Ուսումնական պլան

PDF

Կրթական մակարդակը՝

Բակալավր

Մասնագիտություն՝

056802.01.6 - Ֆինանսական մաթեմատիկա

Մասնագիտացումը՝

056802.01.6 - Ակտուարական և ֆինանսական մաթեմատիկա

Շնորհվող որակավորումը՝

ֆինանսական մաթեմատիկայի բակալավր

Ծրագրի ուստարին՝

2024/2025

Ուսուցման ձևը՝

Առկա

Ուսումնառության լեզուն՝

Հայերեն

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը	Պարտադիր դասընթացի անվանումը	Կրեդիտներ
1803	Թուրքերեն-2	2
2-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1803/15 1. Դասընթացի նպատակ · սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն, · խորացնել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակությունները, · զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. երկայացնել ժամանակակից թուրքերենի շարահյուսական ու ձևաբանական հիմնախնդիրները, 2. սահմանել պարզ ընդարձակ և բարդ նախադասություն կազմելու տրամաբանությունը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. թարգմանել ոչ մեծ բարդության տեքստեր թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն, · խորացնել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակությունները, · զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն, 2. տեքստերի և վարժությունների կազմում, 3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Աաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015, Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980, Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999, Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1՝ գոյականների և դերանունների հոլովումը, Թեմա 2՝ թուրքերենի հետդիրները և դրանց կիրառությունը, Թեմա 3՝ ապառնի ժամանակը թուրքերենում, Թեմա 4՝ գոյական անունների կապակցությունները, Թեմա 5՝ ընդարձակ ներկա ժամանկաձևը, Թեմա 6՝ ըղձական եղանակը: Մակբայական դերբայներ:
1302	Փիլիսոփայություն	3
5-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1302/Բ08 1. Դասընթացի նպատակ ● ուսումնասիրել փիլիսոփայական մշակույթի առանձնահատկությունները և փիլիսոփայության դերը մարդ-աշխարհ փոխհարաբերություններում, ● վերլուծել աշխարհի փիլիսոփայական պատկերը, ներկայացնել փիլիսոփայական հիմանական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրները: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. տիրապետել փիլիսոփայության գիտական - մեթոդաբանական, աշխարհայացքային և արժեքաբանական գործառույթները, 2. հասկանալ ճշմարտության և մոլորության, գիտելիքի և հավատի, ռացիոնալի և իռացիոնալի սահմանազատման սկզբունքները, 3. ճանաչել քաղաքակրթական զարգացումների օրինաչափություննեն ու միտումները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. պարզաբանել բնական և հասարակական գիտությունների գործառույթները, 2. տարբերակել քաղաքակրթական հայեցակարգերն ու դրանց հարացույցերը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կատարել սոցիալ-փիլիսոփայական ընդհանրացումներ և կիրառել համապատասխան մեթոդներ: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ուսումնասիրել փիլիսոփայական մշակույթի առանձնահատկությունները և փիլիսոփայության դերը մարդ-աշխարհ փոխհարաբերություններում, ● վերլուծել աշխարհի փիլիսոփայական պատկերը, ներկայացնել փիլիսոփայական հիմանական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրները: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսությունների, առաջադրանքների քննարկում, տեքստի մեկնաբանում 2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն 3. առաջադրանքներ և տարբեր մոդելների համեմատական վերլուծություն։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, Եր. 2016, Введение в философию, под ред. Фролов И.Т., М. 2012, Канке, В. А. Основы философии, М., 2014, Губин, В. Д. Философия, М., 2013, Бучило Н. Ф., Философия, М., 2013։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. փիլիսոփայության գիտական - մեթոդաբանական, աշխարհայացքային և արժեքաբանական գործառույթները, 2. ճշմարտության և մոլորության, գիտելիքի և հավատի, ռացիոնալի և իռացիոնալի սահմանազատման սկզբունքները, 3. քաղաքակրթական զարգացումների օրինաչափություննեն ու միտումները, 4. բնական և հասարակական գիտությունների գործառույթները, 5. քաղաքակրթական հայեցակարգերն ու դրանց հարացույցերը, 6. փակ և բաց համակարգերի զարգացման առանձնահատկությունները:
0708	Էկոլոգիայի և բնապահպանության հիմունքներ	2
4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0708/Բ07 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին, ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել էկոլոգիայի` որպես գիտության ձևավորման պատմություն, բացատրել սոցիալական էկոլոգիայի հիմունքները և առանձնահատկությունները, 2. ձևակերպել էկոհամակարգի, կենսացենոզի և նոոսֆերայի ուսմունքները, 3. նկարագրել մարդկության կայուն զարգացման սկզբունքները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել և գործնականում իրականացնել ՀՀ կլիմայի փոփոխության մասին, կենսաբազմազանության մասին, անապատացման դեմ պայքարի ազգային զեկույցները, 2. մասնագիտական առանձնահատկություններից ելնելով կիրառել բնապահպանական և էկոլոգիական գիտելիքները հասարակության կայուն զարգացման տարբեր ծրագրերում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. վերլուծել փաստերը և կատարել հետևություններ: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին, ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. համակցված դասեր՝ հեռահար դասընթացներ /Moodle համակարգով/ և դասախոսություններ: Ուսումնառության ձևեր. 2. ինքնուրույն աշխատանք` գրականության ընթերցում, Moodle համակարգում զետեղված դասախոսությունների ընթերցում, առաջադրանքների կատարում և խմբային քննարկումներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարք. Ստուգարքն անցկացվում է թեստային համակարգով, on-line, տրվում է առավելագույնը 60 հարց, նախապես կազմված հարցաշարից: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Հովհաննիսյան Ն., Մելիքյան Ա., Դանիելյան Ա. «Ագրոկենսաբազմազանություն», Երևան: «ԹԱՍԿ» ՍՊԸ, 2014, 136 էջ, Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ., Ժամհարյան Հ.Գ., Խոյեցյան Ա.Վ., Մովսեսյան Հ.Ս., Փիրումյան Գ.Պ., «Էկոլոգիայի և բնության պահպանության հիմունքներ»: Ուսումնական ձեռնարկ, Զանգակ-97, Երևան, 2010, 224 Էջ, Ռ.Հ. Եդոյան, Ժ.Հ Հովակիմյան, «Բնապահպանության դասավանդման մեթոդիկայի և լաբորատոր-գործնական պարապմունքների ձեռնարկ», Երևան, Իրավունք, 2010թ., 222 էջ, Լ.Ս. Մելքումյան, Մ.Հ. Գալստյան, «Բնապահպանության հիմունքներ», Երևան, 2010թ., 311 էջ, Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ., Տեր Մինաս քահանա Մարտիրոսյան, «Բնապահպանություն և Աստվածաբանություն», Վաղարշապատ, 2007, 215 էջ, Հայրապետյան Է.Մ. և ուրիշներ, «Շրջակա միջավայրի պահպանություն», Երևան, 2005թ.: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Ներածություն: Էկոլոգիայի համառոտ պատմություն, կառուցվածքը, առարկան և օբյեկտը: Օրգանիզմների գոյության միջավայրը և պայմաններին հարմարվելը: Կյանքի գոյատեվման հիմնական միջավայրերը: Պոպուլյացիաների էկոլոգիա: Կենսացենոզներ: Էկոհամակարգեր: Նյութերի շրջանառությունը էկոհամակարգերում: էկոհամակարգերի ինքնազարգացում: Կենսոլորտ: Մարդու փոխազդեցությունը բնության հետ: Մթնոլորտի պահպանությունը: Երկրի կլիմայի փոփոխության և անապատացման հիմնախնդիրները: Ջրային պաշարների պահպանությունը: Հողային պաշարների պահպանությունը: Երկրի կենսաբանական բազմազանությունը։Կենսաբազմազանության պահպանությունը: Շրջակա միջավայրը և մարդու առողջությունը:
1106	Հայոց պատմություն 2	2
4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1106/Բ09 1. Դասընթացի նպատակ հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հարցերը, 2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները, 3. բացատրելու հայոց պետականության վերականգնման համար մղվող ազատագրական պայքարի ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները, 2. կիրառելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի գիտակցության մեջ ազգային-ազատագրական պայքարի և հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորման արմատավորմանը: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. սեմինար, 3. քննարկում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Տոմսերը պարունակում են երկու հարց: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Պ. Հովհաննիսյան, Է. Մինասյան և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2012: Հ. Ժամկոչյան, Ա. Աբրահամյան, Ս. Մելիք-Բախշյան, Ս. Պողոսյան, Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 1975: Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., «Զանգակ-97» հրատ., հ. III, գ. I, 2010, հ. III, գ. II, 2015, հ. IV, գ. I, 2010, հ. IV, գ. II, 2016: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Հայ ազատագրական շարժումը XVI դ. կեսերից մինչև XVIII դ.: Ազատագրական պայքարը Սյունիքում և Սյունիքում 1722-1730 թթ.: Ռուս-թուրքական և ռուս-պարսկական պատերազմները և Հայաստանը XIX դ. առաջին երեսնամյակում: Հայկական հարցի միջազգայնացումը: Հայ քաղաքական կուսակցությունների առաջացումը և հայ ազատագրական շարժումը XIX դ. վերջին - XX դ. սկզբին: Հայոց ցեղասպանությունը: Մայիսյան հերոսամարտերը: Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը (1918-1920 թթ.): Խորհրդային Հայաստանը (1920-1991 թթ.): Հայերի մասնակցությունը Երկրորդ աշխարհամարտին: Արցախյան շարժումը (1988-1991 թթ.) և պատերազմը (1991-1994 թթ.): Հայաստանի Երրորդ Հանրապետությունը (1991 թվականից):
1106	Հայոց պատմություն 1	2
3-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1106/Բ05 1. Դասընթացի նպատակ հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերը, 2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները, 3. բացատրելու հայոց պետականության ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները հին և միջին դարերում՝ արժևորելով և իր քաղաքացիական գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները, 2. կիրառելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի (ընտանիքի, ընկերների և այլոց) գիտակցության մեջ հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորմանն ու արմատավորմանը: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. սեմինար, 3. քննարկում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Տոմսերը պարունակում են երկու հարց: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Պ. Հովհաննիսյան, Է. Մինասյան և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2012, Հ. Ժամկոչյան, Ա. Աբրահամյան, Ս. Մելիք-Բախշյան, Ս. Պողոսյան, Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 1975, Հայոց պատմություն, հ. II, գ. II, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ.ինստ., «Զանգակ-97» հրատ., 2014: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Հայկական լեռնաշխարհ. աշխարհագրական դիրքը, տարածքը և բնական պայմանները: Հայ ժողովրդի ծագման հիմնահարցը և վաղ պետական կազմավորումները Հայկական լեռնաշխարհում: Վանի թագավորությունը (Ք.ա. IX-VII դդ.): Հայաստանը Երվանդունիների հարստության օրոք (Ք.ա. VI-III դդ.): Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտաշեսյան (Ք.ա. 189-1 թթ.) և Արշակունյաց (66-428 թթ.) հարստությունների օրոք: Հայոց մշակույթի Ոսկեդարը: Հայաստանը նախարարական համակարգի ներքո (428-885 թթ.): Հայոց թագավորությունը Բագրատունյաց հարստության (885-1045 թթ.) օրոք: Կիլիկիայի հայկական պետությունը (1080- 1375 թթ.): Քոչվորական ցեղերի արշավանքները Հայաստան: Հայ-վրացական զինակցությունը և Զաքարյանների իշխանությունը: Հայաստանը ուշ միջնադարում:
1705	Ռուսաց լեզու-2	2
3-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1705/ Բ04 1. Դասընթացի նպատակ ● զարգացնել բանավոր և գրավոր խոսքի հմտությունները ● ապահովել մասնագիտական տեքստի ընկալումը և վերարտադրումը, զարգացնել գրական և մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունները: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ցուցաբերել մասնագիտական բառապաշարի հստակ իմացություն, 2. ցուցաբերել միջազգային չափորոշիչներով սահմանված В1 մակարդակին համապատասխանող ռուսաց լեզվի իմացություն, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կազմել մասնագիտական թեմայով զեկույցներ, 2. տիրապետել մասնագիտական լայնածավալ տեղեկատվությանը, 3. մասնակցել ուսանողական մասնագիտական գիտաժողովներին և բանավեճերին, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտագործել ձեռք բերած իմացությունները մասնագիտական ոլորտում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● զարգացնել բանավոր և գրավոր խոսքի հմտությունները ● ապահովել մասնագիտական տեքստի ընկալումը և վերարտադրումը, զարգացնել գրական և մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունները: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունքներ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. ստուգողական աշխատանք, 4. ուսուցողական ֆիլմի դիտում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Եզրափակիչ ստուգարքը բանավոր է: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Алексеенко Т.Н. Научный стиль речи. Учебное пособие для иностранных студентов. Харьков: ХНУ, 2005, Андрюшина Н.П., Жорова А.П., Макова М.Н. Тренировочные тесты по русскому языку как иностранному. М., 2008-2010, Балаян П.Б., Тер-Саркисян Л.А., Ходжумян Б.С. Учебник по русскому языку. Грамматика. Коммуникация. Речь. Ереван: ЕГУ, 2015, Карапетян Н.Г., Королева Л.Б., Черненко Н.М.. Учебные задания по русскому языку, Обучение дискуссионному общению. Для студентов-иностранцев. М.: РУДН, 2010, Кирейцева А.Н., Селиверстова Е.И., Химик В.В. Сборник тестовых заданий по русскому языку для иностранцев: Грамматика. Лексика. СПБ, 1998։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ ● շարահյուսական կառուցվածքներ, ● սուբյեկտիվ գնահատման արտահայտման միջոցներ, ● պարզ և բարդ նախադասություններ, ● կապեր և կապական բառեր, ● գիտական ոճի ժանրերը և դրանց շարադրման սկզբունքները, մասնագիտական լեզվին բնորոշ ոճաբանական սկզբունքները։
0002	Քաղաքացիական պաշտպանություն և արտակարգ իրավիճակներում բնակչության առաջին բուժօգնություն	2
1-ին 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0002/Բ13 1. Դասընթացի նպատակ սովորողների մոտ ձևավորել ԱԻ-ների մասին պատկերացում, ԱԻ-ներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. պատկերացնել տարաբնույթ ԱԻ-ների հետևանքով ստեղծված իրավիճակը և դրան դիմակայելու ուղիները, 2. ներկայացնել տեղեկատվություն ԱԻ-ում և պատերազմի ժամանակ պետության կողմից իրականացվող միջոցառումների մասին՝ ուղղված բնակչության պաշտպանությանը, 3. քննարկել ՀՀ-ում հավանական ԱԻ-ներից բխող ռիսկի գնահատման մեթոդները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել անհրաժեշտ հմտություններ, տարաբնույթ ԱԻ-ներում նախընտրելի վարքագիծ դրսևորելու ուղղությամբ, 2. ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն տարաբնույթ վնասվածքների և ախտահարումների դեպքերում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառել ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր սովորողների մոտ ձևավորել ԱԻ-ների մասին պատկերացում, ԱԻ-ներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, մեթոդական և գործնական պարապմունք, 2. անհատական և ինքնուրույն աշխատանքներ, 3. թեմատիկ ուսումնական խաղեր, ուսումնական տեսաֆիլմերի ցուցադրում, 4. ուսումնամեթոդական վարժանք: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարք. անց է կացվում բանավոր կարգով և հարցաթերթիկներով (2 հարց, ուսումնառության արդյունքների համար նախատեսված կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովում): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Մարկարյան Ռ.Վ., Ջանջուղազյան Ն.Ա., Օհանջանյան Մ.Մ.,Հարությունյան Ա.Ա., Հարությունյան Վ.Ս., Բաղդասարյան Լ.Լ., Հասրաթյան Ռ.Ց., Վարդանյան Ջ.Հ. «Քաղպաշտպանության և արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր», Երևանի համալս. հրատ., 2006, 238 էջ, Հեղինակների կոլլեկտիվ, «Մինչբժշկական օգնությունը բնակչությանը արտակարգ իրավիճակներում», ուսումնական ձեռնարիկ, Երևանի համալս. հրատ., 2007, 224 էջ, Կ.Ա.Մանասյան, «Սիրտ-թոքային վերակենդանացման մինչբժշկական մեթոդների ուսուցումը» (ուսումնամեթոդական աշխատանք), Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2007, 44 էջ, Մ.Խ.Ադամյան, «Փոխադրական անշարժացում», ուսումնամեթոդական աշխատանք, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2011, 36 էջ, Ս.Ա.Մանուկյան, Գ.Հ.Ճաղարյան «Արտակարգ իրավիճակների և քաղաքացիական պաշտպանության հիմնահարցեր», ուսումնական ձեռնարկ, Եր., Երևանի համալս. հրատ.,2017: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. արտակարգ իրավիճակներ ու պատահարներ, 2. քաղաքացիական պաշտպանություն, 3. ԱԻ-ում բնակչության առաջին բուժօգնություն:
0002	Քաղաքացիական պաշտպանություն և արտակարգ իրավիճակներում բնակչության առաջին բուժօգնություն	2
1-ին 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0002/Բ13 1. Դասընթացի նպատակ սովորողների մոտ ձևավորել ԱԻ-ների մասին պատկերացում, ԱԻ-ներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. պատկերացնել տարաբնույթ ԱԻ-ների հետևանքով ստեղծված իրավիճակը և դրան դիմակայելու ուղիները, 2. ներկայացնել տեղեկատվություն ԱԻ-ում և պատերազմի ժամանակ պետության կողմից իրականացվող միջոցառումների մասին՝ ուղղված բնակչության պաշտպանությանը, 3. քննարկել ՀՀ-ում հավանական ԱԻ-ներից բխող ռիսկի գնահատման մեթոդները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել անհրաժեշտ հմտություններ, տարաբնույթ ԱԻ-ներում նախընտրելի վարքագիծ դրսևորելու ուղղությամբ, 2. ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն տարաբնույթ վնասվածքների և ախտահարումների դեպքերում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառել ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր սովորողների մոտ ձևավորել ԱԻ-ների մասին պատկերացում, ԱԻ-ներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, մեթոդական և գործնական պարապմունք, 2. անհատական և ինքնուրույն աշխատանքներ, 3. թեմատիկ ուսումնական խաղեր, ուսումնական տեսաֆիլմերի ցուցադրում, 4. ուսումնամեթոդական վարժանք: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարք. անց է կացվում բանավոր կարգով և հարցաթերթիկներով (2 հարց, ուսումնառության արդյունքների համար նախատեսված կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովում): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Մարկարյան Ռ.Վ., Ջանջուղազյան Ն.Ա., Օհանջանյան Մ.Մ.,Հարությունյան Ա.Ա., Հարությունյան Վ.Ս., Բաղդասարյան Լ.Լ., Հասրաթյան Ռ.Ց., Վարդանյան Ջ.Հ. «Քաղպաշտպանության և արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր», Երևանի համալս. հրատ., 2006, 238 էջ, Հեղինակների կոլլեկտիվ, «Մինչբժշկական օգնությունը բնակչությանը արտակարգ իրավիճակներում», ուսումնական ձեռնարիկ, Երևանի համալս. հրատ., 2007, 224 էջ, Կ.Ա.Մանասյան, «Սիրտ-թոքային վերակենդանացման մինչբժշկական մեթոդների ուսուցումը» (ուսումնամեթոդական աշխատանք), Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2007, 44 էջ, Մ.Խ.Ադամյան, «Փոխադրական անշարժացում», ուսումնամեթոդական աշխատանք, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2011, 36 էջ, Ս.Ա.Մանուկյան, Գ.Հ.Ճաղարյան «Արտակարգ իրավիճակների և քաղաքացիական պաշտպանության հիմնահարցեր», ուսումնական ձեռնարկ, Եր., Երևանի համալս. հրատ.,2017: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. արտակարգ իրավիճակներ ու պատահարներ, 2. քաղաքացիական պաշտպանություն, 3. ԱԻ-ում բնակչության առաջին բուժօգնություն:
1608	Ֆրանսերեն-2	2
2-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1608/Բ15 1. Դասընթացի նպատակ Զարգացնել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողությունները, ձևավորել մասնագիտական տեքստերի գրավոր թարգմանության հմտություններ։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. տարորոշելու մասնագիտական տեքստերի լեզվաոճական ցուցիչները, 2. տարբերակելու մասնագիտական տեքստերի համընդհանուր և տերմինային բառաշերտերը, 3. բացատրելու մասնագիտական տեքստերի թարգմանության դժվարությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. մենախոսելու և երկխոսել մասնագիտական թեմաների շուրջ, 2. թարգմանելու (գրավոր և բանավոր) մասնագիտական տեքստեր,բանավիճելու մասնագիտական թեմաների շուրջ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր Զարգացնել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողությունները, ձևավորել մասնագիտական տեքստերի գրավոր թարգմանության հմտություններ։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները ● գործնական պարապմունք, ● հանձնարարված գրականության ընթերցում, քննարկումներ, ինքնուրույն հետազոտություն, խմբային աշխատանք, դասավանդման նորարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր հարցման ձևով` անցած նյութի հիման վրա: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Djoulhakian M., Méliksétian R., Mouradian A., Manuel de francais, Erévan, 2013, Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009, Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009, Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, niveau intermédiaire, CLE internationale, Paris 2009։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Les professions - les métiers, 2. La technologie, 3. La communication, 4. L’argent- la banque, 5. Le caractère et la personnalité:
1205	Չինարեն-2	2
2-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1205/Բ15 1. Դասընթացի նպատակ · ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին, · ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները, ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · ձևակերպել գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանել չինարենով հնչող խոսքը, · նկարագրել չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները), · մեկնաբանել չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն), բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · կառուցել կապակցված խոսք, · գործնականում իրականացնել պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · քննարկել անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին, · ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները, ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները Գործնական պարապմունքներ՝ · դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ, · կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով, · հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով, · հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի, · ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով, · գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց, · կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ, · հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով, · հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը, թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի սովորույթների առանձնահատկությունների վերաբերյալ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Առանց ընթացիկ քննության, ստուգարք. ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书，北京语言大学出版社，2015年姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册，北京语言大学出版社，2015年刘珣著，《新实用汉语课本》2学生书, 北京语言大学出版社，2006年刘珣著，《新实用汉语课本》2练习册, 北京语言大学出版社，2006年姜丽萍著，《HSK标准教程》2学生书，北京语言大学出版社，2015年姜丽萍著，《HSK标准教程》2练习册，北京语言大学出版社，2015年 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1：第十二课你在干什么呢（正在……呢，每……都……，星期的表达法） Թեմա 2：第十三课我去图书馆借书（连动词，A不A/V不V） Թեմա 3：第十四课我喜欢浅颜色的（挺+adj，有点儿） Թեմա 4：第十五课明天是我朋友的生日（单元语言点小结） Թեմա 5：第十六课周末你干什么（太……了，动词中叠，地点状语） Թեմա 6：第十七课做客（（是）A还是B，就是，会） Թեմա 7：第十八课做客（得，反问句，如果……，就……） Թեմա 8：第十九课现在习惯了（了，还，年龄表达法） Թեմա 9：第二十课看病人（单元语言点小结） Թեմա 10：第二十一课我喝了半斤白酒（又，了，好像） Թեմա 11：第二十二课他感冒了（能，，最好，日期表达法） Թեմա 12：第二十三课你学了多长时间汉语（了，“就”的小结） Թեմա 13：第二十四课你吃了早饭来找我（反问句，了，时间状语、地点状语的语序）
1401	Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ-1	2
1-ին 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1401/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ● ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները, ● ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին, նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփոխություն- ները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ճանաչել լեզվական մակարդակների յուրահատկությունները, 2. սահմանել լեզվի հիմնական գործառույթներն ու դրանց նպատակները, 3. ընտրել լեզվական ճիշտ ձևերը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. գործնականում իրականացնել լեզվաոճական վերլուծություններ, հիմնավորել լեզվական այս կամ այն միավորի ընտրությունը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կառուցել ճիշտ և գրագետ խոսք։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները, ● ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին, նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփոխություն- ները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները ● գործնական աշխատանք, ● սլայդի ցուցադրում, ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Եզրափակիչ ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, 2016, Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. ուղղախոսական, հնչյունափոխական, տառադարձման յուրահատկությունները, 2. բառապաշարային փոփոխություններն ու զարգացումները, 3. ձևաբանական և շարահյուսական համակարգերի առանձնահատկությունները:
1604	Գերմաներեն-2	2
2-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1604/Բ 15 1. Դասընթացի նպատակ ● ուսանողների մոտ զարգացնել ուսուցման նախորդ փուլում ձեռք բերած գիտելիքները գերմաներենի ձևաբանության և քերականության բնագավառներում, ● ընդլայնել թեմատիկ բառապաշարը, ակտիվացնել այդ բառապաշարը և քերականական գիտելիքները` համապատասխան երկխոսությունների և տեքստերի վերարտադրման նպատակով, ● ամբողջացնել բակալավրիատի ընդհանուր կրթական մակարդակում ուսանողների գիտելիքները գերմաներեն լեզվից: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. պատկերացում կազմել գերմաներենի ձևաբանական և քերականական ընդարձակ կաղապարների մասին, 2. ընդլայնել կոնկրետ թեմատիկ բառապաշարը, 3. պատկերացում կազմել երկխոսությունների կառուցվածքի և տեքստերի վերարտադրության ու փոխադրման սկզբունքների մասին, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ճիշտ կազմել գերմաներենին բնորոշ ձևաբանական և քերականական կաղապարները, 2. համապատասխան ձևով գործադրել ձեռք բերած թեմատիկ բառապաշարը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. վերլուծել գերմաներենի կառուցվածքային կաղապարներն ու հարացույցային ձևերը: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ուսանողների մոտ զարգացնել ուսուցման նախորդ փուլում ձեռք բերած գիտելիքները գերմաներենի ձևաբանության և քերականության բնագավառներում, ● ընդլայնել թեմատիկ բառապաշարը, ակտիվացնել այդ բառապաշարը և քերականական գիտելիքները` համապատասխան երկխոսությունների և տեքստերի վերարտադրման նպատակով, ● ամբողջացնել բակալավրիատի ընդհանուր կրթական մակարդակում ուսանողների գիտելիքները գերմաներեն լեզվից: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունք, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. խմբային աշխատանք: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր հարցման ձևով` անցած նյութի հիման վրա: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Kessler H., Levin V., Deutsch für Ausländer, Teil 2, Berlin, 1992, Griesbach H., Schulz D., Deutsche Sprachlehre für Ausländer, Ismaning, 2004, Gabrieljan J. u. A., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017, Dreyer-Schmidt, Lehr-und Übungsbuch der deutschen Grammatik, Ismaning, 2002։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1.Գոյականի նշանակությունը և շարահյուսական գործառույթները: Հոգնակի թվի կազմության հիմնական տիպերը: Անհոգնական և անեզական գոյականներ: Գոյականների հոլովման համակարգը և գերմաներենի հոլովների կիրառական նշանակությունները: 2.Բայերի ձևաբանական և իմաստաքերականական դասակարգումը: Անցողական և անանցողական երկսեռ բայեր: Բայի քերականական կարգերը: 3.Սահմանական եղանակի ակտիվ և ներգործական սեռերի բոլոր ժամանակների կազմությունն ու գործառույթը: Ժամանակաձևերի բացարձակ և հարաբերական գործառույթը: Ստորոգյալի համաձայնեցումը ենթակայի հետ: Հրամայական եղանակի ձևերը և նրանց քերականական հոմանիշները: Երկանդամ, եռանդամ և միանդամ կրավորական կառույցները: 4.Թեմատիկ բառապաշարն ընդգրկում է «Գերմանիայի մեծ քաղաքները», «Ընկերական շրջապատում», «Տնտեսություն և քաղաքականություն», «Իմ զբաղմունքը», «Իմ ուսումը», «Հայաստանի պատմությունից», «Համագործակցություն» և այլն:
1603	Անգլերեն-2	2
2-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1603/Բ15 1. Դասընթացի նպատակ ● լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին, ● հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում, մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ընկալել, հասկանալ, մեկնաբանել մասնագիտական տեքստերի բովանդակությունն ու կառուցվածքը, 2. տիրապետել մասնագիտական և ընդհանուր բառապաշարի հենքային շերտերին՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակադրմամբ, 3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում անգլերեն լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. իրականացնել գրավոր և բանավոր մասնագիտական տեքստերի ընթերցում, վերարտադրում և թարգմանություն, 2. ձևավորել և ներկայացնել բանավոր կապակցված խոսք՝ ուսումնասիրվող մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին, ● հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում, մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ: 1. գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ), 2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Дорожкина В. “Английский язык для студентов математиков” Москва 2001, Bates M./ Dudley T. - Evans “General Science” 1993, Allan R. Hoffer “Mathematics in Action” 1989։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. մասնագիտական լեզվի բառապաշարարի առանձնահատկություններ 2. անգլերենով մասնագիտական գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների վերլուծություն 3. դասախոսության ընթացքում նյութի կարևոր առանցքային կետերի գրառում 4. տարբեր աղբյուրներից մասնագիտական տեղեկատվության առանձին մասերի համադրում և շարադրում 5. գրավոր տեքստերի վերաձևակերպում մասնագիտական բառապաշարի օգտագործմամբ:
1401	Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ-2	2
2-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1401/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ● ներկայացնել լեզվի և խոսքի փոխհարաբերության խնդիրները, ● ծանոթացնել խոսքի հիմնական արժանիքներին, նկարագրել բանավոր և գրավոր խոսքի կառուցվածքային յուրահատկությունները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ճանաչել խոսքի մշակույթի վերաբերյալ տեսությունները, 2. սահմանել լեզվի ու խոսքի հատկանիշները, 3. ընտրել խոսքային իրավիճակին համապատասխան լեզվական միավորներ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. գործնականում իրականացնել լեզվաոճական վերլուծություններ, 2. հիմնավորել տեքստերի գործառական պատկանելությունը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կառուցել ճիշտ և գրագետ խոսք։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ներկայացնել լեզվի և խոսքի փոխհարաբերության խնդիրները, ● ծանոթացնել խոսքի հիմնական արժանիքներին, նկարագրել բանավոր և գրավոր խոսքի կառուցվածքային յուրահատկությունները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները ● գործնական աշխատանք, ● սլայդի ցուցադրում, ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Եզրափակիչ ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, 2016, Եզեկյան Լ., Ոճագիտություն, Երևան, 2003, Մելքոնյան Ս., Ակնարկներ հայոց լեզվի ոճաբանության, Երևան, 1984, Պողոսյան Պ., Խոսքի մշակույթի և ոճագիտության հիմունքներ, 2 հատոր, Երևան, 1990, 1991: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. գրավոր և բանավոր խոսքի առանձնահատկությունները, 2. խոսքի արժանիքները (ճշտություն, ճշգրտություն, սեղմություն և այլն), 3. խոսքային վարվեցողություն, 4. գործառական ոճեր:
1608	Ֆրանսերեն-1	2
1-ին 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1608/Բ14 1. Դասընթացի նպատակ ● Զարգացնել ծրագրային թեմատիկայի սահմաններում բառային և քերականական հմտություններ ● Ձևավորել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողություններ ● Ձևավորել մասնագիտական տեքստերի բանավոր և գրավոր թարգմանության կարողություններ: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. մատնանշելու մասնագիտական տեքստերի լեզվաոճական առանձնահատկությունները, 2. տարրորոշելու մասնագիտական տերմինները համատասխան տեքստերում, 3. սահմանելու մասնագիտական տեքստերի թարգմանության դժվարությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. մեկնաբանելու մասնագիտական տեքստերի բառաքերականական դժվարությունները, 2. մենախոսելու մասնագիտական թեմաների շուրջ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1.թարգմանելու հմտություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● Զարգացնել ծրագրային թեմատիկայի սահմաններում բառային և քերականական հմտություններ ● Ձևավորել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողություններ ● Ձևավորել մասնագիտական տեքստերի բանավոր և գրավոր թարգմանության կարողություններ: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները ● գործնական պարապմունք ● հանձնարարված գրականության ընթերցում, քննարկումներ, ինքնուրույն հետազոտություն, խմբային աշխատանք ,դասավանդման նորարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր հարցման ձևով` անցած նյութի հիման վրա: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. a. Djoulhakian M., Méliksétian R., Mouradian A., Manuel de francais, Erévan, 2013, b. Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009, c. Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009, d. Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, niveau intermédiaire, CLE internationale, Paris 2009։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Présentations et usages, 2. La famille - les âges de la vie, 3. Le temps qui passe, 4. Le physique - l’apparence, 5.Les activités quotidiennes:
1205	Չինարեն-1	2
1-ին 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1205/Բ14 1. Դասընթացի նպատակ · ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին, · ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները, · ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · ձևակերպել գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանել չինարենով հնչող խոսքը, · նկարագրել չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները), · մեկնաբանել չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն), բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · կառուցել կապակցված խոսք, · գործնականում իրականացնել պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · քննարկել անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին, · ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները, · ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները Գործնական պարապմունքներ՝ · դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ, · կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով, · հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով, · հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի, · ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով, · գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց, · կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ, · հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով, · հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը, թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները առանց ընթացիկ քննության, ստուգարք. ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书，北京语言大学出版社，2015年姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册，北京语言大学出版社，2015年 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1：语音（声母、韵母、声调） Թեմա 2：语音（声调、音变、拼写规则） Թեմա 3：第一课你好（“是”字句，“吗”疑问句） Թեմա 4：第二课你是哪国人（们、也、呢） Թեմա 5：第三课那是你的书吗（这、那，特殊疑问句，定语） Թեմա 6：第四课课图书馆在哪儿（在，是，哪儿，方位名词） Թեմա 7：第五课在北京大学的东边（语音点小结） Թեմա 8：第六课现在几点（钟点表达法，数字表达法） Թեմա 9：第七课明天你有课吗（“有”句子，吧，方位名词，时间名词做状语） Թեմա 10：第八课你的电话号码是多少（吧，呢，号码表达法，“几”和“多少”） Թեմա 11：第九课多少钱一瓶（“几”和“多少”，“二”和“两”，量词，钱数表达法） Թեմա 12：第十课你家有几口人（语音点小结） Թեմա 13：第十一课北京的冬天比较冷（怎么样，不A不B，形容词谓语）
1803	Թուրքերեն-1	2
1-ին 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1803/14 1. Դասընթացի նպատակ · սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն, · ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ, զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել թուրքերենի հնչյունական համակարգը, 2. սահմանել թուրքերենի քերականական առանձնահատկությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. վերարտադրել թուրքերեն պարզ նախադասություններ, 2. թարգմանել թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն պարզ տեքստեր: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն, · ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ, զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն, 2. տեքստերի և վարժությունների կազմում, 3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Աաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015, Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980, Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999, Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1՝ ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը, Թեմա 2՝ գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում, Թեմա 3՝ հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը, Թեմա 4՝ անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում, Թեմա 5՝ ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
1604	Գերմաներեն-1	2
1-ին 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1604/Բ 14 1. Դասընթացի նպատակ · տալ նախնական գիտելիքներ գերմաներեն լեզվի հնչյունաբանության, քերականության և բառագիտության բնագավառներում, · ստեղծել անհրաժեշտ հիմք տվյալ լեզվի ուսումնասիրության հաջորդ փուլերի համար: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. իմանալ արտասանական նորմերը և հնչաբանական յուրահատկությունները, 2. պատկերացում կազմել ուսուցման տվյալ փուլում նախատեսված բառապաշարի մասին, 3. ունենալ անհրաժեշտ գիտելիքներ գերմաներենի ելակետային քերականական կառույցների մասին, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ճիշտ արտաբերել գերմաներենի առանձին հնչյունները և դրանց արտասանական տարբերակները, 2. հասկանալ և խոսքում գործադրել այս փուլի համար անհրաժեշտ բառապաշարը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ընկալել և մեկնաբանել գերմաներենի արտասանական յուրահատկությունները, 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · տալ նախնական գիտելիքներ գերմաներեն լեզվի հնչյունաբանության, քերականության և բառագիտության բնագավառներում, · ստեղծել անհրաժեշտ հիմք տվյալ լեզվի ուսումնասիրության հաջորդ փուլերի համար: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունք, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. խմբային աշխատանք: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր հարցման ձևով` անցած նյութի հիման վրա: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Kessler H., Levin V., Deutsch für Ausländer, Teil 1, Berlin, 1982. Griesbach H., Schulz D., Deutsche Sprachlehre für Ausländer, Ismaning, 2004. Gabrieljan J. u. A., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017. G. Helbig, J. Buscha, Deutsche Grammatik für Ausländer, Leipzig, 2001։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Գերմաներենի արտասանական նորմերը: Արտասանություն և գրություն: Հնչյունաբանական տառադարձություն: Գերմաներենի ձայնավորական և բաղաձայնական համակարգերը: 2. Քերականական կարգեր, դրանց արտահայտման միջոցները գերմաներենում: Գոյականի, ածականի և բայի ձևաբանական ու քերականական նշանակությունները: Գոյականի հոլովման տիպերը: Հոլովների նշանակությունը և գործածությունը: Ածականի համեմատության աստիճանները: Համեմատության աստիճանների կարգ: Բայի ձևաբանական տիպերը: Լիիմաստ և սպասարկու բայեր: Նախդիրների գործառույթը նախադասության մեջ: 3. Պարզ նախադասություն, դրա շարադասությունը: Ուղիղ և շրջուն շարադասություն, դրանց առանձնահատկությունները: 4. Թեմատիկ բառապաշարն ընդգրկում է հետևյալ թեմաները՝ «Ընտանիք», «Իմ մասնագիտությունը», «Համալսարան», «Իմ հանգստյան օրը», «Ճանապարհորդություն», «Գերմանիա»:
1603	Անգլերեն-1	2
1-ին 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1603/Բ14 1. Դասընթացի նպատակ 1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում, 2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում, 3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների ներմուծում և ուսուցում։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. բացատրել անգլերենի քերականության հիմունքները և ճիշտ կիրառել քերականական կառույցները , 2. ներկայացնլ մասնագիտական բառային ֆոնդի հիմնական հասկացությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները, 2. հաղորդակցվել ընդհանուր և մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտվել մասնագիտությանն առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր 1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում, 2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում, 3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների ներմուծում և ուսուցում։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները ● գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ ● անհատական և խմբային աշխատանք ● անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք, ինքնուրույն աշխատանք։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ: 1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ): 2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Mkhitaryan Ye. “Basic English for University Student” Yerevan 2008, Karapetyan K. Grigorian V. “English for University students” Yerevan 2004, Margaryan Y. “A Guide to Science” Yerevan 2014։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. անգլերենի քերականական կառույցները, 2. ընդհանուր բառապաշարի զարգացում, 3. մասնագիտական անգլերենի հիմնական բառապաշարը, 4. մասնագիտական անգլերեն լեզվով գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների ներմուծում։
1705	Ռուսաց լեզու-1	2
2-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 1705/ Բ03 1. Դասընթացի նպատակ ● զարգացնել բանավոր և գրավոր խոսքի հմտությունները, ● ապահովել մասնագիտական տեքստի ընկալումը և վերարտադրումը, զարգացնել գրական և մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն .● ցուցաբերել բառապաշարի հստակ իմացություն, ● կարդալ և վերարտադրել գրական և մասնագիտական տեքստը, ● մեկնաբանել մասնագիտական տերմինները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ ● կազմել երկխոսություններ առաջարկված թեմայով, ● կրճատել/ընդլայնել տեքստը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ ● տվյալ թեմայով տեղեկատվության որոնում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● զարգացնել բանավոր և գրավոր խոսքի հմտությունները, ● ապահովել մասնագիտական տեքստի ընկալումը և վերարտադրումը, զարգացնել գրական և մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները ● գործնական պարապմունքներ, ● ինքնուրույն աշխատանք, ● ստուգողական աշխատանք, ուսուցողական ֆիլմի դիտում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Алексеенко Т.Н. Научный стиль речи. Учебное пособие для иностранных студентов. Харьков: ХНУ, 2005, Балаян П.Б., Тер-Саркисян Л.А., Ходжумян Б.С. Учебник по русскому языку. Грамматика. Коммуникация. Речь. Ереван: ЕГУ, 2015, Лексический минимум для студентов-иностранцев естественных и технических специальностей (Балыгина Т.М., Василишина Т.И., Леонова Э.Н., Пугачев И.А.). М.: РУДН, 2010։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Քերականության հիմնական հարցերը. · խոսքի մշակույթի հիմնախնդիրները, · շարահյուսական կառուցվածքները, · գիտական ոճի ոճաբանական առանձնահատկությունները, · գիտական ոճի ձևաբանական առանձնահատկությունները, մասնագիտական տերմինաբանության առանձնահատկությունները

