Սփյուռքագիտություն

Մագիստրոսական ծրագիր

Ուսումնական պլան

Կրթական մակարդակը՝
Մագիստրոս
Մասնագիտություն՝
022803.02.7 - Հայագիտություն
Մասնագիտացումը՝
022803.02.7 - Սփյուռքագիտություն
Շնորհվող որակավորումը՝
Հայագիտության մագիստրոս
Ծրագրի ուստարին՝
2024/2025
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
15 ժամ դասախոսություն, 15 ժամ սեմինար
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ01
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել հումանիտար ոլորտում մասնագիտական հմտությունները հետազոտությունների պլանավորման և ժամանակա­կից մեթոդների միջոցով,
· ներկայացնել հումանիտար ոլորտում հետազոտության պլանավորման ձևաչափերը և մեթոդները,
· պատրաստել ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք կատարելու ունակ մասնագետներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հումանիտար գիտակարգերում հետազոտության պլանավորման հիմնական սկզբունքները, հայեցակարգերը և հիմնախնդիրները,
2. մեկնաբանելու հումանիտար ոլորտում հետազոտության ինչպես դասական, այնպես էլ արդի մեթոդները,
3. պարզաբանելու հումանիտար գիտակարգերի շուրջ առկա հետազոտական աշխատանք կատարելու հիմնարար սկզբունքները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Հավաքելու, դասակարգելու, համեմատելու և գնահատելու պատմական սկզբնաղբյուրները՝ պարզելով դրանց արժանահավատությունը
2. կիրառելու գիտական բնույթի աղբյուրների հավաքման, պահպանման և մշակման մեթոդները,
1. օգտագործելու ժամանակակից տեղեկատվական տեխնոլոգիաները հումանիտար գիտակար­գերում ուսումնասիրութ­յուն­ներ կատարելիս,
2. ծավալելու ինքնուրույն մասնագիտական գործունեություն, ինչպես նաև իրականացնելու հետազոտական աշխատանքներ:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու համացանցային աղբյուրներից՝ անհրաժեշտ տեղեկատվությունն ստանալու համար,
2. վերլուծելու փաստերը և անելու հիմնավորված հետևություններ,
3. արդյունավետ կերպով պլանավորելու ժամանակն ու այլ ռեսուրսներ,
4. ստեղծագործաբար կիրառելու ունեցած գիտելիքները և առաջ քաշելու նորերը,
5. ընդհանուր տրամաբանության և պատմագիտության սկզբունքների, մեթոդների կիրառմամբ վերլուծելու, ընդհանրացնելու խնդրո առարկա սկզբնաղբյուրներն ու պատմագիտական աշխատությունները, կատարելու համապատասխան եզրակացություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել հումանիտար ոլորտում մասնագիտական հմտությունները հետազոտությունների պլանավորման և ժամանակա­կից մեթոդների միջոցով,
· ներկայացնել հումանիտար ոլորտում հետազոտության պլանավորման ձևաչափերը և մեթոդները,
· պատրաստել ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք կատարելու ունակ մասնագետներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու հիմնական սկզբունքները. մեթոդական ցուցումներ / Հովհաննիսյան Գ., Գալստյան Ն., Սողոմոնյան Մ., Մալխասյան Մ., Երևան 2014:
  • Գևորգյան Ա., Գիտության փիլիսոփայություն, դասախոսությունների նյութեր, Երևան 2012:
  • Հովհաննիսյան Հ., Ինչպես գրել գիտական աշխատանք պատմությունից. Մեթոդական հանձնարարականներ: Եր. 2014:
  • Ղազարյան Ա., Գիտական հետազոտության մեթոդաբանական, առանձնահատկութ­յուն­­ները, Եր., 2015:
  • Бориснев Ц. В., Современные проблемы теории и методологии истоерического исследования, Вестник Военного университета. 2010. № 3 (23).
  • Махаматов Т. М., Махаматова С. Т., Проблемы методологии социально- гуманитарного познания, Гуманитарные науки. Вестник Финансового университета, № 3, М., 2017.
  • Charles Harvey, Jon Press, Databases in Historical Research: Theory, Methods and Applications, Published byPalgrave Macmillan , Hampshire, New York, 1996.
  • Chicago-Style Citation Quick Guide: Notes and bibliography: Sample Citations // URL: http://www. chicagomanualofstyle.org/tools_citationguide.html
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գիտության հասկացությունը, բնորո­շում­ները, դերն ու նշանակությունը:
2. Համաշխարհային գիտության զարգաց­ման հիմնական փուլերը:
3. Գիտահետազոտական աշխատանքի ընդհանուր մեթոդաբանությունը
4. Գիտահետազոտական աշխատանք­ների դասակարգումը և տեսակները:
5. Փաստարկման ընդհանուր տրամաբա­նությունն ու մեթոդաբանությունը գիտական աշխատանքում:
6. Հղումներին ներկայացվող հիմնական պահանջները:
7. Հղումներին ներկայացվող հիմնական պահանջները:
8. Գիտական էթիկա և ակադեմիական ազնվություն:
9. Ակադեմիական անազ­նվու­թյան դրսևորումները:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
309/Մ02
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել աշխատել տվյալների հենքերի հետ ACCESS համակարգի օգնությամբ, ձևավորել պատկերացում տվյալների հենքերի և WEB - կայքերի մասին, սովորեցնել աշխատել WEB - կայքերի հետ` հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզվի օգնությամբ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. հենքի դերը իր մասնագիտությունում,
2. ինտերնետային կայքերի ստեղծման սկզբունքները,
3. տվյալների հենքերի ղեկավարման ACCESS համակարգ և հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզու:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ACCESS-ով ստեղծել և օգտագործել տվյալների հենքեր,
5. HTML-ով ստեղծել ինտերնետային կայք և տեղադրել ինտերնետում:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. կիրառելու համակարգչային հմտությունները,
7. օգտվել հայերեն և օտարալեզու տեղեկատվության ժամանակակից աղբյուրներից (համացանցային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ և այլն):

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել աշխատել տվյալների հենքերի հետ ACCESS համակարգի օգնությամբ, ձևավորել պատկերացում տվյալների հենքերի և WEB - կայքերի մասին, սովորեցնել աշխատել WEB - կայքերի հետ` հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզվի օգնությամբ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· Գործնական
· բանավոր քննարկումներ

