Skip to main content
Գլխավոր
envelope
ՀայերենРусскийEnglish

Main Navigation (Arm)

  • Ընդունելություն
    • Բակալավրիատ
    • Մագիստրատուրա
    • Ասպիրանտուրա
    • Օտարերկրյա ուսանողներ
    • Նախապատրաստական դասընթացներ
    • Դիմորդների հետ տարվող աշխատանքներ
    • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
  • Կրթություն
    • Առաջինկուրսեցու ուղեցույց
    • Կրթական ծրագրեր
    • Մանկավարժի որակավորման շնորհում
    • Ակադեմիական գրագրության կենտրոն
    • Շարունակական կրթություն
    • Ակադեմիական օրացույց
  • Գիտություն
    • Բաց գիտություն
    • Գիտաժողովներ
    • Գրադարան
    • Դրամաշնորհներ
    • Հրատարակչություն
    • Մասնագիտական խորհուրդներ
    • ՄՌԿ ռազմավարություն հետազոտողների համար
  • Նորություններ
    • Իրադարձություններ
    • Միջոցառումներ
    • Լուրեր
    • Տեղեկագիր
    • Հայտարարություններ
    • Պատկերասրահ
    • Տեսադարան

Secondary navigation (Arm)

  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
    • Միջազգային համագործակցություն
    • Որակի ապահովում
    • ԵՊՀ պատմության թանգարան
    • Աշխատանք ԵՊՀ-ում
    • Հաճախ տրվող հարցեր
  • Կառուցվածք
    • ԵՊՀ ֆակուլտետներ և կրթական կենտրոններ
      • Աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետ
      • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
      • Արևելագիտության ֆակուլտետ
      • Ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետ
      • Ինֆորմատիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետ
      • Իրավագիտության ֆակուլտետ
      • Կենսաբանության ֆակուլտետ
      • Հայ բանասիրության ֆակուլտետ
      • Մաթեմատիկայի և մեխանիկայի ֆակուլտետ
      • Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոն
      • Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետ
      • Պատմության ֆակուլտետ
      • Ռուս բանասիրության ֆակուլտետ
      • Սոցիոլոգիայի ֆակուլտետ
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կրթական և հետազոտական կենտրոն
      • Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ
      • Փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետ
      • Քիմիայի ֆակուլտետ
      • Եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետ
      • Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտ
      • Ֆիզիկայի ինստիտուտ
      • Քաղաքացիական պաշտպանության ամբիոն
      • Ֆիզիկական դաստիարակության և սպորտի ամբիոն
    • Column Wrapper
      • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
      • ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ
    • Գիտական կենտրոններ և լաբորատորիաներ
      • Կենսաբանության գիտահետազոտական ինստիտուտ
      • Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Հումանիտար հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Մաթեմատիկական և կիրառական հետազոտությունների կենտրոն
      • Քիմիայի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆիզիկայի գիտահետազոտական ինստիտուտ
    • Գիտաուսումնական կենտրոններ
      • Ամերիկյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Գերմեծ ինտեգրալ սխեմաների նախագծում (Սինոփսիս) մասնագիտացման լսարան-լաբորատորրիա
      • Դեղերի որակի հսկման և մոնիթորինգի գիտաուսումնական կենտրոն
      • Իրավաբանական կլինիկա
      • Կիրառական հոգեբանության կենտրոն
      • Հունագիտության գիտաուսումնական կենտրոն-գրադարան
      • Մանրէաբանական կենսատեխնոլոգիաների և կենսավառելիքի նորարարական կենտրոն
      • Ռուսական կենտրոն
      • Ռուսաստանյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Սոցիոլոգիայի հեռաուսուցման լաբորատորիա
    • Column Wrapper
      • Բաններ
    • ԵՊՀ վարչական ստորաբաժանումներ
      • Անձնակազմի կառավարման բաժին
      • Արխիվ
      • Ավտոպարկ
      • Բիզնես ինկուբատոր
      • Բյուրականի ուսումնաարտադրական բազա
      • Բուժկետ
      • Գիտական քարտուղարություն
      • Գիտական քաղաքականության վարչություն
      • Գնումների կազմակերպման վարչություն
      • Դոկտորական կրթության կենտրոն
      • ԵՊՀ պատմության թանգարան
      • Էներգետիկ համակարգի շահագործման բաժին
      • Ընդհանուր բաժին
      • Ընդունելության և դիմորդների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Իրավաբանական ծառայություն
      • Ծաղկաձորի ուսումնաարտադրական բազա
      • Հակահրդեհային ծառայություն
      • Հատուկ բաժին
      • Հաշվապահական հաշվառման վարչություն
      • Հյուրերի տուն
      • Հրատարակչություն
      • Մարքեթինգի բաժին
      • Միջազգային համագործակցության վարչություն
      • Մշակույթի կենտրոն
      • Շրջանավարտների և կարիերայի կենտրոն
      • Որակի ապահովման կենտրոն
      • Ռազմավարական պլանավորման կենտրոն
      • Ռեկտորի աշխատակազմ
      • Սարգիս և Մարի Իզմիրլյանների անվան գրադարան
      • Տարածքի բարեկարգման և կանաչապատման բաժին
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների վարչություն
      • Տնտեսական գործունեության կազմակերպման և վերահսկման բաժին
      • Ուսումնամեթոդական վարչություն
      • Ուսանողական հանրակացարան
      • Ուսանողների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Ֆինանսական վերլուծությունների վարչություն
  • Կառուցվածք
  • Շրջանավարտներ և կարիերա
    • Կարիերայի կենտրոն
    • Շրջանավարտների համայնք
    • ԵՊՀ բարեկամներ
  • Ուսանողական կյանք
    • Արվեստ և մշակույթ
    • ԵՊՀ ուսանողական խորհուրդ
    • ԵՊՀ ուսանողական գիտական ընկերություն
ՀայերենРусскийEnglish
envelope