Ամբիոնի կոդը	Կամընտրական դասընթացի անվանումը	Կրեդիտներ
2201	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1302	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1107	Մշակութաբանության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1107/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ● ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին, ● ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին կայուն գիտելիքներ: ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. վերարտադրել «մշակույթ» հասկացության ամենատարածված սահմանումները, մշակույթի առաջացման և զարգացման տեսությունները, 2. ներկայացնել մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, մշակույթի ծագման և զարգացման հիմնական օրինաչափությունները, 3. նկարագրել մշակութաբանության շրջանակներում ուսումնասիրվող հիմնական ոլորտները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. բացահայտել մշակութային երևույթների բաղադրիչներն ու դրսևորումները, պատճառներն ու պայմանները, 2. ճանաչել և իրարից զանազանել համաշախարհային մշակութային գործընթացի պատմական և լոկալ դրսևորումները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. վերլուծել փաստեր և կատարել հետևություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին, ● ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին կայուն գիտելիքներ: ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. գործնական պարապմունք, 3. դիդակտիկ նյութերի մատուցում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց`նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Գուրևիչ Պ. Մշակութաբանություն, Ե., 2002, Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология, М., 2004, Кравченко А. И. Культурология, М., 2003, Розин В.М. Культурология. М., 1998, Armenian Folk Arts, Culture and Identity. Bloomington and Indianapolis, Indiana Univ. Press,2001։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Մշակութաբանության ուսումնասիրման օբյեկտը, առարկան և խնդիրները: 2. «Մշակույթ» հասկացության սահմանումները, մշակույթի բնույթի, ծագման և զարգացման վերաբերյալ տեսությունները: 3. Մշակույթն ուսումնասիրող գիտակարգերը: 4. Մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, գործառույթները և մեխանիզմները: 5. Մշակութային գործընթացներ: 6. Մշակութային նորմեր, պրակտիկաներ և մշակութային կապիտալ հասկացությունները: 7. Մշակութային ավանդույթը և նորույթը, ադապտացման, ինտեգրման և ձուլման հասկացությունները: 8. Մշակույթը և բնությունը, մշակութայինի և բնականի հարաբերակցութունը: 9. Մշակույթը «անհատ», «հասարակություն», «էթնոս», «քաղաքակրթություն» կատեգորիաների համատեքստում: 10.Մշակույթը և գենդերը: 11. Մշակույթը և սոցիալական կառուցվածքը: 12. Մշակույթի քաղաքական և տնտեսական չափումները: 13. Մշակույթը և լեզուն: 14. «Զանգվածային», «էլիտար», «քաղաքային» մշակույթ հասկացությունները։ 15. Համաշխարհային մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ: 16. Հայ մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ: 17.ամանակակից մշակութային գործընթացները և գլոբալացման խնդիրը:
1705	Ռուսաց լեզու-3	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1705/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում, · ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով, · ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. դրսևորել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն, 2. ներկայացնել մասնագիտական տեքստի քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները, 3. դրսևորել լեզվի պաշտոնական ոճի քերականական և կառուցվածքային առանձնահատկությունների իմացություն, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել մասնագիտական լեզվի տերմինաբանական համակարգը, 2. վերարտադրել (սեղմ և ընդարձակ) ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը և մեկնաբանել այն, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները՝ օգտվելով ռուսալեզու աղբյուրներից։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում, · ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով, · ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունք 2. ինքնուրույն աշխատանք 3. թիմային աշխատանք 4. բանավոր ներկայացում 5. գրավոր և բանավոր հարցում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում երկու ստուգողական աշխատանքների տվյալների հիման վրա։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Беляева Е.А., Голосная Н.П., Ефимова Д.А., Кондрашова Н.В., Нечаева Т.В., Стукова Е.Г. Русский язык как иностранный. Научный стиль речи: Учебное пособие. - Санкт-Петербург: Университет ИТМО, 2019, Буре Н.А., Волкова Л.Б., Косарева Е.В. Основы русской деловой речи. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений, СПб, 2011, Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Грамматика в упражнениях - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 232с., Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Русский язык. Учебник для гуманитарных факультетов вузов Армении. Издание 2-е, перераб. и доп. - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 320с., Лексический минимум для студентов-иностранцев естественных и технических специальностей (Балыгина Т.М., Василишина Т.И., Леонова Э.Н., Пугачев И.А.). М.: РУДН, 2010, Лысакова И.П. Практическая стилистика русского языка. Учебное пособие, изд. 2-е, исправл., СПб, 1996, Найденова Н.С., Сапрыкина О.А. Hаучный стиль речи. Теория, практика, компетенции. Учебное пособие. Издательство: ИНФРА-М, 2023 г., Русский язык для делового человека: www.mylanguage.ru, Химик В.В. Практический синтаксис русского языка, СПб, 1995, 0. Шатилов А.С. Читаем тексты по специальности. Вып. 2, Гуманитарные науки: учебное пособие по языку специальности, СПб, 2011։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Ոճաբանություն. Լեզվի պաշտոնական ոճի բառային, քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները: · Գործարար նամակագրության որոշ ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրության, դիմումի, CV, համառոտագրության շարադրման ձևերը և սկզբունքները: · Լեզվի գիտական ոճ, գիտական ոճին բնորոշ շարահյուսական կառուցվածքներ, գիտական կապակցված տեքստի կառուցման միջոցներ՝ բառային, ձևաբանական և շարահյուսական: · Մասնագիտական տեքստի թարգմանություն. գիտական տեքստի թարգմանության տեսության հիմնական խնդիրներ: Գիտական զեկույցների և մասնագիտական ռեֆերատների կառուցման հիմնական սկզբունքներ:
0105	Կիրառական վիճակագրություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0105/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ, · սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ձևակերպել վիճակագրական խնդիրներ, 2. կառուցել նմուշին համապատասխան հաճախությունների սյունապատկերը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1.վերլուծելով առկա տվյալները` կատարել վիճակագրական հետևություններ, 2. կարողանալ ստանալ տարբեր բնութագրիչների գնահատականներ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. համակարգել և վերլուծել ստացած տեղեկատվությունը, անել հետևություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ, · սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. գործնական աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարքն անցկացվում է բանավոր։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Գասպարյան Կ. Վ., “Վիճակագրության խնդիրների ժողովածու’’, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2017, Ивченко Г. И., Медведев Ю. И., “Математическая статистика’’, кн. дом “ Либроком’’, М., 2014, Ն. Գ. Ահարոնյան, Ե. Լ. Իսրաելյան, “Հավանականությունների տեսության խնդրագիրք”, ԵՊՀ, 2016, Ե. Հարությունյան և այլոք, Հավանականություն և կիրառական վիճակագրություն, 2000։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · նկարագրական վիճակագրություն, · նմուշային եղանակ, · գնահատման տեսություն, միջակայքային գնահատականներ։
2203	Սոցիոլոգիայի հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 2203/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · ծանոթացնել հիմնական սոցիոլոգիական հարացույցներին, տեսական երկվություններին և սոցիոլոգիական գիտելիքի առանձնահատկություններին; · ծանոթացնել ուսանողներին սոցիոլոգիական գիտության առանցքային հասկացություններին և սոցիոլոգիական հետազոտության տարբեր բնագավառներում մաթեմատիկական գործիքների կիրառման հնարավորություններին, զարգացնել սոցիոլոգիական երևակայություն և հայեցակարգային մտածողություն: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · կհասկանա սոցիոլոգիա գիտության տեղը սոցիալական գիտությունների համակարգում, · կկարողանա նկարագրել և մեկնաբանել հասարակության կառուցվածքը՝ օգտագործելով սոցիոլոգիական հասկացական ապարատը, · կկարողակա մեկնաբանել հասարակական կյանքի զարգացման օրինաչափությունների սոցիալական պատճառաբանվածությունը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · կկարողանա մշակել սոցիոլոգիական հետազոտության ծրագիրը և գործիքները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · ձևավորելու սոցիոլոգիական երևակայություն և հայեցակարգային մտածողություն, զարգացնելու քանակական մեթոդներով աշխատելու ունակություններ: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ծանոթացնել հիմնական սոցիոլոգիական հարացույցներին, տեսական երկվություններին և սոցիոլոգիական գիտելիքի առանձնահատկություններին; · ծանոթացնել ուսանողներին սոցիոլոգիական գիտության առանցքային հասկացություններին և սոցիոլոգիական հետազոտության տարբեր բնագավառներում մաթեմատիկական գործիքների կիրառման հնարավորություններին, զարգացնել սոցիոլոգիական երևակայություն և հայեցակարգային մտածողություն: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. խմբային նախագծեր, զեկուցումներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Նախատեսված բանավոր 2 ընթացիկ ստուգում հարցատոմսերով և մեկ առաջադրամքի կատարում: Հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման քայլը` 1: Մասնակցություն դասերին. մինչև 2 միավոր: Հանրագումարում առնվազն 10 միավոր հավաքելու դեպքում նշանակվում է <<ստւգված>>: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Татарова Г.Г. Методология анализа данных в социологии (введение) / Учебник для вузов. - М.: NOTA BENE, 1999. Ядов В.А. Социологическое исследование: методология, программа, методы Самара: Самарский университет, 1995. Горшков М.К., Шереги Ф.Э. Прикладная социология: методология и методы Интерактивное учебное пособие. - М.: Институт социологии РАН, 2011. Семенова В.В. Качественные методы: введение в гуманистическую социологию: Учеб. пособие для студентов вузов / Ин-т социологии РАН. М.: Добросвет, 1998: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1` Սոցիոլոգիան որպես գիտություն: Հասարակությունը որպես սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության օբյեկտ - 2 ժամ Թեմա 2`Սոցիոլոգիա գիտության կառուցվածքը. մակրոսոցիոլոգիական և միկրոսոցիոլոգիական տեսություններ - 2 ժամ Լրացուցիչ գրականության ցանկ 1. Дюркгейм Э.Социология. Ее предмет, метод, предназначение. М. 1995г. 2. Миллс Ч.Р. Социологическое воображение. М. : NOTA BENE, 2001г. 3. Парсонс Т. О структуре социального действия. М., 2000. 4. Зиммель Г. Мода / Зиммель Г. Избранное , Том.2. М.: Юрист, 1996. С. 266 - 292. 5. Зиммель Г. Общение. Пример чистой, или формальной социолгии. // Социологические исследования. 1984 .№2, С. 170 - 176 6. Зиммель Г. Как возможно общество? // Социологический журнал. 1992. №2, С. 102 - 114. Թեմա 3` Մշակույթը որպես սոցիալական իմացության օբյեկտ - 2 ժամ Թեմա 4` Սոցիալական արժեքներ և սոցիալական նորմեր - 2 ժամ Թեմա 5` Սոցիալական վերահսկողություն և դևիանտ վարքի տեսությունները - 2 ժամ Լրացուցիչ գրականության ցանկ 1. Ерасов Б.С. Социальная культурология / Изд-е третье, доп. и перераб. - М.: Аспект Пресс, 2000. 2. Шендрик А.И. Социология культуры: учебное пособие для студентов, обучающихся по специальностям «Социология» и «Социальная антропология». - М.: ЮНИТА-ДАНА, 2005. 3. Захаров А.В. Массовое общество и культура в России // Вопросы философии, 2003, № 9, СС. 3 - 16 4. Мукерджи Ч., Шадсон М. Новый взгляд на поп-культуру // ПОЛИГНОЗИС. Проблемный научно-философский и культурологический журнал, 2000, №№ 2, 3. Թեմա 6` Սոցիալական կառուցվածքը և հասարակության սոցիալական շերտավորումը. սոցիալական կարգավիճակ և դեր - 4 ժամ Թեմա 7` Սոցիալական խումբ, սոցիալական խմբերի կառուցվածքը, խմբային դինամիկա - 2 ժամ Թեմա 8`Սոցիալական ինստիտուտներ - 2 ժամ Լրացուցիչ գրականության ցանկ Hamilton W.H. Institution. In: Encyclopedia of The Social Sciences. Vol. 8. L., 1932. Chapin F.St. Contemporary American Institutions. A Sociological Analysis. NY. 1935. Ballard L.V. Social Institutions. NY. - L., 1936. Hertzler J.O. Social Institutions. NY. 1929. Panunzio C. Major Social Institutions. NY. 1946. Лейман И.И. Наука как социальный институт. Л., 1971. Թեմա 9` Սոցիոլագիական հետազոտությունների տեսակները. քանակական և որակական մեթոդներ, վիճակագրական և հումանիտար մոտեցումներ - 2 ժամ Թեմա 10` Սոցիոլոգիական հետազոտության ծրագիրը - 4 ժամ Լրացուցիչ գրականության ցանկ 1. Татарова Г.Г. Методология анализа данных в социологии (введение) / Учебник для вузов. - М.: NOTA BENE, 1999. 2. Ядов В.А. Социологическое исследование: методология, программа, методы Самара: Самарский университет, 1995. 3. Горшков М.К., Шереги Ф.Э. Прикладная социология: методология и методы Интерактивное учебное пособие. - М.: Институт социологии РАН, 2011. 4. Семенова В.В. Качественные методы: введение в гуманистическую социологию: Учеб. пособие для студентов вузов / Ин-т социологии РАН. М.: Добросвет, 1998. Թեմա 11` Օպերացիոնալիզացիա, հարցաթերթիկի կազմում, ընտրանքի մշակում - 2 ժամ Թեմա 12` Սոցիոլոգիական տվյալների մշակում - 4 ժամ։
2301	Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառման հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 2301/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · ուսանողներին տալ անհրաժեշտ գիտելիքներ համակարգիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման մասին · ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կատարելու համար: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · աշխատել տեքստի, գրաֆիկական օբյեկտների, աղյուսակների հետ, · կատարել հաշվարկներ, կազմել դիագրամներ և գրաֆիկներ, · ինքնուրույն կատարել իր թղթավարությունը (կուրսային և ավարտական աշխատանքներ, հաշվարկների կատարում, զեկուցումների համար սլայդների պատրաստում և այլն)։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ուսանողներին տալ անհրաժեշտ գիտելիքներ համակարգիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման մասին · ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կատարելու համար: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. Դասերն անցկացվում են համակարգչի միջոցով, հանձնարարվում են խնդիրներ և ինքնուրույն առաջադրանքներ: 2. Ուսուցողական նյութերը և ինքնուրույն աշխատանքի առաջադրանքները տրամադրվում են ուսանողներին էլէկտրոնային տեսքով՝ փոխանցվում են էլեկտրոնային կրիչով կամ ուղարկում էլ. փոստին: 3. Եզրափակիչ ստուգումներն անցկացվում են համակարգչի միջոցով՝ հանձնարարված առաջադրանքների հիման վրա: Կամավորության սկզբունքով հնարավոր է ստուգարքը հանձնել առցանց եղանակով: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարքն անցկացվում է համակարգչի միջոցով՝ ուսանողի ամփոփիչ աշխատանքի հիման վրա։ Առաջադրանքներն հիմնված են դասընթացի ընթացքում անցած թեմաների վրա։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Katherine Murray, First Look Microsoft Office 2010, Microsoft Press, Ю. Стоцкий, А. Васильев, И.Телина, Microsoft Office 2010, Питер, Առաջադրանքներ՝ էլեկտրոնային կրիչով: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Բաժին 1 - Համակարգչի կառուցվածքը և աշխատանքի հիմնական սկզբունքները։ Բաժին 2 - Windows օպերացիոն համակարգի գրաֆիկական ինտերֆեյսի հետ աշխատելու հիմնական սկզբունքները: Բաժին 3 - Տեքստային փաստաթղթերի ստեղծման և մշակման տեխնոլոգիաներ: Բաժին 4 - Հաշվարկներ էլեկտրոնային աղյուսակներում, դիագրամներ, գրաֆիկներ։ Բաժին 5 - Ներկայացման մուլտիմեդիա տեխնոլոգիաներ՝ ստեղծում և ցուցադրում:
1311	Տրամաբանության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1311/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · ուսանողներին համակարգված ձևով ներկայացնել տրամաբանության դասընթացի հիմնական հասկացությունները և օրենքներն ու սկզբունքները, որն ունի ինչպես ընդհանուր կրթական, այնպես էլ իմացաբանական ու մեթոդաբանական նշանակություն: · Զարգացնել ուսանողների տրամաբանական կարողությունները և նրանց հետազոտական հմտությունների ձևավորմանը: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել մտքի կառուցվածքը, 2. սահմանել տրամաբանական կանոններն և օրենքները, որոնք կշռադատության ընթացքում ապահովում են մեր մտքի կանոնավորությունը ու հետևողականությունը, ճշմարիտ եզրակացությունների ստացումը և գիտական գիտելիքների հիմնավորվածությունը, 3. բացատրել տրամաբանական գիտելիքի էությունը և գործառնական տեսանկյունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. պարզաբանել տրամաբանության ճանաչողական և մեթոդաբանական գործառույթներ անհրաժեշտությունը գիտատեսական և գործնական ուսումնասիրությունների ժամանակ, 2. ճիշտ կատարել և գնահատել հասկացությունների հետ կապված տրամաբանական գործողությունները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կարողանալ դրսևորել տրամաբանական մտածողության անհրաժեշտ մշակույթ` պահպանելով կանոնավոր մտածողության որոշակիության, անհակասականության, հիմնավորվածության և հետևողականության հիմնարար սկզբունքների ու դրանցից բխող մասնավոր նորմերի պահանջները: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ուսանողներին համակարգված ձևով ներկայացնել տրամաբանության դասընթացի հիմնական հասկացությունները և օրենքներն ու սկզբունքները, որն ունի ինչպես ընդհանուր կրթական, այնպես էլ իմացաբանական ու մեթոդաբանական նշանակություն: · Զարգացնել ուսանողների տրամաբանական կարողությունները և նրանց հետազոտական հմտությունների ձևավորմանը: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. քննարկում, 3. անհատական աշխատանք: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Գևորգյան Հ.Ա., Բաղդասարյան Վ.Խ.,Տրամաբանություն: Եր. , 2015: Кириллов В.И., Орлов Г.А.,Фокина Н.И., Упражнения по логике. Учебное пособие. М.,2005. Ивлев Ю.В., Логика. Учебник. 3-е издание. М., 2005. Ивин А.А., Практическая логика. Учебное пособие. М.,2002. А.Гетманова. Логика. 9-ое изд., Moсква, 2006։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Բազմատրամաբանության սկզբունքը: Միտք և լեզու: Հասկացություն: Հասկացության ծավալն ու բովանդակությունը: Հասկացության տեսակները: Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ: Հասկացության ծավալի բաժանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Սահմանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Դասակարգման էությունը տեսակներն ու կանոնները: Դատողության էությունը և կազմը: Պարզ և բարդ դատողություններ, դրանց տեսակները: Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները. որոշակիության, անհակասականության, հետևողականության և հիմնավորվածության պահանջները: Անհրաժեշտ մտահանգումներ, դրանց տեսակները և կոնոնները. պայմանական, բաժանանարար, լեմատիկ և անմիջական մտահանգումներ:
1207	Քաղաքագիտության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1207/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ● ուսանողներին ծանոթացնել քաղաքագիտության ձևավորման տեսական և գաղափարա- կան ակունքներին, ● ուսանողներին ծանոթացնել հիմնական կատեգորիաների ու քաղաքագիտության ու- սումնասիրության առարկայական տիրույթին, ուսանողների մոտ ձևավորել քաղաքական իրականության վերլուծության գործնական հմտություններ: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ըմբռնել քաղաքագիտական հիմնական հասկացություններն ու սահմանումները, դրանց իմաստն ու նշանակությունը, 2. պատկերացնել քաղաքագիտության տեսական և կիրառական նշանակություն ունեցող հիմնահարցերի էությունը, 3. ընկալել քաղաքագիտական բովանդակության օտարալեզու մասնագիտական տեքստերը և կատարել թարգմանություններ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կատարել բավարար քաղաքագիտական վերլուծություններ, 2. կողմնորոշվել գործնական քաղաքականության առանձնահատկությունների մեկնաբանման հարցերում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտվել մասնագիտական գրականությունից: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ուսանողներին ծանոթացնել քաղաքագիտության ձևավորման տեսական և գաղափարա- կան ակունքներին, ● ուսանողներին ծանոթացնել հիմնական կատեգորիաների ու քաղաքագիտության ու- սումնասիրության առարկայական տիրույթին, ուսանողների մոտ ձևավորել քաղաքական իրականության վերլուծության գործնական հմտություններ: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, այդ թվում երկխոսության բաղադրամասերի ընդգրկմամբ, 2. գիտական աշխատանքների քննարկումներ՝ փոխներգործող (ինտերակտիվ) բանավեճերի առաջադրմամբ, 3. ինքնուրույն աշխատանք՝ ընդգրկելով նախատեսված վերլուծական նյութերը, 4. արտալսարանային հաղորդակցություն դասախոսի հետ՝քննարկումների համատեղ պատրաստում, 5. բանավոր ներկայացումներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 3 հարց` նախապես տրամադր- ված հարցաշարից: Ստուգարքն ստանալու համար անհրաժեշտ է հավաքել առնվազն 8 միավոր: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Дегтерев А.А., Основы политической теории, М.: Высш. шк., 1998, 239 с., Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999, Мухаев Р.Т.Теория политики. М.:ЮНИТИ,2005, Соловьев, А.И. Политология: политическая теория, политические технологии : Учебник для студентов вузов . - М.: Аспект Пресс, 2006։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1՝ Քաղաքագիտության ձևավորումը որպես գիտություն: Քաղաքագիտության օբյեկտը և առարկան: Քաղաքականության ծագումը և էությունը։ Թեմա 2՝ Քաղաքական իշխանության էությունը, կառուցվածքը և լեգիտիմությունը։ Թեմա 3՝ Հասարակության քաղաքական համակարգը։ Պետությունը որպես քաղաքական համակարգի գլխավոր ինստիտուտ։ Թեմա 4 ՝ Քաղաքական կուսակցություններ և կուսակցական համակարգեր։ Թե- մա 5՝ Քաղաքական գործընթացներ: Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր: Թեմա 6՝Քաղաքական գաղափարախոսություններ: Թեմա 7՝ Քաղաքական էլիտա և լիդերություն:
1306	Քննական և ստեղծագործական մտածողություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1306/Բ03 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն. 1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները, 2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները, 3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ. 4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը, 5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները, 6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ, 8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. լսարանային քննարկում, 3. իրավիճակային վերլուծություն, 4. ներլսարանային խմբային բանավեճ, 5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխատանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, «Զանգակ» հրատ., Երևան, 2016: Բրուտյան Գ.Ա., Ձևական տրամաբանության դասընթաց, «Լույս» հրատարակչություն, Երևան, 1967։ Սիմյան, Տ. Լեզվական նշանը. Բյուլլեր/Սոսյուր. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8qIJPdvPMuE&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Նշանների դասակարգումը.Չ. Ս. Պիրս II .. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8mZWTJwKZPk&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Սեմիոզիս (նշանակերտում). Չ. Ս. Պիրս I. URL: https://www.youtube.com/watch?v=VAf5nOpkjHA&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Cialdini, R. (2021). Influence: The Psychology of Persuasion. 7th edition. Frege, G. [As reprinted in A.W. Moore (ed.) Meaning and Reference. Oxford: Oxford University Press.]. URL: https://philosophy.ucsc.edu/courses/images/Frege_%20ON%20SENSE%20AND%20… Gabora, L., & Russon, A. (2011). The evolution of human intelligence. In R. Sternberg & S. Kaufman (Eds.), The Cambridge handbook of intelligence (pp. 328-350). doi:10.1017/CBO9780511977244.018 Jung, Sebastian. (2021). The 5 Axioms of Communication by Watzlawick, Beavin and Jackson. URL: https://www.youtube.com/watch?v=bNeQUW2-Hp. 0. Pease, Allan & Barbara (2004). BODY LANGUAGE. URL: https://e-edu.nbu.bg/pluginfile.php/331752/mod_resource/content/0/Allan…. 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։ 2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։ 3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։ 4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։ 5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։ 6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։ 7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։ 8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։ 9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
1306	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1501	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1308	Հոգեբանության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1308/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ● մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմների, օրինաչափությունների և առանձնահատկությունների ուսումնասիրումը, ● ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին ծանոթացումը, հոգեբանական կրթվածության և մշակույթի զարգացումը: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ձևակերպել բարձրագույն հոգեկան գործառույթների ձևավորման, զարգացման և դրսևորման մեխանիզմները և օրինաչափությունները, 2. սահմանել անձի կենսագործունեության հոգեկան հիմքերը, 3. սահմանել անձի կառուցվածքը, անձի հոգեբանական տեսությունների հիմնական ուղղությունները, մոտիվացիայի տեսությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. օգտագործել հոգեբանական գիտելիքները գիտահետազոտական և պրակտիկ աշխատանքներում, 2. կազմակերպել և ծրագրավորել ուսումնական և մասնագիատական գործունեությունը հաշվի առնելով անհատատիպաբանական և անձնային առանձնահատկությունները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմների, օրինաչափությունների և առանձնահատկությունների ուսումնասիրումը, ● ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին ծանոթացումը, հոգեբանական կրթվածության և մշակույթի զարգացումը: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները ● դասախոսություն, ● սեմինար պարապմունք, ● քննարկում, ● պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում և դրա ներկայացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Նալչաջյան Ա. Ընդհանուր հոգեբանության հիմունքներ Գիրք 1., Եր., Լույս. 1991, 512 էջ, Հոգեբանություն. դեմքեր, փաստեր / Ուսումնական ձեռնարկ., համահեղ., Եր. ԵՊՀ հրատ. 2010, 204 էջ, Немов Р. С., Психология. Книга 3. М.: ВЛАДОС ИМПЭ им. А. С. Грибоедова, 2002, Психология личности. Хрестоматия в 2-х т./ Под. Ред. Д.Я. Райгородского. - Самара: “Бахрар-М”, 2002, Introduction to Psychology// ։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. հոգեբանության զարգացման համառոտ պատմությունը, փուլերը: Ժամանակակից հոգեբանության ուղղությունները: Հոգեբանական հետազոտության մեթոդները և մեթոդիկաները: Հոգեբանության բնագիտական հիմքերը: Հոգեբանության սոցիալական հիմքերը, 2. հոգեկանի կառուցվածքը՝ հոգեկան հատկություններ, վիճակներ, գործընթացներ, 3. անձի կառուցվածքը: Անձի տեսությունները: Մոտիվացիայի տեսությունները, 4. միջանձնային ընկալում, միջանձնային հարաբերությունների հոգեբանություն: Հաղորդակցում: Գործարար հաղորդակցման հոգեբանական մոտեցումները, մեծ և փոքր խմբերի սոցիալ-հոգեբանական առանձնահատկությունները:
