Քարտեզագրություն և կադաստրային գործ

Բակալավրի կրթական ծրագիր

Ուսումնական պլան

Կրթական մակարդակը՝
Բակալավր
Մասնագիտություն՝
054201.02.6 - Աշխարհագրություն
Մասնագիտացումը՝
054201.02.6 - Քարտեզագրություն և կադաստրային գործ
Շնորհվող որակավորումը՝
Աշխարհագրության բակալավր
Ծրագրի ուստարին՝
2024/2025
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
2-րդ ՝ գարնանային կիսամյակ
գործ.-2
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/41
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն,
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ,
. զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.ներկայացնելու թուրքերենի տիպաբանական առանձնահատկությունները
2. սահմանելու թուրքերենի եղանակներն ու ժամանակաձևերը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.վերարտադրելու թուրքերեն երկխոսություններ և պարզ տեքստեր,
4. թարգմանելու թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն միջին բարդության տեքստեր
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն,
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ,
. զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն,
2. տեքստերի և երկխոսությունների վերարտադրում
3. բանավոր խոսքի զարգացում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1.գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ),
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը:
Թեմա 2՝ Գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում:
Թեմա 3՝ Հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը:
Թեմա 4՝ Անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում:
Թեմա 5՝ Ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
Թեմա 6՝ Գոյականների կապակցության առաջին ձևը:
Թեմա 7՝ Ներգոյական հոլովով դրված անվանական ստորոգյալն անցյալ ժամանակում
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
գործնական -2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին,
· նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. առանձնացնել լեզվական մակարդակների յուրահատկությունները,
2. սահմանել լեզվի հիմնական գործառույթներն ու դրանց նպատակները,
3. ընտրել լեզվական ճիշտ ձևերը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գործնականում իրականացնել լեզվաոճական վերլուծություններ,
2. հիմնավորել լեզվական այս կամ այն միավորի ընտրությունը
գ.ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ցույց տալ լեզվական նորմային համապատասխան լեզվական ձևերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին,
· նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. լուսապատկերի (սլայդի) ցուցադրում,
4. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
  • Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր., 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ուղղախոսական, հնչյունափոխական, տառադարձման յուրահատկությունները,
2. Բառապաշարային փոփոխություններն ու զարգացումները,
3. Ձևաբանական և շարահյուսական համակարգերի առանձնահատկությունները:
5-րդ կիսամյակ
դաս.-1. սեմ. -1
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ18
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ ելակետային գիտելիքներ մարդ-աշխարհ փոխհարաբերությունների փիլիսոփայական ըմբռնման և փիլիսոփայական մտածողության առանձնահատկությունների մասին,
· ծանոթացնել փիլիսոփայական հիմնական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրներին,
. սովորեցնել գրագետ ձևակերպել և ներկայացնել սեփական աշխարհայացքի սկզբունքները և արժեքային կողմնորոշիչները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դասակարգել փիլիսոփայության գիտական - մեթոդաբանական, աշխարհայացքային և արժեքաբանական գործառույթները,
2. բացատրել ճշմարտության և մոլորության, գիտելիքի և հավատի, ռացիոնալի և իռացիոնալի սահմանազատման սկզբունքները,
3. մեկնաբանել քաղաքակրթական զարգացումների օրինաչափություններն ու արդի միտումները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. հարցադրումներ կատարել էութենականի մասին, էականը տարանջատել երևութականից, առաջնայինը՝ երկրորդայինից,
5. համադրել երևույթների իմացաբանական և արժեքաբանական մոտեցումները,
6. վերլուծել հասարակության բնութենական և սոցիոմշակութային հիմունքները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. կատարել ընդհանրացումներ՝ կիրառելով մտածողության համապատասխան մեթոդները,
8. իմաստավորել աշխարհի ամբողջական պատկերը և այս համատեքստում մարդու կոչումն ու կյանքի իմաստը,
9. ակտիվացնել քննադատական մտածողությունը, դրսևորել ինքնավերլուծության հմտություններ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ ելակետային գիտելիքներ մարդ-աշխարհ փոխհարաբերությունների փիլիսոփայական ըմբռնման և փիլիսոփայական մտածողության առանձնահատկությունների մասին,
· ծանոթացնել փիլիսոփայական հիմնական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրներին,
. սովորեցնել գրագետ ձևակերպել և ներկայացնել սեփական աշխարհայացքի սկզբունքները և արժեքային կողմնորոշիչները։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան,
պատասխանների հիմնավորվածություն և ամբողջականություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, Եր. 2016։
  • Введение в философию, под ред. Фролов И.Т., М. 2012.
  • Канке В. А., Основы философии, М., 2014.
  • Губин В. Д. Философия, М., 2013.
  • Бучило Н. Ф., Философия, М., 2013.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Փիլիսոփայությունը որպես մարդու և աշխարհի միջև մշակութային միջնորդ:
2. Փիլիսոփայական մշակույթի առանձնահատկությունները:
3. Պատմափիլիսոփայական ակնարկ:
4. Կեցության փիլիսոփայական ըմբռնումը:
5. Մարդկային կեցության առանձնահատկությունները:
6. Հոգեկանի ծագման վարկածները:
7. Իմացության էությունը և կառուցվածքը:
8. Ճշմարտություն, մոլորություն, հավատ:
9. Գիտական ճանաչողության մեթոդները:
10. Գիտություն և բարոյականություն:
11. Մարդու և հասարակության ծագման վարկածները:
12. Հասարակությունը որպես ինքնապարտադրող համակարգ:
13. Պատմության փիլիսոփայական ըմբռնումը :
14. Մշակույթ և քաղաքակրթություն:
15. Հասարակական կյանքի ոլորտները:
16. Սոցիալական առաջադիմությունը և մարդկության ապագան:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 գործն. ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
· ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
· տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցները օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
. խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել գրավոր և բանավոր խոսքը՝ հիմնական նորմատիվ, հաղորդակցական, էթիկական տեսանկյուններից,
2. ձևակերպել ռուս գրական լեզվի հիմնական նորմերը,
3. բացատրել պարբերանշված լեզվական միջոցների կիրառումը տարբեր հաղորդակցական իրավիճակներում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել գրական լեզվի ժամանակակից նորմերը,
5. կառուցել խոսքը լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական նորմերին համապատասխան,
6. վերհանել և վերացնել սխալները և վրիպումները լեզվի տարբեր մակարդակներում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. ստեղծագործաբար կիրառել ունեցած գիտելիքները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
· ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
· տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցները օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
. խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ
2. բանավոր խոսքի զարգացմանն ուղղված վարժություններ, քննարկումներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բաղկացած է 2 մասից՝ բանավոր և գրավոր: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով: Ուսանողներին տրվելու են վերլուծության համար տարբեր ժանրերի տեքստեր, որտեղ պետք էէ վերհանվեն և ուղղվեն սխալները՝ ըստ գրական լեզվի ժամանակակից նորմերի (լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Введенская Л.А. Русский язык и культура речи. Москва, 2002.
  • Воронцова Т.А. Культура речи. Ижевск, 2011.
  • Голуб И.Б. Риторика: учитесь говорить правильно и красиво. Москва, 2013.
  • Розенталь, Д.Э. Большой справочник по русскому языку. Москва, 2017.
  • Розенталь, Д.Э. Словарь трудностей русского языка. 20000 слов: 20 000 слов. Москва, 2012
  • Розенталь Д.Э. Справочник по правописанию и литературной правке. Москва, 2003.
  • Розенталь, Д.Э. Справочник по русскому языку. Практическая стилистика. Москва, 2011
  • Розенталь, Д.Э. Русский язык. Орфография. Пунктуация. Орфографический словарь. (Классический справочник). Москва, 2011.
  • Русский язык и культура речи. По ред. Максимова В.И., Голубевой А.В. Санкт-Петербург, 2010.
  • www.cultrechi.narod.ru - «Грамотная речь, или Учимся говорить по-русски». Словари.
  • 0. www.gramota.ru - Справочно-информационный Интернет-портал «Русский язык».
