Տնտեսագիտություն

Տնտեսագիտություն

Բակալավրի կրթական ծրագիր

Ուսումնական պլան

Կրթական մակարդակը՝
Բակալավր
Մասնագիտություն՝
031101.01.6 - Տնտեսագիտություն
Մասնագիտացումը՝
031101.01.6 - Տնտեսագիտություն
Շնորհվող որակավորումը՝
Տնտեսագիտության բակալավր
Ծրագրի ուստարին՝
2024/2025
Ուսուցման ձևը՝
Հեռակա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
Առաջին՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ. գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1603/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ստեղծել հիմք մասնագիտական լեզվի իմացության համար՝ համակարգելով նախնական գիտելիքները անգլերենի հնչյունաբանության, բառագիտության և քերականության բնագավառներում,
· ներմուծել մասնագիտական հենքային բառապաշար,
· զարգացնել ուսանողի անգլերենով ընկալողական (կարդալ, լսել) հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու անգլերենի հնչյունային համակարգի յուրահատկությունները, արտասանական նորմերը,
2. սահմանելու անգլերենի բառակազմական կանոնները,
3. ներկայացնելու անգլերենի հիմնական քերականական կառույցները,
4. բացատրելու մասնագիտական հենքային բառապաշարը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ցուցաբերելու ընթերցելով և ունկնդրելով ընկալելու կարողություն,
2. կիրառելու անգլերենին բնորոշ քերականական կառույցները,
3. օգտագործելու մասնագիտական առավել գործածական բառապաշարը:
գ. ընդհանրական /փոխանցելի/ կարողություններ.
1.օգտվելու տարբեր տեղեկատվական աղբյուրներից՝ ներառյալ համացանցը,
2. բանավոր և գրավոր հաղորդակցվելու հանրության հետ,
3. կիրառելու գիտելիքները պրակտիկայում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ստեղծել հիմք մասնագիտական լեզվի իմացության համար՝ համակարգելով նախնական գիտելիքները անգլերենի հնչյունաբանության, բառագիտության և քերականության բնագավառներում,
· ներմուծել մասնագիտական հենքային բառապաշար,
· զարգացնել ուսանողի անգլերենով ընկալողական (կարդալ, լսել) հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
2. անհատական և խմբային աշխատանք
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝ բանավոր հարցում տրված հարցաշարով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև անգլերենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Cotton D., Falvey D., Kent S., Market Leader, Intermediate Business English, Coursebook, 2018.
  • Mascull B. Business Vocabulary in Use, Intermediate. Cambridge University Press, 2017.
  • Strutt P. Market Leader Essential Grammar & Usage Book, 3rd Edition. Pearson Longman, May 27, 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ընթերցանություն. հանրամատչելի և մասնագիտական ադապտացված տեքստեր,
2. Բանավոր խոսք. հանրամատչելի և մասնագիտական թեմաների շուրջ քննարկում,
3. Լսելով ընկալում. հանրամատչելի և մասնագիտական նյութի ունկնդրում (1-2 րոպե տևողությամբ) և վերարտադրում,
4. Գրավոր խոսք. հանրամատչելի և մասնագիտական թեմաների շուրջ նյութի շարադրում և ամփոփում,
5. Թարգմանություն. ընդհանուր և մասնագիտական ոլորտի նյութի թարգմանություն:
Երկրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ04
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողությունները
· ձևավորել մասնագիտական տեքստերի գրավոր թարգմանության հմտություններ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարորոշել մասնագիտական տեքստերի լեզվաոճական ցուցիչները,
2. տարբերակել մասնագիտական տեքստերի համընդհանուր և տերմինային բառաշերտերը,
3. բացատրել մասնագիտական տեքստերի թարգմանության դժվարությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. մենախոսել և երկխոսել մասնագիտական թեմաների շուրջ,
2. թարգմանել (գրավոր և բանավոր) մասնագիտական տեքստեր
3. բանավիճել մասնագիտական թեմաների շուրջ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողությունները
· ձևավորել մասնագիտական տեքստերի գրավոր թարգմանության հմտություններ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք,
· հանձնարարված գրականության ընթերցում, քննարկումներ, ինքնուրույն հետազոտություն, խմբային աշխատանք,
· դասավանդման նորարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր հարցման ձևով` անցած նյութի հիման վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Djoulhakian M., Méliksétian R., Mouradian A., Manuel de francais, Erévan, 2013.
  • Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, niveau intermédiaire, CLE internationale, Paris 2009.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Les professions - les métiers
2. La technologie
3. La communication
4. L’argent- la banque
5. Le caractère et la personnalité
Երկրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ստեղծել չինարենի բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հիմք:
· նպաստել առօրյա հաղորդակցման եզրերում չինարենի գործնական տիրապետմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. հիմնական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել չինարենի հնչյու­նա­կան, գրա­յին և քե­րա­կա­նա­կան հա­մե­մա­տա­բար պարզ հաս­կա­ցու­թյուն­նե­րի հիմ­նա­կան օրի­նա­չա­փու­թյուն­նե­րը:
2. ներկայացնել չինարենի ձև­ա­բա­նա­կան և շա­րա­հյու­սա­կան հա­մա­կար­գին բնո­րոշ հիմ­նա­կան օրի­նա­չա­փու­թյուն­նե­րը:
բ. գործնական կարողություններ
1. տի­րա­պե­տել 200-250 հիերոգլիֆի` դրանք օգ­տա­գոր­ծե­լով տար­բեր թե­մա­նե­րով թարգ­մա­նութ­յուն­նե­րի ժա­մա­նակ (չինարենից հա­յե­րեն և հա­կա­ռա­կը):
2. Գրել հա­մա­ռոտ նկա­րագ­րա­կան տեքս­տեր:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. տիրապետել հա­ճախ օգ­տա­գործ­վող ար­տա­հայ­տու­թյուն­ների, որոնք թույլ կտան ներ­կա­յաց­նել ինքն իրեն, ըն­տա­նի­քին և մյուս­նե­րին,
2. պարզ տեր­մին­նե­րով հարց­նել և տալ տե­ղե­կու­թյուն իր երկ­րի, բնա­կա­վայ­րի, տար­վա եղա­նակ­նե­րի, ամիս­նե­րի, շա­բաթ­վա օրե­րի, կլի­մա­յի, ու­սում­նա­կան հաս­տա­տութ­յան, իր աշ­խա­տան­քա­յին օր­վա, տնա­յին պայ­ման­նե­րում գոր­ծած­վող առար­կա­նե­րի, իրեն պատ­կա­նող իրե­րի և այն մարդ­կանց մա­սին, որոնց ճա­նա­չում է:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ստեղծել չինարենի բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հիմք:
· նպաստել առօրյա հաղորդակցման եզրերում չինարենի գործնական տիրապետմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Լսողական՝ Չինարենը բանավոր ձևով - Ուսուցման միջոցը՝ Համակարգիչ, DVD և VCD համակարգեր
Տեսողական՝ Չինարենը գրավոր խոսքի ձևով - Ուսուցման միջոցը՝ Digital Board, համակարգիչ-պրոյեկտոր, հեռուստատեսություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 李晓琪，《博雅汉语》初级1学生书, 北京大学出版社，2013年
  • 李晓琪，《博雅汉语》初级1练习册, 北京大学出版社，2013年
  • 李晓琪，《博雅汉语》初级2学生书, 北京大学出版社，2013年
  • 李晓琪，《博雅汉语》初级2练习册, 北京大学出版社，2013年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》2学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》2练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》2学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》2练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Քերականություն
2. Գրավոր խոսք
3. Բանավոր խոսք
4. Լսողական հմտություններ
Երկրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/Բ40
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել ժամանակակից գրա­կան թուրքերեն
· խորացնել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակությունները
· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու ժամանակակից թուրքերենի շարահյուսական ու ձևա­բա­նա­կան հիմ­նախնդիրները
2. սահմանելու պարզ ընդարձակ և բարդ նախադասություն կազմելու տրա­մա­­­բա­նությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. թարգմանելու ոչ մեծ բարդության տեքստեր թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել ժամանակակից գրա­կան թուրքերեն
· խորացնել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակությունները
· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թյուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն
2. տեքստերի և վարժությունների կազմում
3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Գոյականների և դերանունների հոլովումը:
Թեմա 2՝ Թուրքերենի հետ­­­դիրները և դրանց կիրառությունը:
Թեմա 3՝ Ապառնի ժամանակը թուր­քե­րե­նում:
Թեմա 4՝ Գոյական անունների կապակցությունները:
Թեմա 5՝ Ընդարձակ ներ­­­կա ժամանկաձևը:
Թեմա 6՝ Ըղձական եղանակը: Մակբայական դերբայներ:
Երկրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լսելու, հասկանալու, գրելու հմտությունները,
· ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողությունները և ունակությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը,
2. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կառուցելու բանավոր կապակցված խոսք՝ հիմնավորելով իր տեսակետը,
2. հանպատրաստից մասնակցելու երկխոսության՝ իրեն հետաքրքրող տեղեկություններ ստանալու նպատակով:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով,
2. գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լսելու, հասկանալու, գրելու հմտությունները,
· ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողությունները և ունակությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
4. Ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում:
2. Գերմաներենի բառապաշարային և ոճաբանական յուրահատկությունները:
3. Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
Երկրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1603/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ստեղծել հիմք մասնագիտական լեզվի իմացության համար՝ համակարգելով նախնական գիտելիքները անգլերենի հնչյունաբանության, բառագիտության և քերականության բնագավառներում,
· ներմուծել մասնագիտական հենքային բառապաշար,
· զարգացնել ուսանողի անգլերենով ընկալողական (կարդալ, լսել) հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել անգլերենի բառակազմական կանոնները,
2. ներկայացնել անգլերենի հիմնական քերականական կառույցները,
3. բացատրել մասնագիտական հենքային բառապաշարը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ցուցաբերել ընթերցելով և ունկնդրելով ընկալելու կարողություն,
2. կիրառել անգլերենին բնորոշ քերականական կառույցները,
3. օգտագործել մասնագիտական առավել գործածական բառապաշարը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու տարբեր անգլերեն տեղեկատվական աղբյուրներից՝ ներառյալ համացանցը,
2. բանավոր և գրավոր հաղորդակցվել հանրության հետ,
3. կիրառել գիտելիքները պրակտիկայում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ստեղծել հիմք մասնագիտական լեզվի իմացության համար՝ համակարգելով նախնական գիտելիքները անգլերենի հնչյունաբանության, բառագիտության և քերականության բնագավառներում,
· ներմուծել մասնագիտական հենքային բառապաշար,
· զարգացնել ուսանողի անգլերենով ընկալողական (կարդալ, լսել) հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝ բանավոր հարցում տրված հարցաշարով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև անգլերենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Cotton D., Falvey D., Kent S. Market Leader (Elementary/Intermediate), Third edition, Course book. Pearson, 2018.
  • Mascull B. Business Vocabulary in Use, Intermediate. Cambridge University Press, 2017.
  • Strutt P. Market Leader Essential Grammar & Usage Book, 3rd Edition. Pearson Longman, May 27, 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ընթերցանություն. հանրամատչելի և մասնագիտական ադապտացված տեքստեր։
2. Բանավոր խոսք. հանրամատչելի և մասնագիտական թեմաների շուրջ քննարկում։
3. Լսելով ընկալում. հանրամատչելի և մասնագիտական նյութի ունկնդրում (1-2 րոպե տևողությամբ) և վերարտադրում։
4. Գրավոր խոսք. հանրամատչելի և մասնագիտական թեմաների շուրջ նյութի շարադրում և ամփոփում։
5. Թարգմանություն. ընդհանուր և մասնագիտական ոլորտի նյութի թարգմանություն:
Առաջին՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել ծրագրային թեմատիկայի սահմաններում բառային և քերականական հմտություններ,
· ձևավորել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողություններ,
· ձևավորել մասնագիտական տեքստերի բանավոր և գրավոր թարգմանության կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. մատնանշել մասնագիտական տեքստերի լեզվաոճական առանձնահատկությունները,
2. տարրորոշել մասնագիտական տերմինները համատասխան տեքստերում,
3. սահմանել մասնագիտական տեքստերի թարգմանության դժվարությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. մեկնաբանել մասնագիտական տեքստերի բառաքերականական դժվարությունները,
2. մենախոսել մասնագիտական թեմաների շուրջ,
3. թարգմանել (գրավոր-բանավոր) մասնագիտական տեքստեր,
գ. փոխանցելի կարողություններ
1. թարգմանելու հմտություններ,
2. բառարաններից օգտվելու կարողություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել ծրագրային թեմատիկայի սահմաններում բառային և քերականական հմտություններ,
· ձևավորել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողություններ,
· ձևավորել մասնագիտական տեքստերի բանավոր և գրավոր թարգմանության կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք,
· հանձնարարված գրականության ընթերցում, քննարկումներ, ինքնուրույն հետազոտություն, խմբային աշխատանք,
· դասավանդման նորարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր հարցման ձևով` անցած նյութի հիման վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Djoulhakian M., Méliksétian R., Mouradian A., Manuel de francais, Erévan, 2013.
  • Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, niveau intermédiaire, CLE internationale, Paris 2009.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Présentations et usages
2. La famille - les âges de la vie
3. Le temps qui passe
4. Le physique - l’apparence
5. Les activités quotidiennes
Առաջին՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողի մոտ չինարենի բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հիմք ստեղծելը:
· չինարենի գործնական տիրապետումը` առօրյա հաղորդակցման եզրերում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. հիմնական գիտելիք և իմացություն
1. Յու­րաց­նելու չինարենի հնչյու­նա­կան, գրա­յին և քե­րա­կա­նա­կան հա­մե­մա­տա­բար պարզ հաս­կա­ցու­թյուն­նե­րի հիմ­նա­կան օրի­նա­չա­փու­թյուն­նե­րը:
2. Հաս­կա­նալու չինարենի ձև­ա­բա­նա­կան և շա­րա­հյու­սա­կան հա­մա­կար­գին բնո­րոշ հիմ­նա­կան օրի­նա­չա­փու­թյուն­նե­րը:
բ. գործնական կարողություններ
1. տի­րա­պե­տելու 100-150 հիերոգլիֆի` դրանք օգ­տա­գոր­ծե­լով տար­բեր թե­մա­նե­րով թարգ­մա­նութ­յուն­նե­րի ժա­մա­նակ (չինարենից հա­յե­րեն և հա­կա­ռա­կը):
2. Գրելու հա­մա­ռոտ նկա­րագ­րա­կան տեքս­տեր:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. Հաս­կա­նալ հա­ճախ օգ­տա­գործ­վող ար­տա­հայ­տու­թյուն­ներ, որոնք թույլ կտան ներկայացնել ինքն իրեն, ըն­տա­նի­քին և մյուս­նե­րին, պարզ տեր­մին­նե­րով հարց­նել և տալ տե­ղե­կու­թյուն իր երկ­րի, բնա­կա­վայ­րի, տար­վա եղա­նակ­նե­րի, ամիս­նե­րի, շա­բաթ­վա օրերի, կլի­մա­յի, ու­սում­նա­կան հաս­տա­տութ­յան, իր աշ­խա­տան­քա­յին օր­վա, տնա­յին պայման­նե­րում գոր­ծած­վող առար­կա­նե­րի, իրեն պատ­կա­նող իրե­րի և այն մարդ­կանց մասին, որոնց ճա­նա­չում է:
2. հաս­կաց­նել խո­սակ­ցին, որ նա խո­սի հնա­րա­վո­րինս պարզ, դան­դաղ և հաս­կա­նա­լի:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողի մոտ չինարենի բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հիմք ստեղծելը:
· չինարենի գործնական տիրապետումը` առօրյա հաղորդակցման եզրերում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Լսողական՝ Չինարենը բանավոր ձևով - Ուսուցման միջոցը՝ Համակարգիչ, DVD և VCD համակարգեր
Տեսողական՝ Չինարենը գրավոր խոսքի ձևով - Ուսուցման միջոցը՝ Digital Board, համակարգիչ-պրոյեկտոր, հեռուստատեսություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 李晓琪，《博雅汉语》初级1学生书, 北京大学出版社，2013年
  • 李晓琪，《博雅汉语》初级1练习册, 北京大学出版社，2013年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Քերականություն
2. Գրավոր խոսք
3. Բանավոր խոսք
4. Լսողական հմտություններ
Առաջին՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/Բ40
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել ժամանակակից գրա­կան թուրքերեն
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ
· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու թուրքերենի հնչյունական համակարգը
2. սահմանելու թուրքերենի քերականական առանձնահատկությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերարտադրելու թուրքերեն պարզ նախադասություններ
2. թարգմանելու թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն պարզ տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել ժամանակակից գրա­կան թուրքերեն
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ
· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թյուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն
2. տեքստերի և վարժությունների կազմում
3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես
տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը:
Թեմա 2՝ Գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում:
Թեմա 3՝ Հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը:
Թեմա 4՝ Անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում:
Թեմա 5՝ Ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
Առաջին՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ00
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական և քերականական առանձնահատկություններին և ելակետային բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել կարդալու, հասկանալու և վերարտադրելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմելու մենախոսական և երկխոսական ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով,
2. ճիշտ օգտագործելու տարբեր իրավիճակներում բարեկիրթ խոսքի կաղապարները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. իրականացնելու տարբեր տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
2. գրելու համառոտ տեքստեր՝ հիմնավորելով իր տեսակետը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային)
2. գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական և քերականական առանձնահատկություններին և ելակետային բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել կարդալու, հասկանալու և վերարտադրելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
4. Ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում:
2. Գերմաներենի բառապաշարային և ոճաբանական յուրահատկությունները:
3. Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
Առաջին՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին,
· նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. առանձնացնել լեզվական մակարդակների յուրահատկությունները,
2. սահմանել լեզվի հիմնական գործառույթներն ու դրանց նպատակները,
3. ընտրել լեզվական ճիշտ ձևերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գործնականում իրականացնել լեզվաոճական վերլուծություններ,
2. հիմնավորել լեզվական այս կամ այն միավորի ընտրությունը,
գ. ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
1. սովորեցնել լեզվական նորմային համապատասխան լեզվական ձևերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին,
· նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական աշխատանք,
2. սլայդի ցուցադրում,
3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
  • Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր., 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ուղղախոսական, հնչյունափոխական, տառադարձման յուրահատկությունները,
2. Բառապաշարային փոփոխություններն ու զարգացումները,
3. Ձևաբանական և շարահյուսական համակարգերի առանձնահատկությունները:
Հինգերորդ՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1302/Բ18
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ ելակետային գիտելիքներ մարդ-աշխարհ փոխհարաբերությունների փիլիսոփայական ըմբռնման և փիլիսոփայական մտածողության առանձնահատկությունների մասին,
· ծանոթացնել փիլիսոփայական հիմնական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրներին,
· սովորեցնել գրագետ ձևակերպել և ներկայացնել սեփական աշխարհայացքի սկզբունքները և արժեքային կողմնորոշիչները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դասակարգել փիլիսոփայության գիտական - մեթոդաբանական, աշխարհայացքային և արժեքաբանական գործառույթները,
2. բացատրել ճշմարտության և մոլորության, գիտելիքի և հավատի, ռացիոնալի և իռացիոնալի սահմանազատման սկզբունքները,
3. մեկնաբանել քաղաքակրթական զարգացումների օրինաչափություններն ու արդի միտումները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հարցադրումներ կատարել էութենականի մասին, էականը տարանջատել երևութականից, առաջնայինը՝ երկրորդայինից,
2. համադրել երևույթների իմացաբանական և արժեքաբանական մոտեցումները,
3. վերլուծել հասարակության բնութենական և սոցիոմշակութային հիմունքները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. կատարել ընդհանրացումներ՝ կիրառելով մտածողության համապատասխան մեթոդները,
2. իմաստավորել աշխարհի ամբողջական պատկերը և այս համատեքստում մարդու կոչումն ու կյանքի իմաստը,
3. ակտիվացնել քննադատական մտածողությունը, դրսևորել ինքնավերլուծության հմտություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ ելակետային գիտելիքներ մարդ-աշխարհ փոխհարաբերությունների փիլիսոփայական ըմբռնման և փիլիսոփայական մտածողության առանձնահատկությունների մասին,
· ծանոթացնել փիլիսոփայական հիմնական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրներին,
· սովորեցնել գրագետ ձևակերպել և ներկայացնել սեփական աշխարհայացքի սկզբունքները և արժեքային կողմնորոշիչները։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների հիմնավորվածություն և ամբողջականություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, Եր. 2016
  • Введение в философию, под ред. Фролов И.Т., М. 2012
  • Канке, В. А. Основы философии, М., 2014.
  • Губин, В. Д. Философия, М., 2013.
  • Бучило Н. Ф., Философия, М., 2013.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Փիլիսոփայությունը որպես մարդու և աշխարհի միջև մշակութային միջնորդ:
2. Փիլիսոփայական մշակույթի առանձնահատկությունները:
3. Պատմափիլիսոփայական ակնարկ:
4. Կեցության փիլիսոփայական ըմբռնումը:
5. Մարդկային կեցության առանձնահատկությունները:
6. Հոգեկանի ծագման վարկածները:
7. Իմացության էությունը և կառուցվածքը:
8. Ճշմարտություն, մոլորություն, հավատ:
9. Գիտական ճանաչողության մեթոդները:
10. Գիտություն և բարոյականություն:
11. Մարդու և հասարակության ծագման վարկածները:
12. Հասարակությունը որպես ինքնապարտադրող համակարգ:
13. Պատմության փիլիսոփայական ըմբռնումը :
14. Մշակույթ և քաղաքակրթություն:
15. Հասարակական կյանքի ոլորտները:
16. Սոցիալական առաջադիմությունը և մարդկության ապագան:
Չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0708/Բ09
1. Դասընթացի նպատակ
· աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին,
· հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել էկոլոգիայի` որպես գիտության ձևավորման պատմություն, բացատրել տնտեսակագիտական էկոլոգիայի հիմունքները և առանձնահատկությունները,
2. ձևակերպել էկոհամակարգի, կենսացենոզի և նոոսֆերայի ուսմունքներիը,
3. նկարագրել մարդկության կայուն զարգացման սկզբունքները,
4. լուսաբանել աշխարհում և Հայաստանում օդային, հողային և ջրային ռեսուրսների հիմնական էկոլոգիական խնդիրները,
5. բացատրել բնական և անթրոպոգեն էկոհամակարգերի զարգացման ընդհանուր սկզբունքները և օրինաչափությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել և գործնականում իրականացնել ՀՀ կլիմայի փոփոխության մասին, կենսաբազմազանության մասին, անապատացման դեմ պայքարի ազգային զեկույցները,
2. իրականացնել էկոլոգիական տնտեսական հաշվարկներ, ռեսուրսների տնտեսական հասանելիության գնահատում,
3. վերլուծություններ կատարել տնտեսակագիտական էկոլոգիայի ոլորտում ռիկսերի հաշվարկման ժամանակ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ.
1. վերլուծել փաստերը և կատարել հետևություններ,
2. կազմակերպել տրամաբանական և վերլուծական աշխատանքներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին,
· հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասավանդման ձևեր
· համակցված դասեր՝ հեռահար դասընթացներ /Moodle համակարգով/ և դասախոսություններ:
Ուսումնառության ձևեր
· ինքնուրույն աշխատանք` գրականության ընթերցում, Moodle համակարգում զետեղված դասախոսությունների ընթերցում, առաջադրանքների կատարում և խմբային քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. Ստուգարքն անցկացվում է թեստային համակարգով, on-line, տրվում է առավելագույնը 32 հարց, նախապես կազմված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ., Ժամհարյան Հ.Գ., Խոյեցյան Ա.Վ., Մովսեսյան Հ.Ս., Փիրումյան Գ.Պ. «Էկոլոգիայի և բնության պահպանության հիմունքներ»: Ուսումնական ձեռնարկ, Զանգակ-97, Երևան, 2010, 224 Էջ:
  • Հովհաննիսյան Ն., Մելիքյան Ա., Դանիելյան Ա. «Ագրոկենսաբազմազանություն», Երևան: «ԹԱՍԿ» ՍՊԸ, 2014, 136 էջ.
  • Եդոյան Ռ.Հ., Հովակիմյան Ժ.Հ. «Բնապահպանության դասավանդման մեթոդիկայի և լաբորատոր-գործնական պարապմունքների ձեռնարկ», Երևան, Իրավունք, 2010թ., 222 էջ:
  • Մելքումյան Լ.Ս., Գալստյան Մ.Հ. «Բնապահպանության հիմունքներ», Երևան, 2010թ., 311 էջ:
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ. Տեր Մինաս քահանա Մարտիրոսյան «Բնապահպանություն և Աստվածաբանություն», Վաղարշապատ, 2007, 215 էջ:
  • Հայրապետյան Է.Մ. և ուրիշներ «Շրջակա միջավայրի պահպանություն», Երևան, 2005թ.:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ներածություն: Էկոլոգիայի համառոտ պատմություն, կառուցվածքը, առարկան և օբյեկտը:
2. Օրգանիզմների գոյության միջավայրը և պայմաններին հարմարվելը:
3. Կյանքի գոյատեվման հիմնական միջավայրերը:
4. Պոպուլյացիաների էկոլոգիա: Կենսացենոզներ: Էկոհամակարգեր:
5. Նյութերի շրջանառությունը էկոհամակարգերում: էկոհամակարգերի ինքնազարգացում: Կենսոլորտ:
6. Մարդու փոխազդեցությունը բնության հետ:
7. Մթնոլորտի պահպանությունը: Երկրի կլիմայի փոփոխության և անապատացման հիմնախնդիրները:
8. Ջրային պաշարների պահպանությունը: Հողային պաշարների պահպանությունը:
9. Երկրի կենսաբանական բազմազանությունը: Կենսաբազմազանության պահպանությունը:
10. Շրջակա միջավայրը և մարդու առողջությունը:
Չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրել հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ
· նպաստել բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հարցերը,
2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3. բացատրելու հայոց պետականության վերականգնման համար մղվող ազատագրական պայքարի ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները,
4. վերլուծելու նորագույն ժամանակաշրջանում հայոց պետականության վերականգնումն ու զարգացումը՝ վերարժևորելով և իր գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարբերակել շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները,
2. կիրառել հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու,
2. նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի գիտակցության մեջ ազգային-ազատագրական պայքարի և հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորման արմատավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրել հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ
· նպաստել բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար,
3. քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է երկու հարց: Ուսանողը «ստուգված» ստանում է հարցերը հիմնական գծերով, բավարար չափով ներկայացնելու դեպքում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Պ. Հովհաննիսյան, Է. Մինասյան և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2012:
  • Հ. Ժամկոչյան, Ա. Աբրահամյան, Ս. Մելիք-Բախշյան, Ս. Պողոսյան, Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 1975:
  • Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., «Զանգակ-97» հրատ., հ. III, գ. I, 2010, հ. III, գ. II, 2015, հ. IV, գ. I, 2010, հ. IV, գ. II, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայ ազատագրական շարժումը XVI դ. կեսերից մինչև XVIII դ.:
2. Ազատագրական պայքարը Սյունիքում և Սյունիքում 1722-1730 թթ.:
3. Ռուս-թուրքական և ռուս-պարսկական պատերազմները և Հայաստանը XIX դ. առաջին երեսնամյակում: Հայկական հարցի միջազգայնացումը:
4. Հայ քաղաքական կուսակցությունների առաջացումը և հայ ազատագրական շարժումը XIX դ. վերջին - XX դ. սկզբին:
5. Հայոց ցեղասպանությունը:
6. Մայիսյան հերոսամարտերը: Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը (1918-1920 թթ.):
7. Խորհրդային Հայաստանը (1920-1991 թթ.):
8. Հայերի մասնակցությունը Երկրորդ աշխարհամարտին:
9. Արցախյան շարժումը (1988-1991 թթ.) և պատերազմը (1991-1994 թթ.):
10. Հայաստանի երրորդ հանրապետությունը (1991 թվականից):
Երրորդ՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1704/Բ06
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել մասնագիտական թեմաների քննարկման և բանավեճի կարողությունները,
· ապահովել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի գերազանց իմացություն,
· ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը նոր տերմինների ընդգրկմամբ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել մասնագիտական բառապաշարի հստակ իմացություն,
2. ցուցաբերել միջազգային չափորոշիչներով սահմանված В1 մակարդակին համապատասխանող ռուսաց լեզվի իմացություն,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կազմել մասնագիտական թեմայով զեկույցներ,
2. տիրապետել մասնագիտական լայնածավալ տեղեկատվությանը,
3. կատարել միջազգային չափանիշների B1 մակարդակին համապատասխանող թեստային աշխատանք,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտագործել ձեռք բերած հաղորդակցման և լեզվական հմտությունները,
2. օգտագործել ձեռք բերած իմացությունները մասնագիտական ոլորտում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել մասնագիտական թեմաների քննարկման և բանավեճի կարողությունները,
· ապահովել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի գերազանց իմացություն,
· ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը նոր տերմինների ընդգրկմամբ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. ինքնուրույն աշխատանք,
3. թիմային աշխատանք,
4. բանավոր ներկայացում/զեկույց/,
5. բանավեճ,
6. ստուգողական աշխատանք,
7.թեստային աշխատանք,
8. վիկտորինա:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
· թեստային առաջադրանք
· բանավոր հարցում
· ստուգարք
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Алексеенко Т.Н. Научный стиль речи. Учебное пособие для иностранных студентов. Харьков: ХНУ, 2005.
  • Андрюшина Н.П., Жорова А.П., Макова М.Н. Тренировочные тесты по русскому языку как иностранному. М., 2008-2010.
  • Балаян П.Б., Тер-Саркисян Л.А., Ходжумян Б.С. Учебник по русскому языку. Грамматика. Коммуникация. Речь. Ереван: ЕГУ, 2015.
  • Карапетян Н.Г., Королева Л.Б., Черненко Н.М.. Учебные задания по русскому языку. Обучение дискуссионному общению. Для студентов-иностранцев. М.: РУДН, 2010.
  • Кирейцева А.Н., Селиверстова Е.И., Химик В.В. Сборник тестовых заданий по русскому языку для иностранцев: Грамматика. Лексика. СПБ, 1998.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Շարահյուսական կառուցվածքներ:
2. Սուբյեկտիվ գնահատման արտահայտման միջոցներ:
3. Պարզ և բարդ նախադասություններ:
4. Կապեր և կապական բառեր:
5. Գիտական ոճի ժանրերը և դրանց շարադրման սկզբունքները:
6. Մասնագիտական լեզվին բնորոշ ոճաբանական սկզբունքները:
7. Մասնագիտական տերմինաբանության առանձնահատկությունները:
Երրորդ՝ աշմանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրել հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ,
· նպաստել բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն`
1. ներկայացնելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերը,
2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3. բացատրելու հայոց պետականության ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները հին և միջին դարերում՝ արժևորելով և իր քաղաքացիական գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ`
1. տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները,
2. կիրառելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ՝
1. տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու,
2. նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի (ընտանիքի, ընկերների և այլոց) գիտակցության մեջ հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորմանն ու արմատավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրել հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ,
· նպաստել բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն,
2. Սեմինար,
3. Քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝
կիսամյակի ավարտին նախատեսված է ստուգարք, որն իրականացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է երկու հարց: Ուսանողը «ստուգված» ստանում է հարցերը հիմնական գծերով, բավարար չափով ներկայացնելու դեպքում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Պ. Հովհաննիսյան, Է. Մինասյան և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2012:
  • Հ. Ժամկոչյան, Ա. Աբրահամյան, Ս. Մելիք-Բախշյան, Ս. Պողոսյան, Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 1975:
  • Հայոց պատմություն, հ. II, գ. II, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ.,«Զանգակ-97» հրատ., 2014:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական լեռնաշխարհ. աշխարհագրական դիրքը, տարածքը և բնական պայմանները:
2. Հայ ժողովրդի ծագման հիմնահարցը և վաղ պետական կազմավորումները Հայկական լեռնաշխարհում:
3. Վանի թագավորությունը (Ք.ա. IX-VII դդ.): Հայաստանը Երվանդունիների հարստության օրոք (Ք.ա. VI-III դդ.):
4. Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտաշեսյան (Ք.ա. 189-1 թթ.) և Արշակունյաց (66-428 թթ.) հարստությունների օրոք:
5. Հայոց մշակույթի Ոսկեդարը: Հայաստանը նախարարական համակարգի ներքո (428-885 թթ.):
6. Հայոց թագավորությունը Բագրատունյաց հարստության (885-1045 թթ.) օրոք:
7. Կիլիկիայի հայկական պետությունը (1080-1375 թթ.):
8. Քոչվորական ցեղերի արշավանքները Հայաստան:
9. Հայ-վրացական զինակցությունը և Զաքարյանների իշխանությունը:
10. Հայաստանը ուշ միջնադարում:
Առաջին՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0002/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գնահատել տարաբնույթ ԱԻ-ը և ցուցաբերել նախընտրելի վարքագիծ,
2. ներկայացնել ԱԻ-ի և պատերազմի ժամանակ բնակչության պաշտպանությանն ուղղված միջոցառումները և քաղաքացիների գործառույթները,
3. գնահատել տուժածի վիճակը (առաջնային և երկրորդային զննում), վնասվածքի տեսակն ու ծանրությունը և ներկայացնել առաջին բուժօգնություն ցուցաբերելու հմտությունները,
4. մեկնաբանել համաճարակային իրավիճակներում վարակի տարածման հնարավոր ուղիները և պաշտպանության ձևերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել անհրաժեշտ հմտություններ, տարաբնույթ ԱԻ-ներում նախընտրելի վարքագիծ դրսևորելու ուղղությամբ,
2. ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն տարաբնույթ վնասվածքների և ախտահարումների դեպքերում,
3. օգտագործել ձեռք բերված կարողություները ԱԻ և պատերազմի ժամանակ պետության կողմից իրականացվող միջոցառումների ընթացքում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. կիրառել ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
2. վերլուծել իրավիճակը և կատարել անհրաժեշտ գործողություններ իր և շրջապատի համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն, մեթոդական և գործնական պարապմունք:
2. Անհատական և ինքնուրույն աշխատանքներ:
3. Թեմատիկ ուսումնական խաղեր, ուսումնական տեսաֆիլմերի ցուցադրում:
4. Ուսումնամեթոդական վարժանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. անց է կացվում թեստային եղանակով (ուսումնառության արդյունքների համար նախատեսված կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովում):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մարկարյան Ռ.Վ., Ջանջուղազյան Ն.Ա., Օհանջանյան Մ.Մ.,Հարությունյան Ա.Ա., Հարությունյան Վ.Ս., Բաղդասարյան Լ.Լ., Հասրաթյան Ռ.Ց., Վարդանյան Ջ.Հ. «Քաղպաշտպանության և արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր», Երևանի համալս. հրատ., 2006, 238 էջ:
  • Հեղինակների կոլլեկտիվ, «Մինչբժշկական օգնությունը բնակչությանը արտակարգ իրավիճակներում», ուսումնական ձեռնարիկ, Երևանի համալս. հրատ., 2007, 224 էջ:
  • Կ.Ա.Մանասյան, «Սիրտ-թոքային վերակենդանացման մինչբժշկական մեթոդների ուսուցումը» (ուսումնամեթոդական աշխատանք), Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2007, 44 էջ:
  • Մ.Խ.Ադամյան, «Փոխադրական անշարժացում», ուսումնամեթոդական աշխատանք, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2011, 36 էջ:
  • Ս.Ա.Մանուկյան, Գ.Հ.Ճաղարյան «Արտակարգ իրավիճակների և քաղաքացիական պաշտպանության հիմնահարցեր», ուսումնական ձեռնարկ, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2017
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Արտակարգ իրավիճակներ ու պատահարներ:
Քաղաքացիական պաշտպանություն:
ԱԻ-ում բնակչության առաջին բուժօգնություն:
Առաջին՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0002/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գնահատել տարաբնույթ ԱԻ-ը և ցուցաբերել նախընտրելի վարքագիծ,
2. ներկայացնել ԱԻ-ի և պատերազմի ժամանակ բնակչության պաշտպանությանն ուղղված միջոցառումները և քաղաքացիների գործառույթները,
3. գնահատել տուժածի վիճակը (առաջնային և երկրորդային զննում), վնասվածքի տեսակն ու ծանրությունը և ներկայացնել առաջին բուժօգնություն ցուցաբերելու հմտությունները,
4. մեկնաբանել համաճարակային իրավիճակներում վարակի տարածման հնարավոր ուղիները և պաշտպանության ձևերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել անհրաժեշտ հմտություններ, տարաբնույթ ԱԻ-ներում նախընտրելի վարքագիծ դրսևորելու ուղղությամբ,
2. ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն տարաբնույթ վնասվածքների և ախտահարումների դեպքերում,
3. օգտագործել ձեռք բերված կարողություները ԱԻ և պատերազմի ժամանակ պետության կողմից իրականացվող միջոցառումների ընթացքում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. կիրառել ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
2. վերլուծել իրավիճակը և կատարել անհրաժեշտ գործողություններ իր և շրջապատի համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն, մեթոդական և գործնական պարապմունք:
2. Անհատական և ինքնուրույն աշխատանքներ:
3. Թեմատիկ ուսումնական խաղեր, ուսումնական տեսաֆիլմերի ցուցադրում:
4. Ուսումնամեթոդական վարժանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. անց է կացվում թեստային եղանակով (ուսումնառության արդյունքների համար նախատեսված կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովում):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մարկարյան Ռ.Վ., Ջանջուղազյան Ն.Ա., Օհանջանյան Մ.Մ.,Հարությունյան Ա.Ա., Հարությունյան Վ.Ս., Բաղդասարյան Լ.Լ., Հասրաթյան Ռ.Ց., Վարդանյան Ջ.Հ. «Քաղպաշտպանության և արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր», Երևանի համալս. հրատ., 2006, 238 էջ:
  • Հեղինակների կոլլեկտիվ, «Մինչբժշկական օգնությունը բնակչությանը արտակարգ իրավիճակներում», ուսումնական ձեռնարիկ, Երևանի համալս. հրատ., 2007, 224 էջ:
  • Կ.Ա.Մանասյան, «Սիրտ-թոքային վերակենդանացման մինչբժշկական մեթոդների ուսուցումը» (ուսումնամեթոդական աշխատանք), Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2007, 44 էջ:
  • Մ.Խ.Ադամյան, «Փոխադրական անշարժացում», ուսումնամեթոդական աշխատանք, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2011, 36 էջ:
  • Ս.Ա.Մանուկյան, Գ.Հ.Ճաղարյան «Արտակարգ իրավիճակների և քաղաքացիական պաշտպանության հիմնահարցեր», ուսումնական ձեռնարկ, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2017
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Արտակարգ իրավիճակներ ու պատահարներ:
Քաղաքացիական պաշտպանություն:
ԱԻ-ում բնակչության առաջին բուժօգնություն:
Երկրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1704/Բ05
1. Դասընթացի նպատակ
· ընդլայնել բանավոր խոսքի բառապաշարը,
· զարգացնել գրավոր խոսքի հմտությունները,
· ծանոթացնել հիմնական շարահյուսական կառուցվածքներին ևգիտական ոճի առանձնահատկություններին,
· ապահովել մասնագիտական լեզվի հիմնական բառապաշարի, տերմինների և մասնագիտական տեքստի ընկալումը,
· զարգացնել գրական և մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. մեկնաբանել մասնագիտական տերմինները,
2. բացատրել պահանջվող քերականական կանոնները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գտնել տեքստի գլխավոր իմաստը,
2. կարդալ և վերարտադրել գրական և մասնագիտական տեքստը,
3. կրճատել/ընդլայնել տեքստը,
4. կազմել բառակապակցություններ, օգտագործելով համապատասխան շարահյուսական կառուցվածքներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ.
