Վարդանյան Ռ., Սիլլոգե հայկական դրամների. Կիլիկիա, Հատոր 1, Երևան, 2014:
  • Վարդանյան Ռ., Մուղալյան Գ., Վարդանյան Ա., Զոհրաբյան Ա., Հովհաննիսյան Հ., Հայաստանի դրամաշրջանառության պատմությունը, Երևան, 2018։
  • Վարդանյան Ռ., Սիլլոգե հայկական դրամների, Հայաստան, Կիլիկիա. Լևոն IV, Կի, Կոստանդին III, Կոստանդին IV և Լևոն V։ Հատոր V, Երևան, 2020։
  • Զոհրաբյան Ա., Հայաստանի դրամական տնտեսությունը III-X դարերում (սասանյան և արաբական ժամանակաշրջաններ), Երևան, 2021:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ներածություն:
2. Ծոփքի դրամներ:
3. Արտաշեսյան արքայատոհմի դրամներ:
4. Հունա Հռոմեական դրամներ:
5. Սասանյան դրամներ։
6. Բյուզանդական դրամներ:
7. Արևելյան դրամներ:
8. Կիլիկյան Հայաստանի դրամներ:
9. Թղթադրամներ:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1105/ Բ43-3
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ներկայացնել հնդկական արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
2.Ներկայացնել չինական արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
3.Ներկայացնել ճապոնական արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.Ներկայացնել հնդկական, չինական և ճապոնական արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը
2.Մեկնաբանել և վերլուծել հնդկական, չինական և ճապոնական արվեստի ստեղծագործությունները և ճարտարապետական հուշարձանները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.Կիրառել դասընթացից ստացած տեսական գիտելիքները սեփական մասնագիտական տեսակետն արտահայտելու համար
4.Կիրառել դասընթացից ստացած տեսական գիտելիքները թեմատիկ հոդվածներ գրելու համար
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5.Պատրաստել գիտական զեկուցումներ, ներկայացնելու հետազոտությունների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր
10.Վերլուծել և մեկնաբանել հնդկական, չինական և ճապոնական հուշարձաները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ներկայացնել հնդկական արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
2.Ներկայացնել չինական արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
3.Ներկայացնել ճապոնական արվեստի և ճարտարապետության պատմության զարգացումը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Պատկերաշարող ուղեկցվող լսարանային դասախոսություններ:
2. Ընթացիկ սեմինարներ, քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.1-ին ընթացիկ քննություն [բանավոր, գնահատվում է առավելագույնս 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քան­չյուրը՝ համապատասխանաբար 2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:].
2.2-րդ ընթացիկ քննություն. [բանավոր, գնահատվում է առավելագույնս 5 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քան­չյուրը՝ համապատասխանաբար 2,5 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:].
3.Ինքնուրույն աշխատանք. [Ուսանողը ներկայացնում է ռեֆերատ, որը ներկայացվում է նաև բանավոր, և գնահատվում է առավելագույնս 8 միավոր: Միավորների քայլը 1 է:].
4.Մասնակցություն. [գնահատվում է առավելագույնս 3 միավորով: Միավորների քայլը 1 է:].
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • The Culture of India , by Kathleen Kuiper, Britannica Educational Publishing, New York, 2011.
  • The Ceramics of China: 5000 BC to 1900 AD, by Gloria Mascarelli and Robert Mascarelli, Schiffer Publishing, 2003.
  • The Arts of China. Fourth edition, by Michael Sullivan, University of California Press, 2000.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հնդկաստանի արվեստի և ճարտարապետության ուսումասիրման պատմությունը:
2. Հնդկաստանի արվեստը և ճարտարապետությունը:
3. Չինաստանի արվեստի և ճարտարապետության ուսումնասիրման պատմությունը:
4. Չինաստանի արվեստը և ճարտարապետությունը:
5. Ճապոնիայի արվեստի և ճարտարապետության ուսումնասիրման պատմությունը:
6. Ճապոնական արվեստը և ճարտարապետությունը:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն- 40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1105/43-4
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ուսանողներին ներկայացնել ձեռագիր-մատյանը որպես մշակութային արժեք՝ սկսած հնագույն ժամանակներից մինչև մեր օրերը:
2.Ներկայացնել ձեռագիր-մատյանների զարգացման ուղին, տպագիր գրքի ստեղծումից հետո ձեռագիր-մատյանների կրած փոփոխությունները, ձեռագիր և տպագիր մատյանների փոխազդեցությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.Ներկայացնելձեռագիր մատյանների բնորոշ առանձնահատկությունները,
2.Բնութագրել հայկական ձեռագրերի զարգացման առանձնահատկությունների բնորոշ գծերը ըստ ժամանակահատվածների,
3.Պարզաբանել հայկական ձեռագրերի դերը և տեղը համաշխարհային ձեռագրագիտական մշակույթում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.Կիրառելու փաստերի հավաքման, վերլուծության և մշակման մեթոդները,
5.Օգտագործելու ժամանակակից տեղեկատվական տեխնոլոգիաները ձեռագրագիտական ուսումնասիրույթուններ կատարելիս,
6.Խմբագրելու և մշակելու տարաբնույթ աղբյուրներ և ուսումնասիրություններ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7.Տարաբնույթ աղբյուրներից հայթայթել անհրաժեշտ ձեռագրագիտական նյութն ու վերլուծել դրանք,
8.Բանավոր և գրավոր ներկայացնել իր մտքերն ու դատողությունները հանրային քննարկումներում,
9.Ներկայացնել ստուգաբանված փաստեր քննարկվող հարցի շուրջ, տրամաբանորեն ճիշտ ու հստակ կառուցել բանավոր և գրավոր խոսքը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ուսանողներին ներկայացնել ձեռագիր-մատյանը որպես մշակութային արժեք՝ սկսած հնագույն ժամանակներից մինչև մեր օրերը:
2.Ներկայացնել ձեռագիր-մատյանների զարգացման ուղին, տպագիր գրքի ստեղծումից հետո ձեռագիր-մատյանների կրած փոփոխությունները, ձեռագիր և տպագիր մատյանների փոխազդեցությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Պատկերաշարով ուղեկցվող լսարանային դասախոսություններ:
2. Ընթացիկ սեմինարներ, քննարկումներ:
3. Գործնական դասընթացներ Մատենադարանում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1.1-ին ընթացիկ քննություն [բանավոր, գնահատվում է առավելագույնս 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քան­չյուրը՝ համապատասխանաբար 2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:].