  • www.slovari.ru - Электронная библиотека словарей русского языка.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ձևաբանական նորմեր:
2. Շարահյուսական նորմեր:
3. Խոսքային գործունեության տեսակները:
4. Հաղորդակցական նորմեր:
5. Խոսքային էթիկետ (խոսքի մշակույթի էթիկական նորմերը):
4-րդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Բ05
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակը հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հարցերը,
2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3. բացատրելու հայոց պետականության վերականգնման համար մղվող ազատագրական պայքարի ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները,
4. վերլուծելու նորագույն ժամանակաշրջանում հայոց պետականության վերականգնումն ու զարգացումը՝ վերարժևորելով և իր գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները,
6. կիրառելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու,
8. նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի գիտակցության մեջ ազգային-ազատագրական պայքարի և հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորման արմատավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակը հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար,
3. քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով՝
կիսամյակի ավարտին նախատեսված է ստուգարք, որն իրականացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է երկու հարց: Ուսանողը «ստուգված» ստանում է հարցերը հիմնական գծերով, բավարար չափով ներկայացնելու դեպքում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հովհաննիսյան Պ., Մինասյան Է. և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Ե., ԵՊՀ հրատ., 2012:
  • Ժամկոչյան Հ., Աբրահամյան Ա., Մելիք-Բախշյան Ս., Պողոսյան Ս., Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, ԵՊՀ հրատ., Ե., 1975:
  • Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, «Զանգակ-97» հրատ.,Ե., ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., հ. III, գ. I, 2010, հ. III, գ. II, 2015, հ. IV, գ. I, 2010, հ. IV, գ. II, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայ ազատագրական շարժումը XVI դ. կեսերից մինչև XVIII դ.: 2. Ազատագրական պայքարը Սյունիքում և Սյունիքում 1722-1730 թթ.: 3. Ռուս-թուրքական և ռուս-պարսկական պատերազմները և Հայաստանը XIX դ. առաջին երեսնամյակում: Հայկական հարցի միջազգայնացումը: 4. Հայ քաղաքական կուսակցությունների առաջացումը և հայ ազատագրական շարժումը XIX դ. վերջին - XX դ. սկզբին: 5. Հայոց ցեղասպանությունը: 6. Մայիսյան հերոսամարտերը: Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը (1918-1920 թթ.): 7. Խորհրդային Հայաստանը (1920-1991 թթ.): 8. Հայերի մասնակցությունը Երկրորդ աշխարհամարտին: 9. Արցախյան շարժումը (1988-1991 թթ.) և պատերազմը (1991-1994 թթ.): 10. Հայաստանի երրորդ հանրապետությունը (1991 թվականից):
4-րդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0901/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
. ուսանողների մոտ պատկերացում ձևավորել էկոլոգիա գիտության տեսական հիմնախնդիրների, բնության պահպանության առկա խնդիրների լուծման առաջարկվող եղանակների և կիրառվող մեթոդների մասին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու էկոլոգիայի և բնության պահպանության արդի խնդիրների տեսական ու մեթոդաբանական հարցերը,
2. բնութագրելու էկոլոգիայի և բնության պահպանության զարգացման հիմնական փուլերն ու ուղղությունները,
3. որոշելու էկոլոգիայի և բնության պահպանության հիմնախնդիրների առաջացման պատճառներ, մարդ-բնություն փոխհարաբերության հետևանքները,
4. բացատրելու և դասակարգելու էկոլոգիայի և բնության պահպանության ռիսկայնության աստիճանը և լուծման ուղիները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. համակարգելու և վերլուծելու էկոլոգիայի և բնության պահպանության ժամանակակից խնդիրներին առնչվող ամբողջ ինֆորմացիան,
6. իրականացնելու տարբեր հիմնախնդիրների գնահատում, դրանց առաջացման պատճառների բացահայտում և լուծման ուղիների մշակում,
7. մշակելու և կատարելու տարբեր հիմնախնդիների էկոլոգիական ուղղվածություն ունեցող ծրագրեր,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. վերլուծելու առկա խնդիրները, գնահատելու դրանց լուծման համար անհրաժեշտ ռեսուրսները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
. ուսանողների մոտ պատկերացում ձևավորել էկոլոգիա գիտության տեսական հիմնախնդիրների, բնության պահպանության առկա խնդիրների լուծման առաջարկվող եղանակների և կիրառվող մեթոդների մասին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն (համակցությամբ ակտիվ և ինտերակտիվ անցկացման ձևերի),
2. ռեֆերատների զեկուցում և կարևոր հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտական բանավեճի կազմակերպում,
3. քարտեզագրական աշխատանքներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ., Ժամհարյան Հ.Գ., Խոյեցյան Ա.Վ., Մովսեսյան Հ.Ս., Փիրումյան Գ.Պ., «Էկոլոգիայի և բնության պահպանության հիմունքներ»: Ուսումնական ձեռնարկ բուհերի համար, Երևան, «Զանգակ-97» հրատ. 2010թ., 224 էջ,
  • Հայրապետյան Է.Մ. և ուրիշներ, «Շրջակա միջավայրի պահպանություն», Երևան 2005թ., 203էջ,
  • Մելքումյան, Լ.Ս. Գալստյան Հ.Մ., «Բնության հիմունքներ», Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, «Զանգակ-97» հրատ. 2010թ., 312 էջ,
  • Валова В. Д., Основы экологии, изд. ''Торговая корпорация Дашков и К '', 2005г,, 281стр.:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Էկոլոգիայի զարգացման պատմական ուղին: Նրա տեղն ու դերը մյուս գիտությունների համակարգում: Օրգանիզմներ և էկոհամակարգ: Էկոլոգիական հիմնական օրենքներ:
Էկոհամակարգի տարրերը և տրոֆիկ մակարդակները: Էկոլոգիական գործոններ, օրգանզմների և միջավայրի փոխհարաբերությունները: Թեմա 4՝ Պոպուլյացիաները, տիպերը, զարգացումը: Էկոհամակարգերի էներգիան: Սննդային շղթաներ, կենսաբանական ցիկլեր:Մարդու էկոլոգիա, շրջակա միջավայր: Բնական ռեսուրսներ ու պաշարներ, դրանց դասակարգումը: Շրջակա միջավայրի ոլորտների բնութագիրը, պահպանության հիմնական խնդիրները: Գլոբալ էկոլոգիական պրոբլեմներ
3-րդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Բ04
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակը հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերը,
2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3. բացատրելու հայոց պետականության ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները հին և միջին դարերում՝ արժևորելով և իր քաղաքացիական գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները,
5. կիրառելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում.
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու,
7. նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի (ընտանիքի, ընկերների և այլոց) գիտակցության մեջ հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորմանն ու արմատավորմանը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակը հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն,
2. Սեմինար,
3. Քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝
կիսամյակի ավարտին նախատեսված է ստուգարք, որն իրականացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է երկու հարց: Ուսանողը «ստուգված» ստանում է հարցերը հիմնական գծերով, բավարար չափով ներկայացնելու դեպքում
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հովհաննիսյան Պ., Մինասյան Է. և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2012:
  • Ժամկոչյան Հ., Աբրահամյան Ա., Մելիք-Բախշյան Ս., Պողոսյան Ս., Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 1975:
  • Հայոց պատմություն, հ. II, գ. II, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, «Զանգակ-97» հրատ., Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., 2014:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական լեռնաշխարհ. աշխարհագրական դիրքը, տարածքը և բնական պայմանները: 2. Հայ ժողովրդի ծագման հիմնահարցը և վաղ պետական կազմավորումները Հայկական լեռնաշխարհում: 3. Վանի թագավորությունը (Ք.ա. IX-VII դդ.): Հայաստանը Երվանդունիների հարստության օրոք (Ք.ա. VI-III դդ.): 4. Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտաշեսյան (Ք.ա. 189-1 թթ.) և Արշակունյաց (66-428 թթ.) հարստությունների օրոք: 5. Հայոց մշակույթի Ոսկեդարը: Հայաստանը նախարարական համակարգի ներքո (428-885 թթ.): 6. Հայոց թագավորությունը Բագրատունյաց հարստության (885-1045 թթ.) օրոք: 7. Կիլիկիայի հայկական պետությունը (1080-1375 թթ.): 8. Քոչվորական ցեղերի արշավանքները Հայաստան: 9. Հայ-վրացական զինակցությունը և Զաքարյանների իշխանությունը: 10. Հայաստանը ուշ միջնադարում:
2-րդ կիսամյակ՝ գարնանային
գործնական-2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռքբերած գիտելիքները,
· ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
· ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
. ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել օտար լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան,
2. նկարագրել միջազգային թեստավորման և գնահատման սկզբունքները և պահանջները.
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարել թեստային աշխատանքներ` կազմված համաեվրոպական չափանիշների մակարդակին համապատասխան
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. արտահայտել մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռքբերած գիտելիքները,
· ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
· ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
. ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք,
4. գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է թեստավորման միջոցով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 2. ClE International, 2006.
  • Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ֆրանսերենի իմացության միջազգային թեստավորման յուրահատկությունները:
2. Ֆրանսերենի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և թեստավորման հիմանական սկզբունքները:
3. Ֆրանսերենի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
4. Միջազգային թեստերի առանձնահատկությունները:
2-րդ կիսամյակ՝ գարնանային
2 ժամ գործ.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205/Բ11
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
· ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
· ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
· ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1 ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը,
2. նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները),
3. մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն)։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կառուցելու կապակցված խոսք,
5. գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում,
6. գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ,
7. վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8.. քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները,
9. կառուցելու երկխոսություն,
10. թարգմանելու պարզ տեքստեր
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
· ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
· ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
· ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· հանձնարարված թեմաների շուրջ,
· կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով,
· հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով,
· հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի,
· ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով,
· գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց,
· կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ,
· հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով,
· հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը,
. թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք՝
Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》2学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》2练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》2学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》2练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1：第十二课 你在干什么呢（正在……呢，每……都……，星期的表达法）
Թեմա 2：第十三课 我去图书馆借书 （连动词，A不A/V不V）
Թեմա 3：第十四课 我喜欢浅颜色的（挺+adj，有点儿）
Թեմա 4：第十五课 明天是我朋友的生日（单元语言点小结）
Թեմա 5：第十六课 周末你干什么（太……了，动词中叠，地点状语）
Թեմա 6：第十七课 做客（（是）A还是B，就是，会）
Թեմա 7：第十八课 做客（得，反问句，如果……，就……）
Թեմա 8：第十九课 现在习惯了（了，还，年龄表达法）
Թեմա 9：第二十课 看病人（单元语言点小结）
Թեմա 10：第二十一课 我喝了半斤白酒（又，了，好像）
Թեմա 11：第二十二课 他感冒了（能，，最好，日期表达法）
Թեմա 12：第二十三课 你学了多长时间汉语（了，“就”的小结）
Թեմա 13：第二十四课 你吃了早饭来找我（反问句，了，时间状语、地点状语的语序）
2-րդ կիսամյակ՝ գարնանային
գործ.-2
2 ժամ շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լսելու, հասկանալու, գրելու հմտությունները,
. ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողությունները և ունակությունները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը,
2. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կառուցելու բանավոր կապակցված խոսք՝ հիմնավորելով իր տեսակետը,
4. հանպատրաստից մասնակցելու երկխոսության՝ իրեն հետաքրքրող տեղեկություններ ստանալու նպատակով:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով և գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լսելու, հասկանալու, գրելու հմտությունները,
. ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողությունները և ունակությունները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
4. Ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում:
· Գերմաներենի բառապաշարային և ոճաբանական յուրահատկությունները:
. Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ գործ.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
. լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
· ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
· տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցներն օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
. խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել գրավոր և բանավոր խոսքը՝ հիմնական նորմատիվ, հաղորդակցական, էթիկական տեսանկյուններից,
2. ձևակերպել ռուս գրական լեզվի հիմնական նորմերը,
3. նկարագրել պարբերանշված լեզվական միջոցների կիրառումը տարբեր հաղորդակցական իրավիճակներում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել գրական լեզվի ժամանակակից նորմերը,
5. կառուցել խոսքը լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական նորմերին համապատասխան,
6. վերհանել և վերացնել սխալները և վրիպումները՝ լեզվի տարբեր մակարդակներում։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. ստեղծագործաբար կիրառել ձեռք բերած գիտելիքները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
. լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
· ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
· տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցներն օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
. խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. բանավոր խոսքի զարգացմանն ուղղված վարժություններ, քննարկումներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բաղկացած է 2 մասից՝ բանավոր և գրավոր: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով: Ուսանողներին տրվելու են վերլուծության համար տարբեր ժանրերի տեքստեր, որտեղ պետք է վերհանվեն և ուղղվեն սխալները՝ ըստ գրական լեզվի ժամանակակից նորմերի (լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Введенская Л.А. Русский язык и культура речи. Москва, 2002.
  • Введенская Л.А. Словарь ударений для работников радио и телевидения. Ростов-на-Дону, 2012.