1501	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1501	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1302	Քննական և ստեղծագործական մտածողություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1306/Բ03 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն. 1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները, 2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները, 3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ. 4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը, 5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները, 6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ, 8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. լսարանային քննարկում, 3. իրավիճակային վերլուծություն, 4. ներլսարանային խմբային բանավեճ, 5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխատանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, «Զանգակ» հրատ., Երևան, 2016: Բրուտյան Գ.Ա., Ձևական տրամաբանության դասընթաց, «Լույս» հրատարակչություն, Երևան, 1967։ Սիմյան, Տ. Լեզվական նշանը. Բյուլլեր/Սոսյուր. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8qIJPdvPMuE&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Նշանների դասակարգումը.Չ. Ս. Պիրս II .. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8mZWTJwKZPk&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Սեմիոզիս (նշանակերտում). Չ. Ս. Պիրս I. URL: https://www.youtube.com/watch?v=VAf5nOpkjHA&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Cialdini, R. (2021). Influence: The Psychology of Persuasion. 7th edition. Frege, G. [As reprinted in A.W. Moore (ed.) Meaning and Reference. Oxford: Oxford University Press.]. URL: https://philosophy.ucsc.edu/courses/images/Frege_%20ON%20SENSE%20AND%20… Gabora, L., & Russon, A. (2011). The evolution of human intelligence. In R. Sternberg & S. Kaufman (Eds.), The Cambridge handbook of intelligence (pp. 328-350). doi:10.1017/CBO9780511977244.018 Jung, Sebastian. (2021). The 5 Axioms of Communication by Watzlawick, Beavin and Jackson. URL: https://www.youtube.com/watch?v=bNeQUW2-Hp. 0. Pease, Allan & Barbara (2004). BODY LANGUAGE. URL: https://e-edu.nbu.bg/pluginfile.php/331752/mod_resource/content/0/Allan…. 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։ 2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։ 3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։ 4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։ 5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։ 6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։ 7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։ 8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։ 9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
1606	Քննական և ստեղծագործական մտածողություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1306/Բ03 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն. 1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները, 2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները, 3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ. 4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը, 5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները, 6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ, 8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. լսարանային քննարկում, 3. իրավիճակային վերլուծություն, 4. ներլսարանային խմբային բանավեճ, 5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխատանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, «Զանգակ» հրատ., Երևան, 2016: Բրուտյան Գ.Ա., Ձևական տրամաբանության դասընթաց, «Լույս» հրատարակչություն, Երևան, 1967։ Սիմյան, Տ. Լեզվական նշանը. Բյուլլեր/Սոսյուր. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8qIJPdvPMuE&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Նշանների դասակարգումը.Չ. Ս. Պիրս II .. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8mZWTJwKZPk&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Սեմիոզիս (նշանակերտում). Չ. Ս. Պիրս I. URL: https://www.youtube.com/watch?v=VAf5nOpkjHA&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Cialdini, R. (2021). Influence: The Psychology of Persuasion. 7th edition. Frege, G. [As reprinted in A.W. Moore (ed.) Meaning and Reference. Oxford: Oxford University Press.]. URL: https://philosophy.ucsc.edu/courses/images/Frege_%20ON%20SENSE%20AND%20… Gabora, L., & Russon, A. (2011). The evolution of human intelligence. In R. Sternberg & S. Kaufman (Eds.), The Cambridge handbook of intelligence (pp. 328-350). doi:10.1017/CBO9780511977244.018 Jung, Sebastian. (2021). The 5 Axioms of Communication by Watzlawick, Beavin and Jackson. URL: https://www.youtube.com/watch?v=bNeQUW2-Hp. 0. Pease, Allan & Barbara (2004). BODY LANGUAGE. URL: https://e-edu.nbu.bg/pluginfile.php/331752/mod_resource/content/0/Allan…. 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։ 2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։ 3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։ 4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։ 5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։ 6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։ 7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։ 8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։ 9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
1501	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
2201	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1501	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1501	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1306	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1302	Քննական և ստեղծագործական մտածողություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1306/Բ03 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն. 1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները, 2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները, 3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ. 4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը, 5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները, 6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ, 8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. լսարանային քննարկում, 3. իրավիճակային վերլուծություն, 4. ներլսարանային խմբային բանավեճ, 5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխատանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, «Զանգակ» հրատ., Երևան, 2016: Բրուտյան Գ.Ա., Ձևական տրամաբանության դասընթաց, «Լույս» հրատարակչություն, Երևան, 1967։ Սիմյան, Տ. Լեզվական նշանը. Բյուլլեր/Սոսյուր. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8qIJPdvPMuE&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Նշանների դասակարգումը.Չ. Ս. Պիրս II .. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8mZWTJwKZPk&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Սեմիոզիս (նշանակերտում). Չ. Ս. Պիրս I. URL: https://www.youtube.com/watch?v=VAf5nOpkjHA&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Cialdini, R. (2021). Influence: The Psychology of Persuasion. 7th edition. Frege, G. [As reprinted in A.W. Moore (ed.) Meaning and Reference. Oxford: Oxford University Press.]. URL: https://philosophy.ucsc.edu/courses/images/Frege_%20ON%20SENSE%20AND%20… Gabora, L., & Russon, A. (2011). The evolution of human intelligence. In R. Sternberg & S. Kaufman (Eds.), The Cambridge handbook of intelligence (pp. 328-350). doi:10.1017/CBO9780511977244.018 Jung, Sebastian. (2021). The 5 Axioms of Communication by Watzlawick, Beavin and Jackson. URL: https://www.youtube.com/watch?v=bNeQUW2-Hp. 0. Pease, Allan & Barbara (2004). BODY LANGUAGE. URL: https://e-edu.nbu.bg/pluginfile.php/331752/mod_resource/content/0/Allan…. 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։ 2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։ 3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։ 4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։ 5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։ 6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։ 7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։ 8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։ 9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
1606	Քննական և ստեղծագործական մտածողություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1306/Բ03 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն. 1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները, 2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները, 3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ. 4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը, 5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները, 6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ, 8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. լսարանային քննարկում, 3. իրավիճակային վերլուծություն, 4. ներլսարանային խմբային բանավեճ, 5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխատանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, «Զանգակ» հրատ., Երևան, 2016: Բրուտյան Գ.Ա., Ձևական տրամաբանության դասընթաց, «Լույս» հրատարակչություն, Երևան, 1967։ Սիմյան, Տ. Լեզվական նշանը. Բյուլլեր/Սոսյուր. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8qIJPdvPMuE&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Նշանների դասակարգումը.Չ. Ս. Պիրս II .. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8mZWTJwKZPk&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Սեմիոզիս (նշանակերտում). Չ. Ս. Պիրս I. URL: https://www.youtube.com/watch?v=VAf5nOpkjHA&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Cialdini, R. (2021). Influence: The Psychology of Persuasion. 7th edition. Frege, G. [As reprinted in A.W. Moore (ed.) Meaning and Reference. Oxford: Oxford University Press.]. URL: https://philosophy.ucsc.edu/courses/images/Frege_%20ON%20SENSE%20AND%20… Gabora, L., & Russon, A. (2011). The evolution of human intelligence. In R. Sternberg & S. Kaufman (Eds.), The Cambridge handbook of intelligence (pp. 328-350). doi:10.1017/CBO9780511977244.018 Jung, Sebastian. (2021). The 5 Axioms of Communication by Watzlawick, Beavin and Jackson. URL: https://www.youtube.com/watch?v=bNeQUW2-Hp. 0. Pease, Allan & Barbara (2004). BODY LANGUAGE. URL: https://e-edu.nbu.bg/pluginfile.php/331752/mod_resource/content/0/Allan…. 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։ 2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։ 3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։ 4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։ 5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։ 6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։ 7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։ 8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։ 9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
2203	Սոցիոլոգիայի հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 2203/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · ծանոթացնել հիմնական սոցիոլոգիական հարացույցներին, տեսական երկվություններին և սոցիոլոգիական գիտելիքի առանձնահատկություններին; · ծանոթացնել ուսանողներին սոցիոլոգիական գիտության առանցքային հասկացություններին և սոցիոլոգիական հետազոտության տարբեր բնագավառներում մաթեմատիկական գործիքների կիրառման հնարավորություններին, զարգացնել սոցիոլոգիական երևակայություն և հայեցակարգային մտածողություն: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · կհասկանա սոցիոլոգիա գիտության տեղը սոցիալական գիտությունների համակարգում, · կկարողանա նկարագրել և մեկնաբանել հասարակության կառուցվածքը՝ օգտագործելով սոցիոլոգիական հասկացական ապարատը, · կկարողակա մեկնաբանել հասարակական կյանքի զարգացման օրինաչափությունների սոցիալական պատճառաբանվածությունը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · կկարողանա մշակել սոցիոլոգիական հետազոտության ծրագիրը և գործիքները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · ձևավորելու սոցիոլոգիական երևակայություն և հայեցակարգային մտածողություն, զարգացնելու քանակական մեթոդներով աշխատելու ունակություններ: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ծանոթացնել հիմնական սոցիոլոգիական հարացույցներին, տեսական երկվություններին և սոցիոլոգիական գիտելիքի առանձնահատկություններին; · ծանոթացնել ուսանողներին սոցիոլոգիական գիտության առանցքային հասկացություններին և սոցիոլոգիական հետազոտության տարբեր բնագավառներում մաթեմատիկական գործիքների կիրառման հնարավորություններին, զարգացնել սոցիոլոգիական երևակայություն և հայեցակարգային մտածողություն: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. խմբային նախագծեր, զեկուցումներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Նախատեսված բանավոր 2 ընթացիկ ստուգում հարցատոմսերով և մեկ առաջադրամքի կատարում: Հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման քայլը` 1: Մասնակցություն դասերին. մինչև 2 միավոր: Հանրագումարում առնվազն 10 միավոր հավաքելու դեպքում նշանակվում է <<ստւգված>>: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Татарова Г.Г. Методология анализа данных в социологии (введение) / Учебник для вузов. - М.: NOTA BENE, 1999. Ядов В.А. Социологическое исследование: методология, программа, методы Самара: Самарский университет, 1995. Горшков М.К., Шереги Ф.Э. Прикладная социология: методология и методы Интерактивное учебное пособие. - М.: Институт социологии РАН, 2011. Семенова В.В. Качественные методы: введение в гуманистическую социологию: Учеб. пособие для студентов вузов / Ин-т социологии РАН. М.: Добросвет, 1998: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1` Սոցիոլոգիան որպես գիտություն: Հասարակությունը որպես սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության օբյեկտ - 2 ժամ Թեմա 2`Սոցիոլոգիա գիտության կառուցվածքը. մակրոսոցիոլոգիական և միկրոսոցիոլոգիական տեսություններ - 2 ժամ Լրացուցիչ գրականության ցանկ 1. Дюркгейм Э.Социология. Ее предмет, метод, предназначение. М. 1995г. 2. Миллс Ч.Р. Социологическое воображение. М. : NOTA BENE, 2001г. 3. Парсонс Т. О структуре социального действия. М., 2000. 4. Зиммель Г. Мода / Зиммель Г. Избранное , Том.2. М.: Юрист, 1996. С. 266 - 292. 5. Зиммель Г. Общение. Пример чистой, или формальной социолгии. // Социологические исследования. 1984 .№2, С. 170 - 176 6. Зиммель Г. Как возможно общество? // Социологический журнал. 1992. №2, С. 102 - 114. Թեմա 3` Մշակույթը որպես սոցիալական իմացության օբյեկտ - 2 ժամ Թեմա 4` Սոցիալական արժեքներ և սոցիալական նորմեր - 2 ժամ Թեմա 5` Սոցիալական վերահսկողություն և դևիանտ վարքի տեսությունները - 2 ժամ Լրացուցիչ գրականության ցանկ 1. Ерасов Б.С. Социальная культурология / Изд-е третье, доп. и перераб. - М.: Аспект Пресс, 2000. 2. Шендрик А.И. Социология культуры: учебное пособие для студентов, обучающихся по специальностям «Социология» и «Социальная антропология». - М.: ЮНИТА-ДАНА, 2005. 3. Захаров А.В. Массовое общество и культура в России // Вопросы философии, 2003, № 9, СС. 3 - 16 4. Мукерджи Ч., Шадсон М. Новый взгляд на поп-культуру // ПОЛИГНОЗИС. Проблемный научно-философский и культурологический журнал, 2000, №№ 2, 3. Թեմա 6` Սոցիալական կառուցվածքը և հասարակության սոցիալական շերտավորումը. սոցիալական կարգավիճակ և դեր - 4 ժամ Թեմա 7` Սոցիալական խումբ, սոցիալական խմբերի կառուցվածքը, խմբային դինամիկա - 2 ժամ Թեմա 8`Սոցիալական ինստիտուտներ - 2 ժամ Լրացուցիչ գրականության ցանկ Hamilton W.H. Institution. In: Encyclopedia of The Social Sciences. Vol. 8. L., 1932. Chapin F.St. Contemporary American Institutions. A Sociological Analysis. NY. 1935. Ballard L.V. Social Institutions. NY. - L., 1936. Hertzler J.O. Social Institutions. NY. 1929. Panunzio C. Major Social Institutions. NY. 1946. Лейман И.И. Наука как социальный институт. Л., 1971. Թեմա 9` Սոցիոլագիական հետազոտությունների տեսակները. քանակական և որակական մեթոդներ, վիճակագրական և հումանիտար մոտեցումներ - 2 ժամ Թեմա 10` Սոցիոլոգիական հետազոտության ծրագիրը - 4 ժամ Լրացուցիչ գրականության ցանկ 1. Татарова Г.Г. Методология анализа данных в социологии (введение) / Учебник для вузов. - М.: NOTA BENE, 1999. 2. Ядов В.А. Социологическое исследование: методология, программа, методы Самара: Самарский университет, 1995. 3. Горшков М.К., Шереги Ф.Э. Прикладная социология: методология и методы Интерактивное учебное пособие. - М.: Институт социологии РАН, 2011. 4. Семенова В.В. Качественные методы: введение в гуманистическую социологию: Учеб. пособие для студентов вузов / Ин-т социологии РАН. М.: Добросвет, 1998. Թեմա 11` Օպերացիոնալիզացիա, հարցաթերթիկի կազմում, ընտրանքի մշակում - 2 ժամ Թեմա 12` Սոցիոլոգիական տվյալների մշակում - 4 ժամ։
1302	Բարոյագիտության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1302/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները, · կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները, · ծանոթանալ սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմանահրցերին: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. տիրապետել բարոյական հարաբերությունների հիմունքներին և տիպաբանությանը, 2. ծանոթանալ սիրո մետաֆիզիկայի, ընտանիքի պլանավորման և սիրո հոգեվերլուծության հիմնախնդիրներին, 3. տիրապետել բարոյական կոնֆլիկտների լուծման և հաղթահարման տեխնոլոգիաներին, ինչպես նաև սոցիալական կյանքի, բիզնես էթիկայի և քաղաքական էթիկայի հիմունքներին, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. հասկանալ բարոյական ընտրության և կյանքի իմաստի ձևավորման մեխանիզմները, 2. ընտրել բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելներ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները, · կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները, · ծանոթանալ սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմանահրցերին: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսությունների, առաջադրանքների քննարկում, տեքստի մեկնաբանում 2.տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն 3.առաջադրանքներ և տարբեր մոդելների համեմատական վերլուծություն։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Апресян Ю. Этика. М., 2004, Бодрийяр Ж. Забыть Фуко. СПБ, 2011, Матвеев П. Религиозная этика. М., 2014, Фромм Э. Искусство любить. М., 2008, Щвейцер А. Культура и этика. М., 2010։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. բարոյականության էությունը և կառուցվածքը, 2. բարոյական հարաբերությունների էությունը, 3. կրոնական էթիկա, 4. բիոէթիկա, 5. քաղաքական էթիկա, 6. սիրո մետաֆիզիկա, 7. կյանքի իմաստը:
0604	Բնագիտության ժամանակակից հայեցակարգեր	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0604/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ · ծանոթացնել ժամանակակից բնագիտության՝ ֆիզիկայի, քիմիայի և կենսաբանության, զարգացման ուղղություններին, · ներկայացնել վերջին ժամանակներում ձեռք բերված գիտական նվաճումները, տնտեսության մեջ վերջիններիս կիրառության վերաբերյալ, զարգացնել նրանց ինքնուրույն և նորարարական մտածողության ունակությունները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1.ներկայացնել ժամանակակից բնագիտության բնագավառում կատարված հայտնագործությունները, 2. պարզաբանել բնագիտության նշանակությունը ժամանակակից տնտեսության և հասարակության զարգացման մեջ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել ժամանակակից բնագիտության գիտելիքները առօրյա կյանքում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. համակցել բնագիտական գիտելիքները հումանիտար գիտությունների ոլորտի հետ: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ծանոթացնել ժամանակակից բնագիտության՝ ֆիզիկայի, քիմիայի և կենսաբանության, զարգացման ուղղություններին, · ներկայացնել վերջին ժամանակներում ձեռք բերված գիտական նվաճումները, տնտեսության մեջ վերջիններիս կիրառության վերաբերյալ, զարգացնել նրանց ինքնուրույն և նորարարական մտածողության ունակությունները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. սեմինարներ, 3. քննարկումներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարքն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում արված տարբեր ստուգողական աշխատանքների արդյունքների և բանավոր հարցման ձևով անցած նյութերի վրա: Ստուգարքի ընթացքում տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. M.D. Goldfein , A.V. Ivanov , Modern Concepts of Natural Science (Science, Evolution and Creationism), Nova Science 1. Publishers , 2013, 247 p., А.П. Садохин, Концепции современного естествознания. 445с. Москва, 2006, Концепции современного естествознания. Учебник для вузов, Под редакцией Л. Михайлова, 335с. Москва, 2008, А.А. Горелов, Концепции современного естествознания: учеб. пособие для студ. высш. учеб. заведений. 512с. Москва, 2010։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1. Բնագիտությունը և հասարակության զարգացնան փուլերը: Գիտական իմացության օբյեկտիվությունը և աշխարհի ճանաչելիությունը: Թեմա 2. Միկրոաշխարհի օրինաչափությունները: Ատոմների և մոլեկուլների կառուցվածքի առանձնահատկություննեը և դրանց դրսևորումները ժամանակակից սարքերում: Ռադիոակտիվություն: Միջուկային տրոհում: Ատոմային էներգիայի խաղաղ և ռազմական օգտագործումը: Ռադիոակտիվ իզոտոպների կիրառությունը բժշկության մեջ և գիտական հետազոտություններում: Թեմա 3. Մակրոաշխարհի օրինաչափությունները: Էներգիայի ստացման միջոցները ներկայումս և ապագայում: Էներգիայի վերականգնելի աղբյուրներ: Պոլիմերների, պլաստմասսաների, մանրաթելերի, կաուչուկների և մետաղական համաձուլվածքների ստացման և օգտագործման հնարավորությունները: Թեմա 4. Կենսաբանության պատմության համառոտ ակնարկ: Բջջային տեսություն: Բիոգենեզ: Կենդանի բջիջները որպես էներգիայի փոխակերպիչներ: Հոսքաջրերի կենսաբանական մշակում: Կենդանական աշխարհի էվոլուցիայի տեսությունը: Ժառանգականության տեսությունը: ԴՆԹ-ն որպես ժառանգական ինֆորմացիայի գլխավոր կրող: Թեմա 5. Մեգաաշխարհի օրինաչափությունները: Արեգակնային համակարգի և տիեզերքի կառուցվածքը:
1005	Գործարարության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1005/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ · տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիքներ և իմացություն, · ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական հիմունքներն անհրաժեշտ հմտությունները, տրամադրել բիզնես պլանների մշակման և այլ կարևոր կարողություններ, որոնք կարող են։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1.սահմանել գործարարության էությունը և հիմնական հասկացությունները, գործարարության առանձնահատկությունները և մոդելային բնորոշիչները, գործարարության փուլային զարգացման բնորոշիչները և առանձնահատկությունները, 2.ներկայացնել գործարարության տեսամեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսագործնական հիմունքնեըը, 3.լուսաբանել գործարարության կազմակերպման ձևերը, կառավարման սկզբունքները և մոտեցումները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. վերլուծել և տարբերակել գործարարության համակարգերն ու տիպերը, գտնել բիզն զարգացման համարժեք մոտեցումները, ընտրել գործարարության կազմակերպման կառավարման տեսա-գործնական հիմքերը և դրանց կիրարկման ձևերը, 2. գնահատել ՀՀ-ում գործարար միջավայրը, ներկայացնել գործարարության զարգաց հնարավորությունները և խնդիրներն ու ռիսկերը, կանխատեսել գործարարութ զարգացման հնարավորություններն ու հեռանկարները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտվել տեղեկատվական-վերլուծական տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ, միջազգային կազմակերպությունների տարեկան զեկույցներ, կատարել անհրաժեշտ վերլուծություններ և այլն։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիքներ և իմացություն, · ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական հիմունքներն անհրաժեշտ հմտությունները, տրամադրել բիզնես պլանների մշակման և այլ կարևոր կարողություններ, որոնք կարող են։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները ● դասախոսություններ ● ինքնուրույն աշխատանք՝ որպես դասընթացի նյութի խորացման միջոց և դասախոսության նյութերի յուրացման ակտիվ մեթոդ. -ի լրումն դասախոսության ժամանակ ներկայացված նյութերի, ուսանողներին՝ ինքնուրույն պարապելու համար, հանձնարարվում է համապատասխան գրականություն, -կազմակերպվում են անհատական և խմբային քննարկումներ, -այն կրում է խորհրդատվական բնույթ և կարող է որոշակիացվել դասախոսի կողմից: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Бекетова О.Н, В.И.Найденков, Бизнес-план, Уч.пособие для вузов, Теория и практика, М., 2009, 288с., Буров В.Ю. “Основы предпринимательства” Уч.пособие Чита, 2011. - 441 с., Организация предпринимательской деятельности: Учебник /А.Н.Асаул.-СПб.: АНО ИПЭВ, 2009, 336с., Питер Ф.Друкер, Бизнес и инновации, пер. с англ.-М: “И.Д.Вильямс”,2009, 432с., 5. Попков В. П., Евстафьева Е. В. “Организация предпринимательской деятельности”. Схемы и таблицы, СПб., 2007, 352 с.։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1. Գործարարության էությունը և ձեռներեցության տեսության զարգացման փուլային բնորոշիչները 1.3.Ձեռներեցության էությունը և դրսևորման ձևերը, գործառույթները և խնդիրները 1.2. Ձեռնարկատիրական գործունեության չափորոշիչները և մոդելային առանձնահատկությունները 1.3. Ձեռներեցության տեսություն. զարգացման փուլերը և դրանց բնորոշիչները: Թեմա 2. Ձեռներեցական որոշումների կայացման գործընթացը. ձեռներեցական հաշվարկներ 2.1. Կողմնորոշում դեպի շուկա: Ձեռներեցական գաղափարը և դրա գնահատումը: 2.2. Շուկայական տեղեկատվությունը` ձեռներեցական որոշումների կայացման հիմք: Թեմա 3. Ֆինանսավորման աղբյուրները և ձևերը Թեմա 4. Ձեռներեցի գործունեության համընդհանուր բնույթը և տրամաբանությունը: Թեմա 5. Ձեռներեցի գործողությունների տրամաբանությունը և ձեռներեցական գործընթացը: 5.1. Ձեռներեցի գործողությունների երեք հիմնական ուղղությունները. արտադրության կառավարում, կողմնորոշում դեպի շուկա, գործարար կապերի կառավարում 5.2. Ձեռներեցի գործողությունների սխեման և դրանց ունիվերսալ բնույթը ձեռներեցական գաղափարների մշակման փուլում: Թեմա 6. Ձեռներեցության տեսակները և դրանց չափորոշիչները Թեմա 7. Ձեռներեցության ձևերը և տիպերը, մասնավորապես. 7.1. Start-up-երը իբրև ինովացիոն գործարարության արդի ձև. -դրանց հիմնադրման ու զարգացման ձևերը և ֆինանսավորման աղբյուրնևերը, -Start-up տարածքներ և կենտրոններ. միջազգային փորձը, ՀՀ-ի start-up միջավայրը և հնարավորությունները: 7.2. b2b, b2c, c2c, միջնորդային հարթակները, 7.3.Սոցիալական ձեռներեցությունը: Թեմա 9. Բիզնեսի ռազմավարական զարգացումը և բիզնես ռազմավարությունը Թեմա 10. Բիզնեսի ռազմավարական պլանավորումը. էությունը, սկզբունքները և գործառույթները Թեմա 11. Բիզնեսի ռազմավարական կառավարումը. էությունը և իրագործման փուլային առանձնահատկությունները Թեմա 12. Ռազմավարական պլանավորումը և կառավարումը. փոխազդեցությունը և մոտեցումները Թեմա 13. Ձեռներեցական գործունեության կազմակերպումը. բիզնես պլան 13.1. Ձեռներեցության կազմակերպման մոտեցումները և խնդիրները 13.2.Բիզնես պլանի էությունը և կառուցվածքը 13.3 .Շուկայի ուսումնսիրությունը և վերլուծությունը 13.4. Բիզնեսի շրջական միջավայրը. արտաքին և ներքին միջավայրերը և դրանց բնորոշիչները 13.5. Շուկայավարության, արտադրական և կազմակերպչական պլանների կազմը, կառուցվածքը, բնութագրիչները 13.6. Ֆինանսավորման ռազմավարություն և ֆինանսական պլան: Ֆինանսական պլանի կառուցվածքը և բնութագրիչները 13.7. Բիզնես պլանի նորմատիվա-իրավական բնութագիրը
1901	Իրավունքի հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1901/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, մշակել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. բնութագրել /բացատրել/ պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի արդի ձևերը, իրավական կարգավորման կառուցակարգը, իրավունքի համակարգի հիմնական ճյուղերը, դրանց կարգավորման հիմնական աղբյուրները, 2. տարբերել օրինականություն, իրավաչափ և իրավախախտ վարքագիծ, իրավական պատասխանատվություն հասկացությունները, 3. բացատրել իրավունքի հիմնական ճյուղերի կարևոր հասկացությունները, կարգավորման առարկան, հիմնադրույթները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. համեմատել և տարբերակել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի աղբյուրները, դրանց աստճանակարգությունը, 2. իրականացնել իրավական և սեփական իրավունքների պաշտպանության գործողություններ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ինքնուրույն ուսումնասիրել իրավական կարգավորման աղբյուրները։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, մշակել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք, 4. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա 5. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, 6.իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր /կամ գրավոր/: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախա- պես տրամադրված հարցաշարից: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. ՀՀ Սահմանադրություն, 2015 թ. Խմբագրությամբ, ՀՀ քաղաքացիական, քրեական, ընտանեկան, աշխատանքային, քրեական և քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերը, Հասարակագիտություն, դասագիրք 9-րդ դասարանի համար, Ղազինյան Գ., Վաղարշյան Ա. և այլոք, Եր., Տիգրան Մեծ, 2014, Հասարակագիտություն, դասագիրք 11-րդ դասարանի համար, Ղազինյան Գ., Վաղարշյան Ա. և այլոք, Եր., Տիգրան Մեծ, 2015: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Հասարակություն և պետություն: Իրավունք: Իրավական կարգավորման կառուցակարգը և իրավունքի կենսագործումը։ Իրավունքի ձևերը: Իրավունքի համակարգը: Օրինականություն, իրավաչափ վարքագիծ, իրավախախտում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրավական հիմնահարցերը: Սահմանադրական իրավունք: Դատական իշխանություն և դատական համակարգ: Քաղաքացիական իրավունք: Աշխատանքային իրավունք: Ընտանեկան իրավունք: Էկոլոգիական իրավունք: Քրեական իրավունք: Դատավարական իրավունք: Միջազգային իրավունք։