2.2-րդ ընթացիկ քննություն. [բանավոր, գնահատվում է առավելագույնս 5 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յու­րա­քան­չյուրը՝ համապատասխանաբար 2,5 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:].
3.Ինքնուրույն աշխատանք. [Ուսանողը ներկայացնում է ռեֆերատ, որը ներկայացվում է նաև բանավոր, և գնահատվում է առավելագույնս 8 միավոր: Միավորների քայլը 1 է:].
4.Մասնակցություն. [գնահատվում է առավելագույնս 3 միավորով: Միավորների քայլը 1 է:].
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աբրահամեան Ա. Գ., Հայկական ծածկագրութիւն, Երեւան, 1978.
  • Աբրահամեան Աշոտ, Հայոց գիր եւ գրչութիւն, Երեւան, ԵՊՀ հրատ., 1973, 373 էջ
  • Աճառեան Հ., Հայոց գրերը, Երեւան, 1984.
  • Եգանեան Օ., Աշխատութիւններ, Հրատարակութեան պատրաստեց՝ Գէորգ Տէր-Վարդանեան, ցանկերը կազմեց՝ Գայիանէ Թերզեան, Երեւան, 2014:
  • Իշխանեան Ռաֆայէլ, Հայ գիրքը. 1512-1920, ՀՍՍՀ ԳԱ, Երեւան, 1981, 154 էջ
  • Իշխանեան Ռաֆայէլ, Հայ գրքի պատմութիւն, Հատոր առաջին, Հայ տպագիր գիրքը 16-17-րդ դարերում, Երեւան, «Հայաստան» հրատ., 1977
  • Խաչերեան Լ., Գրչութեան լեզուա-քերականական տեսութիւնը միջնադարեան Հայաստանում, Երեւան, 1962.
  • Հարությունյան Խ., Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարանները, Երևան, 2019:
  • Հարությունյան Խ., Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարանների լեզուն (Թ-ԺԵ. դարեր), Գիրք Ա, Երևան, 2022:
  • 0. Ղաֆադարեան Կ., Հայկական գրի սկզբնական տեսակները. հնագրական-բանասիրական ուսումնեասիրութիւն, Երեւան, 1939
  • Մայր ցուցակ հայերէն ձեռագրաց Մաշտոցեան Մատենադարանի, Ա. հատոր՝ ձեռ. Հմր 1-300, Բ. հատոր՝ ձեռ. Հմր 301-600, Գ. հատոր՝ ձեռ. Հմր 601-1000, Դ հատոր՝ ձեռ. Հմր 1001-1500, Ե. հատոր՝ ձեռ. Հմր 1501-1800, Զ. հատոր՝ ձեռ. Հմր 1801-2100, Է. հատոր՝ ձեռ. Հմր 2101-2400, Ը. հատոր՝ ձեռ. Հմր 2401-2700, Թ. հատոր, ձեռ. Հմր 2701-3000, Ժ. հատոր, ձեռ. Հմր 3001-3400, Երևան 1984-2019:
  • Մելիք-Բախշեան Ս., Հայկական հնագրութիւն, Երեւան, 1987, 211 էջ
  • Յովսէփեան Գ., Գրչութեան արուեստը հին հայոց մէջ.- Շողակաթ, Վաղարշապատ, 1913, էջ 170-214.
  • Սթոուն Մայքլ, Գույումճեան Տիգրան, Լեհման Հեննինգ, Հայկական հնագրութեան ալբոմ, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին, 2006:
  • Տաշեան Հ. Յ., Ակնարկ մը հայ հնագրութեան վրայ, Վիեննա, 1898.
  • ???-????????? ?., «????????? ?????» ?????????? ?? ??? ??????????????? ?????????, ????????, 2016, ?., ?? 74-98 :
  • Лихачев Д. С., Текстология на матереале русской литературы X-XVII веков, Санкт-Петербург, 2001.