  • Вербицкая Л.А. и др. Давайте говорить правильно! Трудности современного русского произношения и ударения: Краткий словарь-справочник. Москва, 2003.
  • Воронцова Т.А. Культура речи. Ижевск, 2011.
  • Голуб И.Б. Риторика: учитесь говорить правильно и красиво. Москва, 2013.
  • Розенталь, Д.Э. Большой справочник по русскому языку. Москва, 2017.
  • Розенталь, Д.Э. Словарь трудностей русского языка. 20000 слов: 20 000 слов. Москва, 2012
  • Розенталь Д.Э. Справочник по правописанию и литературной правке. Москва, 2003.
  • Розенталь, Д.Э. Справочник по русскому языку. Практическая стилистика. Москва, 2011
  • 0. Розенталь Д.Э. Русский язык. Орфография. Пунктуация. Орфографический словарь. (Классический справочник). Москва, 2011.
  • Русский язык и культура речи. Под ред. Максимова В.И., Голубевой А.В. Санкт-Петербург, 2010.
  • www.cultrechi.narod.ru - «Грамотная речь, или Учимся говорить по-русски». Словари.
  • www.gramota.ru - Справочно-информационный Интернет-портал «Русский язык».
  • www.slovari.ru - Электронная библиотека словарей русского языка.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Խոսքի մշակույթ որպես լեզվաբանական առարկա: Լեզվի հասարակական դերը: Գրավոր և բանավոր խոսքի առանձնահատկությունները: Ռուս գրական լեզվի նորմերի համակարգը: Հնչյունական (արտասանական) նորմեր: Բառագիտական նորմեր:
2-րդ՝ գարնանային
գործ. - 2
2 / շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին,
2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ընկալել, հասկանալ, մեկնաբանել մասնագիտական տեքստերի բովանդակությունն ու կառուցվածքը,
2. կիրառել մասնագիտական և ընդհանուր բառապաշարի հենքային շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակադրմամբ,
3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում անգլերեն լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. իրականացնել գրավոր և բանավոր մասնագիտական տեքստերի ընթերցում,վերարտադրում և թարգմանություն,
5. ձևավորել և ներկայացնել բանավոր կապակցված խոսք՝ ուսումնասիրվող մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ,
6. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք՝ երկխոսության մեջ մտնելով համակուրսեցիների հետ։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր օտարալեզու աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին,
2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ),
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Sukiasyan S., Grigoryan H. - “English for Geo- students” 2012.
  • Walker R. and Harding K.,Tourism 2. Oxford English for Careers, Oxford University Press,
  • 007.
  • Walker R. and Harding K.,Tourism 3. Oxford English for Careers, Oxford University Press,
  • 008.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. մասնագիտական լեզվի բառապաշարարի առանձնահատկություններ
2. անգլերենով մասնագիտական գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների վերլուծություն
3. դասախոսության ընթացքում նյութի կարևոր առանցքային կետերի գրառում
4. տարբեր աղբյուրներից մասնագիտական տեղեկատվության առանձին մասերի համադրում և շարադրում
5. գրավոր տեքստերի վերաձևակերպում մասնագիտական բառապաշարի օգտագործմամբ:
1-ին կիսամյակ՝ աշնանային
գործնական- 2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
· ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական - հնչերանգային, բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
. զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. քննարկելու գիտական տարաբնույթ տեքստերի լեզվաոճական և կառուցվածքային առանձնահատկությունները,
2. մեկնաբանելու լեզվաբանական տերմինաբանությանն առնչվող տարբեր խնդիրներ.
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարելու գիտական տեքստերի հաղորդակցական ներուժի վերլուծություն,
գործնականում կատարելու տարբեր գիտական տեքստերի ֆրանսերենից հայերեն և հայերենից
4. ֆրանսերեն թարգմանություններ՝ այդ տեքստերի թարգմանության համարժեքության սկզբունքներին համապատասխան
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. օգտվելու տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, գիտական հոդվածներ և այլն),
6. ձեռքբերված գիտելիքները կիրառելու նաև այլ՝ հարակից գիտակարգերի շրջանակներում կատարվելիք ուսումնասիրություններում
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
· ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական - հնչերանգային, բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
. զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք,
2. հանձնարարված գրականության ընթերցում,
3. քննարկումներ,
4. ինքնուրույն հետազոտություն,
5. խմբային աշխատանք դասավանդման,
6. նորարարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 1. ClE International, 2006.
  • Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գիտական ոճ (բնորոշ գծերը, ժանրային առանձնահատկությունները, ենթաոճերը:
2. Գիտական ֆրանսերենի ձևաբանական-շարահյուսական առանձնահատկությունները:
3. Գիտական լեզվի նորմայի օրինաչափությունները:
4. Բառապաշարի դասակարգման հիմնական սկզբունքները ֆրանսերենում:
5. Բառապաշարի հարստացման հիմնական ուղիները:
6. Տարաբնույթ տեքստերի գիտական շարադրանքի լեզվաոճական առանձնահատկությունների քննություն:
7. Դարձվածքի մեկնաբանությունները ֆրանսիական աղբյուրներում: Դարձվածքը որպես ժողովրդի լեզվամտածողության առանձնահատուկ տարր
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
գործ.-2
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/41
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերենի հնչյունական, քերականական, բառապաշարային առանձնահատկությունները,
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելո ունակություններ,
. զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.. ներկայացնելու թուրքերենի հնչյունական համակարգը,
2. սահմանելու թուրքերենի քերականական առանձնահատկությունները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերարտադրելու թուրքերեն պարզ նախադասություններ,
4. թարգմանելու թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն պարզ տեքստեր:.

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերենի հնչյունական, քերականական, բառապաշարային առանձնահատկությունները,
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելո ունակություններ,
. զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն,
2. երկխոսությունների կազմում և բանավոր խոսք,
3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ),
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը:
Թեմա 2՝ Գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում:
Թեմա 3՝ Հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը:
Թեմա 4՝ Անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում:
Թեմա 5՝ Ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
Թեմա 6՝ Գոյականների կապակցության առաջին ձևը:
Թեմա 7՝ Ներգոյական հոլովով դրված անվանական ստորոգյալն անցյալ ժամանակում;
Թեմա 8՝ Անցյալ կատարյալ ժամանակաձևը:
1-ին կիսամյակ՝ աշնանային
գործ.-2
Շաբաթական 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ00
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական և քերականական առանձնահատկություններին և ելակետային բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
. խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել կարդալու, հասկանալու և վերարտադրելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմելու մենախոսական և երկխոսական ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով,
2. ճիշտ օգտագործելու տարբեր իրավիճակներում բարեկիրթ խոսքի կաղապարները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. իրականացնելու տարբեր տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
4. գրելու համառոտ տեքստեր՝ հիմնավորելով իր տեսակետը
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով և գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական և քերականական առանձնահատկություններին և ելակետային բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
. խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել կարդալու, հասկանալու և վերարտադրելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
4. Ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում:
· Գերմաներենի բառապաշարային և ոճաբանական յուրահատկությունները:
. Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
1-ին՝ աշնանային
գործ. – 2
2 / շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Բ 01
1. Դասընթացի նպատակ
1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում,
2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում,
3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների
ներմուծում և ուսուցում,
4. մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և
թարգմանում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել անգլերենի քերականության հիմունքները և ճիշտ կիրառել քերականական
կառույցները,
2. ներկայացնել մասնագիտական բառային ֆոնդի հիմնական հասկացությունները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
4. հաղորդակցվել ընդհանուր և մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի
հիմնական հմտությունները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. օգտվել մասնագիտությանն առնչվող տեղեկատվական օտարալեզու աղբյուրներից
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում,
2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում,
3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների
ներմուծում և ուսուցում,
4. մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և
թարգմանում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ):
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Mkhitaryan Ye. “Basic English for University Student” Yerevan 2008.
  • Walker R. and Harding K., Tourism1. Oxford English for Careers, Oxford University Press, 2006.