0105	Կիրառական վիճակագրություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0105/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ, · սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ձևակերպել վիճակագրական խնդիրներ, 2. կառուցել նմուշին համապատասխան հաճախությունների սյունապատկերը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1.վերլուծելով առկա տվյալները` կատարել վիճակագրական հետևություններ, 2. կարողանալ ստանալ տարբեր բնութագրիչների գնահատականներ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. համակարգել և վերլուծել ստացած տեղեկատվությունը, անել հետևություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ, · սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. գործնական աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարքն անցկացվում է բանավոր։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Գասպարյան Կ. Վ., “Վիճակագրության խնդիրների ժողովածու’’, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2017, Ивченко Г. И., Медведев Ю. И., “Математическая статистика’’, кн. дом “ Либроком’’, М., 2014, Ն. Գ. Ահարոնյան, Ե. Լ. Իսրաելյան, “Հավանականությունների տեսության խնդրագիրք”, ԵՊՀ, 2016, Ե. Հարությունյան և այլոք, Հավանականություն և կիրառական վիճակագրություն, 2000։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · նկարագրական վիճակագրություն, · նմուշային եղանակ, · գնահատման տեսություն, միջակայքային գնահատականներ։
2101	Կրոնագիտության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 2101/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ● տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել, ● տալ ընդհանուր գիտելիքներ աշխարհում գոյություն ունեցող կրոնների, դրանց դասակարգման սկզբունքների, օրինաչափությունների, առանձնահատկությունների, Հայոց եկեղեցու հիմնական առանձնահատկությունների վերաբերյալ, ● ծանոթանալ ժամանակակից ավանդական և ոչ ավանդական կրոնների աշխարհայացքային և դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն ● ներկայացնելու կրոնի սահմանումը և կառուցվածքը, տեղն ու դերը հասարակության մեջ, ● նկարագրելու ժամանակակից կրոնների և կրոնի պատմական ձևերի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը, ազգային և համաշխարհային կրոնների բնութագիրը, գլխավոր առանձնահատկություններն ու հիմնական գծերը, ոչ ավանդական կրոնների առանձնահատկությունները և դասակարգումը, լուսաբանելու Հայոց եկեղեցու պատմությունը,դավանաբանական առանձնահատկությունները և ՀՀ արդի կրոնական իրավիճակը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ ● հասկանալու և վերլուծելու կրոնական ու կրոնագիտական գրականությունը, ● դասակարգելու կրոնի բազմազան և տարատեսակ դրսևորումները, խմբավորելու և համեմատելու տարբեր կրոններ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ ●կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել, ● տալ ընդհանուր գիտելիքներ աշխարհում գոյություն ունեցող կրոնների, դրանց դասակարգման սկզբունքների, օրինաչափությունների, առանձնահատկությունների, Հայոց եկեղեցու հիմնական առանձնահատկությունների վերաբերյալ, ● ծանոթանալ ժամանակակից ավանդական և ոչ ավանդական կրոնների աշխարհայացքային և դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ, 2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները և մասնակցում քննարկումներին, 3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարք. ստուգարքը անցկացվում է նախօրոք տրված հարցաշարով՝ բանավոր ներկայացման հիման վրա: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Քրիստոնյա Հայաստան։ Հանրագիտարան, Երևան, Հայկ. հանրագիտ., 2002, История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1-2. М., 2007, Лебедев В. Ю. Религиоведение; учебник для бакалавров, М. 2013, Основы религиоведения (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) М., 2005, Религиоведение, (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб, 2012։1. Քրիստոնյա Հայաստան։ Հանրագիտարան, Երևան, Հայկ. հանրագիտ., 2002, 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Կրոնագիտությունն իբրև գիտություն: «Կրոնագիտության հիմունքներ» դասընթացի կառուցվածքը, բովանդակությունը, հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների համա- կարգը։ «Կրոն» հասկացությունը, կառուցվածքը, գործառույթները, Կրոնի տիպաբանությունը և պատմական ձևերի դասակարգման սկզբունքները։ Կրոնի վաղ ձևերը: Նախնադարյան (վաղ) հավատալիքներ. Դիցաբանություն և կրոն: Բազմաստվածություն և միաստվածություն։ Հայոց դիցաբանություն: Ազգային և համաշխարհային կրոնների սահմանումն ու համառոտ բնութագիրը: Ժամանակակից ազգային կրոններ: Կրոնը ժամանակակից աշխարհում: Հնդկաստանի ազգային կրոնները (հինդուրիզմ, ջայնիզմ, սիկհիզմ), Չինաստանի և ճապոնիայի ազգային կրոնները, (դաոսականություն, կոնֆուցիականություն, սինտո), Հուդայականության էությունը և բնութագրիչ առանձնահատկությունները։ Բուդդայականության առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Քրիստոնեության առաջացումը և զարգացումը: Քրիստոնեության դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Ուղղափառություն. Կաթոլիկություն. Բողոքականություն, բողոքական ավանդական և ոչ ավանդական հարանվանություններ, Հայոց եկեղեցու դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Իսլամի առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Հայաստանի Հանրապետությունում կրոնական իրավիճակի ընդհանուր բնութագիրը:
1306	Հաղորդակցման հմտություններ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1306/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին, ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. տարբերակել, անվանել հաղորդակցման հիմնական կատեգորիաները, սահմանել և համեմատել դրանք, 2.վերլուծել հաղորդակցման մեխանիզմները հոգեբանական գիտելիքի դիտանկյունից, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ձևավորել և գնահատել հաղորդակցման ռազմավարություններ, 2.հոգեբանական մեթոդաբանությամբ վերլուծել և գնահատել ռիսկային պայմաններում իրագործվող հաղորդակցումը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. դասընթացը հնարավորություն է տալիս ստանալ ընդհանրական գիտելիքներ արդյունավետ կառավարչական և կազմակերպպական գործունեության իրականացման համար: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին, ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. խմբային աշխատանք՝քննարկում, 3. ինքնուրույն աշխատանք։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարք. ստուգարքը անցկացվում է նախօրոք տրված հարցաշարով՝ բանավոր ներկայացման հիման վրա: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Գրիգորյան Ա. Մարքեթինգը տնտեսության կառավարման համակարգում, Երևան, 2007 թ. Կառավարման հոգեբանություն/ կազմ. Սեդրակյան Ս., Եդիգարյան Վ., Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան,2004 Կառավարման հոգեբանության մի քանի հարցեր/ կազմ. Սահակյան, Ուսումնական ուղեցույց, Երևան, 2015 Аминов, И.И. Психология делового общения: Учебник / И.И. Аминов. - М.: Юнити, 2018. - 270 c. Берн, Э. Игры, в которые играют люди. Психология человеческих взаимоотношений. Люди, которые играют в игры, Л.,2012. Волков, Б.С. Психология педагогического общения: Учебник для бакалавров / Б.С. Волков, Н.В. Волкова, Е.А. Орлова. - Люберцы: Юрайт, 2016. - 335 c. Ильин, Е.П. Психология общения и межличностных отношений / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2013. - 576 c. Измайлова М. А. Деловое общение: Учебное пособие / М. А. Измай- лова. - 4-е изд. - М.: Издательско-торговая корпорация. «Дашков и К°», 2011. - 252 c. Райгородский Д.Я. Психология менеджмента. Учебное посбие. Самара: Изд.дом «Бахран-М», 2005.-768с. 0. Шеламова, Г.М. Деловая культура и психология общения: Учебник / Г.М. Шеламова. - М.: Academia, 2018. - 256 c. S. Shyam Sundar ., (2015), The Handbook of the Psychology of Communication Technology. The Business Communication Handbook Judith Dwyer 9th Edition//https://pdfgoal.com/downloads/the_business_communication_handbook_judit… The Handbook of Communication. By Owen Hargie. Skills//: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Բաժին 1՝ Արդյունավետ հաղորդակցում, հիմնական առանձնահատկությունները: Բաժինը ներառում է հաղորդակցում հասկացության սահմանումը և վերլուծությունը սոցիալական հոգեբանության դիտանկյունից: Հաղորդակցումը քննարկվում է հոգեբանական դասական և ժամանակակից տեսությունների համատեքստում: Դիտարկվում են արդյունավետ հաղորդակցման հիմնական առանձնահատկությունները, օրինաչափությունները, մեխանիզմները: Բաժին 2՝ Միջանձնային ընկալումը հաղորդակցման գործընթացում: Բաժինը ներառում է սոցիալական պերցեպցիայի հիմնական օրինաչափություններն ու մեխանիզմները: Քննարկվում են ընկալման կարծրատիպերը և դրանց տեսակները, կարծրատիպային էֆեկտները: Ատրակցիայի և ատրիբուցիայի երևույթները դիտարկվում են հաղորդակցման համատեքստում: Բաժին 3՝ Հաղորդակցումը սոցիալական տարբեր ոլորտներում: Բաժինը ներառում է իմացության և հմտությունների ձևավորումը գործարար հաղորդակցման հիմնական օրինաչափությունների մասին: Վերբալ և ոչ վերբալ գործարար հաղորդակցում, գործարար իմիջ, գործարար էթիկա, բանակցությունների վարման առանձնահատկությունները: Բաժին 4՝ Հեռավար հաղորդակցման առանձնահատկությունները և միտումները, հմտությունների դրսևորման ձևերը։ Բաժինը ներառում է հեռավար հաղորդակցման սահմանումը, ժամանակակաից ձևերի նկարագրությունը։
1308	Հոգեբանության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1308/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ● մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմների, օրինաչափությունների և առանձնահատկությունների ուսումնասիրումը, ● ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին ծանոթացումը, հոգեբանական կրթվածության և մշակույթի զարգացումը: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ձևակերպել բարձրագույն հոգեկան գործառույթների ձևավորման, զարգացման և դրսևորման մեխանիզմները և օրինաչափությունները, 2. սահմանել անձի կենսագործունեության հոգեկան հիմքերը, 3. սահմանել անձի կառուցվածքը, անձի հոգեբանական տեսությունների հիմնական ուղղությունները, մոտիվացիայի տեսությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. օգտագործել հոգեբանական գիտելիքները գիտահետազոտական և պրակտիկ աշխատանքներում, 2. կազմակերպել և ծրագրավորել ուսումնական և մասնագիատական գործունեությունը հաշվի առնելով անհատատիպաբանական և անձնային առանձնահատկությունները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմների, օրինաչափությունների և առանձնահատկությունների ուսումնասիրումը, ● ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին ծանոթացումը, հոգեբանական կրթվածության և մշակույթի զարգացումը: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները ● դասախոսություն, ● սեմինար պարապմունք, ● քննարկում, ● պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում և դրա ներկայացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Նալչաջյան Ա. Ընդհանուր հոգեբանության հիմունքներ Գիրք 1., Եր., Լույս. 1991, 512 էջ, Հոգեբանություն. դեմքեր, փաստեր / Ուսումնական ձեռնարկ., համահեղ., Եր. ԵՊՀ հրատ. 2010, 204 էջ, Немов Р. С., Психология. Книга 3. М.: ВЛАДОС ИМПЭ им. А. С. Грибоедова, 2002, Психология личности. Хрестоматия в 2-х т./ Под. Ред. Д.Я. Райгородского. - Самара: “Бахрар-М”, 2002, Introduction to Psychology// ։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. հոգեբանության զարգացման համառոտ պատմությունը, փուլերը: Ժամանակակից հոգեբանության ուղղությունները: Հոգեբանական հետազոտության մեթոդները և մեթոդիկաները: Հոգեբանության բնագիտական հիմքերը: Հոգեբանության սոցիալական հիմքերը, 2. հոգեկանի կառուցվածքը՝ հոգեկան հատկություններ, վիճակներ, գործընթացներ, 3. անձի կառուցվածքը: Անձի տեսությունները: Մոտիվացիայի տեսությունները, 4. միջանձնային ընկալում, միջանձնային հարաբերությունների հոգեբանություն: Հաղորդակցում: Գործարար հաղորդակցման հոգեբանական մոտեցումները, մեծ և փոքր խմբերի սոցիալ-հոգեբանական առանձնահատկությունները:
1302	Մեդիագրագիտություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1501/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն · սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները, · ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները, · ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ · քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները, · ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում, · մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն, թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները · դասախոսություն, · սեմինար պարապմունք, · քննարկում, · պրակտիկ աշխատանքներ, հետազոտական աշխատանքների իրականացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017, Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015, Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014, Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016, Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր, · մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը, · փաստերի ստուգում, · մեդիայի ֆինանսները. գովազդ, · տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն, մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
1107	Մշակութաբանության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1107/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ● ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին, ● ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին կայուն գիտելիքներ: ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. վերարտադրել «մշակույթ» հասկացության ամենատարածված սահմանումները, մշակույթի առաջացման և զարգացման տեսությունները, 2. ներկայացնել մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, մշակույթի ծագման և զարգացման հիմնական օրինաչափությունները, 3. նկարագրել մշակութաբանության շրջանակներում ուսումնասիրվող հիմնական ոլորտները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. բացահայտել մշակութային երևույթների բաղադրիչներն ու դրսևորումները, պատճառներն ու պայմանները, 2. ճանաչել և իրարից զանազանել համաշախարհային մշակութային գործընթացի պատմական և լոկալ դրսևորումները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. վերլուծել փաստեր և կատարել հետևություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին, ● ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին կայուն գիտելիքներ: ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. գործնական պարապմունք, 3. դիդակտիկ նյութերի մատուցում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց`նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Գուրևիչ Պ. Մշակութաբանություն, Ե., 2002, Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология, М., 2004, Кравченко А. И. Культурология, М., 2003, Розин В.М. Культурология. М., 1998, Armenian Folk Arts, Culture and Identity. Bloomington and Indianapolis, Indiana Univ. Press,2001։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Մշակութաբանության ուսումնասիրման օբյեկտը, առարկան և խնդիրները: 2. «Մշակույթ» հասկացության սահմանումները, մշակույթի բնույթի, ծագման և զարգացման վերաբերյալ տեսությունները: 3. Մշակույթն ուսումնասիրող գիտակարգերը: 4. Մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, գործառույթները և մեխանիզմները: 5. Մշակութային գործընթացներ: 6. Մշակութային նորմեր, պրակտիկաներ և մշակութային կապիտալ հասկացությունները: 7. Մշակութային ավանդույթը և նորույթը, ադապտացման, ինտեգրման և ձուլման հասկացությունները: 8. Մշակույթը և բնությունը, մշակութայինի և բնականի հարաբերակցութունը: 9. Մշակույթը «անհատ», «հասարակություն», «էթնոս», «քաղաքակրթություն» կատեգորիաների համատեքստում: 10.Մշակույթը և գենդերը: 11. Մշակույթը և սոցիալական կառուցվածքը: 12. Մշակույթի քաղաքական և տնտեսական չափումները: 13. Մշակույթը և լեզուն: 14. «Զանգվածային», «էլիտար», «քաղաքային» մշակույթ հասկացությունները։ 15. Համաշխարհային մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ: 16. Հայ մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ: 17.ամանակակից մշակութային գործընթացները և գլոբալացման խնդիրը:
1705	Ռուսաց լեզու-3	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1705/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում, · ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով, · ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. դրսևորել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն, 2. ներկայացնել մասնագիտական տեքստի քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները, 3. դրսևորել լեզվի պաշտոնական ոճի քերականական և կառուցվածքային առանձնահատկությունների իմացություն, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել մասնագիտական լեզվի տերմինաբանական համակարգը, 2. վերարտադրել (սեղմ և ընդարձակ) ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը և մեկնաբանել այն, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները՝ օգտվելով ռուսալեզու աղբյուրներից։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում, · ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով, · ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունք 2. ինքնուրույն աշխատանք 3. թիմային աշխատանք 4. բանավոր ներկայացում 5. գրավոր և բանավոր հարցում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում երկու ստուգողական աշխատանքների տվյալների հիման վրա։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Беляева Е.А., Голосная Н.П., Ефимова Д.А., Кондрашова Н.В., Нечаева Т.В., Стукова Е.Г. Русский язык как иностранный. Научный стиль речи: Учебное пособие. - Санкт-Петербург: Университет ИТМО, 2019, Буре Н.А., Волкова Л.Б., Косарева Е.В. Основы русской деловой речи. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений, СПб, 2011, Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Грамматика в упражнениях - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 232с., Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Русский язык. Учебник для гуманитарных факультетов вузов Армении. Издание 2-е, перераб. и доп. - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 320с., Лексический минимум для студентов-иностранцев естественных и технических специальностей (Балыгина Т.М., Василишина Т.И., Леонова Э.Н., Пугачев И.А.). М.: РУДН, 2010, Лысакова И.П. Практическая стилистика русского языка. Учебное пособие, изд. 2-е, исправл., СПб, 1996, Найденова Н.С., Сапрыкина О.А. Hаучный стиль речи. Теория, практика, компетенции. Учебное пособие. Издательство: ИНФРА-М, 2023 г., Русский язык для делового человека: www.mylanguage.ru, Химик В.В. Практический синтаксис русского языка, СПб, 1995, 0. Шатилов А.С. Читаем тексты по специальности. Вып. 2, Гуманитарные науки: учебное пособие по языку специальности, СПб, 2011։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Ոճաբանություն. Լեզվի պաշտոնական ոճի բառային, քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները: · Գործարար նամակագրության որոշ ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրության, դիմումի, CV, համառոտագրության շարադրման ձևերը և սկզբունքները: · Լեզվի գիտական ոճ, գիտական ոճին բնորոշ շարահյուսական կառուցվածքներ, գիտական կապակցված տեքստի կառուցման միջոցներ՝ բառային, ձևաբանական և շարահյուսական: · Մասնագիտական տեքստի թարգմանություն. գիտական տեքստի թարգմանության տեսության հիմնական խնդիրներ: Գիտական զեկույցների և մասնագիտական ռեֆերատների կառուցման հիմնական սկզբունքներ:
1603	Անգլերեն-3	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1603 /Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · խորացնել ուսանողների գիտելիքները խոսքային գործունեության բոլոր չորս ուղղություններով (ընթերցել, ունկնդրել, խոսել, գրել), · խորացնել մասնագիտական ակտիվ բառապաշարը, զարգացնել մասնագիտական ոլորտում հաղորդակցվելու հմտությունները: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ճանաչել մասնագիտական ոլորտին բնորոշ քերականական կառույցները, 2. ներկայացնել մասնագիտական ակտիվ բառապաշարը, 3. քննարկել ընթերցած տեքստերը և ունկնդրած նյութը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել յուրացված մասնագիտական հենքային բառապաշարը, 2. օգտագործել մասնագիտական ոլորտին բնորոշ քերականական կառույցները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · խորացնել ուսանողների գիտելիքները խոսքային գործունեության բոլոր չորս ուղղություններով (ընթերցել, ունկնդրել, խոսել, գրել), · խորացնել մասնագիտական ակտիվ բառապաշարը, զարգացնել մասնագիտական ոլորտում հաղորդակցվելու հմտությունները: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք, 4. իրավիճակային խնդիրների քննարկում, 5. բանավոր ներկայացում/պրեզենտացիա: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով (բանավոր հարցում): Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային բառապաշարի, ինչպես նաև անգլերենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Cotton D., Falvey D., Kent S. Language Leader /Intermediate/. England: Pearson Education Ltd., 2010. Mann M., Knowles S. T., Destination B1 /Grammar and Vocabulary/. Oxford: Macmillan Publishers Ltd., 2012. Clare A., Wilson J. Speakout, 2nd edition (Upper Intermediate Student’s Book with DVD-ROM), Pearson Longman, 2011. Մասնագիտական գրականություն: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Ընթերցանություն. հանրամատչելի և մասնագիտական տեքստերի թռուցիկ ընթերցում ու մանրամասների վերհանում, 2. Բանավոր խոսք. մենախոսություն (կարծիքի արտահայտում), երկխոսություն (հանրամատչելի և մասնագիտական թեմաների շուրջ քննարկում), 3. Լսելով ընկալում. հանրամատչելի և մասնագիտական թեմաներով նյութի ունկնդրում և վերարտադրում, 4. Գրավոր խոսք. հանրամատչելի և մասնագիտական թեմաների շուրջ նյութի շարադրում և ամփոփում, 5. Թարգմանություն. ընդհանուր և մասնագիտական ոլորտի նյութի թարգմանություն:
2301	Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառման հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 2301/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · ուսանողներին տալ անհրաժեշտ գիտելիքներ համակարգիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման մասին · ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կատարելու համար: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ · աշխատել տեքստի, գրաֆիկական օբյեկտների, աղյուսակների հետ, · կատարել հաշվարկներ, կազմել դիագրամներ և գրաֆիկներ, · ինքնուրույն կատարել իր թղթավարությունը (կուրսային և ավարտական աշխատանքներ, հաշվարկների կատարում, զեկուցումների համար սլայդների պատրաստում և այլն)։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ուսանողներին տալ անհրաժեշտ գիտելիքներ համակարգիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման մասին · ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կատարելու համար: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. Դասերն անցկացվում են համակարգչի միջոցով, հանձնարարվում են խնդիրներ և ինքնուրույն առաջադրանքներ: 2. Ուսուցողական նյութերը և ինքնուրույն աշխատանքի առաջադրանքները տրամադրվում են ուսանողներին էլէկտրոնային տեսքով՝ փոխանցվում են էլեկտրոնային կրիչով կամ ուղարկում էլ. փոստին: 3. Եզրափակիչ ստուգումներն անցկացվում են համակարգչի միջոցով՝ հանձնարարված առաջադրանքների հիման վրա: Կամավորության սկզբունքով հնարավոր է ստուգարքը հանձնել առցանց եղանակով: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարքն անցկացվում է համակարգչի միջոցով՝ ուսանողի ամփոփիչ աշխատանքի հիման վրա։ Առաջադրանքներն հիմնված են դասընթացի ընթացքում անցած թեմաների վրա։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Katherine Murray, First Look Microsoft Office 2010, Microsoft Press, Ю. Стоцкий, А. Васильев, И.Телина, Microsoft Office 2010, Питер, Առաջադրանքներ՝ էլեկտրոնային կրիչով: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Բաժին 1 - Համակարգչի կառուցվածքը և աշխատանքի հիմնական սկզբունքները։ Բաժին 2 - Windows օպերացիոն համակարգի գրաֆիկական ինտերֆեյսի հետ աշխատելու հիմնական սկզբունքները: Բաժին 3 - Տեքստային փաստաթղթերի ստեղծման և մշակման տեխնոլոգիաներ: Բաժին 4 - Հաշվարկներ էլեկտրոնային աղյուսակներում, դիագրամներ, գրաֆիկներ։ Բաժին 5 - Ներկայացման մուլտիմեդիա տեխնոլոգիաներ՝ ստեղծում և ցուցադրում:
1311	Տրամաբանության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1311/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · ուսանողներին համակարգված ձևով ներկայացնել տրամաբանության դասընթացի հիմնական հասկացությունները և օրենքներն ու սկզբունքները, որն ունի ինչպես ընդհանուր կրթական, այնպես էլ իմացաբանական ու մեթոդաբանական նշանակություն: · Զարգացնել ուսանողների տրամաբանական կարողությունները և նրանց հետազոտական հմտությունների ձևավորմանը: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել մտքի կառուցվածքը, 2. սահմանել տրամաբանական կանոններն և օրենքները, որոնք կշռադատության ընթացքում ապահովում են մեր մտքի կանոնավորությունը ու հետևողականությունը, ճշմարիտ եզրակացությունների ստացումը և գիտական գիտելիքների հիմնավորվածությունը, 3. բացատրել տրամաբանական գիտելիքի էությունը և գործառնական տեսանկյունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. պարզաբանել տրամաբանության ճանաչողական և մեթոդաբանական գործառույթներ անհրաժեշտությունը գիտատեսական և գործնական ուսումնասիրությունների ժամանակ, 2. ճիշտ կատարել և գնահատել հասկացությունների հետ կապված տրամաբանական գործողությունները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կարողանալ դրսևորել տրամաբանական մտածողության անհրաժեշտ մշակույթ` պահպանելով կանոնավոր մտածողության որոշակիության, անհակասականության, հիմնավորվածության և հետևողականության հիմնարար սկզբունքների ու դրանցից բխող մասնավոր նորմերի պահանջները: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ուսանողներին համակարգված ձևով ներկայացնել տրամաբանության դասընթացի հիմնական հասկացությունները և օրենքներն ու սկզբունքները, որն ունի ինչպես ընդհանուր կրթական, այնպես էլ իմացաբանական ու մեթոդաբանական նշանակություն: · Զարգացնել ուսանողների տրամաբանական կարողությունները և նրանց հետազոտական հմտությունների ձևավորմանը: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. քննարկում, 3. անհատական աշխատանք: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Գևորգյան Հ.Ա., Բաղդասարյան Վ.Խ.,Տրամաբանություն: Եր. , 2015: Кириллов В.И., Орлов Г.А.,Фокина Н.И., Упражнения по логике. Учебное пособие. М.,2005. Ивлев Ю.В., Логика. Учебник. 3-е издание. М., 2005. Ивин А.А., Практическая логика. Учебное пособие. М.,2002. А.Гетманова. Логика. 9-ое изд., Moсква, 2006։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Բազմատրամաբանության սկզբունքը: Միտք և լեզու: Հասկացություն: Հասկացության ծավալն ու բովանդակությունը: Հասկացության տեսակները: Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ: Հասկացության ծավալի բաժանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Սահմանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Դասակարգման էությունը տեսակներն ու կանոնները: Դատողության էությունը և կազմը: Պարզ և բարդ դատողություններ, դրանց տեսակները: Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները. որոշակիության, անհակասականության, հետևողականության և հիմնավորվածության պահանջները: Անհրաժեշտ մտահանգումներ, դրանց տեսակները և կոնոնները. պայմանական, բաժանանարար, լեմատիկ և անմիջական մտահանգումներ:
1207	Քաղաքագիտության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1207/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ● ուսանողներին ծանոթացնել քաղաքագիտության ձևավորման տեսական և գաղափարա- կան ակունքներին, ● ուսանողներին ծանոթացնել հիմնական կատեգորիաների ու քաղաքագիտության ու- սումնասիրության առարկայական տիրույթին, ուսանողների մոտ ձևավորել քաղաքական իրականության վերլուծության գործնական հմտություններ: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ըմբռնել քաղաքագիտական հիմնական հասկացություններն ու սահմանումները, դրանց իմաստն ու նշանակությունը, 2. պատկերացնել քաղաքագիտության տեսական և կիրառական նշանակություն ունեցող հիմնահարցերի էությունը, 3. ընկալել քաղաքագիտական բովանդակության օտարալեզու մասնագիտական տեքստերը և կատարել թարգմանություններ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կատարել բավարար քաղաքագիտական վերլուծություններ, 2. կողմնորոշվել գործնական քաղաքականության առանձնահատկությունների մեկնաբանման հարցերում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտվել մասնագիտական գրականությունից: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ուսանողներին ծանոթացնել քաղաքագիտության ձևավորման տեսական և գաղափարա- կան ակունքներին, ● ուսանողներին ծանոթացնել հիմնական կատեգորիաների ու քաղաքագիտության ու- սումնասիրության առարկայական տիրույթին, ուսանողների մոտ ձևավորել քաղաքական իրականության վերլուծության գործնական հմտություններ: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, այդ թվում երկխոսության բաղադրամասերի ընդգրկմամբ, 2. գիտական աշխատանքների քննարկումներ՝ փոխներգործող (ինտերակտիվ) բանավեճերի առաջադրմամբ, 3. ինքնուրույն աշխատանք՝ ընդգրկելով նախատեսված վերլուծական նյութերը, 4. արտալսարանային հաղորդակցություն դասախոսի հետ՝քննարկումների համատեղ պատրաստում, 5. բանավոր ներկայացումներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է առավելագույնը 3 հարց` նախապես տրամադր- ված հարցաշարից: Ստուգարքն ստանալու համար անհրաժեշտ է հավաքել առնվազն 8 միավոր: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Дегтерев А.А., Основы политической теории, М.: Высш. шк., 1998, 239 с., Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999, Мухаев Р.Т.Теория политики. М.:ЮНИТИ,2005, Соловьев, А.И. Политология: политическая теория, политические технологии : Учебник для студентов вузов . - М.: Аспект Пресс, 2006։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1՝ Քաղաքագիտության ձևավորումը որպես գիտություն: Քաղաքագիտության օբյեկտը և առարկան: Քաղաքականության ծագումը և էությունը։ Թեմա 2՝ Քաղաքական իշխանության էությունը, կառուցվածքը և լեգիտիմությունը։ Թեմա 3՝ Հասարակության քաղաքական համակարգը։ Պետությունը որպես քաղաքական համակարգի գլխավոր ինստիտուտ։ Թեմա 4 ՝ Քաղաքական կուսակցություններ և կուսակցական համակարգեր։ Թե- մա 5՝ Քաղաքական գործընթացներ: Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր: Թեմա 6՝Քաղաքական գաղափարախոսություններ: Թեմա 7՝ Քաղաքական էլիտա և լիդերություն:
1306	Քննական և ստեղծագործական մտածողություն	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1306/Բ03 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն. 1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները, 2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները, 3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ. 4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը, 5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները, 6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ, 8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. լսարանային քննարկում, 3. իրավիճակային վերլուծություն, 4. ներլսարանային խմբային բանավեճ, 5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխատանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, «Զանգակ» հրատ., Երևան, 2016: Բրուտյան Գ.Ա., Ձևական տրամաբանության դասընթաց, «Լույս» հրատարակչություն, Երևան, 1967։ Սիմյան, Տ. Լեզվական նշանը. Բյուլլեր/Սոսյուր. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8qIJPdvPMuE&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Նշանների դասակարգումը.Չ. Ս. Պիրս II .. URL: https://www.youtube.com/watch?v=8mZWTJwKZPk&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Սիմյան, Տ. Սեմիոզիս (նշանակերտում). Չ. Ս. Պիրս I. URL: https://www.youtube.com/watch?v=VAf5nOpkjHA&list=PL4KoDsFlfH10959_k8Iba…. Cialdini, R. (2021). Influence: The Psychology of Persuasion. 7th edition. Frege, G. [As reprinted in A.W. Moore (ed.) Meaning and Reference. Oxford: Oxford University Press.]. URL: https://philosophy.ucsc.edu/courses/images/Frege_%20ON%20SENSE%20AND%20… Gabora, L., & Russon, A. (2011). The evolution of human intelligence. In R. Sternberg & S. Kaufman (Eds.), The Cambridge handbook of intelligence (pp. 328-350). doi:10.1017/CBO9780511977244.018 Jung, Sebastian. (2021). The 5 Axioms of Communication by Watzlawick, Beavin and Jackson. URL: https://www.youtube.com/watch?v=bNeQUW2-Hp. 0. Pease, Allan & Barbara (2004). BODY LANGUAGE. URL: https://e-edu.nbu.bg/pluginfile.php/331752/mod_resource/content/0/Allan…. 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։ 2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։ 3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։ 4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։ 5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։ 6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։ 7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։ 8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։ 9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
1603	Անգլերեն-3	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1603 /Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · խորացնել ուսանողների գիտելիքները խոսքային գործունեության բոլոր չորս ուղղություններով (ընթերցել, ունկնդրել, խոսել, գրել), · խորացնել մասնագիտական ակտիվ բառապաշարը, զարգացնել մասնագիտական ոլորտում հաղորդակցվելու հմտությունները: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ճանաչել մասնագիտական ոլորտին բնորոշ քերականական կառույցները, 2. ներկայացնել մասնագիտական ակտիվ բառապաշարը, 3. քննարկել ընթերցած տեքստերը և ունկնդրած նյութը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել յուրացված մասնագիտական հենքային բառապաշարը, 2. օգտագործել մասնագիտական ոլորտին բնորոշ քերականական կառույցները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · խորացնել ուսանողների գիտելիքները խոսքային գործունեության բոլոր չորս ուղղություններով (ընթերցել, ունկնդրել, խոսել, գրել), · խորացնել մասնագիտական ակտիվ բառապաշարը, զարգացնել մասնագիտական ոլորտում հաղորդակցվելու հմտությունները: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք, 4. իրավիճակային խնդիրների քննարկում, 5. բանավոր ներկայացում/պրեզենտացիա: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով (բանավոր հարցում): Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային բառապաշարի, ինչպես նաև անգլերենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Cotton D., Falvey D., Kent S. Language Leader /Intermediate/. England: Pearson Education Ltd., 2010. Mann M., Knowles S. T., Destination B1 /Grammar and Vocabulary/. Oxford: Macmillan Publishers Ltd., 2012. Clare A., Wilson J. Speakout, 2nd edition (Upper Intermediate Student’s Book with DVD-ROM), Pearson Longman, 2011. Մասնագիտական գրականություն: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. Ընթերցանություն. հանրամատչելի և մասնագիտական տեքստերի թռուցիկ ընթերցում ու մանրամասների վերհանում, 2. Բանավոր խոսք. մենախոսություն (կարծիքի արտահայտում), երկխոսություն (հանրամատչելի և մասնագիտական թեմաների շուրջ քննարկում), 3. Լսելով ընկալում. հանրամատչելի և մասնագիտական թեմաներով նյութի ունկնդրում և վերարտադրում, 4. Գրավոր խոսք. հանրամատչելի և մասնագիտական թեմաների շուրջ նյութի շարադրում և ամփոփում, 5. Թարգմանություն. ընդհանուր և մասնագիտական ոլորտի նյութի թարգմանություն:
1302	Բարոյագիտության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1302/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները, · կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները, · ծանոթանալ սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմանահրցերին: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. տիրապետել բարոյական հարաբերությունների հիմունքներին և տիպաբանությանը, 2. ծանոթանալ սիրո մետաֆիզիկայի, ընտանիքի պլանավորման և սիրո հոգեվերլուծության հիմնախնդիրներին, 3. տիրապետել բարոյական կոնֆլիկտների լուծման և հաղթահարման տեխնոլոգիաներին, ինչպես նաև սոցիալական կյանքի, բիզնես էթիկայի և քաղաքական էթիկայի հիմունքներին, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. հասկանալ բարոյական ընտրության և կյանքի իմաստի ձևավորման մեխանիզմները, 2. ընտրել բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելներ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները, · կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները, · ծանոթանալ սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմանահրցերին: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսությունների, առաջադրանքների քննարկում, տեքստի մեկնաբանում 2.տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն 3.առաջադրանքներ և տարբեր մոդելների համեմատական վերլուծություն։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի, Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Апресян Ю. Этика. М., 2004, Бодрийяр Ж. Забыть Фуко. СПБ, 2011, Матвеев П. Религиозная этика. М., 2014, Фромм Э. Искусство любить. М., 2008, Щвейцер А. Культура и этика. М., 2010։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ 1. բարոյականության էությունը և կառուցվածքը, 2. բարոյական հարաբերությունների էությունը, 3. կրոնական էթիկա, 4. բիոէթիկա, 5. քաղաքական էթիկա, 6. սիրո մետաֆիզիկա, 7. կյանքի իմաստը:
0604	Բնագիտության ժամանակակից հայեցակարգեր	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0604/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ · ծանոթացնել ժամանակակից բնագիտության՝ ֆիզիկայի, քիմիայի և կենսաբանության, զարգացման ուղղություններին, · ներկայացնել վերջին ժամանակներում ձեռք բերված գիտական նվաճումները, տնտեսության մեջ վերջիններիս կիրառության վերաբերյալ, զարգացնել նրանց ինքնուրույն և նորարարական մտածողության ունակությունները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1.ներկայացնել ժամանակակից բնագիտության բնագավառում կատարված հայտնագործությունները, 2. պարզաբանել բնագիտության նշանակությունը ժամանակակից տնտեսության և հասարակության զարգացման մեջ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել ժամանակակից բնագիտության գիտելիքները առօրյա կյանքում, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. համակցել բնագիտական գիտելիքները հումանիտար գիտությունների ոլորտի հետ: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ծանոթացնել ժամանակակից բնագիտության՝ ֆիզիկայի, քիմիայի և կենսաբանության, զարգացման ուղղություններին, · ներկայացնել վերջին ժամանակներում ձեռք բերված գիտական նվաճումները, տնտեսության մեջ վերջիններիս կիրառության վերաբերյալ, զարգացնել նրանց ինքնուրույն և նորարարական մտածողության ունակությունները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. սեմինարներ, 3. քննարկումներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարքն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում արված տարբեր ստուգողական աշխատանքների արդյունքների և բանավոր հարցման ձևով անցած նյութերի վրա: Ստուգարքի ընթացքում տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. M.D. Goldfein , A.V. Ivanov , Modern Concepts of Natural Science (Science, Evolution and Creationism), Nova Science 1. Publishers , 2013, 247 p., А.П. Садохин, Концепции современного естествознания. 445с. Москва, 2006, Концепции современного естествознания. Учебник для вузов, Под редакцией Л. Михайлова, 335с. Москва, 2008, А.А. Горелов, Концепции современного естествознания: учеб. пособие для студ. высш. учеб. заведений. 512с. Москва, 2010։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1. Բնագիտությունը և հասարակության զարգացնան փուլերը: Գիտական իմացության օբյեկտիվությունը և աշխարհի ճանաչելիությունը: Թեմա 2. Միկրոաշխարհի օրինաչափությունները: Ատոմների և մոլեկուլների կառուցվածքի առանձնահատկություննեը և դրանց դրսևորումները ժամանակակից սարքերում: Ռադիոակտիվություն: Միջուկային տրոհում: Ատոմային էներգիայի խաղաղ և ռազմական օգտագործումը: Ռադիոակտիվ իզոտոպների կիրառությունը բժշկության մեջ և գիտական հետազոտություններում: Թեմա 3. Մակրոաշխարհի օրինաչափությունները: Էներգիայի ստացման միջոցները ներկայումս և ապագայում: Էներգիայի վերականգնելի աղբյուրներ: Պոլիմերների, պլաստմասսաների, մանրաթելերի, կաուչուկների և մետաղական համաձուլվածքների ստացման և օգտագործման հնարավորությունները: Թեմա 4. Կենսաբանության պատմության համառոտ ակնարկ: Բջջային տեսություն: Բիոգենեզ: Կենդանի բջիջները որպես էներգիայի փոխակերպիչներ: Հոսքաջրերի կենսաբանական մշակում: Կենդանական աշխարհի էվոլուցիայի տեսությունը: Ժառանգականության տեսությունը: ԴՆԹ-ն որպես ժառանգական ինֆորմացիայի գլխավոր կրող: Թեմա 5. Մեգաաշխարհի օրինաչափությունները: Արեգակնային համակարգի և տիեզերքի կառուցվածքը:
1005	Գործարարության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1005/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ · տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիքներ և իմացություն, · ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական հիմունքներն անհրաժեշտ հմտությունները, տրամադրել բիզնես պլանների մշակման և այլ կարևոր կարողություններ, որոնք կարող են։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1.սահմանել գործարարության էությունը և հիմնական հասկացությունները, գործարարության առանձնահատկությունները և մոդելային բնորոշիչները, գործարարության փուլային զարգացման բնորոշիչները և առանձնահատկությունները, 2.ներկայացնել գործարարության տեսամեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսագործնական հիմունքնեըը, 3.լուսաբանել գործարարության կազմակերպման ձևերը, կառավարման սկզբունքները և մոտեցումները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. վերլուծել և տարբերակել գործարարության համակարգերն ու տիպերը, գտնել բիզն զարգացման համարժեք մոտեցումները, ընտրել գործարարության կազմակերպման կառավարման տեսա-գործնական հիմքերը և դրանց կիրարկման ձևերը, 2. գնահատել ՀՀ-ում գործարար միջավայրը, ներկայացնել գործարարության զարգաց հնարավորությունները և խնդիրներն ու ռիսկերը, կանխատեսել գործարարութ զարգացման հնարավորություններն ու հեռանկարները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտվել տեղեկատվական-վերլուծական տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ, միջազգային կազմակերպությունների տարեկան զեկույցներ, կատարել անհրաժեշտ վերլուծություններ և այլն։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիքներ և իմացություն, · ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական հիմունքներն անհրաժեշտ հմտությունները, տրամադրել բիզնես պլանների մշակման և այլ կարևոր կարողություններ, որոնք կարող են։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները ● դասախոսություններ ● ինքնուրույն աշխատանք՝ որպես դասընթացի նյութի խորացման միջոց և դասախոսության նյութերի յուրացման ակտիվ մեթոդ. -ի լրումն դասախոսության ժամանակ ներկայացված նյութերի, ուսանողներին՝ ինքնուրույն պարապելու համար, հանձնարարվում է համապատասխան գրականություն, -կազմակերպվում են անհատական և խմբային քննարկումներ, -այն կրում է խորհրդատվական բնույթ և կարող է որոշակիացվել դասախոսի կողմից: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Бекетова О.Н, В.И.Найденков, Бизнес-план, Уч.пособие для вузов, Теория и практика, М., 2009, 288с., Буров В.Ю. “Основы предпринимательства” Уч.пособие Чита, 2011. - 441 с., Организация предпринимательской деятельности: Учебник /А.Н.Асаул.-СПб.: АНО ИПЭВ, 2009, 336с., Питер Ф.Друкер, Бизнес и инновации, пер. с англ.-М: “И.Д.Вильямс”,2009, 432с., 5. Попков В. П., Евстафьева Е. В. “Организация предпринимательской деятельности”. Схемы и таблицы, СПб., 2007, 352 с.։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Թեմա 1. Գործարարության էությունը և ձեռներեցության տեսության զարգացման փուլային բնորոշիչները 1.3.Ձեռներեցության էությունը և դրսևորման ձևերը, գործառույթները և խնդիրները 1.2. Ձեռնարկատիրական գործունեության չափորոշիչները և մոդելային առանձնահատկությունները 1.3. Ձեռներեցության տեսություն. զարգացման փուլերը և դրանց բնորոշիչները: Թեմա 2. Ձեռներեցական որոշումների կայացման գործընթացը. ձեռներեցական հաշվարկներ 2.1. Կողմնորոշում դեպի շուկա: Ձեռներեցական գաղափարը և դրա գնահատումը: 2.2. Շուկայական տեղեկատվությունը` ձեռներեցական որոշումների կայացման հիմք: Թեմա 3. Ֆինանսավորման աղբյուրները և ձևերը Թեմա 4. Ձեռներեցի գործունեության համընդհանուր բնույթը և տրամաբանությունը: Թեմա 5. Ձեռներեցի գործողությունների տրամաբանությունը և ձեռներեցական գործընթացը: 5.1. Ձեռներեցի գործողությունների երեք հիմնական ուղղությունները. արտադրության կառավարում, կողմնորոշում դեպի շուկա, գործարար կապերի կառավարում 5.2. Ձեռներեցի գործողությունների սխեման և դրանց ունիվերսալ բնույթը ձեռներեցական գաղափարների մշակման փուլում: Թեմա 6. Ձեռներեցության տեսակները և դրանց չափորոշիչները Թեմա 7. Ձեռներեցության ձևերը և տիպերը, մասնավորապես. 7.1. Start-up-երը իբրև ինովացիոն գործարարության արդի ձև. -դրանց հիմնադրման ու զարգացման ձևերը և ֆինանսավորման աղբյուրնևերը, -Start-up տարածքներ և կենտրոններ. միջազգային փորձը, ՀՀ-ի start-up միջավայրը և հնարավորությունները: 7.2. b2b, b2c, c2c, միջնորդային հարթակները, 7.3.Սոցիալական ձեռներեցությունը: Թեմա 9. Բիզնեսի ռազմավարական զարգացումը և բիզնես ռազմավարությունը Թեմա 10. Բիզնեսի ռազմավարական պլանավորումը. էությունը, սկզբունքները և գործառույթները Թեմա 11. Բիզնեսի ռազմավարական կառավարումը. էությունը և իրագործման փուլային առանձնահատկությունները Թեմա 12. Ռազմավարական պլանավորումը և կառավարումը. փոխազդեցությունը և մոտեցումները Թեմա 13. Ձեռներեցական գործունեության կազմակերպումը. բիզնես պլան 13.1. Ձեռներեցության կազմակերպման մոտեցումները և խնդիրները 13.2.Բիզնես պլանի էությունը և կառուցվածքը 13.3 .Շուկայի ուսումնսիրությունը և վերլուծությունը 13.4. Բիզնեսի շրջական միջավայրը. արտաքին և ներքին միջավայրերը և դրանց բնորոշիչները 13.5. Շուկայավարության, արտադրական և կազմակերպչական պլանների կազմը, կառուցվածքը, բնութագրիչները 13.6. Ֆինանսավորման ռազմավարություն և ֆինանսական պլան: Ֆինանսական պլանի կառուցվածքը և բնութագրիչները 13.7. Բիզնես պլանի նորմատիվա-իրավական բնութագիրը
1901	Իրավունքի հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1901/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, մշակել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. բնութագրել /բացատրել/ պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի արդի ձևերը, իրավական կարգավորման կառուցակարգը, իրավունքի համակարգի հիմնական ճյուղերը, դրանց կարգավորման հիմնական աղբյուրները, 2. տարբերել օրինականություն, իրավաչափ և իրավախախտ վարքագիծ, իրավական պատասխանատվություն հասկացությունները, 3. բացատրել իրավունքի հիմնական ճյուղերի կարևոր հասկացությունները, կարգավորման առարկան, հիմնադրույթները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. համեմատել և տարբերակել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի աղբյուրները, դրանց աստճանակարգությունը, 2. իրականացնել իրավական և սեփական իրավունքների պաշտպանության գործողություններ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ինքնուրույն ուսումնասիրել իրավական կարգավորման աղբյուրները։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, մշակել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք, 4. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա 5. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, 6.իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր /կամ գրավոր/: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախա- պես տրամադրված հարցաշարից: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. ՀՀ Սահմանադրություն, 2015 թ. Խմբագրությամբ, ՀՀ քաղաքացիական, քրեական, ընտանեկան, աշխատանքային, քրեական և քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերը, Հասարակագիտություն, դասագիրք 9-րդ դասարանի համար, Ղազինյան Գ., Վաղարշյան Ա. և այլոք, Եր., Տիգրան Մեծ, 2014, Հասարակագիտություն, դասագիրք 11-րդ դասարանի համար, Ղազինյան Գ., Վաղարշյան Ա. և այլոք, Եր., Տիգրան Մեծ, 2015: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Հասարակություն և պետություն: Իրավունք: Իրավական կարգավորման կառուցակարգը և իրավունքի կենսագործումը։ Իրավունքի ձևերը: Իրավունքի համակարգը: Օրինականություն, իրավաչափ վարքագիծ, իրավախախտում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրավական հիմնահարցերը: Սահմանադրական իրավունք: Դատական իշխանություն և դատական համակարգ: Քաղաքացիական իրավունք: Աշխատանքային իրավունք: Ընտանեկան իրավունք: Էկոլոգիական իրավունք: Քրեական իրավունք: Դատավարական իրավունք: Միջազգային իրավունք։
2101	Կրոնագիտության հիմունքներ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 2101/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ● տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել, ● տալ ընդհանուր գիտելիքներ աշխարհում գոյություն ունեցող կրոնների, դրանց դասակարգման սկզբունքների, օրինաչափությունների, առանձնահատկությունների, Հայոց եկեղեցու հիմնական առանձնահատկությունների վերաբերյալ, ● ծանոթանալ ժամանակակից ավանդական և ոչ ավանդական կրոնների աշխարհայացքային և դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն ● ներկայացնելու կրոնի սահմանումը և կառուցվածքը, տեղն ու դերը հասարակության մեջ, ● նկարագրելու ժամանակակից կրոնների և կրոնի պատմական ձևերի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը, ազգային և համաշխարհային կրոնների բնութագիրը, գլխավոր առանձնահատկություններն ու հիմնական գծերը, ոչ ավանդական կրոնների առանձնահատկությունները և դասակարգումը, լուսաբանելու Հայոց եկեղեցու պատմությունը,դավանաբանական առանձնահատկությունները և ՀՀ արդի կրոնական իրավիճակը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ ● հասկանալու և վերլուծելու կրոնական ու կրոնագիտական գրականությունը, ● դասակարգելու կրոնի բազմազան և տարատեսակ դրսևորումները, խմբավորելու և համեմատելու տարբեր կրոններ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ ●կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել, ● տալ ընդհանուր գիտելիքներ աշխարհում գոյություն ունեցող կրոնների, դրանց դասակարգման սկզբունքների, օրինաչափությունների, առանձնահատկությունների, Հայոց եկեղեցու հիմնական առանձնահատկությունների վերաբերյալ, ● ծանոթանալ ժամանակակից ավանդական և ոչ ավանդական կրոնների աշխարհայացքային և դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ, 2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները և մասնակցում քննարկումներին, 3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարք. ստուգարքը անցկացվում է նախօրոք տրված հարցաշարով՝ բանավոր ներկայացման հիման վրա: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Քրիստոնյա Հայաստան։ Հանրագիտարան, Երևան, Հայկ. հանրագիտ., 2002, История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1-2. М., 2007, Лебедев В. Ю. Религиоведение; учебник для бакалавров, М. 2013, Основы религиоведения (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) М., 2005, Религиоведение, (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб, 2012։1. Քրիստոնյա Հայաստան։ Հանրագիտարան, Երևան, Հայկ. հանրագիտ., 2002, 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Կրոնագիտությունն իբրև գիտություն: «Կրոնագիտության հիմունքներ» դասընթացի կառուցվածքը, բովանդակությունը, հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների համա- կարգը։ «Կրոն» հասկացությունը, կառուցվածքը, գործառույթները, Կրոնի տիպաբանությունը և պատմական ձևերի դասակարգման սկզբունքները։ Կրոնի վաղ ձևերը: Նախնադարյան (վաղ) հավատալիքներ. Դիցաբանություն և կրոն: Բազմաստվածություն և միաստվածություն։ Հայոց դիցաբանություն: Ազգային և համաշխարհային կրոնների սահմանումն ու համառոտ բնութագիրը: Ժամանակակից ազգային կրոններ: Կրոնը ժամանակակից աշխարհում: Հնդկաստանի ազգային կրոնները (հինդուրիզմ, ջայնիզմ, սիկհիզմ), Չինաստանի և ճապոնիայի ազգային կրոնները, (դաոսականություն, կոնֆուցիականություն, սինտո), Հուդայականության էությունը և բնութագրիչ առանձնահատկությունները։ Բուդդայականության առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Քրիստոնեության առաջացումը և զարգացումը: Քրիստոնեության դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Ուղղափառություն. Կաթոլիկություն. Բողոքականություն, բողոքական ավանդական և ոչ ավանդական հարանվանություններ, Հայոց եկեղեցու դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Իսլամի առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Հայաստանի Հանրապետությունում կրոնական իրավիճակի ընդհանուր բնութագիրը:
1306	Հաղորդակցման հմտություններ	2
3-րդ կամ 4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 1306/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին, ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. տարբերակել, անվանել հաղորդակցման հիմնական կատեգորիաները, սահմանել և համեմատել դրանք, 2.վերլուծել հաղորդակցման մեխանիզմները հոգեբանական գիտելիքի դիտանկյունից, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ձևավորել և գնահատել հաղորդակցման ռազմավարություններ, 2.հոգեբանական մեթոդաբանությամբ վերլուծել և գնահատել ռիսկային պայմաններում իրագործվող հաղորդակցումը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. դասընթացը հնարավորություն է տալիս ստանալ ընդհանրական գիտելիքներ արդյունավետ կառավարչական և կազմակերպպական գործունեության իրականացման համար: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին, ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. խմբային աշխատանք՝քննարկում, 3. ինքնուրույն աշխատանք։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները ստուգարք. ստուգարքը անցկացվում է նախօրոք տրված հարցաշարով՝ բանավոր ներկայացման հիման վրա: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Գրիգորյան Ա. Մարքեթինգը տնտեսության կառավարման համակարգում, Երևան, 2007 թ. Կառավարման հոգեբանություն/ կազմ. Սեդրակյան Ս., Եդիգարյան Վ., Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան,2004 Կառավարման հոգեբանության մի քանի հարցեր/ կազմ. Սահակյան, Ուսումնական ուղեցույց, Երևան, 2015 Аминов, И.И. Психология делового общения: Учебник / И.И. Аминов. - М.: Юнити, 2018. - 270 c. Берн, Э. Игры, в которые играют люди. Психология человеческих взаимоотношений. Люди, которые играют в игры, Л.,2012. Волков, Б.С. Психология педагогического общения: Учебник для бакалавров / Б.С. Волков, Н.В. Волкова, Е.А. Орлова. - Люберцы: Юрайт, 2016. - 335 c. Ильин, Е.П. Психология общения и межличностных отношений / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2013. - 576 c. Измайлова М. А. Деловое общение: Учебное пособие / М. А. Измай- лова. - 4-е изд. - М.: Издательско-торговая корпорация. «Дашков и К°», 2011. - 252 c. Райгородский Д.Я. Психология менеджмента. Учебное посбие. Самара: Изд.дом «Бахран-М», 2005.-768с. 0. Шеламова, Г.М. Деловая культура и психология общения: Учебник / Г.М. Шеламова. - М.: Academia, 2018. - 256 c. S. Shyam Sundar ., (2015), The Handbook of the Psychology of Communication Technology. The Business Communication Handbook Judith Dwyer 9th Edition//https://pdfgoal.com/downloads/the_business_communication_handbook_judit… The Handbook of Communication. By Owen Hargie. Skills//: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Բաժին 1՝ Արդյունավետ հաղորդակցում, հիմնական առանձնահատկությունները: Բաժինը ներառում է հաղորդակցում հասկացության սահմանումը և վերլուծությունը սոցիալական հոգեբանության դիտանկյունից: Հաղորդակցումը քննարկվում է հոգեբանական դասական և ժամանակակից տեսությունների համատեքստում: Դիտարկվում են արդյունավետ հաղորդակցման հիմնական առանձնահատկությունները, օրինաչափությունները, մեխանիզմները: Բաժին 2՝ Միջանձնային ընկալումը հաղորդակցման գործընթացում: Բաժինը ներառում է սոցիալական պերցեպցիայի հիմնական օրինաչափություններն ու մեխանիզմները: Քննարկվում են ընկալման կարծրատիպերը և դրանց տեսակները, կարծրատիպային էֆեկտները: Ատրակցիայի և ատրիբուցիայի երևույթները դիտարկվում են հաղորդակցման համատեքստում: Բաժին 3՝ Հաղորդակցումը սոցիալական տարբեր ոլորտներում: Բաժինը ներառում է իմացության և հմտությունների ձևավորումը գործարար հաղորդակցման հիմնական օրինաչափությունների մասին: Վերբալ և ոչ վերբալ գործարար հաղորդակցում, գործարար իմիջ, գործարար էթիկա, բանակցությունների վարման առանձնահատկությունները: Բաժին 4՝ Հեռավար հաղորդակցման առանձնահատկությունները և միտումները, հմտությունների դրսևորման ձևերը։ Բաժինը ներառում է հեռավար հաղորդակցման սահմանումը, ժամանակակաից ձևերի նկարագրությունը։