  • Bernard Coulie, Armenian Manuscripts. Catalogues, Collections, Libraries, 2nd revised edition, Brepols Publishers, Turnhout, 2020, XIX, 463 p.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական ձեռագրական մշակույթի ձևավորումը և զարգացումը:
2. Հայկական տպագրությանը ձևավորումը և զարգացումը:
3. Տպագիր գրքի և ձեռագրերի փոխազդեցությունները:
4. Հայակական ձեռագրական հավաքածուները:
5. Հայ ձեռագրական արվեստի կորուստները:
7-րդ աշնանային կիսամյակ
40 ժամ դասախոսություն, 20 սեմինար
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1105\Բ 44-1
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ծանոթացնել ուսանողներին արտերկրում հայ արվեստի զարգացման հիմնական փուլերին
2.Ներկայացնել կարևոր ստեղծագործություններն ու հուշարձանները, հեղինակավոր և ավելի վարպետ արվեստագետներին
3.Առանձնացնել գաղթօջախներում ստեղծված հայ արվեստի տարբեր տեսակների առավել աչքի ընկնող առանձնահատկությունները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

1. Ճանաչել արտերկրում ստեղծված հայ արվեստի նմուշները,
2. Պատկերացնել հայ արվեստի տեղը համաշխարհային արվեստի, մանավանդ հարևան երկրների ու ազգերի արվեստի պատմության համատեքստում,
Ճանաչել այդ ժամանակաշրջանի արտերկրի հայ արվեստի կապերը իտալական, ֆրանսիական և այլ արվեստների հետ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ծանոթացնել ուսանողներին արտերկրում հայ արվեստի զարգացման հիմնական փուլերին
2.Ներկայացնել կարևոր ստեղծագործություններն ու հուշարձանները, հեղինակավոր և ավելի վարպետ արվեստագետներին
3.Առանձնացնել գաղթօջախներում ստեղծված հայ արվեստի տարբեր տեսակների առավել աչքի ընկնող առանձնահատկությունները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ պատկերագրական նյութերի և գծագրերի միջոցով
2. Քննարկումներ
3. Վերլուծողական աշխատանք
4. Ուսանողի կողմից կատարած ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք և վերլուծություն
5.Արդյունքների ամփոփում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատման բաղադրիչները և հատկացվող միավորները հետևյալն են՝
1.Ընթացիկ քննություններ՝ 9 (4+5) միավոր,
2.Ինքնուրույն աշխատանքը (ռեֆերատի ձևով)` 8 միավոր
3.մասնակցություն՝ 3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Է. Աթաջանյան,Գ.Մադոյան, Հայ Երուսաղեմ, 2003:
  • Ա.Նավասարգյան,Իրան-Հայաստան՝ ոսկե կամուրջներ, Գլենդել, 1997:
  • B.Biedronska-Slota, A. Pisowicz, J.T.Petrus, Ormianie Polscy, Odrebnosc iasymilacja, Krakow, 1999.
  • Irina Hayuk, Illustrated Encyclopedia of Armenian Culture in Ukraine,vol. 1-2, Lviv, 2012
  • Ա. Աղասյան, Հ. Հակոբյան, Մ. Հասրաթյան, Վիգեն Ղազարյան Հայ արվեստի պատմություն, Երևան, 2009
  • Ա. Տեր-Մինասյան, Ա. Աղասյան, Հայերը Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստական կրթօջախներում (19-20-րդ դարեր), Երևան, 2004
  • Ռ. Շիշմանյան, Բնանկարը և հայ նկարիչները, Երևան, 1958
  • Շ. Խաչատրյան, «XIX- XX դարերի հայ նկարիչներ», Երևան, 1993
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Երուսաղեմի գաղթօջախը
2. Թիֆլիսի գաղթօջախը, Ս. Գևորգ եկեղեցու հարդարանքը
3. Նոր Ջուղայի գաղթօջախը ։ Եկեղեցիների հարդարանքը և պարսակահայ արվեստագետները
4. Հայերը Լվովում
5. Այվազովսկին և ծովանկարիչների դպրոցը
6. Պոլսի գաղթօջախը, Պալյան ճարտարապետները
7. Ֆրանսիահայ արվեստագետները և Անի ընկերակցությունը
8. Իտալիայի գաղթօջախը
9. Ժիրայր Օրագյանի արվեստը
10. Պարսկահայ արվեստագետները
11. Ռուսաստանի գաղթօջախը
12. Թիֆլիսահայ նկարիչները
13. Լիբանանահայ արվեստագետները
14. Եթովպիայի գաղթօջախը
15. Մանկություն չունեցող նկարիչները
16. Արշիլ Գորկու և Լեոն Թութունջյանի ստեղծագործությունները
17. Գառզուի արվեստը
18. Ժանսեմի և Ժերանյանի ստեղծագործությունները
19. Թիֆլիսահայ արվեստագետները
20. Գայանե Խաչատուրյանն ու Փարաջանովը
21.Ժամանակակից արվեստագետների ստեղծագործությունները
7-րդ աշնանային կիսամյակ
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1105\Բ 44-2
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ներկայացնել ուսանողներին ռուսական արվեստի զարգացման ընթացքը
2.Ծանոթացնել ուսանողներին ռուսական արվեստի արվեստի գեղարվեստական լեզվի և մտածողության առանձնահատկությունների հետ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնել ռուսական արվեստի զարգացման ուղիները,
2. Ճանաչել այդ արվեստի հիմնական հուշարձանները,
3. Մեկնաբանել ռուսական արվեստի ստեղծագործությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.Վերլուծել առանձին ստեղծագործությունների ոճն ու պատկերագրությունը,
5.Համեմատել հայկական և համաշխարհային արվեստի ստեղծագործությունների հետ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
6.Կատարել հետազոտություն ռուսական արվեստի ուսումնասիրության բնագավառում,
7.Օգտվել մասնագիտական գրականությունից, թանգարանային նյութերից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ներկայացնել ուսանողներին ռուսական արվեստի զարգացման ընթացքը
2.Ծանոթացնել ուսանողներին ռուսական արվեստի արվեստի գեղարվեստական լեզվի և մտածողության առանձնահատկությունների հետ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ՝ ուղեկցված ցուցադրական նյութով
2. Քննարկումներ և սեմինարներ
3. Թանգարանային այցելություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
9 միավոր հատկացնել ընթացիկ քննություններին՝ 4 և 5 միավոր, դասընթացի սեմինարի առկայության դեպքում 8 միավոր հատկացնել ընթացիկ ստուգումներին (ընթացիկ ստուգումներին կարելի է կազմակերպել ռեֆերատի ձևով, որի դեպքում երկու ընթացիկ քննությունները կարելի է անցկացնել բանավոր), և 3 միավոր մասնակցությանը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Б. Раушенбах, Пространственные построения в древнерусской живописи, М. 2018
  • Г. Коссовский, Эволюция древнерусской живописи, М. 2017.