  • Walker R. and Harding K ., Tourism 2. Oxford English for Careers, Oxford University Press, 2007.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցները,
2. ընդհանուր բառապաշարի զարգացում,
3. մասնագիտական անգլերենի հիմնական բառապաշարը,
4. մասնագիտական անգլերեն լեզվով գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների ներմուծում:
1-ին կիսամյակ՝ աշնանային
2 ժամ գործ.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205/Բ10
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
· ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
· ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
. ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը,
2. նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները),
3. մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն),
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կառուցելու կապակցված խոսք,
5. գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում,
6. գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ,
7. վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները,
9. կառուցելու երկխոսություն,
10. թարգմանելու պարզ տեքստեր
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
· ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
· ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
. ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ,
· կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով,
· հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով,
· հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի,
· ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով,
· գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց,
· կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ,
· հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով,
· հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը,
· թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք
Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1：语音 （声母、韵母、声调）
Թեմա 2：语音 （声调、音变、拼写规则）
Թեմա 3：第一课 你好（“是”字句，“吗”疑问句）
Թեմա 4：第二课 你是哪国人（们、也、呢）
Թեմա 5：第三课 那是你的书吗（这、那，特殊疑问句，定语）
Թեմա 6：第四课 课图书馆在哪儿（在，是，哪儿，方位名词）
Թեմա 7：第五课 在北京大学的东边（语音点小结）
Թեմա 8：第六课 现在几点（钟点表达法，数字表达法）
Թեմա 9：第七课 明天你有课吗（“有”句子，吧，方位名词，时间名词做状语）
Թեմա 10：第八课 你的电话号码是多少（吧，呢，号码表达法，“几”和“多少”）
Թեմա 11：第九课 多少钱一瓶（“几”和“多少”，“二”和“两”，量词，钱数表达法）
Թեմա 12：第十课 你家有几口人（语音点小结）
Թեմա 13：第十一课 北京的冬天比较冷（怎么样，不A不B，形容词谓语）
1-ին՝աշնանային կիսամյակ կամ 2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
դաս. – 2 ժամ (առցանց), գործ. – 4 ժամ (լսարանային)
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0002/B01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գնահատել տարաբնույթ ԱԻ-ը և ցուցաբերել նախընտրելի վարքագիծ,
2. ներկայացնել ԱԻ-ի և պատերազմի ժամանակ բնակչության պաշտպանությանն ուղղված միջոցառումները և քաղաքացիների գործառույթները,
3. գնահատել տուժածի վիճակը (առաջնային և երկրորդային զննում), վնասվածքի տեսակն ու ծանրությունը և ներկայացնել առաջին բուժօգնություն ցուցաբերելու հմտությունները,
4. մեկնաբանել համաճարակային իրավիճակներում վարակի տարածման հնարավոր ուղիները և պաշտպանության ձևերը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. կիրառել անհրաժեշտ հմտություններ, տարաբնույթ ԱԻ-ներում նախընտրելի վարքագիծ դրսևորելու ուղղությամբ,
6. ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն տարաբնույթ վնասվածքների և ախտահարումների դեպքերում,
7. օգտագործել ձեռք բերված կարողություները ԱԻ և պատերազմի ժամանակ պետության կողմից իրականացվող միջոցառումների ընթացքում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. կիրառել ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
9. վերլուծել իրավիճակը և կատարել անհրաժեշտ գործողություններ իր և շրջապատի համար
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն, մեթոդական և գործնական պարապմունք:
2. Անհատական և ինքնուրույն աշխատանքներ:
3. Թեմատիկ ուսումնական խաղեր, ուսումնական տեսաֆիլմերի ցուցադրում:
4. Ուսումնամեթոդական վարժանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. անց է կացվում թեստային եղանակով (ուսումնառության արդյունքների համար նախատեսված կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովում):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մարկարյան Ռ.Վ., Ջանջուղազյան Ն.Ա., Օհանջանյան Մ.Մ.,Հարությունյան Ա.Ա., Հարությունյան Վ.Ս., Բաղդասարյան Լ.Լ., Հասրաթյան Ռ.Ց., Վարդանյան Ջ.Հ. «Քաղպաշտպանության և արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր», Երևանի համալս. հրատ., 2006, 238 էջ:
  • Հեղինակների կոլեկտիվ, «Մինչբժշկական օգնությունը բնակչությանը արտակարգ իրավիճակներում», ուսումնական ձեռնարիկ, Երևանի համալս. հրատ., 2007, 224 էջ:
  • Կ.Ա.Մանասյան, «Սիրտ-թոքային վերակենդանացման մինչբժշկական մեթոդների ուսուցումը» (ուսումնամեթոդական աշխատանք), Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2007, 44 էջ:
  • Մ.Խ.Ադամյան, «Փոխադրական անշարժացում», ուսումնամեթոդական աշխատանք, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2011, 36 էջ:
  • Ս.Ա.Մանուկյան, Գ.Հ.Ճաղարյան «Արտակարգ իրավիճակների և քաղաքացիական պաշտպանության հիմնահարցեր», ուսումնական ձեռնարկ, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2017։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Արտակարգ իրավիճակներ ու պատահարներ:
2. Քաղաքացիական պաշտպանություն:
3. ԱԻ-ում բնակչության առաջին բուժօգնություն:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
գործնական – 2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները,
· ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմել արտահայտիչ խոսք,
2. ներկայացնել խոսքի գործառական ոճերի առանձնահատկությունները,
3. կազմել գրագրության տարբեր նմուշներ:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. գործնականում կիրառել հրապարակային խոսքի կանոնները,
5. պահպանել խոսքի էթիկետը
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ.
6. կազմել բանավոր և գրավոր գեղեցիկ խոսք։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները,
· ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· գործնական աշխատանք,
· լուսապատկերի (սլայդի) ցուցադրում,
· ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
  • Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր., 2016
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Խոսքի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները։
2. Խոսքի գործառական տարբերակները։
3. ԶԼՄ-ների և գովազդի լեզու։
4. Հրապարակային խոսք և բանավեճի արվեստ։
5. Խոսքի էթիկետ։
6. Գրագրության ձևեր։
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս., 2 ժամ գործն.
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0102/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել վերլուծական երկրաչափության, գծային հանրահաշվի և մաթեմատիկական անալիզի տարրերը՝ վեկտորներ, մատրիցներ, որոշիչներ, գծային համակարգեր, ֆունկցիա, սահման, ածանցյալ, անորոշ և որոշյալ ինտեգրալներ և նրանց կիրառությունները։ Հաջորդ նպատակը՝ ծանոթացնել պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավա­սա­րում­ների լուծման եղանակների հետ, մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների մասնակի ածանցյալների և էքստրեմումների հետ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու վերլուծական երկրաչափության, գծային հանրահաշվի,
2. մաթեմատիկական անալիզի և դիֆերենցիալ հավասարումների տեսության գաղափարներն ու մեթոդները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարելու գործողություններ վեկտորների, մատրիցների, որոշիչների հետ, լուծելու գծային համակարգեր;
4. գտնելու ֆունկցիայի սահմանը, ածանցյալը, հետազոտելու ֆունկցիան ածանցյալի միջոցով, հաշվելու որոշ­յալ և անորոշ ինտեգրալներ, մակերեսներ;
5. լուծելու պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներ;
6. ցույց տալու մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների հատկությունները, հաշվելու նրանց մասնակի ածանցյալները, գտնելու էքստրեմումները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. յուրացված մեթոդների կիրառումը այլ տեսություններում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել վերլուծական երկրաչափության, գծային հանրահաշվի և մաթեմատիկական անալիզի տարրերը՝ վեկտորներ, մատրիցներ, որոշիչներ, գծային համակարգեր, ֆունկցիա, սահման, ածանցյալ, անորոշ և որոշյալ ինտեգրալներ և նրանց կիրառությունները։ Հաջորդ նպատակը՝ ծանոթացնել պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավա­սա­րում­ների լուծման եղանակների հետ, մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների մասնակի ածանցյալների և էքստրեմումների հետ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. ինքնուրույն աշխատանք,
3. գործնական պարապմունքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գալստյան Լ., Բարձրագույն մաթեմատիկա, Մաս 1,2, ԵՊՀ հրատ., 2012, 2017:
  • Հակոբյան Գ., Դավթյան Ա., Սահակյան Ռ., Վերլուծական երկրաչափության և գծային հանրահաշվի խնդրագիրք տնտեսագետների համար, ԵՊՀ հրատ., 2005:
  • Միքայելյան Գ., Միքայելյան Զ., Մաթեմատիկական մեթոդներ բնագիտության մեջ, Երևան, 2011:
  • Հովհաննիսյան Ս., Թասլաքյան Ա., Մաթեմատիկական անալիզի խնդրագիրք 4 համար, Մաս 1,2, ԵՊՀ հրատ., 2016, 2013:
  • Պիսկունով Ն.Ս., Դիֆերենցիալ և ինտեգրալ հաշիվներ, ԲՏՈւՀ-ների համար, հ. 1,2, Երևան, 1979:
  • Матейко О.М., Таныгина А.Н., Высшая математика для географов, Части 1, 2, БГУ, Минск, 2011.
  • Широкова Е.А., Тюленева О.Н., Курс лекций по математике (для геологов и др.), Казанский ун-т, Казань, 2012,
  • Fleurant C., Bodin-Fleurant S., Mathematics for Earth Science and Geography, Springer, 2019,
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. վերլուծական երկրաչափության տարրեր՝ կոորդինատային հար­թու­­թյուն, ուղիղ գիծ, երկրորդ կարգի կորեր, վեկ­տորներ, գործողություններ վեկտորների հետ։ Թեմա 2. գծային հանրահաշվի տարրեր՝ մատրիցներ և որոշիչներ, գծային հավասարում­նե­րի համակար­գեր։ Թեմա 3. հա­ջորդականու-թյան և ֆունկցիայի սահման, անընդհատ ֆունկցիաներ, հատ­կությունները։ Թեմա 4. ֆունկցիայի ածանցյալ, ածանցման կանոնները, դի­ֆերենցիալ։ բարձր կարգի ածանցյալներ։ Թեմա 5. դիֆերենցիալ հաշվի հիմնական թեորեմները։ ֆունկցիայի հետա­զո­տումն ածանցյալի միջոցով, ֆունկցիայի գրաֆիկի կառուցումը։ Թեմա 6 . նախ­­նա­կան ֆունկցիա, անորոշ ինտեգրալ։ Թեմա 7. որոշյալ ինտեգրալ, հատկու­թյուն­ները, կիրառությունները, մակերեսի հաշվում։ Թեմա 8. պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներ։ գծային դիֆերենցիալ հավասարումներ և համակարգեր։ Թեմա 9. մի քանի փոփոխա­կանի ֆունկ­ցիաներ, սահմանը, անընդհատությունը, մասնակի ածանցյալներ, բարձր կար­գի ածանցյալներ և էքստրեմումներ։
3-րդ՝աշնանային կիսամյակ
դաս.-2
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ 01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
դաս. – 2
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1207/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ու­սում­նա­սի­րութ­յան ա­ռար­կա­յա­կան տի­րույ­թին,
. ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպել քաղաքագիտական հիմնական հասկացություններն ու սահմանումները, նրանց իմաստն ու նշանակությունը,
2. ներկայացնել քաղաքագիտության տեսական և կիրառական նշանակություն ունեցող հիմնահարցերի էությունը,
3. ներկայացնել քաղաքագիտական բովանդակության օտարալեզու մասնագիտական տեքստերը և կատարել թարգմանություններ
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.. կատարել քաղաքագիտական վերլուծություններ,
5. կողմնորոշվել գործնական քաղաքականության առանձնահատկությունների մեկնաբանման հարցերում,
6. մատնանշել տեսական և կիրառական քաղաքագիտության արդի հիմնահարցերը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. օգտվել մասնագիտական գրականությունից,
8. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ու­սում­նա­սի­րութ­յան ա­ռար­կա­յա­կան տի­րույ­թին,
. ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ, այդ թվում երկխոսության բաղադրամասերի ընդգրկմամբ:
2. Արտալսարանային հաղորդակցություն դասախոսի հետ՝ քննարկումների համատեղ պատրաստում:
3. Սեմինար պարապմունքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քաղաքագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Երևանի պետ. համալս., Եր., 2006:
  • Միրումյան Կ. Ա., Քաղաքական ուսմունքների պատմություն: Ուս. ձեռնարկ բուհերի համար: Զանգակ-97:
  • Քաղաքական ուսմունքները նորագույն ժամանակներում։ Ուս. ձեռնարկ։ ԵՊՀ հրատարակչություն։
  • Антология мировой политической мысли в 5т. М., 1997.
  • Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թե­մա 1՝ ­ Քաղաքագիտության ձևավորումը որպես գիտություն: Քաղա­քագիտության օբյեկտը և առարկան: Քաղաքականության ծագումը և էությունը։ Թե­մա 2՝ Քաղաքական իշխանության էությունն, կառուցվածքը և լեգիտի­մու­թյունը։ Թե­մա 3՝ Հասարակության քաղաքական համակարգը։ Պետությունը քաղաքական համակարգի գլխավոր ինստիտուտ։ Թե­մա 4՝ Քաղաքական կուսակցությունները և կուսակցական համակարգեր։ Թե­մա 5՝ ­ Քաղաքական գործընթացներ: Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր: Թե­­­մա 6՝­ Քաղաքական գաղափարախոսություններ: Թե­­­մա 7`­ Քաղաքական ընտրանի և առաջնորդություն:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
· զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
. նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել մտքի կառուցվածքը,
2. սահմանել-մեկնաբանել տրամաբանական ընդհանուր և մասնավոր օրենքները, որոնք ապահովում են կշռադատությունների կանոնավորությունը,
3. բացատրել տրամաբանական գիտելիքի ընդհանուր ճանաչողական և գործառնական
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. դրսևորել մասնագիտական գիտելիքների յուրացման և տեղեկատվության վերլուծության տրամաբանական պատշաճ հմտություններ,
5. ճիշտ կատարել և գնահատել հասկացությունների, դատողությունների, մտահանգումների հետ կապված, ինչպես նաև ապացուցման և հերքման տրամաբանական գործողությունները, նկատել ու շտկել սխալները,
6. պարզաբանել տրամաբանական գիտելիքի ու հմտությունների դերը գիտատեսական և գործնական ուսումնասիրությունների ժամանակ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. դրսևորել տրամաբանական մտածողության անհրաժեշտ մշակույթ` պահպանելով կանոնավոր մտածողության որոշակիության, անհակասականության, հիմնավորվածության և հետևողականության հիմնարար սկզբունքների ու դրանցից բխող մասնավոր նորմերի պահանջները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
· զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
. նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. քննարկում,
3. անհատական աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ առաջադրված հարցաշարի թեմաներով գրավոր աշխատանք՝ տեսական և գործնական կարողությունները վերհանող առաջադրանքերով,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանության դասընթաց: Եր., 1987:
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանություն: Եր., 1998:
  • Ивлев Ю.В., Логика. Учебник. 3-е издание. М., 2005.
  • Ивин А.А., Практическая логика. Учебное пособие. М.,2002.
  • Кириллов В.И., Орлов Г.А.,Фокина Н.И., Упражнения по логике. Учебное пособие. М., 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Միտք և լեզու: Հասկացություն: Հասկացության ծավալը բովանդակությունը և տեսակները: Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ: Հասկացության ծավալի բաժանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Սահմանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Դասակարգման էությունը տեսակներն ու կանոնները: Դատողության էությունը և կազմը: Պարզ և բարդ դատողություններ, դրանց տեսակները: Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները: Անհրաժեշտ մտահանգումներ, դրանց տեսակները և կանոնները. պայմանական, բաժանանարար, լեմատիկ և անմիջական մտահանգումներ: Սիլլոգիզմ: Կրճատ մտահանգումներ: Հավանական մտահանգումներ: Ինդուկցիա և դեդուկցիա: Ոչ լրիվ ինդուկցիայի տեսակները: Ինդուկտիվ հետազոտման մեթոդներ: Հմանմանություն: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները հավանական մտահանգումների ընթացքում:
Ապացուցում և հերքում, տարրերը և եղանակները: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները ապացուցման և հերքման ընթացքում: Պարալոգիզմ, սոփեստություն, սրամտություն, պարադոքս:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0107/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ տնտեսագիտության տեսության միկրոտնտեսագիտական հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ:
· Ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսագիտության տեսության մակրոտնտեսական վերլուծության հիմնարար սկզբունքներին, որոնք և հիմք են հանդիսանում երկրի
տնտեսական քաղաքականության մշակման համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել սպառողի և արտադրողի վարքի հիմքում ընկած հիմնական տեսական գործոնները,
2. ներկայացնել շուկայի կառուցվածքը, տիպային մոդելները, հավասարակշռության և արդյունավետության պայմանները,
3. ձևակերպել տնային տնտեսությունների, ձեռնարկությունների և կառավարության տնտեսական վարքագծի հիմնական սկզբունքները,
4. ներկայացնել մակրոտնտեսական հիմնական ցուցանիշները և հավասարակշռության մոդելները,
5. ձևակերպել մակրոտնտեսական մոդելների միջոցով տնտեսական տարբեր քաղաքականությունների իրականացման ընդհանրական հետևանքները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. լուծել միկրո և մակրոտնտեսագիտական պարզ խնդիրներ,
7. կատարել տնտեսագիտական վերլուծություններ ու պարզ կանխատեսումներ, օգտագործել դրանց արդյունքները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. օգտվել գիտական տարբեր աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ),
9. պատրաստել հետազոտություններ, ներկայացնել դրանց արդյունքները, վարել
մասնագիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ տնտեսագիտության տեսության միկրոտնտեսագիտական հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ:
· Ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսագիտության տեսության մակրոտնտեսական վերլուծության հիմնարար սկզբունքներին, որոնք և հիմք են հանդիսանում երկրի
տնտեսական քաղաքականության մշակման համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. խմբային աշխատանք
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է 4 հարց նախապես տրամադրված
հարցաշարից։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • McConnell, Economics, 2021.
  • Сидорович А.В.-Курс экономической теории-2001.
  • Հ. Սարգսյան, Հ. Մարգարյան, «Տնտեսագիտության տեսություն», Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2017թ.։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տնտեսագիտության տեսության առարկան և մեթոդը: Շուկայական տնտեսական համակարգ: Սպառողական վարքի տեսություն: Արտադրության տեսություն: Արտադրական գործոնների շուկաները: Շուկայի կառուցվածքը՚ մենաշնորհ, բազմաշնորհ, մենաշնորհային մրցակցություն: Մակրոտնտեսական ցուցանիշների սահմանումները և չափումը, համախառն եկամուտներ: Տնտեսական տատանումներ, զբաղվածություն և գործազրկություն: Ամբողջական պահանջարկ և առաջարկ: Փողը և վարկային շուկաները:
Ապրանքային և ֆինանսական շուկաները:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
գործ.-2,
Շաբ. 2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2301/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ հա­մա­կար­գիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման վերաբերյալ,
. ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կա­տարելու համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. աշխատել տեքստի, գրաֆիկական օբյեկտների, աղյուսակների հետ,
2. կատարել հաշվարկներ, կազմել դիագրամներ և գրաֆիկներ,
3. ինքնուրույն կատարել իր թղթավարությունը (կուրսային և ավարտական աշխատանքներ, հաշվարկների կատարում, զեկուցումների համար սլայդների պատրաստում և այլն)։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ հա­մա­կար­գիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման վերաբերյալ,
. ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կա­տարելու համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասերն անցկացվում են համակարգչի միջոցով, հանձնարարվում են խնդիրներ և ինքնուրույն առաջադրանքներ:
2. Ուսուցողական նյութերը և ինքնուրույն աշխատանքի առաջադրանքները տրամադրվում են ուսանողներին էլէկտրոնային տեսքով՝ փոխանցվում են էլեկտրոնային կրիչով կամ ուղարկում էլ. փոստին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է համակարգչի միջոցով՝ ուսանողի ամփոփիչ աշխատանքի հիման վրա։ Առաջադրանքներն հիմնված են դասընթացի ընթացքում անցած թեմաների վրա։
Կամավորության սկզբունքով հնարավոր է ստուգարքը հանձնել առցանց եղանակով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Серогородский В., Сурин Д., Тихомиров А., Microsoft Office 2016 / Office 365, 2017 Наука и техника.
  • Katherine Murray, First Look Microsoft Office 2010, Microsoft Press.
  • Ю. Стоцкий, А. Васильев, И.Телина, Microsoft Office 2010, Питер.
  • Առաջադրանքներ՝ էլեկտրոնային կրիչով:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բաժին 1 - Համակարգչի կառուցվածքը և աշխատանքի հիմնական սկզբունքները։
Բաժին 2 - Windows օպերացիոն համակարգի գրաֆիկական ինտերֆեյսի հետ աշխատելու հիմնական սկզբունքները:
Բաժին 3 - Տեքստային փաստաթղթերի ստեղծման և մշակման տեխնոլոգիաներ:
Բաժին 4 - Հաշվարկներ էլեկտրոնային աղյուսակներում, դիագրամներ, գրաֆիկներ։
Բաժին 5 - Ներկայացման մուլտիմեդիա տեխնոլոգիաներ՝ ստեղծում և ցուցադրում:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
դաս. 2
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2203/Մ22
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություն­ներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակելու սոցիոլոգիայի որպես գիտության կառուցվածքային մակարդակները,
2. ներկայացնելու սոցիոլոգիայի` որպես գիտության կայացման նախադրյալները, գիտությունների համակարգում սոցիոլոգիայի տեղն ու դերը, սոցիոլոգիայի աշխարհայացքային և էթիկական առանձնահատկությունները, ուսումնասիրության առարկան,
3. նկարագրելու հիմնական սոցիոլոգիական մոտեցումները, մշակույթի տարրերը, ինչպես նաև հասարակության մեջ տեղի ունեցող մի շարք սոցիալական գործընթացներ ու հրատապ սոցիալական հիմնախնդիրներ,
4. նկարագրելու սոցիալական գործողության և հասարակության սոցիալական կառուցվածքի փոխկապվածությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. օգտվելով սոցիոլոգիական հասկացութային գործիքակազմից` մեկնաբանելու հասարակական գործընթացներն ու հիմնախնդիրները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություն­ներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասընթացը ենթադրում է դասախոսություններ, լսարանում ուսանողների թե´ պասիվ ունկնդրում, թե´ մասնակցություն քննարկումներին, ինչպես նաև՝ հանձնարարված գրականության արտալսարանային ընթերցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք՝ եզրափակիչ բանավոր ստուգման ձևաչափով: Բանավոր ստուգման հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Гидденс Э. “Социология”// 2-е изд., полн. перераб. и доп., М.: Эдиториал УРСС, 2005.
  • Миллс Ч. Р. “Социологическое воображение”// Пер. с англ. О. А. Оберемко. Под общей редакцией и с предисловием Г. С. Батыгина. - М.: Изда-тельский Дом NOTA BENE, 2001, 264 с.
  • Штомпка П. “Социология. Анализ современного общества” М.: Логос, 2005, 664 с.