5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Joan Lambert, Joyce Cox , Microsoft Access 2013 Step By Step. // Online Training Solutions, Inc., 2015, 429 p.
  • Elizabeth Castro , Bruce Hyslop , HTML and CSS: Visual QuickStart Guide / Edition 8. // Peachpit Press, 2013, 576 p.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տվյալների հենքեր, նրանց կառուցվածքը, աղյուսակներ, բանալի դաշտ:
2. Տվյալների հենքերի ղեկավարման ACCESS համակարգ, աղյուսակ, հարցում, ձև, հաշվետվություն:
3. Ծանոթություն INTERNET - միջավայրի հետ, WEB-կայքեր:
4. Հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզու, WEB-էջի ստեղծում, խմբագրում:
5. Ցուցակների ընդգրկում WEB-էջում:
6. Աղյուսակների ընդգրկում WEB-էջում:
7. Նկարների ընդգրկում WEB-էջում, WEB-էջերի կապակցում հղումների
միջոցով:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Մ03-1
1. Դասընթացի նպատակ
· կատարելագործել ուսանողների օտար (անգլերեն) լեզվով հաղորդակցական կարողությունները՝ ինչպես մասնագիտության, այնպես էլ հաղորդակցման այլ ոլորտներում,
· խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
· ձևավորել գիտական բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններ,
· զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կիրառելով մասնագիտական տեքստերի վերլուծության տարբեր մոտեցումները (որոնողական, ճանաչողական, մեկնաբանական)՝ ճիշտ ընկալել դրանց բովանդակությունն ու կառուցվածքը,
2. տարորոշել մասնագիտական բառապաշարի բոլոր շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակդրմամբ,
3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում օտար (անգլերեն) լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. իրականացնել մասնագիտական տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
5. ներկայացնել և մեկնաբանել մասնագիտական տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել, բանավիճել մասնագիտական հարցերի արդի հիմնախնդիրների շուրջ,
6. գրել և ներկայացնել մասնագիտական թեմաներով էսսեներ/ զեկույցներ, ռեֆերատներ, գիտաժողովի թեզիսներ՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը,
7. լսելով ընկալել և վերարտադրել մասնագիտությանն առնչվող դասախոսությունների, հարցազրույցների ձայնագրություններ և տեսագրություններ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով:
9. Դասընթացի հաջող ավարտին ուսանողի գիտելիքները և կարողությունները պետք է համապատասխանեն Լեզուների իմացության/ իրազեկության համաեվրոպական համակարգի (CEFR-ի) B2 մակարդակին:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· կատարելագործել ուսանողների օտար (անգլերեն) լեզվով հաղորդակցական կարողությունները՝ ինչպես մասնագիտության, այնպես էլ հաղորդակցման այլ ոլորտներում,
· խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
· ձևավորել գիտական բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններ,
· զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային գիտահետազոտական աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝
1. մասնագիտական տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում,
2. մասնագիտական բառապաշարի ստուգում,
3. զրույց մասնագիտական թեմաների շուրջ,
4. բանավոր ներկայացում (պրեզենտացիա) մասնագիտական խնդրի վերաբերյալ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • John M.Swales,Christine B. Feak “English in Today’s Research World’’ a Writing Guide. The
  • University of Michigan Press, USA, 2003
  • John M Swales and Christine B. Feak, “Academic writing for Graduate Students’’ 2000, USA
  • Academic English for students in sciences( Сафроненко О.И., Резникова С.Ю.)
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները:
2. Մասնագիտական տեքստերի գործառական նշանակությունը և դրանց իրացումը օտար (անգլերեն) լեզվով գրավոր ու բանավոր հաղորդակցման գործընթացում:
3. Ակադեմիական գրագրություն՝ գիտական հոդվածների ու աշխատությունների, գրախոսությունների և ամփոփումների, ինչպես նաև ռեֆերատների, զեկուցումների, էսսեների շարադրման ձևերն ու սկզբունքները:
4. Մասնագիտական բնագիր տեքստերի, դասախոսությունների, ձայնագրությունների ունկնդրմամբ՝ դրանց բովանդակության վերծանման, վերարտադրության առանձնահատկությունները:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Մ03-2
1. Դասընթացի նպատակ
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
· ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմել մենախոսական և երկխոսական մասնագիտական և ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով,
2. տարբերել մայրենի և ուսումնասիրվող օտար լեզվի անհամապատասխանությունները, հասկանալ երկու լեզուներում դրանց փոխադրման միջոցները,
3. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. իրականացնել մասնագիտական տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
5. տեքստի ունկնդրման կամ ընթերցման ընթացքում գրառումներ կատարել հետագայում գրավոր խոսքում օգտագործելու նպատակով՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
6. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով:
7. գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունը ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունը առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
· ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային գիտահետազոտական աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև գերմաներենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Gabrieljan J. u. a., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում և մասնագիտական ոլորտում:
2. Տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Մ03-3
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում
· ապահովել արդեն ձեոք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով
· ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն
2. սահմանել լեզվի գիտական ոճի ձևաբանական և շարահյուսական առանձնահատկությ ունները
3. ներկայացնել մասնագիտական տեքստերի վերլուծության տարբեր ձևերը
4. դրսևորել մասնագիտական տեքստի պլաններ, ամփոփագրեր կազմելու սկզբունքների իմացություն
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծել ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը՝ տարանջատելով հիմնական բովանդակությունը երկրորդականից, ինքնուրույն կազմել տեքստ մասնագիտական թեմայով
5. տիրապետել մասնագիտական տեքստի թարգմանության հմտություններին
6. կիրառել մասնագիտական տեքստի հետ աշխատելու հնարքներ՝ տեքստի համառոտ և ընդարձակ նկարագրում, տարբեր տեսակի պլանների կազմում
7. կազմել մասնագիտական թեմաներով ռեֆերատաներ, զեկույցներ, գիտական տեքստերի ամփոփագրեր
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8. ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները ռուսալեզու աղբյուրներից
9. քննարկել և վերլուծել մասնագիտական խնդիրներր ռուսերենով
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում
· ապահովել արդեն ձեոք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով
· ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք
· ինքնուրույն աշխատանք
· թիմային աշխատանք
· բանավոր ներկայացում
· գրավոր և բանավոր հարցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի վերջում ամփոփիչ գրավոր ստուգողական աշխատանքի արդյունքների վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Амиантова Э.И. Лексика русского языка. Сборник упражнений. Москва, Наука, 2006
  • Аникина М.А. Синтаксис сложноподчиненного предложения, Москва, Русский язык, 2000
  • Балыхина Т.М. Формы работы над учебным текстом по специальности// Методические рекомендации к обучению учебно-профессиональному общению студентов-иностранцев и специалистов в вузах нефилологического профиля, Донецк, 1990
  • Демидова А.К. Пособие по русскому языку. Научный стиль речи. Оформление научной работы, Москва, Русский язык, 1991
  • Ласкарева Е.Р. Чистая грамматика, СПБ, Златоуст, 2006
  • Хавронина С.А, Клобукова Л.П, Михалкина И.В. Курс для деловых людей, Москва, ПАИМС, 1993
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ընդհանուր գիտական և նեղ մասնագիտական տերմինաբանության առանձնահատկությունները
2. Գիտական ոճի ձեաբանական առանձնահատկությունները
3. Գիտական ոճին հատուկ շարահյուսական կառուցվածքները
4. Տարբեր իմաստային կապերի արտահայտման միջոցները գիտական տեքստում
5. Մասնագիտական տեքստի համառոտ և րնդարձակ ներկայացում
6. Գիտական ոճի ժանրեր՝ ռեֆերատ, զեկուցում, հոդված, ամփոփագիր
7. Ռեֆերատների, զեկուցումների, ամփոփագրերի շարադրման սկզբունքները
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/M3-4
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել ուսանողների բակալավրից ից ստացած բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններն ու գիտելիքները, հասնելով դրանց միջինից բարձր մակարդակը՝ ինտերակտիվ, լսողական և տեսալսողական վարժությունների օգնությամբ,
· ընդլայնել ծրագրային բառապաշարը,
· ներկայացնել քերականական կառույցներ և կաղապարներ, որոնք գտնելւ են իրենց գործնական կիրառությունը գրավոր և բանավոր խոսքի մեջ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. զարգացնել ուսանողների օտարալեզու խոսք լսելու, ընկալելու և ինքնուրույն վերարտադրելու հմտություններ, քննարկումներ ծավալել և ինքնուրույն կարծիք հայտնել տարբեր թեմաների շուրջ՝ օգտագործելով համապատասխան բառապաշարը,
2. բացատրել բառային միավորների խոսքաիրավիճակային իմաստները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները հաղորդակցական տարբեր համատեքստերում,
4. վերլուծել տարատեսակ քերականական դրսևորումները բանավոր և գրավոր հաղորդակցման ժամանակ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ.
5. վերլուծել ոլորտին առնչվող համացանցային ռեսուրսներից (գիտական պարբերականներ, միջազգային գիտական շտեմարաններ, և այլն) քաղված նյութը,
6. շարադրել (գրավոր և բանավոր) ֆրանսերեն հարուստ բառապաշարով տեքստեր՝ կիրառելով ստեղծագործական հմտություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել ուսանողների բակալավրից ից ստացած բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններն ու գիտելիքները, հասնելով դրանց միջինից բարձր մակարդակը՝ ինտերակտիվ, լսողական և տեսալսողական վարժությունների օգնությամբ,
· ընդլայնել ծրագրային բառապաշարը,
· ներկայացնել քերականական կառույցներ և կաղապարներ, որոնք գտնելւ են իրենց գործնական կիրառությունը գրավոր և բանավոր խոսքի մեջ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, ինքնուրույն և տնային աշխատանքների կատարում:
2. Ինտերակտիվ մեթոդներ, մասնակցություն քննարկումներին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Tendances B1, J. Girardet-J. Pécheurm C : Gibbe- Marie-Louise Parizet ; CLE nternational
  • Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Barféty M., Compréhension écrite /orale A2+/B1, CLE internationale, Paris, 2007
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Աշխատանք և գրասենյակային գործ,
2. Դրամ և բանկային համակարգ,
3. Խանութներ և գնումներ,
4. Անձի ի միջ,
5. Ճամփորդություն,
6. Ընկերական շփումներ,
7. Դատական հայց,
8. Ինտեգրում մասնագիտական միջավայրում,
9. Սպառում։
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602 /Մ04-1
1. Դասընթացի նպատակ
· ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռք բերած գիտելիքները,
· ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
· ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
· ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը,
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել օտար լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան (B2-C1),
2. նկարագրել միջազգային թեստավորման և գնահատման սկզբունքնեևը և պահանջները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. գործնականում կատարել թեստային աշխատանքներ` կազմված համաեվրոպական չափանիշների B2-C1 մակարակին համապատասխան
4. արտահայտել մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքով
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5. արդյունավետ կիրառել համակարգչային հմտությունները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռք բերած գիտելիքները,
· ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
· ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
· ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը,
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք,
4. գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է TOEFL նախնական թեստավորման միջոցով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Debora Philips “ Longman Preparation Course for the TOEFL IBT” Longman 2007
  • Bruce Rogers “ The Complete Guide for TOEFL IBT Test Preparation”, Thomson 2007
  • Boston Educational Services “Official ITEP Preparation Guide”, Create Space Independent Publishing Platform 2014
  • ETS “The Official Guide to the TOEFL Testing”, McGraw-Hill Education 2012
  • Pauline Cullen “The Official Cambridge Guide to IELTS”, Cambridge English 2014
  • Kaplan “IELTS Premier”, Kaplan Publishing 2016
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. օտար լեզվի իմացության միջազգային թեստավորման յուրահատկությունները,
2. լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները (CEFR) և թեստավորման հիմանական սկզբունքները,
3. լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը,
4. միջազգային թեստերի (TOEFL, IELTS, ITEP) առանձնահատկությունները:
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Մ04-2
1. Դասընթացի նպատակ
· խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
· զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը,
2. տարորոշել մասնագիտական բառապաշարի բոլոր շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակդրմամբ,
3. ներկայացնել և մեկնաբանել մասնագիտական տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել, բանավիճել մասնագիտական հարցերի արդի հիմնախնդիրների շուրջ:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. բանավոր կապակցված խոսք կառուցել նկարագրելով երևույթներ, իրադարձություններ, հիմնավորելով իր տեսակետը,
5. վերլուծել մասնագիտությանն առնչվող թեմաներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով:
7. գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունը ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունը առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը:
8. Դասընթացի հաջող ավարտին ուսանողի գիտելիքները և կարողությունները պետք է համապատասխանեն Լեզուների իմացության/ իրազեկության համաեվրոպական համակարգի (CEFR-ի) B1+ - B2 մակարդակին:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
· զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև գերմաներենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Gabrieljan J. u. a., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մասնագիտական տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
2. Ակադեմիական գրագրություն՝ գիտական հոդվածների ու աշխատությունների, ռեֆերատների, զեկուցումների, էսսեների շարադրման ձևերն ու սկզբունքները:
3. Մասնագիտական բնագիր տեքստերի, դասախոսությունների, ձայնագրությունների ունկնդրմամբ՝ դրանց բովանդակության վերծանման, վերարտադրության առանձնահատկությունները:
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Մ04-3
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել մասնագիտական ոլորտին առնչվող թեմաների շուրջ բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտությունները, մասնավորապես, քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը
· ներկայացնել լեզվի իմացության միջազգային համակարգի B2 մակարդակի չափանիշները
· ներկայացնել լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել սուբյեկտիվ գնահատման արտահայտման միջոցների իմացությունը
2. ցուցաբերել ռուսաց լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան (B2 մակարդակ)
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. մասնակցել մասնագիտական թեմաներով բանավեճերի, ձևակերպել և հիմնավորել սեփական տեսակետերը, հերքել զրուցակցի տեսակետը
4. կատարել թեստային աշխատանք՝ կազմված միջազգային չափանիշների B2 մակարդակին համապատասխան
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5.օգտագործել ռուսաց լեզվի իմացությունը մասնագիտական գործունեության ոլորտում
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել մասնագիտական ոլորտին առնչվող թեմաների շուրջ բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտությունները, մասնավորապես, քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը
· ներկայացնել լեզվի իմացության միջազգային համակարգի B2 մակարդակի չափանիշները
· ներկայացնել լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք
· ինքնուրույն աշխատանք
· թիմային աշխատանք
· բանավոր ներկայացում
· թեստային աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է թեստավորմամբ (В2 մակարդակ)։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Андрюшина Н.П., Жорова А.П., Макова М.Н. Тренировочные тесты по русскому языку как иностранному, 2008-2010
  • Ильина С.А., Коломейцева Е.М, Попова Т.В. Синтаксис письменной книжной речи, Москва, Русский язык, 2002
  • Кирейцева А.Н., Селиверстова Е.И., Химик В.В. Сборник тестовых заданий по русскому языку для иностранцев: Грамматика. Лексика. СПБ, 1998
  • Типовой тест по русскому языку как иностранному. II сертификационный уровень общего владения русским языком /под ред. Поповой Т.А., Роговой К.Л./, СПБ, 1998
  • Химик В.В., Шкурина Н.В. 10 уроков по языку специальности. Учебные задания. Л., 1991
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սուբյեկտիվ եղանակավորության արտահայտման միջոցները, միջանկյալ բառեր, բառակապակցություններ, նախադասություններ
2. Իմաստային կապերը և նրանց արտահայտման միջոցները պարզ և բարդ նախադասության մեջ. կապ, կապական բառեր
3. Պարզ նախադասությունները բարդ նախադասությունների փոխակերպելու կանոնները
4. Լեզվի իմացության В2 մակարդակի միջազգային չափորոշիչներ
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Մ04-4
1. Դասընթացի նպատակ
· համակարգել ֆրանսերենի նորմատիվ քերականության գիտելիքները,
· ընդլայնել թեմատիկ խոսքային իրավիճակներին համապատսխան բառային միավորների իմաստային դաշտը,
· կատարելագործել բանավոր խոսքի (մենախոսություն և երկխոսություն) կարողությունները.
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել խոսքային գործունեության 4 տիպերի լեզվաոճական ընդհանրություններն ու տարբերությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. զրուցել ծրագրային թեմաների շուրջ,
3. հաղորդակցվել (գրավոր և բանավոր) գործարար շրջանակներում (դիվանագիտական, իրավաբանական, տնտեսագիտական, հասարակական, քաղաքական).
գ. ընդհանրական /փոխանցելի կարողություններ
4. կատարել ինքնուրույն ուսումնասիրություններ և ներկայացնելո բանավոր և գրավոր զեկույցներ,
5. ակտիվորեն մասնակցել քննարկման և բանավեճի
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· համակարգել ֆրանսերենի նորմատիվ քերականության գիտելիքները,
· ընդլայնել թեմատիկ խոսքային իրավիճակներին համապատսխան բառային միավորների իմաստային դաշտը,
· կատարելագործել բանավոր խոսքի (մենախոսություն և երկխոսություն) կարողությունները.
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, ինքնուրույն և տնային աշխատանքների կատարում,
2. ինտերակտիվ մեթոդներ, մասնակցություն քննարկումներին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Tendances B2, J. Girardet-J. Pécheurm C : Gibbe- Marie-Louise Parizet ; CLE international
  • Poisson-Quinton S., Mimran R., Compréhension écrite 4 / B2 /, CLE international, Paris 2009
  • Barféty M., Compréhension orale 4 /B2-C1 /, CLE international, Paris 2013
  • Boularès M., Frérot J., Vocabulaire du Français, niveau perfectionnement, CLE international, Paris 2012
  • Miquel C., Grammaire en dialogues /B2-C1/, CLE international, Paris 2013
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. հասարակություն և քաղաքականություն
2. մշակութային ժառանգություն
3. շրջակա միջավայր
4. արժեքների պաշտպանություն
5. բանավեճեր և զրույցներ
6. անհատականություն և վարք

Մասնագիտական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
2-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ09
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել արևմտահայերենի առաջացման և արդի վիճակի հիմնական առանձնահատկություններին,
· սովորեցնել արևմտահայերենի հնչյունական և բառապաշարային հիմնական տարբերությունները արևելահայերենից:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա) մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գիտակցել արևմտահայերենի ձևավորման առանձնահատկու­թյունները,
2. ներկայացնել գրական լեզուների հնչյունական և բառապաշարային յուրահատկությունները:

բ) գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. տարբերակել հայերենի երկու տարբերակների արտասանական, ուղղագրական և հնչյունափոխական առանձնահատկությունները,
4. տարանջատել արևելահայ-արևմտահայ բառազույգերը և դրանց ձևային-իմաստային տարբերությունները,
5. ներկայացնել արևմտահայերենի բառակազմական առանձնահատկությունները:

գ. ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
6. ստացած գիտելիքներն ու կարողությունները կիրառել գործնականում՝ արևմտահայերենով ճիշտ և նպատակային հաղորդակցում իրականացնելու համար:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել արևմտահայերենի առաջացման և արդի վիճակի հիմնական առանձնահատկություններին,
· սովորեցնել արևմտահայերենի հնչյունական և բառապաշարային հիմնական տարբերությունները արևելահայերենից:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք, (սեմինարներ)
3. տեսալսումների կազմակերպում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Արևելահայերենի և արևմտահայերենի զուգադրական քերականություն, Երևան, 2007:
  • Եղիայեան Ա., Արեւմտահայերէնի ուղղագրական, ուղղախօսական, ոճաբանական ուղեցոյց, ձեռնարկ Արեւմտահայերէնի Պաշտպանութեան Յանձնաժողովի, Պէյրութ-Լիբանան, 2014:
  • Չոլաքեան Յ., Գործնական արեւմտահայերէն (ձեւաբանութիւն, շարահիւսութիւն, ուղղագրութիւն, կէտադրութիւն, գլխագիրի գործածութիւն), ձեռնարկ Արեւմտահայերէնի Պաշտպանութեան Յանձնաժողովի, Անթիլիաս-Լիբանան, 2018:
  • Չոլաքեան Յ., Արեւմտահայերէն (կանոնակարգ եւ խնդիրներ): Ա. գիրք, Երեւան, 2017։
  • Չոլաքեան Յ., Արեւմտահայերէն (կանոնակարգ եւ խնդիրներ): Բ. գիրք, Երեւան, 2019։
  • Չոլաքեան Յ., Աւանդական ուղղագրութիւն (կանոնակարգ եւ խնդիրներ), Երեւան, 2016:
  • Սաքապետոյան Ռ. Կ., Արևմտահայերենի դասագիրք, Երեվան, 2006:
  • Ֆիշենկճեան Ա., Արեւմտահայերէնի քերականութեան պատմութիւն, (Յետայտընեանական շրջան), Երեւան, 2018։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Արևմտահայերեն և արևելահայերեն. արդի հայերենի երկու գոյավիճակները:
2. Տարբե­րակ­ների անվանումների հարցը:
3. Արևմտահայերենն իբրև Սփյուռքի հաղորդակցման լեզու և գերակշիռ լեզուների ազդեցության հարցը: Արևմտահայերենի ուղղագրությունը:
4. Բանա­վեճեր ուղղագրության հարցի շուրջ:
5. Պայթական բաղաձայնների համակարգը արևմտա­հայերենում և արևելահայերենում:
6. Պայթական բաղաձայնների հնչյունափոխությունը արևմտահայերենում:
7. Միայն արևմտահայերենին բնորոշ հնչյունափոխական իրողու­թ­յուն­ներ:
8. Արևմտահայերենի բառապաշարի ձևաիմաստային խմբերը ըստ արևելահայ - արևմտահայ հարաբերության:
9. Վերաբերմունքը օտարաբանությունների նկատմամբ երկու տարբերակներում:
10. Օտարամոլություն և մաքրամոլություն:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ05
1. Դասընթացի նպատակ
· փոխանցել հայագիտության միջգիտակարգային բովանդակության, հայագիտության զարգացման և արդի հիմնախնդիրների վերաբերյալ խորքային գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. արտահայտել հայագիտության միջգիտակարգային բովանդակությունը,
2. ներկայացնել հայագիտության գիտակարգերից յուրաքանչյուրի էությունը,
3. լուսաբանել հայագիտության ձևավորման պատմությունը և արդի փուլի առանձնահատկությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել հայագիտությանն առնչվող հետազոտությունների առումով համապատասխան մեթոդական մոտեցումներ,
2. տարբերակել հայագիտության և գիտական այլ համակարգերի ծագումնաբանական ու տիպաբանական առանձնահատկությունները,
3. վերլուծել հայագիտությանն առնչվող գործընթացներն ու զարգացումները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· փոխանցել հայագիտության միջգիտակարգային բովանդակության, հայագիտության զարգացման և արդի հիմնախնդիրների վերաբերյալ խորքային գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է բանավոր հարցման միջոցով անցկացվող ստուգարքով։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բրուտյան Գ., Հայագիտություն և մետահայագիտություն, գիրք 1, Ե., 2004:
  • Դալլաքյան Կ., Հայ սփյուռքի պատմություն (համառոտ ակնարկ), Ե., 2004։
  • Եղիազարյան Ա. և այլք, Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերությունները 1918 թվականից մինչև մեր օրերը, Ե., 2017։
  • Զաքարյան Ս., Հայոց ինքնության հիմնահարցեր, Ե., 2020։
  • Խուդինյան Գ., Հայագիտությունը 21-րդ դարում: Մաս առաջին. Ազգային շահերը և հայագիտության նպատակները մրցակցային նոր միջավայրում, «21-րդ դար», 2004, N 1, էջ 24-42:
  • Խուդինյան Գ., Հայագիտությունը 21-րդ դարում: Մաս երկրորդ. Հայագիտության գործառույթները ազգային շահերի պաշտպանության համատեքստում, «21-րդ դար», 2004, N 2, էջ 3-29:
  • «Հայ Սփյուռք» հանրագիտարան, Ե., 2003:
  • Ս. Մալխասեանց, Հայագիտութիւնը XX-րդ դարի սկզբում, «Մուրճ» քաղաքական, հասարակական, գրական ամսագիր, 1901, N 1, էջ 128-142։
  • Հայոց պատմություն. հիմնահարցեր։ Հնագույն ժամանակներից մինչև մեր օրերը, խմբ. Հ. Սիմոնյան, Ե., 2000։
  • 0. Ղազարյան Ա., Պատմության առարկան, գործառույթները և հիմնական մեթոդները, «Բանբեր Երևանի համալսարանի», «Փիլիսոփայություն, հոգեբանություն», 2017, N 3, էջ 45-57:
  • «Հայոց պատմության նոր պարբերացման խնդիրները», «Հայագիտության հարցեր», 2017, N 2։
  • Յուզբաշյան Կ., Հայագիտության ներածություն, Ե., 2006:
  • Марр Н., К вопросу о задачах арменоведения, Журнал Министерства народного просвящения, т. 2, 1890.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայագիտությունը որպես գիտական համակարգ. հետազոտության սկզբունքներ և մեթոդաբանություն:
2. Հայագիտական եզրույթաբանություն:
3. Հայագիտության ծագումը, զարգացումն ու բովանդակությունն արդի փուլում:
4. Հայագիտության համակարգի գիտակարգերը:
5. Հայոց պատմության հիմնահարցերի էությունը:
6. Հայոց պատմության պարբերազման իմնական սկզբունքները. սփյուռքի գործոնը։
7. Հայ գրականության հիմնախնդիրները:
8. Հայոց լեզուն, նրա ճյուղերն ու բարբառները:
9. Հայ մշակույթի առանձնահատկությունները:
10. Հայկական Սփյուռք. արդի հիմնախնդիրներ:
2-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ11
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել hայ ազգային կուսակցությունների կազմակերպական կառույցների, նրանց գործունեության կազմակերպման ու գաղափարաբանության վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· արդի Հայկական սփյուռքի ձևավորման և հայապահպանության գործում ազգային կուսակցությունների դերակատարության վերաբերյալ համակարգային պատկերացումներ,
· ներկայացնել հայրենիք-սփյուռք հարաբերություններում ազգային կուսակցությունների դիրքորոշումներn ու վերջիններիս փոխակերպումները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն

1. սահմանել Սփյուռքում ազգային կուսակցությունների գործունեության կազմակերպման բնույթը, էությունն ու սկզբունքները,
2. լուսաբանել Սփյուռքի քաղաքական դաշտի համապատկերը, միջկուսակցական մրցակցության ու պայքարի իրողությունները,
3. ներկայացնել Սփյուռքի արդի շրջանի պատմության մեջ կուսակցությունների ունեցած դերի առանձնահատկությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ

4. տարբերակել Սփյուռքի զարգացման տարբեր փուլերում ազգային կուսակցությունների գործունեության առաջնահերթությունները, մեթոդներն ու գործիքակազմը,
5. համեմատել և գնահատել Սփյուռքում ազգային կուսակցությունների գործունեությունն ու արդյունքները համայնքների կազմակերպման և ազգային խնդիրներին հետամուտ լինելու գործում,
6. տարբերակել հայ ազգային կուսակցությունների ներկայացվածության աստիճանը, գործունե­ության ծավալներն ու նրանց ունեցած ազդեցությունը Սփյուռքի տարբեր համայնքներում,
7. վերլուծել Սփյուռքի ամրապնդման ու հայապահպանության գործում ազգային կուսակցությունների դերի ու նշանակության հարցերը:

գ. Ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ

8. կատարել ընդհանրացումներ Սփյուռքին առնչվող մասնավոր երևույթների բնութագրերը հաշվի առնելով:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել hայ ազգային կուսակցությունների կազմակերպական կառույցների, նրանց գործունեության կազմակերպման ու գաղափարաբանության վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· արդի Հայկական սփյուռքի ձևավորման և հայապահպանության գործում ազգային կուսակցությունների դերակատարության վերաբերյալ համակարգային պատկերացումներ,
· ներկայացնել հայրենիք-սփյուռք հարաբերություններում ազգային կուսակցությունների դիրքորոշումներn ու վերջիններիս փոխակերպումները։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գիտագործնական քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր


1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայոց պատմություն, խմբ.`Սիմոնյան Հ., ԵՊՀհրատ., Եր., 2012:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., հատոր 1-8, Ե., 1967-1984:
  • Հայոց պատմություն, հ. 2-րդ, Գիրք 2-րդ, Եր., 2014, հ. 3-րդ, Գիրք 1-ին և Գիրք 2-րդ, Եր., 2010, հ. 4-րդ, Գիրք 1-ին, Եր., 2010:
  • Մինասյան Է., Հայաստանի երրորդ հանրապետության պատմություն, ԵՊՀ հրատ., Եր., 2013:
  • Ձեռնարկ - մեթոդական ուղեցույց «Հայոց պատմություն» բուհական դասընթացի (բակալավրի և մագիմտրատուրայի ուսանողության համար), Մինասյան Է., Վարդանյան Ա. (կազմողներ), Պոլիգրաֆ հրատ., Ստեփանակերտ, 2008:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայոց պատմության աղբյուրագիտական և պատմագիտական հենքը։
2. Հայ ժողովրդի ծագումն ու կազմավորումը։
3. Արարատյան թագավորությունը. հիմնահարցեր:
4. Երվանդունիների թագավորության ծագումն ու պատմական ընթացքը։
5. Արտաշեսյան թագավորությունը. հայ ժողովրդի միավորման գործընթացի առանձնահատկությունները:
6. Արշակունիների արքայատոհմը Մեծ Հայքում. քրիստոնեության՝ պետական կրոն ընդունման և ոսկեդարի նախադրյալները։
7. Հայաստանը 5-9-րդ դարերում: Հայոց պետականության հիմնահարցը։
8. Հայաստանը Բագրատունյաց դարաշրջանում
9. Զաքարյանները Հայաստանում:
10. Կիլիկիո հայոց պետությունը:
11. Հայ մշակույթը հին և միջին դարերում. զարգացման առանձնահատկություններ:
12. Հայաստանը օտար նվաճողների տիրապետության ներքո և ազատագրության հիմնահարցը 15-19-րդ դդ.։
13. Հայկական հարցը և Հայոց ցեղասպանության թուրքական պետական քաղաքականությունը։
14. Հայաստանի առաջին և խորհրդային հանրապետությունները։
15. Հայաստանի երրորդ հանրապետությունը:
16. Արցախյան շարժման և հայկական երկրորդ պետության ծնունդը
17. Հայկական մշակույթը նոր և նորագույն շրջանում։
18. Հայոց պատմության պարբերացման խնդիրը։
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ12
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել ուսանողների մասնագիտական հմտությունները պատմագիտության ընձեռած քննական ժամանակակից մեթոդների միջոցով,
· ներկայացնել ինքնության համատեքստում հայ ինքնության հիմնախնդիրը,
· պատրաստել համաշխարհայնացման արդի գործընթացների պայմաններում հայ ինքնության մարտահրավերներին դիմակայելու ունակ մասնագետներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. Մասնագիտական գիտելիք և իմացություն

1. ներկայացնելու ինքնության միջգիտակարգային ոլորտում հայ ինքնության հիմնական սկզբունքները և հիմնախնդիրները,
2. մեկնաբանելու ինքնության միջգիտակարգային ոլորտում հայ ինքնության շուրջ առկա ժամանակակից մոտեցումները,
3. պարզաբանելու ինքնության միջգիտակարգային ոլորտում հայ ինքնության շուրջ առկա վերլուծությունները, հետազոտական աշխատանք կատարելու հիմնարար սկզբունքները:

բ. Գործնական մասնագիտական կարողություններ

1. Վերարտադրելու ստացած գիտելիքները,
2. Կիրառելու հայ ինքնության թեմատիկ բնույթի աղբյուրների հավաքման, պահպանման և մշակման հարցի ընձեռած մեթոդները,
3. Ծավալելու ինքնուրույն մասնագիտական գործունեություն, ինչպես նաև իրականացնելու հետազոտական աշխատանքներ ինքնության ոլորտում:

գ. Ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ
1. օգտվելու ինքնության միջգիտակարգային ոլորտի տարաբնույթ աղբյուրներից՝ անհրաժեշտ տեղեկատվությունը ստանալու համար,
2. ստեղծագործաբար կիրառելու ունեցած գիտելիքները և առաջ քաշելու նորերը,
3. կարողանալ տարբերակել ինքնության տեսակները, բաղադրիչները, դրանց գործառույթները,
4. կարողանալ համեմատել տարբեր ազգերի ինքնությունները և պարզել հայ ինքնության յուրահատկությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել ուսանողների մասնագիտական հմտությունները պատմագիտության ընձեռած քննական ժամանակակից մեթոդների միջոցով,
· ներկայացնել ինքնության համատեքստում հայ ինքնության հիմնախնդիրը,
· պատրաստել համաշխարհայնացման արդի գործընթացների պայմաններում հայ ինքնության մարտահրավերներին դիմակայելու ունակ մասնագետներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. քննարկումներ (ազգային ինքնության մասին տեսակետների վերլուծություններ), սոցիոլոգիական հարցումների վերլուծություն, սեփական տեսակետի հիմնավորման ու շարադրման փորձ,
3. հանդիպումներ, զեկուցումներ, ելույթներ, տեքստերի ու փաստական նյութի վերլուծություն։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Զաքարյան Ս., «Հայոց ինքնության հարցեր», Երևան, 2020:
  • «Ինքնության հարցեր» տարեգիրք, խմբ. Ա. Ստեփանյան, Երևան, 2002:
  • Шнирельман В. А., Войны памяти, М., 2003.
  • Тощенко Ж. Т., Этнократия. История и современность. Социологические очерки. М., 2000.
  • Anderson B., Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism, London, 2006.
  • Smith A. D. National Identity (Ethnonationalism in Comparative Perspective), University of
  • Nevada Press, 1993.
  • Diaspora, Identity and Religion, New Directions in Theory and Research, Ed. By Alfonso
  • C., Kokot W., Tölölyan Kh., Routledge, 2016, 224 pages.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. էթնոգենեզի և հավաքական ինքնության ձևավորման վերաբերյալ տեսությունները:
2. Ազգայնականության կոնստրուկտիվիստական հայեցակետը և արդի սփյուռքները:
3. Ինքնություն և քաղաքակրթություն, ինքնություն-սփյուռք-համաշխարհայնացում կապը:
4. Գլոբալ քաղաքակրթության արդիականացումը և ինքնության, արժեքային համակարգերի փոխակերպումները:
5. Ինքնությունը որպես մշտապես ձևավորվող իրողություն:
6. Հայ ինքնության կառուցվածքը և բաղադրիչները:
7. Հայ ինքնության հարացույցերի ձևավորման և կերպափոխության օրինաչափությունները:
8. Պատմությունը և մշակույթը որպես ինքնություն ձևավորող գործոններ:
9. Ինքնության ձևավորման առանձնահատկությունները սփյուռքում:
10. Ինքնության պահպանումը և կառուցումը սփյուռքում։
11. Վերնախավերի դերը սփյուռքյան ինքնության ձևավորման գործընթացում:
12. Հիբրիդային ինքնությունը սփյուռքում:
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ13
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել սփյուռքի հայկական կրթօջախների ձևավորման համար անհրաժեշտ նախադրյալների վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· ներկայացնել Սփյուռքում եկեղեցիներին կից ու նրանց հովանավորությամբ բացված առաջին հայկական դպրոցների վերաբերյալ,
· տրամադրել Սփյուռքի կրթօջախների հայապահպան գործունեության, ինչպես նաև կրթական կյանքի կարևոր ու նշանակալից դրվագների զարգացման տարբեր փուլերի մասին համակարգային գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն

1. ներկայացնել Սփյուռքի հայկական դպրոցների դերն ու նշանակությունը հայապահպանման գործում,
2. լուսաբանել եկեղեցու և հայկական դպրոցների սերտ կապն ու ծառացած մարտահրավերները,
3. դասակարգել Սփյուռքի հայկական կրթօջախները ըստ տարածաշրջանների՝ առանձնացնելով կրթական համակարգի էական խնդիրները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ

4. տիրապետել Սփյուռքի հայկական կրթօջախների գործունեության կարևորագույն ու բախտորոշ դրվագներին,
5. տարբերակել մշակույթների երկխոսությունները որպես արդիական ինքնատիպ ու կարևոր իրողություններ՝ ազգերի տնտեսական և քաղաքական հարաբերություններում,
6. վերլուծել եկեղեցու գործունեությունը և դերը դպրոցաշինության, հայ կրթական կյանքի հիմնական նախաձեռնության գործում:

գ. ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ

7. վերլուծել Սփյուռքի հայկական կրթօջախների առջև ծառացած մարտահրավերները և ճիշտ ներկայացնել դրանց տեղն ու դերը ըստ տարածաշրջանների։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել սփյուռքի հայկական կրթօջախների ձևավորման համար անհրաժեշտ նախադրյալների վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· ներկայացնել Սփյուռքում եկեղեցիներին կից ու նրանց հովանավորությամբ բացված առաջին հայկական դպրոցների վերաբերյալ,
· տրամադրել Սփյուռքի կրթօջախների հայապահպան գործունեության, ինչպես նաև կրթական կյանքի կարևոր ու նշանակալից դրվագների զարգացման տարբեր փուլերի մասին համակարգային գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում,
4. ինքնուրույն հետազոտական աշխատանքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են գրավոր, ուսանողները ներկայացնում են հետազոտական աշխատանք, գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Կրթական համակարգը Ռուսաստանում,
  • Կրթական համակարգը Ռուսաստանում,
  • Կրթական համակարգը ԱՄՆ-ում,
  • Կրթական համակարգը Կանադայում,
  • Հարությունյան Ն., Լիբանանի և Սիրիայի հայկական դպրոցները, Երևան, 2002:
  • Վ. Հակոբյան, Հայկական Սփյուռքը Եվրոպայում և Ռուսաստանի Դաշնությունում, Ե., 2017։
  • Լ. Հարությունյան, Ա. Փաշայան, Սիրիայի հայ համայնքի արդի հիմնախնդիրները, Ե., 2011։
  • Լ. Հարությունյան, Ա. Փաշայան, Ծոցի արաբական երկրների հայ համայնքները.արդի հիմնախնդիրեր, Ե., 2012։
  • 0. Ներառական կրթությունը Շվեյցարիայում, Կանադայում և Դանիայում,
  • Կրթությունը Ֆրանսիայում,
  • Ա. Սիմավորյան, Վ. Հովյան, Տ. Ղանալանյան, Արտերկրի հայագիտական կենտրոնները. ներուժի գնահատում, Ե., 2014։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայ կրթական կյանքի հասարակական, քաղաքական և մշակութային նախադրյալները Սփյուռքում
2. Հայեցի կրթության և դաստիարակության խնդիրները Սփյուռք, լեզու, եկեղեցի
3. Հայկական կրթօջախների սփռման աշխարհագրությունը
4. Մշակութային տարբերությունները և փոխազդեցությունները կրթական համակարգում
5. Հայ կրթական կյանքը Ռուսաստանի Դաշնությունում և ԱՊՀ մյուս երկրներում
6. Հայ կրթական կյանքը Հյուսիսային Ամերիկայում և ԱՄՆ-ում
7. Կրթությունը որպես մշակութային երկխոսության կազմակերպված համակարգ
8. Հայ կրթական կյանքը Մերձավոր Արևելքի երկրներում
9. Հայ կրթական կյանքը ՌԴ-ում և ԱՊՀ տարածաշրջանում
10. Հայկական լրտավամիջոցները Եվրոպական տարածաշրջանում
11. Հայկական լրտավամիջոցները Հյուսիսային Ամերիկայում և ԱՄՆ-ում
12. Հայ կրթական կյանքը լրատվամիջոցները Լատինական Ամերիկայի երկրներում
13. Մեկօրյա և ամենօրյա դպրոցների առանձնահատկությունները
14. Մեկօրյա և ամենօրյա դպրոցների առանձնահատկությունները
15. Բազմամշակութայնությունը Սփյուռքի կրթօջախներում
1-ին կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
1-ին կիսամյակ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ06
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել «սփյուռք» հասկացությանն առնչվող հիմնական տեսությունները և հայեցակարգերը,
· տրամադրել համապատասխան մեթոդաբանություն սփյուռքների ուսումնասիրության, տիպաբանության և համեմատական վերլուծության համար,
· հաղորդել փաստական տվյալներ «հայրենիք-սփյուռք-ընդունող երկիր» ժամանակակից հարաբերությունների մասին՝ հիմնվելով տարբեր ժողովուրդների և պետությունների օրինակների վրա՝ ուշադրության կենտրոնում ունենալով մի շարք երկրների քաղաքականությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել և համեմատել սփյուռքագիտության ոլորտում ճանաչում ստացած հիմնական տեսություններն ու հայեցակարգերը,
2. առանձնացնել և բացատրել այն հիմնական գործոնները, որոնցով պայմանավորված է սփյուռքների առաջացումը, զարգացումը և վախճանը,
3. սահմանել սփյուռքների տիպաբանությանն առնչվող հիմնական մոտեցումները, տարբեր չափորոշիչների հիման վրա դասակարգել գոյություն ունեցող սփյուռքները՝ այդ թվում նաև հայկական սփյուռքը,
4. քննարկել և համեմատել տարբեր սփյուռքների ազդեցությունը հայրենիքի և ընդունող երկրի քաղաքական, տնտեսական և մշակութային կյանքի վրա, ինչպես նաև զուգահեռներ անցկացնել հայկական սփյուռքի և այլ սփյուռքների միջև:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. վերլուծել «հայրենիք-սփյուռք-ընդունող երկիր» եռանկյունու հետ առնչվող երևույթները:
6. հետևություններ անել սփյուռքների նմանությունների և տարբերությունների վերաբերյալ,
7. կիրառել ճանաչողության համապատասխան մեթոդական մոտեցումներ:
1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում,
4. ինքնուրույն հետազոտական աշխատանքներ՝ ներառյալ դաշտային աշխատանքի արդյունքում արված դիտարկումները և հարցազրույցները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել «սփյուռք» հասկացությանն առնչվող հիմնական տեսությունները և հայեցակարգերը,
· տրամադրել համապատասխան մեթոդաբանություն սփյուռքների ուսումնասիրության, տիպաբանության և համեմատական վերլուծության համար,
· հաղորդել փաստական տվյալներ «հայրենիք-սփյուռք-ընդունող երկիր» ժամանակակից հարաբերությունների մասին՝ հիմնվելով տարբեր ժողովուրդների և պետությունների օրինակների վրա՝ ուշադրության կենտրոնում ունենալով մի շարք երկրների քաղաքականությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում,
4. ինքնուրույն հետազոտական աշխատանքներ՝ ներառյալ դաշտային աշխատանքի արդյունքում արված դիտարկումները և հարցազրույցները:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Թորոսյան Տ., Սարադյան Մ., Հայկական սփյուռքի հնարավորությունները և ազդեցությունը Հայաստանի Հանրապետության սոցիալ-քաղաքական գործընթացների վրա, Ե., 2017:
  • Дятлов В., Мелконян Э., Армянская диаспора: очерки социокультурной типологии. Ер., Институт Кавказа, 2009.
  • Brubaker R., “The” diaspora” diaspora, Ethnic and Racial Studies, 2005, 28 (1).
  • Butler K. D., Defining Diaspora, Refining a Discourse, Diaspora, 2001, 10 (2).
  • Clifford J., Diasporas, Cultural Anthropology, 1994, 9, 3.
  • Cohen R., Global diasporas. An introduction. Second ed., Routledge, 2008.
  • Dufoix S., Diasporas. The Regents of the University of California, 2008.
  • Gilroy P., Against Race: Imagining Political Culture beyond the Color Line, Cambridge, MA: Harvard University Press, 2000.
  • Safran W., Diasporas in Modern Societies: Myths of Homeland and Return, Diaspora, 1991, 1.
  • 0. Shain Y. and Barth A. Diasporas and International Relations Theory, International Organization, 57, Cambridge, 2003.
  • Sheffer G., Diaspora Politics: At Home Abroad, NY, Cambridge University Press, 2003.
  • Tölölyan K., Rethinking Diaspora(s): Stateless Power in the Transnational Moment, Diaspora: A Journal of Transnational Studies , 1996, 5, 1.
  • Esman M., Diasporas in the contemporary World, Cambridge, Polity Press, 2009.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սփյուռքագիտությունը որպես ժամանակակից միջգիտակարգային ուղղություն. ծագումը և հիմնախնդիրները։
2. «Սփյուռք» հասկացության պատմական էվոլյուցիան, ժամանակակից ընկալումները և գիտական սահմանումները։
3. Սփյուռքների առաջացումը, կայացումը, զարգացումը և վախճանը պայմանավորող ժամանակակից գործոնները։
4. Սփյուռքների համեմատական ուսումնասիրությունը և տիպաբանությունը։
5. Սփյուռքները որպես միջազգային հարաբերությունների գործոն
1-ին կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ07
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել Սփյուռքի, որպես Հայոց ցեղասպանության հետևանք, ձևավորման վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· ներկայացնել Սփյուռքի պատմությունը, այնտեղ տեղի ունեցող գործընթացները և Հայրենիք-Սփյուռք կապերի հիմնական փուլերը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն

1. արտահայտել Սփյուռքի պատմությանն առնչվող երևույթների բովանդակությունը,
2. սահմանել Սփյուռքի պատմության հիմնական փուլերը,
3. լուսաբանել Սփյուռքի ձևավորման պատմությունը և կերպափոխումներն արդի փուլում:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ

4. կիրառել Սփյուռքին առնչվող առանձին իրադրությունների վերլուծության առումով համապատասխան մեթոդական մոտեցումներ,
5. տարբերակել Սփյուռքի ծագումնաբանական ու տիպաբանական առանձնահատկությունները,
6. վերլուծել Սփյուռքին առնչվող գործընթացներն ու զարգացումները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել Սփյուռքի, որպես Հայոց ցեղասպանության հետևանք, ձևավորման վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· ներկայացնել Սփյուռքի պատմությունը, այնտեղ տեղի ունեցող գործընթացները և Հայրենիք-Սփյուռք կապերի հիմնական փուլերը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գիտագործնական քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայ սփյուռք: Հանրագիտարան, Ե., 2003:
  • Դալլաքյան Կ., Հայ սփյուռքի պատմություն (համառոտ ակնարկ), Ե., 2004:
  • ՄելքոնյանԷդ., Ներգաղթ, հայրենադարձություն, դիսկուրսիվ տերմինաբանությունը Հայաստան-Սփյուռք հարաբերություններում, Հայ գաղթականությունը և հայրենիք-սփյուռք կապերը 1918-1985 թթ., միջազգային գիտաժողովի զեկուցումներ, Ե., 2011:
  • Дятлов В., Эдуард Мелконян,АрмянскаяДиаспора: Очерки социокультурной типологии, Е., 2009.
  • Sheffer G., Diaspora politics: at home aԲroad. New York, 2003.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական գաղթավայրերը Հայոց ցեղասպանության նախօրյակին:
2. Հայոց ցեղասպանությունը և տեղաշարժերը գաղթավայրերում:
3. Սփյուռքը` Ցեղասպանության հետևանք:Հայաստանի առաջին Հանրապետության քաղաքականությունը Սփյուռքի նկատմամբ:
4. Խորհրդային Հայաստան-Սփյուռք հարաբերությունները 1921-1937 թթ.:
5. Ներազգային կենսագործունեության միջավայրերի ձևավորումը Սփյուռքում։ Համասփյուռքյան կազմակերպությունների ի հայտ գալը:
6. Սփյուռքի առաջին շրջանի համայնապատկերը:
7. Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերությունները 1945-1991 թթ.:
8. Մերձավոր Արևելքի հայկական համայնքներն արդի փուլում:
9. Եվրոպայի հայկական համայնքներն արդի փուլում:
10. Ամերիկայի հայկական համայնքներն արդի փուլում:
11. Հետխորհրդային երկրների հայկական համայնքներն արդի փուլում:
12. Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերություններն արդի փուլում:
2-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ14
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել խորքային գիտելիքներ աշխարհասփյուռ հայության բնակեցման հիմնական շրջանների, թվաքանակի և պատմության տարբեր շրջափուլերում դրանց ընդլայնման աշխարհագրության վերաբերյալ,
· ներկայացնել հայկական սփյուռքի բնակության արեալների առաջացման և զարգացման ընթացքը,
· ներկայացնել հայկական տարբեր համայնքների ժողովրդագրական պատկերը,
· փոխանցել հայկական տարբեր համայնքների վերաբերյալ խորքային գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել հայկական սփյուռքի աշխարհագրության ամբողջական պատկերը,
2. նկարագրել հայկական սփյուռքի և նրա բնակության տարածաշրջանի, այլէթնիկ միջավայրի փոխհարաբերությունները,
3. մատնանշել հայկական սփյուռքի տարբեր համայնքների տնտեսա-աշխարհագրական պայմանները և պատմաժողովրդագրական առանձնահատկությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել հայկական սփյուռքի ձևավորման, զարգացման ու համալրման փուլերի վերաբերյալ համակարգված մոտեցումներ, վերլուծական անհրաժեշտ կարողություններ,
5. տարբերակել հայկական սփյուռքի աշխարհագրական հիմնական կենտրոնները, դրանց վերելքի ու անկման պատճառները, համահայկական նշանակությունը,
6. վերլուծել հայկական սփյուռքի պատմաժողովրդագրական գործընթացների հենքային զարգացումները:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել խորքային գիտելիքներ աշխարհասփյուռ հայության բնակեցման հիմնական շրջանների, թվաքանակի և պատմության տարբեր շրջափուլերում դրանց ընդլայնման աշխարհագրության վերաբերյալ,
· ներկայացնել հայկական սփյուռքի բնակության արեալների առաջացման և զարգացման ընթացքը,
· ներկայացնել հայկական տարբեր համայնքների ժողովրդագրական պատկերը,
· փոխանցել հայկական տարբեր համայնքների վերաբերյալ խորքային գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ալեքսանյան Հ., Հայկական համայնքները խորհրդային հանրապետություններում 1917-1941 թթ., Ե., 2014,
  • Ալեքսանյան Հ., Հայկական համայնքները խորհրդային հանրապետություններում 1941-1991 թթ., Ե., 2016,
  • Բարխուդարյան Վ., Ալեքսանյան Հ., Ռուսաստանի հայ գաղթօջախների պատմություն, Ե., 2015,
  • Հայ սփյուռք հանրագիտարան, Ե., 2003,
  • Հայ գաղթաշխարհի պատմություն, հ. 1-3, Ե., 2003-2013,
  • Դալլաքյան Կ., Հայ սփյուռքի պատմություն, Ե., 1998:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սփյուռքի հայ համայնքների բնակեցման հիմնական շրջանները, աշխարհագրական արեալի ձևավորման փուլերը և ժողովրդագրական գործընթացների ընդհանուր բնութագիրը:
2. Մերձավոր և Միջին Արևելքի հայկական համայնքները /Լիբանան, Սիրիա, Թուրքիա, Եգիպտոս, Իսրայել/:
3. Արևմտյան Եվրոպայի հայկական համայնքները /Իտալիա, Ֆրանսիա, Մեծ Բրիտանիա, Գերմանիա, Բենիլյուքսի երկրներ և Սկանդինավիա/:
4. Արևելյան Եվրոպայի և Բալկանների հայկական համայնքները /Լեհաստան, Ռումինիա, Հունգարիա, Բուլղարիա, Հունաստան և այլն/:
5. Հյուսիսային Ամերիկայի հայկական համայնքները /ԱՄՆ, Կանադա/:
6. Հարավային Ամերիկայի հայկական համայնքները /Արգենտինա, Բրազիլիա, Ուրուգվայ/:
7. ՌԴ հայկական համայնքները:
8. Հետխորհրդային տարածքի հայկական համայնքները /Ուկրաինա, Բելոռուս, Վրաստան, միջինասիական հանրապետություններ/:
9. Ասիայի և Ավստրալիայի հայկական համայնքները:
10. Հայկական Սփյուռքի աշխարհագրական արեալի և ժողովրդագրական գործընթացների փոփոխման հնարավորություններն ու մարտահրավերները:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ08
1. Դասընթացի նպատակ
· Սփյուռք-հայրենիք հարաբերությունների (1918 թվականից մինչև մեր օրերը) վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· Սփյուռքի ձևավորման մասին հենքային իմացություններ,
· Սփյուռքի քաղաքական դերակատարության վերաբերյալ համակարգային գիտելիք:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. արտահայտել հայրենիք-սփյուռք կապերի հիմնական բնորոշիչները,
2. սահմանել հայրենիք-սփյուռք կապերի փուլային բովանդակությունը,
3. լուսաբանել սփյուռքի նկատմամբ մոտեցումները և սփյուռքի դերը հայրենի պետության համար