Main Navigation (Arm)

  • Ընդունելություն
    • Բակալավրիատ
    • Մագիստրատուրա
    • Ասպիրանտուրա
    • Օտարերկրյա ուսանողներ
    • Նախապատրաստական դասընթացներ
    • Դիմորդների հետ տարվող աշխատանքներ
    • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
  • Կրթություն
    • Առաջինկուրսեցու ուղեցույց
    • Կրթական ծրագրեր
    • Մանկավարժի որակավորման շնորհում
    • Ակադեմիական գրագրության կենտրոն
    • Շարունակական կրթություն
    • Ակադեմիական օրացույց
  • Գիտություն
    • Բաց գիտություն
    • Գիտաժողովներ
    • Գրադարան
    • Դրամաշնորհներ
    • Հրատարակչություն
    • Մասնագիտական խորհուրդներ
    • ՄՌԿ ռազմավարություն հետազոտողների համար
  • Նորություններ
    • Իրադարձություններ
    • Միջոցառումներ
    • Լուրեր
    • Տեղեկագիր
    • Հայտարարություններ
    • Պատկերասրահ
    • Տեսադարան

Secondary navigation (Arm)

  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
    • Միջազգային համագործակցություն
    • Որակի ապահովում
    • ԵՊՀ պատմության թանգարան
    • Աշխատանք ԵՊՀ-ում
    • Հաճախ տրվող հարցեր
  • Կառուցվածք
    • ԵՊՀ ֆակուլտետներ և կրթական կենտրոններ
      • Աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետ
      • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
      • Արևելագիտության ֆակուլտետ
      • Ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետ
      • Ինֆորմատիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետ
      • Իրավագիտության ֆակուլտետ
      • Կենսաբանության ֆակուլտետ
      • Հայ բանասիրության ֆակուլտետ
      • Մաթեմատիկայի և մեխանիկայի ֆակուլտետ
      • Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոն
      • Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետ
      • Պատմության ֆակուլտետ
      • Ռուս բանասիրության ֆակուլտետ
      • Սոցիոլոգիայի ֆակուլտետ
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կրթական և հետազոտական կենտրոն
      • Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ
      • Փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետ
      • Քիմիայի ֆակուլտետ
      • Եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետ
      • Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտ
      • Ֆիզիկայի ինստիտուտ
      • Քաղաքացիական պաշտպանության ամբիոն
      • Ֆիզիկական դաստիարակության և սպորտի ամբիոն
    • Column Wrapper
      • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
      • ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ
    • Գիտական կենտրոններ և լաբորատորիաներ
      • Կենսաբանության գիտահետազոտական ինստիտուտ
      • Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Հումանիտար հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Մաթեմատիկական և կիրառական հետազոտությունների կենտրոն
