Հայագիտություն

Մագիստրոսական ծրագիր

Ուսումնական պլան

Կրթական մակարդակը՝
Մագիստրոս
Մասնագիտություն՝
022803.01.7 - Հայագիտություն
Մասնագիտացումը՝
022803.01.7 - Հայագիտություն
Շնորհվող որակավորումը՝
Հայագիտության մագիստրոս
Ծրագրի ուստարին՝
2024/2025
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
2-րդ կիսամյակ
շաբաթական 2 ժամ
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602 /Մ04-1
1. Դասընթացի նպատակ
· ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռք բերած գիտելիքները,
· ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
· ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
· ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը,
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել օտար լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան (B2-C1),
2. նկարագրել միջազգային թեստավորման և գնահատման սկզբունքնեևը և պահանջները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. գործնականում կատարել թեստային աշխատանքներ` կազմված համաեվրոպական չափանիշների B2-C1 մակարակին համապատասխան
4. արտահայտել մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքով
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5. արդյունավետ կիրառել համակարգչային հմտությունները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռք բերած գիտելիքները,
· ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
· ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
· ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը,
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք,
4. գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է TOEFL նախնական թեստավորման միջոցով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Debora Philips “ Longman Preparation Course for the TOEFL IBT” Longman 2007
  • Bruce Rogers “ The Complete Guide for TOEFL IBT Test Preparation”, Thomson 2007
  • Boston Educational Services “Official ITEP Preparation Guide”, Create Space Independent Publishing Platform 2014
  • ETS “The Official Guide to the TOEFL Testing”, McGraw-Hill Education 2012
  • Pauline Cullen “The Official Cambridge Guide to IELTS”, Cambridge English 2014
  • Kaplan “IELTS Premier”, Kaplan Publishing 2016
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. օտար լեզվի իմացության միջազգային թեստավորման յուրահատկությունները,
2. լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները (CEFR) և թեստավորման հիմանական սկզբունքները,
3. լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը,
4. միջազգային թեստերի (TOEFL, IELTS, ITEP) առանձնահատկությունները:
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Մ04-2
1. Դասընթացի նպատակ
· խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
· զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը,
2. տարորոշել մասնագիտական բառապաշարի բոլոր շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակդրմամբ,
3. ներկայացնել և մեկնաբանել մասնագիտական տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել, բանավիճել մասնագիտական հարցերի արդի հիմնախնդիրների շուրջ:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. բանավոր կապակցված խոսք կառուցել նկարագրելով երևույթներ, իրադարձություններ, հիմնավորելով իր տեսակետը,
5. վերլուծել մասնագիտությանն առնչվող թեմաներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով:
7. գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունը ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունը առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը:
8. Դասընթացի հաջող ավարտին ուսանողի գիտելիքները և կարողությունները պետք է համապատասխանեն Լեզուների իմացության/ իրազեկության համաեվրոպական համակարգի (CEFR-ի) B1+ - B2 մակարդակին:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
· զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև գերմաներենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Gabrieljan J. u. a., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մասնագիտական տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
2. Ակադեմիական գրագրություն՝ գիտական հոդվածների ու աշխատությունների, ռեֆերատների, զեկուցումների, էսսեների շարադրման ձևերն ու սկզբունքները:
3. Մասնագիտական բնագիր տեքստերի, դասախոսությունների, ձայնագրությունների ունկնդրմամբ՝ դրանց բովանդակության վերծանման, վերարտադրության առանձնահատկությունները:
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Մ04-3
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել մասնագիտական ոլորտին առնչվող թեմաների շուրջ բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտությունները, մասնավորապես, քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը
· ներկայացնել լեզվի իմացության միջազգային համակարգի B2 մակարդակի չափանիշները
· ներկայացնել լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել սուբյեկտիվ գնահատման արտահայտման միջոցների իմացությունը
2. ցուցաբերել ռուսաց լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան (B2 մակարդակ)
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. մասնակցել մասնագիտական թեմաներով բանավեճերի, ձևակերպել և հիմնավորել սեփական տեսակետերը, հերքել զրուցակցի տեսակետը
4. կատարել թեստային աշխատանք՝ կազմված միջազգային չափանիշների B2 մակարդակին համապատասխան
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5.օգտագործել ռուսաց լեզվի իմացությունը մասնագիտական գործունեության ոլորտում
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել մասնագիտական ոլորտին առնչվող թեմաների շուրջ բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտությունները, մասնավորապես, քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը
· ներկայացնել լեզվի իմացության միջազգային համակարգի B2 մակարդակի չափանիշները
· ներկայացնել լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք
· ինքնուրույն աշխատանք
· թիմային աշխատանք
· բանավոր ներկայացում
· թեստային աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է թեստավորմամբ (В2 մակարդակ)։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Андрюшина Н.П., Жорова А.П., Макова М.Н. Тренировочные тесты по русскому языку как иностранному, 2008-2010
  • Ильина С.А., Коломейцева Е.М, Попова Т.В. Синтаксис письменной книжной речи, Москва, Русский язык, 2002
  • Кирейцева А.Н., Селиверстова Е.И., Химик В.В. Сборник тестовых заданий по русскому языку для иностранцев: Грамматика. Лексика. СПБ, 1998
  • Типовой тест по русскому языку как иностранному. II сертификационный уровень общего владения русским языком /под ред. Поповой Т.А., Роговой К.Л./, СПБ, 1998
  • Химик В.В., Шкурина Н.В. 10 уроков по языку специальности. Учебные задания. Л., 1991
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սուբյեկտիվ եղանակավորության արտահայտման միջոցները, միջանկյալ բառեր, բառակապակցություններ, նախադասություններ
2. Իմաստային կապերը և նրանց արտահայտման միջոցները պարզ և բարդ նախադասության մեջ. կապ, կապական բառեր
3. Պարզ նախադասությունները բարդ նախադասությունների փոխակերպելու կանոնները
4. Լեզվի իմացության В2 մակարդակի միջազգային չափորոշիչներ
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Մ04-4
1. Դասընթացի նպատակ
· համակարգել ֆրանսերենի նորմատիվ քերականության գիտելիքները,
· ընդլայնել թեմատիկ խոսքային իրավիճակներին համապատսխան բառային միավորների իմաստային դաշտը,
· կատարելագործել բանավոր խոսքի (մենախոսություն և երկխոսություն) կարողությունները.
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել խոսքային գործունեության 4 տիպերի լեզվաոճական ընդհանրություններն ու տարբերությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. զրուցել ծրագրային թեմաների շուրջ,
3. հաղորդակցվել (գրավոր և բանավոր) գործարար շրջանակներում (դիվանագիտական, իրավաբանական, տնտեսագիտական, հասարակական, քաղաքական).
գ. ընդհանրական /փոխանցելի կարողություններ
4. կատարել ինքնուրույն ուսումնասիրություններ և ներկայացնելո բանավոր և գրավոր զեկույցներ,
5. ակտիվորեն մասնակցել քննարկման և բանավեճի
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· համակարգել ֆրանսերենի նորմատիվ քերականության գիտելիքները,
· ընդլայնել թեմատիկ խոսքային իրավիճակներին համապատսխան բառային միավորների իմաստային դաշտը,
· կատարելագործել բանավոր խոսքի (մենախոսություն և երկխոսություն) կարողությունները.
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, ինքնուրույն և տնային աշխատանքների կատարում,
2. ինտերակտիվ մեթոդներ, մասնակցություն քննարկումներին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Tendances B2, J. Girardet-J. Pécheurm C : Gibbe- Marie-Louise Parizet ; CLE international
  • Poisson-Quinton S., Mimran R., Compréhension écrite 4 / B2 /, CLE international, Paris 2009
  • Barféty M., Compréhension orale 4 /B2-C1 /, CLE international, Paris 2013
  • Boularès M., Frérot J., Vocabulaire du Français, niveau perfectionnement, CLE international, Paris 2012
  • Miquel C., Grammaire en dialogues /B2-C1/, CLE international, Paris 2013
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. հասարակություն և քաղաքականություն
2. մշակութային ժառանգություն
3. շրջակա միջավայր
4. արժեքների պաշտպանություն
5. բանավեճեր և զրույցներ
6. անհատականություն և վարք
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
15 ժամ դասախոսություն, 15 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ01
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել հումանիտար ոլորտում մասնագիտական հմտությունները հետազոտությունների պլանավորման և ժամանակա­կից մեթոդների միջոցով,
· ներկայացնել հումանիտար ոլորտում հետազոտության պլանավորման ձևաչափերը և մեթոդները,
· պատրաստել ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք կատարելու ունակ մասնագետներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հումանիտար գիտակարգերում հետազոտության պլանավորման հիմնական սկզբունքները, հայեցակարգերը և հիմնախնդիրները,
2. մեկնաբանելու հումանիտար ոլորտում հետազոտության ինչպես դասական, այնպես էլ արդի մեթոդները,
3. պարզաբանելու հումանիտար գիտակարգերի շուրջ առկա հետազոտական աշխատանք կատարելու հիմնարար սկզբունքները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Հավաքելու, դասակարգելու, համեմատելու և գնահատելու պատմական սկզբնաղբյուրները՝ պարզելով դրանց արժանահավատությունը
2. կիրառելու գիտական բնույթի աղբյուրների հավաքման, պահպանման և մշակման մեթոդները,
3. օգտագործելու ժամանակակից տեղեկատվական տեխնոլոգիաները հումանիտար գիտակար­գերումուսումնա­սիրութ­յուն­ներկատարելիս,
4. ծավալելու ինքնուրույն մասնագիտական գործունեություն, ինչպես նաև իրականացնելու հետազոտական աշխատանքներ:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու համացանցային աղբյուրներից՝ անհրաժեշտ տեղեկատվությունն ստանալու համար,
2. վերլուծելու փաստերը և անելու հիմնավորված հետևություններ,
3. արդյունավետ կերպով պլանավորելու ժամանակն ու այլ ռեսուրսներ,
4. ստեղծագործաբար կիրառելու ունեցած գիտելիքները և առաջ քաշելու նորերը,
5. ընդհանուր տրամաբանության և պատմագիտության սկզբունքների, մեթոդների կիրառմամբ վերլուծելու, ընդհանրացնելու խնդրո առարկա սկզբնաղբյուրներն ու պատմագիտական աշխատությունները, կատարելու համապատասխան եզրակացություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել հումանիտար ոլորտում մասնագիտական հմտությունները հետազոտությունների պլանավորման և ժամանակա­կից մեթոդների միջոցով,
· ներկայացնել հումանիտար ոլորտում հետազոտության պլանավորման ձևաչափերը և մեթոդները,
· պատրաստել ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք կատարելու ունակ մասնագետներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու հիմնական սկզբունքները. մեթոդական ցուցումներ / Հովհաննիսյան Գ., Գալստյան Ն., Սողոմոնյան Մ., Մալխասյան Մ., Երևան 2014:
  • Գևորգյան Ա., Գիտության փիլիսոփայություն, դասախոսությունների նյութեր, Երևան 2012:
  • Հովհաննիսյան Հ., Ինչպես գրել գիտական աշխատանք պատմությունից. Մեթոդական հանձնարարականներ: Եր. 2014:
  • Ղազարյան Ա., Գիտական հետազոտության մեթոդաբանական, առանձնահատկութ­յուն­­ները, Եր., 2015:
  • Бориснев Ц. В., Современные проблемы теории и методологии истоерического исследования, Вестник Военного университета. 2010. № 3 (23).
  • Махаматов Т. М., Махаматова С. Т., Проблемы методологии социально- гуманитарного познания, Гуманитарные науки. Вестник Финансового университета, № 3, М., 2017.
  • Charles Harvey, Jon Press, Databases in Historical Research: Theory, Methods and Applications, Published byPalgrave Macmillan , Hampshire, New York, 1996.
  • Chicago-Style Citation Quick Guide: Notes and bibliography: Sample Citations // URL: http://www. chicagomanualofstyle.org/tools_citationguide.html
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գիտության հասկացությունը, բնորո­շում­ները, դերն ու նշանակությունը:
2. Համաշխարհային գիտության զարգաց­ման հիմնական փուլերը:
3. Գիտահետազոտական աշխատանքի ընդհանուր մեթոդաբանությունը
4. Գիտահետազոտական աշխատանք­ների դասակարգումը և տեսակները:
5. Փաստարկման ընդհանուր տրամաբա­նությունն ու մեթոդաբանությունը գիտական աշխատանքում:
6. Հղումներին ներկայացվող հիմնական պահանջները:
7. Հղումներին ներկայացվող հիմնական պահանջները:
8. Գիտական էթիկա և ակադեմիական ազնվություն:
9. Ակադեմիական անազ­նվու­թյան դրսևորումները:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
309/Մ02
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել աշխատել տվյալների հենքերի հետ ACCESS համակարգի օգնությամբ, ձևավորել պատկերացում տվյալների հենքերի և WEB - կայքերի մասին, սովորեցնել աշխատել WEB - կայքերի հետ` հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզվի օգնությամբ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. հենքի դերը իր մասնագիտությունում,
2. ինտերնետային կայքերի ստեղծման սկզբունքները,
3. տվյալների հենքերի ղեկավարման ACCESS համակարգ և հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզու:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ACCESS-ով ստեղծել և օգտագործել տվյալների հենքեր,
5. HTML-ով ստեղծել ինտերնետային կայք և տեղադրել ինտերնետում:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. կիրառելու համակարգչային հմտությունները,
7. օգտվել հայերեն և օտարալեզու տեղեկատվության ժամանակակից աղբյուրներից (համացանցային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ և այլն):