  • А. Гайдамак, Русский ампир, Спб. 2006.
  • И. Воробьев, Русский авангард. Манифесты, декларации, программные статьи (1908-1917), М., 2008
  • Б. Виппер, Архитектура русского барокко, Б.С.Г.- Пресс, 2008
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հին Ռուսիայի արվեստը. Ճարտարապետությունը, քանդակագործությունը, մոնումենտալ գեղանկարչությունը:
2. Ռուսական արվեստը 18-20-րդ դարերում. Ճարտարապետություն, քանդակագործություն, գեղանկարչություն
7-րդ աշնանային կիսամյակ
գործնական – 60 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1605/Բ44-3
1. Դասընթացի նպատակ
1. ուսանողների մոտ ձևավորել տարրական հաղորդակցության համար անհրաժեշտ բանավոր և գրավոր խոսքի ունակություններ,
2.ձևավորել ուղղախոսական-ուղղագրական հմտություններ, տեքստի հետ ինքնուրույն աշխատելու և պարզ իրադրություններում հաղորդակցվելու կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1.ներկայացնել իտալերենի հնչյունական կառուցվածքի հիմնական առանձնահատկությունները, ուղղախոսական-ուղղագրական հիմնական նորմերը,
1. քննարկել իտալերենի ձևաբանական-շարահյուսական կառուցվածքի այն խնդիրները, որոնք կարևորվում են լեզվի յուրացման նախնական փուլում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
2. վերարտադրել պարզ տեքստեր՝ ուսուցման առաջին փուլի համար անհրաժեշտ նվազագույն բառապաշարով,
3. գործնականում կատարել պարզ տեքստերի թարգմանություններ իտալերենից հայերեն և հայերենից իտալերեն,
4. զարգացնել իտալերեն խոսքի տեսալսողական ընկալման որոշ կարողություններ,
5. գործնականում կատարել քննարկումներ պարզ թեմաների շուրջ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան).
կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները վերլուծություն և հետևություն անելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ուսանողների մոտ ձևավորել տարրական հաղորդակցության համար անհրաժեշտ բանավոր և գրավոր խոսքի ունակություններ,
2.ձևավորել ուղղախոսական-ուղղագրական հմտություններ, տեքստի հետ ինքնուրույն աշխատելու և պարզ իրադրություններում հաղորդակցվելու կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք,
2. հանձնարարված գրականության ընթերցում,
3. քննարկումներ,
4. խմբային աշխատանք,
5.դասավանդման նորարարական մեթոդներ՝ հաղորդակցական, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթաց է.
1. ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր
2. ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
3. մասնակցություն -3 միավոր
Նախատեսված ընթացիկ քննություններից առաջինը գրավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Երկրորդ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 5 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2.5 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Matrin T., Magnelli S., Progetto italiano 1, Libro dello studente, Roma: Edizioni Edilingua, 2006.
  • Matrin T., Magnelli S., Progetto italiano 1, Quaderno degli esercizi, Roma: Edizioni Ediligua, 2006.