Մասնագիտական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը	Պարտադիր դասընթացի անվանումը	Կրեդիտներ
0107	Ֆինանսական մաթեմատիկա	9
4-րդ 90 ժամ 6 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ13 1. Դասընթացի նպատակ · ծանոթացնել փողի ժամանակային արժեքին, տալ նախնական գիտելիքներ դրամական հոսքերի վերլուծության, եկամտաբերության հաշվարկի, կապիտալի բյուջետավորման եղանակների և վարկերի մնացորդի հաշվարկման մեթոդների վերաբերյալ, · ներկայացնել ֆինանսական շուկայի հիմնական գործիքները, դրանց օգտագործումն ու գնի հաշվարկումը, ներկայացնել պորտֆելային տեսության հիմնական գաղափարները: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրելու փողի կուտակման տարբեր եղանակները, համեմատելու դրանք, 2. կատարելու դրամական հոսքերի վերլուծություն, 3. կազմելու վարկերի մարման գրաֆիկներ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. հաշվելու մեկ ներդրման և դրամական հոսքերի, մասնավորապես՝ անուիտետների, ժամանակային արժեքները, 2. կատարելու վարկերի մնացորդի հաշվարկներ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. վելուծելու բնագավառին առնչվող տարբեր փաստեր և կատարելու եզրահանգումներ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ծանոթացնել փողի ժամանակային արժեքին, տալ նախնական գիտելիքներ դրամական հոսքերի վերլուծության, եկամտաբերության հաշվարկի, կապիտալի բյուջետավորման եղանակների և վարկերի մնացորդի հաշվարկման մեթոդների վերաբերյալ, · ներկայացնել ֆինանսական շուկայի հիմնական գործիքները, դրանց օգտագործումն ու գնի հաշվարկումը, ներկայացնել պորտֆելային տեսության հիմնական գաղափարները: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ և գործնական պարապմունքներ, 2. գրականության ընթերցում և հանձնարարված ինքնուրույն աշխատանքների կատարում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են ՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. S. Garrett. An Introduction to the Mathematics of Finance: A Deterministic Approach. Elsevier Science, 2013, Stephen G. Kellison. The Theory of Interest. Irwin, 1991, D.G. Luenberger. Investment Science. Oxford University Press, 2009, M. Choudhry. Fixed-Income Securities and Derivatives Handbook. Bloomberg Financial. Wiley, 2010։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · the elements of interest rate theory. simple, complex, constant interest accumulation and discounting, · the elements of the theory of annuities, · loan repayment schemes and balance calculation methods, · analysis of cash flows and evaluation of investment projects, · determining the profitability of funds, · bonds, their classification, price and risk calculation, · stocks, their classification, discounted dividend model of price calculation, stock market indices, · mean-variance portfolio theory, . derivative financial instruments.
0107	Տնտեսաչափություն-2	6
7-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ21 1. Դասընթացի նպատակ ● զարգացնել ուսանողների մասնագիտական կարողությունները տնտեսաչափության բնագավառում, ● զարգացնել ուսանողների հմտությունները ժամանակակից էկոնոմետրիկ մեթոդները սոցիալական գիտությունների պրակտիկայում կիրառելու համար, ուսանողներին ունակ դարձնել օգտագործելու էկոնոմետրիկ վերլուծության մեթոդները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. գնահատել տնտեսագիտական մոդելներ, 2. գնահատել մակրոտնտեսական, միկրոտնտեսական, ֆինանսական և բինարային ցուցանիշների միջև քանակական կախվածությունը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. քանակապես գնահատել տնտեսական երևույթները, 2. թեստավորել տնտեսագիտության տարբեր տեսություններ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ներկայացնել գիտահետազոտական աշխատանքների արդյունքները, կիրառել ստացված արդյունքները, 2. վերլուծել արդի խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման հնարավորությունները։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● զարգացնել ուսանողների մասնագիտական կարողությունները տնտեսաչափության բնագավառում, ● զարգացնել ուսանողների հմտությունները ժամանակակից էկոնոմետրիկ մեթոդները սոցիալական գիտությունների պրակտիկայում կիրառելու համար, ուսանողներին ունակ դարձնել օգտագործելու էկոնոմետրիկ վերլուծության մեթոդները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, գործնական և սեմինար պարապմունքներ, 2. խնդիրների լուծում համակարգչով, գիտական քննարկումներ, 3. ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննություններից մեկը գրավոր է, մյուսը՝ հետազոտական աշխատանք՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Wooldridge J.M., Introductory Econometrics, A Modern Approach, 5-th edition, 2012, 2. Stock J., Watson M., Introduction to Econometrics, 2015, Магнус Я.Р., Катышев П.К., Пересецкий А.А., Эконометрика, 2005։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Introduction. Multiple Regression Analysis with qualitative information, dummy variables. · Consequences of Heteroskedasticity for OLS. · WLS and FGLS models. · Endogenous explanatory variables. · Instrumental Variables. · Two stage least square estimation. · Linear Probability model, Logit and Probit models. . Simultaneous Equations Models.
0112	Հաշվման մեթոդներ	6
8-րդ 60 ժամ 12 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0112/Բ24 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողներին ծանոթացնել հանրահաշվական հավասարումների և գծային հավասարում-ների համակարգերի մոտավոր լուծումների, թվային ինտեգրման, բազմանդամային ինտերպոլյացիայի հիմնական գաղափարներին: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կառուցել տարբեր մեծությունների մոտավոր հաշվման ալգորիթմներ, 2. գնահատելու մոտարկման տեսական սխալանքը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կառուցել ինտերպոլացիոն բազմանդամը, 2. կիրառել կիսման, Նյուտոնի, հատողների մեթոդները ոչ գծային հավասարումների լուծման մոտարկման համար, 3. մոտարկել որոշյալ ինտեգրալներ՝ քառակուսեցման տարբեր բանաձևերով, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. աշխատել տվյալների մեծ բազաների հետ, դրանց օգնությամբ իրականացնել ազդեցությունների գնահատումներ, վերլուծություններ և կանխատեսումներ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողներին ծանոթացնել հանրահաշվական հավասարումների և գծային հավասարում-ների համակարգերի մոտավոր լուծումների, թվային ինտեգրման, բազմանդամային ինտերպոլյացիայի հիմնական գաղափարներին: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, գործնական պարապմունքներ, աշխատանք համակարգչային լսարանում, 2. գրականության ընթերցում և հանձնարարված ինքնուրույն աշխատանքների կատարում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով (20%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 6 միաավոր առավելագույն արժեքով (30%), մասնակցությունը՝ 1 միավոր առավելագույն արժեքով (5%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Ward Cheney, David Kincaid, Numerical Mathematics and Computing, 6th Edition, Cengage Learning, 2007, Alfio Quarteroni, Fausto Saleri, Paola Gervasio, Scientific Computing with MATLAB and Octave, 4th Edition, Texts in Computational Science and Engineering, Springer Science & Business Media, 2014, Cleve Moler, Numerical Computing with MATLAB : Revised Reprint, SIAM, 2010։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · interpolation, · numerical solution of nonlinear equations, · digital integration (squaring), . numerical solution of the system of linear equations.
0107	Ֆինանսական ռիսկերի կառավարում	6
6-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ22 1. Դասընթացի նպատակ ● ներկայացնել եկամտաբերության կորերի գաղափարը և վերջիններիս տեսքը բացատրող հիմնական տեսությունները, ● ներկայացնել ֆինանսական ռիսկերի գնահատման ժամանակակից քանակական մեթոդները, ներկայացնել ռիսկերի գնահատման մեթոդների կիրառության շրջանակները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու շուկայական, վարկային, գործառնական և իրացվելիության ռիսկերի առանձնահատկությունները, 2. պարզաբանելու ռիսկերի գնահատման որոշ չափեր (VaR, սպասելի և անսպասելի կորուստ և այլն), 3. լուսաբանելու սթրես թեստավորման մոտեցումներն ու մեթոդները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. գնահատելու շուկայական ռիսկը VaR մեթոդով, էմպիրիկ և նորմալ բաշխման ենթադրությունների հիման վրա, 2. գնահատելու վարկային ռիսկի մեծությունը, այն է՝ սպասելի և անսպասելի կորուստների մեծությունները և վարկային VaR-ը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից և ակադեմիական հոդվածներից։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ներկայացնել եկամտաբերության կորերի գաղափարը և վերջիններիս տեսքը բացատրող հիմնական տեսությունները, ● ներկայացնել ֆինանսական ռիսկերի գնահատման ժամանակակից քանակական մեթոդները, ներկայացնել ռիսկերի գնահատման մեթոդների կիրառության շրջանակները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, որին ակնկալվում է ուսանողների ակտիվ ներգրավածությունը տարբեր հարցերի քննարկումներին, 2. գործնական աշխատանք, որի ընթացում ուսանողները յուրացնում են քանակական մեթոդների գործնական կիրառության նրբությունները։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննություններից մեկը գրավոր է, մյուսը՝ հետազոտական աշխատանք՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Alexander, C. and Sheedy, E., “The professional risk managers' handbook: a comprehensive guide to current theory and best practice”, PRIMA risk management series, 2004, Jorion, P., “Value at Risk: The New Benchmark for Managing Financial Risk”, 3rd Edition, McGraw Hill, 2006, Leo, S., “Risk management: A review”, The research foundation of CFA institute, 2009, Bluhm, Ch., Overbeck, L., and Wagner, Ch., “Introduction to Credit Risk Modeling”, Second Edition, Chapman and Hall/CRC Financial Mathematics Series, 2010. 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Introduction . Monetary and non-element risks measures · Basic theories explaining the structure of yield curve · Definition of market risk and some assessment methods · Credit risk definition and some assessment methods · Operational risk definition and some assessment methods · Liquidity risk definition and its assessment methods . The necessity and implementation methods of stress testing, evaluation of the cost of fund transfers
0107	Տնտեսաչափություն-1	6
6-րդ 90 ժամ 6 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ27 1. Դասընթացի նպատակ · զարգացնել ուսանողների մասնագիտական կարողությունները, · զարգացնել ուսանողների հմտությունները ժամանակակից էկոնոմետրիկ մեթոդները սոցիալական գիտությունների պրակտիկայում կիրառելու համար, ուսանողներին ունակ դարձնել գնահատելու տնտեսագիտական մոդելները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել վարկածներ և ձևակերպել մաթեմատիկական մոդելը, 2. գնահատել էկոնոմետրիկ մոդելները քաղաքականության վերլուծության նպատակներով, 3. նկարագրել մաթեմատիկական և էկոնոմետրիկ մոդելների միջև փոխկապվածությունը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. գնահատել մակրոտնտեսական, միկրոտնտեսական, ֆինանսական և բինարային ցուցանիշների միջև քանակական կախվածությունները, 2. քանակապես գնահատել տնտեսական երևույթները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ներկայացնել գիտահետազոտական աշխատանքների արդյունքները, կիրառել ստացած արդյունքները։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · զարգացնել ուսանողների մասնագիտական կարողությունները, · զարգացնել ուսանողների հմտությունները ժամանակակից էկոնոմետրիկ մեթոդները սոցիալական գիտությունների պրակտիկայում կիրառելու համար, ուսանողներին ունակ դարձնել գնահատելու տնտեսագիտական մոդելները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, գործնական և սեմինար պարապմունքներ, 2. խնդիրների լուծում համակարգչով, գիտական քննարկումներ, 3. ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննություններից մեկը գրավոր է, մյուսը՝ հետազոտական աշխատանք՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Wooldridge J.M., Introductory Econometrics, A Modern Approach, 5-th edition, 2012, 2. Stock J., Watson M., Introduction to Econometrics, 2015, Магнус Я.Р., Катышев П.К., Пересецкий А.А., Эконометрика, 2005։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Introduction. The nature of Econometrics and Economic Data. · The Simple Regression models. Deriving the Ordinary Least Squares Estimates. · Properties of OLS on any Sample of Data. · Multiple Regression Analysis. Sampling Distributions of the OLS estimators, testing hypotheses. · OLS Asymptotics, Consistency. Asymptotic Normality and Large Sample Inference. . Effects of Data Scaling on OLS Statistics.
0107	Ակտուարական մաթեմատիկա-2	9
6-րդ 90 ժամ 6 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ20 1. Դասընթացի նպատակ ● կյանքի տևողության բնութագրիչներին և մահացության աղյուսակների կառուցման սկզբունքներին, ● կյանքի ապահովագրության և կենսաթոշակային համակարգում առկա մոդելներին, կյանքի (պայմանական) անուիտետների տեսակներին։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել կյանքի տևողությունը որպես պատահական մեծություն՝սահմանելով դրա հավանականային բութագրիչները (հավանականային բաշխման և խտության ֆունկցիաները, մաթեմատիկական սպասումը և դիսպերսիան), 2. տարբերել կյանքի տևողությունը, կյանքի մնացորդային տևողությունը և կյանքի կլորացված տևողությունը, 3. նկարագրել կյանքի ապահովագրության մոդելները և պայմանական անուիտետների տեսակները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կառուցել մահացության աղյուսակներ, 2. հաշվել ապահովագրավճար կյանքի կարճաժամկետ ապահովագրության համար, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● կյանքի տևողության բնութագրիչներին և մահացության աղյուսակների կառուցման սկզբունքներին, ● կյանքի ապահովագրության և կենսաթոշակային համակարգում առկա մոդելներին, կյանքի (պայմանական) անուիտետների տեսակներին։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. խնդիրների լուծում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննություններից մեկը գրավոր է, մյուսը՝ հետազոտական աշխատանք՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ինքնուրույն աշխատանքը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%)։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Фалин Г.И. “Математические основы теории страхования жизни и пенсионных схем”, Москва, 2007, Фалин Г.И., Фалин А.И. “Актуарная математика в задачах”, Физматлит, Москва 2003, Dickson David C.M. “Actuarial Mathematics of life contingent risks”, Cambrige University Press, 2009, Бауэрс, Н. и др. ”Актуарная Математика”, Москва, 2001։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ ·Lifetime as a random variable, ·Remaining life span, ·Curtate lifetime, ·Mortality tables, ·Short-term life insurance models, ·Life insurance models, . Conditional (life) annuities.
0107	Որոշումների կայացման տեսություն	6
5-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ19 1. Դասընթացի նպատակ ● ուսանողներին ծանոթացնել որոշումների կայացման հիմունքներին`տարբեր իրավիճակներում դրանց ճիշտ կիրառման նպատակով, ● ծանոթացնել որոշումների կայացման մաթեմատիկական մեթոդներին` կապված մարդու և կոլեկտիվի նպատակաուղղված գործունեության հետ, իրականացնել հիմնախնդիրների վերլուծություն և կայացնել օպտիմալ որոշում։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. վերլուծել իրավիճակներ և ձևակերպել խնդիր, 2. կիրառել որոշումների կայացման հիմնական մաթեմատիկական սկզբունքները և օգտագործել որոշումների կայացման դասական և ածանցյալ չափանիշները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1.կայացնել որոշումներ ինչպես կառավարման այնպես էլ վերլուծության և կանխատեսման նպատակներով, 2. պայմանավորված իրավիճակով իրականացնել փորձաքննություն, 3. ձևավորել գործիքների լավագույն կազմով օպտիմալ պորտֆելներ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. վերլուծելու տարբեր իրավիճակները, առաջադրելու խնդիրը, նպատակին հասնելու այլընտրանքային տարբերակները և ընտրելու դրանցից լավագույնը։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ուսանողներին ծանոթացնել որոշումների կայացման հիմունքներին`տարբեր իրավիճակներում դրանց ճիշտ կիրառման նպատակով, ● ծանոթացնել որոշումների կայացման մաթեմատիկական մեթոդներին` կապված մարդու և կոլեկտիվի նպատակաուղղված գործունեության հետ, իրականացնել հիմնախնդիրների վերլուծություն և կայացնել օպտիմալ որոշում։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Բալասանյան Ս. Շ. Համակարգերի մոդելավորում, ուսումնական ձեռնարկ - Եր. 2010, Акулич И.Л. Математическое программирование в примерах и задачах - 2011, Бешелев Гурвич. Математико-статистические методы экспертных оценок М: 1980։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ . basic concepts and definitions of decision-making; . determining the utility in decision-making problems; . expert assessment methods; . the basic formal structure of decision-making; . evaluation functions; . classic decision-making criteria; . derivative decision-making criteria; . methods of choosing the best composition of criteria and factors and development of mathematical model; . decision-making under certainty; . decision-making under uncertainty; . decision-making under risk; . risk management decision-making algorithm; . decision-making in partial uncertainty; . decision-making through Simplex Method.
0105	Կիրառական վիճակագրություն	6
5-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0105/Բ 18 1. Դասընթացի նպատակ · ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդներին, · սովորեցնել ուսանողներին ինչպես կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, տալ ուսանողներին գաղափարներ կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների վերաբերյալ: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ձևակերպելու վիճակագրական խնդիրներ, 2. դիտարկելու տարբեր վիճակագրական մոդելներ և գնահատել դրանց անհայտ պարամետրերը, 3. ստուգելու պարզ և բարդ վիճակագրական վարկածներ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. օգտագործելու համապատասխան հայտանիշներն առաջարկված խնդիրները լուծելու համար, 2. վերլուծելով առկա տվյալները կատարել վիճակագրական հետևություններ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. վերլուծելով առաջարկված վիճակագրական տվյալները՝ ստեղծագործաբար կիրառել ստացված գիտելիքները: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդներին, · սովորեցնել ուսանողներին ինչպես կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, տալ ուսանողներին գաղափարներ կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների վերաբերյալ: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. գործնական պարապմունքների անցկացում, 3. սեմինարների անցկացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Գասպարյան Կ. Վ., <<Տեսական և կիրառական վիճակագրության հիմունքներ>>, մաս 1, “Գիտություն’’ հրատ., Երևան,2015, Ивченко Г. И., Медведев Ю. И., “Математическая статистика’’, кн. дом “ Либроком’’, М., 2014, Gibbons J. D., Chakraborti S., “Nonparametric Statistical Inference’’, Marcel Dekker inc., 2003։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · descriptive statistics, · ideas from the theory of distributions: some discrete and absolutely continuous distributions, · point assessments: characteristics, assessment methods, · interval grades, · hypothesis testing - necessary ideas. Neumann - Pearson's index and its applications, . hypothesis testing. Nonparametric methods: indicators of agreement and homogeneity.
0107	Ակտուարական մաթեմատիկա-1	9
5-րդ 90 ժամ 6 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ17 1. Դասընթացի նպատակ · ապահովագրության ընդհանուր սկզբունքներին, վերաապահովագրության ձևերին և տեսակներին · ասպահովագրավճարի հաշվարկման սկզբունքներին, Բոնուս-մալուս համակարգերին, ապահովագրական պահուստների հաշվարկման կանխատեսումային և վիճակագրական մեթոդներին։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել կյանքի և ոչ կյանքի ապահովագրության սկզբունքները և կիրառության շրջանակը, 2. նկարագրել ապահովագրական պահուստների հաշվարկման սկզբունքները, 3. կառուցել ապահովագրական պահուստների հաշվարկման կանխատեսումային մոդելներ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. հաշվել ապահովագրական պահուստների մեծությունները, 2. առկա տվյալների հիման վրա հաշվել բրուտտո և նետտո ապահովագրավճարների մեծությունները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1.կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ապահովագրության ընդհանուր սկզբունքներին, վերաապահովագրության ձևերին և տեսակներին · ասպահովագրավճարի հաշվարկման սկզբունքներին, Բոնուս-մալուս համակարգերին, ապահովագրական պահուստների հաշվարկման կանխատեսումային և վիճակագրական մեթոդներին։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. խնդիրների լուծում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ինքնուրույն աշխատանք՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Claims Reserving Manual V1- Faculty and Institute of Actuaries, Claims Reserving Manual V2- Faculty and Institute of Actuaries, General Insurance Mathematics, Modul V- Actuarial training program in Armenia, Society of Actuaries, UK, Кутуков В.Б.- "Основы финансовой и страховой математики", Изд. Дело, Москва 1998, <<Տեխնիկական պահուստների տեսակները, դրանց ձևավորման կարգը>>, Lemaire J.-“Bonus-Malus Systems in Automobile Insurance”, Springer Science+Business Media, New-York, 1995, https://www.appa.am/index.php?al=bonus_malus, Զայիմցյան Հ.-<<Ապահովագրական գործ>>, Գործնական և սեմինար պարապմունքների մեթոդական ցուցումներ, Զանգակ հրատ., Երևան, 2015 Архипов А.П., Адонин А.С.- "Страховое дело", ISBN 978-5-374-00043-6, Москва 2008: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Net and gross insurance premiums. · Franchise and liability limit, · Bonus-malus systems, · Non-life insurance reserves · The classes of distributions for the number and severity of claims · Characteristics of aggregate loss random variable . Nature and types of reinsurance.
0107	Միկրոտնտեսագիտություն	6
4-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ16 1. Դասընթացի նպատակ · ներկայացնել միկրոտնտեսագիտության հասկացություններն ու օրինաչափությունները, · ծանոթացնել սպառողների և ֆիրմաների վարքի մոդելավորման սկզբունքներին, ներկայացնել ընդհանուր հավասարակշռության և Պարետո օպտիմալության սկզբունքները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրելու սպառողի և արտադրողի վարքի մոդելավորման հիմնական սկզբունքները՝ օգտակարության մաքսիմալացման, սպառողական ծախսերի մինիմալացման, շահույթի մաքսիմալացման ու ծախքերի մինիմալացման հիման վրա, 2. ներկայացնելու ընդհանուր հավասարակշռության և Պարետոյի արդյունավետության սկզբունքները, 3. լուսաբանելու խաղային իրավիճակները, Նեշի հավասարակշռություևը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կառուցելու էկոնոմետրիկական մոդելներ՝ հիմնվելով միկրոտնտեսագիտական տեսությունների վրա, 2. կիրառելու ստացած գիտելիքները՝ սպառողների, մրցակցային ֆիրմաների, մոնոպոլիաների և օլիգոպոլիաների գործունեության վերլուծության նպատակով, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1.աշխատել տվյալների մեծ բազաների հետ, դրանց օգնությամբ իրականացնել ազդեցությունների գնահատումներ, վերլուծություններ և կանխատեսումներ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ներկայացնել միկրոտնտեսագիտության հասկացություններն ու օրինաչափությունները, · ծանոթացնել սպառողների և ֆիրմաների վարքի մոդելավորման սկզբունքներին, ներկայացնել ընդհանուր հավասարակշռության և Պարետո օպտիմալության սկզբունքները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Hal Varian “ Intermediate Microeconomics”, W.W. Norton & Company, 2014, W.Nicholson , C. Snyder “Intermediate Microeconomics and its Applications”, Cengage Learning, 2014, R. Pindyck, D. Rubinfeld “Microeconomics” Pearson Education Limited, 2012։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Budget constraints, preferences, axiomatic system · Utility function, demand for goods, optimal choice · The revealed preference approach · Slutsky equation, substitution and income effects according to Hicks and Slutsky, their applications · Intertemporal choice, uncertainties, expected utility function · Technologies, cost minimization and profit maximization, cost function, firm and industry supply · Imperfect competition, monopoly, oligopoly, their models and solutions · Game theory, Nash equilibrium . Externalities, asymmetric information.
0105	Հավանականությունների տեսություն-2	6
4-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0105/Բ15 1. Դասընթացի նպատակ ● ծանոթացնել հավանականությունների տեսության հիմնական մեթոդներին, ● սովորեցնել ինչպես կիրառել հավանականությունների տեսության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, ● ձևավորել հավանականային մտածելակերպը, որը կօգնի ուսանողներին կառուցել հավանականային մոդելներ, որոնք նկարագրում են տվյալ պատահական երևույթը: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել տարբեր տիպի հավանականային մոդելներ՝ տեսական գիտելիքների հիման վրա, 2. ներկայացնել տարբեր տիպի բաշխումների կիրառումը հավանականային մոդելների կառուցման ժամանակ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. օգտագործել համապատասխան հավանականային մոդելներ առաջարկված խնդիրները լուծելու համար, 2. վերլուծելով առկա տվյալները՝ օգտագործել մեծ թվերի օրենքը, 3. արդյունավետ օգտագործել կենտրոնական սահմանային թեորեմը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. վերլուծելով ֆինանսական մաթեմատիկայի խնդիրը ստեղծագործաբար կիրառել հավանականային եղանակներ:. 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ծանոթացնել հավանականությունների տեսության հիմնական մեթոդներին, ● սովորեցնել ինչպես կիրառել հավանականությունների տեսության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, ● ձևավորել հավանականային մտածելակերպը, որը կօգնի ուսանողներին կառուցել հավանականային մոդելներ, որոնք նկարագրում են տվյալ պատահական երևույթը: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. գործնական պարապմունքների անցկացում, 3. սեմինարների անցկացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 2 միավոր առավելագույն արժեքով (10%), ինքնուրույն աշխատանք՝ 2 միավոր առավելագույն արժեքով (10%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր ՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Ширяев А.Н., Вероятность, М. , ''Наука'', 2004, Ահարոնյան Ն. Գ., Իսրաելյան Ե. Ռ., Հավանականությունների տեսության խնդրագիրք, , ԵՊՀ-ի հրատ., 2016, Sheldon M. Ross, A first course in Probability, fifth edition, Prentice Hall, New Jersey,1998, Jesper Rydén and Igor Rychlik, Probability and Risk Analysis, Springer, Berlin, 2006, Matthew J. Hassett and Donald G. Stewart, Probability for risk Management, 2nd edition, ACTEX Publications, Winsted, Connecticut, 2006, Svetlozar T. Rachev, Marcus Höchstötter, Frank J. Fabozzi, and Sergio M. Focardi, Probability and Statistics for Finance, Wiley, 2010։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · characteristic function of a random variable, · types of congruence of sequences of random variables, · Chebyshev inequalities, · the law of large numbers, · central limit theorems, · conventional expectations, martingales, · discrete Markov chains. Basic ideas, classification of states, . solidarity theorem, ergodic Markov chains, stationary distribution.
0107	Մակրոտնտեսագիտություն	3
4-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ14 1. Դասընթացի նպատակ ● ծանոթացնել ազգային հաշիվների համակարգին, ներկայացնել ամբողջական պահանջարկի հիմնական բաղադրիչները, ● լուսաբանել ամբողջական պահանջարկի և ամբողջական առաջարկի մոդելը, պարզաբանել փողի պահանջարկի և աոաջարկի հիմնական որոշիչները, ներկայացնել երկարաժամկետ տնտեսական աճի հիմնական գործոնները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու ամբողջական առաջարկի դասական և քեյնսյան տեսությունները, 2. լուսաբանելու ամբողջական պահանջաևկի բաղադրիչների՝ սպառման, ներդրումների, զուտ արտահանման հիմնական որոշիչները, 3. բնորոշելու երկարաժամկետ տնտեսական աճի հիմնական գործոնները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. վերլուծելու մակրոտնտեսական քաղաքականության հետևանքները IS-LM, AS-AD մոդելների միջոցով, 2. կառուցելու էկոնոմետրիկական մոդելներ՝ հիմնվելով մակրոտնտեսագիտական տեսությունների վրա, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. աշխատել տվյալների մեծ բազաների հետ, դրանց օգնությամբ իրականացնել ազդեցությունների գնահատումներ, վերլուծություններ և կանխատեսումներ։. 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ծանոթացնել ազգային հաշիվների համակարգին, ներկայացնել ամբողջական պահանջարկի հիմնական բաղադրիչները, ● լուսաբանել ամբողջական պահանջարկի և ամբողջական առաջարկի մոդելը, պարզաբանել փողի պահանջարկի և աոաջարկի հիմնական որոշիչները, ներկայացնել երկարաժամկետ տնտեսական աճի հիմնական գործոնները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ինքնուրույն աշխատանքը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. միջժամանակային բյուջետային սահմանափակումը, կենսացիկլի հիպոթեզը, ներդրումների տեսությունները, աքսելերատորի մոդելը, Թոբինի q-ն, կառավարության բյուջետային սահմանափակումը, ռիկարդյան համարժեքությունը, ընթացիկ հաշիվը և միջազգային առևտուրը, փողի տնտեսագիտություն, մակրոտնտեսական քաղաքականությունը և թողարկումը փակ և բաց տնտեսություններում, Մանդել-Ֆլեմինգի մոդելը, գործազրկության տեսությունները և ինֆլյացիան, երկարաժամկետ տնտեսական աճի տեսությունները։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Introduction. Basic concepts of macroeconomics. · The labor market. · Aggregate supply and aggregate demand, expectations and aggregate supply. · Consumption and savings, intertemporal budget constraint, life cycle hypothesis. · Investment, investment theories, accelerator model, Tobin's q. · The public sector: the State budget and the current account. · Current account and international trade. The Ricardian equivalent. · Money supply and demand. Nominal and real exchange rates. · General economic equilibrium. · Macroeconomic policy and problems in a closed and open economy, the Mandell-Fleming model. · Inflation, unemployment, business cycles. · Theories of long-term economic growth. Solow's Economic Growth Model. The Harrod-Domar . Economic Growth Model.