      • Քիմիայի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆիզիկայի գիտահետազոտական ինստիտուտ
    • Գիտաուսումնական կենտրոններ
      • Ամերիկյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Գերմեծ ինտեգրալ սխեմաների նախագծում (Սինոփսիս) մասնագիտացման լսարան-լաբորատորրիա
      • Դեղերի որակի հսկման և մոնիթորինգի գիտաուսումնական կենտրոն
      • Իրավաբանական կլինիկա
      • Կիրառական հոգեբանության կենտրոն
      • Հունագիտության գիտաուսումնական կենտրոն-գրադարան
      • Մանրէաբանական կենսատեխնոլոգիաների և կենսավառելիքի նորարարական կենտրոն
      • Ռուսական կենտրոն
      • Ռուսաստանյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Սոցիոլոգիայի հեռաուսուցման լաբորատորիա
    • Column Wrapper
      • Բաններ
    • ԵՊՀ վարչական ստորաբաժանումներ
      • Անձնակազմի կառավարման բաժին
      • Արխիվ
      • Ավտոպարկ
      • Բիզնես ինկուբատոր
      • Բյուրականի ուսումնաարտադրական բազա
      • Բուժկետ
      • Գիտական քարտուղարություն
      • Գիտական քաղաքականության վարչություն
      • Գնումների կազմակերպման վարչություն
      • Դոկտորական կրթության կենտրոն
      • ԵՊՀ պատմության թանգարան
      • Էներգետիկ համակարգի շահագործման բաժին
      • Ընդհանուր բաժին
      • Ընդունելության և դիմորդների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Իրավաբանական ծառայություն
      • Ծաղկաձորի ուսումնաարտադրական բազա
      • Հակահրդեհային ծառայություն
      • Հատուկ բաժին
      • Հաշվապահական հաշվառման վարչություն
      • Հյուրերի տուն
      • Հրատարակչություն
      • Մարքեթինգի բաժին
      • Միջազգային համագործակցության վարչություն
      • Մշակույթի կենտրոն
      • Շրջանավարտների և կարիերայի կենտրոն
      • Որակի ապահովման կենտրոն
      • Ռազմավարական պլանավորման կենտրոն
      • Ռեկտորի աշխատակազմ
      • Սարգիս և Մարի Իզմիրլյանների անվան գրադարան
      • Տարածքի բարեկարգման և կանաչապատման բաժին
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների վարչություն
      • Տնտեսական գործունեության կազմակերպման և վերահսկման բաժին
      • Ուսումնամեթոդական վարչություն
      • Ուսանողական հանրակացարան
      • Ուսանողների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Ֆինանսական վերլուծությունների վարչություն
  • Կառուցվածք
  • Շրջանավարտներ և կարիերա
    • Կարիերայի կենտրոն
    • Շրջանավարտների համայնք
    • ԵՊՀ բարեկամներ
  • Ուսանողական կյանք
    • Արվեստ և մշակույթ
    • ԵՊՀ ուսանողական խորհուրդ
    • ԵՊՀ ուսանողական գիտական ընկերություն
  1. Գլխավոր
  2. ԵՊՀ ֆակուլտետներ և կրթական կենտրոններ
  3. Եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետ
  4. Արտասահմանյան գրականության ամբիոն
Հավելյալ նավիգացիա
Փակել
  • Գլխավոր էջ
  • Ֆակուլտետի մասին
  • Աշխատակիցներ
  • Նորություններ
  • Սեմինարներ