  • Macionis J.J. “Sociology”// USA: Pearson Education, Inc., 14th ed., 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սոցիոլոգիան որպես գիտություն. կայացման առանձնահատկությունները
2. Սոցիոլոգիայի օբյեկտն ու առարկան. մոտեցումներ և տեսական պարադիգմաներ
3. Սոցիոլոգիան գիտությունների համակարգում
4. Սոցիոլոգիական աշխարհայացք և սոցիոլոգիական էթիկա
5. Սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքը
6. Ի՞նչ է հետազոտությունը, որո՞նք են հետազոտության տեսակները, ո՞վ է հետազոտողը
7. Մշակույթ, մշակույթի տարրեր
8. Հասարակությունը որպես սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկա
9. Հասարակության սոցիալական կառուցվածքը. սոցիալական ինստիտուտներ
10. Սոցիալական խմբեր և կազմակերպություններ
11. Հասարակություն և անձ. սոցիալական փոխազդեցություն և սոցիալականացում
12. Շեղվող վարք և սոցիալական վերահսկողություն
13. Սոցիալական անհավասարություն. շերտավորում և մոբիլություն
14. Ազգաբնակչություն, ուրբանիզացիա և միգրացիա
15. Սոցիալական փոփոխություններ, գործընթացներ և շարժումներ
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ գործ.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1702/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում,
· ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
. ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դրսևորել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն,
2. ներկայացնել մասնագիտական տեքստի քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները,
3. դրսևորել լեզվի պաշտոնական ոճի քերականական և կառուցվածքային առանձնահատկությունների իմացություն
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. նկարագրել մասնագիտական լեզվի տերմինաբանական համակարգը,
5. վերարտադրել (սեղմ և ընդարձակ) ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը և մեկնաբանել այն,
6. դրսևորել գործարար նամակագրության տարբեր ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրություն, CV, դիմում, 7 համառոտագրություն կազմելու ունակություններ,
7. հանդես գալ գիտական շրջանակներում հոդվածներով և զեկուցումներով։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները՝ օգտվելով ռուսալեզու աղբյուրներից։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում,
· ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
. ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք
2. ինքնուրույն աշխատանք
3. թիմային աշխատանք
4. բանավոր ներկայացում
5. գրավոր և բանավոր հարցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում երկու ստուգողական աշխատանքների տվյալների հիման վրա։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Беляева Е.А., Голосная Н.П., Ефимова Д.А., Кондрашова Н.В., Нечаева Т.В., Стукова Е.Г. Русский язык как иностранный. Научный стиль речи: Учебное пособие. - Санкт-Петербург: Университет ИТМО, 2019.
  • Буре Н.А., Волкова Л.Б., Косарева Е.В. Основы русской деловой речи. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений, СПб, 2011.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Грамматика в упражнениях - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 232с.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Русский язык. Учебник для гуманитарных факультетов вузов Армении. Издание 2-е, перераб. и доп. - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 320с.
  • Лысакова И.П. Практическая стилистика русского языка. Учебное пособие, изд. 2-е, исправл., СПб, 1996.
  • Найденова Н.С., Сапрыкина О.А. Hаучный стиль речи. Теория, практика, компетенции. Учебное пособие. Издательство: ИНФРА-М, 2023 г.
  • Русский язык для делового человека: www.mylanguage.ru
  • Химик В.В. Практический синтаксис русского языка, СПб, 1995.
  • Шатилов А.С. Читаем тексты по специальности. Вып. 2, Гуманитарные науки: учебное пособие по языку специальности, СПб, 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Ոճաբանություն. Լեզվի պաշտոնական ոճի բառային, քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները:
· Գործարար նամակագրության որոշ ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրության, դիմումի, CV, համառոտագրության շարադրման ձևերը և սկզբունքները:
· Լեզվի գիտական ոճ, գիտական ոճին բնորոշ շարահյուսական կառուցվածքներ, գիտական կապակցված տեքստի կառուցման միջոցներ՝ բառային, ձևաբանական և շարահյուսական:
· Մասնագիտական տեքստի թարգմանություն. գիտական տեքստի թարգմանության տեսության հիմնական խնդիրներ:
. Գիտական զեկույցների և մասնագիտական ռեֆերատների կառուցման հիմնական սկզբունքներ:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1107\Բ 01
1. Դասընթացի նպատակ
. ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
. ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին գիտելիքներ,
. ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. վերարտադրել «մշակույթ» հասկացության ամենատարածված սահմանումները, մշակույթի առաջացման և զարգացման տեսությունները,
2. ներկայացնել մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, մշակույթի ծագման և զարգացման հիմնական օրինաչափությունները,
3. քննարկել համաշխարհային և հայ մշակույթների պատմական զարգացումների օրինաչափությունները, նկարագրել ժամանակակից մշակութային գործընթացները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. բացահայտել մշակութային երևույթների բաղադրիչներն ու դրսևորումները, պատճառներն ու պայմանները,
5. զանազանել համաշախարհային մշակութային գործընթացի պատմական և լոկալ դրսևորումները,
6. տարանջատել մերօրյա մշակութային երևույթները և գործընթացները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. վերլուծել փաստեր և կատարել հետևություններ,
8. ստեղծագործաբար կիրառել մշակույթի մասին ստացած գիտելիքները մշակույթի տարբեր ոլորտներում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
. ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
. ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին գիտելիքներ,
. ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական պարապմունք,
3. դիդակտիկ նյութերի մատուցում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր:
Տրվում է առավելագույնը 4 հարց`նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գուրևիչ Պ. Մշակութաբանություն, Ե., 2002:
  • Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология, М., 2004:
  • Кравченко А. И. Культурология, М., 2003.
  • Розин В.М. Культурология. М., 1998.
  • Armenian Folk Arts, Culture and Identity. Bloomington and Indianapolis, Indiana Univ. Press,
  • 001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Մշակութաբանության ուսումնասիրման օբյեկտը, առարկան և խնդիրները:
«Մշակույթ» հասկացության սահմանումները, մշակույթի բնույթի, ծագման և զարգացման վերաբերյալ տեսությունները:
Մշակույթն ուսումնասիրող գիտակարգերը:
Մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, գործառույթները և մեխանիզմները:
Մշակութային գործընթացներ:
Մշակութային նորմեր, պրակտիկաներ և մշակութային կապիտալ հասկացությունները:
Մշակութային ավանդույթը և նորույթը, ադապտացման, ինտեգրման և ձուլման հասկացությունները:
Մշակույթը և բնությունը, մշակութայինի և բնականի հարաբերակցութունը:
Մշակույթը «անհատ», «հասարակություն», «էթնոս», «քաղաքակրթություն» կատեգորիաների համատեքստում:
Մշակույթը և գենդերը:
Մշակույթը և սոցիալական կառուցվածքը:
Մշակույթի քաղաքական և տնտեսական չափումները:
Մշակույթը և լեզուն:
«Զանգվածային», «էլիտար», «քաղաքային» մշակույթ հասկացությունները։
Համաշխարհային մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
Հայ մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
Ժամանակակից մշակութային գործընթացները և գլոբալացման խնդիրը:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2
2 ժամ/ շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
. թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
7. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
8. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
9. իրականացնել փաստերի ստուգում,
10. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
11. աշխատել գիտական գրականության հետ,
12. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
13. քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
. թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· սեմինար պարապմունք,
· քննարկում,
· պրակտիկ աշխատանքներ,
. հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • 0. Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
· Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
· Փաստերի ստուգում:
· Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
· Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
. Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
գործ. – 2
2/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1602/Բ 03
1. Դասընթացի նպատակ
1. մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունների զարգացում (անգլերենից- հայերեն),
2. մասնագիտական բառապաշարի զարգացում
3. հաղորդակցական հմտությունների զարգացում. մասնագիտական ոլորտում մենախուսության և երկխոսության հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերում հիմնական քերականական կարգերի ներկայացում։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թարգմանել մասնագիտական տեքստը անգլերենից-հայերեն բառարանի օգնությամբ
2. զրուցել իր մասնագիտության ոլորտում. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ
3. երկխոսության մեջ մտնել մասնագիտական թեմաներով։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
5. զրույց վարել մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. օգտվել մասնագիտությանը առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից,
7. դասակարգել և բաշխել ստացած տեղեկատվությունը՝ կիրառելով առցանց միջոցները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունների զարգացում (անգլերենից- հայերեն),
2. մասնագիտական բառապաշարի զարգացում
3. հաղորդակցական հմտությունների զարգացում. մասնագիտական ոլորտում մենախուսության և երկխոսության հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերում հիմնական քերականական կարգերի ներկայացում։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
2. անհատական և խմբային աշխատանք
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք
4. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ),
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Robin Walker and Keith Harding Tourism 2 Oxford University Press 2009.
  • Peter Strutt English for International Tourism (intermediate), Longman 2007.
  • Murphy R. English grammar in Use - Cambridge , 1990.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցների կիրառում մասնագիտական տեքստերում,
2. մասնագիտական բառապաշարի օգտագործում,
3. մասնագիտության ոլորտում գրավոր և բանավոր խոսքի զարգացում։
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
դաս.- 2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1306 / Բ 17
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանելու հոգեբանության, հոգեբանական երևույթների, գործընթացների, անձի հոգեկան առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնելու անձի կառուցվածքային և անհատատիպաբանական առանձնահատկությունները, պահանջմունքների և դրդապատճառների հիերարխիան,
3. թվարկելու միջանձնային հարաբերությունների, դրանց տեսակների, միջանձնային ընկալման և դրանց դերի մասին կրթական միջավայրում
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծելու աշակերտների, աշակերտ-ուսուցիչ հարաբերությունների ձևավորման և զար­գացման վրա տարբեր ներքին և արտաքին հոգեբանական գոր­ծոն­­ների ազդեցության առանձնահատկությունները:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան,
Գնահատման չափանիշները՝ էսսե-ի ներկայացում
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Նալչաջյան Ա. Ընդհանուր հոգեբանության հիմունքներ Գիրք 1., Եր., Լույս. 1991, 512 էջ
  • Հոգեբանություն. դեմքեր, փաստեր / Ուսումնական ձեռնարկ., Ավանեսյան Հ. և համահեղ., Եր. ԵՊՀ հրատ. 2010, 204 էջ:
  • Հոգեբանության հիմունքներ. Դ. Ռ. Հայրապետյան/Դասընթացի ուսումնական ծրագիր. Եր: Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2008 թ., 64 էջ
  • Հովհաննիսյան Ս. Մասնագիտական կողմնորոշման հիմունքներ (գործնական հոգեբանություն). Ուս. ձեռնարկ, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2014 թ., 332 էջ
  • Տարիքային և մանկավարժական հոգեբանություն:/պրոֆ. Ա. Վ. Պետրովսկու խմբագրու­թյամբ. - Թարգմանիչ Ա. Ա. Նալչաջյան. - Երևան, «Լույս» հրատարակչություն. - 1977.
  • Немов Р. С. Психология. Книга 3. М.: ВЛАДОС ИМПЭ им. А. С. Грибоедова, 2002.