1. պահանջվող տեղեկատվությունը որոնել տարատեսակ աղբյուրներում,
2. որոշակի փաստարկների հիմնավորման և եզրահանգումների նպատակով տարբերակել, վերլուծել և մեկնաբանել տարբեր աղբյուրներից հայթայթված տեղեկատվությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ընդլայնել բանավոր խոսքի բառապաշարը,
· զարգացնել գրավոր խոսքի հմտությունները,
· ծանոթացնել հիմնական շարահյուսական կառուցվածքներին ևգիտական ոճի առանձնահատկություններին,
· ապահովել մասնագիտական լեզվի հիմնական բառապաշարի, տերմինների և մասնագիտական տեքստի ընկալումը,
· զարգացնել գրական և մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. ինքնուրույն աշխատանք,
3. թիմային աշխատանք,
4. բանավոր ներկայացում,
5. հարց և պատասխան,
6. ստուգողական աշխատանք,
7. ուսուցողական ֆիլմի դիտում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
· թեստային առաջադրանք
· բանավոր հարցում
· ստուգարք
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Алексеенко Т.Н. Научный стиль речи. Учебное пособие для иностранных студентов. Харьков: ХНУ, 2005.
  • Балаян П.Б., Тер-Саркисян Л.А., Ходжумян Б.С. Учебник по русскому языку. Грамматика. Коммуникация. Речь. Ереван: ЕГУ, 2015.
  • Лексический минимум для студентов-иностранцев естественных и технических специальностей (Балыгина Т.М., Василишина Т.И., Леонова Э.Н., Пугачев И.А.). М.: РУДН, 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Քերականության հիմնական հարցերը: Խոսքի մշակույթի հիմնախնդիրները:
2. Գիտական ոճի ոճաբանական առանձնահատկությունները: Շարահյուսական կառուցվածքները: Գիտական ոճի ձևաբանական առանձնահատկությունները:
3. Մասնագիտական տերմինաբանության առանձնահատկությունները:
Երկրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները,
· ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմել արտահայտիչ խոսք,
2. ներկայացնել խոսքի գործառական ոճերի առանձնահատկությունները,
3. կազմել գրագրության տարբեր նմուշներ:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գործնականում կիրառել հրապարակային խոսքի կանոնները,
2. պահպանել խոսքի էթիկետը։
գ. ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
1. կազմել բանավոր և գրավոր գեղեցիկ խոսք։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները,
· ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական աշխատանք,
2. սլայդի ցուցադրում,
3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է, որն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով: Քննատոմսը բաղկացած է երեք հարցից. Առաջին և երկրորդ հարցերը տեսական հարցեր են և գնահատվում են 7-ական միավոր, իսկ երրորդ հարցը գործնական առաջադրանք է, որը գնահատվում է 6 միավոր: Ստուգումից 20-միավորանոց համակարգում 8 և ավելի միավոր ստացած ուսանողները կհամարվեն ստուգարքը հանձնած:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
  • Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր., 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Խոսքի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները։
2. Խոսքի գործառական տարբերակները։
3. ԶԼՄ-ների և գովազդի լեզու։
4.Հրապարակային խոսք և բանավեճի արվեստ։
5.Խոսքի էթիկետ։
6.Գրագրության ձևեր։
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
2. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
3. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
4. իրականացնել փաստերի ստուգում,
5. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. աշխատել գիտական գրականության հետ,
2. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
3. քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ,
5. հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
2. Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
3. Փաստերի ստուգում:
4. Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
5. Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
6. Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը:
7. Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1306/Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել հոգեբանության, հոգեբանական երևույթների, գործընթացների, անձի հոգեկան առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնել անձի կառուցվածքային և անհատատիպաբանական առանձնահատկությունները, պահանջմունքների և դրդապատճառների հիերարխիան,
3. թվարկել միջանձնային հարաբերությունների, դրանց տեսակների, միջանձնային ընկալման և դրանց դերի մասին կրթական միջավայրում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծել աշակերտների, աշակերտ-ուսուցիչ հարաբերությունների ձևավորման և զարգացման վրա տարբեր ներքին և արտաքին հոգեբանական գոր­ծոն­­ների ազդեցության առանձնահատկությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին,
2. կիրառել տեղեկության բանավոր և գրավոր ներկայացնելու հմտությունները,
3. օգտագործել անձի խնդրային դաշտը նկարագրող հասկացութային ապարատի իմացությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան,
Գնահատման չափանիշները՝ էսսե-ի ներկայացում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Նալչաջյան Ա. Ընդհանուր հոգեբանության հիմունքներ Գիրք 1., Եր., Լույս. 1991, 512 էջ
  • Հոգեբանություն. դեմքեր, փաստեր / Ուսումնական ձեռնարկ., Ավանեսյան Հ. և համահեղ., Եր. ԵՊՀ հրատ. 2010, 204 էջ:
  • Հոգեբանության հիմունքներ. Դ. Ռ. Հայրապետյան/Դասընթացի ուսումնական ծրագիր. Եր: Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2008 թ., 64 էջ
  • Հովհաննիսյան Ս. Մասնագիտական կողմնորոշման հիմունքներ (գործնական հոգեբանություն). Ուս. ձեռնարկ, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2014 թ., 332 էջ
  • Տարիքային և մանկավարժական հոգեբանություն:/պրոֆ. Ա. Վ. Պետրովսկու խմբագրու­թյամբ. - Թարգմանիչ Ա. Ա. Նալչաջյան. - Երևան, «Լույս» հրատարակչություն. - 1977.
  • Немов Р. С. Психология. Книга 3. М.: ВЛАДОС ИМПЭ им. А. С. Грибоедова, 2002.
  • Психология личности. Хрестоматия в 2-х т. / Под. Ред. Д. Я. Райгородского. - Самара: “Бахрар-М”, 2002.
  • Introduction to Psychology//
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ժամանակակից հոգեբանության մարտահրավերները և ուղղությունները: Հոգեբանական հետազոտության մեթոդները և մեթոդիկաները: Հոգեբանության բնագիտական և սոցիալական հիմքերը:
2. Հոգեկանի կառուցվածքը՝ հոգեկան հատկություններ, վիճակներ, գործընթացներ: Հոգեկանի զարգացման շարժիչ ուժերն ու պայմանները:
3. Անձի կառուցվածքը: Անձի տեսությունները: Դպրոցական տարիքի հոգեբանություն:
4. Միջանձնային ընկալում, միջանձնային հարաբերությունների հոգեբանություն: Հաղորդակցում: Հաղորդակցման հոգեբանական յուրահատկությունները դպրոցում:
5. Մանկավարժի մասնագիտական գործունեության հոգեբանական առանձնահատկությունները:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1107/Բ55
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին կայուն գիտելիքներ,
· ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. վերարտադրել «մշակույթ» հասկացության ամենատարածված սահմանումները, մշակույթի առաջացման և զարգացման տեսությունները,
2. ներկայացնել մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, մշակույթի ծագման և զարգացման հիմնական օրինաչափությունները,
3. նկարագրել մշակութաբանության շրջանակներում ուսումնասիրվող հիմնական ոլորտները,
4. քննարկել համաշխարհային և հայ մշակույթների պատմական զարգացումների օրինաչափությունները,
5. ճանաչել ժամանակակից մշակութային գործընթացները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. բացահայտել մշակութային երևույթների բաղադրիչներն ու դրսևորումները, պատճառներն ու պայմանները,
2. ճանաչել և իրարից զանազանել համաշախարհային մշակութային գործընթացի պատմական և լոկալ դրսևորումները,
3. տարանջատել մերօրյա մշակութային երևույթները և գործընթացները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծել փաստեր և կատարել հետևություններ,
2. ստեղծագործաբար կիրառել մշակույթի մասին ստացած գիտելիքները մշակույթի տարբեր ոլորտներում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին կայուն գիտելիքներ,
· ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն,
2. Գործնական պարապմունք,
3. Դիդակտիկ նյութերի մատուցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց`նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գուրևիչ Պ. Մշակութաբանություն, Ե., 2002:
  • Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология, М., 2004:
  • Кравченко А. И. Культурология, М., 2003.
  • Розин В.М. Культурология. М., 1998.
  • Armenian Folk Arts, Culture and Identity. Bloomington and Indianapolis, Indiana Univ. Press, 2001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մշակութաբանության ուսումնասիրման օբյեկտը, առարկան և խնդիրները:
2. «Մշակույթ» հասկացության սահմանումները, մշակույթի բնույթի, ծագման և զարգացման վերաբերյալ տեսությունները:
3. Մշակույթն ուսումնասիրող գիտակարգերը:
4. Մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, գործառույթները և մեխանիզմները:
5. Մշակութային գործընթացներ:
6. Մշակութային նորմեր, պրակտիկաներ և մշակութային կապիտալ հասկացությունները:
7. Մշակութային ավանդույթը և նորույթը, ադապտացման, ինտեգրման և ձուլման հասկացությունները:
8. Մշակույթը և բնությունը, մշակութայինի և բնականի հարաբերակցութունը:
9. Մշակույթը «անհատ», «հասարակություն», «էթնոս», «քաղաքակրթություն» կատեգորիաների համատեքստում:
10. Մշակույթը և գենդերը:
11. Մշակույթը և սոցիալական կառուցվածքը:
12. Մշակույթի քաղաքական և տնտեսական չափումները:
13. Մշակույթը և լեզուն:
14. «Զանգվածային», «էլիտար», «քաղաքային» մշակույթ հասկացությունները։
15. Համաշխարհային մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
16. Հայ մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
17. Ժամանակակից մշակութային գործընթացները և գլոբալացման խնդիրը:
Երրորդ՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1704/Բ07
1. Դասընթացի նպատակ
· խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում,
· ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
· ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դրսևորել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն,
2. ներկայացնել մասնագիտական տեքստի քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները,
3. դրսևորել լեզվի պաշտոնական ոճի քերականական և կառուցվածքային առանձնահատկությունների իմացություն։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. նկարագրել մասնագիտական լեզվի տերմինաբանական համակարգը,
2. վերարտադրել (սեղմ և ընդարձակ) ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը և մեկնաբանել այն,
3. դրսևորել գործարար նամակագրության տարբեր ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրություն, CV, դիմում, համառոտագրություն կազմելու ունակություններ,
4. հանդես գալ գիտական շրջանակներում հոդվածներով և զեկուցումներով։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները՝ օգտվելով ռուսալեզու աղբյուրներից։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում,
· ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
· ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք
2. ինքնուրույն աշխատանք
3. թիմային աշխատանք
4. բանավոր ներկայացում
5. գրավոր և բանավոր հարցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում երկու ստուգողական աշխատանքների տվյալների հիման վրա։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Беляева Е.А., Голосная Н.П., Ефимова Д.А., Кондрашова Н.В., Нечаева Т.В., Стукова Е.Г. Русский язык как иностранный. Научный стиль речи: Учебное пособие. - Санкт-Петербург: Университет ИТМО, 2019.
  • Буре Н.А., Волкова Л.Б., Косарева Е.В. Основы русской деловой речи. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений, СПб, 2011.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Грамматика в упражнениях - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 232с.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Русский язык. Учебник для гуманитарных факультетов вузов Армении. Издание 2-е, перераб. и доп. - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 320с.
  • Лысакова И.П. Практическая стилистика русского языка. Учебное пособие, изд. 2-е, исправл., СПб, 1996.
  • Найденова Н.С., Сапрыкина О.А. Hаучный стиль речи. Теория, практика, компетенции. Учебное пособие. Издательство: ИНФРА-М, 2023 г.
  • Русский язык для делового человека: www.mylanguage.ru
  • Химик В.В. Практический синтаксис русского языка, СПб, 1995.
  • Шатилов А.С. Читаем тексты по специальности. Вып. 2, Гуманитарные науки: учебное пособие по языку специальности, СПб, 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ոճաբանություն. Լեզվի պաշտոնական ոճի բառային, քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները:
2. Գործարար նամակագրության որոշ ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրության, դիմումի, CV, համառոտագրության շարադրման ձևերը և սկզբունքները:
3. Լեզվի գիտական ոճ, գիտական ոճին բնորոշ շարահյուսական կառուցվածքներ, գիտական կապակցված տեքստի կառուցման միջոցներ՝ բառային, ձևաբանական և շարահյուսական:
4. Մասնագիտական տեքստի թարգմանություն. գիտական տեքստի թարգմանության տեսության հիմնական խնդիրներ:
5. Գիտական զեկույցների և մասնագիտական ռեֆերատների կառուցման հիմնական սկզբունքներ:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2203/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի`
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակել սոցիոլոգիայի որպես գիտության կառուցվածքային մակարդակները,
2. ներկայացնել սոցիոլոգիայի` որպես գիտության կայացման նախադրյալները, գիտությունների համակարգում սոցիոլոգիայի տեղն ու դերը, սոցիոլոգիայի աշխարհայացքային և էթիկական առանձնահատկությունները, ուսումնասիրության առարկան,
3. նկարագրել հիմնական սոցիոլոգիական մոտեցումները, մշակույթի տարրերը, ինչպես նաև հասարակության մեջ տեղի ունեցող մի շարք սոցիալական գործընթացներ ու հրատապ սոցիալական հիմնախնդիրներ,
4. նկարագրել սոցիալական գործողության և հասարակության սոցիալական կառուցվածքի փոխկապվածությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. օգտվելով սոցիոլոգիական հասկացութային գործիքակազմից` մեկնաբանել հասարակական գործընթացներն ու հիմնախնդիրները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Կիրառվում են դասավանդման և ուսումնառության հետևյալ ձևերն ու մեթոդները.
Դասընթացը ենթադրում է դասախոսություններ, լսարանում ուսանողների թե´ պասիվ ունկնդրում, թե´ մասնակցություն քննարկումներին, ինչպես նաև՝ հանձնարարված գրականության արտալսարանային ընթերցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք՝ եզրափակիչ բանավոր ստուգման ձևաչափով: Բանավոր ստուգման հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Гидденс Э. “Социология”// 2-е изд., полн. перераб. и доп., М.: Эдиториал УРСС, 2005.
  • Миллс Ч. Р. “Социологическое воображение”// Пер. с англ. О. А. Оберемко. Под общей редакцией и с предисловием Г. С. Батыгина. - М.: Изда-тельский Дом NOTA BENE, 2001, 264 с.
  • Штомпка П. “Социология. Анализ современного общества” М.: Логос, 2005, 664 с.
  • Macionis J.J. “Sociology”// USA: Pearson Education, Inc., 14th ed., 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սոցիոլոգիան որպես գիտություն. կայացման առանձնահատկությունները:
2. Սոցիոլոգիայի օբյեկտն ու առարկան. մոտեցումներ և տեսական պարադիգմաներ:
3. Սոցիոլոգիան գիտությունների համակարգում:
4. Սոցիոլոգիական աշխարհայացք և սոցիոլոգիական էթիկա:
5. Սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքը:
6. Ի՞նչ է հետազոտությունը, որո՞նք են հետազոտության տեսակները, ո՞վ է հետազոտողը:
7. Մշակույթ, մշակույթի տարրեր:
8. Հասարակությունը որպես սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկա:
9. Հասարակության սոցիալական կառուցվածքը. սոցիալական ինստիտուտներ:
10. Սոցիալական խմբեր և կազմակերպություններ:
11. Հասարակություն և անձ. սոցիալական փոխազդեցություն և սոցիալականացում:
12. Շեղվող վարք և սոցիալական վերահսկողություն:
13. Սոցիալական անհավասարություն. շերտավորում և մոբիլություն:
14. Ազգաբնակչություն, ուրբանիզացիա և միգրացիա:
15. Սոցիալական փոփոխություններ, գործընթացներ և շարժումներ:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
· զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
· նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել մտքի կառուցվածքը,
2. սահմանել-մեկնաբանել տրամաբանական ընդհանուր և մասնավոր օրենքները, որոնք ապահովում են կշռադատությունների կանոնավորությունը,
3. բացատրել տրամաբանական գիտելիքի ընդհանուր ճանաչողական և գործառնական տեսանկյունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. դրսևորել մասնագիտական գիտելիքների յուրացման և տեղեկատվության վերլուծության տրամաբանական պատշաճ հմտություններ,
2. ճիշտ կատարել և գնահատել հասկացությունների, դատողությունների, մտահանգումների հետ կապված, ինչպես նաև ապացուցման և հերքման տրամաբանական գործողությունները, նկատել ու շտկել սխալները,
3. պարզաբանել տրամաբանական գիտելիքի ու հմտությունների դերը գիտատեսական և գործնական ուսումնասիրությունների ժամանակ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. դրսևորել տրամաբանական մտածողության անհրաժեշտ մշակույթ` պահպանելով կանոնավոր մտածողության որոշակիության, անհակասականության, հիմնավորվածության և հետևողականության հիմնարար սկզբունքների ու դրանցից բխող մասնավոր նորմերի պահանջները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
· զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
· նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. քննարկում,
3. անհատական աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ առաջադրված հարցաշարի թեմաներով գրավոր աշխատանք՝ տեսական և գործնական կարողությունները վերհանող առաջադրանքերով,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանության դասընթաց: Եր., 1987:
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանություն: Եր., 1998:
  • Ивлев Ю.В., Логика. Учебник. 3-е издание. М., 2005.
  • Ивин А.А., Практическая логика. Учебное пособие. М.,2002.
  • Кириллов В.И., Орлов Г.А.,Фокина Н.И., Упражнения по логике. Учебное пособие. М., 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Միտք և լեզու: Հասկացություն: Հասկացության ծավալը բովանդակությունը և տեսակները:
2. Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ: Հասկացության ծավալի բաժանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները:
3. Սահմանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Դասակարգման էությունը տեսակներն ու կանոնները: Դատողության էությունը և կազմը:
4. Պարզ և բարդ դատողություններ, դրանց տեսակները: Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները: Անհրաժեշտ մտահանգումներ, դրանց տեսակները և կանոնները. պայմանական, բաժանանարար, լեմատիկ և անմիջական մտահանգումներ: Սիլլոգիզմ: Կրճատ մտահանգումներ: 5. Հավանական մտահանգումներ: Ինդուկցիա և դեդուկցիա: Ոչ լրիվ ինդուկցիայի տեսակները: Ինդուկտիվ հետազոտման մեթոդներ:
6. Հմանմանություն: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները հավանական մտահանգումների ընթացքում:
7. Ապացուցում և հերքում, տարրերը և եղանակները: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները ապացուցման և հերքման ընթացքում: Պարալոգիզմ, սոփեստություն, սրամտություն, պարադոքս:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
2 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1207/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել՝քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ուսումնասի­րութ­յան առարկա­յա­կան տի­րույ­թին,
· ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ձևակերպել քաղաքագիտական հիմնական հասկացություններն ու սահմանումները, նրանց իմաստն ու նշանակությունը,
2. ներկայացնել քաղաքագիտության տեսական և կիրառական նշանակություն ունեցող հիմնահարցերի էությունը,
3. ներկայացնել քաղաքագիտական բովանդակության օտարալեզու մասնագիտական տեքստերը և կատարել թարգմանություններ։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
1. կատարել քաղաքագիտական վերլուծություններ,
2. կողմնորոշվել գործնական քաղաքականության առանձնահատկությունների մեկնաբանման հարցերում,
3. մատնանշել տեսական և կիրառական քաղաքագիտության արդի հիմնահարցերը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ.
1. օգտվել մասնագիտական գրականությունից,
2. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել՝քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ուսումնասի­րութ­յան առարկա­յա­կան տի­րույ­թին,
· ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ, այդ թվում երկխոսության բաղադրամասերի ընդգրկմամբ:
2. Արտալսարանային հաղորդակցություն դասախոսի հետ՝ քննարկումների համատեղ պատրաստում:
3. Սեմինար պարապմունքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քաղաքագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Երևանի պետ. համալս., Եր., 2006:
  • Միրումյան Կ. Ա., Քաղաքական ուսմունքների պատմություն: Ուս. ձեռնարկ բուհերի համար: Զանգակ-97:
  • Քաղաքական ուսմունքները նորագույն ժամանակներում։ Ուս. ձեռնարկ։ ԵՊՀ հրատարակչություն։
  • Антология мировой политической мысли в 5т. М., 1997.
  • Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թե­մա 1՝ ­ Քաղաքագիտության ձևավորումը որպես գիտություն: Քաղա­քագիտության օբյեկտը և առարկան: Քաղաքականության ծագումը և էությունը։ Թե­մա 2՝ Քաղաքական իշխանության էությունն, կառուցվածքը և լեգիտի­մու­թյունը։
Թե­մա 3՝ Հասարակության քաղաքական համակարգը։ Պետությունը քաղաքական համակարգի գլխավոր ինստիտուտ։
Թե­մա 4՝ Քաղաքական կուսակցությունները և կուսակցական համակարգեր։
Թե­մա 5՝ ­ Քաղաքական գործընթացներ: Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր:
Թե­­­մա 6՝­ Քաղաքական գաղափարախոսություններ:
Թե­­­մա 7`­ Քաղաքական ընտրանի և առաջնորդություն:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
2. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
3. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
4. իրականացնել փաստերի ստուգում,
5. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. աշխատել գիտական գրականության հետ,
2. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
3. քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ,
5. հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
2. Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
3. Փաստերի ստուգում:
4. Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
5. Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
6. Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը:
7. Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
2. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
3. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
4. իրականացնել փաստերի ստուգում,
5. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. աշխատել գիտական գրականության հետ,
2. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
3. քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ,
5. հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
2. Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
3. Փաստերի ստուգում:
4. Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
5. Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
6. Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը:
7. Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1306/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
· ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակել, անվանել հաղորդակցման հիմնական կատեգորիաները, սահմանել և համեմատել դրանք,
2. վերլուծել հաղորդակցման մեխանիզմները հոգեբանական գիտելիքի դիտանկյունից։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ձևավորել և գնահատել հաղորդակցման ռազմավարություններ,
2. հոգեբանական մեթոդաբանությամբ վերլուծել և գնահատել ռիսկային պայմաններում իրագործվող հաղորդակցումը,
3. մշակել արդյունավետ հաղորդակցման առաջարկներ և իրագործել դրանք:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. կիրառել ընդհանրական գիտելիքներն արդյունավետ կառավարչական և կազմակերպչական գործունեություն իրականացնելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
· ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. խմբային աշխատանք՝ քննարկում:
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան։
Գնահատման չափանիշները՝ ստուգարքն անցկացվում է նախապես տրված հարցաշարի հիման վրա, յուրաքանչյուր ուսանողի՝ 3-ական հարց։ Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակին ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատների, զեկուցումների, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Ա. Մարքեթինգը տնտեսության կառավարման համակարգում, Երևան, 2007թ.։
  • Կառավարման հոգեբանություն/ կազմ. Սեդրակյան Ս., Եդիգարյան Վ., Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2004։
  • Կառավարման հոգեբանության մի քանի հարցեր/ կազմ. Սահակյան, Ուսումնական ուղեցույց, Երևան, 2015։
  • Аминов, И.И. Психология делового общения: Учебник / И.И. Аминов. - М.: Юнити, 2018. - 270 c.
  • Берн, Э. Игры, в которые играют люди. Психология человеческих взаимоотношений. Люди, которые играют в игры, Л.,2012.
  • Волков, Б.С. Психология педагогического общения: Учебник для бакалавров / Б.С. Волков, Н.В. Волкова, Е.А. Орлова. - Люберцы: Юрайт, 2016. - 335 c.
  • Ильин, Е.П. Психология общения и межличностных отношений / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2013. - 576 c.
  • Измайлова М. А. Деловое общение: Учебное пособие / М. А. Измай- лова. - 4-е изд. - М.: Издательско-торговая корпорация. «Дашков и К°», 2011. - 252 c.
  • Райгородский Д.Я. Психология менеджмента. Учебное посбие. Самара: Изд.дом «Бахран-М», 2005.-768с.
  • 0. Шеламова, Г.М. Деловая культура и психология общения: Учебник / Г.М. Шеламова. - М.: Academia, 2018. - 256 c.
  • S. Shyam Sundar ., (2015), The Handbook of the Psychology of Communication Technology.
  • The Business Communication Handbook Judith Dwyer 9th Edition//https://pdfgoal.com/downloads/the_business_communication_handbook_judit…
  • The Handbook of Communication. By Owen Hargie. Skills//
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բաժին 1՝ Արդյունավետ հաղորդակցում, հիմնական առանձնահատկությունները:
Բաժինը ներառում է հաղորդակցում հասկացության սահմանումը և վերլուծությունը սոցիալական հոգեբանության դիտանկյունից: Հաղորդակցումը քննարկվում է հոգեբանական դասական և ժամանակակից տեսությունների համատեքստում: Դիտարկվում են արդյունավետ հաղորդակցման հիմնական առանձնահատկությունները, օրինաչափությունները, մեխանիզմները:
Բաժին 2՝ Միջանձնային ընկալումը հաղորդակցման գործընթացում:
Բաժինը ներառում է սոցիալական պերցեպցիայի հիմնական օրինաչափություններն ու մեխանիզմները: Քննարկվում են ընկալման կարծրատիպերը և դրանց տեսակները, կարծրատիպային էֆեկտները: Ատրակցիայի և ատրիբուցիայի երևույթները դիտարկվում են հաղորդակցման համատեքստում:
Բաժին 3՝ Հաղորդակցումը սոցիալական տարբեր ոլորտներում:
Բաժինը ներառում է իմացության և հմտությունների ձևավորումը գործարար հաղորդակցման հիմնական օրինաչափությունների մասին: Վերբալ և ոչ վերբալ գործարար հաղորդակցում, գործարար իմիջ, գործարար էթիկա, բանակցությունների վարման առանձնահատկությունները:
Բաժին 4՝ Հեռավար հաղորդակցման առանձնահատկությունները և միտումները, հմտությունների դրսևորման ձևերը։
Բաժինը ներառում է հեռավար հաղորդակցման սահմանումը, ժամանակակաից ձևերի նկարագրությունը։
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
2. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
3. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
4. իրականացնել փաստերի ստուգում,
5. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. աշխատել գիտական գրականության հետ,
2. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
3. քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ,
5. հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
2. Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
3. Փաստերի ստուգում:
4. Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
5. Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
6. Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը:
7. Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
2. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
3. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
4. իրականացնել փաստերի ստուգում,
5. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. աշխատել գիտական գրականության հետ,
2. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
3. քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ,
5. հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
2. Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
3. Փաստերի ստուգում:
4. Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
5. Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
6. Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը:
7. Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
2. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
3. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
4. իրականացնել փաստերի ստուգում,
5. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. աշխատել գիտական գրականության հետ,
2. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
3. քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ,
5. հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
2. Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
3. Փաստերի ստուգում:
4. Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
5. Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
6. Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը:
7. Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
2. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
3. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
4. իրականացնել փաստերի ստուգում,
5. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. աշխատել գիտական գրականության հետ,
2. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
3. քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ,
5. հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
2. Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
3. Փաստերի ստուգում:
4. Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
5. Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
6. Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը:
7. Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
· զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
· նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել մտքի կառուցվածքը,
2. սահմանել-մեկնաբանել տրամաբանական ընդհանուր և մասնավոր օրենքները, որոնք ապահովում են կշռադատությունների կանոնավորությունը,
3. բացատրել տրամաբանական գիտելիքի ընդհանուր ճանաչողական և գործառնական տեսանկյունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. դրսևորել մասնագիտական գիտելիքների յուրացման և տեղեկատվության վերլուծության տրամաբանական պատշաճ հմտություններ,
2. ճիշտ կատարել և գնահատել հասկացությունների, դատողությունների, մտահանգումների հետ կապված, ինչպես նաև ապացուցման և հերքման տրամաբանական գործողությունները, նկատել ու շտկել սխալները,
3. պարզաբանել տրամաբանական գիտելիքի ու հմտությունների դերը գիտատեսական և գործնական ուսումնասիրությունների ժամանակ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. դրսևորել տրամաբանական մտածողության անհրաժեշտ մշակույթ` պահպանելով կանոնավոր մտածողության որոշակիության, անհակասականության, հիմնավորվածության և հետևողականության հիմնարար սկզբունքների ու դրանցից բխող մասնավոր նորմերի պահանջները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
· զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
· նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. քննարկում,
3. անհատական աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ առաջադրված հարցաշարի թեմաներով գրավոր աշխատանք՝ տեսական և գործնական կարողությունները վերհանող առաջադրանքերով,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանության դասընթաց: Եր., 1987:
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանություն: Եր., 1998:
  • Ивлев Ю.В., Логика. Учебник. 3-е издание. М., 2005.
  • Ивин А.А., Практическая логика. Учебное пособие. М.,2002.
  • Кириллов В.И., Орлов Г.А.,Фокина Н.И., Упражнения по логике. Учебное пособие. М., 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Միտք և լեզու: Հասկացություն: Հասկացության ծավալը բովանդակությունը և տեսակները:
2. Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ: Հասկացության ծավալի բաժանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները:
3. Սահմանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Դասակարգման էությունը տեսակներն ու կանոնները: Դատողության էությունը և կազմը:
4. Պարզ և բարդ դատողություններ, դրանց տեսակները: Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները: Անհրաժեշտ մտահանգումներ, դրանց տեսակները և կանոնները. պայմանական, բաժանանարար, լեմատիկ և անմիջական մտահանգումներ: Սիլլոգիզմ: Կրճատ մտահանգումներ: 5. Հավանական մտահանգումներ: Ինդուկցիա և դեդուկցիա: Ոչ լրիվ ինդուկցիայի տեսակները: Ինդուկտիվ հետազոտման մեթոդներ:
6. Հմանմանություն: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները հավանական մտահանգումների ընթացքում:
7. Ապացուցում և հերքում, տարրերը և եղանակները: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները ապացուցման և հերքման ընթացքում: Պարալոգիզմ, սոփեստություն, սրամտություն, պարադոքս:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ00
1. Դասընթացի նպատակ
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
· ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմանահարցերին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի`
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել բարոյական հարաբերությունների հիմունքները և տիպաբանությունը,
2. ձևակերպել սիրո մետաֆիզիկայի, ընտանիքի պլանավորման և սիրո հոգեվերլուծության արդի մարտահրավերները,
3. մատնանշել բարոյական կոնֆլիկտների լուծման և հաղթահարման տեխնոլոգիաները, բիզնես էթիկայի և քաղաքական էթիկայի գործառնական սկզբունքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. առանձնացնել բարոյական ընտրության գործընթացներում վճռորոշ գործոնները և մեխանիզմները,
2. ընտրել տարբեր միջավայրերում բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելները,
3. գնահատել բարոյականության դերը հասարակական կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման գործում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը,
2. վերլուծել արդի քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական տեսանկյունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
· ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմանահարցերին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան, պատասխանների ամբողջականություն և հիմնավորվածություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Апресян Ю. Этика. М., 2004.
  • Бодрийяр Ж. Забыть Фуко. СПБ, 2011.
  • Матвеев П. Религиозная этика. М., 2014.
  • Фромм Э. Искусство любить. М., 2008.
