Հնագիտություն և ազգաբանություն

ԵՊՀ մագիստրատուրայի 2025/2026 ուսումնական տարվա առկա և հեռակա ուսուցման ձևերով ընդունելությանը դիմելու հնարավորություն ունեն ՀՀ պետական և ըստ մասնագիտությունների հավատարմագրված կամ ինստիտուցիոնալ հավատարմագրում անցած ոչ պետական այլ բուհերի բակալավրի, մագիստրոսի կամ դիպլոմավորված մասնագետի որակավորում ունեցող շրջանավարտները:

ԵՊՀ մագիստրատուրայի 2025/2026 ուսումնական տարվա առկա և հեռակա ուսուցման ձևերով ընդունելությունը կատարվելու է համաձայն «ԵՊՀ մագիստրատուրայի (առկա և հեռակա ուսուցման ձևերով) ընդունելության կարգ»-ի պահանջների:

ԵՊՀ մագիստրատուրայի ընդունելությունը առցանց եղանակով կատարվում է admission.ysu.am կայքէջի միջոցով (տե՛ս «Դիմում-հայտի լրացման կարգ» բաժինը):

ԵՊՀ կայքէջի մագիստրատուրայի ընդունելություն բաժնում ներկայացված են ընդունելության վերաբերյալ ամբողջական տեղեկություններ, այդ թվում՝ ընդունելության կարգը, 1-ին և 2-րդ փուլերով դիմում-հայտերի ընդունման ժամկետները, պահանջվող փաստաթղթերի ցանկը։ 

Հնագիտություն

1. Հին քարի դար

2. Միջին քարի դար

3. Նոր քարի դար

4. Պղնձի-քարի դար

5. Վաղ բրոնզի դար

6. Կուրարաքսյան մշակույթ

7. Միջին բրոնզի դար

8. Ուշ բրոնզի դար

9. Երկաթի դարաշրջան

10. Ուրարտական քաղաքաշինությունը

11. Միջին բրոնզի դարի մետաղագործությունը

12. Լճաշենի պեղումները

13. Մեծամորի պեղումները

14. Բրոնզի դարի հավատալիքները

15. Երկաթի դարի արհեստագործությունը

16. Դվին քաղաքը և նրա պեղումները

17. Էրեբունի ամրոցի պեղումները

18. Միջին բրոնզի դարի թաղումները

19. Կարմիր բլուրի պեղումները

20. Քարաշամբի պեղումները

     

Ազգագրություն

1. Ազգագրական գիտության ձևավորումը 19-րդ դարում և նրա ինստիտուցիոնալացումը

2. Էթնիկության և ինքնության արդի հայեցակարգերը

3. Էթնիկ հակամարտությունները և դրանց տիպաբանության հիմնախնդիրները արդի գիտության մեջ

4. Ազգագրական դպրոցները և հիմնական տեսությունները

5. Ազգագրական դաշտային հետազոտությունների մեթոդաբանության գործիքակազմը

6. Համաշխարհային կրոնները․ ազգաբանական դիտանկյուն

7. Աշխարհի բնակչության էթնոլեզվական բնութագիրը

8. Հնդեվրոպական լեզվաընտանիքը և էթնոլեզվական խմբերը

9. Կովկասը և կովկասյան տարածաշրջանի էթնոլեզվական և դավանական պատկերը

10. Վրաստանի և Ադրբեջանի ժողովուրդները

11. Հայերի էթնոմշակութային բնութագիրը

12. Հայ ազգագրության ձևավորումը. Գարեգին Սրվանձտյանց, Երվանդ Լալայան, «Ազգագրական հանդես», «Էմինյան ազգագրական ժողովածու». Ստեփան Լիսիցյանի ազգագրական գործունեությունը

13. Հայոց արտադրական մշակույթը

14. Հայոց բնակավայրային և բնակարանային համալիրները

15. Հայոց ուտեստի և տարազի համալիրների ազգագրական բնութագիրը

16. Հայոց սոցիոնորմատիվ մշակույթի ընդհանուր բնութագիրը

17. Հայոց հումանիտար մշակույթի ընդհանուր բնութագիրը

18. Հայաստանի Հանրապետության բնակչության այլ էթնիկ խմբերը

19. Սփյուռքահայ համայնքները և նրանց մշակութային առանձնահատկությունները

20. Արցախյան հիմնախնդրի ազգագրական ուսումնասիրության հիմնական առումները

Հնագիտություն

1. Ավետիսյան Պ., Բադալյան Ռ., Հմայակյան Ս., Փիլիպոսյան Ա., Հայաստանի բրոնզ-երկաթի դարաշրջանների պարբերացման և ժամանակագրության հարցերի շուրջ (Հ. Մարտիրոսյանի սանդղակն արդի հնագիտության հիմնախնդիրների համատեքստում), Հայաստանի Հանրապետությունում 1993-1995 թթ. հնագիտական հետազոտությունների արդյունքներին նվիրված 10–րդ գիտական նստաշրջան, Զեկուցումների թեզեր, Երևան, 1996, էջ 8-10:

2. Եսայան Ս. Ա., Հայաստանի հնագիտություն, Երևան, 1992:

3. Խնկիկյան Օ․ Ս․, Հայաստանի հնագիտություն, Երևան, 2009։

4. Հակոբյան Հ., Հայոց պատերազմները և ռազմարվեստը Տիգրան Մեծի օրոք, Երևան, 2013:

5. Հնագիտական աշխատանքները Հայաստանում 1990-2003 թթ., Երևան, 2005:

6. Ավետիսյան Հ․, Գնունի Ա․, Բոբոխյան Ա․, Սարգսյան Գ․, Բրոնզ-երկաթեդարյան Սյունիքի սրբազան լանդշաֆտը, Երևան, 2015։

7. Արագածի թիկունքում․ հնագիտական հետազոտություններ՝ նվիրված Տելեմակ Խաչատրյանի հիշատակին, Երևան, 2018:

8. Վիշապը հեքիաթի և իրականության սահմանին, Երևան, 2019։

9. Բոբոխյան Ա․, Ատրպետի գիտական արկածները և Վիշապ քարակոթողների հայտնագործումը, Երևան, 2020։

10. Հոբոսյան Ս․, Գասպարյան Բ․, Հարությունյան Հ․, Սարատիկյան Ա․, Ամիրխանյան Ա․, Խաղողի և գինու հայոց մշակույթը, Երևան, 2021։

11. Пиотровский Б. Б.,  История и культура Урарту. С.-Пб., 2011.

12. Paul G. Bahn, Archaeology: A Definitive Guide, New York: Barnes and Noble books, 2003.

13. Avetisyan P., Bobokhyan  A., Archealogy of Armenia in Regional Context, Yerevan, 2021.

Ազգագրություն

1. Աբրահամյան Լ., Ազգային ինքնության հաստատման չորս հարացույցները // Ինքնության հարցեր. տարեգիրք, Երևան, 2002։

2. Աբրահամյան Վ. Ա., Հայ համքարությունները Անդրկովկասի քաղաքներում (18-20-րդ դարի սկիզբ)։ Երևան, Հայաստան հրատ., 1971:

3. Ազիզբեկյան Ռ. Լ., Արցախյան շարժման սկզբնավորումն ու ծավալումը (1988 թ. փետրվար-նոյեմբեր) // ԼՀԳ, 2005, թիվ 2։

4. Ավագյան Ն., Հայկական ժողովրդական տարազը, Երևան, Հայաստանի պատմության թանգարան, 1983:

5. Բդոյան Վ., Հայ ազգագրություն. համառոտ ուրվագիծ, Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1974:

6. Բդոյան Վ. Հ., Երկրագործական մշակույթը Հայաստանում, Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1972:

7. Թադևոսյան Ա., Դարբինը հայոց ծիսակարգում (Պատմազգագրական ուսումնասիրություն) // Հայ ազգագրություն և բանահյուսություն. նյութեր և ուսումնասիրություններ, պր. 23, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ., 2007:

8. Խառատյան-Առաքելյան Հ., Հայ ժողովրդական տոները, Երևան, «Զանգակ-97» հրատ., 2005:

9. Հարությունյան Հ., Աշխարհի բնակչության էթնոլեզվադավանական հակիրճ բնութագիրը // Պատմություն և մշակույթ. հայագիտական հանդես (գիտական հոդվածների ժողովածու), Երևան, «ԵՊՀ հրատ.», 2016:

10. Հոբոսյան Ս., Հայոց ձիթհանության մշակույթը (XIX դ. – XX դ. առաջին կես) (Պատմազգագրական ուսումնասիրություն) // Հայ ազգագրություն և բանահյուսություն. նյութեր և ուսումնասիրություններ, պր. 23։ Երևան, ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ., 2007:

11. Նահապետյան Ռ., Հայոց ազգակցական համակարգը (XIX դարի երկրորդ կես – XX դարի սկիզբ): Պատմաազգագրական ուսումնասիրություն, Երևան, 2012:

12. Մկրտչյան Ս., Հայոց տոնածիսական մշակույթ, Երևան, «Գիտություն» հրատ., 2016:

13. Մարության Հ. Տ., Հայ ինքնության պատկերագրությունը, Հատոր 1, Ցեղասպանության հիշողությունը և Ղարաբաղյան շարժումը, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ., 2009։

14. Эриксен Т. Х., Что такое антропология?, М., 2014.

15. Белик А. А., Культурная (социальная) антропология: Учебное пособие. М.: РГГУ, 2009.

16. Орлова Э. А., История антропологических учений: Учебник для вузов. М.: Академический Проект, Альма Матер, 2010.

17. Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология. М.: Изд-во Весь мир, 2004․

18. Андерсон Б., Воображаемые сообщества, М.: Канон-Пресс-Ц, 2001.

19. Народы мира. Историко-этнографический справочник. М.: Советская энциклопедия, 1988.

20. Народы и религии мира. Энциклопедия / Гл. ред. В. А. Тишков. М.: Большая Российская энциклопедия, 1998.

21. Армяне. Серия «Народы и культуры» / Отв. ред.: Л. М. Варданян, Г. Г. Саркисян, А. Е. Тер-Саркисянц. М.: Наука, 2012.

22. Мкртумян Ю. И., Формы скотоводства в Восточной Армении//Հայ ազգագրություն և բանահյուսություն. նյութեր և ուսումնասիրություններ, պր. 6, Երևան, Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1974:

23. Культура жизнеобеспечения и этнос. Опыт этнокультурологического исследования (на материалах армянской сельской культуры)/Отв. редакторы: С. А. Арутюнов, Э. С. Маркарян. Ереван, 1983.

24. Kottak C. Ph., Anthropology. The Exploration of Human Diversity. McGraw-HILL, INC, 1999.

25. Abrahamian L., Armenian Identity in a Changing World. Mazda Publishers, 2006.