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել համապատասխան մոտեցումներ Սփյուռք-հայրենիք հարաբերությունների վերլուծության ընթացքում,
2. տարբերակել Սփյուռք-հայրենիք հարաբերությունների հիմնական փուլերն ու ենթափուլերը,
3. վերլուծել հայրենի պետության համար Սփյուռքի դերի ու նշանակության հարցերը:

գ. ընդհանրական կարողություններ
4. բացահայտել Սփյուռք-հայրենիք կապերի հիմնական արտահայտությունները և դրանց բովանդակությունը:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Սփյուռք-հայրենիք հարաբերությունների (1918 թվականից մինչև մեր օրերը) վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· Սփյուռքի ձևավորման մասին հենքային իմացություններ,
· Սփյուռքի քաղաքական դերակատարության վերաբերյալ համակարգային գիտելիք:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Դալլաքյան Կ., Հայ սփյուռքի պատմություն (համառոտ ակնարկ), Ե., 2004:
  • Եղիազարյան Ա., Անանյան Մ. և այլք, Հայրենիք-սփյուռք հարաբերությունները 1918 թվականից մինչև մեր օրերը, Ե., ԵՊՀ հրատ., 2017:
  • «Հայ Սփյուռք» հանրագիտարան, Ե., 2003:
  • Մելիքսեթյան Հ., Հայրենիք-Սփյուռք առնչությունները և հայրենադարձությունը /1920-1980 թթ./, Ե., 1985:
  • Պետրոսյան Ք., Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերությունները 1988-2001 թթ., Ե., 2011:
  • Մինասյան Է., Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերությունները 21-րդ դարասկզբին (2001-2017 թթ.), Ե., ԵՊՀ հրատ., 2018:
  • Ենգիբարյան Հ., Մեծ հայրենադարձությունը և հայ եկեղեցին, Ե., 2023:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայաստան-Սփյուռք գործակցության արդի փուլը, դրա բնութագրական կողմերը:
2. Հայաստան-Սփյուռք հարաբերությունների արդի փուլի սկզբնավորումը, հարաբերությունների զարգացման ընթացքը, առանձնահատկությունները, առաջնահերթությունները, համագործակցության հեռանկարներն ու խնդիրները:
3. Հայաստան-Սփյուռք քաղաքական, տնտեսական, մշակութային հարաբերությունները:
4. Հոգևոր-կրոնական առնչություններն անկախության տարիներին:
5. Սփյուռքահայության մասնակցությանն արցախյան պատերազմին:
6. Համահայկական կազմակերպությունների գործունեությանը:
7. Սփյուռքի նախարարության ստեղծմանը:
8. Հայաստան-Սփյուռք համաժողովները:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/14
1. Դասընթացի նպատակ
· փոխանցել հենքային գիտելիքներ Սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների վերաբերյալ,
· ձևավորել խորքային իմացություններ Սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների ստեղծման, նրանց պատմության, գործունեության, Հայաստան-Սփյուռք հարաբերություններում ունեցած դերի և նշանակության վերաբերյալ,
· հաղորդել ամբողջական գիտելիքներ Սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների, դրանց կառուցվածքային առնաձնահատկությունների, գործունեության բնագավառի վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գիտակցել Սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների դերն ու նշանակությունը հայապահպանության և Հայաստան-Սփյուռք հարաբերություններում,
2. նկարագրել Սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների ստեղծման և նրանց գործունեությունը պատմությունը,
3. լուսաբանել Սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների գործունեությունը և վերջիններիս ունեցած դերակատարումը ներկայում:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել տեսական գիտելիքները գործնականում,
5. համակողմանիորեն ներկայացնել սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների գործունեությունը, գործունության բնագավառը,
6. վերլուծել սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների առանձնահատկությունները, կատարել համեմատական վելուծություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· փոխանցել հենքային գիտելիքներ Սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների վերաբերյալ,
· ձևավորել խորքային իմացություններ Սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների ստեղծման, նրանց պատմության, գործունեության, Հայաստան-Սփյուռք հարաբերություններում ունեցած դերի և նշանակության վերաբերյալ,
· հաղորդել ամբողջական գիտելիքներ Սփյուռքի հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունների, դրանց կառուցվածքային առնաձնահատկությունների, գործունեության բնագավառի վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում,
4. ինքնուրույն հետազոտական աշխատանքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են գրավոր, ուսանողները ներկայացնում են հետազոտական աշխատանք, գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հարությունյան Է., Ազգային ինքնություն և կյանքի մշակույթ, Երևան, 2004:
  • «Հայոց ինքնության հարցեր», պրակ 1-3, (խմբ. Ս.Ա. Զաքարյան), Երևան, 2012-2015:
  • Այվազյան Ա., Հայկական ինքնության գրավականները, Երևան, 2008:
  • Մարության Հ., Հիշողության դերն ազգային ինքնության կառուցվածքում. Տեսական հարցադրումներ, Երևան, 2006:
  • Шнирельман В.А. Войны памяти, М., 2003.
  • Smith A. D. National Identity (Ethnonationalism in Comparative Perspective). - University of Nevada Press. 1993.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական բարեգործական ընդհանուր միություն։
2. Գալուստ Գյուլբենկյան հիմնարկություն։
3. Հայ օգնության միություն,
4. Հայ օգնության ֆոնդ,
5. Ամերիկայի հայկական համագումար։
6. Հայ դատի հանձնախմբեր։
7. Ռուսաստանի հայերի միություն։
8. Հայ մարմնակրթական ընդհանուր միություն։
9. Սփյուռքի կրթամշակութային կազմակերպությունների գործունեությունը։
10. ԱՍԱԼԱ և մյուս ռազմաքաղաքական կազմակերպություններ։
11. Հայրենակցական միություններ։
12. Սփյուռքի երիտասարդական և մարզական կառույցների գործունեությունը:
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
4-րդ կիսամյակ
3.8 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ17-1
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել սփյուռքահայ գրականության պատմությունը և սփյուռքահայ հեղինակների ստեղծագործությունները,
· հաղորդել սփյուռքահայ գրականության վերաբերյալ գիտատեսական ամբողջական գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել սփյուռքահայ գրականության շրջափուլերի բովանդակությունը,
2. դասակարգել այս կամ այն շրջափուլի հիմնական առանձնահատկությունները, ժանրային, կառուցվածքային և գաղափարական ուղիները,
3. ճանաչել սփյուռքահայ գրականության կարևորագույն հեղինակների գլխավոր ստեղծագործություններին։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծել և գրախոսել ցանակացած գրական երկ,
5. ստեղծագործել քննադատության տարբեր:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
6. կատարել հետազոտական աշխատանք գրականագիտության բանագավառում,
7. կիրառել հայ նոր և նորագույն գրականությունից ստացած գիտելիքները աշխատանքի ընթացքում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել սփյուռքահայ գրականության պատմությունը և սփյուռքահայ հեղինակների ստեղծագործությունները,
· հաղորդել սփյուռքահայ գրականության վերաբերյալ գիտատեսական ամբողջական գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում
3. լսարանային ցուցադրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հ. Օշական, Սփյուռքը և իրավ բանաստեղծությունը, Երուսաղեմ, 1945:
  • Գ. Սևան, Սփյուռքահայ գրականության պատմության ուրվագծեր, Երևան, 1997:
  • Վ. Գաբրիելյան, Սփյուռքահայ գրականություն, Երևան, 2016:
  • Չորմիսյան, Համապատկեր արևմտահայոց մեկ դարու պատմության, Դ հատոր, Ա գիրք, Բեյրութ, 1972:
  • Վ. Դարբինյան, Սփյուռքահայ գրականություն, Երևան, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սփյուռքահայ գրականության ստեղծման նախադրյալներն ու առանձնահատկությունները:
2. Սփյուռքահայ գրականության պարբերացումը:
3. Ֆրանսահայ գաղթօջախում ստեղծված գրականությունը:
4. Մերձավոր Արևելքում ստեղծված գրականությունը:
5. Ամերիկայում ստեղծված գրականությունը:
6. Պոլսահայ գաղթօջախի գրականությունը «սփյուռքյան» շրջանում:
7. Գրական շարժումներն ու բանավեճերը Սփյուռքում:
8. Աղետի ընկալումները գրականության մեջ (Շ. Շահնուր, Վ. Շուշանյան, Ն. Սարաֆյան, Զ. Որբունի, Հ. Զարդարյան):
9. Սփյուռքը որպես առանց կենտրոնի, զուտ լեզվական երևույթ:
10. Տարաբնույթ մոտեցումները սփյուռքահայ գրականության մեջ (Մ. Իշխան, Վ. Թեքեյան, Գր. Պըլտյան, Զահրատ):
4-րդ կիսամյակ
3.8 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/17-2
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել Սփյուռքի հայկական մշակութային հաստատությունների ձևավորման նախադրյալները,
· ծանոթացնել գաղթօջախներում ստեղծված հայ արվեստի նշանավոր ստեղծագործություններին,
· ծանոթացնել մշակութային հաստատությունների վերաբերյալ մենագրական աշխատություններին և հոդվածներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել Սփյուռքի մշակութային հաստատությունների դերն ու նշանակությունը հայապահպանման գործում,
2. տարբերել սփյուռքահայ մշակույթի բնորոշ առանձնահատկությունները,
3. ձևակերպել սփյուռքահայ մշակութային կյանքի էական խնդիրները,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերարտադրել ստացված գիտելիքները,
5. օգտագործել Սփյուռքի հայկական համայնքներում իրականացվող կրթական գործընթացը որպես բաց և ինքնակազմակերպված համակարգ,
6. կիրառել եկեղեցու գործունեությունը և դերը հայ մշակութային կյանքի հիմնական նախաձեռնություններում,