  • Психология личности. Хрестоматия в 2-х т. / Под. Ред. Д. Я. Райгородского. - Самара: “Бахрар-М”, 2002.
  • Introduction to Psychology//
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ժամանակակից հոգեբանության մարտահրավերները և ուղղությունները: Հոգեբանական հետազոտության մեթոդները և մեթոդիկաները: Հոգեբանության բնագիտական և սոցիալական հիմքերը:
2. Հոգեկանի կառուցվածքը՝ հոգեկան հատկություններ, վիճակներ, գործընթացներ: Հոգեկանի զարգացման շարժիչ ուժերն ու պայմանները:
3. Անձի կառուցվածքը: Անձի տեսությունները: Դպրոցական տարիքի հոգեբանություն:
4. Միջանձնային ընկալում, միջանձնային հարաբերությունների հոգեբանություն: Հաղորդակցում: Հաղորդակցման հոգեբանական յուրահատկությունները դպրոցում:
5. Մանկավարժի մասնագիտական գործունեության հոգեբանական առանձնահատկությունները
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
դաս.- 2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1306 /Բ
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
. ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակել, անվանել հաղորդակցման հիմնական կատեգորիաները, սահմանել և համեմատել դրանք,
2. վերլուծել հաղորդակցման մեխանիզմները հոգեբանական գիտելիքի դիտանկյունից։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. ձևավորել և գնահատել հաղորդակցման ռազմավարություններ,
4. հոգեբանական մեթոդաբանությամբ վերլուծել և գնահատել ռիսկային պայմաններում իրագործվող հաղորդակցումը,
5. մշակել արդյունավետ հաղորդակցման առաջարկներ և իրագործել դրանք
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. կիրառել ընդհանրական գիտելիքներն արդյունավետ կառավարչական և կազմակերպչական գործունեություն իրականացնելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
. ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. խմբային աշխատանք՝ քննարկում:
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան։
Գնահատման չափանիշները՝ ստուգարքն անցկացվում է նախապես տրված հարցաշարի հիման վրա, յուրաքանչյուր ուսանողի՝ 3-ական հարց։ Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակին ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատների, զեկուցումների, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Ա. Մարքեթինգը տնտեսության կառավարման համակարգում, Երևան, 2007 թ.։
  • Կառավարման հոգեբանություն/ կազմ. Սեդրակյան Ս., Եդիգարյան Վ., Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2004։
  • Կառավարման հոգեբանության մի քանի հարցեր/ կազմ. Սահակյան, Ուսումնական ուղեցույց, Երևան, 2015։
  • Аминов, И.И. Психология делового общения: Учебник / И.И. Аминов. - М.: Юнити, 2018. - 270 c.
  • Берн, Э. Игры, в которые играют люди. Психология человеческих взаимоотношений. Люди, которые играют в игры, Л.,2012.
  • Волков, Б.С. Психология педагогического общения: Учебник для бакалавров / Б.С. Волков, Н.В. Волкова, Е.А. Орлова. - Люберцы: Юрайт, 2016. - 335 c.
  • Ильин, Е.П. Психология общения и межличностных отношений / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2013. - 576 c.
  • Измайлова М. А. Деловое общение: Учебное пособие / М. А. Измай- лова. - 4-е изд. - М.: Издательско-торговая корпорация. «Дашков и К°», 2011. - 252 c.
  • Райгородский Д.Я. Психология менеджмента. Учебное посбие. Самара: Изд.дом «Бахран-М», 2005.-768с.
  • 0. Шеламова, Г.М. Деловая культура и психология общения: Учебник / Г.М. Шеламова. - М.: Academia, 2018. - 256 c.
  • S. Shyam Sundar ., (2015), The Handbook of the Psychology of Communication Technology.
  • The Business Communication Handbook Judith Dwyer 9th Edition//https://pdfgoal.com/downloads/the_business_communication_handbook_judit…
  • The
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բաժին 1՝ Արդյունավետ հաղորդակցում, հիմնական առանձնահատկությունները:
Բաժինը ներառում է հաղորդակցում հասկացության սահմանումը և վերլուծությունը սոցիալական հոգեբանության դիտանկյունից: Հաղորդակցումը քննարկվում է հոգեբանական դասական և ժամանակակից տեսությունների համատեքստում: Դիտարկվում են արդյունավետ հաղորդակցման հիմնական առանձնահատկությունները, օրինաչափությունները, մեխանիզմները:
Բաժին 2՝ Միջանձնային ընկալումը հաղորդակցման գործընթացում:
Բաժինը ներառում է սոցիալական պերցեպցիայի հիմնական օրինաչափություններն ու մեխանիզմները: Քննարկվում են ընկալման կարծրատիպերը և դրանց տեսակները, կարծրատիպային էֆեկտները: Ատրակցիայի և ատրիբուցիայի երևույթները դիտարկվում են հաղորդակցման համատեքստում:
Բաժին 3՝ Հաղորդակցումը սոցիալական տարբեր ոլորտներում:
Բաժինը ներառում է իմացության և հմտությունների ձևավորումը գործարար հաղորդակցման հիմնական օրինաչափությունների մասին: Վերբալ և ոչ վերբալ գործարար հաղորդակցում, գործարար իմիջ, գործարար էթիկա, բանակցությունների վարման առանձնահատկությունները:
Բաժին 4՝ Հեռավար հաղորդակցման առանձնահատկությունները և միտումները, հմտությունների դրսևորման ձևերը։
Բաժինը ներառում է հեռավար հաղորդակցման սահմանումը, ժամանակակաից ձևերի նկարագրությունը։
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
դաս.-2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2101/Բ1
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել ժամանակակից կրոնագիտության տեսական հիմունքներին ու հիմնախնդիրներին, աշխարհում գոյություն ունեցող կրոններին, դրանց դասակարգման սկզբունքներին, օրինաչափություններին ու առանձնահատկություններին,
· տալ ընդհանուր գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային, կառուցվածքային առանձնահատկությունների և պատմության վերաբերյալ,
. ծանոթանացնել ժամանակակից առավել մեծ տարածում ունեցող կրոնների դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու կրոնի սահմանումը և կառուցվածքը, տեղն ու դերը հասարակության մեջ,
2. նկարագրելու ժամանակակից կրոնների և կրոնի պատմական ձևերի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը, ազգային և համաշխարհային կրոնների բնութագիրը, գլխավոր առանձնահատկություններն ու հիմնական գծերը, ոչ ավանդական կրոնների առանձնահատկությունները և դասակարգումը,
3. լուսաբանելու Հայոց եկեղեցու պատմությունը, դավանաբանական առանձնահատկություններն ու ՀՀ արդի կրոնական իրավիճակը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծելու կրոնական ու կրոնագիտական գրականությունը,
5. դասակարգելու կրոնի բազմազան և տարատեսակ դրսևորումները, խմբավորելու և համեմատելու տարբեր կրոններ,
6. բացահայտելու և վերլուծելու ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, ծիսապաշտամունքային, դավանաբանական առանձնահատկությունները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. արժևորելու ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները,
8. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել ժամանակակից կրոնագիտության տեսական հիմունքներին ու հիմնախնդիրներին, աշխարհում գոյություն ունեցող կրոններին, դրանց դասակարգման սկզբունքներին, օրինաչափություններին ու առանձնահատկություններին,
· տալ ընդհանուր գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային, կառուցվածքային առանձնահատկությունների և պատմության վերաբերյալ,
. ծանոթանացնել ժամանակակից առավել մեծ տարածում ունեցող կրոնների դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների վերաբերյալ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները և մասնակցում թեմատիկ քննարկումներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. ստուգարքն անցկացվում է նախօրոք տրված հարցաշարով՝ բանավոր ներկայացման հիման վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Կրոնագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Մաս 1, Կրոնագիտության ներածություն, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2020, (համահեղ.` Անուշավան եպս. Ժամկոչյան, Հովհաննես Հովհաննիսյան, Պարգև Բարսեղյան, Գոհար Սարգսյան):
  • Քրիս­տոնյա Հայաս­տան։ Հան­րա­գիտա­րան, Երևան, Հայկ. հան­րա­գիտ., 2002։
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1-2. М., 2007.
  • Лебедев В. Ю. Религиоведение; учебник для бакалавров, М. 2013.
  • Основы религиоведения (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) М., 2005.