  • Alessandroni D., Cara Italia, Perugia: Guerra Edizioni, 1998.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Իտալերենի հնչյունական համակարգը, ուղղախոսական-ուղղագրական հիմնական նորմերը:
2. Հոդ և հոդառություն: Հոդերի տեսակները և դրանց գործածության առանձնահատկությունները:
3. Գոյականի քերականական կարգերի ընդհանուր բնութագիրը: Սեռ, թիվ:
4. Ածականի տեսակները: Ածականի համեմատության աստիճանների կազմության առանձնահատկությունները:
5. Իտալերենի առավել գործածական նախդիրները:
6. Դերանունների հիմնական տեսակները և դրանց քերականական կարգերի ընդհանուր բնութագիրը:
7. Թվականներ: Թվականների քերականական կարգերը:
8. Անհատական խոնարհման ամենագործածական բայերի սահմանական եղանակի ներկա ժամանակը:
9. Սահմանական եղանակի անցյալ կատարյալ ժամանակը:
Սահմանական եղանակի պարզ և բարդ ապառնի ժամանակաձևերը:
7-րդ աշնանային կիսամյակ
Գործնական – 60 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1605/Բ44-4
1. Դասընթացի նպատակ
1.ուսանողների մոտ ձևավորել տարրական հաղորդակցության համար անհրաժեշտ բանավոր և գրավոր խոսքի ունակություններ,
2.զարգացնել ուղղախոսական-ուղղագրական հմտություններ, տեքստի հետ ինքնուրույն աշխատելու կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել իսպաներենի ուղղախոսական-ուղղագրական հիմնական նորմերը,
2. նկարագրել իսպաներենի հնչյունական համակարգի ընդհանուր առանձնահատկությունները,
3. քննարկել իսպաներենի ձևաբանական-շարահյուսական կառուցվածքի և բառապաշարի այն խնդիրները, որոնք կարևորվում են լեզվի յուրացման նախնական փուլում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ճիշտ արտաբերել իսպաներենի հնչյունները, ընդհանուր պատկերացում ունենալ իսպաներենի ուղղախոսական-ուղղագրական նորմերի մասին,
5. գործնականում կատարել քննարկումներ պարզ թեմաների շուրջ,
6. իրականացնել ոչ բարդ տեքստերի իմաստային-կառուցվածքային, ձևաբանական վերլուծություն և թարգմանություն,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
գործնականում կիրառել և զարգացնել ձեռք բերված գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.ուսանողների մոտ ձևավորել տարրական հաղորդակցության համար անհրաժեշտ բանավոր և գրավոր խոսքի ունակություններ,
2.զարգացնել ուղղախոսական-ուղղագրական հմտություններ, տեքստի հետ ինքնուրույն աշխատելու կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Գործնական պարապմունք,
2. Հանձնարարված գրականության ընթերցում, քննարկումներ, ինքնուրույն հետազոտություն, խմբային աշխատանք,
3.Դասավանդման նորարարական մեթոդներ՝ հաղորդակցական, ինտերակտիվ, խմբային և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթաց է.
1. ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր
2. ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
3. մասնակցություն -3 միավոր
Նախատեսված ընթացիկ քննություններից առաջինը գրավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Երկրորդ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 5 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2.5 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ж. Т. Комарова, Испанский для всех. Москва: Издательство «Менеджер», 2005.
  • F. C. Viúdez, P. D. Ballesteros, Aprende A1, S. A., Madrid, 2006.
  • R. Alonso, A. Castañeda, Gramática básica del estudiante de español, A1-B1, S. L., Barcelona, 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Իսպաներենի հնչյունական համակարգը: Ուղղախոսական-ուղղագրական առանձնահատկությունները:
2. Իսպաներենի քերականության ընդհանուր բնութագիրը և հիմնական առանձնահատկությունները:
3.Նախադասություն: Նախադասության տեսակները և դրանց ընդհանուր բնութագիրը:
8-րդ գարնանային կիսամյակ
90 ժամ ինքնուրույն
90 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0000\Բ 49
1. Դասընթացի նպատակ
1. Գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները։
2. Անմիջականորեն հաղորդակցվել բազմաշերտ և հարուստ հավաքածուների գրանցման, հաշվառման, պահպանման, մշակման, ուսումնասիրման, վերականգնման, ցուցադրման և հանրայնացման ժամանակակից հնարավորություններին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
· Հստակեցնել պատկերացումները մասնագիտական կազմակերպությունների, մասնավորապես թանգարանների գործունեության վերաբերյալ։
· Ինտեգրվել թանգարանների աշխատանքներին, համագործակցական նախագծերին ու դաշտային հետազոտություններին։
· Ձեռք բերել գիտելիքներ թանգարանային մենեջմենթի և մարկետինգի վերաբերյալ:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
· Չափագրել, նկարագրել թանգարանային առարկան՝ կազմելով համապատասխան թանգարանային անձնագրեր,
· Մշակել ցուցահանդեսի գաղափար և ձևավորել ցուցադրություն,
· Տվյալ թանգարանի հավաքածուի հիման վրա մշակել թանգարանային կրթական ծրագրեր տարբեր թիրախային խմբերի համար,
· Զբաղվել թանգարանի հավաքածուի հանրահռչակմամբ:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
· Մշակել, դասակարգել, թեմատիկ, ժամանակագրական կամ այլ սկզբունքներով ի մի բերել հավաքված նյութը։
· Վերլուծել փաստերն ու եզրակացություններ անել։
Գործնականում կիրառել ստացած տեսական գիտելիքները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. Գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները։
2. Անմիջականորեն հաղորդակցվել բազմաշերտ և հարուստ հավաքածուների գրանցման, հաշվառման, պահպանման, մշակման, ուսումնասիրման, վերականգնման, ցուցադրման և հանրայնացման ժամանակակից հնարավորություններին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Ծանոթություն կազմակերպության ղեկավար մարմնի, կառավարման համակարգի, կառուցվածքի, աշխատակազմի հետ։
2. Գործնական պարապմունքներ թանգարանների ցուցասրահներում, ֆոնդերում և լաբորատորիաներում՝ համապատասխան մասնագետների ղեկավարությամբ։
3. Տարբեր բաժինների գործունեությանը բնորոշ վարժանքների և հանձնարարությունների կատարում։
Սեմինար-քննարկումներ, ձեռք բերված արդյունքների վերլուծություն - ամփոփում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով: Պրակտիկան դրական (ստուգված) է գնահատվում այն դեպքում, եթե ուսանողը մասնակցել է պրակտիկային, յուրաքանչյուր շաբաթ ԵՊՀ E-learning համակարգում տեղադրել է տվյալ շաբաթվա աշխատանքի նկարագրությունը և կատարել հանձնարարված առաջադրանքները:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայաստանի ազգային պատկերասրահ
  • Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտ
  • Ռուսական արվեստի թանգարան
  • Գևորգ Գրիգորյանի (Ջոտտո) արվեստանոց-թանգարան
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· մշակվում դաշտային և արխիվային նյութերը,
· Իրականացվում հետազոտական աշխատանքները.