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել աշխատել տվյալների հենքերի հետ ACCESS համակարգի օգնությամբ, ձևավորել պատկերացում տվյալների հենքերի և WEB - կայքերի մասին, սովորեցնել աշխատել WEB - կայքերի հետ` հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզվի օգնությամբ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական
· բանավոր քննարկումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Joan Lambert, Joyce Cox , Microsoft Access 2013 Step By Step. // Online Training Solutions, Inc., 2015, 429 p.
  • Elizabeth Castro , Bruce Hyslop , HTML and CSS: Visual QuickStart Guide / Edition 8. // Peachpit Press, 2013, 576 p.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տվյալների հենքեր, նրանց կառուցվածքը, աղյուսակներ, բանալի դաշտ:
2. Տվյալների հենքերի ղեկավարման ACCESS համակարգ, աղյուսակ, հարցում, ձև, հաշվետվություն:
3. Ծանոթություն INTERNET - միջավայրի հետ, WEB-կայքեր:
4. Հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզու, WEB-էջի ստեղծում, խմբագրում:
5. Ցուցակների ընդգրկում WEB-էջում:
6. Աղյուսակների ընդգրկում WEB-էջում:
7. Նկարների ընդգրկում WEB-էջում, WEB-էջերի կապակցում հղումների
միջոցով:
1-ին կիսամյակ
շաբաթական 2 ժամ
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Մ03-1
1. Դասընթացի նպատակ
· կատարելագործել ուսանողների օտար (անգլերեն) լեզվով հաղորդակցական կարողությունները՝ ինչպես մասնագիտության, այնպես էլ հաղորդակցման այլ ոլորտներում,
· խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
· ձևավորել գիտական բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններ,
· զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կիրառելով մասնագիտական տեքստերի վերլուծության տարբեր մոտեցումները (որոնողական, ճանաչողական, մեկնաբանական)՝ ճիշտ ընկալել դրանց բովանդակությունն ու կառուցվածքը,
2. տարորոշել մասնագիտական բառապաշարի բոլոր շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակդրմամբ,
3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում օտար (անգլերեն) լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. իրականացնել մասնագիտական տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
5. ներկայացնել և մեկնաբանել մասնագիտական տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել, բանավիճել մասնագիտական հարցերի արդի հիմնախնդիրների շուրջ,
6. գրել և ներկայացնել մասնագիտական թեմաներով էսսեներ/ զեկույցներ, ռեֆերատներ, գիտաժողովի թեզիսներ՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը,
7. լսելով ընկալել և վերարտադրել մասնագիտությանն առնչվող դասախոսությունների, հարցազրույցների ձայնագրություններ և տեսագրություններ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով:
9. Դասընթացի հաջող ավարտին ուսանողի գիտելիքները և կարողությունները պետք է համապատասխանեն Լեզուների իմացության/ իրազեկության համաեվրոպական համակարգի (CEFR-ի) B2 մակարդակին:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· կատարելագործել ուսանողների օտար (անգլերեն) լեզվով հաղորդակցական կարողությունները՝ ինչպես մասնագիտության, այնպես էլ հաղորդակցման այլ ոլորտներում,
· խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
· ձևավորել գիտական բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններ,
· զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային գիտահետազոտական աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝
1. մասնագիտական տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում,
2. մասնագիտական բառապաշարի ստուգում,
3. զրույց մասնագիտական թեմաների շուրջ,
4. բանավոր ներկայացում (պրեզենտացիա) մասնագիտական խնդրի վերաբերյալ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • John M.Swales,Christine B. Feak “English in Today’s Research World’’ a Writing Guide. The
  • University of Michigan Press, USA, 2003
  • John M Swales and Christine B. Feak, “Academic writing for Graduate Students’’ 2000, USA
  • Academic English for students in sciences( Сафроненко О.И., Резникова С.Ю.)
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները:
2. Մասնագիտական տեքստերի գործառական նշանակությունը և դրանց իրացումը օտար (անգլերեն) լեզվով գրավոր ու բանավոր հաղորդակցման գործընթացում:
3. Ակադեմիական գրագրություն՝ գիտական հոդվածների ու աշխատությունների, գրախոսությունների և ամփոփումների, ինչպես նաև ռեֆերատների, զեկուցումների, էսսեների շարադրման ձևերն ու սկզբունքները:
4. Մասնագիտական բնագիր տեքստերի, դասախոսությունների, ձայնագրությունների ունկնդրմամբ՝ դրանց բովանդակության վերծանման, վերարտադրության առանձնահատկությունները:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Մ03-2
1. Դասընթացի նպատակ
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
· ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմել մենախոսական և երկխոսական մասնագիտական և ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով,
2. տարբերել մայրենի և ուսումնասիրվող օտար լեզվի անհամապատասխանությունները, հասկանալ երկու լեզուներում դրանց փոխադրման միջոցները,
3. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. իրականացնել մասնագիտական տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
5. տեքստի ունկնդրման կամ ընթերցման ընթացքում գրառումներ կատարել հետագայում գրավոր խոսքում օգտագործելու նպատակով՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
6. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով:
7. գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունը ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունը առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
· ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային գիտահետազոտական աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև գերմաներենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Gabrieljan J. u. a., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում և մասնագիտական ոլորտում:
2. Տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Մ03-3
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում
· ապահովել արդեն ձեոք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով
· ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն
2. սահմանել լեզվի գիտական ոճի ձևաբանական և շարահյուսական առանձնահատկությ ունները
3. ներկայացնել մասնագիտական տեքստերի վերլուծության տարբեր ձևերը
4. դրսևորել մասնագիտական տեքստի պլաններ, ամփոփագրեր կազմելու սկզբունքների իմացություն
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծել ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը՝ տարանջատելով հիմնական բովանդակությունը երկրորդականից, ինքնուրույն կազմել տեքստ մասնագիտական թեմայով
5. տիրապետել մասնագիտական տեքստի թարգմանության հմտություններին
6. կիրառել մասնագիտական տեքստի հետ աշխատելու հնարքներ՝ տեքստի համառոտ և ընդարձակ նկարագրում, տարբեր տեսակի պլանների կազմում
7. կազմել մասնագիտական թեմաներով ռեֆերատաներ, զեկույցներ, գիտական տեքստերի ամփոփագրեր
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8. ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները ռուսալեզու աղբյուրներից
9. քննարկել և վերլուծել մասնագիտական խնդիրներր ռուսերենով
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում
· ապահովել արդեն ձեոք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով
· ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք
· ինքնուրույն աշխատանք
· թիմային աշխատանք
· բանավոր ներկայացում
· գրավոր և բանավոր հարցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի վերջում ամփոփիչ գրավոր ստուգողական աշխատանքի արդյունքների վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Амиантова Э.И. Лексика русского языка. Сборник упражнений. Москва, Наука, 2006
  • Аникина М.А. Синтаксис сложноподчиненного предложения, Москва, Русский язык, 2000
  • Балыхина Т.М. Формы работы над учебным текстом по специальности// Методические рекомендации к обучению учебно-профессиональному общению студентов-иностранцев и специалистов в вузах нефилологического профиля, Донецк, 1990
  • Демидова А.К. Пособие по русскому языку. Научный стиль речи. Оформление научной работы, Москва, Русский язык, 1991
  • Ласкарева Е.Р. Чистая грамматика, СПБ, Златоуст, 2006
  • Хавронина С.А, Клобукова Л.П, Михалкина И.В. Курс для деловых людей, Москва, ПАИМС, 1993
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ընդհանուր գիտական և նեղ մասնագիտական տերմինաբանության առանձնահատկությունները
2. Գիտական ոճի ձեաբանական առանձնահատկությունները
3. Գիտական ոճին հատուկ շարահյուսական կառուցվածքները
4. Տարբեր իմաստային կապերի արտահայտման միջոցները գիտական տեքստում
5. Մասնագիտական տեքստի համառոտ և րնդարձակ ներկայացում
6. Գիտական ոճի ժանրեր՝ ռեֆերատ, զեկուցում, հոդված, ամփոփագիր
7. Ռեֆերատների, զեկուցումների, ամփոփագրերի շարադրման սկզբունքները
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ գործնական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Մ3-4
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել ուսանողների բակալավրից ից ստացած բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններն ու գիտելիքները, հասնելով դրանց միջինից բարձր մակարդակը՝ ինտերակտիվ, լսողական և տեսալսողական վարժությունների օգնությամբ,
· ընդլայնել ծրագրային բառապաշարը,
· ներկայացնել քերականական կառույցներ և կաղապարներ, որոնք գտնելւ են իրենց գործնական կիրառությունը գրավոր և բանավոր խոսքի մեջ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. զարգացնել ուսանողների օտարալեզու խոսք լսելու, ընկալելու և ինքնուրույն վերարտադրելու հմտություններ, քննարկումներ ծավալել և ինքնուրույն կարծիք հայտնել տարբեր թեմաների շուրջ՝ օգտագործելով համապատասխան բառապաշարը,
2. բացատրել բառային միավորների խոսքաիրավիճակային իմաստները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները հաղորդակցական տարբեր համատեքստերում,
4. վերլուծել տարատեսակ քերականական դրսևորումները բանավոր և գրավոր հաղորդակցման ժամանակ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ.
5. վերլուծել ոլորտին առնչվող համացանցային ռեսուրսներից (գիտական պարբերականներ, միջազգային գիտական շտեմարաններ, և այլն) քաղված նյութը,
6. շարադրել (գրավոր և բանավոր) ֆրանսերեն հարուստ բառապաշարով տեքստեր՝ կիրառելով ստեղծագործական հմտություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել ուսանողների բակալավրից ից ստացած բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններն ու գիտելիքները, հասնելով դրանց միջինից բարձր մակարդակը՝ ինտերակտիվ, լսողական և տեսալսողական վարժությունների օգնությամբ,
· ընդլայնել ծրագրային բառապաշարը,
· ներկայացնել քերականական կառույցներ և կաղապարներ, որոնք գտնելւ են իրենց գործնական կիրառությունը գրավոր և բանավոր խոսքի մեջ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, ինքնուրույն և տնային աշխատանքների կատարում:
2. Ինտերակտիվ մեթոդներ, մասնակցություն քննարկումներին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Tendances B1, J. Girardet-J. Pécheurm C : Gibbe- Marie-Louise Parizet ; CLE nternational
  • Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Barféty M., Compréhension écrite /orale A2+/B1, CLE internationale, Paris, 2007
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Աշխատանք և գրասենյակային գործ,
2. Դրամ և բանկային համակարգ,
3. Խանութներ և գնումներ,
4. Անձի ի միջ,
5. Ճամփորդություն,
6. Ընկերական շփումներ,
7. Դատական հայց,
8. Ինտեգրում մասնագիտական միջավայրում,
9. Սպառում։

Մասնագիտական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ09
1. Դասընթացի նպատակ
· Արևելահայերենի և արևմտահայերենի քերականական տարբերությունների մասին ամբողջական գիտելիքներ,
· երկու գրական լեզուների ձևավորման ու զարգացման փուլերի վերաբերյալ խորքային իմացություններ,
· երկու գրական լեզուների ձևավորման բարբառային հիմքերի մասին համակարգային գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. որոշել աշխարհաբարի երկու ճյուղերի զարգացման ընթացքի առանձնահատկությունները,
2. նկարագրել արևելահայերենի և արևմտահայերենի լեզվական բոլոր մակարդակների ընդհանրություններն ու տարբերությունները,
3. նկարագրել աշխարհաբարի տրոհման լեզվական գործոնները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գնահատել աշխարհաբարի երկու ճյուղերի զարգացման ընթացքի առանձնահատկությունները,
2. իրականացնել հնրյունական, բառային և քերականակական վերլուծություններ,
3. վերլուծել արևելահայերեն և արևմտահայերեն գրական տարաբնույթ տեքստեր և կատարել փոխարկումներ։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծել և գնահատել տարաբնույթ տեքստեր ըստ գրական լեզվի երկու տարբերակների:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Արևելահայերենի և արևմտահայերենի քերականական տարբերությունների մասին ամբողջական գիտելիքներ,
· երկու գրական լեզուների ձևավորման ու զարգացման փուլերի վերաբերյալ խորքային իմացություններ,
· երկու գրական լեզուների ձևավորման բարբառային հիմքերի մասին համակարգային գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են գրավոր, ուսանողները ներկայացնում են հետազոտական աշխատանք, գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աբեղեան Մ., Մեր երկու գրական լեզուի միութեան խնդիրը, «Արարատ», Էջմիածին, 1897։
  • Աճառեան Հ., Քննութիւն պոլսահայ բարբառի, Ե., 1941։
  • Ավետիսյան Յու., Արևելահայերենի և արևմտահայերենի զուգադրական քերականություն, Ե., 2007։
  • Սաքապետոյան Ռ.,Արևմտահայերեն-արևելահայերեն բառապաշարային առանձնահատ­կու­թյունները, Ե., 2004։
  • Սաքապետոյան Ռ., Արևմտահայերեն - արևելահայերեն նոր բառարան, Ե., 2011։
  • Սաքապետոյան Ռ., Արևմտահայերենի դասագիրք, Ե., 2006։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գրական արևմտահայերենի ձևավորումը:
2. Արևելահայերենի և արևմտահայերենի փոխհարաբերությունը. միօրինակացման հարցեր:
3. Ձևաբանություն։ Գոյականի իմաստային-քերականական խմբերը։
4. Գոյականի քերականական կարգերը. հոլովի կարգը արևմտահայերենում և արևելահայերենում։
5. Գոյականի քերականական կարգերը. առկայացումը արևմտահայերենում և արևելահայերենում։
6. Ածականը արևելահայերենում և արևմտահայերենում:
7. Անուն խոսքի մասրի առանձնահատկությունները գրական երկու լեզուներում:
8. Թվականը գրական երկու լեզուներում. փոխանուն ածականներ և թվականներ։
9. Դերանվան առանձնահատկությունները։
10. Դերանունների շարահյուսական կիրառությունը։
11. Բայի կազմության առանձնահատկությունները գրական երկու լեզուներում։
12. Բայի դիմավոր կամ եղանակային ձևերի կազմությունը երկու գրականներում։
13. Բայի խոնարհման համակարգի առանձնահատկությունները արևելահայերենում և արևմտահայերենում։
14. Բայի բաղադրյալ ժամանակային ձևերը արևմտահայերենում և արևելահայերենում:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ10
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել արևմտահայերենի առաջացման և արդի վիճակի հիմնական առանձնահատկություններին,
· սովորեցնել արևմտահայերենի հնչյունական և բառապաշարային հիմնական տարբերությունները արևելահայերենից:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա) մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գիտակցել արևմտահայերենի ձևավորման առանձնահատկու­թյունները,
2. ներկայացնել գրական լեզուների հնչյունական և բառապաշարային յուրահատկությունները:

բ) գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. տարբերակել հայերենի երկու տարբերակների արտասանական, ուղղագրական և հնչյունափոխական առանձնահատկությունները,
4. տարանջատել արևելահայ-արևմտահայ բառազույգերը և դրանց ձևային-իմաստային տարբերությունները,
5. ներկայացնել արևմտահայերենի բառակազմական առանձնահատկությունները:

գ. ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
6. ստացած գիտելիքներն ու կարողությունները կիրառել գործնականում՝ արևմտահայերենով ճիշտ և նպատակային հաղորդակցում իրականացնելու համար:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել արևմտահայերենի առաջացման և արդի վիճակի հիմնական առանձնահատկություններին,
· սովորեցնել արևմտահայերենի հնչյունական և բառապաշարային հիմնական տարբերությունները արևելահայերենից:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. տեսալսումների կազմակերպում:
4. հանձնարարականներ (էսսեներ):
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են գրավոր, ուսանողները ներկայացնում են հետազոտական աշխատանք, գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աբեղյան Մ., Մեր երկու գրական լեզուի միութեան խնդիրը, «Արարատ», Էջմիածին, 1897:
  • Աճառյան Հր., Հայոց լեզվի պատմություն, մաս II, Երևան, 1951:
  • Այտընյան Ա., Քննական քերականություն աշխարհաբար կամ արդի հայերեն լեզվի, Երևան, 1987:
  • Առաքելեան Կ., Արդի հայերէնի քերականութիւն, Բ. գիրք, Պէյրութ, 1998:
  • Առաքելեան Կ., Արդի հայերէնի քերականութիւն, Գ. գիրք, Պէյրութ, 1998:
  • Ավետիսյան Յու., Արևելահայերենի և արևմտահայերենի զուգադրական քերականություն, Երևան, 2007:
  • Եղիայեան Ա., Արեւմտահայերէնի ուղղագրական, ուղղախօսական, ոճաբանական ուղեցոյց. https://nayiri.s3.amazonaws.com/A+Manual+for+Western+Armenian+-+Armenag…
  • Չոլաքեան Յ., Ֆիշենկճեան Ա. (Ֆչնկջեան), Գրական արեւմտահայերէնի ուսումնասիրութեան պատմութիւն, Երեւան, 2016։
  • Չոլաքեան Յ., Արեւմտահայերէն (կանոնակարգ եւ խնդիրներ): Ա.. գիրք, Երեւան, 2017։ /https://artsakhlib.am/wp-content/uploads/
  • 0. Չոլաքեան Յ., Արեւմտահայերէնի կանոնարկման հարցեր (Չթեքուող խօսքի մասեր), Երեւան, 2018։
  • Չոլաքեան Յ., Արեւմտահայերէն (կանոնակարգ եւ խնդիրներ): Բ. գիրք, Երեւան, 2019։ / http://language.sci.am/sites/default/files/book/arewmtahayeren_b_girk.p…
  • Տասնապետեան Ե., «Քերականութիւն», Անթիլիաս, 1990։
  • Ֆիշենկճեան Ա., Արեւմտահայերէնի քերականութեան պատմութիւն (Յետայտընեանական շրջան), Երեւան, 2018։/
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայերենի զարգացման փուլերը. արևմտահայերենի ձևավորումը։
1. Արևմտահայերենի հնչյունական համակարգը. ուղղագրություն. բաղաձայնական համակարգի արտասանական առանձնահատկությունները. հնչյունափոխություն։
2. Արևմտահայերենի ձևաբանական համակարգը. գոյական խոսքի մասի հոգնակիի թվի կազմություն, հոլովիչներ-հոլովաձևեր և նրանց արտահայտչաձևերը խոսքի մեջ։ Դերանուններ և բայական խոնարհման եղանակաձևերը, արևմտահայերենի խնդրառությունը /մնացեալ խոսքի մասերուն անդրադառնալ վարժութիւններով/։
3. Արևմտահայերենի և արևելահայերենի ձևաբանական համակարգերի ընդհանրություններն ու տարբերությունները։
4. Արևմտահայերենի և արևելահայերենի շարահյուսական համակարգերի ընդհանրություններն ու տարբերությունները (նաև արևմտահայերենի շարադասություն):
2-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ12
1. Դասընթացի նպատակ
1. հայկական մշակույթի զարգացման հիմնական փուլերին, կարևոր ստեղծագործություններին:
2. Հայոց պատմության պարբերացման շրջանակներում պատմամշակութային հարուստ ժառանգությանը:
3. Ներկայացնել հայ մշակույթի նշանավոր ներկայացուցիչներին, և նրանց թողած արժեքավոր ժառանգությունը, ցույց տալ այդ ժառանգության առանձնահատկությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն

1. Ի ցույց դնել ստացած գիտելիքները:
2. Հստակ տարանջատել հայ մշակույթի պարբերաշրջանները:
3. Տարբերել հայ մշակույթի բնորոշ առանձնահատկությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ

4. Վերարտադրել ստացված գիտելիքները:
5. Սահմանել մշակութաբանությանը բնորոշ հասկացությունները:

գ. ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ

6. ներկայացնել հայկական մշակույթի կարևորագույն հուշարձանների ստեղծման պատմություններն ու գեղարվեստական առանձնահատկությունները,
7. գիտակցել դրանց կերտման պատճառներն ու զարգացման կարևորագույն փուլերը,
8. ճանաչել հնագույն և միջնադարյան շրջանների հայ մշակույթի հատընտիր նմուշները, հայ արվեստի գանձարանի բացառիկ օրինակներին բնորոշ յուրահատկությունները, կծանոթանա նորագույն շրջանի արվեստագետների կենսագրությանը և կկարողանա տարանջատել նրանցից յուրաքանչյուրի անհատական աշխատաեղանակը։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. հայկական մշակույթի զարգացման հիմնական փուլերին, կարևոր ստեղծագործություններին:
2. Հայոց պատմության պարբերացման շրջանակներում պատմամշակութային հարուստ ժառանգությանը:
3. Ներկայացնել հայ մշակույթի նշանավոր ներկայացուցիչներին, և նրանց թողած արժեքավոր ժառանգությունը, ցույց տալ այդ ժառանգության առանձնահատկությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գիտագործնական քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 1, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1971:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 2, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1984:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 3, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1976:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 4, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1972:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 5, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1974:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 6, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1981:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 7, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1967:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. 8, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1970:
  • Մ.Ս. Կարապետյան, Է. Գ. Գևորգյան, Խորհրդային Հայաստանը 1920-1991 թվականերին, Երևան, 2007:
  • 0. Ս. Ա. Սարգսյան, Մշակույթի տեսություն և հայ մշակույթի պատմություն, Երևան, 2004:
  • Հայոց պատմություն, խմբագրությամբ` Հ. Սիմոնյանի, Երևան, 2012:
  • Հայ մշակույթի նշանավոր գործիչները V- XVIII դարեր, խմբագրությամբ` Էդ. Աղայանի, Երևան, 1976:
  • Der Nersessian S., L'Art Arménien, Paris, 1977.
  • Дурново Л., Краткая история древнеармянской живописи, Ереван, 1957.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մշակույթը որպես ազգային երևույթ:
2. Հին Հայկական մշակույթը (Նախնադարյան Հայաստանի մշակույթը, Արարատյան թագավորության մշակույթը):
3. Հելլենիստական մշակույթը Հայաստանում և նրա ազդեությունը հետագա դարերի հայ մշակույթի զարդագման վրա:
4. Հայ մշակույթի ոսկեդարը և նրա հաղորդած մշակութային լիցքերը:
5. Հայ մշակույթի առանձնահատկությունները զարգացած ավատատիրության շրջանում:
6. Մանուել և Մոմիկ ճարտարապետների ժառանգությունը:
7. Հայ մշակույթի զարգացման առանձնահատկությունները XIV- XVIII դդ.:
8. Մշակույթի առանցքային դերը հայրեինքի և հայրենասիրության ձևավորման գործոմ:
9. Հայ մշակույթի զարգացման նախադրյալները XIX դ. երկրորդ կեսին և XX դ. սկզբին:
10. Խորհրդահայ մշակույթի ազգային ու համամարդկային ընդգրկումը 1920-1940 թթ.:
11. Հայ մշակույթի զարգացման առանձնահատկությունները Սփյուռքում 1920-1940 թթ.:
12. Խորհրդային Հայաստանի մշակույթը հետպատերազմյան ժամանակաշրջանում (1946-1991 թթ.):
13. Արժեքները մշակույթի համակարգում։
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ05
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին փոխանցել հայագիտության միջգիտակարգային բովանդակության, հայագիտության զարգացման և արդի հիմնախնդիրների վերաբերյալ խորքային գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. արտահայտել հայագիտության միջգիտակարգային բովանդակությունը,
2. ներկայացնել հայագիտության գիտակարգերից յուրաքանչյուրի էությունը,
3. լուսաբանել հայագիտության ձևավորման պատմությունը և արդի փուլի առանձնահատկությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել հայագիտությանն առնչվող հետազոտությունների առումով համապատասխան մեթոդական մոտեցումներ,
2. տարբերակել հայագիտության և գիտական այլ համակարգերի ծագումնաբանական ու տիպաբանական առանձնահատկությունները,
3. վերլուծել հայագիտությանն առնչվող գործընթացներն ու զարգացումները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին փոխանցել հայագիտության միջգիտակարգային բովանդակության, հայագիտության զարգացման և արդի հիմնախնդիրների վերաբերյալ խորքային գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է բանավոր հարցման միջոցով անցկացվող ստուգարքով։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բրուտյան Գ., Հայագիտություն և մետահայագիտություն, գիրք 1, Ե., 2004:
  • Դալլաքյան Կ., Հայ սփյուռքի պատմություն (համառոտ ակնարկ), Ե., 2004։
  • Եղիազարյան Ա. և այլք, Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերությունները 1918 թվականից մինչև մեր օրերը, Ե., 2017։
  • Զաքարյան Ս., Հայոց ինքնության հիմնահարցեր, Ե., 2020։
  • Խուդինյան Գ., Հայագիտությունը 21-րդ դարում: Մաս առաջին. Ազգային շահերը և հայագիտության նպատակները մրցակցային նոր միջավայրում, «21-րդ դար», 2004, N 1, էջ 24-42:
  • Խուդինյան Գ., Հայագիտությունը 21-րդ դարում: Մաս երկրորդ. Հայագիտության գործառույթները ազգային շահերի պաշտպանության համատեքստում, «21-րդ դար», 2004, N 2, էջ 3-29:
  • «Հայ Սփյուռք» հանրագիտարան, Ե., 2003:
  • Ս. Մալխասեանց, Հայագիտութիւնը XX-րդ դարի սկզբում, «Մուրճ» քաղաքական, հասարակական, գրական ամսագիր, 1901, N 1, էջ 128-142։
  • Հայոց պատմություն. հիմնահարցեր։ Հնագույն ժամանակներից մինչև մեր օրերը, խմբ. Հ. Սիմոնյան, Ե., 2000։
  • 0. Ղազարյան Ա., Պատմության առարկան, գործառույթները և հիմնական մեթոդները, «Բանբեր Երևանի համալսարանի», «Փիլիսոփայություն, հոգեբանություն», 2017, N 3, էջ 45-57:
  • «Հայոց պատմության նոր պարբերացման խնդիրները», «Հայագիտության հարցեր», 2017, N 2։
  • Յուզբաշյան Կ., Հայագիտության ներածություն, Ե., 2006:
  • Марр Н., К вопросу о задачах арменоведения, Журнал Министерства народного просвящения, т. 2, 1890.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայագիտությունը որպես գիտական համակարգ. հետազոտության սկզբունքներ և մեթոդաբանություն:
2. Հայագիտական եզրույթաբանություն:
3. Հայագիտության ծագումը, զարգացումն ու բովանդակությունն արդի փուլում:
4. Հայագիտության համակարգի գիտակարգերը:
5. Հայոց պատմության հիմնահարցերի էությունը:
6. Հայոց պատմության պարբերազման իմնական սկզբունքները. սփյուռքի գործոնը։
7. Հայ գրականության հիմնախնդիրները:
8. Հայոց լեզուն, նրա ճյուղերն ու բարբառները:
9. Հայ մշակույթի առանձնահատկությունները:
10. Հայկական Սփյուռք. արդի հիմնախնդիրներ:
1-ին կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ06
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ներկայացնել հայերենի ուղղագրության համառոտ պատմությունը,
· սովորեցնել ավանդական ուղղագրության սկզբունքները,
· ներկայացնել աբեղյանական ուղղագրության հիմնական սկզբունքները,
· ծանոթացնել վերջին տասնամյակներում մամուլում ծավալված ուղղագրա­կան բանավեճերին:
· ներկայացնել աշխարհաբարի երկփեղկման արդյունքում գրական երկու լեզուների՝ արևելահայերենի և արևմտահայերենի տարբերակումը, ինչպես նաև նրանց հնչյունական համակարգի և բառապաշարի ընդհանրություններն ու տարբերությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. Մասնագիտական գիտելիք և իմացություն

1. իմանալ հայերենի ուղղագրության պատմությունը,
2. նկարագրել ավանդական (դասական) ուղղագրության յուրա­հատ­կութ­յունները:

բ. Գործնական մասնագիտական կարողություններ

3. բացատրել երկու գրական լեզուների ուղղագրության սկզբունքները,
4. կիրառել ավանդական ուղղագրության կանոնները,
5. փոխադրել տեքստեր արևելահայերենի և արևմտահայերենի ավանդական ուղղագրությամբ,
6. նոր ուղղագրությամբ գրված գրաբարյան նյութը դարձնել ավանդական ուղղագրությամբ,
7. ճիշտ կարդալ և ըմբռնել գրաբարով մեզ ավանդված հայագիտական տարբեր աղբյուրներ՝ իհարկե, հին հայերենին տիրապետելու պարագայում:

գ. Ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ.