  • Щвейцер А. Культура и этика. М., 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բարոյականության էությունը և կառուցվածքը:
2. Բարոյական հարաբերությունների էությունը
3. Կրոնական էթիկա:
4. Բիոէթիկա:
5. Քաղաքական էթիկա:
6. Սիրո մետաֆիզիկա:
7. Կյանքի իմաստը:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0708/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· պատկերացում բնագիտության ժամանակակից հիմնախնդիրների մասին,
· պատկերացումներ բնական գիտությունների զարգացման ժամանակակից օրինաչափությունների և հեռանկարների մասին,
· որոշակի աշխարհահայացք մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների բացատրության համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել բնության համակարգերի կառուցվածքի, առաջացման և էվոլյուցիայի կոնցեպցիաները,
2. նկարագրել մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների օրինաչափությունները,
3. հիմնավորել ժամանակակից բնագիտության նվաճումների կիրառման կարևորությունը և անհրաժեշտությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. լուսաբանել մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթները,
2. օգտագործել գիտելիքները բնության երևույթների օրինաչափությունները մեկնաբանելու և գնահատելու համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտագործել ստացած գիտելիքները մասնագիտական գործունեության ընթացքում իրադրական տարբեր հարցեր լուծելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· պատկերացում բնագիտության ժամանակակից հիմնախնդիրների մասին,
· պատկերացումներ բնական գիտությունների զարգացման ժամանակակից օրինաչափությունների և հեռանկարների մասին,
· որոշակի աշխարհահայացք մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների բացատրության համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
համակցված դասեր՝ հեռահար դասընթացներ (Moodle համակարգով) դասախոսություններ,
ինքնուրույն աշխատանք` գրականության ընթերցում, Moodle համակարգում զետեղված դասախոսությունների ընթերցում, առաջադրանքների կատարում և խմբային քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք, որն անցկացվում է թեստային համակարգով, on line: Տրվում է առավելագույնը 60 հարց, նախապես կազմված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Горелов А. А. Концепции современного естествознания М., 2015, 4-е изд., 355 с.
  • Найдышь В. Концепции современного естествознания: Учебник, М.,2016, 360с.
  • Рыбалов Л. Б. Садохин А. П. Концепции современного естествознания, М.,2012, 415 с.
  • Стрельник О.Н. Концепции современного естествознания. Краткий курс лекций. Учебное пособие. М. 2012.
  • Ասլանյան Լ. Ս., Կարայան Հ. Ս. Ժամանակակից բնագիտության հայեցակարգերը, Մեթոդական աշխատանք, Երևան, 2011 թ., 115 էջ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բնագիտության ժամանակակից կոնցեպցիաների հիմնական խնդիրները:
2. Բնագիտության և հումանիտար գիտությունների կապը:
3. Գիտության և կրոնի փոխհարաբերությունները:
4. Բնագիտության զարգացման պատմությունը:
5. Գիտական հեղափոխությունները և դրանց դերը բնագիտության զարգացման գործում:
6. Աշխարհի գիտական նկարագիրը:
7. Դասական և ժամանակակից ֆիզիկայի հիմնադրույթները: Դասական և ժամանակակից տիեզերագիտության հիմնադրույթները:
8. Դասական և ժամանակակից քիմիայի հիմնադրույթները:
9. Դասական և Ժամանակակից կենսաբանության հիմնադրույթները:
10. Համընդհանուր նշանակության աշխարհահայացքային 3 կարևորագույն պրոբլեմների՝ տիեզերքի, կյանքի և մարդու ծագման վերաբերյալ ժամանակակից տեսությունները բնագիտության ոլորտում:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1901/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները,
· ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ,
· ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի արդի ձևերը, իրավական կարգավորման կառուցակարգը, իրավունքի համակարգի հիմնական ճյուղերը, դրանց կարգավորման հիմնական աղբյուրները,
2. տարբերել օրինականություն, իրավաչափ և իրավախախտ վարքագիծ, իրավական պատասխանատվություն հասկացությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. համեմատել և տարբերակել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի աղբյուրները, դրանց աստիճանակարգությունը,
2. իրականացնել իրավական և սեփական իրավունքների պաշտպանության գործողություններ։
3. դրսևորել իրավական աշխարհայացք և իրավական մշակույթ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ինքնուրույն ուսումնասիրել իրավական կարգավորման աղբյուրները,
2. օգտվել իրավական տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, օրենսգրքեր, օրենքներ),
3. օժանդակել օրինականության ապահովմանը, ցուցաբերել ակտիվություն, հարգել օրենքը և իրավական պետության արժեքները, ունենալ բարոյաիրավական պատշաճ գիտակցություն, պատասխանատվության զգացում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները,
· ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ,
· ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. ինքնուրույն աշխատանք,
2. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
3. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստու­գարքն անց­կաց­վում է բա­նա­վոր /կամ գրավոր/: Տրվում է ա­ռա­վե­լա­գույ­նը 4 հարց` նա­խա­պես տրա­մադր­ված հար­ցա­շա­րից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՀՀ Սահմանադրություն, 2015 թ. խմբագրությամբ:
  • ՀՀ քաղաքացիական, քրեական, ընտանեկան, աշխատանքային, քրեական և քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերը:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան ''Պետության և իրավունքի տեսություն -1'', Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան Պետության և իրավունքի տեսություն-2, Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հասարակություն և պետություն: Իրավունք: Իրավական կարգավորման կառուցակարգը և իրավունքի կենսագործումը։ Իրավունքի ձևերը: Իրավունքի համակարգը: Օրինականություն, իրավաչափ վարքագիծ, իրավախախտում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրավական հիմնահարցերը: Սահմանադրական իրավունք: Դատական իշխանություն և դատական համակարգ: Քաղաքացիական իրավունք: Աշխատանքային իրավունք: Ընտանեկան իրավունք: Էկոլոգիական իրավունք: Քրեական իրավունք:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2101/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել,
· տալ ընդհանուր գիտելիքներ աշխարհում գոյություն ունեցող կրոնների, դրանց դասակարգման սկզբունքների, օրինաչափությունների, առանձնահատկությունների, Հայոց եկեղեցու հիմնական առանձնահատկությունների վերաբերյալ,
· ծանոթացնել ժամանակակից ավանդական և ոչ ավանդական կրոնների աշխարհայացքային և դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել կրոնի սահմանումը և կառուցվածքը, տեղն ու դերը հասարակության մեջ,
2. նկարագրել ժամանակակից կրոնների և կրոնի պատմական ձևերի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը, ազգային և համաշխարհային կրոնների բնութագիրը, գլխավոր առանձնահատկություններն ու հիմնական գծերը, ոչ ավանդական կրոնների առանձնահատկությունները և դասակարգումը,
3. լուսաբանել Հայոց եկեղեցու պատմությունը, դավանաբանական առանձնահատկությունները և ՀՀ արդի կրոնական իրավիճակը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հասկանալ և վերլուծել կրոնական ու կրոնագիտական գրականությունը,
2. դասակարգել կրոնի բազմազան և տարատեսակ դրսևորումները, խմբավորելու և համեմատելու տարբեր կրոններ,
3. բացահայտել և վերլուծել ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, ծիսապաշտամունքային, դավանաբանական առանձնահատկությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. արժևորել ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները,
2. կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել,
· տալ ընդհանուր գիտելիքներ աշխարհում գոյություն ունեցող կրոնների, դրանց դասակարգման սկզբունքների, օրինաչափությունների, առանձնահատկությունների, Հայոց եկեղեցու հիմնական առանձնահատկությունների վերաբերյալ,
· ծանոթացնել ժամանակակից ավանդական և ոչ ավանդական կրոնների աշխարհայացքային և դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
· ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները և մասնակցում քննարկումներին:
· ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր`նախապես տրամադրված հարցաշարով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Կրոնագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Մաս 1, Կրոնագիտության ներածություն, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2020, (համահեղ.` Անուշավան եպս. Ժամկոչյան, Հովհաննես Հովհաննիսյան, Պարգև Բարսեղյան, Գոհար Սարգսյան):
  • Քրիս­տոնյա Հայաս­տան։ Հան­րա­գիտա­րան, Երևան, Հայկ. հան­րա­գիտ., 2002։
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1-2. М., 2007.
  • Лебедев В. Ю. Религиоведение; учебник для бакалавров, М. 2013.
  • Основы религиоведения (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) М., 2005.
  • Религиоведение, (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб, 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կրոնագիտությունն իբրև գիտություն: «Կրոնագիտության հիմունքներ» դասընթացի կառուցվածքը, բովանդակությունը, հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների հա­մա­կարգը։ «Կրոն» հասկացությունը, կառուցվածքը, գործառույթները, Կրոնի տի­պա­բանությունը և պատ­մա­կան ձևերի դա­սա­կարգման սկզ­բուն­քները։ Կրոնի վաղ ձևերը: Նախ­նա­դարյան (վաղ) հա­վա­տա­լիք­ներ. Դիցաբանություն և կրոն: Բազ­մաստվածություն և միաստվածություն։ Հայոց դիցաբանություն: Ազգային և համաշխարհային կրոնների սահմանումն ու համառոտ բնութագիրը: Ժամանակակից ազգային կրոններ: Կրոնը ժամանակակից աշխարհում: Հնդկաստանի ազգային կրոնները (հինդուրիզմ, ջայնիզմ, սիկհիզմ), Չինաստանի և ճապոնիայի ազգային կրոնները, (դաոսականություն, կոնֆուցիականություն, սինտո), Հուդայականության էու­թյունը և բնու­թագ­րիչ ա­ռանձնա­հատ­կու­թյուն­ները։ Բուդդայականության առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Քրիստոնեության առաջացումը և զարգացումը: Քրիստոնեության դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Ուղղափառություն. Կա­թո­լիկություն. Բո­ղո­քա­կանություն, բողոքական ավանդական և ոչ ավանդական հարանվանություններ, Հայոց եկեղեցու դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Իսլամի առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Հայաստանի Հանրապետությունում կրոնական իրավիճակի ընդհանուր բնութագիրը:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1306/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
· ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակել, անվանել հաղորդակցման հիմնական կատեգորիաները, սահմանել և համեմատել դրանք,
2. վերլուծել հաղորդակցման մեխանիզմները հոգեբանական գիտելիքի դիտանկյունից։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ձևավորել և գնահատել հաղորդակցման ռազմավարություններ,
2. հոգեբանական մեթոդաբանությամբ վերլուծել և գնահատել ռիսկային պայմաններում իրագործվող հաղորդակցումը,
3. մշակել արդյունավետ հաղորդակցման առաջարկներ և իրագործել դրանք:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. կիրառել ընդհանրական գիտելիքներն արդյունավետ կառավարչական և կազմակերպչական գործունեություն իրականացնելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
· ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. խմբային աշխատանք՝ քննարկում:
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան։
Գնահատման չափանիշները՝ ստուգարքն անցկացվում է նախապես տրված հարցաշարի հիման վրա, յուրաքանչյուր ուսանողի՝ 3-ական հարց։ Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակին ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատների, զեկուցումների, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Ա. Մարքեթինգը տնտեսության կառավարման համակարգում, Երևան, 2007թ.։
  • Կառավարման հոգեբանություն/ կազմ. Սեդրակյան Ս., Եդիգարյան Վ., Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2004։
  • Կառավարման հոգեբանության մի քանի հարցեր/ կազմ. Սահակյան, Ուսումնական ուղեցույց, Երևան, 2015։
  • Аминов, И.И. Психология делового общения: Учебник / И.И. Аминов. - М.: Юнити, 2018. - 270 c.
  • Берн, Э. Игры, в которые играют люди. Психология человеческих взаимоотношений. Люди, которые играют в игры, Л.,2012.
  • Волков, Б.С. Психология педагогического общения: Учебник для бакалавров / Б.С. Волков, Н.В. Волкова, Е.А. Орлова. - Люберцы: Юрайт, 2016. - 335 c.
  • Ильин, Е.П. Психология общения и межличностных отношений / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2013. - 576 c.
  • Измайлова М. А. Деловое общение: Учебное пособие / М. А. Измай- лова. - 4-е изд. - М.: Издательско-торговая корпорация. «Дашков и К°», 2011. - 252 c.
  • Райгородский Д.Я. Психология менеджмента. Учебное посбие. Самара: Изд.дом «Бахран-М», 2005.-768с.
  • 0. Шеламова, Г.М. Деловая культура и психология общения: Учебник / Г.М. Шеламова. - М.: Academia, 2018. - 256 c.
  • S. Shyam Sundar ., (2015), The Handbook of the Psychology of Communication Technology.
  • The Business Communication Handbook Judith Dwyer 9th Edition//https://pdfgoal.com/downloads/the_business_communication_handbook_judit…
  • The Handbook of Communication. By Owen Hargie. Skills//
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բաժին 1՝ Արդյունավետ հաղորդակցում, հիմնական առանձնահատկությունները:
Բաժինը ներառում է հաղորդակցում հասկացության սահմանումը և վերլուծությունը սոցիալական հոգեբանության դիտանկյունից: Հաղորդակցումը քննարկվում է հոգեբանական դասական և ժամանակակից տեսությունների համատեքստում: Դիտարկվում են արդյունավետ հաղորդակցման հիմնական առանձնահատկությունները, օրինաչափությունները, մեխանիզմները:
Բաժին 2՝ Միջանձնային ընկալումը հաղորդակցման գործընթացում:
Բաժինը ներառում է սոցիալական պերցեպցիայի հիմնական օրինաչափություններն ու մեխանիզմները: Քննարկվում են ընկալման կարծրատիպերը և դրանց տեսակները, կարծրատիպային էֆեկտները: Ատրակցիայի և ատրիբուցիայի երևույթները դիտարկվում են հաղորդակցման համատեքստում:
Բաժին 3՝ Հաղորդակցումը սոցիալական տարբեր ոլորտներում:
Բաժինը ներառում է իմացության և հմտությունների ձևավորումը գործարար հաղորդակցման հիմնական օրինաչափությունների մասին: Վերբալ և ոչ վերբալ գործարար հաղորդակցում, գործարար իմիջ, գործարար էթիկա, բանակցությունների վարման առանձնահատկությունները:
Բաժին 4՝ Հեռավար հաղորդակցման առանձնահատկությունները և միտումները, հմտությունների դրսևորման ձևերը։
Բաժինը ներառում է հեռավար հաղորդակցման սահմանումը, ժամանակակաից ձևերի նկարագրությունը։
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1306/Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել հոգեբանության, հոգեբանական երևույթների, գործընթացների, անձի հոգեկան առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնել անձի կառուցվածքային և անհատատիպաբանական առանձնահատկությունները, պահանջմունքների և դրդապատճառների հիերարխիան,
3. թվարկել միջանձնային հարաբերությունների, դրանց տեսակների, միջանձնային ընկալման և դրանց դերի մասին կրթական միջավայրում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծել աշակերտների, աշակերտ-ուսուցիչ հարաբերությունների ձևավորման և զարգացման վրա տարբեր ներքին և արտաքին հոգեբանական գոր­ծոն­­ների ազդեցության առանձնահատկությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին,
2. կիրառել տեղեկության բանավոր և գրավոր ներկայացնելու հմտությունները,
3. օգտագործել անձի խնդրային դաշտը նկարագրող հասկացութային ապարատի իմացությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան,
Գնահատման չափանիշները՝ էսսե-ի ներկայացում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Նալչաջյան Ա. Ընդհանուր հոգեբանության հիմունքներ Գիրք 1., Եր., Լույս. 1991, 512 էջ
  • Հոգեբանություն. դեմքեր, փաստեր / Ուսումնական ձեռնարկ., Ավանեսյան Հ. և համահեղ., Եր. ԵՊՀ հրատ. 2010, 204 էջ:
  • Հոգեբանության հիմունքներ. Դ. Ռ. Հայրապետյան/Դասընթացի ուսումնական ծրագիր. Եր: Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2008 թ., 64 էջ
  • Հովհաննիսյան Ս. Մասնագիտական կողմնորոշման հիմունքներ (գործնական հոգեբանություն). Ուս. ձեռնարկ, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2014 թ., 332 էջ
  • Տարիքային և մանկավարժական հոգեբանություն:/պրոֆ. Ա. Վ. Պետրովսկու խմբագրու­թյամբ. - Թարգմանիչ Ա. Ա. Նալչաջյան. - Երևան, «Լույս» հրատարակչություն. - 1977.
  • Немов Р. С. Психология. Книга 3. М.: ВЛАДОС ИМПЭ им. А. С. Грибоедова, 2002.
  • Психология личности. Хрестоматия в 2-х т. / Под. Ред. Д. Я. Райгородского. - Самара: “Бахрар-М”, 2002.
  • Introduction to Psychology//
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ժամանակակից հոգեբանության մարտահրավերները և ուղղությունները: Հոգեբանական հետազոտության մեթոդները և մեթոդիկաները: Հոգեբանության բնագիտական և սոցիալական հիմքերը:
2. Հոգեկանի կառուցվածքը՝ հոգեկան հատկություններ, վիճակներ, գործընթացներ: Հոգեկանի զարգացման շարժիչ ուժերն ու պայմանները:
3. Անձի կառուցվածքը: Անձի տեսությունները: Դպրոցական տարիքի հոգեբանություն:
4. Միջանձնային ընկալում, միջանձնային հարաբերությունների հոգեբանություն: Հաղորդակցում: Հաղորդակցման հոգեբանական յուրահատկությունները դպրոցում:
5. Մանկավարժի մասնագիտական գործունեության հոգեբանական առանձնահատկությունները:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1107/Բ55
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին կայուն գիտելիքներ,
· ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. վերարտադրել «մշակույթ» հասկացության ամենատարածված սահմանումները, մշակույթի առաջացման և զարգացման տեսությունները,
2. ներկայացնել մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, մշակույթի ծագման և զարգացման հիմնական օրինաչափությունները,
3. նկարագրել մշակութաբանության շրջանակներում ուսումնասիրվող հիմնական ոլորտները,
4. քննարկել համաշխարհային և հայ մշակույթների պատմական զարգացումների օրինաչափությունները,
5. ճանաչել ժամանակակից մշակութային գործընթացները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. բացահայտել մշակութային երևույթների բաղադրիչներն ու դրսևորումները, պատճառներն ու պայմանները,
2. ճանաչել և իրարից զանազանել համաշախարհային մշակութային գործընթացի պատմական և լոկալ դրսևորումները,
3. տարանջատել մերօրյա մշակութային երևույթները և գործընթացները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծել փաստեր և կատարել հետևություններ,
2. ստեղծագործաբար կիրառել մշակույթի մասին ստացած գիտելիքները մշակույթի տարբեր ոլորտներում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին կայուն գիտելիքներ,
· ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն,
2. Գործնական պարապմունք,
3. Դիդակտիկ նյութերի մատուցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց`նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գուրևիչ Պ. Մշակութաբանություն, Ե., 2002:
  • Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология, М., 2004:
  • Кравченко А. И. Культурология, М., 2003.
  • Розин В.М. Культурология. М., 1998.
  • Armenian Folk Arts, Culture and Identity. Bloomington and Indianapolis, Indiana Univ. Press, 2001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մշակութաբանության ուսումնասիրման օբյեկտը, առարկան և խնդիրները:
2. «Մշակույթ» հասկացության սահմանումները, մշակույթի բնույթի, ծագման և զարգացման վերաբերյալ տեսությունները:
3. Մշակույթն ուսումնասիրող գիտակարգերը:
4. Մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, գործառույթները և մեխանիզմները:
5. Մշակութային գործընթացներ:
6. Մշակութային նորմեր, պրակտիկաներ և մշակութային կապիտալ հասկացությունները:
7. Մշակութային ավանդույթը և նորույթը, ադապտացման, ինտեգրման և ձուլման հասկացությունները:
8. Մշակույթը և բնությունը, մշակութայինի և բնականի հարաբերակցութունը:
9. Մշակույթը «անհատ», «հասարակություն», «էթնոս», «քաղաքակրթություն» կատեգորիաների համատեքստում:
10. Մշակույթը և գենդերը:
11. Մշակույթը և սոցիալական կառուցվածքը:
12. Մշակույթի քաղաքական և տնտեսական չափումները:
13. Մշակույթը և լեզուն:
14. «Զանգվածային», «էլիտար», «քաղաքային» մշակույթ հասկացությունները։
15. Համաշխարհային մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
16. Հայ մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
17. Ժամանակակից մշակութային գործընթացները և գլոբալացման խնդիրը:
Երրորդ՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1704/Բ07
1. Դասընթացի նպատակ
· խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում,
· ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
· ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դրսևորել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն,
2. ներկայացնել մասնագիտական տեքստի քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները,
3. դրսևորել լեզվի պաշտոնական ոճի քերականական և կառուցվածքային առանձնահատկությունների իմացություն։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. նկարագրել մասնագիտական լեզվի տերմինաբանական համակարգը,
2. վերարտադրել (սեղմ և ընդարձակ) ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը և մեկնաբանել այն,
3. դրսևորել գործարար նամակագրության տարբեր ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրություն, CV, դիմում, համառոտագրություն կազմելու ունակություններ,
4. հանդես գալ գիտական շրջանակներում հոդվածներով և զեկուցումներով։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները՝ օգտվելով ռուսալեզու աղբյուրներից։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում,
· ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
· ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք
2. ինքնուրույն աշխատանք
3. թիմային աշխատանք
4. բանավոր ներկայացում
5. գրավոր և բանավոր հարցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում երկու ստուգողական աշխատանքների տվյալների հիման վրա։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Беляева Е.А., Голосная Н.П., Ефимова Д.А., Кондрашова Н.В., Нечаева Т.В., Стукова Е.Г. Русский язык как иностранный. Научный стиль речи: Учебное пособие. - Санкт-Петербург: Университет ИТМО, 2019.
  • Буре Н.А., Волкова Л.Б., Косарева Е.В. Основы русской деловой речи. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений, СПб, 2011.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Грамматика в упражнениях - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 232с.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Русский язык. Учебник для гуманитарных факультетов вузов Армении. Издание 2-е, перераб. и доп. - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 320с.
  • Лысакова И.П. Практическая стилистика русского языка. Учебное пособие, изд. 2-е, исправл., СПб, 1996.
  • Найденова Н.С., Сапрыкина О.А. Hаучный стиль речи. Теория, практика, компетенции. Учебное пособие. Издательство: ИНФРА-М, 2023 г.
  • Русский язык для делового человека: www.mylanguage.ru
  • Химик В.В. Практический синтаксис русского языка, СПб, 1995.
  • Шатилов А.С. Читаем тексты по специальности. Вып. 2, Гуманитарные науки: учебное пособие по языку специальности, СПб, 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ոճաբանություն. Լեզվի պաշտոնական ոճի բառային, քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները:
2. Գործարար նամակագրության որոշ ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրության, դիմումի, CV, համառոտագրության շարադրման ձևերը և սկզբունքները:
3. Լեզվի գիտական ոճ, գիտական ոճին բնորոշ շարահյուսական կառուցվածքներ, գիտական կապակցված տեքստի կառուցման միջոցներ՝ բառային, ձևաբանական և շարահյուսական:
4. Մասնագիտական տեքստի թարգմանություն. գիտական տեքստի թարգմանության տեսության հիմնական խնդիրներ:
5. Գիտական զեկույցների և մասնագիտական ռեֆերատների կառուցման հիմնական սկզբունքներ:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2203/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի`
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակել սոցիոլոգիայի որպես գիտության կառուցվածքային մակարդակները,
2. ներկայացնել սոցիոլոգիայի` որպես գիտության կայացման նախադրյալները, գիտությունների համակարգում սոցիոլոգիայի տեղն ու դերը, սոցիոլոգիայի աշխարհայացքային և էթիկական առանձնահատկությունները, ուսումնասիրության առարկան,
3. նկարագրել հիմնական սոցիոլոգիական մոտեցումները, մշակույթի տարրերը, ինչպես նաև հասարակության մեջ տեղի ունեցող մի շարք սոցիալական գործընթացներ ու հրատապ սոցիալական հիմնախնդիրներ,
4. նկարագրել սոցիալական գործողության և հասարակության սոցիալական կառուցվածքի փոխկապվածությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. օգտվելով սոցիոլոգիական հասկացութային գործիքակազմից` մեկնաբանել հասարակական գործընթացներն ու հիմնախնդիրները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Կիրառվում են դասավանդման և ուսումնառության հետևյալ ձևերն ու մեթոդները.
Դասընթացը ենթադրում է դասախոսություններ, լսարանում ուսանողների թե´ պասիվ ունկնդրում, թե´ մասնակցություն քննարկումներին, ինչպես նաև՝ հանձնարարված գրականության արտալսարանային ընթերցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք՝ եզրափակիչ բանավոր ստուգման ձևաչափով: Բանավոր ստուգման հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Гидденс Э. “Социология”// 2-е изд., полн. перераб. и доп., М.: Эдиториал УРСС, 2005.
  • Миллс Ч. Р. “Социологическое воображение”// Пер. с англ. О. А. Оберемко. Под общей редакцией и с предисловием Г. С. Батыгина. - М.: Изда-тельский Дом NOTA BENE, 2001, 264 с.
  • Штомпка П. “Социология. Анализ современного общества” М.: Логос, 2005, 664 с.
  • Macionis J.J. “Sociology”// USA: Pearson Education, Inc., 14th ed., 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սոցիոլոգիան որպես գիտություն. կայացման առանձնահատկությունները:
2. Սոցիոլոգիայի օբյեկտն ու առարկան. մոտեցումներ և տեսական պարադիգմաներ:
3. Սոցիոլոգիան գիտությունների համակարգում:
4. Սոցիոլոգիական աշխարհայացք և սոցիոլոգիական էթիկա:
5. Սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքը:
6. Ի՞նչ է հետազոտությունը, որո՞նք են հետազոտության տեսակները, ո՞վ է հետազոտողը:
7. Մշակույթ, մշակույթի տարրեր:
8. Հասարակությունը որպես սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկա:
9. Հասարակության սոցիալական կառուցվածքը. սոցիալական ինստիտուտներ:
10. Սոցիալական խմբեր և կազմակերպություններ:
11. Հասարակություն և անձ. սոցիալական փոխազդեցություն և սոցիալականացում:
12. Շեղվող վարք և սոցիալական վերահսկողություն:
13. Սոցիալական անհավասարություն. շերտավորում և մոբիլություն:
14. Ազգաբնակչություն, ուրբանիզացիա և միգրացիա:
15. Սոցիալական փոփոխություններ, գործընթացներ և շարժումներ:
Երրորդ՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1603/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
· մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունների զարգացում (անգլերենից- հայերեն),
· մասնագիտական բառապաշարի զարգացում
· հաղորդակցական հմտությունների զարգացում. մասնագիտական ոլորտում մենախուսության և երկխոսության հմտությունների զարգացում,
· մասնագիտական տեքստերում հիմնական քերականական կարգերի ներկայացում։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թարգմանել մասնագիտական տեքստը անգլերենից-հայերեն բառարանի օգնությամբ
2. զրուցել իր մասնագիտության ոլորտում. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ
3. երկխոսության մեջ մտնել մասնագիտական թեմաներով։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
2. զրույց վարել մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել մասնագիտությանը առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից,
2. դասակարգել և բաշխել ստացած տեղեկատվությունը՝ կիրառելով առցանց միջոցները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունների զարգացում (անգլերենից- հայերեն),
· մասնագիտական բառապաշարի զարգացում
· հաղորդակցական հմտությունների զարգացում. մասնագիտական ոլորտում մենախուսության և երկխոսության հմտությունների զարգացում,
· մասնագիտական տեքստերում հիմնական քերականական կարգերի ներկայացում։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
2. անհատական և խմբային աշխատանք
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք
4. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ),
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Robin Walker and Keith Harding Tourism 2 Oxford University Press 2009.
  • Peter Strutt English for International Tourism (intermediate), Longman 2007.
  • Murphy R. English grammar in Use - Cambridge , 1990.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցների կիրառում մասնագիտական տեքստերում,
2. մասնագիտական բառապաշարի օգտագործում,
3. մասնագիտության ոլորտում գրավոր և բանավոր խոսքի զարգացում։
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
2 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1207/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել՝քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ուսումնասի­րութ­յան առարկա­յա­կան տի­րույ­թին,
· ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ձևակերպել քաղաքագիտական հիմնական հասկացություններն ու սահմանումները, նրանց իմաստն ու նշանակությունը,
2. ներկայացնել քաղաքագիտության տեսական և կիրառական նշանակություն ունեցող հիմնահարցերի էությունը,
3. ներկայացնել քաղաքագիտական բովանդակության օտարալեզու մասնագիտական տեքստերը և կատարել թարգմանություններ։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
1. կատարել քաղաքագիտական վերլուծություններ,
2. կողմնորոշվել գործնական քաղաքականության առանձնահատկությունների մեկնաբանման հարցերում,
3. մատնանշել տեսական և կիրառական քաղաքագիտության արդի հիմնահարցերը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ.
1. օգտվել մասնագիտական գրականությունից,
2. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել՝քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ուսումնասի­րութ­յան առարկա­յա­կան տի­րույ­թին,
· ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ, այդ թվում երկխոսության բաղադրամասերի ընդգրկմամբ:
2. Արտալսարանային հաղորդակցություն դասախոսի հետ՝ քննարկումների համատեղ պատրաստում:
3. Սեմինար պարապմունքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քաղաքագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Երևանի պետ. համալս., Եր., 2006:
  • Միրումյան Կ. Ա., Քաղաքական ուսմունքների պատմություն: Ուս. ձեռնարկ բուհերի համար: Զանգակ-97:
  • Քաղաքական ուսմունքները նորագույն ժամանակներում։ Ուս. ձեռնարկ։ ԵՊՀ հրատարակչություն։
  • Антология мировой политической мысли в 5т. М., 1997.
  • Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թե­մա 1՝ ­ Քաղաքագիտության ձևավորումը որպես գիտություն: Քաղա­քագիտության օբյեկտը և առարկան: Քաղաքականության ծագումը և էությունը։ Թե­մա 2՝ Քաղաքական իշխանության էությունն, կառուցվածքը և լեգիտի­մու­թյունը։
Թե­մա 3՝ Հասարակության քաղաքական համակարգը։ Պետությունը քաղաքական համակարգի գլխավոր ինստիտուտ։
Թե­մա 4՝ Քաղաքական կուսակցությունները և կուսակցական համակարգեր։
Թե­մա 5՝ ­ Քաղաքական գործընթացներ: Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր:
Թե­­­մա 6՝­ Քաղաքական գաղափարախոսություններ:
Թե­­­մա 7`­ Քաղաքական ընտրանի և առաջնորդություն:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
2. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
3. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
4. իրականացնել փաստերի ստուգում,
5. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. աշխատել գիտական գրականության հետ,
2. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
3. քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ,
5. հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
2. Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
3. Փաստերի ստուգում:
4. Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
5. Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
6. Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը:
7. Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
Երրորդ՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ գործ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1603/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
· մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունների զարգացում (անգլերենից- հայերեն),
· մասնագիտական բառապաշարի զարգացում
· հաղորդակցական հմտությունների զարգացում. մասնագիտական ոլորտում մենախուսության և երկխոսության հմտությունների զարգացում,
· մասնագիտական տեքստերում հիմնական քերականական կարգերի ներկայացում։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թարգմանել մասնագիտական տեքստը անգլերենից-հայերեն բառարանի օգնությամբ
2. զրուցել իր մասնագիտության ոլորտում. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ
3. երկխոսության մեջ մտնել մասնագիտական թեմաներով։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
2. զրույց վարել մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել մասնագիտությանը առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից,
2. դասակարգել և բաշխել ստացած տեղեկատվությունը՝ կիրառելով առցանց միջոցները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունների զարգացում (անգլերենից- հայերեն),
· մասնագիտական բառապաշարի զարգացում
· հաղորդակցական հմտությունների զարգացում. մասնագիտական ոլորտում մենախուսության և երկխոսության հմտությունների զարգացում,
· մասնագիտական տեքստերում հիմնական քերականական կարգերի ներկայացում։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
2. անհատական և խմբային աշխատանք
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք
4. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ),
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Robin Walker and Keith Harding Tourism 2 Oxford University Press 2009.
  • Peter Strutt English for International Tourism (intermediate), Longman 2007.
  • Murphy R. English grammar in Use - Cambridge , 1990.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցների կիրառում մասնագիտական տեքստերում,
2. մասնագիտական բառապաշարի օգտագործում,
3. մասնագիտության ոլորտում գրավոր և բանավոր խոսքի զարգացում։
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ00
1. Դասընթացի նպատակ
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
· ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմանահարցերին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի`
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել բարոյական հարաբերությունների հիմունքները և տիպաբանությունը,
2. ձևակերպել սիրո մետաֆիզիկայի, ընտանիքի պլանավորման և սիրո հոգեվերլուծության արդի մարտահրավերները,
3. մատնանշել բարոյական կոնֆլիկտների լուծման և հաղթահարման տեխնոլոգիաները, բիզնես էթիկայի և քաղաքական էթիկայի գործառնական սկզբունքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. առանձնացնել բարոյական ընտրության գործընթացներում վճռորոշ գործոնները և մեխանիզմները,
2. ընտրել տարբեր միջավայրերում բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելները,
3. գնահատել բարոյականության դերը հասարակական կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման գործում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը,
2. վերլուծել արդի քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական տեսանկյունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
· ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմանահարցերին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան, պատասխանների ամբողջականություն և հիմնավորվածություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Апресян Ю. Этика. М., 2004.
  • Бодрийяр Ж. Забыть Фуко. СПБ, 2011.
  • Матвеев П. Религиозная этика. М., 2014.
  • Фромм Э. Искусство любить. М., 2008.
  • Щвейцер А. Культура и этика. М., 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բարոյականության էությունը և կառուցվածքը:
2. Բարոյական հարաբերությունների էությունը
3. Կրոնական էթիկա:
4. Բիոէթիկա:
5. Քաղաքական էթիկա:
6. Սիրո մետաֆիզիկա:
7. Կյանքի իմաստը:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0708/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· պատկերացում բնագիտության ժամանակակից հիմնախնդիրների մասին,
· պատկերացումներ բնական գիտությունների զարգացման ժամանակակից օրինաչափությունների և հեռանկարների մասին,
· որոշակի աշխարհահայացք մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների բացատրության համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել բնության համակարգերի կառուցվածքի, առաջացման և էվոլյուցիայի կոնցեպցիաները,
2. նկարագրել մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների օրինաչափությունները,
3. հիմնավորել ժամանակակից բնագիտության նվաճումների կիրառման կարևորությունը և անհրաժեշտությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. լուսաբանել մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթները,
2. օգտագործել գիտելիքները բնության երևույթների օրինաչափությունները մեկնաբանելու և գնահատելու համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտագործել ստացած գիտելիքները մասնագիտական գործունեության ընթացքում իրադրական տարբեր հարցեր լուծելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· պատկերացում բնագիտության ժամանակակից հիմնախնդիրների մասին,
· պատկերացումներ բնական գիտությունների զարգացման ժամանակակից օրինաչափությունների և հեռանկարների մասին,
· որոշակի աշխարհահայացք մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների բացատրության համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
համակցված դասեր՝ հեռահար դասընթացներ (Moodle համակարգով) դասախոսություններ,
ինքնուրույն աշխատանք` գրականության ընթերցում, Moodle համակարգում զետեղված դասախոսությունների ընթերցում, առաջադրանքների կատարում և խմբային քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք, որն անցկացվում է թեստային համակարգով, on line: Տրվում է առավելագույնը 60 հարց, նախապես կազմված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Горелов А. А. Концепции современного естествознания М., 2015, 4-е изд., 355 с.
  • Найдышь В. Концепции современного естествознания: Учебник, М.,2016, 360с.
  • Рыбалов Л. Б. Садохин А. П. Концепции современного естествознания, М.,2012, 415 с.
  • Стрельник О.Н. Концепции современного естествознания. Краткий курс лекций. Учебное пособие. М. 2012.