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. կիրառել գիտելիքները՝ ընդհանրացնելու դասավանդվող առարկայական ծրագրերը, նոր մեթոդները, ուսուցման ձևերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել Սփյուռքի հայկական մշակութային հաստատությունների ձևավորման նախադրյալները,
· ծանոթացնել գաղթօջախներում ստեղծված հայ արվեստի նշանավոր ստեղծագործություններին,
· ծանոթացնել մշակութային հաստատությունների վերաբերյալ մենագրական աշխատություններին և հոդվածներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում
4. ինքնուրույն հետազոտական աշխատանքներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մուրադյան Ս., Իրաքի հայ համայնքը, Երևան, 1997:
  • Սարդարյան Ս., Հայաստանը քաղաքակրթության օրրան, Երևան, 2004:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 1, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1971:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 2, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1984:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 3, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1976:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 4, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1972:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 5, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1974:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 6, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1981:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 7, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1967:
  • 0. Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 8, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1970:
  • Մ.Ս. Կարապետյան, Է. Գ. Գևորգյան, Խորհրդային Հայաստանը 1920-1991 թվականերին, Երևան, 2007:
  • Ս. Ա. Սարգսյան, Մշակույթի տեսություն և հայ մշակույթի պատմություն, Երևան, 2004:
  • Հայ մշակույթի նշանավոր գործիչները V- XVIII դարեր, խմբագրությամբ` Էդ. Աղայանի, Երևան, 1976:
  • Der Nersessian S., L'Art Arménien, Paris, 1977.
  • Дурново Л., Краткая история древнеармянской живописи, Ереван, 1957.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մշակույթը որպես ազգային երևույթ:
2. Հայ կրթական կյանքի հասարակական, քաղաքական և մշակութային նախադրյալները Սփյուռքում:
3. Հայեցի կրթության և դաստիարակության խնդիրները Սփյուռքում. ընտանիք, լեզու, եկեղեցի:
4. Մշակութային տարբերությունները և փոխազդեցությունները Սփյուռքում:
5. Հայ մշակութային կյանքը Ռուսատանի Դաշնությունում և ԱՊՀ մյուս երկրներում
6. Հայ մշակութային կյանքը Հյուսիսային Ամերիկայի երկրներում և ԱՄՆ-ում:
7. Հայ մշակութային կյանքը Լատինական Ամերիկայի երկրներում և Եվրոպական տարածաշրջանում:
8. Հայ մշակութային կյանքը Մերձավորարևելյան տարածաշրջանում:
9. Հայ մշակույթի զարգացման առանձնահատկությունները Սփյուռքում:
3-րդ կիսամյակ
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
4 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ16-1
1. Դասընթացի նպատակ
· հաղորդել ամբողջական գիտելիքներ ազգային փոքրամասնությունների իրավական կարգավիճակի վերաբերյալ,
· տալ խորքային իմացություններ ազգային փոքրամասնությունների իրավական հիմնահարցերի վերաբերյալ,
· ձևավորել իմացություն փախստականների և արտագաղթածների իրավական վիճակի մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել ազգային փոքրամասնությունների իրավական կարգավիճակը հայաշատ պետություններում,
2. լուսաբանել ազգային փոքրամասնությունների տնտեսական, սոցիալական և մշակութային իրավունքների ու ազատությունների հարցերը,
3. քննարկել ազգային ինքնության պահպանության կառուցակարգերը հայաշատ պետություններում:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծել ազգային փոքրամասնությունների իրավական կարգավիճակի մասին միջազգային և ներպետական իրավական ակտերը,
5. տարբերակել տարբեր պետությունների՝ ազգային փոքրամասնություններին նվիրված օրենսդրությունների առանձնահատկությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հաղորդել ամբողջական գիտելիքներ ազգային փոքրամասնությունների իրավական կարգավիճակի վերաբերյալ,
· տալ խորքային իմացություններ ազգային փոքրամասնությունների իրավական հիմնահարցերի վերաբերյալ,
· ձևավորել իմացություն փախստականների և արտագաղթածների իրավական վիճակի մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Վ.Այվազյան, Մարդու իրավունքներ, Երևան 2014,:
  • Հայաստանի Հանրապետության «Ազգային փոքրամասնությունների իրավական կարգավիճակի մասին» օրենքի վերաբերիալ պարզաբանումններ: , Երևան, 2004
  • Г. Н. Андреева. Конституционное Право зарубежных стран. Москва 2005
  • Բloxham, Donald. The Great Game of Genocide: Imperialism, Nationalism, and the Destruction of the Ottoman Armenians. Oxford: Oxford University Press, 2005.
  • Gevorgyan, Satenik, RuԲen Avagyan, and Rafayel Harutyunyan. The Armenian Genocide Internet Report and Analysis on the Occasion of the 90th Anniversary of the Armenian Genocide. [Yerevan, RepuԲlic of Armenia?]: DAR PuԲlishing House, 2005.
  • Kévorkian, Raymond H. The Armenian Genocide: A Complete History. London: I. Բ. Tauris, 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ազգային փոքրամասնությունների իրավական կարգավիճակը։
2. «Ազգային փոքրամասնությունների իրավական կարգավիճակի սահմանումն ու պաշտպանության հարցը»։
3. ներգաղթի և արտագագթի հիմնական պատճառները:
4. Փախստականների միջազգային-իրավական և ներպետական իրավական կարգավիճակը:
5. Ազգային փոքրամասնությունների տնտեսական, սոցիալական և մշակութային իրավունքների ու ազատությունները:
6. Հայաստանի Հանրապետություննում ազգային փոքրամասնությունների իրավական կարգավիճակը:
7. ՌԴ-ում ազգային փոքրամասնությունների իրավական կարգավիճակը:
3-րդ կիսամյակ
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
4 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ16-2
1. Դասընթացի նպատակ
· հաղորդել խորքային գիտելիքներ սփյուռքի համայնքների կյանքում Հայոց եկեղեցու դերի վերաբերյալ,
· ձևավորել պատկերացում հայապահպանման գործընթացում եկեղեցու կարևորության մասին,
· տալ համակարգային գիտելիքներ հայրենիքի զորացման և Արցախի պե­տականության հաստատման գործում եկեղեցու գործունեության մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. արտահայտել Հայոց եկեղեցու գործունեության բովանդակությունը,
2. ներկայացնել Հայոց եկեղեցու դերը սփյուռքի համայնքների գործունեության կյանքում,
3. լուսաբանել ազգային դիմագիծը պահպանելու գործըն­թացը:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել համապատասխան մեթոդական մոտեցումներ,
5. տարբերակել Հայոց եկեղեցու սփյուռքի գործունեության ընդհանուր ու տիպաբանական առանձնահատ­կությունները,
6. վերլուծել Հայոց եկեղեցու հետ առնչվող երևույթները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հաղորդել խորքային գիտելիքներ սփյուռքի համայնքների կյանքում Հայոց եկեղեցու դերի վերաբերյալ,
· ձևավորել պատկերացում հայապահպանման գործընթացում եկեղեցու կարևորության մասին,
· տալ համակարգային գիտելիքներ հայրենիքի զորացման և Արցախի պե­տականության հաստատման գործում եկեղեցու գործունեության մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայրապետություն Ամենայն Հայոց, Օրացուց, Ս. Էջմիածին, 2022:
  • Հովհաննիսյան Վ., Հայ եկեղեցին և Հայոց Հայրապետները ХХ դարում, Երևան, 2007:
  • «Հայ Սփյուռք» հանրագիտարան, Երևան, 2003:
  • «Քրիստոնյա Հայաստան» հանրագիտարան, Երևան, 2002:
  • Մակարյան Լ., Հայկական գաղութօջախների հիմնումից արդի Սփյուռք, Երևան, 2014:
  • Բայբուրդյան Վ., Իրանի հայ համայնքը. արդի մարտահրավերներ, Երևան, 2013:
  • Բարխուդարյան Վ., Ալեքսանյան Հ., Ռուսաստանի հայ գաղթօջախների պատմություն, Երևան, 2015:
  • Բաբաջանյան Մ., Խաչապատում, Երևան, 2001:
  • Ենգիբարյան Հ., Մեծ հայրենադարձությունը և հայ եկեղեցին, Երևան, 2023:
  • 0. Дятлов В., Мелконян Э., Армянская Диаспора: Очерки социокультурно типологии, Ереван, 2009.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայ առաքելական եկեղեցու վարչական, թեմական բաժանումները:
2. Արդի սփյուռքահայ ինքնությունը և հայ եկեղեցին:
3. Վրաստանի թեմ:
4. Իրանի թեմեր:
5. Ռուսաստանի և Նոր Նախիջևանի թեմ:
6. Հարավային Ռուսաստանի թեմ:
7. Հետխորհրդային երկրների հայկական համայնքները և Հայ եկեղեցին արդի փուլում:
8. Հյուսիսային Ամերիկայի հայկական համայնքները և Հայ եկեղեցին արդի փուլում:
9. Լատինական Ամերիկայի հայկական համայնքները և Հայ եկեղեցին արդի փուլում:
10. Եվրոպայի հայոց թեմերը (Ֆրանսիայի թեմ, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի թեմ, Ռումինիայի թեմ, Արևմտյան Եվրոպայի հայրապետական պատվիրակություն):
11. Եվրոպայի հայոց թեմերը (Բուլղարիայի թեմ, Հունաստանի թեմ, գերմանիայի թեմ, Շվեյցարիայի թեմ, Կենտրոնական Եվրոպայի հայրապետական պատվիրակություն):
12. Ավստրալիայի և Նոր Զելանդիայի թեմ, Հնդկաստանի և Ծայրագույն Արևլքի հայրապետական պատվիրակություն։
13. Եգիպտոսի թեմ, Իրաքի թեմ, Դամասկոսի թեմ:
14. Սփյուռքը և հայ եկեղեցին 2-րդ աշխարհամարտի ժամանակ:
15. Հայ եկեղեցին և Մեծ հայրենադարձությունը:
16. Կ. Պոլսի և Երուսաղեմի հայոց պատրիարքություններ:
17. Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսություն:
18. Հայ կաթողիկե եկեղեցին և կաթողիկե համայնքները Սփյուռքում:
19. Հայ ավետարանական եկեղեցին և բողոքական համայնքները Սփյուռքում:
3-րդ կիսամյակ
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
4 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ16-3
1. Դասընթացի նպատակ
· փոխանցել ցեղասպանություներ երևույթի վերաբերյալ գիտատեսական ամբողջական գիտելիքներ,
· տրամադրել ցեաղասպանության պատմական և իրավական հիմնահարցերի վերաբերյալ խորքային իմացություններ,
· փոխանցել Հայոց և այլ ցեղասպանություններին վերաբերող պատմական հիմնահարցերի վերաբերյալ գիտատեսական գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. արտահայտել Ցեղասպանություն երևույթի բովանդակությունը,
2. սահմանելցեղասպանություն եզրույթի իմաստային հարթությունը և բնորոշ եզրույթները,
3. լուսաբանել Հայոց և այլ ցեղասպանությունների հիմնական ընդհանրություններն ու առանձնահատկությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառելճանաչողության համապատասխան մեթոդականմոտեցումներ,
5. տարբերակել հայկական և այլ ցեղասպանությունների ծագումնաբանական ու տիպաբանական առանձնահատկությունները,
6. վերլուծել ցեղասպանության հետ առնչվող երևույթները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· փոխանցել ցեղասպանություներ երևույթի վերաբերյալ գիտատեսական ամբողջական գիտելիքներ,
· տրամադրել ցեաղասպանության պատմական և իրավական հիմնահարցերի վերաբերյալ խորքային իմացություններ,
· փոխանցել Հայոց և այլ ցեղասպանություններին վերաբերող պատմական հիմնահարցերի վերաբերյալ գիտատեսական գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ա. Մնացականյան, Հայ ժողովրդի ողբերգությունը ռուս և հասմաշխարհային հասարակական մտքի գնահատմամբ, Երևան, 1965:
  • Մէվլան Զատէ Րիֆաթ, Օսմանեան յեղափոխութեան մութ ծալքերը և իթթիհատի հայաջինջ ծրագիրները, Երևան, 1990:
  • Ռ. Սահակյան, Ցեղասպանության պատմությունից, Երևան, 1990:
  • Bloxham, Donald. The Great Game of Genocide: Imperialism, Nationalism, and the Destruction of the Ottoman Armenians. Oxford: Oxford University Press, 2005.
  • Gevorgyan, Satenik, RuԲen Avagyan, and RafayelHarutyunyan. The Armenian Genocide Internet Report and Analysis on the Occasion of the 90th Anniversary of the Armenian Genocide. [Yerevan, RepuԲlic of Armenia?]: DAR PuԲlishing House, 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ցեղասպանություն հասկացությունը:
2. «Ցեղասպանություն հանցագործության կանխարգելման և դրա համար պատճի կոնվենցիա»-ն։
3. Հայոց ցեղասպանության` օսմանյան կայսրության պետական քաղաքականության առաջին փուլը։
4. Հայոց ցեղասպանության` օսմանյան կայսրության պետական քաղաքականության երկրորդ փուլը։
5. Հայոց ցեղասպանության` քեմալական Թուրքիայի պետական քաղաքականությունը։
6. Հրեաների ցեղասպանությունը:
7. ՑեղասպանություններըԵվրոպայում:
8. Ցեղասպանությունները Ասիայում և Աֆրիկայում։
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/16-4
1. Դասընթացի նպատակ
· օժանդակել ուսանողներին տեղեկանալու Սփյուռքի հայկական լրատվամիջոցների ձևավորման համար անհրաժեշտ հիմնական նախադրյալների մասին՝ հստակ ներկայացնելով հայ մամուլի՝ աշխարհով մեկ սփռված լինելու պատճառները,
· զարգացնել ուսանողների ընդհանրական մտավոր կարողությունները, հատկապես վերլուծել Սփյուռքի հայկական լրատվամիջոցների զարգացման տարբեր փուլերը,
· ծանոթացնել Սփյուռքի հայկական լրատվամիջոցների կարևորագույն ու բախտորոշ դրվագներին, առանձին պարբերականների վերաբերյալ մենագրական աշխատություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու Սփյուռքի հայկական լրատվամիջոցների դերն ու նշանակությունը հայապահպանման գործում,
2. համակողմանիորեն պատկերացնելու Սփյուռքի հայկական լրատվամիջոցների զարգացման միտումները,
3. մեկնաբանելու Սփյուռքի հայկական լրատվամիջոցների ուղղվածությունը և շեշտված ծրագրային քաղաքականությունը:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. Գնահատել սփյուռքահայ հասարակական-քաղաքական գործիչների հրապարակախոսական գործունեությունը և բացահայտել նրանց դերը ոչ միայն հայ մամուլի ձևավորման և զարգացման գործում, այլև հայոց պատմության խնդիրները լուսաբանելու տեսանկյունից, քանի որ հայերեն պարբերականները երբեմն նաև սկզբնաղբյուրներ են,
5. լուսաբանել լրատվամիջոցներում արծարծված ներհամայնքային, միջհամայնքային խնդիրներն ու մարտահրավերները Հայաստան-Արցախ-Սփյուռք հարաբերություններում,
6. առանձնացնել թեմատիկ ուղղվածության պարբերականները՝ ըստ ընդգրկման ոլորտների:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ

7. գնահատել և արժևորել ժամանակաշրջանի հասարակական, քաղաքական և մշակութային կյանքի տարբեր ոլորտներում լրատվամիջոցների ակտիվ դերակատարությունն ու ներդրումը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· օժանդակել ուսանողներին տեղեկանալու Սփյուռքի հայկական լրատվամիջոցների ձևավորման համար անհրաժեշտ հիմնական նախադրյալների մասին՝ հստակ ներկայացնելով հայ մամուլի՝ աշխարհով մեկ սփռված լինելու պատճառները,
· զարգացնել ուսանողների ընդհանրական մտավոր կարողությունները, հատկապես վերլուծել Սփյուռքի հայկական լրատվամիջոցների զարգացման տարբեր փուլերը,
· ծանոթացնել Սփյուռքի հայկական լրատվամիջոցների կարևորագույն ու բախտորոշ դրվագներին, առանձին պարբերականների վերաբերյալ մենագրական աշխատություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում,
4. լրատվամիջոցների էլեկտրոնային կայքերի որակական վերլուծություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները

Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հ.Բայադյան, Լրագրություն և տեղեկատվական նոր տեխնոլոգիաներ, «Ժուռնալիստիկա», պրակ Գ, Ե., 2002։
  • Տ.Թավադյան, ՌԴ հայկական սփյուռքի լրատվամիջոցները. կազմակերպական կառուցվածքը և դերը համայնքային կյանքում, Ե., 2018։
  • Վ.Հակոբյան, Հայկական Սփյուռքը Եվրոպայում և Ռուսաստանի Դաշնությունում, Ե., 2017։
  • Հ.Նազարյան, Իրաքի, Լիբիայի, Սիրիայի դեմ տեղեկատվական պատերազմների համեմատական վերլուծություն, Ե.,
  • Դ.Սարգսյան, Սփյուռքահայ լրատվամիջոցները ՀՀ աշխարհքաղաքական ընտրության կողմնորոշիչներում, Ե.,2016։
  • Վ.Հովյան, ԱՄՆ հայ համայնքի քաղաքական ներուժը. դասակարգման փորձ, Ե., 2017,
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական մամուլի և ցանցային ԶԼՄ-ի դերը Սփյուռքի զանգվածային լրատվամիջոցների համակարգում։
2. Հայկական էլեկտրոնային լրատվամիջոցների բնութագրիչները, ուղղվածությունը ու ծրագրային քաղաքականությունը։
3. Պարբերական տպագիր մամուլ և էլեկտրոնային լրատվամիջոց։
4. Հայկական պարբերականների, ռադիոժամերի, հեռուստաժամերի և հոգևոր կայքերիստեղծման անհրաժեշտությունը, դրանց դերն ու նշանակությունը հայապահպանման գործում:
5. Հայկական լրատվամիջոցների հաղորդաշարերն ու ծրագրերը` որպես Հայաստան, Սփյուռքի և Արցախի հասարակական-քաղաքական, գրական-մշակութային կյանքին անդրադառնալու և լուսաբանելու միջոց:
6. Հայալեզու լրատվամիջոցները Ադրբեջանում։
7. ՀայկականլրատվամիջոցներըՌուսատանիԴաշնությունում:
8. Հայկական լրտավամիջոցները ԱՊՀ տարածաշրջանում։
9. Հայկական լրտավամիջոցները Հյուսիսային Ամերիկայի երկրներում։
10. Հայկական լրտավամիջոցները ԱՄՆ-ում։
11. Հայկական լրատվամիջոցները Լատինական Ամերիկայի երկրներում։
12. ՀայկականլրատվամիջոցներըՄերձավորարևելյանտարածաշրջանում։
13. Տեղեկատվական անվտանգության առանձնահատկություններ։
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ15-1
1. Դասընթացի նպատակ
· հաղորդել հիմնարար գիտելիքներ Ար­ևել­յան Այսր­կով­կա­սի (ներառում է նաև ­Մեծ Հայքի տասնմեկերորդ նահանգ Փայ­տա­­կա­րանի արևելյան շրջա­ննրը), կամ պատմական Շիրվանի` Կու­րից մինչև Ապ­շե­րոն թե­րակղ­զի ըն­կած տա­րած­քի տեղաբնիկ հայության պատմության վերաբերյալ,
· ներկայացնել հայ բնակչության պատմաժողովրդագրական պատկերը, հայության ունեցած մեծ դերակատարությունը երկ­րա­մա­սի քա­­ղա­քակր­թա­կան գոր­ծըն­թաց­նե­րում, մասնավորապես՝ հասարակա­կան-քա­ղա­քա­կան, սո­ցիալ-տնտե­սա­կան և կրթամ­շա­կու­թա­յին կյան­­­­­քի առաջընթացում։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնել Արևելյան Այսրկովկասի հայ բնակչության պատմությունը,
2. ներկայացնի երկրամասի հայ բնակչության տեղաբաշխվածությունը և շարժընթացը,
3. ներկայացնել երկրամասում հայերի դեմ թուրք-մուսավաթականների կողմից իրականացված ցեղասպանության քաղաքականության նպատակները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. կիրառել համապատասխան մեթոդական մոտեցումներ՝ երկրամասի հայության պատմությունը ուսումնասիրելու համար,
5. վերլուծել գի­տա­կան վե­րահս­կո­ղութ­յու­նից դուրս հայտ­ն­ված ադր­բե­ջա­նա­կան պաշ­տո­նա­կան «պատ­մա­գրութ­յան»՝ երկրամասի հայության պատմության նենգափոխման դրսևորումները,
6. վերլուծել ցեղասպանության և բռնագաղթի ենթարկված շիրվանահայության արդի խնդիրները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հաղորդել հիմնարար գիտելիքներ Ար­ևել­յան Այսր­կով­կա­սի (ներառում է նաև ­Մեծ Հայքի տասնմեկերորդ նահանգ Փայ­տա­­կա­րանի արևելյան շրջա­ննրը), կամ պատմական Շիրվանի` Կու­րից մինչև Ապ­շե­րոն թե­րակղ­զի ըն­կած տա­րած­քի տեղաբնիկ հայության պատմության վերաբերյալ,
· ներկայացնել հայ բնակչության պատմաժողովրդագրական պատկերը, հայության ունեցած մեծ դերակատարությունը երկ­րա­մա­սի քա­­ղա­քակր­թա­կան գոր­ծըն­թաց­նե­րում, մասնավորապես՝ հասարակա­կան-քա­ղա­քա­կան, սո­ցիալ-տնտե­սա­կան և կրթամ­շա­կու­թա­յին կյան­­­­­քի առաջընթացում։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում
3. լսարանային ցուցադրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ստեփանյան Գ., Բաքվի նահանգի հայությունը XIX դարի երկ­րորդ կեսին (պատ­մա­ժողովրդագրական ուսում­նասիրություն), Երևան, 2010։
  • Ստեփանյան Գ., Բաքու քաղաքի հայության պատմությունը (պատմաժողո­վրդա­գրական ուսումնասիրություն), Երևան, 2011:
  • Ստեփանյան Գ., Շամախի քաղաքի հայության պատմությունը, Երևան, 2013։
  • Ստեփանյան Գ., Գանձակ-Ելիզավետպոլի նահանգի Նուխի և Արեշ գավառների ու Բաքվի նահանգի հայ բնակչության պատմաժողովրդագրական համառոտ ակնարկ (XIX դարի երկրորդ կես XX դարի սկիզբ)։ Արևելագիտության հարցեր։ Գիտական հոդվածների պարբերական ժողովածու, № 9, Երևան, 2015, էջ 218-267։
  • Էնաե­թոլ­լա­հ­ Ռէ­զ­ա­, Ազ­ա­­ր­բա­յ­ջ­­ան եւ­ Առան (Կով­կասե­ան Ալբ­ա­ն­իա­), Երեւ­ա­­ն, 1994։
  • Ասա­տրյան­ Գ., Գևոր­գ­յա­ն­ Ն., Ադրբե­ջան. յ­ու­րա­ց­ման­­ սկզբուն­­­ք­ը­ և իրա­նական­ ա­շխա­րհ­ը­,­ Երևան­,­­­ 1990։
  • Чобанян С., Государственная и национальная поли­тика Азербайджана, Ере­ван,­ 1993.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Արևելյան Այսրկովկասի հայությունը վաղ ժամանակներից մինչև XIX դ.։
2. Վարչատարածքային ռեֆորմներ։
3. Հայ բնակչության տեղաբաշխվածությունը և շարժընթացը։
4. Գանձակ-Ելիզավետպոլի նահանգ (Նուխի և Արեշ գավառներ)։
5. Բաքվի նահանգ (Գյոքչայի, Շամախիի, Ղուբայի, Ջավադի և Լենքորանի գավառներ)։
6. Հայերը Շաքի, Շամախի, Ղուբա, Լենքորան և Բաքու քաղաքներում։ Շամախու հայոց թեմ։
7. Թեմապատկան վանքեր և եկեղեցիներ։
8. Հայ հա­սա­րա­կա­կան-քա­ղա­քա­կան, սո­ցիալ-տնտե­սա­կան, կրթամ­շա­կու­թա­յին կյան­­­­­քը։
9. Հայերի դերը Բաքվի առևտրաարդյնաբերության, մասնավորապես նավթարդյունաբերության զարգացման գործում։
10. Արևելյան Այսրկով­կա­սում հայերի էթնիկ զտումների և ցե­ղաս­պա­նութ­յան ակունք­­­նե­րի հիմ­նա­հար­ցը։
11. Թուրք-ադրբեջա­նա­կան պատասխանատվությունը։
12. Հայերի կոտորածներն ու բռնագաղթը։
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ15-2
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել խմբագրական աշ­խա­տանքի յուրահատկությունները, գիտական աշխատանքի խմբագրման սկզբունքները,
· բացատրել և սովորեցնել պաշտոնական փաստաթղթերի կազմության և խմբա­գրության առաձնահատ­կութ­յուններ,
· լուսաբանել գեղարվեստական աշխատանքի խմբագրման սկզբունքները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա) մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպել տարաբնույթ տեքստերի խմբագրական գործի առանձնա­հատ­կու­թյունները,
2. ճանաչել պաշտոնական փաստաթղթերի կազմության սկզբունքները:

բ) գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. օգտագործել տեքստի խմբագրման համապատասխան սկզբունքներ,
4. կատարել տեքստի խմբագրական աշխատանք,
5. գործնականում իրականացնե պաշտոնական փաստաթղթերի գրագետ կազմում:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել խմբագրական աշ­խա­տանքի յուրահատկությունները, գիտական աշխատանքի խմբագրման սկզբունքները,
· բացատրել և սովորեցնել պաշտոնական փաստաթղթերի կազմության և խմբա­գրության առաձնահատ­կութ­յուններ,
· լուսաբանել գեղարվեստական աշխատանքի խմբագրման սկզբունքները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում
3. լսարանային ցուցադրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Պաշտոնական գրագրություն, Երևան, 2001:
  • Գաբրիելյան Վ., Գրավոր խոսք, Երկրորդ հրատարակություն, Երևան, 2009:
  • Պ., Խոսքի մշակույթի և ոճագիտության հիմունքներ, 2 գրքով, Երևան, 1990, 1991:
  • Քալանթարյան Պ., Գործարարության գործավարություն, Երևան, 2005:
  • Францифоров Ю., Павлова Е., От реферата к курсовой, от диплома к диссертации, М., 2003.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սրբագրական պայմանական նշաններ:
2. Բառագործածության սխալներ,
3. Արդի հայերենի շարա­դասության յուրահատկություններ,
4. Օտարաբան շարահյուսական կառույցներ։
5. Հոգնակիակազմության և հոլովական սխալներ,
6. Պաշտոնական գրագրության ձևերը (դիմում, հրաման, տեղեկանք, պայմանագիր, քաղվածք, արձանագրություն ևն). ձևային և լեզվական յուրահատկություններ:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ15-3
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել Հայոց ցեղասպանության դատապարտման, հետևանքների հաղթահարման, կանխարգելման վերաբերյալ ամբողջական գիտելիներ,
· ներկայացնել ՀՀ արտաքին քաղաքականության հիմնական ուղղություններից մեկը՝ Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման և դատապարտման գործընթացը,
· հիմնավորել պահանջատիրության կարևորությունը՝ որպես գոյության պայքարի ազդակ՝ կանխելու ցեղասպանությունների շարունակությունը և արժևորելու հայրենիքի, ազգային ու պետական ունեցվածքի նշանակությունը` ազգային բարեկեցության և զարգացման տեսանկյունից,
· պատմագիտական և իրավագիտական ուսումնասիրությունների, միջազգային իրավական նորմերի, քաղաքական և դիվանագիտական գործընթացների միջոցով ցույց տալ Հայոց ցեղասպանության դատապարտման, պահանջատիրության և հետևանքերի լիարժեք հաղթահարման հնարավորությունները,
· ներկայացնել Թուրքիայի ժխտողական քաղաքականությունը, որy հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանն ուղղված հիմնական խոչընդոտող գործոններից մեկն է:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպել ՀՀ արտաքին քաղաքականության հիմնական ուղղություններից մեկը հանդիսացող Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման բովանդակային նշանակությունը,
2. դիտարկել Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման և պահանջատիրության հիմնահարցերը՝ ազգային վերածնության մեկ ամբողջական փաթեթում,
3. Ներկայացնել ցեղասպանությունների կանխարգելման, հետևանքների վերացման միջազգային իրավական մեխանիզմները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ուղենշել Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչմանն և պահանջատիրության հասնելու նպատակային ու հստակ քայլերի հաջորդականությունը,
5. համակարգային վերլուծություն կատարել Հայոց ցեղասպանության դատապարտման և պահանջատիրության հարցում Սփյուռքի հայկական կազմակերպությունների գործունեության, ՀՀ դիվանագիտական ջանքերի արդյունավետության տեսանկյունից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել Հայոց ցեղասպանության դատապարտման, հետևանքների հաղթահարման, կանխարգելման վերաբերյալ ամբողջական գիտելիներ,
· ներկայացնել ՀՀ արտաքին քաղաքականության հիմնական ուղղություններից մեկը՝ Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման և դատապարտման գործընթացը,
· հիմնավորել պահանջատիրության կարևորությունը՝ որպես գոյության պայքարի ազդակ՝ կանխելու ցեղասպանությունների շարունակությունը և արժևորելու հայրենիքի, ազգային ու պետական ունեցվածքի նշանակությունը` ազգային բարեկեցության և զարգացման տեսանկյունից,
· պատմագիտական և իրավագիտական ուսումնասիրությունների, միջազգային իրավական նորմերի, քաղաքական և դիվանագիտական գործընթացների միջոցով ցույց տալ Հայոց ցեղասպանության դատապարտման, պահանջատիրության և հետևանքերի լիարժեք հաղթահարման հնարավորությունները,
· ներկայացնել Թուրքիայի ժխտողական քաղաքականությունը, որy հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանն ուղղված հիմնական խոչընդոտող գործոններից մեկն է:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում
3. լսարանային ցուցադրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բարսեղով Յու., Հայերի ցեղասպանության համար նյութական պատասխանատվությունը, Երևան 1999:
  • Դադրյան Վ., Հայոց ցեղասպանությունը ազգային և միջազգային իրավունքի երկակի հիմնախնդիր, Ե, 2012.
  • Մարուքյան Ա., Հայոց ցեղասպանության հետևանքների հաղթահարման հիմնախնդիրներն ու պետաիրավական հիմնավորումները, Երևան 2014:
  • Վարդանյան Վ., Հայոց ցեղասպանության ճանաչման, դատապարտման և հետևանքների վերացման իրավական հիմնախնդիրները, Երևան 2017:
  • Օգնայեան Ս., Հայաստանի ազատագրութեան հայ գաղտնի բանակ. ԱՍԱԼԱ: Վաւերագրութիւն զինեալ և հրատարակչական գործունէութեան, Երևան 2015:
  • Геноцид армян: Ответственность Турции и обьязательства мирового сообщества. Документы и комментарий. Составитель, ответственный редактор, автор предисловия и комментария, Ю. Г. Барсегов, том 1, Москва 2002, том 2, часть 1, 2003, часть 2, 2004.
  • Hovhannisyan N, The Armenian Genocide, Yerevan, 2002
  • Dadrian V., The Key Elements in the Turkish Denail of the Armenian Genocide: A Case Study of Distortion and Falsification, The Zoryan Institute Ontario, 1999.
  • Paul Moussault (red.) & Barbara Sahakian, ASALA de Nemesis voor de Armeense genocide. Stadsguerrilla tegen Turkije (1975-1988), 2015.
  • 0. Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման էությունը:
2. Հայոց ցեղասպանության ճանաչումն ու դատապարտումը միջազգային կազմակերպությունների կողմից:
3. Ցեղասպանության հանցագործությունը կանխարգելելու և դրա համար պատժելու մասին ՄԱԿ-ի 1948 թ. կոնվենցիան և կիրառելիության հիմնահարցը:
4. Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործընթացը Եվրոպայի և Մերձավոր Արևելքի երկրներում:
5. Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործընթացը Ամերիկայի երկրներում:
6. Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը ՌԴ կողմից:
7. Հայոց ցեղասպանության հետևանքների հաղթահարմանն ուղղված միջազգային իրավական հատուցման հնարավոր ձևերը և եղանակները:
8. Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման և պահանջատիրության ձևակերպման գործում հայկական սփյուռքի առանցքային դերակատարությունը:
9. Թուրքիայի ժխտողական քաղաքականության դեմ և Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչմանն ուղղված ASALA-ի և ՀՑԱՄ -ի գործողությունները:
10. Հայոց ցեղասպանության հարցը ՀՀ արտաքին քաղաքականության օրակարգում:
11. Թուրքիայի ժխտողական քաղաքականությունը և հետևողական ջանքերը Հայոց ցեղասպանության ճանաչման կասեցման ուղղությամբ:
12. Ցեղասպանությունների կանխարգելմանն ուղղված ՀՀ միջազգային ջանքերը:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ15-4
1. Դասընթացի նպատակ
· լոբբինգ երևույթի վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· լոբբինգին նվիրված պետական օրենսդրությունների, երևույթի ինստիտուցիոնալացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ խորքային իմացություններ,
· քաղաքական լոբբինգի, դրա իրականացման մեթոդների ու տեխնոլոգիաների մասին համակարգային գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել լոբբինգը և հարակից երևույթները,
2. լուսաբանել լոբբինգի հետ կապված երևույթների էությունը,
3. դասակարգել լոբբինգը ըստ ոլորտների և մասշտաբների:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. համեմատել լոբբինգի հետ առնչվող իրավական ակտերը տարբեր պետություններում,
5. տարբերակել լոբբինգն ըստ ոլորտների և տարանջատել իրականացման հիմնական գործիքակազմը,
6. վերլուծել լոբբիստական գործունեությունը միջազգային հարթակներում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. վերլուծել լոբբիստական գործունեությանն առնչվող զարգացումները և կատարել կիրառական բնույթի եզրահանգումներ:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· լոբբինգ երևույթի վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· լոբբինգին նվիրված պետական օրենսդրությունների, երևույթի ինստիտուցիոնալացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ խորքային իմացություններ,
· քաղաքական լոբբինգի, դրա իրականացման մեթոդների ու տեխնոլոգիաների մասին համակարգային գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում
3. լսարանային ցուցադրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայ Սփյուռք հանրագիտարան (լոբբիստական կազմակերպություններ), Ե., 2003:
  • ՀՅԴ Հայ Դատի յանձնախմբերն ու գրասենեակները, http://www.arfd.info/hy/?p=2580
  • Նահապետյան Կ. Ռ., Ամերկայի հայկական համագումարի կազմավորումը, նպատակներն ու կառուցվածքը, «Լրաբեր հասարակական գիտությունների», N3, Երևան 1997թ., էջ 25-32:
  • Автономов А.С. Азбука лоббирования. ИРИС. Москва. 2004.
  • Павроз А. В. Группы интересов и лоббизм в политике: учебное пособие. СПб.: Изд-во СПб. ун-та, 2006.
  • Baumgartner, Frank R. and Beth L. Leech. (1998). Basic Interests: The Importance of Groups in Politics and in Political Science. Princeton, NJ: Princeton University Press.
  • Davies, M. (1985), Politics of Pressure: The Art of Lobbying. London: BBC.
  • Holtzman, A. (1966) Interest Groups and Lobbying. New York: Macmillan.
  • Miller, C. (2000) Politico’s Guide To Political Lobbying. London: Politico’s.
  • 0. Pedler, R. (ed.) (2002) European Union Lobbying: Changes in the Arena. Basingstoke: Palgrave.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Լոբբինգ երևույթը:
2. Լոբբինգի ծագումը:
3. Լոբբիստական օրենսդրությունը տարբեր պետություններում:
4. Լոբբիստական ինստիտուտը ԱՄՆ-ում:
5. Լոբբինգը Կանադայում:
6. Լոբբինգը եվրոպական պետություններում:
7. Քաղաքական լոբբինգի հիմնական բնորոշիչները:
8. Քաղաքական լոբբինգի միջազգային հարթությունը:
9. Լոբբինգը ՄԱԿ-ում, Լոբբինգը ԵՄ-ում:
10. Լոբբիստական գործունեության մեթոդները:
11. Լոբբիստական գործունեության տեխնոլոգիաները:

Կրթական այլ մոդուլներ

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
1-4-րդ կիսամյակներ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ սեմինար
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/ Մ18-19, 21-22
1. Դասընթացի նպատակ
· իրազեկել մասնագիտական ոլորտի հիմնախնդիրները, իրականացվող գիտահետազոտական աշխատանքները և դրանց արդյունքները,
· կազմակերպել բանախոսություններ ոլորտի հայաստանյան և միջազգային մասնագետների մասնակցությամբ,
· տրամադրել տեղեկատվություն մագիստրոսական թեզի պատրաստման և գնահատման մասին և խորհրդատվութուն թեզի թեմայի ընտրության հարցում
· քննարկել մագիստրոսական թեզերի հետ կապված հիմախդիրներն ու կատարման ընթացքը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել մագիստրոսական թեզի հիմնադրույթները, կատարման ընթացքը և արդյունքները,
2. ձևավորել գիտական զեկուցումներ ներկայացնելու և բանավեճեր վարելու հմտություններ,
3. քաջածանոթ լինել հետազատության տվյալ բնագավառի տեսական և մեթոդաբանական մերօրյա ձեռքբերումներին,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. մագիստրոսական թեզի իրականացման համար կատարել ժամանակակից հայագիտական գործընթացների ինքնուրույն քննություն և վերլուծություն,
5. լինել հետազոտություններ իրականացնող թիմում, իրականացնել հարցադրումներ թեմայի բացահայտման համար,
6. մասնագիտական գիտելիքները կիրառել աշխատանքային տարբեր բնագավառներում և հասարակական դիսկուրսներում,

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. հանդես գալ մագիստրոսական թեզի շրջանակներում իրականացված հետազոտության կարճ զեկուցումներով,
8. ներկայացնել սեփական հետազոտական ծրագիրը,
9. պատրաստել և ներկայացնել գիտաուսումնական և գիտական տեքստեր, վարելու բանավեճեր՝ պահպանելով մասնագիտական էթիկայի կանոնները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· իրազեկել մասնագիտական ոլորտի հիմնախնդիրները, իրականացվող գիտահետազոտական աշխատանքները և դրանց արդյունքները,
· կազմակերպել բանախոսություններ ոլորտի հայաստանյան և միջազգային մասնագետների մասնակցությամբ,
· տրամադրել տեղեկատվություն մագիստրոսական թեզի պատրաստման և գնահատման մասին և խորհրդատվութուն թեզի թեմայի ընտրության հարցում
· քննարկել մագիստրոսական թեզերի հետ կապված հիմախդիրներն ու կատարման ընթացքը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. սեմինարներ-քննարկումներ
2. արտալսարանային դասեր
3. միջազգային մասնագետների փորձի փոխանակում, հրավիրյալ միջազգային հեղինակավոր հետազոտողների հետ հանդիպում-սեմինարներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով։
6. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տիտղոսաթերթ
Ստորագրությունների էջ
Համառոտագիր
Բովանդակություն
Ներածություն
Հիմնական մաս
Եզրակացություններ (և առաջարկություններ)
Օգտագործված գրականության ցանկ
Հավելվածներ
3-րդ կիսամյակ
-
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամաքանակը՝ 180 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/20
1. Դասընթացի նպատակ
· գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևավորել մագիստրոսական թեզի թեմային առնչվող հետազոտական հմտություններ
2. hնարավորություն ստանալ մասնակցելու բաժնի և հայաստանյան համապատասխան գիտահետազոտական կառույցների համագործակցական նախագծերին ու դաշտային հետազոտություններին։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. 4ևակերպել գիտահետազոտական խնդիրներ, իրականացնել հետազոտական աշխատանք, կազմել հարցարաններ, անցկացնել հարցազրույցներ, վերծանել և վերլուծել հավաքագրած նյութերը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· Հետազոտական աշխատանք
· Աշխատանք գրադարաններում և արխիվում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Մագիստրանտը պրակտիկայի ավարտին մագիստրոսական թեզի ղեկավարին ներկայացնում է հաշվետովություն։
2. Պրակտիկան գնահատվում է թեզի ղեկավարի կողմից ստուգարքի միջոցով։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բալասանյան Ս., Վարդանյան Ն., ՔՀԿ հետազոտական կարողությունների զարգացում//
  • Ղազարյան Ա., Գիտական հետազոտության մեթոդաբանական առանձնահատկությունները, Երևան, 2015։
  • Hamilton P., Shopes L., Building Partnerships between Oral History and Memory Studies, Oral History and Public Memories, Pholadelphia, Temple University Press, 2008.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. ծանոթանալ պրակտիկան կազմակերպող կազմակերպության գիտական գործունեությանը,
2. աշխատել պրակտիկան կազմակերպող հիմնարկության գրադարանում,
3. պրակտիկան կազմակերպող հիմնարկության կողմից նշանակված ղեկավարի հետ քննարկել մագիստրոսական թեզը և դրա բովանդակությունը բարելավելու հնարավորությունները,
4. կատարել մագիստրոսական թեզի գիտական ղեկավարի հանձնարարությունները,
5. կատարել պրակտիկան կազմակերպող հիմնարկության կողմից նշանակված ղեկավարի հանձնարարությունները,
6. ղեկավարների հետ միասին սահմանել պրակտիկայի՝ նախատեսվող արդյունքի ձևը և բովանդակությունը,
7. ստանալ կազմակերպության կողմից նշանակված ղեկավարի մեթոդական խորհրդատվությունը՝ հետագա հետազոտական աշխատանքների համար,
8. կազմել պրակտիկան կազմակերպող հիմնարկության գիտահետազոտական աշխատանքների վերաբերյալ ամփափագիր-տեղեկագիր և ներկայացնել ամբիոն:
1-4-րդ կիսամյակ
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամաքանակը՝ 720 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/23
1. Դասընթացի նպատակ
· ձևավորել մասնագիտական ոլորտում ուսանողի ձեռք բերած գիտելիքները կիրառելու ու ինքնուրույն ուսումնասիրություն կատարելու կարողությունները,
· տիրապետել գիտական խնդիրները ձևակերպելու ու նոր լուծումներ առաջադրելու հմտություններին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հիմնավորել աշխատանքի արդիականությունը, վարկածը, նպատակը, խնդիրներն ու մեթոդները,
2. ներկայացնել աշխատանքի բովանդակությունը, արդյունքներն ու եզրակացությունները,
3. ներկայացնել և բացատրել կատարված հետազոտական աշխատանքը, հիմնավորել արդյունքները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. կատարել թեմային առնչվող անհրաժեշտ գրականության վերլուծությունն ու ամփոփում,
5. կարողանալ ճիշտ ձևակերպել աշխատանքի օբյեկտը, առարկան, նպատակը, խնդիրները, վարկածը և դրանց համապատասխանությունը թեմային։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Հիմնավորել աշխատանքի արդիականությունը, վարկածը, նպատակը, խնդիրներն ու մեթոդները։
2. Ներկայացնել աշխատանքի բովանդակությունը, արդյունքներն ու եզրակացությունները։
3. ներկայացնել և բացատրել կատարված հետազոտական աշխատանքը, հիմնավորել արդյունքները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. կատարել թեմային առնչվող անհրաժեշտ գրականության վերլուծությունն ու ամփոփումը։
5. Կարողանալ ճիշտ ձևակերպել աշխատանքի օբյեկտը, առարկան, նպատակը, խնդիրները, վարկածը, և դրանց համապատասխանությունը թեմային։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ձևավորել մասնագիտական ոլորտում ուսանողի ձեռք բերած գիտելիքները կիրառելու ու ինքնուրույն ուսումնասիրություն կատարելու կարողությունները,
· տիրապետել գիտական խնդիրները ձևակերպելու ու նոր լուծումներ առաջադրելու հմտություններին։
4. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Մագիստրոսական թեզի գնահատումն իրականացվում է 20-միավորանոց սանդղակով՝ համաձայն սահմանված չափանիշների և դրանց համապատասխան չափորոշիչների։
5. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տիտղոսաթերթ
Ստորագրությունների էջ
Համառոտագիր
Բովանդակություն
Ներածություն
Հիմնական մաս
Եզրակացություններ (և առաջարկություններ)
Օգտագործված գրականության ցանկ
Հավելվածներ
Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am