0102	Մաթեմատիկական անալիզ-1	9
1-ին 90 ժամ 6 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0102/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ● ուսանողներին ծանոթացնել մաթեմատիկական անալիզի հիմունքներին, ● ներկայացնել տեսության արդի մեթոդները, ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու մաթեմատիկական անալիզի հիմնական գաղափարները՝ հաջորդականության և ֆունկցիայի սահմանների, անընդհատ ֆունկցիաների հիմնական հասկացությունները, գաղափարները և հատկությունները, 2. ներկայացնելու ֆունկցիայի ածանցյալի, դիֆերենցելի ֆունկցիաների հիմնական հասկացությունները, գաղափարները և հատկությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. հաշվելու հաջորդականության և ֆունկցիայի սահմանները, 2. հետազոտելու ֆունկցիայի անընդհատությունը, խզման կետերի բնույթը, 3. հաշվելու ֆունկցիայի ածանցյալ, հետազոտելու ֆունկցիայի դիֆերենցելիությունը, հետազոտելու ֆունկցիայի վարքը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառելու ֆունկցիաների հետազոտման մեթոդները մասնագիտական խնդիրներում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ուսանողներին ծանոթացնել մաթեմատիկական անալիզի հիմունքներին, ● ներկայացնել տեսության արդի մեթոդները, ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով(40%) , ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Վ. Մուսոյան, Մաթեմատիկական անալիզ, Մաս 1,2, Զանգակ, Երևան, 2009, 2012, Գ.Մ. Ֆիխտենգոլց, Մաթեմատիկական անալիզի հիմունքներ, հ. 1,2, Երևան, 1970, Л.Д. Кудрявцев, Курс математического анализа, т. 1,2,3, М. 2004, В.А. Ильин, В.А. Садовничий. Б.Х. Сендов, Математический анализ, ч. 1,2, МГУ, 2007, L.D. Hoffmann, G.L. Bradley, Calculus for Business, Economics & the Social & Life Sciences, 10th Edition, N.Y., 2010, S. Calaway, D. Hoffman, D. Lippman, Business Calculus, USA, 2013։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ sequence limit, limit and continuity of the function of a single variable, monotonic functions derivative and differential of function of a single variable, properties of differentiable functions.
0107	Ֆինանսների տեսություն	6
3-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ12 1. Դասընթացի նպատակ ուսումնասիրել ֆինանսական հաշվարկների հիմնական մեթոդները, որոնք օգտագործվում են դրամական հոսքերի կամ վճարների վերլուծության, ներդրումային ծրագրերի արդյունավետության գնահատման ժամանակ, ուսումնասիրել ֆինանսական շուկայում շրջանառվող արժեթղթերի արժեքի և եկամտաբերության հաշվարկի համար օգտագործվող հիմնական մոդելները և մեթոդները 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. բնութագրել ֆինանսական համակարգը՝ ֆինանսական շուկաները և դրանում շրջանառվող արժեթղթերի տեսակները, 2. ներկայացնել ժամանակակից ֆինանսական ոլորտի գլոբալ և լոկալ հիմնախնդիրները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. իրականացնել տարբեր տեսակի վարկերի համեմատական վերլուծություն և կազմել մարման աղյուսակներ վարկերի համար, 2. կիրառել տարատեսակ ֆինանսական գործիքներ, գործնականում մասնակցել ներդրումային և բիզնես գործընթացների իրականացմանը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառել ստացած հմտությունները անձնական կյանքում՝ առևտրային բանկերի հետ առնչվելիս և ֆինանսական բնույթի գործարքներ իրականացնելիս։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսումնասիրել ֆինանսական հաշվարկների հիմնական մեթոդները, որոնք օգտագործվում են դրամական հոսքերի կամ վճարների վերլուծության, ներդրումային ծրագրերի արդյունավետության գնահատման ժամանակ, ուսումնասիրել ֆինանսական շուկայում շրջանառվող արժեթղթերի արժեքի և եկամտաբերության հաշվարկի համար օգտագործվող հիմնական մոդելները և մեթոդները 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. գործնական պարապմունքներ, 3. ինքնուրույն աշխատանք, 4. նախադեպերի վերլուծություն։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով (20%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Исакова Н. Ю “Финансы”, Екатеринбург 2019, Հ. Գ. Մնացականյան, Գ. է. Սահակյան, Ֆինանսների կառավարման հիմունքներ, ուսումնամեթոդական ձեռնարկ, 2016, 126 էջ, Ronlad W. Melicher, Edgar A. Norton, Introduction to Finance։ Markets, Investments, and Financial Management, 16th Edition, Principles of corporate finance / Richard A. Brealey, Stewart C. Myers, Franklin Allen., 10th edition, William R Lasher, Practical Financial Management, South Western, 2011, Брейли Р., Майерс С. Принципы корпоративных финансов, M.2011, Stephen A. Ross, Rndolpn W. Westerfield and Jaffrey F. Jaffe, Corporate Finance, 5 Edition, Irwin McGraw-Hill, 2012, Бригхем Ю. Финансовый менеджмент, П, 2009, Шарп У. “Инвестиции» Инра М, 2001, 0. Боди Э, Мертон Р. “Финансы”, М, 2007, Стоянова Е. С. Финансовый менеджмент: теория и практика, 2010г., 656 стр., F. Mishkin, S. Eakins “Financial Markets and Institutions”, Pearson Education Limited, 2014, ՀՀ օրենսդրություն՝ www.arlis.am , www.cba.am : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Theory and development of finance · Mathematical foundations of financial management · Methods for the repayment of various types of loans and obligations · Securities market: main idea and classification · Securities: economic essence and legal definition · Capital budgeting techniques and process: cost and structure of capital · Evaluation of investment projects: net present value theory and alternative methods · Risk and return: Markowitz's theory · Risk and return: portfolio analysis . Corporate finance
0112	Ծրագրավորում (Python)	3
3-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0112/Բ11 1. Դասընթացի նպատակ ծանոթացնել Python ծրագրավորման լեզվին: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. օգտագործել Python լեզուն՝ մասնագիտական և այլ բնագավառի խնդիրների լուծման համար, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կազմել գրագետ ալգորիթմներ և ծրագրեր խնդիրների լուծման համար, 2. օգտագործել Python լեզվի տարբեր մասնագիտացված փաթեթներ՝ թվային հաշվարկների, տվյալների մշակման ու պատկերման (visualization) համար, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. աշխատել տվյալների մեծ բազաների հետ, դրանց օգնությամբ իրականացնել ազդեցությունների գնահատումներ, վերլուծություններ և կանխատեսումներ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ծանոթացնել Python ծրագրավորման լեզվին: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1.դասախոսություն, 2.գործնական և սեմինար պարապմունքներ, 3. ինքնուրույն աշխատանք 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), մասնակցությունը՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. David Beazley, Brian K. Jones, Python Cookbook, Third edition, O'Reilly Media, 2013 Zed Shaw, Learn Python 3 the Hard Way, Addison-Wesley Professional, 2017 Mark Pilgrim, Dive into Python 3, Apress, 2009 Allen B. Downey, Think Python: How to Think Like a Computer Scientist, 2nd Edition, O'Reilly Media, 2015 : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Familiarity with Python language, Jupyter Notebook and Pycharm systems. · Basic data structures in Python. · The Numpy package for data processing. · Pandas package for processing data frames and time series. · Matplotlib, seaborn packages for data visualization. . The statsmodels package for statistical calculations.
0105	Հավանականությունների տեսություն-1	6
3-րդ 60 ժամ 4 շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0105/Բ10 1. Դասընթացի նպատակ ● ծանոթացնել հավանականությունների տեսության հիմնական մեթոդներին, ● սովորեցնել ինչպես կիրառել հավանականությունների տեսության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, ● ձևավորել հավանականային մտածելակերպը, որը կօգնի ուսանողներին կառուցել հավանականային մոդելներ, որոնք նկարագրում են տվյալ պատահական երևույթը: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել տարբեր տիպի բաշխումների կիրառումը հավանականային մոդելների կառուցման ժամանակ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառել համապատասխան հավանականային մոդելներն առաջարկված խնդիրները լուծելու համար, 2. կառուցել բաշխման ֆունկցիայի տեսքը՝ վերլուծելով առկա տվյալները, 3. կարողանալ արդյունավետորեն օգտագործել կցման արտաքսման սկզբունքը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ստեղծել հիմք կիրառական վիճակագրության առարկան հասկանալու համար: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ծանոթացնել հավանականությունների տեսության հիմնական մեթոդներին, ● սովորեցնել ինչպես կիրառել հավանականությունների տեսության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար, ● ձևավորել հավանականային մտածելակերպը, որը կօգնի ուսանողներին կառուցել հավանականային մոդելներ, որոնք նկարագրում են տվյալ պատահական երևույթը: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. գործնական պարապմունքների անցկացում, 3. սեմինարների անցկացում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 2 միավոր առավելագույն արժեքով (10%), ինքնուրույն աշխատանքը գրավոր է՝ 2 միավոր առավելագույն արժեքով (10%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Ширяев А.Н., Вероятность, М. , ''Наука'', 2004, Ահարոնյան Ն. Գ., Իսրաելյան Ե. Ռ., Հավանականությունների տեսության խնդրագիրք, , ԵՊՀ-ի հրատ., 2016, Օհանյան Վ.Կ.,Դիսկրետ հավանականություններ, ԵՊՀ-ի հրատ., 2004, Sheldon M. Ross, A first course in Probability, fifth edition, Prentice Hall, New Jersey, 1998, Dimitri P. Bertsekas and John N. Tsitsiklis, Introduction to Probability, 2nd edition, Athena Scientific, Belmont, Massachusetts, 2008, Jesper Rydén and Igor Rychlik, Probability and Risk Analysis, Springer, Berlin, 2006, Matthew J. Hassett and Donald G. Stewart, Probability for risk Management, 2nd edition, ACTEX Publications, Winsted, Connecticut, 2006, Svetlozar T. Rachev, Marcus Höchstötter, Frank J. Fabozzi, and Sergio M. Focardi, Probability and Statistics for Finance, Wiley, 2010։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ . the axiomatic definition of probability, . properties of probability, . independence of events. Independent experiments, . polynomial distributions. Hypergeometric and Poisson distributions, . random variable and distribution function, . numerical characteristics of random variables.
0112	Մաթեմատիկական անալիզ-3	9
3-րդ 90 ժամ 6 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0102/Բ09 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողներին ծանոթացնել մաթեմատիկական անալիզի հիմնական գաղափարներին, ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու մաթեմատիկական անալիզի հիմնական գաղափարները՝ թվային և ֆունկցիոնալ շարքերի տեսության, մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների անընդհատության, դիֆերենցելիության մեթոդները։ 2. որոշելու մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների լոկալ և պայմանական էքստրեմումները։ 3. ներկայացնելու Ստիլտեսի ինտեգրալը, կրկնակի ինտեգրալը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. հետազոտելու շարքերի զուգամիտությունը, 2. հաշվելու մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների սահմանները, մասնակի ածանցյալները, հետազոտելու ֆունկցիայի դիֆերենցելիությունը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառելու էքստրեմալ խնդիրների մեթոդները մասնագիտական խնդիրներում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողներին ծանոթացնել մաթեմատիկական անալիզի հիմնական գաղափարներին, ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Վ. Մուսոյան, Մաթեմատիկական անալիզ, Մաս 1,2, Զանգակ, Երևան, 2009, 2012, Գ.Մ. Ֆիխտենգոլց, Մաթեմատիկական անալիզի հիմունքներ, հ. 1,2, Երևան, 1970, Л.Д. Кудрявцев, Курс математического анализа, т. 1,2,3, М. 2004, В.А. Ильин, В.А. Садовничий. Б.Х. Сендов, Математический анализ, ч. 1,2, МГУ, 2007, L.D. Hoffmann, G.L. Bradley, Calculus for Business, Economics & the Social & Life Sciences, 10th Edition, N.Y., 2010, S. Calaway, D. Hoffman, D. Lippman, Business Calculus, USA, 2013 ։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ . convergence of numerical series, uniform convergence of functional sequences and series, . power and Taylor series, . limits, continuity of functions of several variables, . partial derivatives and differentiability of functions of several variables, . local and constrained extrema of functions of several variables, . integrals dependent on a parameter, notable improper integrals, . Stieltjes integral and double integral.
0107	Բանկային գործ	3
2-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ08 1. Դասընթացի նպատակ · ներկայացնել առևտրային բանկերի գործունեության հիմնական սկզբունքները և կառավարման հիմնահարցերը, · ծանոթացնել տարբեր երկրների կենտրոնական բանկերի նպատակներին և հիմնական ֆունկցիաներին, պարզաբանել դրամական քաղաքականության էությունը և հնարավոր հետևանքները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու առևտրային բանկերի հաշվեկշռի կազմման հիմնական մոտեցումները, 2. նկարագրելու առևտրային բանկերի կառավարման սկզբունքները, 3. լուսաբանելու կենտրոնական բանկերի արդի նպատակներն ու ֆունկցիաները, ինֆլյացիայի թիրախավորման մոտեցումը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կիրառելու բանկային ռիսկի գնահատման նպատակով օգտագործվող մեթոդները, 2. գնահատելու դրամական քաղաքականության հետևանքները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտագործելու ստացած գիտելիքները առևտրային բանկերի հետ գործարքներ կատարելիս։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ներկայացնել առևտրային բանկերի գործունեության հիմնական սկզբունքները և կառավարման հիմնահարցերը, · ծանոթացնել տարբեր երկրների կենտրոնական բանկերի նպատակներին և հիմնական ֆունկցիաներին, պարզաբանել դրամական քաղաքականության էությունը և հնարավոր հետևանքները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 7 միավոր առավելագույն արժեքով (35%), ինքնուրույն աշխատանքը գրավոր է՝ 5 միավոր առավելագույն արժեքով (25%)։ 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Cecchetti, Schoenholtz “Money, Banking and Financial Markets”, McGraw-Hill, 2011, F. Mishkin “Thr Economics of Money, Banking and Financial Markets”, Pearson Education Limited, 2016 S. Heffernan “Modern Banking” , John Wiley and Sons Ltd., 2006: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · money, banking and financial markets, · the payment system, modern banking technologies and services, · balance sheet of commercial banks, · objectives and functions of central banks, · monetary policy and inflation, · risk assessment and management in banks, · foreign currency transactions of commercial banks, . eorganization and liquidation of banks.
0107	Տնտեսագիտության տեսություն-2	6
2-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ07 1. Դասընթացի նպատակ · ներկայացնել հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշները, մակրոտնտեսական հիմնական տեսությունները՝ դասական, քեյնսյան, մոնետարիստական: · ծանոթացնել մակրոտնտեսական քաղաքականություններին, ներկայացնել ֆիսկալ և դրամավարկային քաղաքականությունների հետևանքները տարբեր մակրոտնտեսական մոդելների միջոցով: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու ազգային հաշիվների հիմնական ցուցանիշները և դրանց հաշվարկման եղանակները, 2. նկարագրելու սպառման, ներդրումների վրա ազդող հիմնական գործոնները, 3. լուսաբանելու ֆիսկալ և դրամական քաղաքականությունների հետևանքնևրը՝ IS-LM մոդելի միջոցով, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. իրականացնելու գործոնային վերլուծություններ՝ գնահատելով մակրոտնտեսական որոշ ցուցանիշների փոփոխության հետևանքները, 2. գնահատելու մակրոտնտեսական քաղաքականության տարբեր սցենարների հետևանքները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. աշխատել տվյալների մեծ բազաների հետ, դրանց օգնությամբ իրականացնել ազդեցությունների գնահատումներ, վերլուծություններ և կանխատեսումներ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ներկայացնել հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշները, մակրոտնտեսական հիմնական տեսությունները՝ դասական, քեյնսյան, մոնետարիստական: · ծանոթացնել մակրոտնտեսական քաղաքականություններին, ներկայացնել ֆիսկալ և դրամավարկային քաղաքականությունների հետևանքները տարբեր մակրոտնտեսական մոդելների միջոցով: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով(40%), Ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով(15%), Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով(45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Сидорович А.В. - Учебник «Курс экономической теории», «Дело и Сервис», 2001, D. Begg, G. Vernasca “Economics”, McGraw-Hill, 2014, McConnel, Brue, Flynn “Economics”, McGraw-Hill, 2017։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · system of national accounts, · economic fluctuations, unemployment and inflation, · total supply and total demand, · aggregate cost model, · fiscal policy, · money and the banking system, · monetary policy, · macroeconomic equilibrium in the IS-LM model, · Phillips curve, full supply promotion policy, · economic growth, · state budget and state debt, · theory of international trade, · balance of payments · foreign exchange rate, internal and external balance.
0104	Գծային հանրահաշիվ և վերլուծական երկրաչափություն-2	6
2-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0104/Բ06 1. Դասընթացի նպատակ ներկայացնել գծային տարածության գաղափարը, ծանոթացնել վկտորների համակարգի գծային անկախության, հենքի, չափողականության գաղափարներին, ծանոթացնել գծային արտապատկերման գաղափարի, հատկությունների ու կիրառությունների հետ, ներկայացնելու երկգծային և քառակուսային ձևի հասկացությունները, դասակարգման հայտանիշերն ու ալգորիթմները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու գծային տարածության գաղափարը, հատկությունները, 2. լուսաբանելու վեկտորների գծային անկախության, հենքի, չափողականության գաղափարները, 3. բացատրելու համասեռ գծային հավասարումների համակարգի ֆունդամենտալ լուծումները գտնելու ալգորիթմը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. տարբերելու վեկտորների համակարգի գծային կախված կամ անկախ լինելը, 2. կիրառելու Գրամ-Շմիդտի օրթոգոնալացման ալգորիթմը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. աշխատել տվյալների մեծ բազաների հետ, դրանց օգնությամբ իրականացնել ազդեցությունների գնահատումներ, վերլուծություններ և կանխատեսումներ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ներկայացնել գծային տարածության գաղափարը, ծանոթացնել վկտորների համակարգի գծային անկախության, հենքի, չափողականության գաղափարներին, ծանոթացնել գծային արտապատկերման գաղափարի, հատկությունների ու կիրառությունների հետ, ներկայացնելու երկգծային և քառակուսային ձևի հասկացությունները, դասակարգման հայտանիշերն ու ալգորիթմները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), մասնակցությունը՝ 1 միավոր առավելագույն արժեքով (5%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. E.B.Vinberg, A Course in Algebra. 2003, Кострикин А.И. Введение в алгебру. Ч. 2, М., Физико-математическая литература, 2008, Фадеев Д.К. Лекции по алгебре , изд. «Лань» 2007։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ . Linear independence and rank of a system of vectors, . Linear maps, linear representatives, . Bilinear and quadratic forms.
0102	Մաթեմատիկական անալիզ-2	9
2-րդ 90 ժամ 6 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0102/Բ05 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողներին ծանոթացնել մաթեմատիկական անալիզի հիմնական գաղափարներին, տեսության արդի մեթոդներին, ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու մաթեմատիկական անալիզի հիմնական գաղափարներ՝ դիֆերենցիալ հաշիվ և ինտեգրալ հաշիվ, 2. ներկայացնելու անորոշ և որոշյալ ինտեգրալի հատկությունները, կիրառությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. հետազոտելու ֆունկցիաներ սահմանների և ածանցյալների միջոցով, 2. կառուցելու ֆունկցիաների գրաֆիկներ, 3. հաշվելու ֆունկցիաների անորոշ, որոշյալ և անիսկական ինտեգրալներ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառելու ինտեգրման և դիֆերենցման մեթոդները մասնագիտական խնդիրներում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողներին ծանոթացնել մաթեմատիկական անալիզի հիմնական գաղափարներին, տեսության արդի մեթոդներին, ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Վ. Մուսոյան, Մաթեմատիկական անալիզ, Մաս 1,2, Զանգակ, Երևան, 2009, 2012, Գ.Մ. Ֆիխտենգոլց, Մաթեմատիկական անալիզի հիմունքներ, հ. 1,2, Երևան, 1970, Л.Д. Кудрявцев, Курс математического анализа, т. 1,2,3, М. 2004, В.А. Ильин, В.А. Садовничий. Б.Х. Сендов, Математический анализ, ч. 1,2, МГУ, 2007, L.D. Hoffmann, G.L. Bradley, Calculus for Business, Economics & the Social & Life Sciences, 10th Edition, N.Y., 2010, S. Calaway, D. Hoffman, D. Lippman, Business Calculus, USA, 2013: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ extrema of the function of a single variable, convex functions, investigation of the function of a single variable by means of the derivative, indefinite, definite, improper integrals and applications.
0112	Համակարգչային հմտություններ	3
1-ին 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0112/Բ04 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողներին ծանոթոցնել մասնագիտական վերլուծություններ կատարելու համար անհրաժեշտ համակարգչային Excel և Matlab ծրագրերի հիմունքներին: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել Matlab ծրագրում մաթեմատիկական, ֆիզիկական (վեկտոր, մատրից) մեծությունների գործողությունները, 2. կառուցել Matlab-ում սկրիպտ ֆայլեր ու ֆունկցիաներ, օգտագործել ներկառուցված ֆունկցիաները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կատարել մաթեմատիկական հաշվարկներ, 2. ստեղծել ալգորիթմներ, 3. վերլուծել ու պատկերել տվյալները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. վերլուծել առկա խնդիրները և առաջարկել դրանց լուծման եղանակներ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողներին ծանոթոցնել մասնագիտական վերլուծություններ կատարելու համար անհրաժեշտ համակարգչային Excel և Matlab ծրագրերի հիմունքներին: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. գործնական պարապմունքներ, 2. տնային աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), մասնակցությունը՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Munther Gdeisat, Francis Lilley, Matlab by Example: Programming Basics, Elsevier, 2013, Timothy A. Davis, MATLAB Primer, Eighth Edition, CRC Press, 2010, d7c22f6990bb?ui=en-US&rs=en-US&ad=US : 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · operations with scalar variables, vectors and matrices in MATLAB, · script files and functions in MATLAB, · construction of conditional and loop operators in MATLAB, · data analysis in MATLAB and Excel, . construction of graphs in MATLAB and Excel.
0107	Տնտեսագիտության տեսություն-1	6
1-ին 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0107/Բ03 1. Դասընթացի նպատակ ● ներկայացնել շուկայական գների ձևավորման գործընթացը՝ շուկայական առաջարկի և պահանջարկի մոդելի հիման վրա, ● ծանոթացնել սպառողի վարքագծի կանոններին՝ օգտակարության մաքսիմալացմանը բյուջետային սահմանափակման դեպքում, ներկայացնել արտադրողի վարքագիծը՝ շահույթի մաքսիմալացման, արտադրական ծախքերի մինիմալացման խնդիրների միջոցով, ծանոթացնել ընդհանուր հավասարակշռության և Պարետո-օպտիմալության սկզբունքներին։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու տնտեսության մեջ գների ձևավորման մեխանիզմները՝ առաջարկի և պահանջարկի մոդելի, մոնոպոլիաների և օլիգոպոլիաների վարքի կանոնների համաձայն, 2. նկարագրելու սպառողի և արտադրողի վարքի հիմնական սկզբունքները՝օգտակարության մաքսիմալացման և շահույթի մաքսիմալացման սկզբունքների հիման վրա, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. իրականացնելու տարբեր բարիքների պահանջարկի վերլուծություն, առաջարկի վրա ազդող գործոնների վերլուծություն, 2. գնահատելու պահանջարկի և առաջարկի գնային առաձգականությունները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտագործելու ստացած գիտելիքները միկրոտնտեսագիտության և մակրո-տնտեսագիտության միջանկյալ և արդի մակարդակների ուսումնասիրության նպատակով։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ներկայացնել շուկայական գների ձևավորման գործընթացը՝ շուկայական առաջարկի և պահանջարկի մոդելի հիման վրա, ● ծանոթացնել սպառողի վարքագծի կանոններին՝ օգտակարության մաքսիմալացմանը բյուջետային սահմանափակման դեպքում, ներկայացնել արտադրողի վարքագիծը՝ շահույթի մաքսիմալացման, արտադրական ծախքերի մինիմալացման խնդիրների միջոցով, ծանոթացնել ընդհանուր հավասարակշռության և Պարետո-օպտիմալության սկզբունքներին։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Сидорович А.В. - Учебник «Курс экономической теории», «Дело и Сервис», 2001, P. M. Нуреев, «Курс микроэкономики», Издательство НОРМА Москва, 2005, McConnel, Brue, Flynn “Economics”, McGraw-Hill, 2017։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · introduction to economics, · analysis of individual markets. market supply and market demand, equilibrium in the market, · the theory of consumer behavior, · production theory · production costs, · market equilibrium conditions in cases of pure competition, monopolistic competition, oligopolies and monopolies, · production resource market, · general equilibrium and welfare economics, . market system imperfections and their overcoming mechanisms.
0104	Գծային հանրահաշիվ և վերլուծական երկրաչափություն-1	6
1-ին 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ՊԱՐՏԱԴԻՐ 0104/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ● ներկայացնել գծային հավասարումների համակարգի լուծման ալգորիթմները , ● ծանոթացնել կոմպլեքս թվերի, վեկտորների, մատրիցների հետ կատարվող գործողություններին, մատուցել որոշիչների կիրառությունները և դրանց հաշվվման եղանակները, ծանոթացնել ուղի, հարթության, դասական կորերի և մակերևությների հավասարումներին։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու գծային հավասարումների համակարգերի լուծման ալգորիթմներ, 2. նկարագրելու որոշիչի հաշվվման եղանակները, 3. վերարտադրելու ուղի, հարթության, դասական կորերի և մակերևույթների հավասարումները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. լուծելու գծային հավասարումների համակարգեր, 2. հաշվելու որոշիչներ, վեկտորների սկալյար, վեկտորական, խառը արտադրյլաներ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. աշխատել տվյալների մեծ բազաների հետ, դրանց օգնությամբ իրականացնել ազդեցությունների գնահատումներ, վերլուծություններ և կանխատեսումներ: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ներկայացնել գծային հավասարումների համակարգի լուծման ալգորիթմները , ● ծանոթացնել կոմպլեքս թվերի, վեկտորների, մատրիցների հետ կատարվող գործողություններին, մատուցել որոշիչների կիրառությունները և դրանց հաշվվման եղանակները, ծանոթացնել ուղի, հարթության, դասական կորերի և մակերևությների հավասարումներին։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. գործնական պարապմունքներ: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,(40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), մասնակցությունը՝ 1 միավոր առավելագույն արժեքով (5%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. E.B.Vinberg, A Course in Algebra. 2003,Кострикин А.И. Введение в алгебру. Ч. 1, М., Физико-математическая литература, 2008, Смирнов Ю. М., Курс аналитической геометрии, УРСС, 2017 М, Աթաբեկյան Վ., Հանրահաշվի ներածություն, ԵՊՀ, 2005: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ Systems of linear equations, Matrices and determinants, Elements of vector calculus Equations of lines, planes, curves.