Արտասահմանյան գրականության ամբիոն

Արտասահմանյան գրականության պատմությունը Երևանի պետական համալսարանի հիմնադրման օրվանից ներառվել է Պատմալեզվագրական ֆակուլտետի ուսանողների համար անցկացվող դասընթացների շարքում: 20-ական թվականներից այդ դասընթացները կարդացել են ականավոր այնպիսի գրականագետներ, ինչպիսիք են Սիմեոն Հակոբյանը, Սարգիս Մանուկյանը, նշանավոր գրող, եվրոպական լեզուների և մշակույթի հիանալի գիտակ Զապել Եսայանը: Ավելի ուշ անվանի գրականագետ-քննադատ Ցոլակ Խանզադյանը համալսարանում սկսել է վարել «Գրականագիտության տեսական հիմունքներ» դասընթացը։

1929 թ․ Հայաստանում համալսարանական ուսուցման զարգացման պահանջներին համապատասխան ստեղծվել են գրականության առանձին ամբիոններ, այդ թվում՝ Արտասահմանյան գրականության ամբիոնը: Տասը տարի ամբիոնը ղեկավարել է պրոֆեսոր Սիմեոն Հակոբյանը: Այդ տարիներին լույս են ընծայվել մի շարք դասագրքեր` «Եվրոպական գրականության գլխավոր էջերը», Ա. Լունաչարսկու, Պ. Կազանի, Ֆ. Շիլլերի հայտնի ձեռնարկները, որոնք թարգմանվել և հրատարակվել են հայերեն: 30-ական թվականներից ամբիոնում դասավանդում էին Լենինգրադի (այժմ՝ Սանկտ Պետերբուրգ) արվեստագիտական ակադեմիայի ասպիրանտուրան ավարտած երիտասարդ գիտնականներ Հ. Մամիկոնյանը և Ս. Սողոմոնյանը, որոնք հետագայում ղեկավարեցին Արտասահմանյան գրականության ամբիոնը (Հ. Մամիկոնյանը` 1957-1970 թթ․, Ս. Սողոմոնյանը` 1970-1978 թթ.): Հարկ է հիշատակել Հ. Մամիկոնյանի «Արտասահմանյան գրականության պատմություն. Վերածնության շրջան» դասագիրքը, Ս. Սողոմոնյանի «Եվրոպական գրականության ուրվագծեր», «Եվրոպական ռեալիզմի պատմությունից» ուսումնասիրությունները:

1956 թ. գրականության տեսության առարկաներն անջատվել են Արտասահմանյան գրականության ամբիոնից և տրվել այլ ամբիոնների:

1982 թ. Արտասահմանյան գրականության և Գրականության տեսության ամբիոնները միավորվել են մեկ միասնական ամբիոնի կազմում, որը ղեկավարում էր ակադեմիկոս Էդ. Ջրբաշյանը, իսկ 1986 թ. հունվարից մինչև 2007 թ. մայիսը` բ․գ․դ․, պրոֆեսոր Հ. Էդոյանը:

2007 թ. սեպտեմբերից Արտասահմանյան գրականության ամբիոնը, առանձնանալով Հայ բանասիրության ֆակուլտետի գրականության տեսության և գրաքննադատության ամբիոնից, շարունակում էր տպագրել «Համատեքստ» գիտական ամսագիրը (տպագրվում էր դեռևս 2002 թ․)։

Ամբիոնը համատեղ աշխատանքներ է նախաձեռնում Հայաստանում գործող դեսպանությունների, հյուպատոսությունների և միջազգային կառույցների հետ` կրթական բազմաթիվ ծրագրերի իրականացման նպատակով:

2009-2020 թթ․ ամբիոնում պաշտոնավարել է բ․գ.դ․, պրոֆեսոր Արա Առաքելյանը: Այդ ընթացքում Արտասահմանյան գրականության ամբիոնը կազմակերպել է միջազգային գիտաժողովներ, որոնցից է «Ֆրիդրիխ Նիցշեն մշակույթի համատեքստում» խորագրով (2015 թ․) գիտաժողովը: 2016 թ․ Ֆրանսիայից ժամանած դասախոսական կազմի հետ համատեղ կազմակերպվել է ֆրանսիական էքզիստենցիալիստների ստեղծագործական գործունեությանը նվիրված շնորհանդես։