  • Ասլանյան Լ. Ս., Կարայան Հ. Ս. Ժամանակակից բնագիտության հայեցակարգերը, Մեթոդական աշխատանք, Երևան, 2011 թ., 115 էջ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բնագիտության ժամանակակից կոնցեպցիաների հիմնական խնդիրները:
2. Բնագիտության և հումանիտար գիտությունների կապը:
3. Գիտության և կրոնի փոխհարաբերությունները:
4. Բնագիտության զարգացման պատմությունը:
5. Գիտական հեղափոխությունները և դրանց դերը բնագիտության զարգացման գործում:
6. Աշխարհի գիտական նկարագիրը:
7. Դասական և ժամանակակից ֆիզիկայի հիմնադրույթները: Դասական և ժամանակակից տիեզերագիտության հիմնադրույթները:
8. Դասական և ժամանակակից քիմիայի հիմնադրույթները:
9. Դասական և Ժամանակակից կենսաբանության հիմնադրույթները:
10. Համընդհանուր նշանակության աշխարհահայացքային 3 կարևորագույն պրոբլեմների՝ տիեզերքի, կյանքի և մարդու ծագման վերաբերյալ ժամանակակից տեսությունները բնագիտության ոլորտում:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1901/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները,
· ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ,
· ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի արդի ձևերը, իրավական կարգավորման կառուցակարգը, իրավունքի համակարգի հիմնական ճյուղերը, դրանց կարգավորման հիմնական աղբյուրները,
2. տարբերել օրինականություն, իրավաչափ և իրավախախտ վարքագիծ, իրավական պատասխանատվություն հասկացությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. համեմատել և տարբերակել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի աղբյուրները, դրանց աստիճանակարգությունը,
2. իրականացնել իրավական և սեփական իրավունքների պաշտպանության գործողություններ։
3. դրսևորել իրավական աշխարհայացք և իրավական մշակույթ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ինքնուրույն ուսումնասիրել իրավական կարգավորման աղբյուրները,
2. օգտվել իրավական տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, օրենսգրքեր, օրենքներ),
3. օժանդակել օրինականության ապահովմանը, ցուցաբերել ակտիվություն, հարգել օրենքը և իրավական պետության արժեքները, ունենալ բարոյաիրավական պատշաճ գիտակցություն, պատասխանատվության զգացում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները,
· ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ,
· ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. ինքնուրույն աշխատանք,
2. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
3. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստու­գարքն անց­կաց­վում է բա­նա­վոր /կամ գրավոր/: Տրվում է ա­ռա­վե­լա­գույ­նը 4 հարց` նա­խա­պես տրա­մադր­ված հար­ցա­շա­րից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՀՀ Սահմանադրություն, 2015 թ. խմբագրությամբ:
  • ՀՀ քաղաքացիական, քրեական, ընտանեկան, աշխատանքային, քրեական և քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերը:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան ''Պետության և իրավունքի տեսություն -1'', Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան Պետության և իրավունքի տեսություն-2, Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հասարակություն և պետություն: Իրավունք: Իրավական կարգավորման կառուցակարգը և իրավունքի կենսագործումը։ Իրավունքի ձևերը: Իրավունքի համակարգը: Օրինականություն, իրավաչափ վարքագիծ, իրավախախտում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրավական հիմնահարցերը: Սահմանադրական իրավունք: Դատական իշխանություն և դատական համակարգ: Քաղաքացիական իրավունք: Աշխատանքային իրավունք: Ընտանեկան իրավունք: Էկոլոգիական իրավունք: Քրեական իրավունք:
Երրորդ՝ աշնանային կամ չորրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դասախ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2101/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել,
· տալ ընդհանուր գիտելիքներ աշխարհում գոյություն ունեցող կրոնների, դրանց դասակարգման սկզբունքների, օրինաչափությունների, առանձնահատկությունների, Հայոց եկեղեցու հիմնական առանձնահատկությունների վերաբերյալ,
· ծանոթացնել ժամանակակից ավանդական և ոչ ավանդական կրոնների աշխարհայացքային և դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել կրոնի սահմանումը և կառուցվածքը, տեղն ու դերը հասարակության մեջ,
2. նկարագրել ժամանակակից կրոնների և կրոնի պատմական ձևերի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը, ազգային և համաշխարհային կրոնների բնութագիրը, գլխավոր առանձնահատկություններն ու հիմնական գծերը, ոչ ավանդական կրոնների առանձնահատկությունները և դասակարգումը,
3. լուսաբանել Հայոց եկեղեցու պատմությունը, դավանաբանական առանձնահատկությունները և ՀՀ արդի կրոնական իրավիճակը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հասկանալ և վերլուծել կրոնական ու կրոնագիտական գրականությունը,
2. դասակարգել կրոնի բազմազան և տարատեսակ դրսևորումները, խմբավորելու և համեմատելու տարբեր կրոններ,
3. բացահայտել և վերլուծել ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, ծիսապաշտամունքային, դավանաբանական առանձնահատկությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. արժևորել ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները,
2. կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել,
· տալ ընդհանուր գիտելիքներ աշխարհում գոյություն ունեցող կրոնների, դրանց դասակարգման սկզբունքների, օրինաչափությունների, առանձնահատկությունների, Հայոց եկեղեցու հիմնական առանձնահատկությունների վերաբերյալ,
· ծանոթացնել ժամանակակից ավանդական և ոչ ավանդական կրոնների աշխարհայացքային և դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
· ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները և մասնակցում քննարկումներին:
· ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր`նախապես տրամադրված հարցաշարով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Կրոնագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Մաս 1, Կրոնագիտության ներածություն, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2020, (համահեղ.` Անուշավան եպս. Ժամկոչյան, Հովհաննես Հովհաննիսյան, Պարգև Բարսեղյան, Գոհար Սարգսյան):
  • Քրիս­տոնյա Հայաս­տան։ Հան­րա­գիտա­րան, Երևան, Հայկ. հան­րա­գիտ., 2002։
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1-2. М., 2007.
  • Лебедев В. Ю. Религиоведение; учебник для бакалавров, М. 2013.
  • Основы религиоведения (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) М., 2005.
  • Религиоведение, (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб, 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կրոնագիտությունն իբրև գիտություն: «Կրոնագիտության հիմունքներ» դասընթացի կառուցվածքը, բովանդակությունը, հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների հա­մա­կարգը։ «Կրոն» հասկացությունը, կառուցվածքը, գործառույթները, Կրոնի տի­պա­բանությունը և պատ­մա­կան ձևերի դա­սա­կարգման սկզ­բուն­քները։ Կրոնի վաղ ձևերը: Նախ­նա­դարյան (վաղ) հա­վա­տա­լիք­ներ. Դիցաբանություն և կրոն: Բազ­մաստվածություն և միաստվածություն։ Հայոց դիցաբանություն: Ազգային և համաշխարհային կրոնների սահմանումն ու համառոտ բնութագիրը: Ժամանակակից ազգային կրոններ: Կրոնը ժամանակակից աշխարհում: Հնդկաստանի ազգային կրոնները (հինդուրիզմ, ջայնիզմ, սիկհիզմ), Չինաստանի և ճապոնիայի ազգային կրոնները, (դաոսականություն, կոնֆուցիականություն, սինտո), Հուդայականության էու­թյունը և բնու­թագ­րիչ ա­ռանձնա­հատ­կու­թյուն­ները։ Բուդդայականության առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Քրիստոնեության առաջացումը և զարգացումը: Քրիստոնեության դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Ուղղափառություն. Կա­թո­լիկություն. Բո­ղո­քա­կանություն, բողոքական ավանդական և ոչ ավանդական հարանվանություններ, Հայոց եկեղեցու դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Իսլամի առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Հայաստանի Հանրապետությունում կրոնական իրավիճակի ընդհանուր բնութագիրը:

Մասնագիտական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
Հինգերորդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1004/Բ05
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողի մոտ ձևավորել տնտեսությունում տեղի ունեցող երևույթների ուսումնասիրության և մեկնաբանման վիճակագրական ունակություններ` տարբեր տեսակի տեղեկատվության քանակական և որակական վերլուծության բազմաթիվ հատուկ մեթոդների և միջազգայնորեն ընդունված մեթոդաբանությունների կիրառմամբ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել վիճակագրական տվյալների հավաքագրման, վիճակագրական պրոդուկտի կազմման և տարածման ձևերը և մեթոդները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. պատրաստել տնտեսությունում և առանձին ոլորտներում տեղի ունեցող երևույթների բացատրության, դրանց վերլուծության վերաբերյալ անհրաժեշտ նյութեր,
2. պատրաստել և ներկայացնել մասնագիտական տարատեսակ հաշվետվություններ (հաշվարկներ),
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (վիճակագրության իրականացման մեթոդական փաստաթղթեր, տեղեկատվության էլեկտրոնային շտեմարաններ, ինտերնետային ռեսուրս­ներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ, վիճակագրական զեկույցներ, տեղեկագրեր),
2. որոշակի սոցիալ-տնտեսական երևույթների հիմնավորման և եզրահանգումների նպատակով տարբերակել, վերլուծել և մեկնաբանել տարբեր աղբյուրներից ստացված տեղեկատվությունը,
3. իրականացնել հաշվարկներ, կատարել հետազոտական աշխատանք, ներկայացնել ստացված հիմնական արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողի մոտ ձևավորել տնտեսությունում տեղի ունեցող երևույթների ուսումնասիրության և մեկնաբանման վիճակագրական ունակություններ` տարբեր տեսակի տեղեկատվության քանակական և որակական վերլուծության բազմաթիվ հատուկ մեթոդների և միջազգայնորեն ընդունված մեթոդաբանությունների կիրառմամբ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. տվյալների հավաքագրում, վերլուծություն և հաշվարկներ,
4. անհատական և խմբային հետազոտություններ,
5. ինքնուրույն աշխատանքներ,
6. արդյունքների վերլուծություն և ներկայացում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ефимова М. Р., Петрова Е. В., Ганченко О. И., Михайлов М. А. «Общая теория статистики», Под ред. Ефимовой М. Р, Москва, Изд.-во Юрайт, 2019, 355 с.
  • Елисеева И.И. Общая теория статистики. Москва, 2004.
  • Иванова Ю.Н.Экономическая статистика. Москва, 2003.
  • Петер фон дер Липпе Экономическая статистика том-1 Штутгарт, 1995
  • Հ. Կ. Հովհաննիսյան, Մ. Վ. Ֆահրադյան Սոցիալ-տնտեսական վիճակագրություն: Ուսումնական ձեռնարկ: Երևան, 2000թ.
  • Ա. Ա. Կոստանդյան, Մ. Վ. Ֆահրադյան Վիճակագրության ընդհանուր տեսության խնդիրների ժողովածու:
  • James T. McClave, P. George Benson and Terry T Sincich, “Statistics for Business and Economics”, Global Edition, Publisher: Pearson, 13th edition, 2018, 888 pages.
  • Robert Stine , Dean Foster , “Statistics for Business-Decision Making and Analysis: Statistics for business and Economics”, Third Edition, Publisher: Pearson Education, 2020, 912 pages.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Վիճակագրության ընդհանուր տեսության առարկան, մեթոդը և խնդիրները:
Թեմա 2. Վիճակագրական դիտարկումներ. եղանակները և ձևերը։
Թեմա 3. Վիճակագրական ամփոփում:
Թեմա 4. Վիճակագրական աշխատանքների սկզբունքները, ստանդարտները և դասակարգիչները։
Թեմա 5. Միջին մեծություններ և վարիացիայի ցուցանիշներ:
Թեմա 6. Դինամիկայի շարքեր: Ինդեքսներ:
Թեմա 7. Սոցիալ-տնտեսական վիճակագրության հիմունքները:
Թեմա 8. Բնակչության վիճակագրություն: Միգրացիա։
Թեմա 9. Աշխատանքի շուկայի վիճակագրություն:
Թեմա 10. Ազգային հարստության վիճակագրություն:
Թեմա 11. Ազգային հաշիվների համակարգ (ԱՀՀ):
Թեմա 12. Գների վիճակագրություն: Սպառողական գների ինդեքս։
Տասներորդ՝ գարնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1007/Բ08
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել աշխարհաքաղաքականության հիմնական հասկացություններին, ինչպիսիք են իշխանության դինամիկան, տարածքային վեճերը, ռեսուրսների աշխարհաքաղաքականությունը և միջազգային դերակատարների դերը:
· տրամադրել ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ աշխարհաքաղաքական խնդիրները վերլուծելու, ինչպես նաև դրանց ազդեցությունը ՀՀ արտաքին տնտեսական հարաբերությունների վրա պարզելու համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Մեկնաբանել աշխարհաքաղաքականության հիմնական հասկացությունները և տեսությունները, ներառյալ ուժային դինամիկան, տարածքային վեճերը և աշխարհագրական գործոնների դերը քաղաքական հարաբերությունների ձևավորման մեջ:
2. Վերլուծել և ներկայացնել գլոբալ աշխարհաքաղաքական բարդ միտումներն ու զարգացումները, ինչպիսիք են մեծ տերությունների միջև լարվածության աճը, տարածաշրջանային դաշինքների տեղաշարժերը և նոր տեխնոլոգիաների ազդեցությունը միջազգային հարաբերությունների և ՀՀ արտաքին տնեսական հարաբերությունների վրա:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Բացահայտել տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքական մարտահրավերներն ու հակամարտությունները, ներառյալ դրանց պատմական համատեքստը, արմատական պատճառները և հետևանքները տարածաշրջանային և գլոբալ կայունության վրա:
2. Կիրառել քննադատական մտածողության հմտություններ աշխարհաքաղաքական խնդիրների վերաբերյալ տարբեր տեսակետները գնահատելու, աղբյուրների հավաստիությունը գնահատելու և ապացույցների և վերլուծությունների վրա հիմնված նրբերանգ փաստարկներ և քաղաքականության առաջարկություններ մշակելու համար:
3. Գնահատել գլոբալ քաղաքական լանդշաֆտի բարդությունները և գիտակցել դիվանագիտության, համագործակցության և հակամարտությունների կարգավորման կարևորությունը ժամանակակից աշխարհաքաղաքական մարտահրավերներին դիմակայելու համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. Անկախ հետազոտություններ անցկացնել աշխարհաքաղաքական թեմաների շուրջ՝ օգտագործելով տարբեր աղբյուրներ և մեթոդաբանություններ՝ տվյալներ և տեղեկատվություն արդյունավետ հավաքելու, վերլուծելու և ներկայացնելու համար:
2. Արդյունավետ հաղորդակցվել աշխարհաքաղաքական խնդիրների մասին գրավոր զեկույցների, բանավոր ներկայացումների և քննարկումների միջոցով, որոնք ցույց են տալիս հստակություն, համահունչ և վերլուծական խորություն:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել աշխարհաքաղաքականության հիմնական հասկացություններին, ինչպիսիք են իշխանության դինամիկան, տարածքային վեճերը, ռեսուրսների աշխարհաքաղաքականությունը և միջազգային դերակատարների դերը:
· տրամադրել ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ աշխարհաքաղաքական խնդիրները վերլուծելու, ինչպես նաև դրանց ազդեցությունը ՀՀ արտաքին տնտեսական հարաբերությունների վրա պարզելու համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. սեմինար պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտնում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 8 միավոր է։
Ինքնուրույն աշխատանք
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամանակացույցը, կատարման և գնահատման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Ինքնուրույն աշխատանքի համար տրվում է առավելագույնը 4 միավոր։ Միավորների քայլը 1.0 է։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • "The Geopolitics Reader" edited by Gearóid Ó Tuathail, Simon Dalby, and Paul Routledge Այս դասագիրքը տրամադրում է աշխարհաքաղաքականության հիմնական հասկացությունների, տեսությունների և բանավեճերի համապարփակ ակնարկ՝ ոլորտի առաջատար գիտնականների ներդրումներով:
  • "World Politics: Interests, Interactions, and Institutions" by Jeffry A. Frieden and David A. Lake - Այս դասագիրքն առաջարկում է լայն ներածություն միջազգային հարաբերությունների ուսումնասիրության համար, ներառյալ աշխարհաքաղաքականության, ուժային դինամիկայի և գլոբալ կառավարման գլուխները:
  • "The Revenge of Geography: What the Map Tells Us About Coming Conflicts and the Battle Against Fate" by Robert D. Kaplan - Այս դասագիրքը ուսումնասիրում է աշխարհագրության ազդեցությունը միջազգային քաղաքականության վրա և ուսումնասիրում, թե ինչպես են բնական լանդշաֆտները ձևավորում աշխարհաքաղաքական ռազմավարություններ և հակամարտություններ:
  • Ակադեմիական հոդվածներ կոնկրետ աշխարհաքաղաքական խնդիրների և դեպքերի ուսումնասիրության վերաբերյալ, ինչպիսիք են՝ Foreign Affairs, International Security և Geopolitics պարբերականների հոդվածները, որոնք խորը վերլուծություններ և հետազոտական արդյունքներ են տալիս գլոբալ քաղաքական տարբեր թեմաների վերաբերյալ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Աշխարհաքաղաքականության ներածություն, ներառյալ աշխարհաքաղաքականության հիմնական հասկացությունները և տեսությունները, աշխարհագրության դերը, ուժային դինամիկան և պատմական գործոնների ազդեցությունը ժամանակակից միջազգային հարաբերությունների վրա:
Թեմա 2. Համաշխարհային քաղաքական միտումներ, ներառյալ գլոբալ ներկայիս քաղաքական միտումներն ու զարգացումները, ուժային հարաբերությունների տեղաշարժերը, աշխարհաքաղաքական մրցակցությունները, անվտանգության առաջացող մարտահրավերները և գլոբալացման ազդեցությունը պետությունների և հասարակությունների վրա:
Թեմա 3. Տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքական վերլուծություն, ներառյալ՝ որոշակի տարածաշրջաններ և դրանց աշխարհաքաղաքական մարտահրավերները, հակամարտությունները և դինամիկան, պատմական համատեքստի, արմատական պատճառների և տարածաշրջանային և գլոբալ կայունության վրա ազդեցությունները:
Թեմա 4. Ռեսուրսների և շրջակա միջավայրի աշխարհաքաղաքականություն, ներառյալ բնական ռեսուրսների, էներգետիկ անվտանգության, կլիմայի փոփոխության և շրջակա միջավայրի կայունության հետ կապված խնդիրները, և ինչպես են այդ գործոնները ձևավորում միջազգային հարաբերություններն ու հակամարտությունները:
Թեմա 5. Տեխնոլոգիա և աշխարհաքաղաքականություն, ներառյալ տեխնոլոգիայի դերը աշխարաքաղաքականության մեջ, ներառյալ կիբերպատերազմը, արհեստական ինտելեկտը և տիեզերքի հետախուզումը աշխարհաքաղաքական դինամիկայի, անվտանգության սպառնալիքների և գլոբալ ուժային կառույցների ձևավորման մեջ:
Թեմա 6. Աշխարհաքաղաքական ռիսկերի վերլուծություն, ներառյալ աշխարհաքաղաքական ռիսկերի և անորոշությունների գնահատման, սցենարների մշակման և պետությունների, բիզնեսների և հասարակությունների համար քաղաքական անկայունության, հակամարտությունների և ճգնաժամերի հետևանքները:
Թեմա 7. ՀՀ արտաքին տնտեսական հարաբերությունների զարգացման առանձնահատկությունները
Թեմա 8. Աշխարհաքաղաքական գործընթացների ազդեցությունը ՀՀ արտաքին տնտեսական հարաբերությունների վրա
Իններորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դասախոս.՝ 1 ժամ, գործն.՝ 1 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1005/Բ09
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսության պետական կարգավորման ուղղություններին ու մեխանիզմներին,
· հիմնական գիտելիքներ հաղորդել հանրային հատվածի տնտեսագիտության օրինաչափությունների վերաբերյալ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկել և նկարագրել տնտեսության մեջ պետության բոլոր գործառույթները,
2. քննարկել տնտեսության պետական կարգավորման ուղղությունները և մեթոդները,
3. տեսականորեն հիմնավորել հանրային հատվածի տնտեսագիտության օրինաչափությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծել և կանխատեսել տնտեսական երևույթների մեջ պետության միջամտության ազդեցությունը,
2. առաջարկել հիմնախնդիրների լուծման ուղղություններ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. մեկնաբանել և քննադատաբար վերլուծել տնտեսական երևույթները, դրանց վերաբերյալ պետական կառավարման մարմինների կայացրած որոշումները,
2. աշխատել թիմում, անել առաջարկություններ և եզրակացություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսության պետական կարգավորման ուղղություններին ու մեխանիզմներին,
· հիմնական գիտելիքներ հաղորդել հանրային հատվածի տնտեսագիտության օրինաչափությունների վերաբերյալ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. խաղեր, խմբային աշխատանքներ, քննարկումներ,
4. սցենարների կազմում,
5. համապատասխան ոլորտների մասնագետների հրավիրում սեմինար պարապմունքներին,
6 հանձնարարված գրականության ընթերցում,
7. փաստերի և երևույթների վերլուծություն,
8. ուսանողների այցերի կազմակերպում տնտեսական ոլորտի պետական կառւյցներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Экономика общественного сектора: учебник для академического бакалавриата / Л. И. Якобсон [и др.]; под ред. Л. И. Якобсона, М. Г. Колосницыной. - 3-е изд., перераб. и доп. - М.: Издательство Юрайт, 2016. - 558 с. - (Серия: Бакалавр и магистр. Академический курс). - ISBN 978-5-9916-4829-5
  • Public Finance, 9th Edition, Harvey S. Rosen, Ted Gayer , McGraw-Hill/Irwin, 2009 - 608 pages.
  • Հայաստանի տնտեսության վերափոխումները և վերելքի հեռանկարները / Հ. Սարգսյան, Ա. Մարկոսյան, Երևան, Զանգակ, 2014, 552 էջ, ISBN: 9789939683362.
  • Կայուն զարգացման ծրագիր, Երևան, 2008 թ.:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Տնտեսության պետական կարգավորման առարկան:
Թեմա 2. Կարգավորման տեսություններ:
Թեմա 3. Տնտեսության հանրային հատվածը:
Թեմա 4. Շուկայի բացերը և կարգավորման ուղղությունները։
Թեմա 5. Հանրային բարիքներ։
Թեմա 6. Հակամենաշնորհային քաղաքականություն։
Թեմա 7. Վերաբաշխման քաղաքականությունը և հասարակության բարեկեցությունը։
Թեմա 8. Աղքատությունը և դրա նվազեցման քաղաքականությունը։
Թեմա 9. Բյուջետային գործընթաց։
Թեմա 10. Հանրային հատվածի եկամուտներ։
Թեմա 11. Հարկման օպտիմացում։
Թեմա 12. Պետական ծախսերի քաղաքականություն։
Թեմա 13. Ապակենտրոնացված պետական կարգավորում։
Թեմա 14. Դրամավարկային քաղաքականություն և ֆինանսական համակարգի կարգավորում։
Թեմա 15. Աշխատանքի շուկայի և զբաղվածության պետական կարգավորում։
Ութերորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դասախոս.՝ 1 ժամ, գործն.՝ 1 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1005/Բ10
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ գիտելիքներ և իմացություն բիզնեսի էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև բիզնեսի զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
· ուսուցանել բիզնեսի տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև բիզնեսի կազմակերպման ու կառավարման տեսա-գործնական հիմունքներն ու բիզնեսի վարման հմտությունները,
· տրամադրել բիզնեսի վերլուծական, բիզնես պլանների մշակման և այլ կարևոր կարողություններ, որոնք կարող են օգտակար լինել շրջանավարտի մասնագիտական կարիերայի ընթացքում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. մեկնաբանել բիզնեսի հիմնական հասկացությունները, դրա համակարգային առանձնահատկությունները և մոդելային ու փուլային զարգացման բնորոշիչները,
2. ներկայացնել բիզնեսի կազմակերպման ձևերը, կառավարման սկզբունքները և մոտեցումները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գործնականում կիրառել բիզնես-պլանների մշակման, Պորտերի մրցակցային հինգ ուժերի և SWOT վերլուծական գործիքները
2. կատարել բիզնես հաշվարկներ և բիզնես նախագծի արդյունավետության և նպատակահարմարության գնահատում,
3. մշակել անհատական բիզնես պլաններ և նախագծել start-up բիզնեսներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. կատարել հետազոտական աշխատանք և ներկայացնել դրա արդյունքները,
2. վարել գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ գիտելիքներ և իմացություն բիզնեսի էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև բիզնեսի զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
· ուսուցանել բիզնեսի տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև բիզնեսի կազմակերպման ու կառավարման տեսա-գործնական հիմունքներն ու բիզնեսի վարման հմտությունները,
· տրամադրել բիզնեսի վերլուծական, բիզնես պլանների մշակման և այլ կարևոր կարողություններ, որոնք կարող են օգտակար լինել շրջանավարտի մասնագիտական կարիերայի ընթացքում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. գործնական պարապունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք՝ որպես դասընթացի նյութի խորացման միջոց և դասախոսության նյութերի յուրացման ակտիվ մեթոդ.
4. կազմակերպվում են անհատական և խմբային քննարկումներ,
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
Ուսանողներին մինչև տվյալ կիսամյակի երրորդ շաբաթվա ավարտը հանձնարարվում է խմբային աշխատանք (խմբում առավելագույնը երկու ուսանող)՝ կազմել բիզնես պլան։ Ուսանողները կատարված աշխատանքը ներկայացնում են էլեկտրոնային տարբերակով, դասախոսի կողմից սահմանված ժամկետում: Վերջինս ստուգում և ուսանողներին հայտնում է այն առավելագույն գնահատականը, որին նրանք կարող են հավակնել աշխատանքի հաջող բանավոր ներկայացման արդյունքում (բանավոր ներկայացնելը պարտադիր է): Բանավոր ներկայացման արդյունքը գրանցվում է որպես ուսանողների երկրորդ ընթացիկ քննության գնահատական՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1,0 է:
Եզրափակիչ քննություն
Բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Դավոյան Ս.,Բիզնեսի կառավարում, ուս. ձեռն., Երևան, հրատարակ,Վան Արյան, 2017թ.
  • Խաչատրյան Ն., Սահակյան Ն., -Ձեռնարկատիրության հիմունքներ, Եր., Էդիտ Պրինտ, 2018թ.
  • Буров В.Ю. “Основы предпринимательства” Уч.пособие Чита, 2011. - 441 с.
  • Питер Ф.Друкер, Бизнес и инновации, пер. с англ.-М: “И.Д.Вильямс”,2009, 432с.
  • Business Management, L. Loykie, M. Mushena, Robert A. Pierce, 2022
  • Steve Blank and Bob Dorf, “The Startup Owner’s Manual: The Step-by-Step Guide for Building a Great Company,” K&S Ranch Publishing 2012
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Ձեռնարկատիրական գործունեության էությունը, տեսությունը, զարգացման փուլային բնորոշիչները:
Թեմա 2. Ձեռներեցական որոշումների կայացման գործընթացը. ձեռներեցական հաշվարկներ:
Թեմա 3. Ձեռնարկատիրական գործունեության կազմակերպումը. բիզնես պլան:
Թեմա 4. Ձեռնարկատիրական գործունեության կազմակերպման մոդելները և ձևերը
Թեմա 5. Նորարարական ձեռներեցություն և ստարտափեր
Թեմա 6. Ձեռնարկատիրական գործունեության ռազմավարական կառավարումը
Թեմա 7. Պետություն և ձեռնարկատիրություն
Թեմա 8. Ձեռներեցական էթիկա
Յոթերորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1005/Բ08
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել մենեջմենթի սկզբունքներին, մենեջերների ֆունկցիաներին, բիզնեսի էթիկային, ռազմավարական պլանավորմանը, հաղորդարկցման հմտություններին, աշխատողների մոտիվացիայի տեսություններին, սկզբունքներին, կիրառման հմտություններին, թիմային աշխատանքին, կիրառման անհրաժեշտությանը, կոնֆլիկտային իրավիճակների կառավարմանը, լիդերության տեսություններին և ժամանակակից ասպեկտներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել տնտեսագիտական տարբեր խնդիրների և երևույթների ձևավորման, կառավարման մոտեցումները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գնահատել ընտրված տնտեսական քաղաքականությունները,
2. կատարել գործարարության համար անհրաժեշտ տեխնիկատնտեսական հաշվարկներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. պահանջվող տեղեկատվությունը որոնել տարատեսակ աղբյուրներում,
որոշակի փաստարկների հիմնավորման և եզրահանգումների նպատակով տարբերակել, վերլուծել և մեկնաբանել տարբեր աղբյուրներից հայթայթված տեղեկատվությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել մենեջմենթի սկզբունքներին, մենեջերների ֆունկցիաներին, բիզնեսի էթիկային, ռազմավարական պլանավորմանը, հաղորդարկցման հմտություններին, աշխատողների մոտիվացիայի տեսություններին, սկզբունքներին, կիրառման հմտություններին, թիմային աշխատանքին, կիրառման անհրաժեշտությանը, կոնֆլիկտային իրավիճակների կառավարմանը, լիդերության տեսություններին և ժամանակակից ասպեկտներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ,
2. Քննարկումներ,
3. Case-study methods,
4. Նախագծերի մեթոդ,
5. Խճանկարի մեթոդ,
6. Դերային խաղերի մեթոդ,
7. Լսարանային ցուցադրություններ,
8. Թեստերի լուծում՝ յուրաքանչյուր թեմայի վերաբերյալ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտնում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 8 միավոր է։
Ինքնուրույն աշխատանք
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամանակացույցը, կատարման և գնահատման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Ինքնուրույն աշխատանքի համար տրվում է առավելագույնը 4 միավոր։ Միավորների քայլը 1.0 է։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Дафт Р. Л., Менеджмент, Питер, 2015
  • Мескон М., Альберт М., Хедоури Ф., Основы менеджмента, М., 2015
  • Роббинз С.П., Коутер М., Менеджмент, М., 2007
  • Томсон А., Стрикленд А. Стратегический менеджмент, М., 2006
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Մենեջմենթի էությունը
Թեմա 2. Մենեջմենթի զարգացման փուլերը
Թեմա 3. Կազմակերպությունը որպես համակարգ
Թեմա 4. Մենեջմենթի էթիկան և բիզնեսի սոցիալական պատասխանատվությունը
Թեմա 5. Կառավարչական որոշումների ընդունում
Թեմա 6. Նպատակադրում և կազմակերպչական պլանավորում
Թեմա 7. Ռազմավարական պլանավորում
Թեմա 8. Կազմակերպչական կառուցվածքներ
Թեմա 9. Կառավարչական լիազորություններ
Թեմա 10. Հաղորդակցություններ և տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ
Թեմա 11. Մոտիվացիա
Թեմա 12. Թիմային աշխատանք և կոնֆլիկտներ
Թեմա 13. Լիդերություն
Թեմա 14. Վերահսկողություն
Թեմա 15. Անձնակազմի կառավարում
Թեմա 16. Գործառնական մենեջմենթ
Յոթերորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1004/Բ07
1. Դասընթացի նպատակ
· ինքնարժեքի հաշվարկման մեթոդները,
· կազմակերպություններիկ բյուջետային պլանավորման և վերահսկողության սկզբունքները և առանձնահատոկությունները,
· կատարողականի չափման մոտեցումերը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել կառավարչական հաշվառման էությունը և հաշվետվությունների պատրաստման և ստուգման ձևերը,
2. բացատրել տնտեսագիտական տարբեր խնդիրների և երևույթների ձևավորման, կառավարման մոտեցումները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. պատրաստել համապատասխան որոշումների կայացման համար անհրաժեշտ նյութեր,
2. գնահատել կազմակերպության ֆինանսների կառավարման արդյունավետությունը,
3. պատրաստել և ներկայացնել մասնագիտական տարատեսակ հաշվետվություններ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ցուցաբերել մասնագիտական հանրության հետ բանավոր և գրավոր հաղորդակցվելու կարողություն։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ինքնարժեքի հաշվարկման մեթոդները,
· կազմակերպություններիկ բյուջետային պլանավորման և վերահսկողության սկզբունքները և առանձնահատոկությունները,
· կատարողականի չափման մոտեցումերը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք,
4. նախադեպերի վերլուծություն,
5. խմբային հետազոտական աշխատանք ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Robert S. Kaplan, Anthony A. Atkinson. Advanced management accounting, Third edition, Pearson New International Edition. 2014.
  • Emile Woolf "Management accounting" Great Britain, 2010.
  • Janet Walker "Fundamentals of Management Accounting" First edition 2008.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Կառավարչական հաշվառման դերը և նշանակությունը:
Թեմա 2. Ծախսերի դասակարգումը և վարքագիծը:
Թեմա 3. Ծախսերի գնահատումը:
Թեմա 4. Նյութական ծախսերի կառավարումը:
Թեմա 5.Աշխատանքային ծախսերի հաշվառումը:
Թեմա 6. Ծախսերի հաշվառման պատվերային մեթոդ:
Թեմա 7. Ծախսերի հաշվառման փուլային մեթոդ:
Թեմա 8. Վերադիր ծախսերի հաշվառում:
Թեմա 9. Ծախսերի հաշվառման սահմանային մեթոդ:
Թեմա 10. Ծախսածածկման վերլուծություն:
Թեմա11. Ծախսերի հաշվառման նորմատիվային մեթոդ:
Թեմա12. Բյուջետային պլանավորում և վերահսկողություն:
Թեմա13. Գնագոյացում և որոշումների կայացում:
Թեմա14. Ինքնարժեքի հաշվառման ABC մեթոդ:
Թեմա15.Կառավարչական կարճաժամկետ որոշումներ:
Յոթերորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դասախոս.՝ 1 ժամ, գործնական՝ 1 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1002/Բ09
1. Դասընթացի նպատակ
· խորացնել ուսանողների գիտելիքները մակրոտնտեսագիտության ոլորտում,
· ուսանողներին սովորեցնել կիրառել մաթեմատիկական մոդելներ և մեթոդներ մակրոտնտեսական գործընթացների հետազոտություններում,
· ուսանողներին ծանոթացնել մակրոտնտեսագիտության զարգացման ժամանակակից փուլի առանձնահատկություններին և հիմնախնդիրներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել տարբեր հարցերի շուրջ տնտեսագիտության առավել տարածված մոտեցումները, տարբեր հիմնահարցերի շուրջ հիմնական տնտեսագիտական տեսությունների կողմնակիցների տեսակետները, արդի մակրոտնտեսագիտության առավել էական հիմնախնդիրները,
2. ներկայացնել տնտեսական աճի, ընդհանուր տնտեսական հավասարակշռության և տնտեսամաթեմատիկական մի շարք այլ մոդելներ,
3. ներկայացնել մակրոտնտեսական քաղաքականության տարբեր սցենարներ և ըմբռնել կոնկրետ քաղաքականության իրագործման հետ կապված հիմնախնդիրները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կատարել մակրոտնտեսական վերլուծություններ ու կանխատեսումներ, օգտագործել դրանց արդյունքները,
2. տնտեսա-մաթեմատիկական մեթոդները գործնականում կիրառել մակրոտնտեսական վերլուծություններում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել գիտական տարբեր աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ),
2, պատրաստել զեկուցումներ, ներկայացնել հետազոտությունների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· խորացնել ուսանողների գիտելիքները մակրոտնտեսագիտության ոլորտում,
· ուսանողներին սովորեցնել կիրառել մաթեմատիկական մոդելներ և մեթոդներ մակրոտնտեսական գործընթացների հետազոտություններում,
· ուսանողներին ծանոթացնել մակրոտնտեսագիտության զարգացման ժամանակակից փուլի առանձնահատկություններին և հիմնախնդիրներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք,
4. հետազոտական աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
Ուսանողներին մինչև տվյալ կիսամյակի երրորդ շաբաթվա ավարտը հանձնարարվում է անհատական կամ խմբային աշխատանք (խմբում առավելագույնը չորս ուսանող): Ուսանողները կատարված աշխատանքը ներկայացնում են տպագիր կամ էլեկտրոնային տարբերակով՝ դասախոսի հայեցողությամբ և նրա կողմից սահմանված ժամկետում: Վերջինս ստուգում և ուսանողներին հայտնում է այն առավելագույն գնահատականը, որին նրանք կարող են հավակնել աշխատանքի հաջող բանավոր ներկայացման արդյունքում (բանավոր ներկայացնելը պարտադիր է): Բանավոր ներկայացման արդյունքը գրանցվում է որպես ուսանողների երկրորդ ընթացիկ քննության գնահատական՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1,0 է:
Եզրափակիչ քննություն
Բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ն. Մենքյու, Մակրոտնտեսագիտություն, Երևան, «Հայաստան», 1997:
  • Ջ. Սաքս, Ֆ. Լարրեյն, Մակրոտնտեսագիտությունը գլոբալ տնտեսությունում, Երևան, «Տնտեսագետ», 2002:
  • Ա. Խառատյան, Կ. Եղոյան, Մակրոտնտեսագիտություն, ուսումնական ձեռնարկ, Երևան 2022, ԵՊՀ հրատ., 246 էջ:
  • Л. Тарасевич, П. Гребенников, А. Леусский, Макроэкономика, Санкт-Петербург, 2003.