· ստեղծվում ցուցադրության գիտական և գեղարվեստական նախագծերը,
· ընտրվում բնօրինակ ցուցանմուշներն ու օժանդակ նյութերը,
· կիրառվում նորագույն տեխնոլոգիաներն ու տեղեկատվական տարաբնույթ միջոցները,
· կազմակերպվում հանրահռչակումն ու հասարակության հետ կապերը,
· նախապատրաստվում և իրականացվում թանգարանային էքսկուրսիան,
տարբեր տարիքային և սոցիալական խմբերի համար կրթական բազմաբնույթ ծրագրերը։
8-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
24 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1105-Բ45-1
1. Դասընթացի նպատակ
1.Ծանոթացնել հայ և համաշխարհային գեղարվեստական քննադատական մտքի ձևավորման ու զարգացման պատմությանը մինչև մեր օրերը
2.Ձևավորել ինքնուրույն մասնագիտական քննադատական հայացք՝ տեսական գիտելիքի և գործնական հմտության շնորհիվ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնել գեղարվեստական քննադատական մտքի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը
2. Մեկնաբանել, վերլուծել և գեղարվեստական քննադատության ենթարկելու արվեստի ստեղծագործությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. Կիրառել դասընթացից ստացած տեսական գիտելիքները սեփական մասնագիտական տեսակետն արտահայտելու համար
4. Կիրառել դասընթացից ստացած տեսական գիտելիքները թեմատիկ հոդվածներ գրելու համար
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5. Պատրաստել գիտական զեկուցումներ, ներկայացնելու հետազոտությունների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր
6.Պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Ծանոթացնել հայ և համաշխարհային գեղարվեստական քննադատական մտքի ձևավորման ու զարգացման պատմությանը մինչև մեր օրերը
2.Ձևավորել ինքնուրույն մասնագիտական քննադատական հայացք՝ տեսական գիտելիքի և գործնական հմտության շնորհիվ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Պատկերաշարող ուղեկցվող լսարանային դասախոսություններ:
2. Ընթացիկ սեմինարներ, քննարկումներ:
3.Հանդիպումներ ժամանակակից արվեստագետների հետ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
9 միավոր հատկացնել եզրափակիչ քննությանը, 4-ական միավորներ հատկացնել ընթացիկ ստուգումներին և ինքնուրույն աշխատանքին և 3 միավոր մասնակցությանը
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Арсланов В. Г., История западного искусствознания 20 века. М., 2003.
  • Базен Жермен. История истории искусства. От Вазари до наших дней. М., 1995.
  • Michael Newman; James Elkins, The state of art criticism, New York, 2008.
  • Bernard Berenson, Study and criticism of italian art : third series. Place of publication not identified, Hardpress Publishing, 2012
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գեղարվեստական քննադատության ձևավորման պատմությունը:
2. Գեղարվեստի քննադատությունը հին, միջնադարյան, նոր և ժամանակից Եվրոպայում:
3. Գեղարվեստի քննադատությունը հին, միջնադարյան, նոր և ժամանակից Մերձավոր և Հեռավոր Արևելքում:
4. Գեղարվեստի քննադատությունը ԱՄՆում:
5.Գեղարվեստի քննադատությունը հին, միջնադարյան, նոր և ժամանակից Հայաստանում:
8-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն-40 ժամ, սեմինար-20 ժամ
24 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1105/ Բ 45-2
1. Դասընթացի նպատակ
1.տրամադրել համաշխարհային կինոյի պատմության վերաբերյալ ծավալուն գիտելիքներ և իմացություն,
2.տրամադրել կինոմատոգրաֆիայի զարգացման փուլերի վերաբերյալ դասակարգում ըստ 20-րդ դարի պատմակական զարգացումների, գեղարվեստական ուղղությունների և հեղինակների,
3.զարգացնել վերլուծական, գնահատողական և մեթոդաբանական կարևոր կարողություններ, որոնք կարող են օգտագործվել շրջանավարտի մասնագիտական կարիերայի ընթացքում
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Օժանդակել ուսանողներին՝ զարգացնելու համաշխարհային կինոյի վերաբերյալ իմացությունները և կինոակադեմիաների գործունեությանը: Հանրահռչակման ոլորտում իրենց տեսական գիտելիքների և գործնական հմտությունների կիրարմանը:
2. Զարգացնել ուսանողների ընդհանրական մտավոր կարողությունները, հատկապես վերլուծել, գնահատել և սինթեզել և ընդլայնել համաշխարային կինոյի մասին գիտելիքնեը: Նրանց ունակությունը հայթայթել, մեկնաբանել և քննադատորեն օգտագործել տարբեր աղբյուրներից և մշակութային օջախներից ստացված տեղեկատվությունը:
3. Զարգացնել ուսանողների աշխատանքային գործունակությունը՝ իրենց ուսումնառության ոլորտին և մակարդակին համապատասխան, օգնել նրանց՝ կիրառել մասնագիտական կարողությունները արդի հասարակությանը մշակույթին մերձեցնելու ուղղությամբ: Ընդգրկել երիտասարդ մասնագետներին ժամանակակից կինոփառատոններում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.Ուսանողներին տրամադրել համաշխարհային կինոպատոգրաֆիայի մասին համակողմանի պատկերացումներ՝ ապագա մասնագիտական գործունեությանը համապատասխան, նրանց ծանոթացնելու արվեստագիտական տեսական և մեթոդաբանական մոտեցումներին:
5.Խթանել ուսանողների մեջ քննադատական մտածողությունը, տեսությունը և պրակտիկան համադրելու և գնահատելու ունակությունը:
6.Օժտել ուսանողներին արդյունավետ կերպով գրավոր և բանավոր հաղորդակցվելու կարողություններով:
7.Կինոդիտումների ընթացքում խրախուսել ուսանողների ինքնուրույն վերլուծությունները և պրակտիկ փորձի վրա հիմնված ուսումնառությունը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8.Ուսանողներին ծանոթացնել համաշխարհային կինոյի վերջին նորություններին, տեխնիկական նորամուծություններին, ինչպես նաև բիզնես նախագծերին:
9.Ժամանակակից կինոյի զարգացման ընթացքին, փառատոններին, մրցանակաբաշխություններին ցուցադրությունների գործունեության և հանրահռչակման հմտությունների կիրառություն:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.տրամադրել համաշխարհային կինոյի պատմության վերաբերյալ ծավալուն գիտելիքներ և իմացություն,
2.տրամադրել կինոմատոգրաֆիայի զարգացման փուլերի վերաբերյալ դասակարգում ըստ 20-րդ դարի պատմակական զարգացումների, գեղարվեստական ուղղությունների և հեղինակների,
3.զարգացնել վերլուծական, գնահատողական և մեթոդաբանական կարևոր կարողություններ, որոնք կարող են օգտագործվել շրջանավարտի մասնագիտական կարիերայի ընթացքում
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններն ուղեկցվում են կինոդիտումներով ե քննարկումներով,
2. Գործնական սեմինարներ առանձին ռեժիսորների մասին մասնագիտական վերլուծության և
համեմատական քննության հիման վրա
3. Ուսանողներին ինքնուրույն թեմատիկ աշխատանքների հանձնարարում՝
մասնագիտական գրականության հետ աշխատելու և ստեղծագործական
ունակությունները զարգացնելու նպատակով
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման դասընթաց է.
1. ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր
2. եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
3. մասնակցություն -3 միավոր (հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գալստյան Ս., Հայացք մեր կինոյին: Պատմությունը և ներկան, Երևան, 2011,
  • С.И. Фрейлих Теория кино: От Эйзенштейна до Тарковского, М., 2002
  • Андрей Тарковский Архивы, документы, воспоминания, М., 2002
  • Михаил Ямпольский Язык-тело-случай: Кинематограф и поиски смысла, М., 2004
  • Жиль Делёз Кино, М., 2004
  • Олег Аронсон Метакино, М., 2003
  • Феллини о Феллини, М., 1988
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Կինոյի նախապատմությունը. Ֆրանսիա. առաջին ֆիլմեր, առաջին ստուդիաներ (Լյումիեր եղբայրներ, Ժորժ Մելիես):
2.Անգլիա. Բրայթոնյան դպրոց (Ուիլյամ Փոլ, Ջորջ Սմիթ):
3.Ամերիկյան առաջին ֆիլմերը.
4.Ռուսական ավանգարդ. 20-ականների մոնտաժային տեսությունները:
5. Համր կինոյի մայրամուտըª առաջին հնչուն ֆիլմերը: Կինոմյուզիքլ:
6.Ամերիկյան կինոյի Ոսկե դարը:
7. 30-ականների ֆրանսիական ՙբանաստեղծական ռեալիզմը
8-րդ գարնանային կիսամյակ
գործնական-60 ժամ
24 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1605/Բ45-3
1. Դասընթացի նպատակ
1. խորացնել առաջին կիսամյակում ուսանողի ստացած գիտելիքները,
2. հարստացնել ուսանողի բառապաշարը,
3.զարգացնել տեսալսողական ունակությունները՝ նախադրյալներ ստեղծելով պարզ իրադրոթյուններում ազատ հաղորդակցվելու համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել իտալերենի քերականական կառուցվածքի հիմնական առանձնահատկությունները,
2. ճանաչել դասընթացի սահմաններում նախատեսված հիմնական թեմատիկ բառապաշարը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. գործնականում իրականացնել տեքստի ձևաբանական-շարահյուսական վերլուծություն,
4. գործնականում կատարել գեղարվեստական ադապտացված պարզ տեքստերի թարգմանություն,
5. վերարտադրել միջին բարդության տեքստեր,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները վերլուծություն և հետևություն անելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. խորացնել առաջին կիսամյակում ուսանողի ստացած գիտելիքները,
2. հարստացնել ուսանողի բառապաշարը,
3.զարգացնել տեսալսողական ունակությունները՝ նախադրյալներ ստեղծելով պարզ իրադրոթյուններում ազատ հաղորդակցվելու համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք,
2. հանձնարարված գրականության ընթերցում,
3. քննարկումներ,
4. խմբային աշխատանք,
5.դասավանդման նորարարական մեթոդներ՝ հաղորդակցական, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման դասընթաց է.
1. ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր
2. եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
3. մասնակցություն -3 միավոր (հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Matrin T., Magnelli S., Progetto italiano 1, Libro dellostudente, Roma: EdizioniEdiligua, 2006.
  • Matrin T., Magnelli S., Progetto italiano 1, Quaderno degli esercizi, Roma: Edizioni Ediligua, 2006.
  • Alessandroni D., Cara Italia, Perugia: Guerra Edizioni, 1998.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սահմանական եղանակի անցյալ անկատար ժամանակ:
2. Վաղակատար անցյալ ժամանակ:
3. Անդրադարձ բայեր:
4. Ուղիղ խնդիր դերանուններ: Անուղղակի խնդիր դերանուններ:
5. Հրամայական եղանակի կազմության և գործածության առանձնահատկությունները:
6. Պայմանական եղանակի ներկա և անցյալ ժամանակաձևերը:
7. Նախադասության տեսակները և դրանց ընդհանուր բնութագիրը:
8. Բայի անդեմ ձևերը:
9.Բառապաշարի ընդլայնում և զարգացում:
8-րդ գարնանային կիսամյակ
Գործնական – 60 ժամ
24 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1605/Բ45-4
1. Դասընթացի նպատակ
1.Խորացնել առաջին կիսամյակում ուսանողի ստացած գիտելիքները, հարստացնել նրա բառապաշարը,
2.զարգացնել ուսանողի տեսալսողական ունակությունները՝ նախադրյալներ ստեղծելով պարզ իրադրություններում հաղորդակցվելու համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ամբողջական ձևով ներկայացնել իսպաներենի հնչյունաբանության, ուղղախոսական- ուղղագրական նորմերի, հիմնական քերականական կառուցվածքի առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնել դասընթացի սահմաններում նախատեսված հիմնական թեմատիկ բառապաշարը՝ իր գործածման առանձնահատկություններով,
3. քննարկել իսպաներենի՝ որպես օտար լեզվի լեզվամտածողական համակարգի մշակութային առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կատարել պարզ տեքստերի ձևաբանական-շարահյուսական և իմաստային վերլուծություն,
5. իսպաներենով գրել և ներկայացնել ոչ բարդ աշխատանքներ՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը,
6. զարգացնել իսպաներեն խոսքի տեսալսողական կարողություններ,
7. գործնականում կատարել պարզ և միջին բարդության տեքստերի իսպաներենից հայերեն և հայերենից իսպաներեն թարգմանություններ՝ տեքստի համարժեքության սկզբունքներին համապատասխան,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8.ստեղծագործաբար կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները՝ առաջադրելով նոր գաղափարներ և մտքեր,
9.արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային)՝ տեղեկատվություն քաղելու, վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1.Խորացնել առաջին կիսամյակում ուսանողի ստացած գիտելիքները, հարստացնել նրա բառապաշարը,
2.զարգացնել ուսանողի տեսալսողական ունակությունները՝ նախադրյալներ ստեղծելով պարզ իրադրություններում հաղորդակցվելու համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Գործնական պարապմունք,
2. Հանձնարարված գրականության ընթերցում, քննարկումներ, ինքնուրույն հետազոտություն, խմբային աշխատանք,
3.Դասավանդման նորարարական մեթոդներ՝ հաղորդակցական, ինտերակտիվ, խմբային և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման դասընթաց է.
1. ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր
2. եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր (հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է):
3. մասնակցություն -3 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ж. Т. Комарова, Испанский для всех. Москва: Издательство «Менеджер», 2005.
  • F. C. Viúdez, P. D. Ballesteros, Aprende A2, S. A., Madrid, 2006.
  • R. Alonso, A. Castañeda, Gramática básica del estudiante de español, A1-B1, S. L., Barcelona, 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Անհատական խոնարհման ամենագործածական բայերի սահմանական եղանակի ներկա, անցյալ և ապառնի ժամանակաձևերը:
2. Սահմանական եղանակի ժամանակաձևերի համաձայնեցման խնդիրը բարդ ստորադասական նախադասություններում: Ըղձական եղանակի ներկա ժամանակաձևը:
3. Հրամայական եղանակի կազմության և գործածության առանձնահատկությունները:
4. Ուրիշի ուղղակի և անուղղակի խոսք: Նախադասության տեսակները և դրանց ընդհանուր բնութագիրը: Բայի անդեմ ձևերը: Իսպաներենի առավել գործածական նախդիրները: Շաղկապների տեսակները:
5.Բառապաշարի ընդլայնում և զարգացում: Հոմանիշներ, հականիշներ, բազմիմաստ բառեր:

Կրթական այլ մոդուլներ

Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am