2021 թվականից Արտասահմանյան գրականության ամբիոնի վարիչն է բ․գ․թ․ Անուշ Սեդրակյանը։

Ամբիոնի պրոֆեսորներ Հենրիկ Էդոյանը, Արա Առաքելյանը, Վահե Արսենյանը, Անուշ Սեդրակյանը բնագրերից թարգմանություններ են պատրաստել և տպագրել՝ ներառելով նաև գրական-փիլիսոփայական երկեր, որոնց թվում՝ Հին Արևելքի պոեզիան, Ֆրանց Կաֆկայի, Դեն Բրաունի, Մարգարիտ Միտչելի, Վըրջինիա Վուլֆի, Դ. Հ. Լորենսի, Դիլըն Թոմասի, Ուիլյամ Բլեյքի, Խալեդ Հոսեյնիի, 20-րդ դարի ֆրանսիական բանաստեղծների ստեղծագործությունները: Ուշագրավ է պրոֆեսոր Ա. Առաքելյանի ««Նիբելունգների երգից» մինչև «Հուլունքախաղ»» մենագրությունը, որը ներառում է գերմանական գրականության սկզբնավորումից մինչև մեր օրերն ընկած ժամանակահատվածը:

Ամբիոնի գիտական աշխատանքը զարգանում է հետևյալ հիմնական ուղղություններով․

  • անգլո-ամերիկյան գրականության հիմնախնդիրները (Վերածննդից մինչև 21-րդ դար), մոդեռնիզմի գեղագիտական նորմերը և դրանց կիրառումը արվեստի տարբեր բնագավառներում,
  • ֆրանսիական գրականության հիմնախնդիրները (Վերածննդից մինչև 21-րդ դար),
  • իսպանական և լատինամերիկյան գրականությունների հիմնախնդիրները (Վերածննդից մինչև 21-րդ դար), մոգական ռեալիզմի դրսևորումները լատինամերիկյան գրականության մեջ,
  • գերմանական գրականության հիմնախնդիրները (Վերածննդից մինչև 21-րդ դար),
  • իտալական գրականության հիմնախնդիրները (Վերածննդից մինչև 21-րդ դար),
  • համեմատական գրականագիտություն,
  • գրականության հասարակական-քաղաքական և հոգեբանական մեկնությունները 16-21-րդ դարի գրականության մեջ,
  • արևմտաեվրոպական գրական-գեղագիտական ուսմունքները,
  • 17-19-րդ դդ. արևմտաեվրոպական գրական ուղղությունները,
  • 20-րդ դարի արևմտաեվրոպական գրական ուղղությունները։
Կոնտակտներ

Հեռ․՝ (+374 91) 035 321

Աշխատակիցներ

Անուշ Ռոստոմի Սեդրակյան
Ամբիոնի վարիչ, պրոֆեսոր
Արա Հրաչիկի Առաքելյան
Պրոֆեսոր
Տիգրան Սերժիկի Սիմյան
Պրոֆեսոր
Վահե Արամի Արսենյան
Դոցենտ
Նատալիյա Կարենի Գոնչար-Խանջյան
Դոցենտ
Անահիտ Վանոյի Եգանյան
Դոցենտ
Ամալյա Արմենի Սողոմոնյան
Ասիստենտ
  • Գլխավոր էջ
  • Ֆակուլտետի մասին
  • Աշխատակիցներ
  • Նորություններ
  • Սեմինարներ

Արագ հասանելիություն

  • Ինտրանետ
  • E-learning
  • Mulberry
  • Էլ. դիմումներ
  • Հեռախոսագիրք
  • Registrar
  • Փաստաթղթեր

Footer site information

  • Հիմնական էջեր
    • Ընդունելություն
    • Կրթություն
    • Գիտություն
    • Նորություններ
  • Տեղեկատվություն
    • Հաճախ տրվող հարցեր
    • Թափուր հաստիքներ
    • Կրթական ծրագրերի որոնում
    • Դիմորդներին
    • Ուսանողներին
  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
© Երևանի պետական համալսարան 2025
Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am