  • Barro R., Macroeconomics: A Modern Approach, South Western College Pub., 2007.
  • J. Garin, R. Lester, E. Sims, Intermediate Macroeconomics, University of Notre Dame. 2017.
  • George-Marios Angeletos, Intermediate Macroeconomics. Lecture Notes. MIT, Department of Economics. 2013.
  • N.Gregory Mankiw, Robert G. Murphy, Macroeconomics, 9-th Edition. New York, 2016.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Մակրոտնտեսագիտական հիմնական ցուցանիշները
Թեմա 2. Աշխատանքի շուկա
Թեմա 3. Ամբողջական առաջարկ և ամբողջական պահանջարկ
Թեմա 4. Սպառում և խնայողություններ
Թեմա 5. Ներդրումներ
Թեմա 6. Պետական սեկտոր
Թեմա 7. Ընթացիկ հաշիվը և միջազգային առևտուրը
Թեմա 8. Փողի պահանջարկը և առաջարկը
Թեմա 9. Իրական փոխանակային կուրսեր
Թեմա 10. Ընդհանուր տնտեսական հավասարակշռություն
Թեմա 11. Մակրոտնտեսական քաղաքականությունը և թողարկումը փակ տնտեսությունում
Թեմա 12. Մակրոտնտեսական քաղաքականությունը և թողարկումը բաց տնտեսությունում
Թեմա 13. Ինֆլյացիա, գործազրկություն, գործարար ցիկլեր
Թեմա 14. Տնտեսական աճ
Վեցերորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս. , 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1005/Բ13
1. Դասընթացի նպատակ
· ժամա­նա­­կակից կրթական տեխնոլոգիաների կիրառմամբ ուսանողների մոտ ձևա­­վո­րել համա­­կարգված մասնագիտական գիտելիքներ և տնտեսա­գիտա­կան մտա­ծե­­լա­­կերպ, կարողություն և հմտություն՝ կապ­ված ագ­րա­րային ոլորտի առան­ձին տնտե­սվա­րող­ների և ռեսուրսային ներուժի օգ­տա­­գործ­ման արդյունավետության բարձ­­­րաց­ման հարցերի և արտադրական խնդիր­ների լուծման հետ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակել արտադրական ռեսուրսային ներուժի վիճակի գնահատ­ման և արդյու­նավետ օգտագործման մեթոդները,
2. հիմնավորել ագրարային արտադրության արդյունավետ մաս­նա­­գիտաց­ման, կենտ­­­րո­­նացման, կոոպերացման և ինտեգրման գործըն­թաց­­ների տն­տե­­­սա­­­կան նշանակությունը,
3. ներկայացնել ագրա­րային ոլորտի աշխատանքային ռեսուրսների առանձ­­­­­­­նա­հատ­կու­թյուն­ներն ու դրանց արդյունավետ օգտագործման ցու­ցա­­­­նիշ­ների համա­կար­գը,
4. մեկնաբանել գյուղատնտեսական արտադրանքների գնագոյացման կա­­­ռու­­ցակարգը, ար­­տադրության շահութաբերության գնահատման եղա­նակ­­ները,
5. ներկայացնել երկրի պարենային անվտանգության մակարդակը բնութա­գրող ցուցանիշների հաշվարկման կարգը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գնահատել ագրարային ոլորտի տնտեսվարողների ռեսուրսաօգտագործման արդյունավե­տու­թյունը,
2. կատարել ագրարային ոլորտում երկարաժամկետ ներդրումային ծրագրերի համեմատական վեր­­լուծություն` մատնանշելով դրանցից յուրաքանչյուրի առավելություն­ներնն ու թերությունները,
3. հաշվարկել առանձին մթերքների նկատմամբ ինքնաբավության, սննդա­մթերք­ների ֆիզիկական և տնտեսական մատչելիության, պարենային ան­կա­խության մակարդակները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրս­ներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ)
2. ցուցաբերել մասնագիտական հանրության հետ բանավոր և գրավոր հաղորդակցվելու կարողություն:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ժամա­նա­­կակից կրթական տեխնոլոգիաների կիրառմամբ ուսանողների մոտ ձևա­­վո­րել համա­­կարգված մասնագիտական գիտելիքներ և տնտեսա­գիտա­կան մտա­ծե­­լա­­կերպ, կարողություն և հմտություն՝ կապ­ված ագ­րա­րային ոլորտի առան­ձին տնտե­սվա­րող­ների և ռեսուրսային ներուժի օգ­տա­­գործ­ման արդյունավետության բարձ­­­րաց­ման հարցերի և արտադրական խնդիր­ների լուծման հետ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1, դասախոսություններ,
2. տեսական նյութի վերլուծում քննարկումների տեսքով,
3. գործնական պարապունքներ,
4. ինտերակտիվ քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
Բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հակոբյան Լ. Լ., Ճեպեճյան Շ. Ա. «Գյուղատնտեսության էկոնոմիկա», Երևան 2012թ.
  • Экономика сельского хозяйства, Петранёва Г.А., Коваленко Н.Я., Романов А.Н., М.: Альфа-М: ИНФРА-М, 2012. - 288 с.
  • Кундиус В.А. Экономика агропромышленного комплекса: Уч. пособие.- М.: КНОРУС, 2016.- 544 с.
  • Под общ. ред. М.Н. Малыша.-Аграрная экономика: Учебник.-СПб.-2002г.
  • Под.ред. Н.Я. Коваленко.- Экономика сельского хозяйства. с основамы аграрных рын­ков / Курс лекций.-Юркнига, Москва-2004. - 384 с.
  • Третьяк Л.А., Белкина Н.С., Лиховцова Е.А..-Экономика сельскохозяйственной организации: Уч. Пособие.-М.-2012. - 400 с.
  • Цеддиес Ю., Э. Райш, А.А. Угаров.-Экономика сельскохозяйственной пред­приятий: Уч. Пособие.-М.-1999г.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Ագրոարդյունաբերական համալիրը (ԱԱՀ) և ագրոպարենային համակարգը (ԱՊՀ):
Թեմա 2. ՀՀ պարենային անվտանգությունը և դրա գնահատման հիմնական ցուցա­նիշ­նե­րը: Արտադրության ենթակառուցվածքները ագրարային ոլորտում:
Թեմա 3. Գյուղատնտեսական արտադրության տեղաբաշխումը և մասնագիտացումը: Ինտեգրացիան և կոոպերացիան գյուղատնտեսական արտադրությունում:
Թեմա 4. Գյուղատնտեսական արտադրության նյութատեխնիկական ռեսուրսները:
Թեմա 5. Հողային ռեսուրսները և դրանց օգտագործման արդյունավետությունը:
Թեմա 6. Ջրային ռեսուրսները և դրանց օգտագործման արդյունավետությունը գյուղա­տնտե­սության մեջ: ՀՀ ոռոգման համակարգը և խնդիրները:
Թեմա 7. Շրջանառու միջոցները և դրանց օգտագործման արդյունավետությունը գյու­ղա­­­տնտեսությունում:
Թեմա 8. Արտադրության հիմնական միջոցները և դրանց օգտագործման արդյու­նա­վե­տու­­թյունը գյուղատնտեսությունում:
Թեմա 9. Ներդրումները և ներդրումային գոր­ծունեությունը ՀՀ ագ­րա­րային ոլորտում:
Թեմա 10. Աշխատանքային ռեսուրսները և աշ­խա­տանքի արտա­դրո­ղակա­նու­թյունը գյու­ղա­տնտեսությունում:
Թեմա 11. Գյուղատնտեսական արտադրության ին­տեն­սիվացման տնտե­սա­կան հի­մունք­­նե­րը:
Թեմա 12. Նորարարությունը և գիտա­տեխ­նի­կա­կան առաջընթացը ագրարային ոլորտում:
Թեմա 13. Արտադրության ծախսերը, ար­տա­դրանքի ինքնարժեքը և գների համակարգը գյու­ղա­տնտե­սությունում:
Թեմա 14. Գյուղատնտեսական արտա­դրան­քի արտադրությունը և իրա­ցման ուղիները:
Թեմա 15. Գյուղատնտեսական արտադրության արդ­յու­նավետությունը և դրա բարձ­րաց­ման ուղիները:
Թեմա 16. ՀՀ ագրարային ոլորտի հիմնախնդիրները:
Վեցերորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1002/Բ07
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել հստակ պատկերացում էկոնոմետրիկ մոդելների կառուցման, մոդելավորման սկզբունքների և մեթոդների վերաբերյալ,
· տալ գիտելիքներ իրական լայնակի տվյալների և ժամանակային շարքերի միջոցով տարբեր ոլորտներում մոդելավորման հնարավորությունների վերաբերյալ,
ձևավորել էկոնոմետրիկ մոդելների կառուցման և դրանց միջոցով տնտեսական երևույթների փոխկապակցվածության և օրինաչափությունների ուսումնասիրման համար անհրաժեշտ հմտություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.ներկայացնել մասնագիտական ոլորտում կիրառվող էկոնոմետրիկ մոդելավորման մոտեցումները և մեթոդները, դրանց հիմնական տեսակները,
2. մեկնաբանել էկոնոմետրիկ մոդելների կառուցման և դրանց միջոցով տնտեսական մոդելների ուսումնասիրման գործընթացը,
3. ներկայացնել էկոնոմետրիկ տարբեր համակարգչային փաթեթների հնարավորություններն ու առանձնահատկությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. համակարգչային ծրագրային փաթեթների կիրառման միջոցով գնահատել էկոնոմետրիկ մոդելներ,
2. մեկնաբանել էկոնոմետրիկ վերլուծությամբ ստացված արդյունքները,
3. ստացված արդյունքները կիրառել կանխատեսման խնդիրներում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. որոշակի փաստարկների հիմնավորման և եզրահանգումների նպատակով տարբերակել, վերլուծել և մեկնաբանել տարբեր աղբյուրներից հայթայթված տեղեկատվությունը,
2. պատրաստել զեկուցումներ, ներկայացնել հետազոտությունների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել հստակ պատկերացում էկոնոմետրիկ մոդելների կառուցման, մոդելավորման սկզբունքների և մեթոդների վերաբերյալ,
· տալ գիտելիքներ իրական լայնակի տվյալների և ժամանակային շարքերի միջոցով տարբեր ոլորտներում մոդելավորման հնարավորությունների վերաբերյալ,
ձևավորել էկոնոմետրիկ մոդելների կառուցման և դրանց միջոցով տնտեսական երևույթների փոխկապակցվածության և օրինաչափությունների ուսումնասիրման համար անհրաժեշտ հմտություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գործնական պարապմունքներ՝ համակարգիչներով
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
Ուսանողներին մինչև տվյալ կիսամյակի երրորդ շաբաթվա ավարտը հանձնարարվում է անհատական կամ խմբային հետազոտական աշխատանք (խմբում առավելագույնը չորս ուսանող): Ուսանողները կատարված աշխատանքը ներկայացնում են տպագիր կամ էլեկտրոնային տարբերակով՝ դասախոսի հայեցողությամբ և նրա կողմից սահմանված ժամկետում: Վերջինս ստուգում և ուսանողներին հայտնում է այն առավելագույն գնահատականը, որին նրանք կարող են հավակնել աշխատանքի հաջող բանավոր ներկայացման արդյունքում (բանավոր ներկայացնելը պարտադիր է): Բանավոր ներկայացման արդյունքը գրանցվում է որպես ուսանողների երկրորդ ընթացիկ քննության գնահատական՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1,0 է:
Եզրափակիչ քննություն
Բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Jeffrey M. Wooldridge, Introduction to Econometrics. A Modern Approach, 2013.
  • К. Доугерти Эконометрика, 2009.
  • R.Carter Hil, William E. Griffiths , Guay C. Lim Principles of Econometrics 2011.
  • Бородич С. А. Эконометрика. Минск, Новое знание, 2006.
  • Gujarati D., Porter D. Basic Econometrics., McGraw-Hill/Irwin, NY, 2009.
  • Мхитарян и др. «Эконометрика», М. 2011.
  • Айвазян С. «Методы эконометрики». М 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Էկոնոմետրիկան որպես գիտություն: Էմպիրիկ տվյալներ և դրանց տիպերը։ Ընդհանուր համախումբ և ընտրանք, հիմնական բնութագրիչները:
Թեմա 2. Պարզ/միագործոն գծային ռեգրեսիայի էկոնոմետրիկ մոդել: Մոդելի գնահատումը փոքրագույն քառակուսիների եղանակով։ Պարզ գծային ռեգրեսիայի նորմալ դասական մոդելը և Գաուս-Մարկովի պայմանները, Գաուս-Մարկովի թեորեմը:
Թեմա 3. Գծային ռեգրեսիայի մոդելի գնահատված գործակիցների հատկությունները: Գործակիցների դիսպերսիայի գնահատականները, վիճակագրական նշանակալիության ստուգումը, վստահելիության միջակայքերը։ Պատահական սխալների դիսպերսիայի գնահատականը։ Դետերմինացիայի գործակից, դետերմինացիայի գործակցի վիճակագրական նշանակալիության ստուգումը։
Թեմա 4. Բազմագործոն գծային ռեգրեսիայի էկոնոմետրիկ մոդել: Մոդելի գնահատումը փոքրագույն քառակուսիների եղանակով։ Բազմագործոն գծային ռեգրեսիայի նորմալ դասական մոդելը և Գաուս-Մարկովի պայմանները, Գաուս-Մարկովի թեորեմը: Ճշգրտված դետերմինացիայի գործակից։
Թեմա 5. Գաուս-Մարկովի պայմանների խախտումները: Խախտումների հետևանքները, ստուգումն ու շտկումը՝ մոդելի հատկորոշման սխալներ, հետերոսկեդաստիկություն, բազմակոլինեարություն, ավտոկոռելյացիա։ Հայտնաբերման թեսթերն ու եղանակները։ Հետերոսկեդաստիկության շտկումը։
Թեմա 6. Ոչ գծային կախվածություններ։ Երկկողմանի լոգարիթմական և կիսալոգարիթմական մոդելներ։ Երկարժեք ֆիկտիվ (DUMMY) փոփոխականների օգտագործումը էկոնոմետրիկ մոդելներում, թեքության և բարձրության ֆիկտիվ բացատրող փոփոխականներով մոդելներ:
Թեմա 7. Ժամանակային շարքեր: Ստացիոնար և ոչ ստացիոնար ժամանակային շարքեր: ժամանակային շարքի ավտոկոռելյացիայի ֆունկցիա և ավտոկոռելյացիայի գործակից, շարքի ստացիոնարության ստուգման եղանակներ և թեսթեր: ARIMA(p,d,q) մոդելը:
Վեցերորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դասախոս.՝ 1 ժամ, գործնական ՝ 1 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1002/Բ06
1. Դասընթացի նպատակ
· խորացնել ուսանողների գիտելիքները միկրոտնտեսագիտության ոլորտում,
· ուսանողներին սովորեցնել մաթե­մատիկական մոդելների և մե­թոդ­­ների կիրառմամբ վերլուծել տնտեսական սուբյեկտների վարքը, միկրո­տնտե­սական օրինաչափություն­ները, միկրոտնտեսական ցուցանիշների կա­պերը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել սպառման և արտադրության տեսությունների հիմնական հասկացությունները և խնդիրները,
2. ըմբռնել տարբեր գործոնների փոփոխության ազդեցությունները արտադրողների և սպառողների վրա երկարատև և կարճատև ժամանակահատվածներում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կատարել միկրոտնտեսական վերլուծություններ, օգտագործել դրանց արդյունքները,
2. գործնականում ձևակերպել և լուծել օգտակարության մաքսիմալացման, ծախսերի մինիմալացման, շահույթի մաքսիմալացման և մի շարք այլ խնդիրներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել գիտական տարբեր աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ),
2, պատրաստել զեկուցումներ, ներկայացնել հետազոտությունների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· խորացնել ուսանողների գիտելիքները միկրոտնտեսագիտության ոլորտում,
· ուսանողներին սովորեցնել մաթե­մատիկական մոդելների և մե­թոդ­­ների կիրառմամբ վերլուծել տնտեսական սուբյեկտների վարքը, միկրո­տնտե­սական օրինաչափություն­ները, միկրոտնտեսական ցուցանիշների կա­պերը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք,
4. հետազոտական աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
Ուսանողներին մինչև տվյալ կիսամյակի երրորդ շաբաթվա ավարտը հանձնարարվում է անհատական կամ խմբային աշխատանք (խմբում առավելագույնը չորս ուսանող): Ուսանողները կատարված աշխատանքը ներկայացնում են տպագիր կամ էլեկտրոնային տարբերակով՝ դասախոսի հայեցողությամբ և նրա կողմից սահմանված ժամկետում: Վերջինս ստուգում և ուսանողներին հայտնում է այն առավելագույն գնահատականը, որին նրանք կարող են հավակնել աշխատանքի հաջող բանավոր ներկայացման արդյունքում (բանավոր ներկայացնելը պարտադիր է): Բանավոր ներկայացման արդյունքը գրանցվում է որպես ուսանողների երկրորդ ընթացիկ քննության գնահատական՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1,0 է:
Եզրափակիչ քննություն
Բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Walter Nicholson, Christopher Snyder Microeconomic theory, basic principles and extensions. 11-th edition. USA, South Western, Cengage Learning, 2012.
  • Hal R. Varian - Intermediate Microeconomics, University of California at Berkeley, 8-th edition. New York, 2010.
  • Хэл Р. Вэриан. Микроэкономика. Промежуточный уровень, Москва, 2011.
  • Д. Хайман, Современная микроэкономика: анализ и применение, Москва,”Финансы и статистика”, 1992,
  • Л. Тарасевич, П. Гребенников, А. Леусский, Микроэкономика, Учебник, 4_е издание.Москва, 2006.
  • Балакина Т.П., Левина Е.А., Покатович Е.В., Попова Е.В. Микроэкономика: промежуточный уровень. Сборник задач с решениями и ответами. Москва, 2013.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Սպառման տեսության տարրերը
Թեմա 2. Սպա­ռո­ղական պահանջարկ
Թեմա 3. Առևտուր սպառողների միջև
Թեմա 4. Փոխհատուցված պահանջարկի ֆունկցիա: Սպառողական ավել­ցուկ
Թեմա 5. Շուկայական պահանջարկի ֆունկցիան և պահանջարկի առաձ­գա­կա­նությունը
Թեմա 6. Արտադրության տեսության տարրերը
Թեմա 7. Արտադրական ծախքերի ֆունկ­ցիա­ներ
Թեմա 8. Մրցակցային ձեռնարկության շահույթի մաք­սի­մալացումը
Թեմա 9. Առաջարկը մրցակ­ցային շուկայում: Շուկայական հավա­սարակշռություն
Թեմա 10. Արտադրության արդյունա­վե­տու­թյունը և ընդհա­նուր հավասարակշռությունը
Թեմա 11. Մենաշնորհ
Թեմա 12. Բազմաշնորհ
Թեմա 13. Արտադրության գործոնների շուկաներ
Վեցերորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1004/Բ20
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողներին տալ անհրաժեշտ գիտելիքներ ժամանակակից ֆինանսական շուկաների էությանն, տեսակների, գործառույթների և կառուցվածքի վերաբերյալ,
· ներկայացնել ֆինանսական ինստիտուտների` դեպոզիտարիաների, ինվեստիցիոն ընկերությունների և հաշվարկային կազմակերպությունների գործառույթները և ֆինանսական հաշվարկների հիմնական մեթոդները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել ժամանակակից ֆինանսական ոլորտի գլոբալ և լոկալ հիմնախնդիրները,
2. դասակարգել ռիսկերը և կայացնել ֆինանսական որոշումներ,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել տարատեսակ ֆինանսական գործիքները, գործնականում մասնակցել ներդրումային և բիզնես գործընթացների իրականացմանը,
2. կիրառել տնտեսության ֆինանսական հատվածի կառավարման և գնահատման մեթոդները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. համեմատել և վերլուծել տարբեր աղբյուրներից հայթայթված տեղեկատվությունը,
2. ցուցաբերել մասնագիտական հանրության հետ բանավոր և գրավոր հաղորդակցվելու կարողություն։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողներին տալ անհրաժեշտ գիտելիքներ ժամանակակից ֆինանսական շուկաների էությանն, տեսակների, գործառույթների և կառուցվածքի վերաբերյալ,
· ներկայացնել ֆինանսական ինստիտուտների` դեպոզիտարիաների, ինվեստիցիոն ընկերությունների և հաշվարկային կազմակերպությունների գործառույթները և ֆինանսական հաշվարկների հիմնական մեթոդները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք,
4. նախադեպերի վերլուծություն,
5. ինքնուրույն և/կամ խմբային հետազոտական աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Ընթացիկ ստուգումներից առնվազն երկուսը լինելու են «համակարգչային կիրառություններ» մասից։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
Ուսանողներին մինչև տվյալ կիսամյակի երրորդ շաբաթվա ավարտը հանձնարարվում է անհատական կամ խմբային աշխատանք (խմբում առավելագույնը չորս ուսանող): Ուսանողները կատարված աշխատանքը ներկայացնում են տպագիր կամ էլեկտրոնային տարբերակով՝ դասախոսի հայեցողությամբ և նրա կողմից սահմանված ժամկետում: Վերջինս ստուգում և ուսանողներին հայտնում է այն առավելագույն գնահատականը, որին նրանք կարող են հավակնել աշխատանքի հաջող բանավոր ներկայացման արդյունքում (բանավոր ներկայացնելը պարտադիր է): Բանավոր ներկայացման արդյունքը գրանցվում է որպես ուսանողների երկրորդ ընթացիկ քննության գնահատական՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1,0 է:
Եզրափակիչ քննություն
Բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հ. Գ. Մնացականյան, Գ. Է. Սահակյան, Ֆինանսների կառավարման հիմունքներ, ուսումնամեթոդական ձեռնարկ, 2016, 126 էջ։
  • Ronlad W. Melicher, Edgar A. Norton, Introduction to Finance։ Markets, Investments, and Financial Management, 16th Edition.
  • Principles of corporate finance / Richard A. Brealey, Stewart C. Myers, Franklin Allen., 10th edition.
  • William R Lasher, Practical Financial Management, South Western, 2011.
  • Брейли Р., Майерс С. Принципы корпоративных финансов, M.2011
  • Stephen A. Ross, Rndolpn W. Westerfield and Jaffrey F. Jaffe, Corporate Finance, 5 Edition, Irwin McGraw-Hill, 2012,
  • Бригхем Ю. Финансовый менеджмент, П, 2009,
  • Шарп У. “Инвестиции» Инра М, 2001,
  • Боди Э, Мертон Р. “Финансы”, М, 2007,
  • 0. Стоянова Е. С. Финансовый менеджмент: теория и практика, 2010г., 656 стр.
  • ՀՀ օրենսդրություն՝ www.arlis.am , www.cba.am :
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Ֆինանսների էությունը և ֆինանսական համակարգ:
Թեմա 2. Ֆինանսների կառավարման հիմունքներ:
Թեմա 3. Ֆինանսական մենեջմենթի մաթեմատիկական հիմունքները։
Թեմա 4. Արժեթղթերի շուկա. հիմնական գաղափարը և դասակարգումը։
Թեմա 5. Արժեթղթեր. տնտեսագիտական էությունը և իրավական սահմանումը։
Թեմա 6. Կա­պիտալ բյուջետավորման տեխնիկա և գործընթաց:
Թեմա 7. Կապիտալի արժեք և կառուցվածք:
Թեմա 8. Ներդրումային նախագծերի գնահատում. բերված արժեքի տեսություն և այլընտրանքային եղանակներ:
Թեմա 9. Ռիսկ և եկամտաբերություն. հիմնական մոտեցումները։
Թեմա 10. Ռիսկ և եկամտաբերություն. պորտֆելային վերլուծություն։
Հինգերորդ՝ աշնանային կիսամյակ
1 ժամ/շաբ.
գործնական՝ 1 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1002/Բ08
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել «Փայթն» ծրագրավորման լեզվի հիմունքները,
· սովորեցնել աշխատել տվյալների, փոփոխականների, զանգվածների, ֆունկցիաների և վերահսկվող հոսքերի հետ,
· ծանոթացնել «Փայթնի» միջոցով տվյալների վիզուալիզացման միջազգային փորձին և սովորեցնել ստեղծել սեփական վիզուալիզացումները հիմնված իրական տվյալների վրա:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել «Փայթն» լեզվի հիմունքները, ներառյալ հիմնական սինտաքսը, փոփոխականներն ու տիպերը,
2. ներկայացնել «Փայթնի» կանոնավոր ցուցակների ստեղծման գործընթացը և օգտագործման հնարավոր ուղղությունները,
3. բացատրել «Փայթն» լեզվի հիմնական ֆունկցիաները և փաթեթների ներածման առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ստեղծել և օգտագործել «Փայթնի» կանոնավոր ցուցակները,
2. օգտագործել ֆունկցիաները և ներածել փաթեթներ,
3. կառուցել Նամփի (Numpy) զանգվածներ և կատարել հաշվարկներ,
4. ստեղծել և կարգավորել գրաֆիկներ իրական տվյալների հիման վրա:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման համար անհրաժեշտ ռեսուրսները,
օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել «Փայթն» ծրագրավորման լեզվի հիմունքները,
· սովորեցնել աշխատել տվյալների, փոփոխականների, զանգվածների, ֆունկցիաների և վերահսկվող հոսքերի հետ,
· ծանոթացնել «Փայթնի» միջոցով տվյալների վիզուալիզացման միջազգային փորձին և սովորեցնել ստեղծել սեփական վիզուալիզացումները հիմնված իրական տվյալների վրա:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապունքներ,
2. Պրակտիկ աշխատանքներ, օգտագործելով համակարգչային ծրագրերը,
3. Ինքնուրույն աշխատանք համակարգչային ծրագրերով և գրականության հետ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտնում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 8 միավոր է։
Ինքնուրույն աշխատանք
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամանակացույցը, կատարման և գնահատման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Ինքնուրույն աշխատանքի համար տրվում է առավելագույնը 4 միավոր։ Միավորների քայլը 1.0 է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։ Քննությունն անց է կացվում համակարգչով:
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։ Քննությունն անց է կացվում համակարգչով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Zed A. Shaw Learn Python The Hard Way third edition 2014
  • Wesley J. Chun Core Python Programming, Second edition 2009
  • Wes McKinney Python for Data Analysis Third edition 2014
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1` Ակնարկ մեքենայական ուսուցման մասին:
Թեմա 2` «Փայթն» միջավայր, օպերատորներ և փոփոխականներ:
Թեմա 3` «Փայթն» ծրագրավորման լեզվի աշխատանքի սկզբունքները:
Թեմա 4` Ֆունկցիաներ և փաթեթներ:
Թեմա 5` Տնտեսական խնդիրների լուծման համար կիրառվող ֆունկցիաներ և փաթեթներ:
Թեմա 6` Ֆինանսական խնդիրներում կիրառվող ֆունկցիաներ և փաթեթներ:
Թեմա 7 ` Կառավարման խնդիրներում կիրառվող ֆունկցիաներ և փաթեթներ:
Թեմա 8` Բիզնեսի ավտոմատացում «Փայթն»-ի միջոցով:
Թեմա 9` Հանգույցներ (loops):
Թեմա 9` Օպտիմալացման խնդիրների լուծում «Փայթն»-ի միջոցով:
Թեմա 9` Գիտական հաշվարկների գործիքներ (Numpy, Scipy):
Թեմա 10` Տվյալների մշակում, վիզուալիզացիա (Pandas, Matplotlib):
Հինգերորդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ սեմ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1007/Բ07
1. Դասընթացի նպատակ
· օժանդակել ժամանակակից տնտեսագիտական սկզբունքների և հայեցակարգերի առավել համակողմանի ըմբռնմանը՝ դրանց ձևավորումը, զարգացումը և փոխներգործությունները ներկայացնելու ու վերլուծելու միջոցով,
· նպաստել անհրաժեշտ տեսական հենքի ձևավորմանը, ժամանակակից տնտեսական հիմնահարցերին արդյունավետ լուծումներ գտնելու համար։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել մարդկության կողմից մինչ այժմ ձևակերպված և ներկայումս գոյություն ունեցող տնտեսագիտական մեկնաբանությունները և տեսությունները,
2. հիմնավորել տնտեսվարման խնդիրների լուծման և ճանաչողության խորացման ու ընդլայնման գոյություն ունեցող կապը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել զանազան տնտեսական իրավիճակներում արդյունավետ լուծումների ընտրության վերաբերյալ ձեռքբերված գիտելիքներն ու հմտությունները,
2. արդյունավետ ընտրություն կատարել տնտեսական կացությունը և վարվող տնտեսական քաղաքականությունը գնահատելու գործիքակազմում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելիկարողություններ
1. անհրաժեշտ տեղեկատվությունը որոնել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներում,
2. կատարել հետազոտական աշխատանք, ներկայացնել դրա հիմնական արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր,
3. ձեռքբերված գիտելիքներն ու հմտությունները օգտագործել միկրոտնտեսագիտական և մակրոտնտեսագիտական այլ դասընթացների, ինչպես նաև ճյուղային ու գործառնական բնույթի տեսական, գործնական և հատուկ դասընթացների նյութը յուրացնելու ու վերիմաստավորելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· օժանդակել ժամանակակից տնտեսագիտական սկզբունքների և հայեցակարգերի առավել համակողմանի ըմբռնմանը՝ դրանց ձևավորումը, զարգացումը և փոխներգործությունները ներկայացնելու ու վերլուծելու միջոցով,
· նպաստել անհրաժեշտ տեսական հենքի ձևավորմանը, ժամանակակից տնտեսական հիմնահարցերին արդյունավետ լուծումներ գտնելու համար։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տնտեսագիտական մտքի պատմություն, Ուսումնական ձեռնարկ /ԵՊՀ Տնտեսագիտության ֆակ./.: «Ասողիկ» հրտարակչություն, 2009 թ.:
  • БлаугМ. Экономическая мысльвретроспективе, Пер. сангл., 4 - еиздание - Москва, “Дело Лтд” 1994.
  • Տնտեսագիտական մտքի պատմության հիմունքները: Ուսումնական ձեռնարկ. / Գ.Ս. Գալստյան, Հ.Գ. Մարգարյան: - Եր.: ԵՊՀհրատ., 2016.-136 էջ:
  • Жамс Э. История экономической мысли ХХ века, Москва, «ИЛ» 1959г.
  • Селигмен Б. Основные течения современной экономической мысли, Пер.сангл., Москва, «Прогресс» 1968г.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Տնտեսագիտական մտքի պատմության ներածություն:
Թեմա 2՝ Տնտեսագիտական միտքը Հին Աշխարհում:
Թեմա 3՝ Տնտեսագիտական պատկերացումները Միջին Դարերում:
Թեմա4՝ Կապիտալիզմի սկզբնավորման փուլի տնտեսագիտական պատկերացումները:
Թեմա 5՝ Դասական քաղաքատնտեսության սկիզբն Անգլիայում և Ֆրանսիայում:
Թեմա 6՝ Ադամ Սմիթը և նրա «Ազգերի հարստության բնույթի և պատճառների ուսումնասիրություն» աշխատությունը:
Թեմա 7՝ Շուկայական տնտեսության ինքնակարգավորման վարկածը, Ժ. Բ. Սեյ, Թ. Ռ. Մալթուս:
Թեմա 8՝ Դավիթ Ռիկարդոյի քաղաքատնտեսական համակարգը:
Թեմա 9՝ Ջոն Ստյուարտ Միլը և նրա «Քաղաքատնտեսության սկզբունքները»:
Թեմա 10՝ Կարլ Մարքսի տնտեսագիտական տեսությունը:
Թեմա 11՝ Պատմական ուղղությունը տնտեսագիտության մեջ:
Թեմա12՝ Մարժինալիզմ: Սահմանային օգտակարության տեսությունը:
Թեմա 13՝ Ալֆրեդ Մարշալի տնտեսագիտական տեսությունը:
Թեմա 14՝ Ինստիտուցիոնալիզմ:
Թեմա 15՝ Քեյնսյան տեսություն:
Թեմա 16՝ Նոր պահպանողական տեսությունները:
Առաջին՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1002/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· նախապատրաստել տեսագիտության մեջ մաթեմատիկական մեթոդների, մոդելների, տնտեսաչափական վերլութությունների, տեխնոլոգիաների օգտագործմանը և ներդրմանը պատրաստ մասնագետներ, որոնք ունակ կլինեն. վերլուծել և համակարգել տնտեսագիտության ոլորտին առնչվող խնդիրները,
· ծանոթացնել վերլուծական երկրաչափության և գծային հանրահաշվի տեսությանը, տնտեսագիտության մեջ կիրառությունների ներկայացմամբ և օրինակներով, տեսության արդի մեթոդների յուրացմանը,
· ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և տնտեսագիտական կիրառություններին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել վերլուծական երկրաչափության՝ հարթ և տարածական կորերի հատկությունները,
2. ներկայացնել վեկտորական հանրահաշվի մեթոդները,
3. ներկայացնել գծային համասեռ և ոչ համասեռ հավասարումների համակարգերի լուծման ալգորիթմները,
4. ներկայացնել մատրիցների տեսության գաղափարները, մատրիցի որոշիչը, հատկությունները, մատրիցի հակադարձի, սեփական արժեքի և վեկտորի հասկացությունները, հաշվման ալգորիթմները,
5. ներկայացնելու գծային տարածության գաղափարը, հատկությունները,
6. ներկայացնել վեկտորների գծային անկախության, հենքի, չափողականության գաղափարները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել կոորդինատների մեթոդը, հարթության վրա և տարածության մեջ վերլուծական երկրաչափության մեթոդները,
2. կատարել գործողություններ մատրիցների հետ, հաշվել մատրիցի որոշիչը, ռանգը, հակադարձ մատրիցը, սեփական արժեքն և վեկտորը, լուծել գծային հավասարումների համակարգերը,
3. որոշել վեկտորների համակարգի գծային կախված կամ անկախ լինելը,
4. կիրառել վեկտորների օրթոգոնալացման ալգորիթմ,
5. օգտագործել մաթեմատիկական մեթոդներ տնտեսագիտական խնդիրներ լուծելու համար,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. յուրացված մեթոդները կիրառել տնտեսագիտական իրավիճակներում, կիրառել տնտեսագիտական մեթոդներում և մոդելներում, կատարել վերլուծություններ և հետևություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· նախապատրաստել տեսագիտության մեջ մաթեմատիկական մեթոդների, մոդելների, տնտեսաչափական վերլութությունների, տեխնոլոգիաների օգտագործմանը և ներդրմանը պատրաստ մասնագետներ, որոնք ունակ կլինեն. վերլուծել և համակարգել տնտեսագիտության ոլորտին առնչվող խնդիրները,
· ծանոթացնել վերլուծական երկրաչափության և գծային հանրահաշվի տեսությանը, տնտեսագիտության մեջ կիրառությունների ներկայացմամբ և օրինակներով, տեսության արդի մեթոդների յուրացմանը,
· ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և տնտեսագիտական կիրառություններին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննություն. պարտադիր բաղադրիչ՝ հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 4:
2-րդ ընթացիկ քննություն. պարտադիր բաղադրիչ՝ հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 4:
Ընթացիկ քննությունների միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։
Ընթացիկ ստուգումներ. ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն միավորը 4 է։
Եզրափակիչ քննություն. պարտադիր բաղադրիչ՝ եզրափակիչ քննության միավորի քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Եզրափակիչ քննության առավելագույն միավորը 8 է։
Բոլոր բաղադրիչներին (ընթացիկ քննություն, ընթացիկ ստուգումներ, եզրափակիչ քննություն) հատկացված միավորների հանրագումարը պետք է լինի հավասար 20-ի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Վ. Աթաբեկյան, Հանրահաշվի ներածություն, ԵՊՀ, 2005։
  • Գ. Ղազարյան, Վերլուծական երկրաչափություն, ԵՊՀ հրատ., 2010։
  • Հակոբյան Գ., Ա.Դավթյան, Ռ.Սահակյան, Վերլուծական երկրաչափության և գծային հանրահաշվի խնդրագիրք տնտեսագետների համար, ԵՊՀ, 2005։
  • Fuad Aleskerov, Dmitri Piontkovski, Linear Algebra for Economists (Springer Texts in Business and Economics), 2011.
