Skip to main content
Գլխավոր
envelope
ՀայերենРусскийEnglish

Main Navigation (Arm)

  • Ընդունելություն
    • Բակալավրիատ
    • Մագիստրատուրա
    • Ասպիրանտուրա
    • Օտարերկրյա ուսանողներ
    • Նախապատրաստական դասընթացներ
    • Դիմորդների հետ տարվող աշխատանքներ
    • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
  • Կրթություն
    • Առաջինկուրսեցու ուղեցույց
    • Կրթական ծրագրեր
    • Մանկավարժի որակավորման շնորհում
    • Ակադեմիական գրագրության կենտրոն
    • Շարունակական կրթություն
    • Ակադեմիական օրացույց
  • Գիտություն
    • Բաց գիտություն
    • Գիտաժողովներ
    • Գրադարան
    • Դրամաշնորհներ
    • Հրատարակչություն
    • Մասնագիտական խորհուրդներ
    • ՄՌԿ ռազմավարություն հետազոտողների համար
  • Նորություններ
    • Իրադարձություններ
    • Միջոցառումներ
    • Լուրեր
    • Տեղեկագիր
    • Հայտարարություններ
    • Պատկերասրահ
    • Տեսադարան

Secondary navigation (Arm)

  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
    • Միջազգային համագործակցություն
    • Որակի ապահովում
    • ԵՊՀ պատմության թանգարան
    • Աշխատանք ԵՊՀ-ում
    • Հաճախ տրվող հարցեր
  • Կառուցվածք
    • ԵՊՀ ֆակուլտետներ և կրթական կենտրոններ
      • Աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետ
      • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
      • Արևելագիտության ֆակուլտետ
      • Ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետ
      • Ինֆորմատիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետ
      • Իրավագիտության ֆակուլտետ
      • Կենսաբանության ֆակուլտետ
      • Հայ բանասիրության ֆակուլտետ
      • Մաթեմատիկայի և մեխանիկայի ֆակուլտետ
      • Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոն
      • Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետ
      • Պատմության ֆակուլտետ
      • Ռուս բանասիրության ֆակուլտետ
      • Սոցիոլոգիայի ֆակուլտետ
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կրթական և հետազոտական կենտրոն
      • Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ
      • Փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետ
      • Քիմիայի ֆակուլտետ
      • Եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետ
      • Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտ
      • Ֆիզիկայի ինստիտուտ
      • Քաղաքացիական պաշտպանության ամբիոն
      • Ֆիզիկական դաստիարակության և սպորտի ամբիոն
    • Column Wrapper
      • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
      • ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ
    • Գիտական կենտրոններ և լաբորատորիաներ
      • Կենսաբանության գիտահետազոտական ինստիտուտ
      • Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Հումանիտար հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Մաթեմատիկական և կիրառական հետազոտությունների կենտրոն
      • Քիմիայի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆիզիկայի գիտահետազոտական ինստիտուտ
    • Գիտաուսումնական կենտրոններ
      • Ամերիկյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Գերմեծ ինտեգրալ սխեմաների նախագծում (Սինոփսիս) մասնագիտացման լսարան-լաբորատորրիա
      • Դեղերի որակի հսկման և մոնիթորինգի գիտաուսումնական կենտրոն
      • Իրավաբանական կլինիկա
      • Կիրառական հոգեբանության կենտրոն
      • Հունագիտության գիտաուսումնական կենտրոն-գրադարան
      • Մանրէաբանական կենսատեխնոլոգիաների և կենսավառելիքի նորարարական կենտրոն
      • Ռուսական կենտրոն
      • Ռուսաստանյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Սոցիոլոգիայի հեռաուսուցման լաբորատորիա
    • Column Wrapper
      • Բաններ
    • ԵՊՀ վարչական ստորաբաժանումներ
      • Անձնակազմի կառավարման բաժին
      • Արխիվ
      • Ավտոպարկ
      • Բիզնես ինկուբատոր
      • Բյուրականի ուսումնաարտադրական բազա
      • Բուժկետ
      • Գիտական քարտուղարություն
      • Գիտական քաղաքականության վարչություն
      • Գնումների կազմակերպման վարչություն
      • Դոկտորական կրթության կենտրոն
      • ԵՊՀ պատմության թանգարան
      • Էներգետիկ համակարգի շահագործման բաժին
      • Ընդհանուր բաժին
      • Ընդունելության և դիմորդների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Իրավաբանական ծառայություն
      • Ծաղկաձորի ուսումնաարտադրական բազա
      • Հակահրդեհային ծառայություն
      • Հատուկ բաժին
      • Հաշվապահական հաշվառման վարչություն
      • Հյուրերի տուն
      • Հրատարակչություն
      • Մարքեթինգի բաժին
      • Միջազգային համագործակցության վարչություն
      • Մշակույթի կենտրոն
      • Շրջանավարտների և կարիերայի կենտրոն
      • Որակի ապահովման կենտրոն
      • Ռազմավարական պլանավորման կենտրոն
      • Ռեկտորի աշխատակազմ
      • Սարգիս և Մարի Իզմիրլյանների անվան գրադարան
      • Տարածքի բարեկարգման և կանաչապատման բաժին
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների վարչություն
      • Տնտեսական գործունեության կազմակերպման և վերահսկման բաժին
      • Ուսումնամեթոդական վարչություն
      • Ուսանողական հանրակացարան
      • Ուսանողների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Ֆինանսական վերլուծությունների վարչություն
  • Կառուցվածք
  • Շրջանավարտներ և կարիերա
    • Կարիերայի կենտրոն
    • Շրջանավարտների համայնք
    • ԵՊՀ բարեկամներ
  • Ուսանողական կյանք
    • Արվեստ և մշակույթ
    • ԵՊՀ ուսանողական խորհուրդ
    • ԵՊՀ ուսանողական գիտական ընկերություն
ՀայերենРусскийEnglish
envelope