Ամբիոնի կոդը	Կամընտրական դասընթացի անվանումը	Կրեդիտներ
0107	Ապահովագրական գործ	3
5-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ · ծանոթացնել ապահովագրական գործի հիմունքներին, · ներկայացնել ապահովագրության ռիսկերի կառավարման մեթոդաբանությանը, ներկայացնել ապահովագրության գործնական հիմնախնդիրները և արտասահմանյան ու հայաստանյան ապահովագրական ընկերությունների գործունեությունը։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու ՀՀ ապահովագրական շուկայի առանձնահատկությունները, 2. լուսաբանելու ապահովագրության իրավական դաշտը կարգավորող օրենսդրությունը, 3. ներկայացնելու ՀՀ ապահովագրական շուկայի վերահսկողության համակարգը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. հաշվելու վնասաբերության, ծախսերի, ընդհանուր գործակիցները, 2. գնահատելու ապահովագրավճարը՝ կյանքի կարճաժամկետ ապահովագրության համար, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ծանոթացնել ապահովագրական գործի հիմունքներին, · ներկայացնել ապահովագրության ռիսկերի կառավարման մեթոդաբանությանը, ներկայացնել ապահովագրության գործնական հիմնախնդիրները և արտասահմանյան ու հայաստանյան ապահովագրական ընկերությունների գործունեությունը։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1.դասախոսություններ, 2. խնդիրների լուծում, 3. գործնական իրավիճակների ներկայացում և քննարկում, 4. ռեֆերատների ներկայացում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ինքնուրույն աշխատանքը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Կիրակոսյան Կ.: Ապահովագրական գործ: Ուսումնական ձեռնարկ (2-րդ հրատ.), Երևան, «Կռունկ», 2011թ., Ճուղուրյան Ա., Աբգարյան Կ. (խմբ.): Ապահովագրական գործ: Ուսումնական ձեռնարկ տնտեսագիտական բուհերի ուսանողների համար: Երևան, ՀՊՏՀ հրատ., 2007թ., Страховое дело: Учебник. В 2 т. (пер. с нем. О.И. Крюгер и Т.А. Федоровой). - т.1: Основы страхования / под ред. О.И. Крюгер - Москва, Экономистъ, 2004։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · the essence and general characteristics of the insurance, · characteristics of the insurance market. key entities and market structure; · organization of insurance activities, · forms, types and classes of insurance, · Reinsurance · ife insurance, non-life insurance, · features of the international insurance market, main development trends, · insurance reserves, their calculation procedure, · basic economic norms of insurance activity, · pricing of insurance services, · insurance premium and tariff, . RA insurance system. Legal acts and control regulating the RA insurance market.
0107	Հաշվապահական և ֆինանսական հաշվառում	3
5-րդ 30 ժամ 2 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ02 1. Դասընթացի նպատակ ● հաշվապահական հաշվառման հիմունքները, ● ֆինանսական, կառավարչական և հարկային հաշվապահությունների էությանը, հաշվապահական հաշվառման իրականացման մեխանիզմները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել հաշվապահական հաշվառման արդի մեթոդները,։ 2. տարբերել ֆինանսական, կառավարչական և հարկային հաշվապահությունների էությունն ու առանձնահատկությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ստուգել հաշվապահական տեղեկատվության արժանահավատությունը, 2. կայացնել հիմնավոր և գրագետ որոշումներ՝ հիմնված ֆինանսական հաշվետվությունների վրա, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● հաշվապահական հաշվառման հիմունքները, ● ֆինանսական, կառավարչական և հարկային հաշվապահությունների էությանը, հաշվապահական հաշվառման իրականացման մեխանիզմները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. խնդիրների լուծում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ինքնուրույն աշխատանքը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Ա.Զ. Սարգսյան, Ռ.Պ. Համբարձումյան, Ա.Մ. Մարջանյան, Ն.Ս. Օգանեզովա և ուրիշ. «Հաշվապահական հաշվառում», 2009, Ա.Գ. Ճուղուրյան «Հաշվապահական հաշվառումը կազմակերպություններում», Երևան 2004, Ն.Ս. Օգանեզովա, Ա.Հ.Սարգսյան «Հաշվապահական հաշվառման խնդիրների և տեստերի ժողովածու», Երևան, 2009։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · the basics and principles of accounting theory. Double registration, · accounting of fixed assets, accounting for inventory, receivables and cash transactions, · lease accounting, features of accounting for intangible assets, · revenue and expense accounting, equity accounting, · accounting for current and non-current liabilities, . financial reporting forms and filing procedure. Tax accounting
0107	Անշարժ գույքի ֆինանսներ և գնահատում	6
6-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ03 1. Դասընթացի նպատակ ● ներկայացնել անշարժ գույքի ֆինանսաները, ● ներկայացնել անշարժ գույքի գնահատման սկզբունքները, ներկայացնել անշարժ գույքի մեջ ներդումների վերլուծության սկզբունքները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել անշարժ գույքի տեսակները և դրանց առանձնահատկությունները, 2. ներկայացնել անշարժ գույքի գնահատման մոտեցումները, ֆինանսավորման աղբյուրները և դրանց առանձնահատկությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1.իրականացնել անշարժ գույքի գնահատում տարբեր մեթոդներով, 2. իրականացնել անշարժ գույքի շուկայի վերլուծություն, 3. գնահատել տարբեր տնտեսական իրավիճակներում ֆիքսված և լողացող տոկոսադրույքով ֆինանսավորման նպատակահարմարությունը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից և ակադեմիական հոդվածներից 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ներկայացնել անշարժ գույքի ֆինանսաները, ● ներկայացնել անշարժ գույքի գնահատման սկզբունքները, ներկայացնել անշարժ գույքի մեջ ներդումների վերլուծության սկզբունքները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, որին ակնկալվում է ուսանողների ակտիվ ներգրավածությունը տարբեր հարցերի քննարկումներին, 2. գործնական աշխատանք, որի ընթացում ուսանողները յուրացնում են քանակական մեթոդների գործնական կիրառության նրբությունները։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Colin A. Jones & Edward Trevillion, “Real Estate Investment: Theory and Practice”, Palgrave Macmillan, Year: 2022, Jeffrey Fisher & William B. Brueggeman, “Real Estate Finance & Investments”, McGraw-Hill Education, Year: 2021, Steve Berges, "The Complete Guide to Real Estate Finance for Investment Properties" Wiley, Year: 2019: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Introduction to the principles of real estate · Real estate finance · Real estate valuation · Analysis of real estate investments · Real estate portfolio management . Real estate market analysis
0107	Խաղերի տեսություն	6
6-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ03 1. Դասընթացի նպատակ 1. խաղերի նորմալ տեսքը և Նեշի հավասարակշռությունը, 2. խառը ստռատեգիաներ և հավասարակաշռության գոյությունը, 3. հետադարձ ինդուկցիայի մեթոդը։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ձևակերպել խնդիրը խաղերի տեսության համատեքստում, 2. գտնել լուծումը դոմինանտվող ստրատեգիաների չեզոքացման եղանակով, 3. գտնել Նեշի հավասարակշռության կետը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կառուցել օպտիմալ ստրատեգիաներ ցանկացած զրոյական գումարով խաղի համար, 2. կիրառել խառը ստրատեգիաներ բիզնես որոշումներ կայացնելու ժամանակ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1.օգտվել մասնագիտական գրականությունից։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր 1. խաղերի նորմալ տեսքը և Նեշի հավասարակշռությունը, 2. խառը ստռատեգիաներ և հավասարակաշռության գոյությունը, 3. հետադարձ ինդուկցիայի մեթոդը։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. խմբային աշխատանք, 3. խնդիրների լուծում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. R. Gibbons “Game Theory for Applied Economists”, 1992, A., Mas-Colell, M.D., Whinston, J.R., Green “Microeconomic theory” 1995: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Introduction. Basic Theory: Normal Form Games and Nash Equilibrium. · Mixed Strategies and Existence of Equilibrium. · Dynamic games of complete and perfect information. · Two stage games. Backward induction. · Repeated games. . Dynamic games of complete but imperfect information. Bayesian games.
0000	Մասնագիտական պրակտիկա	3
8-րդ 6 շաբաթ շաբաթական 15 ժամ ինքնուրույն աշխատանք ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները, · ուսանողի մոտ ստեղծել ակտուարական հաշվարկներ իրականացնելու, տարբեր տեսակների ռիսկեր գնահատելու, միկրո և մակրոտնտեսագիտական վերլուծություններ իրականացնելու, ներդրումային պորտֆելներ կառավարելու հետ կապված իրական գործնական խնդիրների լուծման հմտություն։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. աշխատել ֆինանսական և ակտուարական հիմնական մոդելների և ներդրումային գործունեության հիմնական սխեմաների հետ, 2. մշակել ֆինանսական մոդել՝ տրված խնդրի լուծման համար, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. գործնականում կիրառել ռիսկերի գնահատման մոդելներ, ներդրումային պորտֆելների կառավարման սխեմաներ, ակտուարական հաշվարկների մեխանիզմներ, 2.մաթեմատիկական և վիճակագրական մեթոդների և մոդելների միջոցով իրականացնել տնտեսական իրավիճակի գնահատում և կանխատեսում, 3.կատարել ակտուարական հաշվարկներ և ռիսկերի գնահատման հաշվարկներ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ինքնուրույն աշխատել տվյալների բազաների հետ, իրականացնել գնահատումներ, վերլուծություններ և կանխատեսումներ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները, · ուսանողի մոտ ստեղծել ակտուարական հաշվարկներ իրականացնելու, տարբեր տեսակների ռիսկեր գնահատելու, միկրո և մակրոտնտեսագիտական վերլուծություններ իրականացնելու, ներդրումային պորտֆելներ կառավարելու հետ կապված իրական գործնական խնդիրների լուծման հմտություն։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. ուսանողները ծանոթանում են ապահովագրական ընկերության ակտուարական հաշվարկների իրականացման գործընթացին կամ բանկային համակարգում կիրառվող ֆինանսական գործիքներին, ներդրումային պորտֆելների կառուցմանն ու տնտեսական իրավճակների գնահատմանն ու կանխատեսմանը, 2. ուսանողները ծանոթանում են վերոնշյալ խնդիրների լուծման համար ամենաընդունված կիրառվող համակարգչային ծրագրերին, ամփոփում և ներկայացնում են ստացված գիտելիքները։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով: Պրակտիկան դրական (ստուգված) է գնահատվում այն դեպքում, եթե ուսանողը մասնակցել է պրակտիկային, կատարել ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները, սահմանված ժամկետում ներկայացրել պրակտիկայի օրագիրը: 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Կազմակերպությունների ցանկ. ՀՀ կենտրոնական բանկ, ՀՀ ֆինանսների նախարարություն, ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարություն, ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտե Սիլ Կապիտալ ներդրումային ընկերություն, Ինգո Արմենիա ապահովագրական ընկերություն, Լիգա ապահովագրական ընկերություն, Արմենիա ինշուրանս ապահովագրական ընկերություն ԱԿԲԱ բանկ, 0. Կոնվերս բանկ, Այ Դի բանկ, Ֆասթբանկ Softconstruct Ltd 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · students get acquainted with the relevant problem: performing actuarial calculations, risk assessment, building a portfolio, assessing the economic situation, · an assignment - a professional project, is given by the manager,students complete the assigned project.
0107	Ակտուարական մեթոդներ և մոդելներ	6
8-րդ 60 ժամ 12 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ04 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողին ծանոթացնել զուտ և համախառն պահուստներին և դրանց հաշվարկման սկզբունքներին, կյանքի ապահովագրության պահուստների տեսակներին և հաշվարկման սկզբունքներին։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել ֆինանսական պարտավորությունների համարժեքության սկզբունքը և տարբերել զուտ ու համախառն ապահովագրավճարները, 2. նկարագրել կյանքի ապահովագրության պահուստների տեսակները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. լուծել կյանքի ապահովագրության հետ կապված զանազան խնդիրներ, որոշել անհրաժեշտ պահուստի մեծությունը նկարագրված մոդելում՝ ժամանակի տրված պահին, 2. կառուցել կյանքի ապահովագրության պլաններ՝ հաշվարկելով համապատասխան ապահովագրավճարը, վերաապահովագրության անհրաժեշտությունը, սեփական պահման մեծությունը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում։. 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողին ծանոթացնել զուտ և համախառն պահուստներին և դրանց հաշվարկման սկզբունքներին, կյանքի ապահովագրության պահուստների տեսակներին և հաշվարկման սկզբունքներին։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություններ, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. խնդիրների լուծում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 5 միավոր առավելագույն արժեքով (25%), ինքնուրույն աշխատանքը գրավոր է՝ 6 միավոր առավելագույն արժեքով (30%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Фалин Г.И. “Математические основы теории страхования жизни и пенсионных схем”, Москва, 2007, Фалин Г.И., Фалин А.И. “Актуарная математика в задачах”, Физматлит, Москва 2003, Dickson David C.M. “Actuarial Mathematics of life contingent risks”, Cambrige University Press, 2009, Бауэрс, Н. и др. ”Актуарная Математика”, Москва, 2001։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Net and gross life insurance premiums. . Life insurance (mathematical) reserves.
0107	Ապահովագրական ռիսկեր և վերաապահովագրություն	6
8-րդ 60 ժամ 12 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ04 1. Դասընթացի նպատակ ծանոթացնել վերաապահովագրական քաղաքականության գործընթացին, ներկայացնել ապահովագրական ռիսկերի գնահատման հիմնարար սկզբունքները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել ապահովագրության հիմնական տեսակներն ըստ ռիսկի և ապահովագրության օբյեկտի, 2. լուսաբանել ապահովագրական ռիսկերի վերաապահովագրության հիմնական սկզբունքները և եղանակները, 3. տարբերել վերաապահովագրության ձևերն ու տեսակները, հաշվել ապահովագրողի և վերաապահովագրողի կորուստները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կառուցել վերաապահովագրական ծրագրեր, 2. որոշել ապահովագրավճարի մեծությունը ապահովագրական ռիսկերի համար, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ծանոթացնել վերաապահովագրական քաղաքականության գործընթացին, ներկայացնել ապահովագրական ռիսկերի գնահատման հիմնարար սկզբունքները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. խմբային աշխատանք, 3. խնդիրների լուծում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 5 միավոր առավելագույն արժեքով (25%), ինքնուրույն աշխատանքը գրավոր է՝ 6 միավոր առավելագույն արժեքով (30%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Архипов, А.П. “Страховое дело”, Изд. центр ЕАОИ. 2008, David C. M. Dickson, “Insurance Risk and Ruin”, Cambridge University Press, 2017, Roger J. Gray, Susan M. Pitts, “Risk Modelling In General Insurance”, Cambridge University Press, 2012, General Insurance Mathematics, Modul V- Actuarial training program in Armenia, Society of Actuaries, UK, 2008, Домнина, Е.Г. “Страховое дело”, Издательство Томского политехнического университета 2008, Д.В.Денисов “Актуарная математика” Москва, 2000, Thomas Mikosch “Non-Life Insurance Mathematics” Springer, 2006: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Utility function and expected utility in insurance. · The main properties of the insurance premium and the principles of insurance premium assignment. · Optimal reinsurance schemes. · Credibility theory; Bayesian estimates. . Elements of ruin theory; Lundberg's inequality.
0107	Ժամանակային շարքերի վերլուծություն	6
7-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ● զարգացնել ուսանողների մասնագիտական կարողությունները ժամանակային շարքերի բնագավառում, ● զարգացնել ուսանողների հմտությունները առաջավոր էկոնոմետրիկ մեթոդները սոցիալական գիտությունների պրակտիկայում կիրառելու համար։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ընտրել կոնկրետ խնդրի հետազոտության համար անհրաժեշտ մոդելները, 2. ձևակերպել և հիմնավորել էկոնոմետրիկ խնդիրը, 3. գնահատել տնտեսական քաղաքականության տարբեր սցենարների հետևանքները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. կանխատեսել մակրոտնտեսական ցուցանիշները, 2. գնահատել տնտեսական փոփոխականների միջև քանակական կախվածությունները և բացահայտել պատճառահետևանքային կապերը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. պատրաստել զեկույցներ, ներկայացնել հետազոտական աշխատանքների արդյունքները, վարել գիտական բանավեճեր։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● զարգացնել ուսանողների մասնագիտական կարողությունները ժամանակային շարքերի բնագավառում, ● զարգացնել ուսանողների հմտությունները առաջավոր էկոնոմետրիկ մեթոդները սոցիալական գիտությունների պրակտիկայում կիրառելու համար։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, գործնական և սեմինար պարապմունքներ, 2. խնդիրների լուծում համակարգիչով, գիտական քննարկումներ, 3. ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Enders W., Applied econometric time series, 4-th edition, 2015, Wooldridge J.M., Introductory Econometrics, A Modern Approach, 5-th edition, 2012, Магнус Я.Р., Катышев П.К., Пересецкий А.А., Эконометрика, 2005։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Introduction. Time series models. Gauss-Markov conditions for time-series models. · Strict exogeneity. Stationarity and weak dependence. · AR and MA models. · Models with trend. Modeling volatility. · Multy-equation time series models. . Cointegration and error correction models.
0107	Ներդրումային պորտֆելի կառավարում	6
7-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ● ներկայացնել ներդրումային պորտֆելների տարատեսակները և դրանց կառավարման սկզբունքները, ● ուսանողներին ունակ դարձնել կառուցելու ներդրումային օպտիմալ պորտֆելներ, գնահատելու պորտֆելի սպասվող եկամտաբերությունը և ռիսկը, լուսաբանելու գործոնային մոդելների էությունը և դրանց կիրառության շրջանակները, մեկնաբանելու արբիտրաժային գնագոյացման մոդելների էությունը: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու ներդրումային պորտֆելի կառուցման և կառավարման սկզբունքները և հայեցակարգերը, կիրառել Մարկովիցի տեսության վրա հիմնված մեթոդները պորտֆելների կառուցման խնդիրները լուծելու համար, 2. բացատրելու ածանցյալ գործիքների օգտագործման սկզբունքները ներդրումային պորտֆելների կառուցման մեջ և կառուցելու ածանցյալ գործիքներից բաղկացած պորտֆելներ, 3. ներկայացնելու շուկայի մոդելը և դրա կիրառության շրջանակները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. մեկնաբանելու ֆինանսական ակտիվների գնագոյացման մոդելները, 2. օգտագործելու տնտեսաչափական մեթոդները՝ շուկայի մոդելի կառուցման նպատակով, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ներկայացնել ներդրումային պորտֆելների տարատեսակները և դրանց կառավարման սկզբունքները, ● ուսանողներին ունակ դարձնել կառուցելու ներդրումային օպտիմալ պորտֆելներ, գնահատելու պորտֆելի սպասվող եկամտաբերությունը և ռիսկը, լուսաբանելու գործոնային մոդելների էությունը և դրանց կիրառության շրջանակները, մեկնաբանելու արբիտրաժային գնագոյացման մոդելների էությունը: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. գործնական աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. У.Ф. Шарп, Г.Дж. Александер, Дж.В. Бейли ‘‘Инвестиции’’ Москва, .Инфра-М, 1999, Буренин “Форварды, фючерсы, опционы, экзотические и погодные произбодные”,Москва, ООО “НТО”, 2011, Hull, John, ‘‘Options, Futures and Other Derivatives’’ 9th edition, Pearson, 2014։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Introduction. Markowitz's theory. · Choosing the optimal portfolio. · The benefits of diversification. · Capital asset pricing model and Arbitrage pricing theory. · The risk-reward relationship. · Efficient market hypotheses. . Factor models.
0107	Ռիսկերի կառավարում	6
7-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ուսանողներին փոխանցել համակարգված գիտելիքներ ռիսկերի տեսակների, ռիսկերի կառավարման մեթոդների, ռիսկերի չափման առկա մոտեցումների, ռիսկերի կառավարման կանոնակարգման գործող համակարգերի վերաբերյալ։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել ֆինանսական ռիսկերի տեսակներն ու դրանց առաջացման աղբյուրները, 2.նկարագրել բանկային ռիսկերի կառավարման ոլորտի կանոնակարգման սկզբունքները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. տարբեր մեթոդների կիրառությամբ իրականացնել ռիսկերի չափման պարզ հաշվարկներ, 2. ձևակերպել կոհերենտ ռիսկերի չափման ընդունելի չափանիշները, 3. օգտագործել մասնագիտական ծրագրային փաթեթներ (MS Excel) գործնական խնդիրների լուծման նպատակով, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ստացած գիտելիքներն օգտագործել ռիսկերի կառավարման ավելի արդի դասընթացների ուսումնասիրման ժամանակ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ուսանողներին փոխանցել համակարգված գիտելիքներ ռիսկերի տեսակների, ռիսկերի կառավարման մեթոդների, ռիսկերի չափման առկա մոտեցումների, ռիսկերի կառավարման կանոնակարգման գործող համակարգերի վերաբերյալ։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. ծրագրի բաղկացուցիչ թեմաների ներկայացում դասախոսի կողմից, 2. գրականության ցանկից համապատասխան թեմաների վերաբերյալ մշակումների հանձնարարություն ուսանողներին, 3. կոնկրետ խնդիրների լուծում և դեպքերի քննարկումներ («case-study»)։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Global Association of Risk Professionals, Market Risk Management , Credit Risk Management, Operational Risk Management, Financial Risk and Regulation program, 2016, Joel Bassis, Risk Management in Banking, 2002, Desheng Dash Wu, David L. Olson, John R. Birge, Quantitative Financial Risk Management, University of Toronto, 2010 ։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · The essence of risk management and risk classification · Market risk management · Tools of the foreign exchange, capital, interest rate, and commodity markets · VaR (Value at Risk) and its variations · Credit risk management · Integrated bank risk management · Liquidity risk . Operational risk management
0112	Սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներ	3
7-րդ կիսամյակ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0112/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ծանոթացնել սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներին բերվող որոշ տնտեսագիտական խնդիրներին, ծանոթացնել ուսանողին դիֆերենցիալ հավասարումների համար Կոշու խնդրի դրվածքին և գծային հավասարումների լուծումների հատկություններին: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել գոյության և միակության թեորեմները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. լուծել պարզագույն դիֆերենցիալ հավասարումներ։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ծանոթացնել սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներին բերվող որոշ տնտեսագիտական խնդիրներին, ծանոթացնել ուսանողին դիֆերենցիալ հավասարումների համար Կոշու խնդրի դրվածքին և գծային հավասարումների լուծումների հատկություններին: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. գործնական պարապմունք։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), մասնակցությունը՝ 1 միավոր առավելագույն արժեքով (5%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Васенкова Е.К., Волкова Е.С., Шандра И.Г. ,,Математика для экономистов.Дифференциальные и разностные уравнения,, Москва 2003, Ղազարյան Հ.Գ.,Հովհաննիսյան Ա.Հ.,Հարությունյան Տ.Ն,Կարապետյան Գ.Ա. <<Սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներ>> Երևան 2002, Понтрягин Л.С. ,,Обыкновенные дифференциальные уравнения”” М. Наука 1982, Бибиков Ю. Н. ,,Курс обыкновенных дифференциальных уравнений” Высшая школа, 1991, Ղազարյան Հ.Գ., Հովհաննիսյան Ա.Հ,Մամիկոնյան Ֆ.Հ., Կարապետյան Գ.Ա. ,,Սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներ (խնդրագիրք)՛՛ Երևան 1989, Филиппов А.Ф. ,,Сборник задач по дифференциальным уравнениям’’ М. Наука 2000։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · some economic problems whose mathematical models are ordinary differential equations, · existence and uniqueness theorems for solving the Cauchy problem. Equations with separable variables, homogeneous and homogeneous equations, linear equations and the constant variation method, · high-order linear equations, . autonomous systems, stability of the equilibrium position.
0107	Ստոխաստիկ ֆինանսներ	6
7-րդ 60 ժամ 4 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ · ակտիվների գնագոյացման բինոմական մոդելի էությունը, ռիսկից զերծ` մարտինգալային, հավանականային չափերի կառուցման, մարտինգալային (ոչ արբիտրաժային) գնահատման տեսությունը` վերջավոր դեպքում, · եվրոպական ածանցյալ ֆինանսական գործիքների գնահատման և հեջավորման մեթոդները բինոմական ծառերի մոդելներում, ամերիկյան ածանցյալ գործիքների գնահատման մեթոդները: 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ակտիվների գնահատման բինոմական մոդելը, 2. ֆինանսական գործիքների մարտինգալային գնահատումը, 3. ածանցյալ գործիքների հեջավորումը։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. գնահատականներ կառուցել եվրոպական օպցիոնների համար, 2. դուրս բերել ամերիկյան օպցիոնների գնահատմանբանաձևեր, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտվել մասնագիտական գրականությունից (այդ թվում՝ օտարալեզու), պատրաստել գիտական զեկուցումներ, մասնագիտանալ գիտության և տնտեսության տարբեր բնագավառներում, որտեղ պահանջվում են ռացիոնալ մտածողություն, վերլուծական ունակություններ, տրամաբանություն 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր · ակտիվների գնագոյացման բինոմական մոդելի էությունը, ռիսկից զերծ` մարտինգալային, հավանականային չափերի կառուցման, մարտինգալային (ոչ արբիտրաժային) գնահատման տեսությունը` վերջավոր դեպքում, · եվրոպական ածանցյալ ֆինանսական գործիքների գնահատման և հեջավորման մեթոդները բինոմական ծառերի մոդելներում, ամերիկյան ածանցյալ գործիքների գնահատման մեթոդները: 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, 2. խմբային աշխատանք, 3.խնդիրների լուծում։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. S. Shreve “Stochastic Calculus for Finance”, vol. 1, 2004, Ширяев А.Н. “Основы стохастической финансовой математики” том 1 и 2. 1998: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Binomial models. · Portfolio and arbitrage · Derivative pricing · Conditional expectation in the finite probability spaces · Martingales (martingality of stock price and portfolio process). · Best portfolio choice in binomial models. · American derivatives and stopping times. · Random walks and applications to finance. · Early steps of stoch. optimal control, discrete Bellman-type equations. . Futures and Forwards in binomial models.
0107	Ֆինանսական ինժեներինգ	6
7-րդ 60 ժամ 6 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ● ներկայացնել հիմնական ածանցյալ գործիքների շուկաները, ● ներկայացնել հիմնական ածանցյալ գործիքներով հեջավորման ռազմավարությունները, ● ներկայացնել վարկային ածանցյալ գործիքների շուկան։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել ֆիքսված եկամուտով ակտիվների և արժույթի ածանցյալ գործիքների գնագոյացման, հեջավորման և առևտրի առանձնահատկությունները, 2. ներկայացնել բաժնետոմսերի և ինդեքսների ածանցյալ գործիքների գնագոյացման, հեջավորման և առևտրի առանձնահատկությունները, 3. ներկայացնել վարկային ածանցյալ գործիքների գնագոյացման, հեջավորման և առևտրի առանձնահատկությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. գնահատել ածանցյալ ֆորվարդ, ֆյուչերս, սվոփ և օպցիոն ածանցյալ գործիքների արժեքը, 2. մշակել ածանցյալ գործիքներով հեջավորման ռազմավարություն, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից և ակադեմիական հոդվածներից։ 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● ներկայացնել հիմնական ածանցյալ գործիքների շուկաները, ● ներկայացնել հիմնական ածանցյալ գործիքներով հեջավորման ռազմավարությունները, ● ներկայացնել վարկային ածանցյալ գործիքների շուկան։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասախոսություն, որին ակնկալվում է ուսանողների ակտիվ ներգրավածությունը տարբեր հարցերի քննարկումներին 2. գործնական աշխատանք, որի ընթացում ուսանողները յուրացնում են քանակական մեթոդների գործնական կիրառության նրբությունները։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, 2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. John Hull, “Options, Futures, and Other Derivatives”, Pearson, Year: 2021, Marek Capinski, “Mathematics for Finance: An Introduction to Financial Engineering”, Springer, Year: 2004, Keith Cuthbertson and Dirk Nitzsche, “Financial Engineering: Derivatives and Risk Management”, Wiley, Year: 2001: 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Futures markets, central counterparties, and risk management operations. · Interest rate and currency swap agreements, their pricing and application in hedging. · Types of options, pricing, and hedging strategies. · Binomial trees and their application in calculating the price of derivatives. · Expected fluctuation and “volatility smile”. .Description, principles of pricing, and application of credit derivatives (CDS, CDO) in credit risk hedging
0107	Կորպորատիվ ֆինանսներ	3
8-րդ 30 ժամ 6 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ● տրամադրել տեսական գիտելիքներ՝ նախագծերի գնահատման և ֆինանսավորման, ռիսկի գնագոյացման, արժեթղթերի արժևորման, շուկայի արդյունավետության, կապիտալի կառուցվածքի, ինչպես նաև ձուլումների և կլանումների վերաբերյալ, ● տրամադրել գիտելիքներ ֆինանսական միջնորդության և ներդրումների տեսության կիրառությունների վերաբերյալ, ներկայացնել ընկերությունների գործունեության ղեկավարման ժամանակակից մեթոդ-ները։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու ժամանակակից ընկերությունների ղեկավարների, բաժնետերերի և ենթակաների փոխհարաբերությունները, 2. ներկայացնելու նախագծի արժեքի գնահատման ձևերը, 3. պարզաբանելու ֆիրմայի երկընտրանքը՝ պարտքի հարկման առավելության և պարտքի տարբեր ծախսերի միջև, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. լուսաբանելու շահաբաժնային քաղաքականության դերը և կիրառելու այն իրական փաստերի վրա, 2. վերլուծելու ֆիրմայի կառավարման ազդեցությունը ֆիրմայի արժեքի վրա, քննարկելու գոյություն ունեցող ձուլման և կլանման գործունեությունները և հաշվարկելու օգուտներն ու վնասները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. իրականացնելու թիմային աշխատանք: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● տրամադրել տեսական գիտելիքներ՝ նախագծերի գնահատման և ֆինանսավորման, ռիսկի գնագոյացման, արժեթղթերի արժևորման, շուկայի արդյունավետության, կապիտալի կառուցվածքի, ինչպես նաև ձուլումների և կլանումների վերաբերյալ, ● տրամադրել գիտելիքներ ֆինանսական միջնորդության և ներդրումների տեսության կիրառությունների վերաբերյալ, ներկայացնել ընկերությունների գործունեության ղեկավարման ժամանակակից մեթոդ-ները։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը վարում է դասախոսություն, կազմակերպում է խմբային աշխատանք և դեպքերի քննարկում, 2. ուսումնասության ընթացքում ուսանողը ընթերցում է հանձնարարված գրականությունը, խնդիրներ է լուծում, վերլուծում է նախադեպերը։ 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, Ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), Ինքնուրույն աշխատանքը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Hillier D., Grinblatt, M. and S. Titman “Financial Markets and Corporate Strategy” (Boston, Mass.; London: McGraw-Hill, 2011, Brealey, R., S. Myers and F. Allen “Principles of Corporate Finance” (Boston, Mass.; London: McGraw-Hill, 2008), Copeland, T. and J. Weston “Financial Theory and Corporate Policy” (Reading, Mass.; Wokingham: Addison-Wesley, 2005), 4-th edition։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Financial, legal and tax environment of the company. · The goal of the company. Agency costs. · Investment criteria and decision making process in corporations. · Corporate Governance. · Capital structure of the company. · Working capital management. · Dividend policy. · Profitability and efficiency analysis of the company. . Mergers and acquisitions.
0107	Ֆինանսական պլանավորում և վերլուծություն	3
8-րդ 30 ժամ 6 ժամ շաբաթական ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ 0107/ Բ01 1. Դասընթացի նպատակ ● լուսաբանել ֆինանսական վերլուծության էությունը և դրա դերը գործարար որոշումների ընդունման գործում, ● ներկայացնել ֆինանսական վերլուծության մեթոդները և հիմնական գործիքները, ● պարզաբանել տնտեսավարո սուբյեկտների գործունեության պլանավորման, դրամական հոսքերի կառավարման, կազմակերպությունների գործունեության արդյունավետության գնահատման հիմնահարցերը։ 2. Կրթական վերջնարդյունքներ ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու ֆինանսական հաշվետվության կառուցվածքը, մեկնաբանել ֆինանսական հաշվետվությունների կազմման առանձնահատկությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. իրականացնելու ֆինանսական հաշվետվության էքսպրես -անալիզ, 2. գնահատելու ֆինանսական որոշումների արդյունավետությունը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կատարելու թիմային աշխատանք: 3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր ● լուսաբանել ֆինանսական վերլուծության էությունը և դրա դերը գործարար որոշումների ընդունման գործում, ● ներկայացնել ֆինանսական վերլուծության մեթոդները և հիմնական գործիքները, ● պարզաբանել տնտեսավարո սուբյեկտների գործունեության պլանավորման, դրամական հոսքերի կառավարման, կազմակերպությունների գործունեության արդյունավետության գնահատման հիմնահարցերը։ 4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները 1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը վարում է դասախոսություն, կազմակերպում է խմբային աշխատանք: 2. ուսումնասության ընթացքում ուսանողը ընթերցում է հանձնարարված գրականությունը, խնդիրներ է լուծում, վերլուծում է նախադեպերը և ինքնուրույն աշխատանք է կատարում: 5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով (40%), ինքնուրույն աշխատանքը գրավոր է՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով (15%), եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով (45%): 6. Հիմնական գրականության ցանկ. Martin Fridson, Fernando Alvares”Financial Statement Analysis” John Wiley & Sons Inc., 2002, Stephen Taylor “Asset Price Dynamics, Volatility, and Prediction” Princeton University Press, 2007, Costis Skiadas “Asset Pricing Theory” Princeton University Press 2009։ 7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ · Introduction to Financial Planning and Analysis · Financial Statement Analysis · Budgeting and Forecasting · Cost Analysis and Management · Financial Modeling · Capital Budgeting and Investment Analysis · Forecasting Techniques · Financial Planning and Decision-Making · Performance Measurement and Reporting · FP&A Software and Tools · Business Scenario Analysis · Ethical and Legal Considerations

Ակտուարական և ֆինանսական մաթեմատիկա

Բակալավրի կրթական ծրագիր

Ուսումնական պլան

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Մասնագիտական կառուցամաս

Կրթական այլ մոդուլներ