  • J. Hefferon, Linear Algebra, 3rd Edition, Orthogonal Publishing L3C, 2017.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Կոորդինատական համակարգեր հարթության վրա և տարածության մեջ։ Միկրոտնտեսագիտությունում շուկայի հավասարակշռության ներկայացում։
2. Վեկտորական հաշվի տարրեր։ Լասպեյրեսի, Պաշեի ինդեքսների, ձեռնարկության հասույթի, տնային տնտեսությունների ծախսի հաշվումը։
3. Ուղղի, հարթության, կորերի հավասարումներ։ Տնտեսական ցուցանիշների գծային և ոչ գծային կապեր (գին-պահանջարկ, եկամուտ-սպառում, ինֆլյացիա-գործազրկության մակարդակ) և տեղաշարժերը կապված էկզոգեն գործոններով։
4. Մատրիցներ, գործողություններ մատրիցների հետ, մատրիցի ռանգ։ Քառակուսային մատրիցի որոշիչ, հակադարձ մատրից։
5. Գծային համասեռ և ոչ համասեռ հավասարումների համակարգեր, Կրամերի, Գաուսի մեթոդների կիրառմամբ։ Մակրոտնտեսական հավասարակշռութան որոշում։
6. Գծային տարածություն, գծային հանրահաշվի տարրեր։
7. Էվկլիդյան տարածություն, օրթոգոնալացում։ Նվազագույն քառակուսիների մեթոդ։
8. Գծային ձևափոխություններ: Սեփական արժեք և սեփական վեկտոր։
Հինգերորդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1002/Բ05
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում տնտեսագիտա-մաթեմատիկական մոդելավորման գործընթացի, սկզբունքների և մեթոդների վերաբերյալ,
· տալ գիտելիքներ տնտեսության տարբեր ոլորտներում ու մակարդակներում մաթեմատիկական մոդելավորման հնարավորությունների վերաբերյալ,
ուսուցանել կոնկրետ տնտեսական իրավիճակներում օպտիմալ որոշումներ ընդունելու նպատակով կիրառվող տնտեսա-մաթեմատիկական մոդելներ կառուցելու արդի մոտեցումները։
· ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսական գործընթացների և մենեջմենթի խնդիրների համակարգչային մոդելովաևման մոտեցումներին:
զարգացնել ուսանողների Ms Excel ծրագրային միջավայրում մասնագիտական վերլուծություններ կատարելու կարողությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել տնտեսության տարբեր ոլորտներում ծագած խնդիրները լուծելու համար տնտեսագիտա-մաթեմատիկական մոդելավորման կիրառման հնարավորությունները,
2. նկարագրել անորոշության և ռիսկային պայմաններում որոշումների ընդունման համար տնտեսագիտա-մաթեմատիկական ժամանակակից մոտեցումների կիրառման առավել տարածված ուղղությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կոնկրետ տնտեսական իրավիճակներում գործնական որոշումներ կայացնելու համար մշակել և լուծել տնտեսագիտա-մաթեմատիկական մոդելներ,
2. որոշումների ընդունման նպատակով մշակել տնտեսական իրավիճակների և գործընթացների զարգացման տարբեր սցենարներ,
կիրառել տնտեսագիտա-մաթեմատիկական ժամանակակից մոտեցումները անորոշության և ռիսկային պայմաններում որոշումների ընդունման համար
3. մոդելավորել, վերլուծել և օպտիմիզացնել մասնագիտական տարբեր խնդիրներ Ms Excel ծրագրային միջավայրում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. գործնական որոշումների կայացման համար կիրառել գիտական տարբեր աղբյուրներում (ինտերնետային ռեսուրսներ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ) առկա տեսական և կիրառական գործիքակազմը,
2. կատարել հետազոտական աշխատանք
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում տնտեսագիտա-մաթեմատիկական մոդելավորման գործընթացի, սկզբունքների և մեթոդների վերաբերյալ,
· տալ գիտելիքներ տնտեսության տարբեր ոլորտներում ու մակարդակներում մաթեմատիկական մոդելավորման հնարավորությունների վերաբերյալ,
ուսուցանել կոնկրետ տնտեսական իրավիճակներում օպտիմալ որոշումներ ընդունելու նպատակով կիրառվող տնտեսա-մաթեմատիկական մոդելներ կառուցելու արդի մոտեցումները։
· ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսական գործընթացների և մենեջմենթի խնդիրների համակարգչային մոդելովաևման մոտեցումներին:
զարգացնել ուսանողների Ms Excel ծրագրային միջավայրում մասնագիտական վերլուծություններ կատարելու կարողությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ։
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Ընթացիկ ստուգումներից առնվազն երկուսը լինելու են «համակարգչային կիրառություններ» մասից։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
Ուսանողներին մինչև տվյալ կիսամյակի երրորդ շաբաթվա ավարտը հանձնարարվում է անհատական կամ խմբային աշխատանք (խմբում առավելագույնը չորս ուսանող): Ուսանողները կատարված աշխատանքը ներկայացնում են տպագիր կամ էլեկտրոնային տարբերակով՝ դասախոսի հայեցողությամբ և նրա կողմից սահմանված ժամկետում: Վերջինս ստուգում և ուսանողներին հայտնում է այն առավելագույն գնահատականը, որին նրանք կարող են հավակնել աշխատանքի հաջող բանավոր ներկայացման արդյունքում (բանավոր ներկայացնելը պարտադիր է): Բանավոր ներկայացման արդյունքը գրանցվում է որպես ուսանողների երկրորդ ընթացիկ քննության գնահատական՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1,0 է:
Եզրափակիչ քննություն
Բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տնտեսական իրավիճակների մոդելավորում - Ուսումնա-մեթոդական ձեռնարկ: Սարգսյան Հ. և ուրիշներ, Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2017:
  • Բունիաթյան Մ., Ղուկասյան Գ. “Համակարգչային պրակտիկում ”, ուսումնամեթոդական ձեռնարկ, Երևան, 2016, հեղ. հր., 120 էջ
  • Хэмди А. Таха. Введение в исследование операций. Изд-во «Вильямс». 6-ое изд, Москва, Санкт-Петербург, 2001.
  • Е.В.Шикин, А.Г.Чхартишвили , Математиеские методы и модели в управлении, Москва, 2002.
  • О.О.Замков, Ю.А.Черемных, А.В.Толстопятенко Математические методы
  • в экономике, Москва, 1999.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Դասընթացի ուսումնասիրության օբյեկտը և առարկան, տնտեսագիտա-մաթեմատիկական մոդելի հասկացությունը, մոդելների դասակարգումը ու հիմնական տիպերը, մոդելավորման փուլերը:
Թեմա 2. Տնտեսա-մաթեմատիկական մոդելների օրինակներ. դիսկրետ օպտիմալացման խնդիրներ, դինամիկ ծրագրման խնդիրներ: Գծային, ոչ գծային ծրագրման և դիսկրետ օպտիմալացման խնդիրների լուծումը MS Excel միջավայրում:
Թեմա 3. Դինամիկ մոդելներ. կատարյալ մրցակցային շուկայում գնագոյացման սարդոստայնանման մոդելը, ազգաբնակչության մոդելը, գիշատիչ- զոհ մոդելը: MS Excel հնարավորությունները դինամիկ մոդելների վերլուծության համար:
Թեմա 4. Արտադրության գծային մոդելներ. նվազագույն ծախսերով արտադրության գծային մոդելը, Կանտորովիչի մոդելը:
Թեմա 5. Տնտեսական աճի մոդելներ. Հարորդ-Դոմարի մոդելը, Ուձավայի մոդելը:
Թեմա 6. Պաշարների կառավարման մոդելներ. պաշարների կառավարման հիմնական մոդելը, արտադրական մատակարարումների մոդելը, զեղչով մատակարարումների մոդելը, պաշարների կառավարման դինամիկ մոդելը: Պաշարների կառավարման խնդիրների լուծում MS Excel միջավայրում:
Թեմա 7. Հաշվեկշռային մոդելներ. Լեոնտևի միջճյուղային հաշվեկշռային մոդելը, փոխանակման գծային մոդելներ: Միջազգային առևտրի մոդելը: Գծային հանրահաշվի կիրառություններ. Լեոնտևի և միջազգային առևտրի մոդելների լուծումը MS Excel միջավայրում:
Թեմա 8. Օպտիմալ կառավարման խնդիրը. օպտիմալ կառավարման մոդելը, շրջակա միջավայրի աղտոտումը վերահսկելու խնդիրը:
Թեմա 9. Ցանցային մոդելներ, ծրագրերի օրացուցային պլանավորման և կառավարման խնդիրը, առավելագույն հոսքի խնդիրը: Ցանցային մոդելների վերլուծությունը MS Excel-ում (օրացուցային պլանավորման, առավելագույն հոսքի և կրիտիկական ուղու որոնման խնդիրները, Հանտի դիագրամը):
Թեմա 10. Անորոշության և ռիսկային պայմաններում որոշումների կայացման մոդելներ: Որոշումների կայացման ստանդարտ մոդելը և դրա լուծման օրինակները MS Excel-ում:
Չորրորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ սեմ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1007/Բ06
1. Դասընթացի նպատակ
· նպաստել անհրաժեշտ տեսական հիմքի ձևավորմանը՝ ժամանակակից արտաքին տնտեսական հիմնահարցերին արդյունավետ
լուծումներ գտնելու համար,
· օժանդակել միջազգային տնտեսագիտության ժամանակակից սկզբունքների և հայեցակարգերի համակողմանի ըմբռնմանը։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել արտաքին առևտրի տեսությունների ժամանակակից մեկնաբանությունները և առանձնահատկությունները,
2. նկարագրել վճարային հաշվեկշռի և փոխարժեքի կարգավորման ուղիներն ու դերը տնտեսության կայունության խնդրում,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գնահատել համաշխարհային տնտեսական զարգացումների հնարավոր ազդեցությունը ՀՀ տնտեսության վրա,
2. վերլուծել առևտրային քաղաքականության հնարավոր ազդեցությունը տնտեսության վրա,
3.կանխատեսել ՀՀ արտաքին տնտեսական և արժութային քաղաքականության ներտնտեսական հետևանքները,
4. հաշվարկել տնտեսական խմբավորումներում ՀՀ մասնակցության հավանական հետևանքները,


գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծել ժամանակակից արտաքին տնտեսական հիմնախնդիրները, քննարկել դրանց լուծման այլընտրանքները,
2. կատարել հետազոտական աշխատանք,
3. մասնակցել գիտական բանավեճի։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· նպաստել անհրաժեշտ տեսական հիմքի ձևավորմանը՝ ժամանակակից արտաքին տնտեսական հիմնահարցերին արդյունավետ
լուծումներ գտնելու համար,
· օժանդակել միջազգային տնտեսագիտության ժամանակակից սկզբունքների և հայեցակարգերի համակողմանի ըմբռնմանը։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հ. Հովհաննիսյան, և այլոք։ Միջազգային տնտեսագիտություն։ Տիգրան Մեծ Հր., 2021թ.
  • Թ. Թորոսյան, Միջազգային տնտեսագիտություն /միջանկյալ մակարդակ/, Երևան, 2009
  • Paul R. Krugman , Maurice Obstfeld , International Economics: Theory and Policy, (9th ed.), Prentice Hall 2011
  • Dominick Salvatore , International Economics, (9th ed.), WileyPublishing, 2007
  • Robert Carbaugh, International Economics, (11th ed.), South-Western College Pub, 2006
  • Beth V. Yarbrough , Robert M. Yarbrough , The World Economy: Trade and Finance, (7th ed.), South-Western College Pub, 2005
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1` Համաշխարհային առևտրի հիմունքները:
Թեմա 2` Արտաքին առևտրի կարգավորման եղանակները:
Թեմք 3` Արտաքին առևտրի և տնտեսական աճի առնչությունը։
Թեմա 4` Ռեսուրսների միջազգային շարժը:
Թեմա 5` Արժույթի գլոբալ շուկան։ Միջազգային արժութային համակարգը
Թեմա 6` Վճարային հաշվեկշիռը
Թեմա 7` Առևտրային հաշվեկշռի կարգավորումը։
Թեմա 8` Բաց տնտեսության մակրոտնտեսագիտություն։
Թեմա 9` Գլոբալ ֆինանսատնտեսական ճգնաժամերի պատճառները և հետևանքները:
Չորրորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ սեմ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1007/Բ05
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել շուկայական հարաբերություններին անցման ժամանակաշրջանում իրականացվող տնտեսական և սոցիալական վերափոխումներին, ինչպես նաև ՀՀ տնտեսության կառուցվածքին, առանձնահատկություններին և ներկա մարտահրավերներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել ՀՀ տնտեսության ներկային իրավիճակը և զարգացման միտումները,
2. ներկայացնել ՀՀ տնտեսության կառուցվածքը, առանձնահատկությունները և առկա մարտահրավերները,
3. ներկայացնել ազգային տնտեսության վերաբերյալ թերի, անբավարար մշակված և բանավեճային հիմնախնդիրները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կատարել ՀՀ սոցիալ-տնտեսական երևույթների վերաբերյալ վերլուծություններ,
2. իրականացնել ՀՀ տնտեսության զարգացման կանխատեսումներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. մեկնաբանել ՀՀ տնտեսության առանձնահատկությունները, բանավեճային հիմնախնդիրները և մարտահրավերները, արդյունքում ձևավորել վերլուծական ապարատ, որի միջոցով կարելի է կատարել համապատասխան վերլուծություններ և կանխատեսումներ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել շուկայական հարաբերություններին անցման ժամանակաշրջանում իրականացվող տնտեսական և սոցիալական վերափոխումներին, ինչպես նաև ՀՀ տնտեսության կառուցվածքին, առանձնահատկություններին և ներկա մարտահրավերներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. սեմինար պարապմունքներ
3. նախադեպերի վերլուծություն,
4. խմբային աշխատանք,
5. անհատական աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ղուշչյան Հ. Բ., Տիգրանյան Հ. Տ., Հարությունյան Ա.Գ., Ազգային էկոնոմիկայի հիմունքներ. Ուս ձեռնարկ, Եր, 2009г.
  • Տնտեսության պետական կարգավորում, Ուս.ձեռնարկ, Ի.Տ. Տիգրանյանի ընդհանուր խմբագրությամբ, Եր, 2015թ.
  • Վ. Հովսեփյան, Մ. Եղիազարյան, Ազգային տնտեսություն, Եր, 2014թ.
  • Национальная экономика: учебник, под редакцией доктора экономических наук, профессора П.В. Савченко, Москва, 2006г.
  • Национальная экономика: Учебник под общей редакцией заслуженного работника Высшей школы РФ д.э.н., проф. Р. М. Нуреева, М. 2008г.
  • А.П. Градов, Национальная экономика:Учебник, 2-ое издание, М. 2005г
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1` Ազգային տնտեսության էությունը և դասակարգումը:
Թեմա 2` Երկրի տնտեսական ուժը:
Թեմա 3` Երկրի գիտատեխնիկական ներուժը:
Թեմա 4` ՀՀ արդյունաբերությունը և դրա ճյուղային կառուցվածքը:
Թեմա 5` ՀՀ գյուղատնտեսությունը:
Թեմա 6` Արտադրական ենթակառուցվածքները և այլ ճյուղերը ազգային տնտեսությունում:
Թեմա 7` Զբաղվածության ապահովման համակարգը:
Թեմա 8` Ազգային տնտեսության սոցիալական հիմքերը:
Թեմա 9` Ներդրումային քաղաքականություն:
Թեմա 10` Մենաշնորհը և մրցակցությունը ՀՀ-ում:
Թեմա 11` Ազգային տնտեսության մրցունակությունը:
Թեմա 12` Ազգային տնտեսության կարգավորումը:
Թեմա 13` Փոքր և միջին ձեռնարկատիրության դերը և տեղը ազգային տնտեսությունում:
Թեմա 14` Երկրի տնտեսական անվտանգությունը:
Չորրորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1002/Բ04
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում գործույթների հետազոտման մաթեմատիկական եղանակների վերաբերյալ,
· հաղորդել գիտելիքներ մաթեմատիկական մոդելավորման հիմնական մեթոդների և հնարավորությունների վերաբերյալ,
· ձևավորել կոնկրետ իրավիճակներում օպտիմալ որոշումներ ընդունելու նպատակով կիրառվող տնտեսա-մաթեմատիկական մոդելներ կառուցելու հմտություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. լուսաբանել մաթեմատիկական մոդելավորման գործընթացը, սկզբունքները և մեթոդները,
2. ներկայացնել հիմնական տնտեսագիտա-մաթեմատիկական մոդելները և դրանց լուծման ընթացակարգը,
3. հիմնավորել տարբեր իրավիճակներում որոշումների ընդունման համար որոշակի ընթացակարգի ընտրությունը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կառուցել տնտեսագիտա-մաթեմատիկական մոդելներ եւ լուծել խնդիրներ՝ օգտվելով գծային, ոչ գծային, դինամիկ ծրագրման խնդիրներ լուծելու մեթոդներից,
2. ներկայացնել առաջարկություն կոնկրետ մաթեմատիկական մեթոդների կիրառությամբ որոշումներ կայացնելու համար,
3. որոշումների ընդունման նպատակով մշակել տնտեսական գործընթացների զարգացման տարբեր սցենարներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. անհրաժեշտ տեղեկատվությունը որոնել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներում,
2. պատրաստել ռեֆերատներ, կուրսային և ավարտական աշխատանքներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում գործույթների հետազոտման մաթեմատիկական եղանակների վերաբերյալ,
· հաղորդել գիտելիքներ մաթեմատիկական մոդելավորման հիմնական մեթոդների և հնարավորությունների վերաբերյալ,
· ձևավորել կոնկրետ իրավիճակներում օպտիմալ որոշումներ ընդունելու նպատակով կիրառվող տնտեսա-մաթեմատիկական մոդելներ կառուցելու հմտություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գ.Պ.Տոնոյան Գործույթների հետազոտման մաթեմատիկական մեթոդներ . Գծային ծրագրում, Երևան 2011
  • Ռ. Ա. Ավետիսյան, Գ. Պ. Տոնոյան, Ս. Հ. Սարգսյան, Ա. Հ. Պետրոսյան, Գործույթների հետազոտման մաթեմատիկական մեթոդներ, ԵՊՀ հրատ. 2017
  • Ս.Հ.Սարգսյան, Գ.Պ.Տոնոյան Գործույթների հետազոտման մաթեմատիկական մեթոդներ Խնդրագիրք, ԵՊՀ հրատ. 2012
  • Хемди А. Таха, Исследование операций, "Вильямс", 2007
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1` Գծային ծրագրում:
Թեմա 2` ԳԾԽ-ի կիրառման օրինակներ. դիետի խնդիր, արտադրության օպտիմալ պլանավորման խնդիր, տրանսպորտային խնդիր, ուսապարկի խնդիր:
Թեմա 3` Ամբողջաթիվ գծային ծրագրման խնդիր:
Թեմա 4` Մատրիցային խաղեր:
Թեմա 5` Ոչ գծային ծրագրման խնդիր:
Թեմա 6` Դինամիկ ծրագրում:
Երրորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0105/Բ05
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել հավանականությունների տեսության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին ինչպես կիրառել հավանականությունների տեսության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
· ձեւավորել հավանականային մտածելակերպը, որը կօգնի ուսանողներին կառուցել հավանականային մոդելներ, որոնք նկարագրում են տվյալ պատահական երեւույթը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել հիմնական հավանականային մոդելները,
2. մեկնաբանել տարբեր տիպի բաշխումների կիրառումը հավանականային մոդելների կառուցման ժամանակ,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. օգտագործել համապատասխան հավանականային մոդելները առաջարկված խնդիրները լուծելու համար,
2. վերլուծելով առկա տվյալները օգտագործել մեծ թվերի օրենքը,
3. գործնականում կիրառել կենտրոնական սահմանային թեորեմը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծելով առաջարկված խնդիրը ստեղծագործաբար կիրառել հավանականային եղանակներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել հավանականությունների տեսության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին ինչպես կիրառել հավանականությունների տեսության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
· ձեւավորել հավանականային մտածելակերպը, որը կօգնի ուսանողներին կառուցել հավանականային մոդելներ, որոնք նկարագրում են տվյալ պատահական երեւույթը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություններ,
· գործնական պարապմունքներ,
· ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ե. Հարությունյան, Տ. Ղազանչյան, Ն. Մեսրոպյան, Դ. Ասատրյան, Մ. Հարությունյան, Մ.
  • Սահակյան, Հ. Շահումյան, Հավանականություն եւ կիրառական վիճակագրություն,
  • Երեւան, 2000։
  • Ահարոնյան Ն. Գ., Իսրաելյան Ե. Ռ., Հավանականությունների տեսության
  • խնդրագիրք, ԵՊՀ- ի հրատ., 2016.
  • Sheldon M. Ross, A first course in Probability, fifth edition, Prentice Hall, New Jersey, 1998.
  • А. А. Боровков, Теория Вероятностей, Москва, Наука, 2009.
  • Jesper Rydén and Igor Rychlik, Probability and Risk Analysis, Springer, Berlin, 2006.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1`Հավանականությունների տեսության աքսիոմատիկա: Հավանականության հատկությունները:
Թեմա 2` Պատահույթների անկախություն: Անկախ փորձեր: Բեռնուլիի սխեմա:
Թեմա 3` Պատահական մեծություն և բաշխման ֆունկցիա: Բաշխման ֆունկցիայի հատկությունները: Թվային բնութագրիչները:
Թեմա 4` Չեբիշևի անհավասարություններ; մեծ թվերի օրենքը: Կենտրոնական սահմանային թեորեմ:
Թեմա 5` Նկարագրական վիճակագրություն ` նմուշային բաշխում, բաշխման ֆունկցիա և նմուշային բնութագրիչները:
Թեմա 6` Կետային գնահատում` գնահատականների հատկություններ, գնահատման մեթոդներ, էֆեկտիվություն:
Թեմա 7` Միջակայքային գնահատում, գնահատման մեթոդներ:
Թեմա 8` Վարկածների ստուգում` ընդհանուր գաղափարներ, պարզ և բարդ վարկածների ստուգում, համաձայնության և անկախության հայտանիշներ:
Երրորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1007/Բ04
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ գիտելիքներ համաշխարհային տնտեսության, դրա կառուցվածքի և զարգացման օրինաչափությունների վերաբերյալ,
· ունակ դարձնել վերլուծելու համաշխարհային տնտեսության մեջ առանձին երկրների տնտեսությունները՝ հիմնվելով մակրոտնտեսական ցուցանիշների, տնտեսության ճյուղային կառուցվածքի, տնտեսական զարգացման մոդելի և արտաքին տնտեսական հարաբերությունների վրա:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել համաշխարհային տնտեսության էությունը և զարգացման հիմնական միտումները
2. թվարկել համաշխարհային տնտեսության սուբյեկտները և պարզաբանել դրանց ազդեցությունը համաշխարհային տնտեսության վրա,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծել և գնահատել համաշխարհային տնտեսության մեջ երկրների դասակարգման չափանիշները,
2. վերհանել երկրների տնտեսական զարգացման առանձնահատկությունները և գնահատել դրանց ազդեցությունը համաշխարհային տնտեսության մեջ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել մասնագիտական գրականությունից և վիճակագրական տվյալների բազաներից
2. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ գիտելիքներ համաշխարհային տնտեսության, դրա կառուցվածքի և զարգացման օրինաչափությունների վերաբերյալ,
· ունակ դարձնել վերլուծելու համաշխարհային տնտեսության մեջ առանձին երկրների տնտեսությունները՝ հիմնվելով մակրոտնտեսական ցուցանիշների, տնտեսության ճյուղային կառուցվածքի, տնտեսական զարգացման մոդելի և արտաքին տնտեսական հարաբերությունների վրա:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտնում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 8 միավոր է։
Ինքնուրույն աշխատանք
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամանակացույցը, կատարման և գնահատման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Ինքնուրույն աշխատանքի համար տրվում է առավելագույնը 4 միավոր։ Միավորների քայլը 1.0 է։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Мировая экономика: Учебник / Под ред. проф. А.С. Бу­лато­ва. - М.: Юристъ, 2006.
  • Погорлецкий­ А.И. Экономика зар­убеж­ных стран / Учебник. - СПб.: Изд-во Михайло­ва В­.А., 2005
  • Ломакин В.К. Мировая экономика: Учебник для В­УЗов. - М.: ЮНИТИ-­ДА­НА, 2007
  • Horst Siabert, The World Economy: A Global Analysis, Routledge, 2007
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Համաշխարհային տնտեսության հասկացությունը, ձևավորումը և զարգացումը:
Թեմա 2. Տնտեսական ինտեգրման և գլոբալացման գործընթացները համաշխարհային տնտեսության մեջ:
Թեմա 3. Երկրների տեղն ու դերը համաշխարհային տնտեսության մեջ:
Թեմա 4. Վերազգային կորպորացիաների և միջազգային տնտեսական կազմակերպությունների ազդեցությունը համաշխարհային տնտեսության վրա:
Թեմա 5. ԱՄՆ-ի տնտեսությունը:
Թեմա 6. Կանադայի տնտեսությունը:
Թեմա 7. Ճապոնիայի տնտեսությունը:
Թեմա 8. Գերմանիայի տնտեսությունը:
Թեմա 9. Մեծ Բրիտանիայի տնտեսությունը:
Թեմա 10. Ֆրանսիայի տնտեսությունը:
Թեմա 11. Իտալիայի տնտեսությունը:
Երրորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ սեմ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1005/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին տալ խորացված և համակարգված գիտելիքներ ծառայությունների ոլորտի էության, կառուցվածքի և գործառման օրինաչափությունների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել տնտեսագիտական տարբեր խնդիրների և երևույթների ձևավորման, կառավարման մոտեցումները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գնահատել ընտրված տնտեսական քաղաքականությունները,
2. կատարել գործարարության համար անհրաժեշտ տեխնիկատնտեսական հաշվարկներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. գործնականում կիրառել տեսական գիտելիքները,
2. որոշակի փաստարկների հիմնավորման և եզրահանգումների նպատակով տարբերակել, վերլուծել և մեկնաբանել տարբեր աղբյուրներից հայթայթված տեղեկատվությունը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին տալ խորացված և համակարգված գիտելիքներ ծառայությունների ոլորտի էության, կառուցվածքի և գործառման օրինաչափությունների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. սեմինար պարապմունքներ,
3. գործնական առաջադրանքներ,
4. ինքնուրույն աշխատանքի կատարում և ներկայացում,
5. թեստային ստուգումներ
6. նախադեպերի վերլուծություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Խաչատրյան Ն., Գասպարյան Կ., Ծառայությունների էկոնոմիկա, Երևան, 2013:
  • Сфера услуг. Менеджмент. Под ред. T. Бурменко. Москва, 2017.
  • Бурменко Т.Д., Даниленко Н.Н., Туренко Т.А. Сфера услуг. Экономика. Москва, 2008.
  • Хаксевер К., Рендер Б., Рассел Р., Мердик Р. Управление и организация в сфере услуг. Санкт- Петербург, 2003.
  • Шишкин С. Экономика социальной сферы. Москва, 2003.
  • Дюмулен И. Международная торговля услугами. Москва, 2003.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Դասընթացի ներածություն:
Թեմա 2. Ծառայությունների ոլորտը սոցիալ-տնտեսական համակարգում: Սոցիալական ոլորտը որպես ծառայությունների ոլորտի ենթահամակարգ։ Ծառայությունների ոլորտը ՀՀ-ում:
Թեմա 3. Ծառայության հասկացությունը, բնութագրիչները և մատուցման տարրերը:
Թեմա 4. Ծառայությունների դասակարգումը:
Թեմա 5. Ծառայության որակը և որակի մոդելը։
Թեմա 6. Ծառայությունների շուկա: Ծառայության ձևավորումը շուկայում։
Թեմա 7. Առաջարկի և պահանջարկի կառավարումը ծառայությունների ոլորտում:
Թեմա 8. Գնային քաղաքականությունը ծառայությունների ոլորտում:
Թեմա 9. Աշխատանքային ռեսուրսների կառավարումը ծառայությունների ոլորտում:
Թեմա 10. Պաշարների կառավարումը ծառայությունների ոլորտում:
Թեմա 11. Ծառայությունների գլոբալացումը: Ծառայությունների միջազգային առևտրի ձևերը և արգելքները:
Թեմա 12. Ծառայությունների ոլորտի առանձին ճյուղեր։
Երկրորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1007/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
· լուսաբանել շուկայական տնտեսության՝ որպես ամբողջական համակարգի գործառնության մակրոտնտեսական օրինաչափությունները,
· տալ անհրաժեշտ գիտելիքներ և օժանդակել բավարար ունակությունների ձևավորմանը մակրոտնտեսական իրավիճակները վերլուծելու և հետագայում ուսուցանվող տնտեսագիտական մյուս դասընթացների նյութը առավել հիմնավոր յուրացնելու համար։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել տնտեսագիտական տարբեր հիմնախնդիրների և երևույթների ձևավորման, կառավարման մոտեցումները,
2. մեկնաբանել մակրոտնտեսագիտության հիմնական հասկացությունները, գլոբալ և լոկալ շուկաների հիմնախնդիրները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. պատրաստել համապատասխան որոշումների կայացման համար անհրաժեշտ նյութեր,
2. գնահատել ընտրված տնտեսական քաղաքականությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. որոշակի փաստարկների հիմնավորման և եզրահանգումների նպատակով տարբերակել, վերլուծել և մեկնաբանել տարբեր աղբյուրներից հայթայթված տեղեկատվությունը,
2. ցուցաբերել մասնագիտական հանրության հետ բանավոր և գրավոր հաղորդակցվելու կարողություն:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· լուսաբանել շուկայական տնտեսության՝ որպես ամբողջական համակարգի գործառնության մակրոտնտեսական օրինաչափությունները,
· տալ անհրաժեշտ գիտելիքներ և օժանդակել բավարար ունակությունների ձևավորմանը մակրոտնտեսական իրավիճակները վերլուծելու և հետագայում ուսուցանվող տնտեսագիտական մյուս դասընթացների նյութը առավել հիմնավոր յուրացնելու համար։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
Գործնական պարապունքների ընթացքում ուսանողներին տրվելու են՝ իրավիճակային խնդիրներ, թեստային առաջադրանքներ, քննարկվելու են տարբեր տնտեսական երևույթների ազդեցությունը միկրո և մակրո մակարդակներում և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տնտեսագիտության ձեռնարկ: Մակրոտնտեսագիտություն /Գ. Գալստյան, Հ. Մարգարյան. - Եր.: Լիմուշ, 2023.- 258 էջ
  • Մենքյու Ն.Գ. Մակրոէկոնոմիկա։ Թարգմ անգլ. «Հայաստան» 1997, 444 էջ
  • К.Р. Макконелл, С.Л. Брю Экономикс: принципы, проблемы и политика: пер. 17-го англ.Изд. - М.: ИНФРА-М, 2009. - XXVIII, 916 с. [և հետագա հրատարակություններ]
  • Տնտեսագիտության տեսություն: Ուսումնական ձեռնարկ: Հայկ Սարգսյան, Հասմիկ Մարգարյան. ԵՊՀ տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ: Գիտ. խմբ.` Հ. Աղաջանյան, Գ. Գալստյան, (երկրորդ հրատարակություն, լրամշակված և վերախմբագրված): - Եր., ԵՊՀ հրատ., 2017, 320 էջ:
  • Курс экономической теории: учеб. пособие для студентов вузов /под ред. А.В. Сидоровича/; МГУ 3-е изд. - Москва, 2007.-1040 с.