Main Navigation (Arm)

  • Ընդունելություն
    • Բակալավրիատ
    • Մագիստրատուրա
    • Ասպիրանտուրա
    • Օտարերկրյա ուսանողներ
    • Նախապատրաստական դասընթացներ
    • Դիմորդների հետ տարվող աշխատանքներ
    • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
  • Կրթություն
    • Առաջինկուրսեցու ուղեցույց
    • Կրթական ծրագրեր
    • Մանկավարժի որակավորման շնորհում
    • Ակադեմիական գրագրության կենտրոն
    • Շարունակական կրթություն
    • Ակադեմիական օրացույց
  • Գիտություն
    • Բաց գիտություն
    • Գիտաժողովներ
    • Գրադարան
    • Դրամաշնորհներ
    • Հրատարակչություն
    • Մասնագիտական խորհուրդներ
    • ՄՌԿ ռազմավարություն հետազոտողների համար
  • Նորություններ
    • Իրադարձություններ
    • Միջոցառումներ
    • Լուրեր
    • Տեղեկագիր
    • Հայտարարություններ
    • Պատկերասրահ
    • Տեսադարան

Secondary navigation (Arm)

  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
    • Միջազգային համագործակցություն
    • Որակի ապահովում
    • ԵՊՀ պատմության թանգարան
    • Աշխատանք ԵՊՀ-ում
    • Հաճախ տրվող հարցեր
  • Կառուցվածք
    • ԵՊՀ ֆակուլտետներ և կրթական կենտրոններ
      • Աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետ
      • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
      • Արևելագիտության ֆակուլտետ
      • Ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետ
      • Ինֆորմատիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետ
      • Իրավագիտության ֆակուլտետ
      • Կենսաբանության ֆակուլտետ
      • Հայ բանասիրության ֆակուլտետ
      • Մաթեմատիկայի և մեխանիկայի ֆակուլտետ
      • Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոն
      • Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետ
      • Պատմության ֆակուլտետ
      • Ռուս բանասիրության ֆակուլտետ
      • Սոցիոլոգիայի ֆակուլտետ
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կրթական և հետազոտական կենտրոն
      • Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ
      • Փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետ
      • Քիմիայի ֆակուլտետ
      • Եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետ
      • Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտ
      • Ֆիզիկայի ինստիտուտ
      • Քաղաքացիական պաշտպանության ամբիոն
      • Ֆիզիկական դաստիարակության և սպորտի ամբիոն
    • Column Wrapper
      • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
      • ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ
    • Գիտական կենտրոններ և լաբորատորիաներ
      • Կենսաբանության գիտահետազոտական ինստիտուտ
      • Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Հումանիտար հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Մաթեմատիկական և կիրառական հետազոտությունների կենտրոն