8. ներկայացնել ուղղագրական արդի բանավեճերը և առաջադրել նոր մոտեցումներ,
9. գործնականում իրականացնել ավանդական ուղղագրությամբ տեքստերի մշակում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ներկայացնել հայերենի ուղղագրության համառոտ պատմությունը,
· սովորեցնել ավանդական ուղղագրության սկզբունքները,
· ներկայացնել աբեղյանական ուղղագրության հիմնական սկզբունքները,
· ծանոթացնել վերջին տասնամյակներում մամուլում ծավալված ուղղագրա­կան բանավեճերին:
· ներկայացնել աշխարհաբարի երկփեղկման արդյունքում գրական երկու լեզուների՝ արևելահայերենի և արևմտահայերենի տարբերակումը, ինչպես նաև նրանց հնչյունական համակարգի և բառապաշարի ընդհանրություններն ու տարբերությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. բանավեճ-քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Արևելահայերենի և արևմտահայերենի զուգադրական քերականություն, Երևան, 2007:
  • Դիլբարյան Ն., Խաչատրյան Ա., Յուզբաշյան Ա., Հայերենի ավանդական ուղղագրությունը և միջին դարերում կրած փոփոխությունները, Երևան, 2015:
  • Իշխանեան Ռ., Դասական ուղղագրութեան կանոններ, Երեւան, 2007:
  • Մադոյան Ա., Հայագիտության դասականները միասնական ուղղագրության մասին, Երևան, 2005:
  • Չոլաքեան Յ., Աւանդական ուղղագրութիւն (կանոնակարգ եւ խնդիրներ), Երեւան, 2016:
  • Պողոսյան Ն., Բառգրքույկ հայերենի դասական ուղղագրության, Երևան, 2009:
  • Ֆելեքյան Մ., Ավանդական ուղղագրություն /սկզբունքներ, վարժություններ, թելադրության նյութեր/, Երևաև, 2009:
  • Աբաջյան Ա., Աբեղյանական գործող ուղղագրության անհիմն քննադատությունները, Աբեղյանական ընթերցումներ 2, հանր. գիտ. նստաշրջանի հոդվածների ժողովածու, Երևան, 2018:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայերենի զարգացման փուլերը՝ գրաբար, միջին հայերեն, աշխարհաբար:
2. Աշխարհաբարի բաժանումը երկու գրական տարբերակների՝ արևմտահայերեն և արևելահայերեն, նրանց հնչյունական առանձնահատկությունները, ընդհանրությունները;
3. Մեսրոպյան այբուբենի ծագումը, սկզբունքները, առավելությունները, կրած փոփոխությունները:
4. Տարբեր ըմբռնումներ ուղղագրության խնդիրների վերաբերյալ :
5. Է/Ե ձայնավորների արտասանությունը և ուղղագրությունը:
6. Աւ>օ>ո անցումը, նրանց արտասանությունը և ուղղագրությունը:
7. Վ հնչյունի գրությունը /վ, ւ, ու տառեր/:
8. Յ/Հ բաղաձայնների:
9. արտասանությունը և ուղղագրությունը:
10. Գրաբարի երկբարբառների և եռաբարբառների արտասանությունը և ուղղագրությունը:
11. Կը եղանակիչի ուղղագրությունը, ածանցների ուղղագրությունը, ժխտականի չ և չ’ ձևեր, տողադարձ:
12. Գրական երկու լեզուների բառապաշարի համեմատական բնութագիրը, առավելապես արևմտահայերենին բնորոշ բառեր, արևելահայերենում և արևմտահայերենում բառիմաստային տարբերություններ ունեցող բառեր:
13. Մ. Աբեղյանը և նոր բանավեճերը ուղղագրական բարեփոխման մասին:
14. 1922թ. ուղղագրական բարեփոխման հիմնական սկզբունքները:
15. 1940թ. ուղղագրականմասնակի բարեփոխումը:
16. Աբեղյանական ուղղագրության քննադատությունները:
1-ին կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ07
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին տրամադրել Սփյուռքի, որպես Հայոց ցեղասպանության հետևանք, ձևավորման վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· ներկայացնել Սփյուռքի պատմությունը, այնտեղ տեղի ունեցող գործընթացները և Հայրենիք-Սփյուռք կապերի հիմնական փուլերը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն

1. արտահայտել Սփյուռքի պատմությանն առնչվող երևույթների բովանդակությունը,
2. սահմանել Սփյուռքի պատմության հիմնական փուլերը,
3. լուսաբանել Սփյուռքի ձևավորման պատմությունը և կերպափոխումներն արդի փուլում:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ

4. կիրառել Սփյուռքին առնչվող առանձին իրադրությունների վերլուծության առումով համապատասխան մեթոդական մոտեցումներ,
5. տարբերակել Սփյուռքի ծագումնաբանական ու տիպաբանական առանձնահատկությունները,
6. վերլուծել Սփյուռքին առնչվող գործընթացներն ու զարգացումները:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին տրամադրել Սփյուռքի, որպես Հայոց ցեղասպանության հետևանք, ձևավորման վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· ներկայացնել Սփյուռքի պատմությունը, այնտեղ տեղի ունեցող գործընթացները և Հայրենիք-Սփյուռք կապերի հիմնական փուլերը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գիտագործնական քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայ սփյուռք: Հանրագիտարան, Ե., 2003:
  • Դալլաքյան Կ., Հայ սփյուռքի պատմություն (համառոտ ակնարկ), Ե., 2004:
  • ՄելքոնյանԷդ., Ներգաղթ, հայրենադարձություն, դիսկուրսիվ տերմինաբանությունը Հայաստան-Սփյուռք հարաբերություններում, Հայ գաղթականությունը և հայրենիք-սփյուռք կապերը 1918-1985 թթ., միջազգային գիտաժողովի զեկուցումներ, Ե., 2011:
  • Дятлов В., Эдуард Мелконян,АрмянскаяДиаспора: Очерки социокультурной типологии, Е., 2009.
  • Sheffer G., Diaspora politics: at home aԲroad. New York, 2003.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական գաղթավայրերը Հայոց ցեղասպանության նախօրյակին:
2. Հայոց ցեղասպանությունը և տեղաշարժերը գաղթավայրերում:
3. Սփյուռքը` Ցեղասպանության հետևանք:Հայաստանի առաջին Հանրապետության քաղաքականությունը Սփյուռքի նկատմամբ:
4. Խորհրդային Հայաստան-Սփյուռք հարաբերությունները 1921-1937 թթ.:
5. Ներազգային կենսագործունեության միջավայրերի ձևավորումը Սփյուռքում։ Համասփյուռքյան կազմակերպությունների ի հայտ գալը:
6. Սփյուռքի առաջին շրջանի համայնապատկերը:
7. Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերությունները 1945-1991 թթ.:
8. Մերձավոր Արևելքի հայկական համայնքներն արդի փուլում:
9. Եվրոպայի հայկական համայնքներն արդի փուլում:
10. Ամերիկայի հայկական համայնքներն արդի փուլում: 11. Հետխորհրդային երկրների հայկական համայնքներն արդի փուլում: 12. Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերություններն արդի փուլում:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ08
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել հայագիտության՝ որպես բազմագիտակարգային համակարգի էությունն ու նրա բաղկացուցիչ գիտաճյուղերի բովանդակությունը,
· հաղորդել հայագիտության ձևավորման և զարգացման պատմությունն ու առանձնահատկությունները,
· քննարկել հայագիտության և նրա բաղկացուցիչ գիտաճյուղերի հիմնախնդիրներն արդի փուլում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել հայագիտության, որպես արդիական գիտական համակարգ, տեղն ու դերը այլ գիտությունների միջավայրում,
2. ներկայացնել հայագիտության բաղկացուցիչ գիտաճյուղերին բնորոշ տեսամեթոդական մոտեցումներն ու հիմնադրույթները,
3. լուսաբանել հայագիտության բաղկացուցիչ գիտաճյուղերին բնորոշ եզրույթների բովանդակությունը, հիմնական սահմանումներն ու փոխակերպումները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել հայագիտության բաղկացուցիչ գիտաճյուղերի թեմատիկ վերլուծության առումով համապատասխան մեթոդական մոտեցումներ,
5. տարբերակել հայագիտության բաղկացուցիչ գիտաճյուղերի ծագումնաբանական ու տիպաբանական առանձնահատկությունները, արդի փուլի հիմնական բնորոշիչները,
6. վերլուծել հայագիտության բաղկացուցիչ գիտաճյուղերին առնչվող գործընթացներն ու զարգացումները ՀՀ-ում և սփյուռքում:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. վերարտադրել ստացված տեսամեթոդաբանական գիտելիքները հայագիտության և նրա բաղկացուցիչ գիտաճյուղերի վերաբերյալ,
8. գիտակցել հայագիտության բազմագիտակարգային բնույթը և վերարտադրել հայագիտության բաղկացուցիչ գիտաճյուղերից յուրաքանչյուրի ընձեռած գիտելիքներն ու գիտատեսական մոտեցումները,
9. ներկայացնել հայագիտության արդիական հիմնախնդիրները:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել հայագիտության՝ որպես բազմագիտակարգային համակարգի էությունն ու նրա բաղկացուցիչ գիտաճյուղերի բովանդակությունը,
· հաղորդել հայագիտության ձևավորման և զարգացման պատմությունն ու առանձնահատկությունները,
· քննարկել հայագիտության և նրա բաղկացուցիչ գիտաճյուղերի հիմնախնդիրներն արդի փուլում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. քննարկումներ և բանավեճեր,
3. ուսանողի ինքնուրույն և խմբային աշխատանք,
4. տեսական գրականության ինքնուրույն ուսումնասիրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, թեմատիկ զեկույցներ ներկայացնելու միջոցով, գնահատվում է 8 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Եղիազարյան Ա., «Հայաստանը Բագրատունյաց դարաշրջանում» դասընթացի ուսումնամեթոդական սկզբունքները և առանձնահատկությունները, «Պատմություն և քաղաքականություն» գիտական հանդես, 2020, N 3, էջ 60-72:
  • Հայաստանի Հանրապետության՝ հայագիտության ոլորտի զարգացման ռազմավարություն 2011-2025 թթ:
  • Հովհաննես Քաջազնունի, Ազգ և Հայրենիք, Բեյրութ, Բեյրութ,1979:
  • Հայնրիխ Հյուբշման, Հայագիատական ուսումնասիրություններ,ԵՊՀ հրատ,Եր,2014:
  • Հարությիւն վրդ.Պզտիկեան Մխիթար վրդ Սեբաստացիի և Մխիթարեաններու նպաստը հայ մշակոյթին,Երևան, 2003:
  • Եղիազարյան Ա. և ուր., Հայրենիք -Սփյուռք հարաբերությունները 1918 թվականից մինչև մեր օրերը, Երևան,2017:
  • Զաքարյան Ս., Հայոց ինքնության հիմնահարցեր, Ե., 2020:
  • «Հայագիտությունը և արդի ժամանակաշրջանի մարտահրավերները», հայագիտական երկրորդ միջազգային համաժողովի զեկուցումների ժողովածու, Ե., 2014:
  • Ղազարյան Ա., Պատմության առարկան, գործառույթները և հիմնական մեթոդները, «Բանբեր Երևանի համալսարանի», «Փիլիսոփայություն, հոգեբանություն», 2017, N 3, էջ 45-57:
  • 0. Յուզբաշյան Կ., Հայագիտության ներածություն. ուսումնական ձեռնարկ, Ե., 2006:
  • Марр. Н., К вопросу о задачах арменоведения, “Журнал министерства народного просвящения”,
  • С.-Петербург, июль, 1899, с. 241-250.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայագիտությունը որպես բազմաճյուղ գիտական համակարգ:
2. Հայագիտության համակարգի գիտաճյուղերի գիտատեսական հիմունքները:
3. Հայագիտության զարգացման առանձնահատկությունները:
4. Հայագիտության համակարգի գիտաճյուղերի գիտատեսական նվաճումները:
5. Հայկական պատմագիտությունն արդի փուլում:
6. Հայ մշակութաբանության արդի փուլի հնարավորություններն ու մարտահրավերները:
7. Հայկական սփյուռքի արդի փուլի ուսումնասիրության գիտատեսական և մեթոդաբանական հիմունքները:
8. Հայ բանասիրության արդիական հիմնահարցերը:
9. Հայկական ինքնության ուսումնասիրություններն արդի փուլում. տեսամեթոդական մոտեցումներ:
10. Հայագիտությունը սփյուռքում. մարտահրավերներ և հեռանկարներ:
2-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ13
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել ուսանողների մասնագիտական հմտությունները պատմագիտության ընձեռած դասական և ժամանակակից մեթոդների միջոցով,
· նրանց ներկայացնել համաշխարհային պատմության համատեքստում Հայոց պատմությունը՝ պատրաստել պատմագիտության դաշտում Հայոց պատմության մարտահրավերներին դիմակայելու ունակ մասնագետներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն

1. ներկայացնել Հայոց պատմության հիմնական սկզբունքները, հայեցակարգերը և հիմնախնդիրները,
2. ձևակերպել Հայոց պատմության հիմնահարցերը,
3. լուսաբանել պատմագիտության դաշտում Հայոց պատմության հիմնահարցերի շուրջ առկա վերլուծությունները, հետազոտական և մանկավարժական աշխատանք կատարելու հիմնարար սկզբունքները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ

1. կիրառել պատմագիտական բնույթի աղբյուրների հավաքման, պահպանման և մշակման արխիվների, գրադարանների և համացանցի ընձեռած մեթոդները,
2. օգտագործել ժամանակակից տեղեկատվական տեխնոլոգիաները պատմագիտական ուսումնասիրություններ կատարելիս,
3. իրականացնել ինքնուրույն մասնագիտական գործունեություն, ինչպես նաև իրականացնել հետազոտական աշխատանքներ պատմագիտության ոլորտում:

գ. ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ

1. գիտակցել Հայոց պատմությանը բնորոշ գիտելիքների համակարգման անհրաժեշտությունը,
2. գիտակցել Հայոց պատմության արդիական հիմնախնդիրները:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել ուսանողների մասնագիտական հմտությունները պատմագիտության ընձեռած դասական և ժամանակակից մեթոդների միջոցով,
· նրանց ներկայացնել համաշխարհային պատմության համատեքստում Հայոց պատմությունը՝ պատրաստել պատմագիտության դաշտում Հայոց պատմության մարտահրավերներին դիմակայելու ունակ մասնագետներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գիտագործնական քննարկում,
3. լսարանային ցուցադրություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայոց պատմություն, խմբ.`Սիմոնյան Հ., ԵՊՀհրատ., Եր., 2012:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., հատոր 1-8, Ե., 1967-1984:
  • Հայոց պատմություն, հ. 2-րդ, Գիրք 2-րդ, Եր., 2014, հ. 3-րդ, Գիրք 1-ին և Գիրք 2-րդ, Եր., 2010, հ. 4-րդ, Գիրք 1-ին, Եր., 2010:
  • Մինասյան Է., Հայաստանի երրորդ հանրապետության պատմություն, ԵՊՀ հրատ., Եր., 2013:
  • Ձեռնարկ - մեթոդական ուղեցույց «Հայոց պատմություն» բուհական դասընթացի (բակալավրի և մագիմտրատուրայի ուսանողության համար), Մինասյան Է., Վարդանյան Ա. (կազմողներ), Պոլիգրաֆ հրատ., Ստեփանակերտ, 2008:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայոց պատմության աղբյուրագիտական և պատմագիտական հենքը։
2. Հայ ժողովրդի ծագումն ու կազմավորումը։
3. Արարատյան թագավորությունը. հիմնահարցեր:
4. Երվանդունիների թագավորության ծագումն ու պատմական ընթացքը։
5. Արտաշեսյան թագավորությունը. հայ ժողովրդի միավորման գործընթացի առանձնահատկությունները:
6. Արշակունիների արքայատոհմը Մեծ Հայքում. քրիստոնեության՝ պետական կրոն ընդունման և ոսկեդարի նախադրյալները։
7. Հայաստանը 5-9-րդ դարերում: Հայոց պետականության հիմնահարցը։
8. Հայաստանը Բագրատունյաց դարաշրջանում
9. Զաքարյանները Հայաստանում:
10. Կիլիկիո հայոց պետությունը:
11. Հայ մշակույթը հին և միջին դարերում. զարգացման առանձնահատկություններ:
12. Հայաստանը օտար նվաճողների տիրապետության ներքո և ազատագրության հիմնահարցը 15-19-րդ դդ.։
13. Հայկական հարցը և Հայոց ցեղասպանության թուրքական պետական քաղաքականությունը։
14. Հայաստանի առաջին և խորհրդային հանրապետությունները։
15. Հայաստանի երրորդ հանրապետությունը:
16. Արցախյան շարժման և հայկական երկրորդ պետության ծնունդը
17. Հայկական մշակույթը նոր և նորագույն շրջանում։
18. Հայոց պատմության պարբերացման խնդիրը։
2-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ14
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել արևմտահայերենի դասավանդման յուրահատ­կություններին,
· սովորեցնել դասավանդման մեթոդական մոտեցումները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճանաչել արևմտահայերենի դասավանդ­ման մեթոդական առանձնահատկու­թյունները,
2. որոշել դասավանդման ընթացքում ծագող դժվարությունների, խնդիրների լուծման եղանակները:

բ. Գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. Կիրառել ուսուցման ժամանակակից մեթոդներ,
4. ընտրել մեթոդական այնպիսի միջոցներ, որոնք արդյունավետ կլինեն Սփյուռքի դպրոցներում արևմտահայերենի դասա­վանդման համար:

գ. Ընդհանուր (փոխանցելի) կարողություններ
5. Գործնականում իրականացնել արևմտահայերենի ճիշտ և նպատակային դասավանդում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել արևմտահայերենի դասավանդման յուրահատ­կություններին,
· սովորեցնել դասավանդման մեթոդական մոտեցումները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. տեսալսումների իրականացում,
4. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աբեղյան Մ., Մեր երկու գրական լեզուի միութեան խնդիրը., «Արարատ», Էջմիածին, 1897:
  • Աճառյան Հր., Հայոց լեզվի պատմություն, մաս II, Երևան, 1951:
  • Այտընյան Ա., Քննական քերականություն աշխարհաբար կամ արդի հայերեն լեզվի, Երևան, 1987:
  • Առաքելեան Կ., Արդի հայերէնի քերականութիւն, Բ գիրք, Պէյրութ, 1998:
  • Առաքելեան Կ., Արդի հայերէնի քերականութիւն, Գ գիրք, Պէյրութ, 1998:
  • Ավետիսյան Յու., Արևելահայերենի և արևմտահայերենի զուգադրական քերականություն, Երևան, 2007:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Արևմտահայերենը Սփյուռքում. ամենօրյա և մեկօրյա դպրոցներ: Դասավանդման մեթոդիկան իբրև գիտություն. դերն ու նշանակությունը լեզվի դասավանդման հարցում։
2. Դպրոցի եռաստիճան համակարգը և նրան ներկայացվող պահանջները։ Արևմտահայերենի ուսուցման ծրագիր, դասագիրք և մեթոդ։
3. Դասը իբրև ուսումնական աշխատանքի կազմակերպման ձև. դասի տեսակները:
4. Արևմտահայերէնի ուսուցման խնդիրները. ծրագրված ուսուցում։
5. Գրաճանաչության մեթոդիկա: Գրաճանաչության ուսուցման դասերի տիպերը։
6. Այբբենարանը որպես դասագիրք։
7. Ընթերցանության մեթոդիկա. խնդիրներն ու նպատակները։ Կարդալու հմտությունների զարգացում:
8. Գեղարվեստական երկերի դասավանդում (պատմվածք, հեքիաթ, ոտանավոր, առակ)։
9. Գործնական բնույթի կամ գիտահանրամատչելի նյութերի դասավանդում:
10. Արտադասարանական աշխատանքներ։
11. Հնչյուն, տառ և վանկ։
12. Բառ և նախադասություն։
13. Քերականության դերը մայրենի լեզվի ուսուցման ծրագրերում։
14. Լեզվական վարժությունների համակարգ. վերլուծական, կիրառական վարժություններ և խաղեր:
15. Շարահյուսական գիտելիքներ.նախադասության անդամներ, նախադասության տեսակներ, ուրիշի խոսք:
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ11
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել սփյուռքահայ գրականության պատմությունը և կարևորագույն հեղինակների ստեղծագործությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել սփյուռքահայ գրականության շրջափուլերի բովանդակությունը,
2. դասակարգել այս կամ այն շրջափուլի հիմնական առանձնահատկությունները, ժանրային, կառուցվածքային և գաղափարական ուղիները,
3. ճանաչել սփյուռքահայ գրականության կարևորագույն հեղինակների գլխավոր ստեղծագործություններին։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծել և գրախոսել ցանակացած գրական երկ,
5. ստեղծագործել քննադատության տարբեր ժանրաձևերով։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. կատարել հետազոտական աշխատանք գրականագիտության բանագավառում,
7. կիրառել հայ նոր և նորագույն գրականությունից ստացած գիտելիքները աշխատանքի ընթացքում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել սփյուռքահայ գրականության պատմությունը և կարևորագույն հեղինակների ստեղծագործությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները

1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են գրավոր, ուսանողները ներկայացնում են հետազոտական աշխատանք, գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աբեղեան Մ., Մեր երկու գրական լեզուի միութեան խնդիրը, «Արարատ», Էջմիածին, 1897։
  • Աճառեան Հ., Քննութիւն պոլսահայ բարբառի, Ե., 1941։
  • Ավետիսյան Յու., Արևելահայերենի և արևմտահայերենի զուգադրական քերականություն, Ե., 2007։
  • Սաքապետոյան Ռ.,Արևմտահայերեն-արևելահայերեն բառապաշարային առանձնահատ­կու­թյունները, Ե., 2004։
  • Սաքապետոյան Ռ., Արևմտահայերեն - արևելահայերեն նոր բառարան, Ե., 2011։
  • Սաքապետոյան Ռ., Արևմտահայերենի դասագիրք, Ե., 2006։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սփյուռքահայ գրականության ստեղծման նախադրյալներն ու առանձնահատկությունները:
2. Գրականությունը որպես Սփյուռքի իրականության անմիջական արտահայտման կերպ:
3. Սփյուռքահայ գրականության պարբերացումները, սերունդները:
4. Ֆրանսահայ գաղթօջախում ստեղծված գրականությունը:
5. Մերձավոր Արևելքում ստեղծված գրականությունը:
6. Ամերիկայում ստեղծված գրականությունը: Պոլսահայ գաղթօջախի գրականությունը ՙսփյուռքյան՚ շրջանում:
7. Գրական շարժումներն ու բանավեճերը Սփյուռքում:
8. Աղետը որպես Սփյուռքի ստեղծման նախադրյալ:
9. Աղետի ընկալումները գրականության մեջ (Շ. Շահնուր, Վ. Շուշանյան, Ն. Սարաֆյան, Զ. Որբունի, Հ. Զարդարյան):
10. Սփյուռքը որպես առանց կենտրոնի, զուտ լեզվական երևույթ:
11. Տարաբնույթ մոտեցումները գրականության մեջ (Մ. Իշխան, Վ. Թեքեյան, Գր. Պըլտյան, Զահրատ):
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
3-րդ կիսամյակ
3.8 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ17-1
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել գրական տեքստի պատմական զարգացման երկու մեծ շրջափուլերը՝ բանավոր և գրավոր,
· զարգացնել ուսանողների ընդհանրական մտավոր կարողությունները, սովորեցնել գրական տեքստի վերլուծության կանոններն ու մեթոդները,
· օժանդակել ուսանողներին՝ գիտակցելու և զարգացնելու իրենց տեսական գիտելիքները՝ գրական տեքստերի ազգային յուրահատկությունը որոշելու առումով, ընկալել նաև գրողի աշխարհայացքի ու ստեղծագործության կապը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել գրական տեքստի ճանաչողական նշանակությունը,
2. որոշել տեքստի կառուցվածքի բաղադրիչները՝ մատնանշելով նրանում ենթահիմքն ու ասույթը,
3. ձևակերպել և բացատրել գրական տեքստի հաղորդակցման իրադրությունը և խոսքաշարը կամ կոնտեքստը:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ընտրել և գնահատել գրական տեքստի տարբեր մասերի՝ միմյանց կապակցման յուրահատուկ միջոցները,
5. մշակել և օգտագործել գրական տեքստին բնորոշ թեմատիկ բառապաշար,
6. խմբագրել և քննարկել գրական տարաբնույթ տեքստեր:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. վերլուծել տարաբնույթ գրական տեքստեր:

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել գրական տեքստի ճանաչողական նշանակությունը,
2. որոշել տեքստի կառուցվածքի բաղադրիչները՝ մատնանշելով նրանում ենթահիմքն ու ասույթը,
3. ձևակերպել և բացատրել գրական տեքստի հաղորդակցման իրադրությունը և խոսքաշարը կամ կոնտեքստը:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ընտրել և գնահատել գրական տեքստի տարբեր մասերի՝ միմյանց կապակցման յուրահատուկ միջոցները,
5. մշակել և օգտագործել գրական տեքստին բնորոշ թեմատիկ բառապաշար,
6. խմբագրել և քննարկել գրական տարաբնույթ տեքստեր:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. վերլուծել տարաբնույթ գրական տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել գրական տեքստի պատմական զարգացման երկու մեծ շրջափուլերը՝ բանավոր և գրավոր,
· զարգացնել ուսանողների ընդհանրական մտավոր կարողությունները, սովորեցնել գրական տեքստի վերլուծության կանոններն ու մեթոդները,
· օժանդակել ուսանողներին՝ գիտակցելու և զարգացնելու իրենց տեսական գիտելիքները՝ գրական տեքստերի ազգային յուրահատկությունը որոշելու առումով, ընկալել նաև գրողի աշխարհայացքի ու ստեղծագործության կապը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. հանձնարարված գրականության ընթերցում և քննարկում,
4. միջտեքստային կապերի վերլուծություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում(ները) անցկացվում են բանավոր, թեմատիկ զեկույցներ ներկայացնելու միջոցով, գնահատվում է 8 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Յու. Ավետիսյան, Արևմտահայբանաստեղծությանլեզուն, Երևան, 2002:
  • Լ. Եզեկյան, Ոճագիտություն, Երևան, 2003:
  • Է.Ջրբաշյան, Բանարվեստի հիմունքներ, Երևան, 2011:
  • Գ. Ջահուկյան, Ֆ. Խլղաթյան, Հայոցլեզու. Տեքստագիտություն, Երևան, 1994
  • Ն. Համբարձումյան, Տեքստ և մեկնություն, Երևան, 2013:
  • Բ. Ղազարյան, Խոսքի մասերի խոսքային գործառությունները, Երևան, 1998:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գաղափար տեքստի մասին։ Տեքստագիտության կապը հարակից գիտությունների հետ։
2. Տեքստաբանությունը որպես գրականագիտական ուսումնասիրությունների ստեղծման մեթոդաբանական հիմք։
3. Ենթահիմք և ասույթ։ Իրադրություն և համատեքստ։
4. Գրական տեքստերի ազգային յուրահատկությունը։
5. Գրական տեքստերի յուրահատկությունը և պատկերման գլխավոր առարկան։ Ժամանակի և տարածության ընկալումը։
6. Գրական տեքստ և պատկերավոր մտածողություն։ Մտածողության ձևեր։
7. Գրական երկը որպես ամբողջական տեքստ։
8. Ավանդույթը և նորարարությունը գրական տեքստերում։ Տեքստերի պատմական նշանակությունը։
9. Գրական տեքստերի բովանդակությունը և ձևը։
10. Գրական տեքստերի կառուցվածը։
11. Գրական լեզու և գրական տեքստի լեզու։ Հեղինակի բառապաշարի շերտերը։
12. Թեմայի և գաղափարի միասնությունը գրական տեքստերում։
13. Բառային պատկերները գրական տեքստերում։
4-րդ կիսամյակ
3.8 ժամ շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ17-2
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել պատմական սկզբնաղբյուրների ծագումը, դասակարգումը, քննադատական վերլուծությունը,
· բացահայտել ուսումնասիրվող նյութի դասակարգային բնույթը, նրա արժանահավատությունն ու գիտական արժքը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել Հայոց պատմության աղբյուրագիտություն առարկայի դերն ու նշանակությունը,
2. տարբերել աղբյուրագիտությանը բնորոշ առանձնահատկությունները,
3. ի ցույց դնել ստացած գիտելիքները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերարտադրել ստացված գիտելիքները,
5. ծանոթացնելու Հայաստանի հին և միջնադարյան պատմության սկզբնաղբյուրների հիմնական խմբերին,
6. ներկայացնելու հայ և օտար սկզբնաղբյուրների հիմնական առանձնահատկությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. կիրառել գիտելիքները՝ ընդհանրացնելու դասավանդվող առարկայական ծրագրերը, նոր մեթոդները, ուսուցման ձևերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել պատմական սկզբնաղբյուրների ծագումը, դասակարգումը, քննադատական վերլուծությունը,
· բացահայտել ուսումնասիրվող նյութի դասակարգային բնույթը, նրա արժանահավատությունն ու գիտական արժքը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում
3. լսարանային ցուցադրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մատենագիրք Հայոց, հ. Ա - Ի, Ե., 2003:
  • Մելիք-Բախշյան Ստ., Հայոց պատմության աղբյուրագիտություն, Ե., 1996:
  • Կանոնագիրք հայոց, աշխատասիրությամբ Հակոբյան Վ., Ե., 1964:
  • «Մանր ժամանակագրություններ» XIII-XVIII դդ., հ. I, կազմեց՝ Վ. Ա. Հակոբյան,
  • Եր., 1951, հ. II, կազմեց՝ Վ.Ա. Հակոբյան, Ե., 1956:
  • «Մայր ցուցակ ձեռագրաց Սրբոց Հակոբեանց», հ. Գ., կազմեց՝ Նորայր եպիսկոպոս Պողարեան, Երուսաղէմ, 1968:
  • «Հայերեն ձեռագիր հիշատակարաններ», Ե-ԺԲ դդ., աշխատասիրությամբ՝ Ա. Ս. Մաթևոսյանի, Եր., 1988:
  • Տաշեան Հ., «Ցուցակ հայերէն ձեռագրաց մատենադարանին Մխիթարեանց ի Վիեննա», 1895:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայոց պատմության հնագույն շրջանի սկզբնաղբյուրները:
2. Հայոց պատմության հին շրջանի սկզբնաղբյուրները:
3. Հայոց պատմության վաղ միջնադարյան շրջանի սկզբնաղբյուրները:
4. Հայոց պատմության զարգացած վաղ միջնադարի սկզբնաղբյուրները:
5. Հայոց պատմության ուշ միջնադարյան շրջանի սկզբնաղբյուրները:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ15-1
1. Դասընթացի նպատակ
· հաղորդել Արցախյան հիմնահարցի ծագման վերաբերյալ հենքային գիտելիքներ,
· ձևավորել պատկերացում Արցախյան հիմնահարցի արդի փուլի մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել Արցախյան հիմնահարցի ծագումը, էությունը,
2. լուսաբանել Ղարաբաղի բռնակցումն Ադրբեջանին և վերջինի կողմից հայերի էթնիկ զտման քաղաքականությունը խորհրդային տարիներին,
3. ներկայացնել ԽՍՀՄ փլուզումն ու ազգերի հիմնահարցը,
4. բացահայտել տա­րածք­ային ամբողջա­կանության և ազգերի ինքնո­րոշման միջազգային իրա­վուն­քի սկզբունքները,
5. լուսաբանել ԼՂՀ պետականաշինության և միջազգային ճանաչման գործընթացը,
6. ներկայացնել Ղարաբաղա-արբեջանական պատերազմները և դրանց հետևանքները
7. ուսումնասիրել բանակցային ողջ գործընթացը և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի՝ փաստաթղթային գաղտանզերծված առաջարկությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
8. ներկայացնե՛լ Արցախի պատմաաշխարհագր. դիրքը, անվան ծագման ստուգաբանությունը, պատմական ակնարկ կատարել Արցախի հին ու միջին դդ. պատմությանը,
9. վերհանել Արցախն Ադրբեջանին բռնակցելու դրդապատճառները և հետևանքները,
10. տարբերակել տարածքային ամբողջականության և ազգերի ինքնորոշման սկզբունքներն ու առանձնահատկությունները,
11. գնահատել Արցախյան պատերազմների արդյունքներն ու հետևանքները,
12. բացահայտել ԼՂՀ միջազգային ճանաչմանն հասնելու համահայկական պայքարի ուղղությունները
13. վերլուծել Արցախյան հիմնախնդրի կարգավորման բանակցային գործընթացին և առաջադրված տարբերակներին,
14. քննարկել Արցախյան հիմնահարցի լուծման մեխանիզմները:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հաղորդել Արցախյան հիմնահարցի ծագման վերաբերյալ հենքային գիտելիքներ,
· ձևավորել պատկերացում Արցախյան հիմնահարցի արդի փուլի մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. քննարկումներ և բանավեճեր
3. ուսանողի ինքնուրույն և խմբային աշխատանք
4. տեսական և վերլուծական գրականության ինքնուրույն ուսումնասիրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Արշակյան Ա., Արցախյան գոյապայքար (1985-1992թթ.), Երևան 2004:
  • Բալայան Վ., Արցախի պատմությունը հնադարից մինչև մեր օրերը, Երևան, Ամարաս, 2002
  • Գեղամյան Վ., Էլբակյան Է. Իգիթյան Կ., Մելքոնյան Ս., Լեռնային Ղարաբաղի բանակցային գործընթացը. Պարտվողական ինքնավարությունից դեպի հաղթական Քարվաճառ, Երևան 2022:
  • Թորոսյան Տիգրան, Լեռնային հակամարտության կարգավորումը միջազգային իրավունքի շրջանակներում, Երևան 2008:
  • Հակոբյան Տ., ԼՂՀ հռչակումը և պետականաշինության գործընթացը (1991-1994 թթ.), Երևան 2011:
  • Հարությունյան Բ., ????? ??????? ??????? ? ??????? ?????????? ?? ???????? ??????????????? ?????? , Երևան 2016:
  • Մակարյան Լ., Նովոօգարևյան գործընթացը և Հայաստանը, Պատմություն և մշակույթ (ԵՊՀ հայագիտական հանդես, մաս Ա), Երևան 2013:
  • Քոչարյան Շ., Ինչու դեռևս կարգավորված չէ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը, 2015թ
  • Демоян Гайк, Турция и Карабахский конфликт, Ереван 2006:
  • 0. Тунян В. Фальсификация истории армянской государственности в азер­бай­джанской историографии.Ереван 2018.
  • Kazimirov V., Peace To Karabakh, M., 2014.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Արցախը հին, միջին և նոր դարերում:
2. Պատմաաշ­խարհ­ագ­րական ակնարկ:
3. Լեռնային Ղարաբաղը 1918-1921 թթ:
4. Լեռնային Ղարաբաղը ԽՍՀՄ կազմում:
5. Արցախյան շարժումը: Սումգայիթի և Բաքվի ջարդերը:
6. ԽՄԿԿ բարեփոխումների չկայացած փորձը, ազգային հիմնահարցը և ԽՍՀՄ փլուզումը:
7. Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմը Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության նկատմամբ 1991-1994 թթ.:
8. Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի կարգավոր­ման բանակ­ցա­յին գործըն­թացի սկիզբը:
9. ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ստեղծումը:
10. Արցախյան հիմնախնդրի կարգավորման բանակցային գործընթացը 1992-1997 թթ.:
11. Արցախյան հիմնախնդրի բանակցային գործընթացը 1997-2008թթ.:
12. Արցախյան հիմնախնդրի բանակցային գործընթացը 2008-2018թթ. :Ապրիլյան քառօրյա պատերազմը:
13. Թուրքիան և Ղարաբաղյան հիմնահարցը:
14. ԼՂՀ պետականաշինության և միջազգային ճանաչման գործընթացը:
15. 2020 թ. 44-օրյա Ղարաբաղա-ադրբեջանական պատերազմը:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ15-2
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել գրաբարի՝ որպես գրական լեզվի և նրա խոսակցական հիմքի դրսևորումներին,
· սովորեցնել գրաբարի լեզվական կանոններն ու քերականական ձևերը,
· զարգացնել նրանց ընդհանրական մտավոր կարողությունները, հատկապես թարգմանել կամ փոխակերպել բնագրային հատվածներ՝ քաղված գրաբար ինքնուրույն մատենագրությունից և Աստվածաշնչից:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել հին հայերենի զարգացման հիմնական փուլերը՝ ըստ համապատասխան ենթաշրջանների,
2. որոշել գրաբարի և աշխարհաբարի լեզվական նույն իրողությունները,
3. ներկայացնել և հիմնավորել գրաբարյան բառերի իմաստները, ինչպես նաև սահմանելու հին հայերենին հատուկ քերականական բազմաթիվ ձևեր, ոճեր ու դարձվածքներ:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. պարզաբանելու գրաբարի և արդի հայերենի լեզվական իրողությունների պատճառաբանվածությունը,
5. վերլուծելու արդի հայերենի տարբեր դրսևորումներ՝ հիմք ունենալով գրաբարյան կառույցները,
6. տարբերակելու գրաբար մատենագրության մեջ վկայված բառերի, նրանց իմաստների ու հետագա իմաստային ու բառաձևային փոփոությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. մեկնաբանելու և ընդհանրացնելու հին հայերենի և դրացի լեզուների աղերսները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել գրաբարի՝ որպես գրական լեզվի և նրա խոսակցական հիմքի դրսևորումներին,
· սովորեցնել գրաբարի լեզվական կանոններն ու քերականական ձևերը,
· զարգացնել նրանց ընդհանրական մտավոր կարողությունները, հատկապես թարգմանել կամ փոխակերպել բնագրային հատվածներ՝ քաղված գրաբար ինքնուրույն մատենագրությունից և Աստվածաշնչից:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. քննարկումներ և բանավեճեր
3. ուսանողի ինքնուրույն և խմբային աշխատանք
4. տեսական և վերլուծական գրականության ինքնուրույն ուսումնասիրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Առաքելյան Վ., Գրաբարի հատընտիր՝ քաղված դասական մատենագիրներից, Երևան, 1946:
  • Բեդիրյան Պ., Լեզու նախնեաց, Էջմիածին, 2000:
  • Խաչատրյան Լ., Թոսունյան Գ., Գրաբարի դասագիրք, Երևան, 2004:
  • Մկրտչյան Է., Գրաբարի դասընթաց, Երևան, 2008:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գրաբարի այբուբենը, տառերի անվանումը, թվային արժեքը, արտասանությունը և գործածությունը:
2. Ձևաբանություն. խոնարհում:
3. Գրաբարի դերբայները:
4. Բայի եղանակներն ու ժամանակները:
5. Ներկայի հիմքը և նրանից կազմվող ժամանակները:
6. Անցյալ կատարյալի հիմքը և նրանից կազմվող ժամանակները:
7. Անցյալ կատարյալ, ստորադասական եղանակի երկրորդ ապառնի, բուն հրամայական և հորդորական հրամայական ժամանակային ձևեր:
8. Անկանոն և պակասավոր բայեր: Գոյական և ածական անունների հոլովումները:
9. Արտաքին և ներքին հոլովումներ: Թվականի հոլովման առանձնահատկությունները:
10. Դերանուններ և դերանվանական հոլովում: Մակբայ, շաղկապ, ձայնարկություն:
11. Շարահյուսություն. պարզ և բարդ նախադասություններ:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ15-3
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել խմբագրական աշ­խա­տանքի յուրահատկությունները, գիտական աշխատանքի խմբագրման սկզբունքները,
· բացատրել և սովորեցնել պաշտոնական փաստաթղթերի կազմության և խմբա­գրության առաձնահատ­կութ­յուններ,
· լուսաբանել գեղարվեստական աշխատանքի խմբագրման սկզբունքները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա) մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպել տարաբնույթ տեքստերի խմբագրական գործի առանձնա­հատ­կու­թյունները,
2. ճանաչել պաշտոնական փաստաթղթերի կազմության սկզբունքները:

բ) գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. օգտագործել տեքստի խմբագրման համապատասխան սկզբունքներ,
4. կատարել տեքստի խմբագրական աշխատանք,
5. գործնականում իրականացնե պաշտոնական փաստաթղթերի գրագետ կազմում:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել խմբագրական աշ­խա­տանքի յուրահատկությունները, գիտական աշխատանքի խմբագրման սկզբունքները,
· բացատրել և սովորեցնել պաշտոնական փաստաթղթերի կազմության և խմբա­գրության առաձնահատ­կութ­յուններ,
· լուսաբանել գեղարվեստական աշխատանքի խմբագրման սկզբունքները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
1. գիտագործնական քննարկում
2. լսարանային ցուցադրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Պաշտոնական գրագրություն, Երևան, 2001:
  • Գաբրիելյան Վ., Գրավոր խոսք, Երկրորդ հրատարակություն, Երևան, 2009:
  • Պ., Խոսքի մշակույթի և ոճագիտության հիմունքներ, 2 գրքով, Երևան, 1990, 1991:
  • Քալանթարյան Պ., Գործարարության գործավարություն, Երևան, 2005:
  • Францифоров Ю., Павлова Е., От реферата к курсовой, от диплома к диссертации, М., 2003.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սրբագրական պայմանական նշաններ:
2. Բառագործածության սխալներ,
3. Արդի հայերենի շարա­դասության յուրահատկություններ,
4. Օտարաբան շարահյուսական կառույցներ։
5. Հոգնակիակազմության և հոլովական սխալներ,
6. Պաշտոնական գրագրության ձևերը (դիմում, հրաման, տեղեկանք, պայմանագիր, քաղվածք, արձանագրություն ևն). ձևային և լեզվական յուրահատկություններ:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դասախոսություն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ15-4
1. Դասընթացի նպատակ
· Սփյուռքում հայագիտության վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· Սփյուռքում հայագիտության ձևավորման և զարգացման մասին հենքային իմացություններ,
· Սփյուռքի հայագետների վաստակի վերաբերյալ համակարգային գիտելիք:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. արտահայտել Սփյուռքում հայագիտության հիմնական բնորոշիչները,
2. սահմանել Սփյուռքում հայագիտության զարգացման փուլային բովանդակությունը,
3. լուսաբանել Սփյուռքի հայագիտության դերը հայագիտության զարգացման տեսանկյունից ընդհանրապես,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել Սփյուռքի հայագիտական ձեռքբերումների արդյունքները մասնագիտական հետազոտությունների ընթացքում,
5. տարբերակել Սփյուռքում հայագիտության զարգացման հիմնական փուլերն ու ենթափուլերը,
6. վերլուծել ընդհանուր հայագիտության համար Սփյուռքի հայագիտության դերի ու նշանակության հարցերը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. բացահայտել Սփյուռքում հայագիտության և նրա զարգացման առանձնահատկությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Սփյուռքում հայագիտության վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· Սփյուռքում հայագիտության ձևավորման և զարգացման մասին հենքային իմացություններ,
· Սփյուռքի հայագետների վաստակի վերաբերյալ համակարգային գիտելիք:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. քննարկումներ և բանավեճեր
3. ուսանողի ինքնուրույն և խմբային աշխատանք
4. տեսական և վերլուծական գրականության ինքնուրույն ուսումնասիրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են՝
· ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր
· ընթացիկ ստուգում(ներ)- 8 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 5 միավոր։ Հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2,5 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Ընթացիկ ստուգում (ները) անցկացվում են բանավոր, ուսանողը ներկայացնում են թեմատիկ զեկուցում(ներ), գնահատվում է 8 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Առաքելյան Վ., Գրաբարի հատընտիր՝ քաղված դասական մատենագիրներից, Երևան, 1946:
  • Բեդիրյան Պ., Լեզու նախնեաց, Էջմիածին, 2000:
  • Խաչատրյան Լ., Թոսունյան Գ., Գրաբարի դասագիրք, Երևան, 2004:
  • Մկրտչյան Է., Գրաբարի դասընթաց, Երևան, 2008:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գրաբարի այբուբենը, տառերի անվանումը, թվային արժեքը, արտասանությունը և գործածությունը:
2. Ձևաբանություն. խոնարհում:
3. Գրաբարի դերբայները:
4. Բայի եղանակներն ու ժամանակները:
5. Ներկայի հիմքը և նրանից կազմվող ժամանակները:
6. Անցյալ կատարյալի հիմքը և նրանից կազմվող ժամանակները:
7. Անցյալ կատարյալ, ստորադասական եղանակի երկրորդ ապառնի, բուն հրամայական և հորդորական հրամայական ժամանակային ձևեր:
8. Անկանոն և պակասավոր բայեր: Գոյական և ածական անունների հոլովումները:
9. Արտաքին և ներքին հոլովումներ: Թվականի հոլովման առանձնահատկությունները:
10. Դերանուններ և դերանվանական հոլովում: Մակբայ, շաղկապ, ձայնարկություն:
11. Շարահյուսություն. պարզ և բարդ նախադասություններ:
3-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ16-1
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել հայ գրականության զարգացման տաբեր փուլերը,
· ծանոթացնել հայ բանավոր և գրավոր գրականության սկզբանվորման, ձևավորման և զարգացման փուլերին,
· հաղորդել հայ գրականության վերաբերյալ գիտատեսական ամբողջական գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գիտակցել հայ գրականության հիմնահարցերը,
2. նկարագրել հայ հին, միջնադարյան, նոր և նորագույն գրականության հիմնական զարգացումները, գրակա­նության զարգացման ընթացքը,
3. լուսաբանել հայ գրականության հիմնական շրջափուլերի բնութագրական գծերը:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել հայ գրականության համապատասխան մեթոդական մոտեցումներ,
5. տարբերակել հայ գրականության սկզբնավորման, զարգացման, ժանրային առանձնա­հատ­կությունները,
6. վերլուծել հայ գրականության բովան­դա­կա­յին շերտերը, հասկանալ գրականության հոգեբանական ներքին խնդիրները ու հարստությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել հայ գրականության զարգացման տաբեր փուլերը,
· ծանոթացնել հայ բանավոր և գրավոր գրականության սկզբանվորման, ձևավորման և զարգացման փուլերին,
· հաղորդել հայ գրականության վերաբերյալ գիտատեսական ամբողջական գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում
3. լսարանային ցուցադրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մ. Աբեղյան, Երկեր, հատոր գ, Երևան, 1968:
  • Մ. Աբեղյան, Երկեր, հատոր դ, Երևան, 1970:
  • Հայ մշակույթի նշանավոր գործիչները 5-18-րդ դարեր, Երևան, 1976:
  • Սասունցի Դավիթ, Երևան, 1939:
  • Գրիգոր Նարեկացի, Տաղեր, Երևան, 1957:
  • Գրիգոր Նարեկացի, Մատյան ողբերգության, , Երևան, 1970:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայ գրերի գյուտը:
2. Հայ գրականությունը 5-րդ դարում. Վարքագրություն (Կորյուն), պատ­մագրությունը (Ագաթանգեղոս, Փավստոս Բուզանդ, Եղիշե, Մովսես Խորենացի, Ղազար Փարպեցի):
3. «Սասնա ծռեր» վիպերգը:
4. Նարեկացին և հայկական վերա­ծնունդը:
5. Հայ առակագրությունը( Մ. Գոշ, Վ. Այգեկցի):
6. Հայ միջնադարյան քնարերգությունը (Ֆրիկ, Կոստանդին Երզնկացի, Հովհաննես Թլկուրանցի, Նահապետ Քուչակ, Սայաթ-Նովա):
7. 19-րդ դարի հայ գրականությունը: Աբովյանը հայ նոր գրականության հիմնադիր. «Վերք Հայաստանի» վեպը:
8. Պետրոս Դուրյանի ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը:
9. Րաֆֆու «Սամվել» պատմավեպը:
10. Մուրացանի «Գևորգ Մարզպետունի» պատմավեպը:
11. Գաղափար երգիծանքի մասին. Հ. Պարոնյանի «Մեծապատիվ մուրացկաններ» վիպակը:
12. 19-րդ դարավերջի և 20-րդ դարասկզբի հայ գրականությունը (Գր. Զոհրապ, Դ. Վարուժան, Եր. Օտյան, Ալ. Շիրվանզադե, Ավ. Իսահակյան, Հովհ. Թումանյան, Լ. Շանթ, Վահան Տերյան):
13. Հայ նորագույն գրականություն: Եղիշե Չարենց, Ակսել Բակունց, Հովհաննես Շիրազ, Պարույր Սևակ, Համո Սահյան:
3-րդ կիսամյակ
4 ժամ շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ16-2
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել Հայկական հարցի ծագումը, նրա բովանդակությունը ու միջազգայնացումը,
· հաղորդել խորացված գիտելիքներ Օսմանյան կայսրության և նրա իրավահաջորդ Թուրքիայի հանրապետության կողմից հայերի նկատմամբ շարունակաբար իրականացվող ցեղասպան քաղաքականության վերաբերյալ,
· ձաևավորել պատկերազցում հայ ժողովրդի ազգային ազատագրական շարժման ու ինքնապաշտպանության դրսևորումների վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. գիտակցել, թե ինչ փոխակերպումների է ենթարկվել Հայկական հարցը իր ծագումից մինչև մեր օրերը,
2. նկարագրել, թե ինչ փուլերից է բաղկացած թուրքական վարչակարգերի կողմից հայ ժողովրդի նկատմամբ իրագործված ցեղասպան քաղաքականությունը,
3. մատնանշել, թե ինչ կորուստներ է կրել հայ ժողովուրդը ցեղասպանությունից հետո և ինչ հետևանքներ է շարունակում կրել իր վրա մինչ օրս:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծել թուրքական պետության տարբեր վարչակարգերի կողմից հայերի նկատմամբ իրականացվող խտրական քաղաքականության ու ցեղասպանության շարժառիթները,
5. բացահայտել թուրքական պետության հակահայկական քաղաքականության հետապնդած նպատակները,
6. փաստարկել թուրքական տարբեր վարչակարգերի կողմից իրականացվող հակա­հայկական քաղաքականության ժառանգականությունն ու հետևողականությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել Հայկական հարցի ծագումը, նրա բովանդակությունը ու միջազգայնացումը,
· հաղորդել խորացված գիտելիքներ Օսմանյան կայսրության և նրա իրավահաջորդ Թուրքիայի հանրապետության կողմից հայերի նկատմամբ շարունակաբար իրականացվող ցեղասպան քաղաքականության վերաբերյալ,
· ձաևավորել պատկերազցում հայ ժողովրդի ազգային ազատագրական շարժման ու ինքնապաշտպանության դրսևորումների վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. հարցադրումներով սեմինար-քննարկումներ, բանավեճեր,
3. ինքնուրույն հետազոտական աշխատանքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
4. Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայաստանը միջազգային դիվանագիտության և սովետական արտաքին քաղաքականության փաստաթղթերում, (1828-1923), Ջ. Կիրակոսյանի խմբ. Եր., 1972:
  • Կիրակոսյան Ջ., Երիտթուրքերը պատմության դատաստանի առաջ, գիրք երկրորդ, Եր., 1983:
  • Армянский вопрос и геноцид армян в Турции (1913-1919), Архив МИД Кайзеровской
  • Германии, сост. В. Микаелян, Ер.,
  • Morgenthau H., AmԲassador Morgenthau’s Story, N. Y., 1918:
  • Բeylerian A., Les Grandes Puissances, L՚ Empire Ottoman et les Arméniens dans les Archives Françaises, 1914-1918, Paris, 1983.
  • Documents on Բritish Foreign Policy 1919-1939. Edited Բy E. L. Woodward and Rohan Բutler. First Series. Volume 1, London, 1947.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական հարցը իբրև Արևելյան հարցի բաղկացուցիչ, հարցի բնորոշումը:
2. Հայկական հարցի միջազգայնացումը. Սան-Ստեֆանոյի և Բեռլինի պայմանագրերով:
3. Սուլթանական կառավարության հակահայկական քաղաքականությունը:
4. Ինքնապաշտպանական մարտերը 19-րդ դ. 90-ական թթ. և 20-րդ դ. սկզբին:
5. Հայոց ցեղասպանության իրականացման թուրքական շարժառիթները, ցեղասպանության ծրագրի նախապատրաստումը:
6. Հայոց ցեղասպանության ծրագրի գործադրման փուլերը:
7. Հայկական հարցը և Հայաստանի մանդատի հարցը Փարիզի խաղաղության վեհաժողովում:
8. Հայկական հարցի վերարծարծումը Երկրորդ աշխարհամարտի ավարտին:
9. Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման ու դատապարտման գործընթացը:
10. Հայկական հարցն արդի պայմաններում:
3-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ16-4
1. Դասընթացի նպատակ
· Սփյուռք-հայրենիք հարաբերությունների (1918 թվականից մինչև մեր օրերը) վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· Սփյուռքի ձևավորման մասին հենքային իմացություններ,
· Սփյուռքի քաղաքական դերակատարության վերաբերյալ համակարգային գիտելիք:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. արտահայտել հայրենիք-սփյուռք կապերի հիմնական բնորոշիչները,
2. սահմանել հայրենիք-սփյուռք կապերի փուլային բովանդակությունը,
3. լուսաբանել սփյուռքի նկատմամբ մոտեցումները և սփյուռքի դերը հայրենի պետության համար,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել համապատասխան մոտեցումներ Սփյուռք-հայրենիք հարաբերությունների վերլուծության ընթացքում,
5. տարբերակել Սփյուռք-հայրենիք հարաբերությունների հիմնական փուլերն ու ենթափուլերը,
6. վերլուծել հայրենի պետության համար Սփյուռքի դերի ու նշանակության հարցերը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. բացահայտել Սփյուռք-հայրենիք կապերի հիմնական արտահայտությունները և դրանց բովանդակությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Սփյուռք-հայրենիք հարաբերությունների (1918 թվականից մինչև մեր օրերը) վերաբերյալ ամբողջական գիտելիքներ,
· Սփյուռքի ձևավորման մասին հենքային իմացություններ,
· Սփյուռքի քաղաքական դերակատարության վերաբերյալ համակարգային գիտելիք:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. քննարկումներ և բանավեճեր
3. ուսանողի ինքնուրույն և խմբային աշխատանք
4. տեսական և վերլուծական գրականության ինքնուրույն ուսումնասիրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Դալլաքյան Կ., Հայ սփյուռքի պատմություն (համառոտ ակնարկ), Ե., 2004,
  • Եղիազարյան Ա. և այլք, Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերությունները 1918 թվականից մինչև մեր օրերը, Ե., 2017:
  • «Հայ սփյուռք» հանրագիտարան, Ե., 2003:
  • Մինասյան Է., Հայրենիք-Սփյուռք առնչությունները 21-րդ դարասկզբին (2001-2017 թթ.), Ե., 2018:
  • Tölölyan Khachig, Armenian Diaspora, M. Ember, C. R. Ember, I. Skoggard (eds.), Encyclopedia of Diasporas. Volume I, New York: Springer, 2005, pp. 35-46.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական Սփյուռքի ձևավորումը:
2. Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերությունների պատմության պարբերացումը:
3. Հայրենիք-Սփյուռք կապերը 1918-1920 թթ.:
4. Հայրենիք-Սփյուռք կապերը 1921-1937 թթ.. հարաբերությունների խզումը:
5. Հայրենիք-Սփյուռք հարբերությունների վերականգնումը Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին. Արտասահմանյան երկրների հետ մշակութային կապի հայկական ընկերության գործունեությունը:
6. Հայրենիք-Սփյուռք կապերը 1964-1988 թթ.:
7. Հայրենիք-Սփյուռք կապերը 1991-1998 թթ.:
8. Հայրենիք-Սփյուռք կապերը 1998-2008 թթ.:
9. Հայրենիք-Սփյուռք կապերը 2008 թվականից մինչև մեր օրերը:
3-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբաթական
30 ժամ դաս., 30 ժամ գործ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1106/Մ16-4
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել ուսանողների մասնագիտական հմտությունները պատմագիտության ընձեռած քննական ժամանակա­կից մեթոդների միջոցով,
· ներկայացնել ինքնության համատեքստում հայ ինքնության հիմնախնդիրը,
· պատրաստել համաշխարհայնացման արդի գործընթացների պայմաններում ինքնության դաշտում հայ ինքնության մարտահրավերներին դիմակայելու ունակ մասնագետներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կիրառել հայ ինքնության հիմնական սկզբունքները և հիմնախնդիրներն ինքնության միջդիսցիպլինար ոլորտում,
2. վերլուծել ինքնության միջդիսցիպլինար ոլորտում հայ ինքնության շուրջ առկա ժամանակակից մոտեցումները,
3. կիրառել ինքնության միջդիսցիպլինար ոլորտում հայ ինքնության շուրջ առկա վերլուծությունները, հետազոտական աշխատանք կատարելու հիմնարար սկզբունքները,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել հայ ինքնության թեմատիկ բնույթի աղբյուրների հավաքման, պահպանման և մշակման հարցի ընձեռած մեթոդները,
5. ծավալել ինքնուրույն մասնագիտական գործունեություն, ինչպես նաև իրականացնելու հետազոտական աշխատանքներ ինքնության ոլորտում:
6. օգտվել ինքնության միջդիսցիպլինար ոլորտի տարաբնույթ աղբյուրներից՝ անհրաժեշտ տեղեկատվությունը ստանալու համար,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. վերլուծել ինքնության միջդիսցիպլինար ոլորտի տարաբնույթ աղբյուրներ՝ անհրաժեշտ տեղեկատվությունը ստանալու համար,
8. կիրառել ունեցած գիտելիքները և առաջ քաշելու նորերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել ուսանողների մասնագիտական հմտությունները պատմագիտության ընձեռած քննական ժամանակա­կից մեթոդների միջոցով,
· ներկայացնել ինքնության համատեքստում հայ ինքնության հիմնախնդիրը,
· պատրաստել համաշխարհայնացման արդի գործընթացների պայմաններում ինքնության դաշտում հայ ինքնության մարտահրավերներին դիմակայելու ունակ մասնագետներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գիտագործնական քննարկում
3. լսարանային ցուցադրություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են`
· ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր
· եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր
· մասնակցություն- 3 միավոր