  • Агапова Т. А., Серегина С. Ф. Макроэкономика: Учебник МГУ. - М.: изд. Дело и сервис. 2009.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Ազգային արդյունքը: Ազգային հաշիվների համակարգը:
Թեմա 2՝ Մակրոտնտեսական կայունությունը և տատանումները:
Թեմա 3՝ Հիմնական մակրոտնտեսական կախվածությունները:
Թեմա 4՝ Ամբողջական ծախսումները և արտադրության հավասարակշիռ ծավալը:
Թեմա 5՝ Ամբողջական պահանջարկը և ամբողջական առաջարկը ու հավասարակշռությունը: Թեմա 6՝ Ֆիսկալ քաղաքականությունը:
Թեմա 7՝ Փողը և բանկային գործը: Դրամավարկային քաղաքականությունը:
Թեմա 8՝ Ընդհանուր հավասարակշռությունը` «IS-LM» մոդելը:
Թեմա 9՝ Տնտեսական աճը:
Թեմա 10՝ Մակրոտնտեսական քաղաքականությունը և տեսությունը. բանավիճային հարցեր:
Երկրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1002/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
· նախապատրաստել տեսագիտության մեջ մաթեմատիկական մեթոդների, մոդելների, տնտեսաչափական վերլութությունների, տեխնոլոգիաների օգտագործմանը և ներդրմանը պատրաստ մասնագետներ, որոնք ունակ կլինեն. վերլուծել և համակարգել տնտեսագիտության ոլորտին առնչվող խնդիրները,
· ծանոթացնել մաթեմատիկական անալիզի և դիֆերենցիալ հավասարումների հիմունքներին, տնտեսագիտության մեջ կիրառությունների · ներկայացմամբ և օրինակներով, տեսության արդի մեթոդների յուրացմանը,
ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և տնտեսագիտական կիրառություններին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել մաթեմատիկական անալիզի հիմնական գաղափարներ՝ հաջորդականության և ֆունկցիայի սահմանների, անընդհատ ֆունկցիաների, ածանցյալի հիմնական հասկացությունները, փաստերը, հատկությունները,
2. ներկայացնել դիֆերենցիալ և ինտեգրալ հաշվի գաղափարները,
3. ներկայացնել մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների դիֆերենցելիության մեթոդները, էքստրեմումները,
4. ներկայացնել թվային շարքերի հատկությունները, աստիճանային շարքերը,
5. ներկայացնել դիֆերենցիալ հավասարումների լուծման հիմնական մեթոդները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հաշվել հաջորդականության և ֆունկցիայի սահմաններ, ֆունկցիայի ածանցյալ, հետազոտելու ֆունկցիայի վարքը,
2. հաշվել ֆունկցիաների անորոշ , որոշյալ, անիսկական ինտեգրալները,
մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների համար հաշվել մասնակի ածանցյալներ, գտնել լոկալ և պայմանական էքստրեմումներ,
3. հաշվել թվային շարքի գումար, հետազոտել թվային և աստիճանային շարքեր,
լուծել առաջին և երկրորդ կարգի դիֆերենցիալ հավասարումներ,
4. օգտագործել մաթեմատիկական մեթոդներ տնտեսագիտական խնդիրներ լուծելու համար,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. յուրացված մեթոդները կիրառել տնտեսագիտական իրավիճակներում, կիրառել տնտեսագիտական մեթոդներում և մոդելներում, կատարել վերլուծություններ և հետևություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· նախապատրաստել տեսագիտության մեջ մաթեմատիկական մեթոդների, մոդելների, տնտեսաչափական վերլութությունների, տեխնոլոգիաների օգտագործմանը և ներդրմանը պատրաստ մասնագետներ, որոնք ունակ կլինեն. վերլուծել և համակարգել տնտեսագիտության ոլորտին առնչվող խնդիրները,
· ծանոթացնել մաթեմատիկական անալիզի և դիֆերենցիալ հավասարումների հիմունքներին, տնտեսագիտության մեջ կիրառությունների · ներկայացմամբ և օրինակներով, տեսության արդի մեթոդների յուրացմանը,
ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և տնտեսագիտական կիրառություններին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննություն. պարտադիր բաղադրիչ՝ հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 4:
2-րդ ընթացիկ քննություն. պարտադիր բաղադրիչ՝ հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 4:
Ընթացիկ քննությունների միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։
Ընթացիկ ստուգումներ. ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն միավորը 4 է։
Եզրափակիչ քննություն. պարտադիր բաղադրիչ՝ եզրափակիչ քննության միավորի քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Եզրափակիչ քննության առավելագույն միավորը 8 է։
Բոլոր բաղադրիչներին (ընթացիկ քննություն, ընթացիկ ստուգումներ, եզրափակիչ քննություն) հատկացված միավորների հանրագումարը պետք է լինի հավասար 20-ի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Վ. Մուսոյան, Մաթեմատիկական անալիզ, Մաս 1,2, Զանգակ, Երևան, 2012։
  • Վ. Օհանյան, Մաթեմատիկական անալիզ (դասախոսություններ), Մաս 1,2, ԵՊՀ, 2013։
  • Հ. Ղազարյան և այլոք, Մաթեմատիկական անալիզի խնդրագիրք տնտեսագետների համար, Երևան, 2005։
  • Ս. Հովհաննիսյան, Ա. Թասլաքյան, Մաթեմատիկական անալիզի խնդրագիրք տնտեսագետների համար, Մաս 1,2, ԵՊՀ, 2016։
  • L. Hoffmann, G. Bradley, D. Sobecki, M. Price, Calculus for Business, Economics and the Social and Life Sciences, 11th Edition, N.Y., 2013։
  • S. Calaway, D. Hoffman, D. Lippman, Business Calculus, USA, 2013.
  • В.А. Ильин, В.А. Садовничий. Б.Х. Сендов, Математический анализ, ч. 1,2, МГУ, 2007.
  • Красс М.С., Чупринов Б. П. М, Математика для экономистов, 2007.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Իրական թվեր, թվային հաջորդականություններ, ֆինանսատնտեսագիտական կիրառությունները. անընդհատ տոկոսներ, դիսկոնտավորում, մակրոտնտեսագիտության աքսիոմներ։
Թեմա 2. Մեկ փոփոխականի ֆունկցիայի սահման և անընդհատություն, տնտեսագիտական որոշ ֆունկցիաներ. առաջարկ-պահանջարկի, ներդրումներ-խնայողությունների, օգտակարության-բյուջետային սահմանափակման։
Թեմա 3. Մեկ փոփոխականի ֆունկցիայի ածանցյալ և դիֆերենցիալ, տնտեսագիտության սահմանային մեծություններ, առաձգականություն։
Թեմա 4. Մեկ փոփոխականի ֆունկցիայի հետազոտումը ածանցյալի միջոցով, շահույթի մաքսիմալացում, փոխարինման սահմանային նորմ:
Թեմա 5. Անորոշ, որոշյալ, անիսկական ինտեգրալներ, սպառողի, արտադրողի ավելցուկ, կորուսյալ բեռ, Ջինի ինդեքս։
Թեմա 6. Թվային շարքեր։ Աստիճանային շարքեր:
Թեմա 7. Մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների սահման, անընդհատություն, մասնակի ածանցյալներ, արտադրական և օգտակարության ֆունկցիաներ, սահմանային օգտակարություն, սահմանային արդյունքներ, առանձգականություն։
Թեմա 8. Մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների լոկալ և պայմանական էքստրեմումներ, գրադիենտ:
Թեմա 9. Առաջին և երկրորդ կարգի դիֆերենցիալ հավասարումներ։
Երկրորդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
2 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1002/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ մասնագիտական գործունեությունում տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառման վերաբերյալ,
· ուսանողներին հաղորդել տվյալների մշակման և վերլուծության կարողություններ Ms Excel և MS Access ծրագրային փաթեթների կիրառությամբ,
ձևավորել գիտելիքներ ֆինանսատնտեսական տվյալների հենքերի նախագծման և կառավարման վերաբերյալ MS Access միջավայրում:
ուսանողին ներկայացնել օբյեկտային կողմնորոշված ծրագրավորման լեզվի սկզբունքները:
ուսանողին տալ գիտելիքներ Python ծրագրավորման լեզվի վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել Ms Excel ծրագրային փաթեթի գործիքակազմը տնտեսագիտական և ֆինանսական վերլուծություններում,
2. ներկայացնել MS Access տվյալների հենքերի ղեկավարման համակարգի գործիքները ֆինանսական տվյալների պահպանման, կազմակերպման և վերլուծության գործընթացում,
3. նկարագրել Python լեզվի կառուցվածքը և շարահյուսությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծել և մշակել տնտեսագիտական և ֆինանսական տեղեկատվությունը՝ կիրառելով Ms Excel հնարավորությունները,
2. նախագծել տվյալների հենքեր MS Access տվյալների հենքերի ղեկա­վար­ման համակարգի միջոցով,
3. ինքնուրույն կառուցել խնդիրների լուծման ալգորիթմներ և գրել դրանց իրականացման ծրագրեր Python լեզվով,
4. կիրառել Python ծրագրավորման լեզվի հիմնական գրադարանային ֆունկցիաները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. կատարել հետազոտություններ՝ օգտվելով գիտական և տեղեկատվական տարբեր ռեսուրսներից,
2. պատրաստել հաշվետվություններ, ռեֆերատներ, ավարտական աշխատանքներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ մասնագիտական գործունեությունում տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառման վերաբերյալ,
· ուսանողներին հաղորդել տվյալների մշակման և վերլուծության կարողություններ Ms Excel և MS Access ծրագրային փաթեթների կիրառությամբ,
ձևավորել գիտելիքներ ֆինանսատնտեսական տվյալների հենքերի նախագծման և կառավարման վերաբերյալ MS Access միջավայրում:
ուսանողին ներկայացնել օբյեկտային կողմնորոշված ծրագրավորման լեզվի սկզբունքները:
ուսանողին տալ գիտելիքներ Python ծրագրավորման լեզվի վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 8 միավոր է։
Ինքնուրույն աշխատանք
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամանակացույցը, կատարման և գնահատման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Ինքնուրույն աշխատանքի համար տրվում է առավելագույնը 4 միավոր։ Միավորների քայլը 1.0 է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Гарнаев, А. Excel, VBA, Internet в экономике и финансах / А. Гарнаев. - М.: БХВ-Петербург, 2013.
  • Бекаревич Ю., Пушкина А. Создание реляционной базы данных и запросов. Microsoft Access 2007. Учебное пособие. Изд-во Санкт-Петербургского университета, Санкт-Петербург, 2010.
  • Brian Heinold. A Practical Introduction to Python Programming. Department of Mathematics and Computer Science Mount St. Mary’s University. 2019.
  • Д. Ю. Федоров. «Основы программирования на примере языка Python». Учебное пособие. Санкт-Петербург. 2019.
  • Эрик Фримен. Учимся программировать с примерами на Python, 2020.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Ms Word տեքստային խմբագիրը։ Տեքստերի խմբագրում, ֆորմատավորում: Ցուցակների, աղյուսակների ստեղծում, գրաֆիկական օբյեկտների ներդրում: Մաթեմատիկական բանաձևերի կառուցում: Հղումներ:
Թեմա 2` Տեսասահիկների նախագծում Ms PowerPoint ծրագրով: Տեքստային, գրաֆիկական և անիմացիոն դրվագների ստեղծում:
Թեմա 3` Ms Excel էլեկտրոնային աղյուսակը: Ավտոմուտքագրման հրամաններ: Հարաբերական, բացարձակ և խառը հասցեներ։ Տվյալների գրաֆիկական ներկայացման միջոցները: Ներկառուցված ֆունկցիաներ: Ֆինանսական վերլուծություններ MS Excel միջավայրում:
Թեմա 4` Տվյալների ցուցակների հետ աշխատանքի միջոցները: Տվյալների տեսակավորում, զտում, խմբավորում: Ամփոփ աղյուսակներ և դիագրամներ:
Թեմա 5՝ Անհայտ պարամետրի որոնում, օպտիմալացման խնդիրների լուծում:
Թեմա 6՝ Տվյալների հենքերի կառավարման համակարգեր: Տվյալների հենքերի նախագծում Ms Access միջավայրում։ Աղյուսակների ստեղծում, աղյուսակների միջև կապերի իրականացում։ Հարցումներ: Տվյալների որոնում, տեսակավորում, զտում։ Ձևերի և հաշվետվությունների պատրաստում: Հարցումների SQL լեզուն:
Թեմա 7՝ Python ծրագրավորման միջավայրեր: Տվյալների կազմակերպման, ներկայացման, ներածման և արտածման միջոցները: Տվյալների տիպեր, լոկալ և գլոբալ փոփոխականներ, ցուցակներ կորտեժներ, բազմություններ:
Թեմա 8. Ներկառուցված ֆունկցիաներ և մեթոդներ:
Թեմա 9՝ Ղեկավարող կառուցվածքներ և ֆունկցիաներ:
Թեմա 10՝ Python ստանդարտ գրադարանները և դրանց օգտագործումը:
Թեմա 11՝ Աշխատանք ֆայլերի հետ:
Թեմա 12՝ Օբյեկտներին կողմնորոշված ծրագրավորման հիմունքները Python-ում::
Առաջին` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ սեմ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1007/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել պատմական տարբեր ժամանակահատվածներում հասարակության տնտեսական զարգացման գործընթացներին, մարդկության տնտեսական կյանքին, տարբեր երկրների ու ազգերի տնտեսական աճի առանձնահատկություններին, տնտեսության կարևորագույն ոլորտների ու կազմակերպման ձևերի աստիճանական վերափոխման հիմնահարցերին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. լուսաբանել մարդկային քաղաքակրթությունների տնտեսական զարգացման հիմնական օրինաչափությունները,
2. ներկայացնել պատմական տարբեր ժամանակաշրջաններում և տարբեր տարածաշրջաններում տնտեսական զարգացման հիմնական գործոնները,
3. բացատրել տնտեսական, քաղաքական, իրավական, սոցիալական, մշակութային և տարածաշրջանային այն առանձնահատկություննեը, որոնք բնորոշ են եղել և այսօր էլ բնորոշ են տարբեր երկրներում տնտեսական բարձր աճի ապահովման համար,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ճիշտ և ընդունելի մոտեցումներ կիրառել տնտեսական քաղաքականության առանձնահատկությունների որոշման հարցերում,
արդյունավետ որոշումներ կայացնել տնտեսական առաջընթացի ապահովման կարևորագույն ուղղությունների ընտրության հարցերում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. իրականացնել մասնագիտական ցանկացած ոլորտում հիմնահարցերի լուծման և որոշումների ընդունման պատմատնտեսագիտական հիմնավորումը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել պատմական տարբեր ժամանակահատվածներում հասարակության տնտեսական զարգացման գործընթացներին, մարդկության տնտեսական կյանքին, տարբեր երկրների ու ազգերի տնտեսական աճի առանձնահատկություններին, տնտեսության կարևորագույն ոլորտների ու կազմակերպման ձևերի աստիճանական վերափոխման հիմնահարցերին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. սեմինար պարապմունքներ,
3. նախադեպերի վերլուծություն,
4. խմբային աշխատանք,
5. անհատական աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Անանյան Լ., Պետրոսյան Լ. Տնտեսական պատմություն (Ուսումնական ձեռնարկ), Երևան, 2005
  • Անանյան Լ.Զ. Հայաստանի տնտեսական պատմության ուրվագծեր, Երևան, 2003
  • Տնտեսական պատմություն. Հարցեր և պատասխաններ: Ուսումնական ձեռնարկ / Մ.Ռ. Եղիազարյան, Լ.Հ. Խաչատրյան, Ա.Ռ. Մարտիրոսյան, Ա.Հ. Հակոբջանյան, Ա.Պ. Խանդամիրյան, Երևան, 2011
  • Գալստյան Գ.Ս. Անցումային տնտեսություններ. տեսության և վերափոխումների հարցերի շուրջ, Երևան, 2017
  • Экономическая история зарубежных стран. Под общей редакцией В.И. Голубовича, Минск, 1997
  • История мировой экономики. Под ред. М.В. Конотопова, С.И. Сметанина, Москва, 1997
  • Бродель Ф. Материальная цивилизация, экономика и капитализм. 1-3, Москва, 1986-1992
  • Кембриджская экономическая история Европы Нового и Новейшего времени. Том 1. 1700-1870. Том 2. 1870-наши дни. Подред. Т. Дробышевской, Москва, 2014
  • Walt Whitman Rostow, Theorists of Economic Growth from David Hume to the Present, 1990
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տնտեսական պատմության դասընթացի ընդհանուր նկարագիրը:
2. Ստրկատիրություն:
3. Ավատատիրություն (ֆեոդալիզմ)
4. Միջնադարյան տնտեսությունների հիմնական բնութագիրը:
5. Կապիտալիստական տնտեսակարգի ձևավորումը Արևմտյան Եվրոպայում:
6. Հյուսիսամերիկյան գաղութների տնտեսությունը 17-18-րդ դարերում: Անկախության պատերազմը և Քաղաքացիական պատերազմը ԱՄՆ-ում
7. Ճապոնիայի տնտեսության հիմնախնդիրները 19-րդ դարում
8. Ռուսական կայսրության տնտեսական առանձնահատկությունները 18-րդ դարում և 19-րդ դարի կեսերին:
9. Արդյունաբերական հեղաշրջումն ու Արևմտյան Եվրոպայի տնտեսական գերիշխանությունը: Արդյունաբերական հեղաշրջումն ԱՄՆ-ում ու տնտեսական արագ աճի նախադրյալները:
10. «Ինդուստրիալ հասարակության,» ձևավորումը և Արևմտյան Եվրոպայի երկրների տնտեսական զարգացումները: Ռուսական կայսրության տնտեսության հիմնախնդիրները 19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարի սկզբին:
11. Տնտեսության վիճակը աշխարհի առաջատար երկրներում առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո: Մեծ ճգնաժամը ԱՄՆ-ում և Արևմտյան Եվրոպայում:
12. Տնտեսության վիճակը աշխարհի առաջատար երկրներում երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո:
13. Համաշխարհային սոցիալիստական տնտեսական համակարգը, զարգացումը և հակասությունները:
14. Համաշխարհային սոցիալիստական տնտեսական համակարգի փլուզումը և անցումային տնտեսությունների ձևավորումը:
15. Ժամանակակից աշխարհի տնտեսական նկարագիրը: Գլոբալացման և տնտեսական ինտեգրման գործընթացները:
Առաջին` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1007/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· լուսաբանել շուկայական տնտեսության գործառնության՝ սպառողի և ձեռնարկությունների տեսանկյունից, միկրոտնտեսական օրինաչափությունները,
· տալ անհրաժեշտ գիտելիքներ և օժանդակել միկրոտնտեսական իրավիճակները վերլուծելու և հետագայում ուսուցանվող տնտեսագիտական մյուս դասընթացների նյութը առավել հիմնավոր յուրացնելու համար բավարար ունակությունների ձևավորմանը։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել տնտեսագիտական տարբեր հիմնախնդիրների և երևույթների ձևավորման, կառավարման մոտեցումները,
2. մեկնաբանել միկրոտնտեսագիտության հիմնական հասկացությունները, գլոբալ և լոկալ շուկաների հիմնախնդիրները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. պատրաստել համապատասխան որոշումների կայացման համար անհրաժեշտ նյութեր,
2. գնահատել ընտրված տնտեսվարման քաղաքականությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. որոշակի փաստարկների հիմնավորման և եզրահանգումների նպատակով տարբերակել, վերլուծել և մեկնաբանել տարբեր աղբյուրներից հայթայթված տեղեկատվությունը,
2. ցուցաբերել մասնագիտական հանրության հետ բանավոր և գրավոր հաղորդակցվելու կարողություն։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· լուսաբանել շուկայական տնտեսության գործառնության՝ սպառողի և ձեռնարկությունների տեսանկյունից, միկրոտնտեսական օրինաչափությունները,
· տալ անհրաժեշտ գիտելիքներ և օժանդակել միկրոտնտեսական իրավիճակները վերլուծելու և հետագայում ուսուցանվող տնտեսագիտական մյուս դասընթացների նյութը առավել հիմնավոր յուրացնելու համար բավարար ունակությունների ձևավորմանը։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
Գործնական պարապունքների ընթացքում ուսանողներին տրվելու են՝ իրավիճակային խնդիրներ, թեստային առաջադրանքներ, քննարկվելու են տարբեր տնտեսական երևույթների ազդեցությունը միկրո և մակրո մակարդակներում և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ջեյմս Դ. Գոռթնի, Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ, Տնտեսագիտություն. մասնավոր և հասարակական ընտրություն (թարգմանություն): Գլխավոր խմբագիր` պրոֆ. Գ. Կիրակոսյան, ԵրՊԺՏԻ-ի «Տնտեսագետ» հրատ., 1999
  • Տնտեսագիտության տեսություն: Ուսումնական ձեռնարկ: Հայկ Սարգսյան, Հասմիկ Մարգարյան. ԵՊՀ տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ: Գիտ. խմբ.` Հ. Աղաջանյան, Գ. Գալստյան, (երկրորդ հրատարակություն, լրամշակված և վերախմբագրված): - Եր., ԵՊՀ հրատ., 2017, 320 էջ:
  • К.Р. Макконелл, С.Л. Брю Экономикс: принципы, проблемы и политика: пер. 17-го англ.Изд. - М.: ИНФРА-М, 2009. - XXVIII, 916 с. [և հետագա հրատարակություններ]
  • Курс экономической теории: учеб. пособие для студентов вузов /под ред. А.В. Сидоровича/; МГУ 3-е изд. - Москва, 2007.-1040 с.
  • Нуреев Р. М., Курс микроэкономики: Учебник для вузов. - М., 2008.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Տնտեսագիտության ներածություն:
Թեմա 2՝ Շուկայական համակարգը: Պահանջարկը, առաջարկը և շուկայական հավասարակշռությունը:
Թեմա 3՝ Պահանջարկի և առաջարկի առաձգականությունները:
Թեմա 4՝ Սպառողի վարքի վերլուծությունը:
Թեմա 5՝ Արտադրողի վարքը և տեխնոլոգիայի ընտրությունը: Արտադրական ֆունկցիան:
Թեմա 6՝ Արտադրության ծախքերը:
Թեմա 7՝ Մրցակցային ձեռնարկությունները և մրցակցային շուկաները:
Թեմա 8՝ Մենաշնորհը շուկայական տնտեսությունում:
Թեմա 9՝ Անկատար մրցակցությունը. մենաշնորհային մրցակցությունը և օլիգոպոլիան:
Թեմա 10՝ Արտադրության գործոնների շուկան. աշխատանքը, հողը և կապիտալը:
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
Տասներորդ` գարնանային կիսամյակ
6 շաբաթ
6 շաբաթ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1.
1. Դասընթացի նպատակ
· խորացնել և ընդլայնել տեսական ուսուցման ընթացքում ուսանողների ստացած գիտելիքները,
· նրանց հնարավորություն ընձեռել դրանք կիրառելու պրակտիկ գործունեության մեջ,
ձեռք բերել մասնագիտական հմտություններ և փորձառություն, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողություններ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել կազմակերպությունում տնտեսական գործունեության վերլուծության գծով կազմակերպվող աշխատանքները, ինֆորմացիայի աղբյուրները և հիմնական փաստաթղթերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարբեր մասնագիտական խնդիրների լուծման համար գործնականում կիրառել ուսումնառության ընթացքում ստացած գիտելիքները,
2. լրացնել սկզբնական փաստաթղթերը,
3. կազմել տարատեսակ հաշվետվություններ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ինքնուրույն աշխատել աշխատավայրում:
2. կատարել վերադասի կողմից հանձնարարված առաջադրանքնները՝ անմիջականորեն հաշվետու լինելով նրան:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· խորացնել և ընդլայնել տեսական ուսուցման ընթացքում ուսանողների ստացած գիտելիքները,
· նրանց հնարավորություն ընձեռել դրանք կիրառելու պրակտիկ գործունեության մեջ,
ձեռք բերել մասնագիտական հմտություններ և փորձառություն, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողություններ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· պրակտիկայի անցկացման վայրից ամրացված ղեկավարի կողմից աշխատանքների ներկայացում
· ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով: Պրակտիկան դրական (ստուգված) է գնահատվում այն դեպքում, եթե ուսանողը մասնակցել է պրակտիկային, կատարել ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները, սահմանված ժամկետում ներկայացրել պրակտիկայի շաբաթական և վերջնական հաշվետվությունները և արժանացել դրանց վերաբերյալ ղեկավարի դրական գնահատականին:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Կազմակերպությունների ցանկ
  • Յուրաքանչյուր ուսումնական տարում պրակտիկայի անցկացման վայր-կազմակերպությունների ցանկը ենթակա է թարմացման և ընդգրկում է.
  • ՀՀ կառավարությունը և նախարարությունները,
  • պետական այլ գերատեսչություններ,
  • ՀՀ կենտրոնական բանկ
  • ՀՀ առևտրային բանկեր,
  • մասնավոր կազմակերպություններ,
  • բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ,
  • միջազգային կառույցներ և այլն:
  • Ուսանողներին հնարավորություն է ընձեռվում վերոհիշյալ ցանկից ընտրելու պրակտիկայի անցկացման՝ իրեն հարմար վայր-կազմակերպությունը։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Պրակտիկան սկսելու առաջին օրվանից հիմնարկության կողմից նշանակված ղեկավարը պրակտիկանտի հետ միասին կազմում է աշխատանքային օրացուցային պլան և, ելնելով նպատակահարմարությունից, որոշում, թե հիմնարկության որ ստորաբաժանումներում պետք է կազմակերպվի պրակտիկան:
Պրակտիկայի ընթացքում պրակտիկանտը յուրաքանչյուր աշխատանքային շաբաթվա վերջում ԵՊՀ e-learning համակարգի համապատասխան էջում վերբեռնում է տվյա շաբաթվա ընթացքում կատարված աշխատանքների վերաբերյալ գրավոր հաշվետվություն, որը ԵՊՀ համապատասխան ամբիոնից նշանակված ղեկավարը ստուգում, գնահատում («բավարար» կամ՝ «անբավարար») և հաստատում է իր ստորագրությամբ և անհրաժեշտության դեպքում գրավոր նշումներ (դիտողություններ և առաջարկություններ) է կատարում օրագրում: Պրակտիկայի ողջ տևողության ընթացքում շաբաթական հաշվետվության համար 2 անգամ «անբավարար» ստացող ուսանողը մեխանիկորեն գնահատվում է «չստուգված»։
Մասնագիտական պրակտիկան չանցած ուսանողը հեռացվում է ԵՊՀ-ից:
Յոթերորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դասախոս.՝ 1 ժամ, գործն. ՝ 1 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1004/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել հաշվապահական հաշվառման հիմունքները, հիմնական սկզբունքները, հաշվապահական տարրերը և ֆինանսական հաշվետվությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1, ներկայացնել ֆինանսական հաշվառման էությունը և հաշվետվությունների պատրաստման և ստուգման ձևերը,
2.մեկնաբանել միկրո և մակրոտնտեսագիտության հիմնական հասկացությունները գլոբալ և լոկալ շուկաների հիմնախնդիրները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1.գնահատել կազմակերպության ֆինանսների կառավարման արդյունավետությունը,
2.պատրաստել և ներկայացնել տարատեսակ հաշվետվություններ իրականացնել տեղեկատվական և ավտոմատացված համակարգերի տեսակների դասակարգում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրս­ներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ),
2. որոշակի փաստարկների հիմնավորման և եզրահանգումների նպատակով տարբերակել, վերլուծել և մեկնաբանել տարբեր աղբյուրներից հայթայթված տեղեկատվությունը,
3. պատրաստել զեկուցումներ, ներկայացնել հետազոտությունների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել հաշվապահական հաշվառման հիմունքները, հիմնական սկզբունքները, հաշվապահական տարրերը և ֆինանսական հաշվետվությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. նախադեպերի վերլուծություն,
4. խմբային աշխատանք,
5. անհատական աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • «Հաշվապահական հաշվառում» Ա.Զ. Սարգսյան, Ա.Մ.Մարջանյան, Ն.Ս.Օգանեզովա, ուս. ձեռնարկ տնտեսագիտական մասնագիտությունների համար, Երևան, 2014:
  • «Հաշվապահական հաշվառում» Կ.Զուրաբյան, Ք.Միրզախանյան, ուս. ձեռնարկ ՀՈՒՄԿ հիմնադրամ, Երևան, 2012:
  • Թաթուլ Մովսիսյան «Հաշվապահական հաշվառում», «ԹՄ Աուդիտ» Երևան, 2015
  • «Հաշվապահական հաշվառման մասին» ՀՀ օրենքը:
  • Հաշվապահական Հաշվառման Միջազգային Ստանդարտներ:
  • Ա. Մարջանյան «Հաշվապահական հաշվառման խնդիրների ժողովածու» Երևան, 2003:
  • Թաթուլ Մովսիսյան «Հաշվապահական հաշվառման հիմունքները փոքր և միջին կազմակերպություններում» Գիրք 1 ՓՄԿ-ների ՖՀՄՍ-ների հաշվային պլանի ուղեցույց, Երևան, 2013:
  • Կազմակերպությունների ֆինանսատնտեսական գործունեության հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլան, Երևան, 2012:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Հաշվապահական հաշվառման ներածություն:
Թեմա 2. Հաշվապահական հաշվառման տարրերը: Հաշվետվություններ:
Թեմա 3. Հաշիվներ և կրկնակի գրանցում:
Թեմա 4. Պաշարների հաշվառումը:
Թեմա 5. Դեբիտորական պարտ­քերի հաշվառումը:
Թեմա 6. Հիմնական միջոցների հաշվառումը:
Թեմա 7. Ոչ նյութական ակտիվների հաշվառումը:
Թեմա 8. Ընթացիկ պարտավորությունների հաշ­վառումը:
Թեմա 9. Երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների հաշ­վառումը:
Թեմա 10. Եկամուտների և ծախսերի դասակարգումը և հաշվառումը:
Թեմա 11. Սեփական կապիտալի հաշ­­վա­ռումը:
Թեմա 12. Դրամական միջոցների հաշվառումը:
Թեմա 13. Ֆինանսական հաշվետվությունների ամբողջական փաթեթը, ներկայացման կարգը և փոխադարձ կապը:
Յոթերորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1002/Բ10
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին տալ նախնական գիտելիքներ Էլեկտրոնային կոմերցիայի, ինչպես նաև Ընկերության (կազմակերպության) ներքին ինֆորմացիոն համակարգերի ու գործունեության իրականացման վրա նրա ներազդեցության վերաբերյալ,
· կրթել մենեջերների, պլանավորողների, վերլուծաբանների և ծրագրավորողների մի նոր սերունդ, որը կկարողանա աշխատել ժամանակակից իրական էլեկտրոնային առևտրի բնագավառում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել էլեկտրոնային կոմերցիայի հիմնական հասկացություններն ու փոխառնչությունները,
2. նկարագրել էլեկտրոնային կոմերցիայի հիմնական տիպերն ու բիզնես մոդելները,
3. լուսաբանել կազմակերպությունների, սպառողների և հասարակության համար էլեկտրոնային կոմերցիայի առավելությունները,
4. ներկայացնել մարքեթինգի և վաճառքի, ինտերնետային գնումների և ինտերնետային աճուրդների կազմակերպման ռազմավարությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. նախագծել և ստեղծել նոր էլեկտրոնային կոմերցիոն վեբկայք,
2. ընտրել մարքեթինգի և վաճառքի, ինտերնետային գնումների և ինտերնետային աճուրդների կազմակերպման առավել արդյունավետ ռազմավարությունը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. անհրաժեշտ տեղեկատվությունը որոնել տարբեր աղբյուրներում,
2. կատարել հետազոտական աշխատանք և ներկայացնել դրա արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին տալ նախնական գիտելիքներ Էլեկտրոնային կոմերցիայի, ինչպես նաև Ընկերության (կազմակերպության) ներքին ինֆորմացիոն համակարգերի ու գործունեության իրականացման վրա նրա ներազդեցության վերաբերյալ,
· կրթել մենեջերների, պլանավորողների, վերլուծաբանների և ծրագրավորողների մի նոր սերունդ, որը կկարողանա աշխատել ժամանակակից իրական էլեկտրոնային առևտրի բնագավառում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. նախադեպերի վերլուծություն,
3. խմբային աշխատանք,
4. անհատական աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Electronic Commerce: A managerial Perspective, Efraim Turban, et al, 2006; Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey.
  • Schneider/Perry, Electronic Commerce 2nd Edition, Course Technology, 2001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Դասընթացի ներածություն: Էլեկտրոնային կոմերցիայի սահմանումը և կատեգորիաները:
Թեմա 2. Էլեկտրոնային կոմերցիայի կառուցվածքը և բովանդակությունը:
Թեմա 3. Էլեկտրոնային կոմերցիայի հիմնական տիպերը:
Թեմա 4. Էլեկտրոնային կոմերցիայի բիզնես մոդելները:
Թեմա 5. Էլեկտրոնային կոմերցիայի առավելությունները կազմակերպությունների, սպառողների և հասարակության համար: Էլեկտրոնային կոմերցիայի սահմանափակումները։
Թեմա 6. «Թվային հեղափոխության» դերը Էլեկտրոնային կոմերցիաjում և Էլեկտրոնային կոմերցիայի տնտեսական ազդեցությունները:
Թեմա 7. Էլեկտրոնային կոմերցիայի աջակցությունը կազմակերպություններին՝ բիզնես միջավայրում:
Թեմա 8. Մարքեթինգի և վաճառքի ռազմավարությունները էլեկտրոնային կոմերցիայում; Ինտերնետային գնումների ռազմավարություններ;
Թեմա 9. Էլեկտրոնային կոմերցիայի միջավայր` միջազգային, իրավական, էթիկայի և հարկային խնդիրներ:
Ութերորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1002/Բ11
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել հստակ պատկերացում ժամանակային շարքերով տրվող էկոնոմետրիկ մոդելների կառուցման, սկզբունքների և մեթոդների մասին,
· տալ գիտելիքներ իրական ժամանակային շարքերի միջոցով միջոցով տրվող մոդելների պարամետրերի գնահատման հնարավորությունների վերաբերյալ,
· ուսանողներին սովորեցնել կիրառել ժամանակային շարքերի էկոնոմետրիկ մոդելավորման գործընթացը իրական ժամանակային շարքերի տվյալների հիման վրա:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել ժամանակային շարքերի միջոցով կառուցվող էկոնոմետրիկ մոդելավորման գործընթացի հիմնարար սկզբունքները և մեթոդները,
2. կառուցել կոնկրետ ժամանակային շարքերի մոդելներ և դրանց միջոցով ուսումնասիրել տնտեսական ցուցանիշների փոխադարձ կապերը և տնտեսական գործընթացները,
3.ներկայացնել էկոնոմետրիկ տարբեր համակարգչային փաթեթների հնարավորություններն ու առանձնահատկությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. համակարգչային ծրագրային փաթեթների կիրառմամբ գնահատել կառուցված մոդելների անհայտ պարամետրերի արժեքները,
2. ներկայացնել ստացված արդյունքների տնտեսագիտական մեկնաբանությունը,
3. էկոնոմետրիկ մոդելներով ստացված արդյունքները կիրառել կանխատեսման խնդիրներում
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել հստակ պատկերացում ժամանակային շարքերով տրվող էկոնոմետրիկ մոդելների կառուցման, սկզբունքների և մեթոդների մասին,
· տալ գիտելիքներ իրական ժամանակային շարքերի միջոցով միջոցով տրվող մոդելների պարամետրերի գնահատման հնարավորությունների վերաբերյալ,
· ուսանողներին սովորեցնել կիրառել ժամանակային շարքերի էկոնոմետրիկ մոդելավորման գործընթացը իրական ժամանակային շարքերի տվյալների հիման վրա:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գործնական պարապմունքներ՝ համակարգիչներով
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
Բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։Բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Евсеев Е.А., Буре В.М. Эконометрика. Москва, Юрайт, 2023.
  • Ն.Ջրբաշյան, Էկոնոմետրիկ մոդելավորումը EViews փաթեթի օգտագործմամբ: Ուսումնամեթոդական ձեռնարկ: «Նոր Դար» հրատ, Երևան, 2013թ.:
  • К. Доугерти, Введение в эконометрику, Москва, 2009.
  • Gujarati D., Porter D.C., Gunasekar S. Basic Econometrics, 5-th edition, New York. 2017.
  • Jeffrey M. Wooldridge, Introductory Econometrics. A Modern Approach, 5-th edition, South-Western, Cengage Learning, USA, 2013.
  • Klaus Neusser. Time Series Econometrics, Bern, Switzerland/Eggenburg, Austria, 2016.