      • Քիմիայի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆիզիկայի գիտահետազոտական ինստիտուտ
    • Գիտաուսումնական կենտրոններ
      • Ամերիկյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Գերմեծ ինտեգրալ սխեմաների նախագծում (Սինոփսիս) մասնագիտացման լսարան-լաբորատորրիա
      • Դեղերի որակի հսկման և մոնիթորինգի գիտաուսումնական կենտրոն
      • Իրավաբանական կլինիկա
      • Կիրառական հոգեբանության կենտրոն
      • Հունագիտության գիտաուսումնական կենտրոն-գրադարան
      • Մանրէաբանական կենսատեխնոլոգիաների և կենսավառելիքի նորարարական կենտրոն
      • Ռուսական կենտրոն
      • Ռուսաստանյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Սոցիոլոգիայի հեռաուսուցման լաբորատորիա
    • Column Wrapper
      • Բաններ
    • ԵՊՀ վարչական ստորաբաժանումներ
      • Անձնակազմի կառավարման բաժին
      • Արխիվ
      • Ավտոպարկ
      • Բիզնես ինկուբատոր
      • Բյուրականի ուսումնաարտադրական բազա
      • Բուժկետ
      • Գիտական քարտուղարություն
      • Գիտական քաղաքականության վարչություն
      • Գնումների կազմակերպման վարչություն
      • Դոկտորական կրթության կենտրոն
      • ԵՊՀ պատմության թանգարան
      • Էներգետիկ համակարգի շահագործման բաժին
      • Ընդհանուր բաժին
      • Ընդունելության և դիմորդների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Իրավաբանական ծառայություն
      • Ծաղկաձորի ուսումնաարտադրական բազա
      • Հակահրդեհային ծառայություն
      • Հատուկ բաժին
      • Հաշվապահական հաշվառման վարչություն
      • Հյուրերի տուն
      • Հրատարակչություն
      • Մարքեթինգի բաժին
      • Միջազգային համագործակցության վարչություն
      • Մշակույթի կենտրոն
      • Շրջանավարտների և կարիերայի կենտրոն
      • Որակի ապահովման կենտրոն
      • Ռազմավարական պլանավորման կենտրոն
      • Ռեկտորի աշխատակազմ
      • Սարգիս և Մարի Իզմիրլյանների անվան գրադարան
      • Տարածքի բարեկարգման և կանաչապատման բաժին
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների վարչություն
      • Տնտեսական գործունեության կազմակերպման և վերահսկման բաժին
      • Ուսումնամեթոդական վարչություն
      • Ուսանողական հանրակացարան
      • Ուսանողների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Ֆինանսական վերլուծությունների վարչություն
  • Կառուցվածք
  • Շրջանավարտներ և կարիերա
    • Կարիերայի կենտրոն
    • Շրջանավարտների համայնք
    • ԵՊՀ բարեկամներ
  • Ուսանողական կյանք
    • Արվեստ և մշակույթ
    • ԵՊՀ ուսանողական խորհուրդ
    • ԵՊՀ ուսանողական գիտական ընկերություն
  1. Գլխավոր
  2. Նորություններ
  3. Ի՞ՆՉ ԱԿՆԿԱԼԵԼ 2019-ԻՑ: ԳԻՏԱԿԱՆ ՍՊԱՍՈՒՄՆԵՐ
Դեկտեմբեր 27, 2018 | 15:39
Գիտություն

Ի՞ՆՉ ԱԿՆԿԱԼԵԼ 2019-ԻՑ: ԳԻՏԱԿԱՆ ՍՊԱՍՈՒՄՆԵՐ

ysu.am-ը հավաքել է գիտության մեջ 2019 թվականին սպասվող իրադարձությունները:
Science-in-2019