1. Առաջին ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է երկու հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր։ Միավորների քայլը 0.5 է։
2. Երկրորդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 4 միավոր՝ ներկայացված հետազոտական աշխատանքի հիման վրա:
3. Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, գնահատվում է 9 միավոր, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր:
Մասնակցության համար ուսանողին տրվում է 1-3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ինքնություն, Խմբ. Աբրահամյան Լ., Բարխուդարյան Վ., Բախչինյան Ա., Գրիգորյան Ա. և ուրիշներ, Եր., «Կամար», 1995:
  • Հայ ինքնության հարցեր, Գիտական հոդվածների ժողովածու, խմբագիր` Ս. Ա. Զաքարյան, ԵՊՀ, Պրակ 2, 2014:
  • Հայկական ինքնության խնդիրները 21-րդ դարում, Գիտաժողովի զեկուցումներ, Խմբագրակազմ` Սիմոնյան Ա., Հայտոսթյան Պ., Տագեսյան Ա., Ավետիսյան Յ., Եր., ԵՊՀ հրատ., 2013:
  • Հարությունյան Է., Ազգային ինքնություն և կյանքի մշակույթ, Երևան, 2004:
  • Մարության Հ., Հիշողության դերն ազգային ինքնության կառուցվածքում. Տեսական հարցադրումներ, Երևան, 2006:
  • Diaspora, Memory, and Identity: A Search for Home, Ed. By Agnew V., University of Toronto Press, 2005, 260 pages.
  • Diaspora, Identity and Religion, New Directions in Theory and Research, Ed. By Alfonso C., Kokot W., Tölölyan Kh., Routledge, 2016, 224 pages.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ինքնության հիմնախնդիրն ազգային զարգացման ծիրում:
2. Պատմական հիշողության ֆենոմենը և ինքնությունը:
3. Երկինքնության խնդիրը:
4. Հայ ինքնության կողմնորոշիչները:
5. Ինքնության խնդիրը և քաղաքակրթական զարգացումները 21-րդ դարի սկզբին:

Կրթական այլ մոդուլներ

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
1-4-րդ կիսամյակներ
2 ժամ/շաբ.
30 ժամ սեմինար
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/ Մ18-21
1. Դասընթացի նպատակ
· իրազեկել մասնագիտական ոլորտի հիմնախնդիրները, իրականացվող գիտահետազոտական աշխատանքները և դրանց արդյունքները,
· կազմակերպել բանախոսություններ ոլորտի հայաստանյան և միջազգային մասնագետների մասնակցությամբ,
· տրամադրել տեղեկատվություն մագիստրոսական թեզի պատրաստման և գնահատման մասին և խորհրդատվութուն թեզի թեմայի ընտրության հարցում
· քննարկել մագիստրոսական թեզերի հետ կապված հիմախդիրներն ու կատարման ընթացքը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել մագիստրոսական թեզի հիմնադրույթները, կատարման ընթացքը և արդյունքները,
2. ձևավորել գիտական զեկուցումներ ներկայացնելու և բանավեճեր վարելու հմտություններ,
3. քաջածանոթ լինել հետազատության տվյալ բնագավառի տեսական և մեթոդաբանական մերօրյա ձեռքբերումներին,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. մագիստրոսական թեզի իրականացման համար կատարել ժամանակակից մշակութային գործընթացների ինքնուրույն քննություն և վերլուծություն,
5. լինել հետազոտություններ իրականացնող թիմում, իրականացնել հարցադրումներ թեմայի բացահայտման համար,
6. մասնագիտական գիտելիքները կիրառել աշխատանքային տարբեր բնագավառներում և հասարակական դիսկուրսներում,

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. հանդես գալ մագիստրոսական թեզի շրջանակներում իրականացված հետազոտության կարճ զեկուցումներով,
8. ներկայացնել սեփական հետազոտական ծրագիրը,
9. պատրաստել և ներկայացնել գիտաուսումնական և գիտական տեքստեր, վարելու բանավեճեր՝ պահպանելով մասնագիտական էթիկայի կանոնները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· իրազեկել մասնագիտական ոլորտի հիմնախնդիրները, իրականացվող գիտահետազոտական աշխատանքները և դրանց արդյունքները,
· կազմակերպել բանախոսություններ ոլորտի հայաստանյան և միջազգային մասնագետների մասնակցությամբ,
· տրամադրել տեղեկատվություն մագիստրոսական թեզի պատրաստման և գնահատման մասին և խորհրդատվութուն թեզի թեմայի ընտրության հարցում
· քննարկել մագիստրոսական թեզերի հետ կապված հիմախդիրներն ու կատարման ընթացքը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· սեմինարներ-քննարկումներ
· արտալսարանային դասեր
· միջազգային մասնագետների փորձի փոխանակում, հրավիրյալ միջազգային հեղինակավոր հետազոտողների հետ հանդիպում-սեմինարներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով։
6. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տիտղոսաթերթ
Ստորագրությունների էջ
Համառոտագիր
Բովանդակություն
Ներածություն
Հիմնական մաս
Եզրակացություններ (և առաջարկություններ)
Օգտագործված գրականության ցանկ
Հավելվածներ
3-րդ կիսամյակ
-
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամաքանակ- 180 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ22
1. Դասընթացի նպատակ
· գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևավորել մագիստրոսական թեզի թեմային առնչվող հետազոտական հմտություններ
2. hնարավորություն ստանալ մասնակցելու բաժնի և հայաստանյան համապատասխան գիտահետազոտական կառույցների համագործակցական նախագծերին ու դաշտային հետազոտություններին։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. 4ևակերպել գիտահետազոտական խնդիրներ, իրականացնել հետազոտական աշխատանք, կազմել հարցարաններ, անցկացնել հարցազրույցներ, վերծանել և վերլուծել հավաքագրած նյութերը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· Հետազոտական աշխատանք
· Աշխատանք գրադարաններում և արխիվում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Մագիստրանտը պրակտիկայի ավարտին մագիստրոսական թեզի ղեկավարին ներկայացնում է հաշվետովություն։
2. Պրակտիկան գնահատվում է թեզի ղեկավարի կողմից ստուգարքի միջոցով։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բալասանյան Ս., Վարդանյան Ն., ՔՀԿ հետազոտական կարողությունների զարգացում//
  • Ղազարյան Ա., Գիտական հետազոտության մեթոդաբանական առանձնահատկությունները, Երևան, 2015։
  • Hamilton P., Shopes L., Building Partnerships between Oral History and Memory Studies, Oral History and Public Memories, Pholadelphia, Temple University Press, 2008.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. ծանոթանալ պրակտիկան կազմակերպող կազմակերպության գիտական գործունեությանը,
2. աշխատել պրակտիկան կազմակերպող հիմնարկության գրադարանում,
3. պրակտիկան կազմակերպող հիմնարկության կողմից նշանակված ղեկավարի հետ քննարկել մագիստրոսական թեզը և դրա բովանդակությունը բարելավելու հնարավորությունները,
4. կատարել մագիստրոսական թեզի գիտական ղեկավարի հանձնարարությունները,
5. կատարել պրակտիկան կազմակերպող հիմնարկության կողմից նշանակված ղեկավարի հանձնարարությունները,
6. ղեկավարների հետ միասին սահմանել պրակտիկայի՝ նախատեսվող արդյունքի ձևը և բովանդակությունը,
7. ստանալ կազմակերպության կողմից նշանակված ղեկավարի մեթոդական խորհրդատվությունը՝ հետագա հետազոտական աշխատանքների համար,
8. կազմել պրակտիկան կազմակերպող հիմնարկության գիտահետազոտական աշխատանքների վերաբերյալ ամփափագիր-տեղեկագիր և ներկայացնել ամբիոն:
3-րդ կիսամյակ
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամաքանակը՝ ? ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Մ23
1. Դասընթացի նպատակ
· գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
1. Մագիստրանտը պրակտիկայի ավարտին մագիստրոսական թեզի ղեկավարին ներկայացնում է հաշվետովություն։
2. Պրակտիկան գնահատվում է թեզի ղեկավարի կողմից ստուգարքի միջոցով։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները։
4. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Մագիստրանտը պրակտիկայի ավարտին մագիստրոսական թեզի ղեկավարին ներկայացնում է հաշվետովություն։
2. Պրակտիկան գնահատվում է թեզի ղեկավարի կողմից ստուգարքի միջոցով։
5. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տիտղոսաթերթ
Ստորագրությունների էջ
Համառոտագիր
Բովանդակություն
Ներածություն
Հիմնական մաս
Եզրակացություններ (և առաջարկություններ)
Օգտագործված գրականության ցանկ
Հավելվածներ
Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am