  • John D. Levendis. Time Series Econometrics, Learning Through Replication. New Orlean, USA, 2018.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Ժամանակային շարքեր և պատահական գործընթացներ, ստացիոնար և ոչ ստացիոնար ժամանակային շարքեր: Ժամանակային շարքեր և պատահական գործընթացներ, միաչափ և բազմաչափ ժամանակային շարքեր, ստացիոնար և ոչ ստացիոնար ժամանակային շարքեր: Սպիտակ աղմուկ գործընթաց։ Ոչ ստացիոնար ժամանակային շարքեր (Random Walk): Ոչ ստացիոնար TS և DS շարքերի ստացիոնարացումը։ Ժամանակային շարքի ավտոկոռելյացիայի և մասնակի ավտոկոռելյացիայի ֆունկցիաներ։ Միաչափ ժամանակային շարքի ստացիոնարության ստուգման եղանակները:
Թեմա 2. Ստացիոնար միաչափ ժամանակային շարքի ավտոռեգրեսիոն մոդելներ՝ АR(1) , АR(2), АR(p): Ստացիոնար միաչափ ժամանակային շարքի առաջին կարգի ավտոռեգրեսիոն մոդել՝ АR(1) (Մարկովի մոդել), АR(2) (Յուլի մոդել), p-րդ կարգի ավտոռեգրեսիոն մոդել՝ АR(p): Յուլ-Ուոկերի հավասարումների համակարգ։ Լագային օպերատոր:
Թեմա 3. Ստացիոնար միաչափ ժամանակային շարքի սահող միջիններով q-րդ կարգի մոդելներ՝ MA(q): Յուլ-Ուոկերի հավասարումների համակարգ։ Առաջին կարգի սահող միջինների MA(1) և երկրորդ կարգի սահող միջինների MA(2) մոդելներով բնութագրվող ժամանակային շարքեր, դրանց թվային բնութագրիչները: Ստացիոնար միաչափ ժամանակային շարքի սահող միջիններով q-րդ կարգի մոդելներ՝ MA(q):
Թեմա 4.Ստացիոնար միաչափ ժամանակային շարքի ավտոռեգրեսիոն ինտեգրված սահող միջիններով մոդել՝ ARIMA(p,d,q): Ավտոռեգրեսիոն սահող միջինների ARMA(p, q) մոդելով բնութագրվող ժամանակային շարքեր, դրանց հատկությունները, ստացիոնարության պայմանը: Ավտոռեգրեսիոն սահող միջինների ինտեգրացվող ARIMA(p, d, q) մոդելով բնութագրվող ժամանակային շարք: Բոքս-Ջենքինսի մեթոդաբանությունը:
Թեմա 5. Բազմաչափ ժամանակային շարքերի մոդելավորում՝ կեղծ ռեգրեսիա և կոինտեգրացիա։ Բազմաչափ ժամանակային շարքերի մոդելավորում՝ կեղծ ռեգրեսիա և կոինտեգրացիա: Էնգել-Գրեյնջերի և Յոհանսենի թեսթեր։ Սխալների ճշգրտման (EC) մոդելներ, վեկտորական ավտոռեգրեսիայի (VAR) մոդելներ: Պատճառահետևանքային կախվածության Գրեյնջերի թեստը (Grenger Causality Test):
Թեմա 6. Բազմաչափ ժամանակային շարքերի մոդելավորում՝ (DL), (ARDL): Դինամիկ մոդելներ: Վերջավոր բաշխված լագերով մոդելներ (DL), մուլտիպլիկատորներ: Թվաբանական, երկրաչափական և բազմանդամային լագեր: Կոյկի և Ալմոնի մոդելներ և մեթոդներ: Անվերջ բաշխված լագերով մոդելներ, Կոյկի մոդել և Կոյկի ձևափոխություն: Ավտոռեգրեսիվ բաշխված լագերի մոդելներ (ARDL), գնահատման առանձնահատկությունները։
Ութերորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1007/Բ09
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել ինստիտուցիոնալ տնտեսագիտության էությանը և էվոլյուցիոն առանձնահատկություններին, մեթոդաբանությանը, հիմնարար սկզբունքներին, ինչպես նաև օգնել նրանց առավել համակողմանի ըմբռնել և յուրացնել տնտեսության ինստիտուցիոնալ փոփոխությունների հնարավորությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. պարզաբանել տնտեսական գործընթացների, վերափոխումների ինստիտուցիոնալ կողմերը
2. ներկայացնել տնտեսագիտական տեսության ինստիտուցիոնալ ձևակերպումները, ինստիտուցիոնալ հետազոտությունների անցկացման ձևերը,
3. նկարագրել այս ուղղությամբ առկա ժամանակակից փորձը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. իրականացնել տնտեսվարող սուբյեկտների վարքագծի ինստիտուցիոնալ վերլուծություններ,
2. վերլուծել և մեկնաբանել տնտեսական գործընթացների ինստիտուցիոնալ առանձնահատկությունները, ինչպես Հայաստանի Հանրապետությունում, այնպես էլ զարգացած և զարգացող այլ երկրներում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. պատրաստել զեկուցումներ, ներկայացնել հետազոտությունների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել ինստիտուցիոնալ տնտեսագիտության էությանը և էվոլյուցիոն առանձնահատկություններին, մեթոդաբանությանը, հիմնարար սկզբունքներին, ինչպես նաև օգնել նրանց առավել համակողմանի ըմբռնել և յուրացնել տնտեսության ինստիտուցիոնալ փոփոխությունների հնարավորությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. ինստիտուցիոնալ-տնտեսական հետազոտությունների իրականացում
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մանասերյան Թ., Տնտեսական անվտանգություն: Ռազմավարության ուրվագծեր: Այլընտրանք, 2014 թ.:
  • Модель человека в экономической науке. В. Автономов, Высшая школа экономики, Санкт-Петербург 1998.
  • Очерки по истории институционализма, Р. Нуреев, Ростов н/Д.: Изд. “Содействие XXI век”, Гуманитарные переспективы, 2010.
  • De Soto H. The other Path. The Invisible Revolution in the Third World. N. Y., 1989.
  • Galbraith J., “Economics In Perspective: A Critical History”, Boston, 1987.
  • Galbraith J., A History of Economics, The Past and Present, London, 1987.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Ինստիտուցիոնալ տնտեսագիտության էությունը և էվոլյուցիան:
Թեմա 2. Ինստի­տուցիոնալիզմի հիմնական ուղղությունները, փոխառնչությունները և աստիճանակար­գումը:
Թեմա 3. Շուկայական բաղադրատարրերի էության և հավասարակշռության ինստիտուցիոնալ մեկնաբանությունները:
Թեմա 4. Մարդու էության և տնտեսական օրինաչափությունների համեմատական մեկնաբանությունները:
Թեմա 5. Տնտեսվարող սուբյեկտի բանականության կանխավարկածը և վարքագծի մոդելները ինստիտուցիոնալ տնտեսագիտությունում:
Թեմա 6. Տնտեսական վերափոխումների ինստիտուցիոնալ /Թ. Վեբլենի, Ջ. Գելբրեյթի/ մեկնաբանությունները:
Թեմա 7. Տնտեսությունում պետական միջամտության ու գործառույթների ինստիտուցիոնալ հիմնավորումները:
Թեմա 8. Արտաքին էֆեկտների էությունը և վերգործարքային ծախքերի դրսևորումները:
Թեմա 9. Զարգացող և զարգացած երկրների ինստիտուցիոնալ առանձնահատկությունները
Թեմա 10. Տնտեսական անվտանգության ինստիտուցիոնալ հիմնախնդիրները:
Ութերորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1005/Բ18
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել ուսանողներին պետության հանրային կառավարման համակարգին՝ մի կողմից նպաստելով յուրաքանչյուր անհատի որպես քաղաքացու ձևավորմանը, մյուս կողմից՝ պատրաստելով հանրային կառավարման ոլորտի ապագա մասնագետների, որոնք պատրաստ կլինեն մասնագիտական ծառայություն իրականացնել պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմիններում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել պետական և մունիցիպալ կառավարման հիմնական հասկացությունները և գործընթացները,
2. մեկնաբանել պետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման ոլորտները կարգավորող օրենքների և ենթաօրենսդրական ակտերի մշակման սկզբունքներն ու տրամաբանությունը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գործնականում իրականացնել կառավարման տարատեսակ գործառույթներ,
2. հանրային հարցերի վերաբերյալ կատարել ինքնուրույն դատողություններ և վերլուծություններ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրս­ներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ),
2. արդյունավետ հարաբերություններ ձևավորել և պահպանել այլ անձանց և մարմինների հետ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել ուսանողներին պետության հանրային կառավարման համակարգին՝ մի կողմից նպաստելով յուրաքանչյուր անհատի որպես քաղաքացու ձևավորմանը, մյուս կողմից՝ պատրաստելով հանրային կառավարման ոլորտի ապագա մասնագետների, որոնք պատրաստ կլինեն մասնագիտական ծառայություն իրականացնել պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմիններում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ՝ իրավիճակների վերլուծություն ու տիպային խնդիրների լուծում,
3. թեմատիկ քննարկումներ,
4. ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սուվարյան Յու.Մ., Չոբանյան Մ.Խ. Պետական և մունիցիպալ կառավարում: Եր.: Լիմուշ, 2017։
  • Սուվարյան Յու.Մ. և ուրիշներ ՀՀ պետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման բարեփոխումների գերակայությունները արդի փուլում Եր. 2015թ.։
  • Հարությունյան Ա Հայաստանի Հանրապետության մունիցիպալ իրավունք Եր., 2004թ.։
  • Պետության և իրավունքի տեսություն, ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2014։
  • Глазунова Н.И. Теория государственного управления, учебник м. 2008г..
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Դասընթացի առարկան և խնդիրները:
Թեմա 2. Պետության էությունը, գործառույթները և դասակարգումը:
Թեմա 3. Պետական կառավարման էությունը: Պետական իշխանության մարմինների համակարգը:
Թեմա 4. Նախագահական իշխանություն:
Թեմա 5. Օրենսդիր իշխանություն: ՀՀ ԱԺ կառուցվածքը և գործունեությունը:
Թեմա 6. Գործադիր իշխանություն: ՀՀ գործադիր մարմինների համակարգը:
Թեմա 7. Տարածքային կառավարում:
Թեմա 8. Դատական իշխանություն:
Թեմա 9. Դատախազություն:
Թեմա 10. Տեղական ինքնակառավարում:
Թեմա 11. ՀՀ պետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման մարմինների փոխհարաբերությունները:
Թեմա 12. ՀՀ պետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման համակարգերի բարեփոխումներն արդի փուլում:
Ութերորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1007/Բ10
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին հաղորդել գիտելիքներ կայուն զարգացման հայեցակարգի հիմնադրույթների, համաշխարհային տնտեսության զարգացման օրինաչափությունների, կայուն զարգացման խնդիրների և դրանց հաղթահարման հնարավոր ուղիների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. Մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. հասկանալ կայուն զարգացման հիմնական մարտահրավերները և ուղիները, այսինքն՝ տնտեսական զարգացումը, որը նաև սոցիալապես ներառական է և էկոլոգիապես կայուն,
2. բացատրել կայուն զարգացման տնտեսական, քաղաքական, իրավական, սոցիալական ասպեկտները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կկարողանա գնահատել կայուն զարգացմանն ուղղված միջոցառումների անհրաժեշտությունը, ընթացքը և արդյունքները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. կբարելավի թիմային աշխատանքի իրականացման հմտությունները, կզարգացնի քննադատական, վերլուծական մտածողությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին հաղորդել գիտելիքներ կայուն զարգացման հայեցակարգի հիմնադրույթների, համաշխարհային տնտեսության զարգացման օրինաչափությունների, կայուն զարգացման խնդիրների և դրանց հաղթահարման հնարավոր ուղիների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. խմբային աշխատանք,
3. ինքնուրույն գիտահետազոտական աշխատանքի կատարում, տնտեսագիտական վերլուծություն և արդյունքների հիմնավորում,
4. նախադեպերի վերլուծություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
Բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Textbooks for sustainable development, UNESCO MGIEP 2017, 188 p.
  • The Sustainable Development Goals Report. 2023, United Nations Publications, New York, NY, 2023, 80 p.
  • Sachs, J.D., Lafortune, G., Fuller, G., Drumm, E. .Implementing the SDG Stimulus. Sustainable Development Report 2023. Paris: SDSN, Dublin: Dublin University Press, 2023, 545 p.
  • Zero-Carbon Industry: Transformative Technologies and Policies to Achieve Sustainable Prosperity.Jeffrey Rissman. Columbia University Press. 2024, 400p.
  • Righting the Economy: Towards a People's Recovery from Economic and Environmental Crisis. Marianna Leite.
  • Matti Kohonen. Agenda Publishing, 2024.,288p.
  • Environmentally Sustainable Growth: A Pragmatic Approach. Steven Cohen.Columbia University Press. 2023, 240 p.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Կայուն զարգացման հայեցակարգը:
Թեմա 2. Կայուն զարգացման տնտեսական և քաղաքական ասպեկտները:
Թեմա 3. «Պոլիկրիզիսի» դարաշրջանը. մարտահրավերները և անհրաժեշտ բարեփոխումները։
Թեմա 4. Բնապահպանական կայուն աճ։
Թեմա 5. Տրանսֆորմացիոն տեխնոլոգիաներ և քաղաքականություն՝ կայուն բարգավաճման հասնելու համար: «Շրջանաձև տնտեսության» մոդելը։
Թեմա 5. Կայունությունը թվային տրանսֆորմացիայի և չորրորդ արդյունաբերական հեղափոխության դարաշրջանում։
Թեմա 7. Սոցիալական պաշտպանությունը և աղքատության մարտահրավերը:
Թեմա 8. Իրավահեն տնտեսություն: Հետաճի տնտեսությունը և բարեկեցության հեռանկարները։
Իններորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1004/Բ23
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսումնասիրել բանկային համակարգը, դրա տեղն ու դերը ազատական տնտեսական համակարգերում, Կենտրոնական բանկի գործառույթները և խնդիրները, առևտրային բանկերի կողմից իրականացվող գործառնությունները, մատուցվող ծառայությունների տեսակները, դրանց ձևերը և եղանակները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
1. ներկայացնել բանկային գործունեության հիմնարար սկզբունքները,
2. բացատրել տնտեսագիտական տարբեր խնդիրների և երևույթների ձևավորման, կառավարման մոտեցումները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել տնտեսության ֆինանսական հատվածի կառավարման և գնահատման մեթոդները,
2. մշակել և գործնականում իրականացնել բանկային հատվածի վարկային և ակտիվային այլ գործառույթները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրս­ներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ),
2. պատրաստել զեկուցումներ, ներկայացնել հետազոտությունների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսումնասիրել բանկային համակարգը, դրա տեղն ու դերը ազատական տնտեսական համակարգերում, Կենտրոնական բանկի գործառույթները և խնդիրները, առևտրային բանկերի կողմից իրականացվող գործառնությունները, մատուցվող ծառայությունների տեսակները, դրանց ձևերը և եղանակները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2 .նախադեպերի վերլուծություն,
3. խմբային աշխատանք,
4. անհատական աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բանկային գործ, Գլխ. խմբագիր Բ.Ասատրյան, Եր. 2013
  • ՀՀ բանկային օրենսդրություն, Ս.Նահապետյան, Եր. 2003
  • Վարկային գործառնություններ, Ա.Անդրեասյան, Եր. 2003
  • Բանկերի և բանկային գործունեության մասին ՀՀ օրենք
  • ՀՀ կենտրոնական բանկի մասին ՀՀ օրենք
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Բանկերի ծագումը և բանկային համակարգի ձևավորումը:
Թեմա 2. Բանկերը անցումային տնտեսության պայմաններում:
Թեմա 3. Ժամանակակից բանկային համակարգի ձևավորումը ՀՀ-ում:
Թեմա 4. Կենտրոնական բանկի գործառույթները, դրամավարկային քաղաքականություն:
Թեմա 5. Առևտրային բանկեր և ոչ բանկ ֆինանսական հաստատություններ:
Թեմա 6. Առևտրային բանկերի գործառնությունները և մատուցվող ծառայությունները:
Թեմա 7. Ժամանակակից վճարահաշվարկային համակարգ:
Թեմա 8. Պարտավորությունների և կապիտալի կառավարումը:
Թեմա 9. Առևտրային բանկերի վարկային գործառնությունները:
Թեմա 10. Բանկերի գործառնությունները ֆինանսական շուկայում:
Թեմա 11. Ռիսկերի կառավարումը և գնահատումը:
Թեմա 12. Բանկային գործունեության պետական կարգավորումը:
Թեմա 13. Բանկերի լիցենզավորումը:
Թեմա 14. Բանկային գործունեության վերահսկողությունն ու կարգավորումը:
Թեմա 15. Հաշվապահական հաշվառումը բանկերում:
Թեմա 16. Բանկերի վերակազմավորումը, բանկերի սննկացումը:
Թեմա 17. Արտերկրի բանկային համակարգեր:
Թեմա 18. Միջազգային բանկային գործունեության զարգացման ժամանակակից միտումները:
Իններորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1005/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել մարքեթինգի հարցերի տեսությանը և պրակտիկային, համապատասխան դիրքավորման իրականացմանը, սպառողներին ապրանքի մասին տեղեկացմանը, գնագոյացման հիմունքներին, սպառողների հետ փոխհարաբերությունների հիմունքներին, նեյրոմարքեթինգի ազդեցությանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. մեկնաբանել առաքման և գնային քաղաքականության, ինչպես նաև գովազդի կազմակերպման վերաբերյալ ստացված տեսական գիտելիքները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. մշակել գովազդային արշավներ,
2. վերլուծել և օպտիմալացնել ապրանքի տեսականին,
3. կիրառել նեյրոմարքեթինգի հիմնական սկզբունքները,
4. կազմել մարքեթինգային պլան,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. պատրաստել զեկուցումներ, ներկայացնել հետազոտությունների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել մարքեթինգի հարցերի տեսությանը և պրակտիկային, համապատասխան դիրքավորման իրականացմանը, սպառողներին ապրանքի մասին տեղեկացմանը, գնագոյացման հիմունքներին, սպառողների հետ փոխհարաբերությունների հիմունքներին, նեյրոմարքեթինգի ազդեցությանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. քննարկումներ,
4. նախադեպերի վերլուծություն,
5. լսարանային ցուցադրություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Филип Котлер, Г. Армстронг, Д. Сондерс, В. Вонг, Основы маркетинга изд Вильямс, 2007г
  • Филип Котлер, К. Л. Келлер, Маркетинг-менеджмент, 12-е изд, ПИТЕР, 2009г,
  • Гольдштейн Г.Я., Катаев А.В. Маркетинг, ТРТУ, 1999
  • Клаус Мозер, Психология маркетинга и рекламы, изд Гуманитарный Центр, Харьков 2004
  • С. Сысоева, Е. Бузукова, Мерчандайзинг, 2015
  • Годин А. М., Брендинг, 3 е изд., перераб. и доп. - М.: Издательско торговая корпорация «Дашков и К°», 2013
  • Дэвид Льюис, Нейромаркетинг в действии: Как проникнуть в мозг покупателя, 2013, ООО «Манн, Иванов и Фербер», 2015 *
  • Kevin Lane Keller, Strategic Brand Management, 4th edition
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Ձեռնարկության մարքետինգային գործունեության նպատակը և խնդիրները
Թեմա 2. Մարքետինգային գործառույթները և հիմնական ոլորտները, 5P-րի կառավարումը
Թեմա 3. Ձեռնարկության արտաքին միջավայրը և մարքետինգային հետազոտությունների ուղղությունները
Թեմա 4. Ձեռնարկության ներքին միջավայրը և մարքետինգային հետազոտությունների ուղղությունները
Թեմա 5. Շուկայի սեգմենտավորումը և թիրախային խմբերի որոշումը
Թեմա 6. Մրցակիցների ուսումնասիրությունը և համեմատական SWOT-վերլուծությունը
Թեմա 7. Մարքետինգային հետազոտությունների անցկացման անալիտիկ և հարցումային մեթոդները
Թեմա 8. Սպառողների ուսումնասիրությունը և գրավոր հարցման անցկացման մեթոդաբանությունը
Թեմա 9. Սպառողների ուսումնասիրությունը և բանավոր հարցման անցկացման մեթոդաբանությունը
Թեմա 10. Գովազդային գործունեության պլանավորումը և գովազդային արշավի մշակումը
Թեմա 11. Գովազդային միջոցների և գովազդի տարածման ուղիների նկարագրերը և առանձնահատկությունները
Թեմա 12. Ապրանքների իրացման խթանման այլ միջոցառումների պլանավորումը
Թեմա 13. Մարքետինգային ռազմավարության մշակման գործընթացը
Թեմա 14. Կազմակերպության առաքելության և նպատակների սահմանումը
Թեմա 15. Գովազդայի նյութերի պատրաստման առանձնահատկությունները և հմտությունները
Արտածրագրային թեմաներ (ոչ պարտադիր)
Թեմա 16. Սպառողների վարքագծի վերլուծությունը
Թեմա 17. Հաճախորդների հետ կապերի կառավարում (CRM)
Իններորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1002/Բ12
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել բիզնեսի գնահատման տարբեր մեթոդներին,
· նրանց սովորեցնել՝ կատարելու բիզնեսի, ինչպես նաև անշարժ ու շարժական գույքի և ոչ նյութական ակտիվների գնահատում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել ակտիվների գնահատման մեթոդները,
2. ներկայացնել գնահատման ոլորտը կարգավորող օրենսդրական դաշտը,
3. լուսաբանել շարժական գույքի, ոչ նյութական ակտիվների և բիզնեսի գնահատման մեթոդները,
4. մեկնաբանել արժեքի տեսակները և դրանցից յուրաքանչյուրի գնահատման մեթոդները,
5. ներկայացնել ներդրումային վերլուծության մեթոդաբանությունը և մոդելները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կատարել կապիտալի, ակտիվների, վարկունակության և այլ հետազոտություններ,
2. իրականացնել ֆինանսական հաշվետվությունների կանխատեսումներ
3. կատարել գույքի, ոչ նյութական ակտիվների և, ընդհանուր առմամբ, բիզնեսի գնահատում,
4. կիրառել տնտեսագիտա-մաթեմատիկական մեթոդները գնահատման գործունեության ընթացքում։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել գիտական տարբեր աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ) հայթաթած տեղեկատվական նյութերից,
2. պատրաստել զեկուցումներ, ներկայացնել հետազոտությունների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել բիզնեսի գնահատման տարբեր մեթոդներին,
· նրանց սովորեցնել՝ կատարելու բիզնեսի, ինչպես նաև անշարժ ու շարժական գույքի և ոչ նյութական ակտիվների գնահատում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապունքներ,
3. նախադեպերի վերլուծություն,
4. խմբային աշխատանք,
5. անհատական աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Оценка стоимости предприятия (бизнеса) / Чеботарев Н.Ф., - 3-е изд. - М.:Дашков и К, 2017. -256 с.
  • Оценка стоимости бизнеса. Теория и методология / Царев В.В., Кантарович А.А. -М.:ЮНИТИ-ДАНА, 2015. - 575 с.
  • Рутгайзер В., Оценка стоимости бизнеса. Учебное пособие, Москва, 2009, 312 с.
  • Дамодаран Асват, Инвестиционная оценка. Инструменты и методы оценки любых активов, Москва, 2016, 1316 с.
  • Грязнова А., Федотова М., Оценка недвижимости, Учебник, 2-е изд., Москва, 2008, 560 с.
  • Фридман Д., Ордуэй Н., Анализ и оценка приносящей доход недвижимости, Москва, 1999, 480 с.
  • Рейли Р., Швайс Р., Оценка нематериальных активов, Москва, 2005, 792 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1` Գնահատման հիմնական հասկացությունները։ Բիզնեսի գնահատման առանձնահատկությունները:
Թեմա 2` Գնահատման ոլորտը կարգավորող օրենսդրական դաշտը: Գնահատման ստանդարտներ:
Թեմա 3`Բիզնեսի գնահատման համար օգտագործվող հիմնական տնտեսագիտամաթեմատիկական գիտելիքները և մեթոդները։
Թեմա 4` Գնահատման եկամտային մեթոդը. «կապիտալի շուկայի» եղանակը։
Թեմա 5` Գնահատման եկամտային մեթոդը. «գործարքների» և «ճյուղային գործակիցների» եղանակները։
Թեմա 6` Գնահատման եկամտային մեթոդը. «իրական օպցիոնների» և «մնացորդային եկամտի» եղանակները։
Թեմա 7` Գնահատման ծախսային մեթոդը:
Թեմա 8` Գնահատման համեմատական (շուկայական) մեթոդը:
Թեմա 9` Անշարժ գույքի գնահատման առանձնահատկությունները։
Թեմա 10` Շարժական գույքի գնահատման առանձնահատկությունները։
Թեմա 11` Ոչ նյութական ակտիվների գնահատման առանձնահատկությունները:
Թեմա 12` Տարբեր մեթոդներով ստացված արդյունքների համադրումը և արժեքի որոշումը: Գնահատման հաշվետվություն:
Թեմա 13` Բիզնեսի առանձին տեսակների (փոքր, վնասաբեր, նորաստեղծ, սնանկացող և այլն) գնահատման առանձնահատկությունները։
Իններորդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1005/Բ05
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել ուսանողներին կազմակերպություններում ռազմավարական կառավարման հիմնական փուլերը և մոտեցումները,
· ծանոթացնել կազմակերպության ռազմավարության մշակման հիմնական ուղղություններին և գործիքներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել կազմակերպության գործունեության վերլուծության գործընթացը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ինքնուրույն վերլուծել կազմակերպության գործունեության ինդուստրիան, գնահատել արտաքին միջավայրը` կիրառելով համապատասխան գործիքակազմերը,
2. ինքնուրույն վերլուծել կազմակերպության ներքին միջավայրն ըստ ֆունկցիոնալ ուղղությունների` կիրառելով համապատասխան գործիքակազմերը,
3. վերհանել կազմակերպության ուժեղ և թույլ կողմերը, ինչպես նաև նրա գործունեության հնարավորություններն ու վտանգները, դրանց հիման վրա բացահայտել ռազմավարական նոր ուղղություններ,
4. վերհանել կազմակերպության երկարաժամետ ռազմավարական նպատակները` SWOT, SPACE գործիքների միջոցով,
5. իրականացնել կազմակերպության ռազմավարության մշակում, առաջադրել դրա իրագործման և գնահատման սկզբունքային մոտեցումները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. բարելավել թիմային աշխատանքի իրականացման հմտությունները,
2. զարգացնել ստեղծագործական, քննադատական, վերլուծական մտածողությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել ուսանողներին կազմակերպություններում ռազմավարական կառավարման հիմնական փուլերը և մոտեցումները,
· ծանոթացնել կազմակերպության ռազմավարության մշակման հիմնական ուղղություններին և գործիքներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապունքներ,
3. թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 4 միավոր է։
1-ին ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
2-րդ ընթացիկ քննություն
գրավոր քննություն՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0.5 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • А. А. Томсон, А. Дж. Стрикленд, Стратегически Менеджмент, Москва, 1998,
  • Fred R. Davit, Strategic Management, Concepts and Cases, 13th edition, 2013,
  • M. Beccera, Theory of the Firm for Strategic Management, Cambridge, 2009,
  • Michael E. Porter's, "Competitive Strategy: Techniques for Analyzing Industries and Competitors", 1980.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Ռազմավարական կառավարման գործընթացը:
Թեմա 2. Ռազմավարության մշակման խնդիրները
Թեմա 3. Կազմակերպության արտաքին միջավայրի վերլուծություն։
Թեմա 4. Կազմակերպության ներքին միջավայրի վերլուծություն։
Թեմա 5. SWOT- վերլուծություն
Թեմա 6.Պորտերի մրցակցային ուժերը և ռազմավարությունները։
Թեմա 7. Ինտեգրման ռազմավարություններ
Թեմա 8. Դիվերսիֆիկացման ռազմավարություններ
Թեմա 9. Պորտֆելի վերլուծություն՝ BCG մատրից
Թեմա 10. Պորտֆելի վերլուծություն՝ ճյուղի գրավչության մոդել
Թեմա 11. Պորտֆելի վերլուծություն՝ կյանքի ցիկլի մատրից։
Թեմա 12. Ռազմավարությունների իրականացում՝ գլխավոր առավելություններ, ռեինժինիրինգ, կառուցվածք
Թեմա 13. Ռազմավարությունների իրականացում՝ բյուջե, քաղաքականություն, մոտիվացիա
Թեմա 13. Ռազմավարության իրականացում՝ կուլտուրա, ղեկավարում
Տասներորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1005/Բ19
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսուցանել մարդկային ռեսուրսների շարժի, աշխատանքի շուկայի զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիքներ և իմացություն,
· ուսուցանել աշխատանքի կազմակերպման ու կառավարման տեսա-գործնական հիմունքներն ու հմտությունները,
· տրամադրել գիտելիքներ աշխատանքի շուկայի վերլուծման, սոցիալական ապահովության ծրագրերի, ինչպես նաև դրանց պետական կարգավորման վերաբերյալ, որոնք կարող են օգտակար լինել շրջանավարտի մասնագիտական կարիերայի ընթացքում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տիրապետել աշխատանքի շուկայի նկարագրին և հիմնական հասկացություններին, համակարգային առանձնահատկություններին և մոդելային բնորոշիչներին,
2. ներկայացնել աշխատանքի կազմակերպման և վարձատրության տեսա-մեթոդական հիմքերը, ինչպես նաև կառավարման տեսա-գործնական հիմունքները,
3. լուսաբանել աշխատանքի շուկայի կառավարման սկզբունքներն ու մոտեցումները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծել և տարբերակել աշխատանքի վարձատրման համակարգերն ու ձևերը, ընտրել աշխատանքի կազմակերպման ու կառավարման տեսա-գործնական հիմքերը և դրանց կիրարկման ձևերը,
2. գնահատել ՀՀ-ում աշխատանքի շուկայի իրավիճակը, ներկայացնել դրա զարգացման հնարավորություններն ու հեռանկարները,
3. օգտվել աշխատանքի առաջարկի և պահանջարկի մոդելների գործիքներից, ներկայացնել աշխատանքի կազմակերպման ու կառավարման իրավական, կազմակերպա-տնտեսական, կառավարչական մեխանիզմները,
4. գործնականում հաշվարկել աշխատանքի անհատական առաջարկի, աշխատանքի պահանջարկի վրա ազդող գործոնները, կատարել դրանց գործնական կիրառման հնարավորությունների գնահատում ՝ կոնկրետ դեպքի համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրս­ներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ)կիրառելու տեսական գիտելիքները գործնականում,
2 ոոշակի փաստարկների հիմնավորման և եզրահանգումների նպատակով տարբերակել, վերլուծել և մեկնաբանել տարբեր աղբյուրներից հայթայթված տեղեկատվությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսուցանել մարդկային ռեսուրսների շարժի, աշխատանքի շուկայի զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիքներ և իմացություն,
· ուսուցանել աշխատանքի կազմակերպման ու կառավարման տեսա-գործնական հիմունքներն ու հմտությունները,
· տրամադրել գիտելիքներ աշխատանքի շուկայի վերլուծման, սոցիալական ապահովության ծրագրերի, ինչպես նաև դրանց պետական կարգավորման վերաբերյալ, որոնք կարող են օգտակար լինել շրջանավարտի մասնագիտական կարիերայի ընթացքում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. նախադեպերի վերլուծություն,
4. ինքնուրույն աշխատանքի կատարում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտնում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 8 միավոր է։
Ինքնուրույն աշխատանք
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամանակացույցը, կատարման և գնահատման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Ինքնուրույն աշխատանքի համար տրվում է առավելագույնը 4 միավոր։ Միավորների քայլը 1.0 է։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է: Վերջնական միավորը կլորացվում է հօգուտ ուսանողի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Համբարձումյան Ա. Հ., Մարդկային ռեսուրսներ և աշխատանքի էկոնոմիկա, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2016, 275 էջ:
  • Համբարձումյան Ա. Հ., ՀՀ աշխատաշուկան. իրավիճակը և միտումները, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2016, 175 էջ:
  • Адамчук В.В., Ромашов О. Б., Сорокина М.Е., Экономика у социологиа труда, Москва, 2001
  • Pierre Cahuc and Andre Zyiberberg, Labor Economics, Tne MIT Press Cambridge, Massachusetts, London, England, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Դասընթացի առարկան և մեթոդը:
Թեմա 2. Աշխատանքային ռեսուրսների ձևավորումը, բաշխումը և զբաղվածությունը:
Թեմա 3. Աշխատանքի շուկա: Ընդհանուր բնութագիրը:
Թեմա 4. Աշխատանքի առաջարկը:
Թեմա 5. Աշխատանքի պահանջարկը:
Թեմա 6. Աշխատուժի որակը: Ներդրումներ մարդկային կապիտալում:
Թեմա 7. Տեղաշարժը աշխատանքի շուկայում:
Թեմա 8. Գործազրկություն:
Թեմա 9. Աշխատանքի ներքին շուկա:
Թեմա 10. Աշխատանքի կազմակերպումը և պայմանները:
Թեմա 11. Աշխատանքի վարձատրությունը և խթանումը
Թեմա 12. Աշխատանքի արտադրողականությունը
Թեմա 13. Արհմիությունները և սոցիալական համագործակցությունը:
Թեմա 14. Պետության ազդեցությունը աշխատանքի շուկայի վրա:
Տասներորդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1007/Բ11
1. Դասընթացի նպատակ
· օժանդակել ժամանակակից տնտեսագիտական սկզբունքների և հայեցակարգերի առավել համակողմանի ըմբռնմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կունենա գիտելիքներ տնտեսագիտական տնտեսության ժամանակակից ուղղությունների վերաբերյալ,
բ. Գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ճիշտ և ընդունելի մոտեցումներ կիրառել տնտեսագիտական վերլուծության իրականացման համար,
2. արդյունավետ որոշումներ կայացնել, ուսումնասիրել տնտեսական առաջընթացի ապահովման կարևորագույն ուղղությունների ընտրության հարցերը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. կբարելավի թիմային աշխատանքի իրականացման հմտությունները, կզարգացնի քննադատական, վերլուծական մտածողությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· օժանդակել ժամանակակից տնտեսագիտական սկզբունքների և հայեցակարգերի առավել համակողմանի ըմբռնմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. ինքնուրույն աշխատանքի կատարում, տնտեսագիտական վերլուծություն և արդյունքների հիմնավորում ու ներկայացում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ
Ընթացիկ ստուգումների քանակը, ժամանակացույցը, միավորների քայլը, անցկացման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտնում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Բոլոր ստուգումների ընդհանուր առավելագույն արժեքը 8 միավոր է։
Ինքնուրույն աշխատանք
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամանակացույցը, կատարման և գնահատման կարգը և այլ հնարավոր մանրամասներ հայտարարում է դասախոսը՝ մինչև կիսամյակի երկրորդ շաբաթվա ավարտը։ Ինքնուրույն աշխատանքի համար տրվում է առավելագույնը 4 միավոր։ Միավորների քայլը 1.0 է։
Եզրափակիչ քննություն
բանավոր քննություն՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 1 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • The Other Canon of Economics, Volume 1: Essays in the Theory and History of Uneven Economic Development. Erik Reinert Anthem press. 2024, 508 p.
  • Economy Studies: A Guide to Rethinking Economics Education. Sam de Muijnck, Joris Tieleman. 2021, Amsterdam University Press 468 p.
  • Development, Geography, and Economic Theory (Ohlin Lectures) Reprint Edition by Paul R. Krugman 4. Mit Pr, 1997, 128 p.
  • Limits to globalization: disruptive geographies of capitalist development, by. Eric Sheppard, Oxford, Oxford University Press, 2016, 212pp
  • Arguing About Tastes: Modeling How Context and Experience Change Economic Preferences. David M. Kreps, Alessandra Casella, Joseph E. Stiglitz, Kenneth J. Arrow Lecture Series < 2024, Columbia University Press 216 p.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Տնտեսագիտության տեսությունը հետահայացով. մեյնսթրիմ և հետերոդոքս տեսություններ:
Թեմա 2. Տնտեսագիտական տեսության ժամանակակից միտումները (նեյրոտնտեսագիտություն, ժամանակակից ինստիտուցիոնալիզմի հիմնական տեսությունները և այլն)։
Թեմա 3. Տնտեսական աշխարհագրության և զարգացման տեսություն։
Թեմա 4. Բարդության տնտեսագտություն. կայունության ապահովման հնարավորությունները։
Թեմա 5. Բարոյական վտանգի և աննկատելի վարքի տեսություն։
Թեմա 6. Մրցակցության տեսությունները համաշխարհային քաղաքականության համատեքստում:
Թեմա 7. Տնտեսական վերլուծության վերաիմաստավորումը և տնտեսագիտական տնտեսության հեռանկարները։

Կրթական այլ մոդուլներ

Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am