Ուսումնասիրելով Հյուսիսը

Հունվարին ԱՄՆ-ի և Մեծ Բրիտանիայի գիտնականները սկսելու են վերջին 70 տարվա մեջ ամենամեծ հետազոտությունն Անտարկտիդայում: Հետազոտությունը տևելու է 5 տարի և նպատակ ունի հասկանալու, թե Թուեյթսի սառցադաշտի խոցելի մասերը որոնք են, և արդյո՞ք այն կսկսի քանդվել գալիք մի քանի տասնամյակների ընթացքում։ Հետազոտվելու է սառցադաշտը շրջապատող օվկիանոսը ստորջրյա սարքերի և փոկերին ամրացված սենսորների միջոցով։

2019 թվականին եվրոպացի գիտնականները նախատեսում են սկսել սառցե շերտի հորատումն Անտարկտիդայի Սառցե Փոքր Գմբեթ S կոչվող հատվածում, ինչը թույլ կտա վերականգնել մեկուկես միլիոն տարվա սառցե միջուկը: Այս հետազոտության հաջողության դեպքում միջուկը կլինի արձանագրված ամենահին կլիմայական և մթնոլորտային երևույթը:



Մարդու ծագումը


2003 թվականին Ինդոնեզիայում հայտնաբերված մարդանման «հոբիթ» տեսակի բրածոների ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ հնադարյան հոմինոիդ տեսակը կարող էր ծագել Ասիայի հարավարևելյան կղզիներում: Շարունակվող պեղումները կարող են բացահայտել ավելին Ֆիլիպինների Լուսոն կղզու առաջին բնակիչների մասին: Կպարզվի նաև, թե արդյոք նրանց մեկուսացումը հանգեցրել է կարճահասակության, ինչպես դա եղել էր Ինդոնեզիայի Ֆլորես կղզում:



Կոլայդերի կառուցում

Նոր սերնդի Մեծ Հադրոն կոլայդերի (Large Hadron Collider, LHC) կառուցման համար տարին կարող է ճակատագրական լինել։ Ճապոնացի ֆիզիկոսները 2012 թվականին պատրաստակամություն էին հայտնել կառուցելու 7 մլրդ ԱՄՆ դոլար արժողությամբ Միջազգային գծային կոլայդեր (International Linear Collider, ILC) այն բանից հետո, երբ Շվեյցարիայի Ժնև քաղաքում «LHC» կոլայդերի գիտնականները հայտարարել էին, որ հայտնաբերել են Հիգսի բոզոններ (մասնիկներ):

2018 թվականին Ճապոնիայի կառավարությունը չսատարեց նախագիծը բարձր արժեքի պատճառով: Ի դեպ, Ճապոնիան միակ երկիրն է, որ հետաքրքրված է «ILC» կոլայդերով, և 2019 թվականին ակնկալվում է ճապոնական կառավարության հստակ պատասխանը նախագծի աջակցման վերաբերյալ:



Գեների խմբագրում

Շարունակվելու են գենի խմբագրմամբ ծնված երեխաների ուսումնասիրությունները:

Չինաստանի Չանժուն քաղաքի Գիտության և տեխնոլոգիայի հարավային համալսարանի հետազոտող Ցզանկույ Հեին պնդում է, թե ինքը ձևափոխել և խմբագրել է երկվորյակ աղջիկների սաղմի գենը:
Հետազոտողները հույս ունեն պարզել, թե արդյոք Ցզանկույ Հեիին իրոք հաջողվել է դա:

Այս նորության շուրջ մեծ էին աղմուկն ու բողոքը, և գիտնականները կփորձեն բացահայտել գործընթացի կողմնակի ազդեցությունը:

Բացի դրանից՝ ուսումնասիրությունները պետք է երաշխավորեն, որ մարդու ԴՆԹ-ի խմբագրումը կատարվելու է կանոնակարգված և պատասխանատու:

 



Կենսաանվտանգության համակարգում

Համաշխարհային առողջապահության կազմակերպությունը (World Health Organization) նախատեսում է 2019 թվականին ավարտել ամենավտանգավոր հիվանդությունների դեմ պայքարի և կանխարգելման մեկ միասնական ձեռնարկի խմբագրման աշխատանքները:

Ձեռնարկը կընդգրկի պաթոգեն հարուցիչների, օրինակ՝ Էբոլայի ռիսկերի գնահատումը, անվտանգ հաղթահարումը, լաբորատոր աշխատակիցների կառավարումն ու վերապատրաստումը։



Ինչպես սառեցնել մոլորակը

Ածխաթթու գազի արտանետումների աճով պայմանավորված՝ 2019 թվականին հնարավոր են արևային գեոինժեներիայի՝ մոլորակն արհեստականորեն սառեցնելու առաջին փորձերը:

Վերնոլորտը վերահսկող Stratospheric Controlled Perturbation Experiment (SCoPEx)-ը հույս ունի 100 գրամ կավճանման մասնիկներ բաց թողնել վերնոլորտ՝ ստուգելու դրանց ցրումը: Մասնիկները կարող են սառեցնել մոլորակը՝ արևի ճառագայթների մի մասը տիեզերք հետ արտացոլելով: Կա մտահոգություն, որ այս գործընթացը կարող է շեղել ջերմոցային արտանետումների նվազեցմանն ուղղված ջանքերը:



Մարիխուանայի օրինականացման հետևանքները

Գիտությունը կստանա այս հարցի պատասխանը: Կանադայում մարիխուանայի օրինականացումից մեկ տարի անց ակնկալվում է բացել հաշիշի հետազոտությամբ զբաղվող ակադեմիական հետազոտությունների կենտրոն, որը կուսումնասիրի դրա հետ կապված ամեն ինչ՝ սկսած բույսի գենետիկայից մինչև առողջության վրա օգտակար ազդեցությունը։



Կոսմիկական ազդանշաններ

Չինաստանի ռադիո հեռադիտակը`«China’s Five-hundred-meter Aperture Spherical Radio Telescope»-ն ամբողջությամբ կհանձնվի շահագործման, որը կընդլայնի հետազոտությունները տիեզերքի, գալակտիկաների, մեռյալ աստղերի և այլնի մասին:

Աշխարհի ամենամեծ ռադիո հեռադիտակը, որի արժեքն է 1.2 մլրդ յուան (170 մլն դոլար), ամբողջությամբ կգործարկվի սեպտեմբերին։ Այն կկարողանա փնտրել անգամ թույլ ազդանշաններ, որոնք առաջանում են այնպիսի երևույթներից, ինչպիսիք են արագ ռադիոալիքները և տիեզերական գազային ամպերը։



Մարի Ռաֆյան

ShareFacebookTelegram

Վերջին նորություններ

Գիտագործնական համաժողով ԵՊՀ-ում. քրեական դատավարության հիմնախնդիրներն ու զարգացման ուղիները՝ օրակարգում

23.05.2025

Քվանտային մեխանիկայի ինտերպրետացիաները

22.05.2025

«Հոդվածագրության դպրոց-3» գիտակրթական ծրագիրը ԵՊՀ-ում

22.05.2025
Տեսնել բոլորը

Հայտարարություններ

Բաց մրցույթ ԵՊՀ պրոֆեսորադասախոսական կազմի թափուր պաշտոնների տեղակալման համար

05.23.2025 - 06.06.2025

Երևանի պետական համալսարանը հայտարարում է պրոֆեսորադասախոսական կազմի թափուր պաշտոնների համալրման բաց մրցույթ՝ պարզեցված ընթացակարգով

05.23.2025 - 06.06.2025

Մեկնարկում է «Արդ եւս» ծրագիրը

05.21.2025
Տեսնել բոլորը

Արագ հասանելիություն

  • Ինտրանետ
  • E-learning
  • Mulberry
  • Էլ. դիմումներ
  • Հեռախոսագիրք
  • Registrar
  • Փաստաթղթեր

Footer site information

  • Հիմնական էջեր
    • Ընդունելություն
    • Կրթություն
    • Գիտություն
    • Նորություններ
  • Տեղեկատվություն
    • Հաճախ տրվող հարցեր
    • Թափուր հաստիքներ
    • Կրթական ծրագրերի որոնում
    • Դիմորդներին
    • Ուսանողներին
  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
© Երևանի պետական համալսարան 2025
Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am