  • Религиоведение, (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб, 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կրոնագիտությունն իբրև գիտություն: «Կրոնագիտության հիմունքներ» դասընթացի կառուցվածքը, բովանդակությունը, հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների հա­մա­կարգը։ «Կրոն» հասկացությունը, կառուցվածքը, գործառույթները, Կրոնի տի­պա­բանությունը և պատ­մա­կան ձևերի դա­սա­կարգման սկզ­բուն­քները։ Կրոնի վաղ ձևերը: Նախ­նա­դարյան (վաղ) հա­վա­տա­լիք­ներ. Դիցաբանություն և կրոն: Բազ­մաստվածություն և միաստվածություն։ Հայոց դիցաբանություն: Ազգային և համաշխարհային կրոնների սահմանումն ու համառոտ բնութագիրը: Ժամանակակից ազգային կրոններ: Կրոնը ժամանակակից աշխարհում: Հնդկաստանի ազգային կրոնները (հինդուրիզմ, ջայնիզմ, սիկհիզմ), Չինաստանի և ճապոնիայի ազգային կրոնները, (դաոսականություն, կոնֆուցիականություն, սինտո), Հուդայականության էու­թյունը և բնու­թագ­րիչ ա­ռանձնա­հատ­կու­թյուն­ները։ Բուդդայականության առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Քրիստոնեության առաջացումը և զարգացումը: Քրիստոնեության դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Ուղղափառություն. Կա­թո­լիկություն. Բո­ղո­քա­կանություն, բողոքական ավանդական և ոչ ավանդական հարանվանություններ, Հայոց եկեղեցու դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Իսլամի առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Հայաստանի Հանրապետությունում կրոնական իրավիճակի ընդհանուր բնութագիրը
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ գործն.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0105/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
. ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպել վիճակագրական խնդիրներ,
2. կառուցել նմուշին համապատասխան հաճախությունների սյունապատկերը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերլուծելով առկա տվյալները` կատարել վիճակագրական հետևություններ,
4. կարողանալ ստանալ տարբեր բնութագրիչների գնահատականներ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. համակարգել և վերլուծել ստացած տեղեկատվությունը, անել հետևություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
. ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գասպարյան Կ. Վ., <<Վիճակագրության խնդիրների ժողովածու>>, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2017,
  • Ивченко Г. И., Медведев Ю. И., “Математическая статистика’’, кн. дом “ Либроком’’, М., 2014,
  • Ն. Գ. Ահարոնյան, Ե. Լ. Իսրաելյան, <<Հավանականությունների տեսության խնդրագիրք>>, ԵՊՀ, 2016,
  • Ե. Հարությունյան և այլոք, Հավանականություն և կիրառական վիճակագրություն, 2000։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Նկարագրական վիճակագրություն:
· Նմուշային եղանակ:
· Գնահատման տեսություն:
. Միջակայքային գնահատականներ։
3-րդ՝ աշնանային կիսամյան, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
դաս.- 2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1901/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի արդի ձևերը, իրավական կարգավորման կառուցակարգը, իրավունքի համակարգի հիմնական ճյուղերը, դրանց կարգավորման հիմնական աղբյուրները,
2. տարբերել օրինականություն, իրավաչափ և իրավախախտ վարքագիծ, իրավական պատասխանատվություն հասկացությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. համեմատել և տարբերակել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի աղբյուրները, դրանց աստիճանակարգությունը,
4. իրականացնել իրավական և սեփական իրավունքների պաշտպանության գործողություններ։
5. դրսևորել իրավական աշխարհայացք և իրավական մշակույթ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. ինքնուրույն ուսումնասիրել իրավական կարգավորման աղբյուրները,
7. օգտվել իրավական տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, օրենսգրքեր, օրենքներ),
8. օժանդակել օրինականության ապահովմանը, ցուցաբերել ակտիվություն, հարգել օրենքը և իրավական պետության արժեքները, ունենալ բարոյաիրավական պատշաճ գիտակցություն, պատասխանատվության զգացում։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. ինքնուրույն աշխատանք,
2. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
3. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք՝ անցկացվում է բանավոր կամ գրավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՀՀ Սահմանադրություն, 2015 թ. խմբագրությամբ:
  • ՀՀ քաղաքացիական, քրեական, ընտանեկան, աշխատանքային, քրեական և քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերը:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան ''Պետության և իրավունքի տեսություն -1'', Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան Պետության և իրավունքի տեսություն-2, Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հասարակություն և պետություն: Իրավունք: Իրավական կարգավորման կառուցակարգը և իրավունքի կենսագործումը։ Իրավունքի ձևերը: Իրավունքի համակարգը: Օրինականություն, իրավաչափ վարքագիծ, իրավախախտում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրավական հիմնահարցերը: Սահմանադրական իրավունք: Դատական իշխանություն և դատական համակարգ: Քաղաքացիական իրավունք: Աշխատանքային իրավունք: Ընտանեկան իրավունք: Էկոլոգիական իրավունք: Քրեական
իրավունք:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դասախոսություն
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1005/Բ24
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիք և իմացություն,
· ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական անհրաժեշտ հմտությունները,
· ձևավորել բիզնես պլանների մշակման կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել ձեռնարկատիրական գործունեության էությունը և հիմնական հասկացությունները, բնորոշիչները, գործարարության փուլային զարգացման առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնել գործարարության տեսա-մեթոդական և տեսա-գործնական հենքերը,
3. լուսաբանել գործարարության կազմակերպման ձևերը, կառավարման սկզբունքները և մոտեցումները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծել և տարբերակել գործարարության համակարգերն ու տիպերը, գտնել բիզնեսի զարգացման համարժեք մոտեցումները,
5. գնահատել ՀՀ-ում գործարար միջավայրը, ներկայացնել գործարարության զարգացման հնարավորությունները, խնդիրներն ու ռիսկերը, կանխատեսել գործարարության զարգացման հնարավորություններն ու հեռանկարները,
6. օգտվել բիզնես-պլանների մշակման գործիքներից, կիրառել Պորտերի մրցակցային հինգ ուժերի և SWOT վերլուծական գործիքները, կատարել բիզնես նախագծի արդյունավետության գնահատում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ, միջազգային կազմակերպությունների տարեկան զեկույցներ, կատարել անհրաժեշտ վերլուծություններ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիք և իմացություն,
· ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական անհրաժեշտ հմտությունները,
· ձևավորել բիզնես պլանների մշակման կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. ինքնուրույն աշխատանք՝ որպես դասընթացի նյութի յուրացման առավել արդյունավետ միջոց,
- անհատական և խմբային քննարկումներ,
- իրավիճակային խնդիրների լուծում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք՝ անցկացվում է բանավոր եղանակով՝ համաձայն հաստատված հարցաշարի:]
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Դավոյան Ս., Բիզնեսի կառավարում, ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2017 թ.։
  • Бекетова О.Н, В.И.Найденков, Бизнес-план, Уч.пособие для вузов, Теория и практика, М., 2009, 288с.
  • Буров В.Ю. “Основы предпринимательства” Уч.пособие Чита, 2011. - 441 с.
  • Питер Ф.Друкер, Бизнес и инновации, пер. с англ.-М: “И.Д.Вильямс”, 2009, 432с.
  • Business Management, L. loykie, M. Mushena, Robert A. Pierce, 2022
  • Principles of Business Management, Dr. S. C., Saksena, 2020.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Գործարարության էությունը և զարգացման փուլային բնորոշիչները
Թեմա 2. Ձեռներեցական որոշումների կայացման գործընթացը. ձեռներեցական հաշվարկներ
Թեմա 3. Ձեռնարկատիրական գործունեության ֆինանսավորման աղբյուրները և եղանակները։
Թեմա 4. Ձեռներեցի գործողությունների տրամաբանությունը և ձեռներեցական գործընթացը
Թեմա 5. Ձեռնարկատիրական գործունեության տեսակները և դրանց չափորոշիչները:
Թեմա 6. Ձեռներեցության ձևերը և մոդելները
Թեմա 7. Բիզնեսի ռազմավարական զարգացումը և բիզնես ռազմավարությունը:
Թեմա 8. Բիզնեսի ռազմավարական պլանավորումը և ռազմավարական կառավարումը.
իրագործման փուլային առանձնահատկությունները:
Թեմա 9. Բիզնեսի ռազմավարական պլանի մշակման և ռազմավարական կառավարման գործնական քննարկումներ՝ անհատական (խմբային) աշխատանքների շրջանակներում:
Թեմա 10. Ձեռնարկատիրական գործունեության կազմակերպումը. բիզնես պլան
Թեմա 11. Բիզնեսի իրավիճակային վերլուծություններ և խնդիրներ
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0901/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել բնական գիտությունների զարգացման պատմությանը և մեթոդոլոգիային,
. ուսանողների մոտ ձևավորել ժամանակակից պատկերացումներ բնական գիտությունների զարգացման օրինաչափությունների և հայեցակարգերի մասին, նրանց մատուցել այն գիտելիքների պաշարը, որոնք անհրաժեշտ են լայն աշխարահայացքի ձևավորման համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու բնագիտության զարգացման պատմությունը,
2. մեկնաբանելու հիմնական սկզբունքներն ու հայեցակարգերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կիրառելու ձեռք բերած գիտելիքները հետագա մասնագիտական գործունեության ընթացքում,
4. մշակելու բնական և մարդածին աղետների կանխարգելման միջոցառումներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. վերլուծելու առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման համար անհրաժեշտ ռեսուրսները,
6. ստեղծագործաբար կիրառելու ձեռքբերված գիտելիքները, ընկալել և տարածել նորերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել բնական գիտությունների զարգացման պատմությանը և մեթոդոլոգիային,
. ուսանողների մոտ ձևավորել ժամանակակից պատկերացումներ բնական գիտությունների զարգացման օրինաչափությունների և հայեցակարգերի մասին, նրանց մատուցել այն գիտելիքների պաշարը, որոնք անհրաժեշտ են լայն աշխարահայացքի ձևավորման համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն (ակտիվ և ինտերակտիվ անցկացման ձևերի համակցությամբ),
2. անհատական ռեֆերատներ և դրանց միասնական քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքային՝ ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում են հարցեր` նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ասլանյան Լ. Ս., Կարայան Հ. Ս., Ժամանակակից բնագիտության հայեցակարգերը, Երևան, 2011թ.,
  • Գագինյան Ռ. Խ., Բնաաշխարհագրական տեսություններ, Ե., 2010թ.,
  • Վալեսյան Լ.Հ., Աշխարհագրական գիտությունների մեթոդաբանական և տեսական հիմունքներ, Ե., 2004թ.,
  • Иорданский Н.Н. Эволюция жизни. 2001г.,
  • Карпенков С.Х., Концепции современного естествознания. 488с., 2003г.,
  • Концепции современного естествознания. (Учебник) Под ред. Михайлова Л.А. 336с., 2008г.,
  • Стивен Хокинг. Краткая история времени. От большого взрыва до черных дыр. 2001г.,
  • Хорошавина С. Г., Концепции современного естествознания. Курс лекций. 480с., 2005г.:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
13. Դասընթացը բաղկացած է հետևյալ հիմնական բաժիններից. Բնագիտության զարգացման պատմությունը: Բնագիտության գիտական մեթոդները: Աշխարհի գիտական նկարագիրը: Դասական և ժամանակակից կոնցեպցիաները: Տիեզերքի ծագման և զարգացման գիտական կոնցեպցիաները և դրանց պատմական զարգացումը: Կոսմոգոնիկ տեսություն: Երկրի ծագման և ձևավորման կոնցեպցիաները: Կյանքի ծագում:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ, 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
դաս.-2.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
. ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել բարոյական հարաբերությունների հիմունքները և տիպաբանությունը,
2. ձևակերպել սիրո մետաֆիզիկայի, ընտանիքի պլանավորման և սիրո հոգեվերլուծության արդի մարտահրավերները,
3. մատնանշել բարոյական կոնֆլիկտների լուծման և հաղթահարման տեխնոլոգիաները, բիզնես էթիկայի և քաղաքական էթիկայի գործառնական սկզբունքները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. առանձնացնել բարոյական ընտրության գործընթացներում վճռորոշ գործոնները և մեխանիզմները,
5. ընտրել տարբեր միջավայրերում բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելները,
6. գնահատել բարոյականության դերը հասարակական կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման գործում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը,
8. վերլուծել արդի քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական տեսանկյունները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
. ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան,
պատասխանների ամբողջականություն և հիմնավորվածություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Апресян Ю. Этика. М., 2004.
  • Бодрийяр Ж. Забыть Фуко. СПБ, 2011.
  • Матвеев П. Религиозная этика. М., 2014.
  • Фромм Э. Искусство любить. М., 2008.
  • Щвейцер А. Культура и этика. М., 2010
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բարոյականության էությունը և կառուցվածքը:
2. Բարոյական հարաբերությունների էությունը
3. Կրոնական էթիկա:
4. Բիոէթիկա:
5. Քաղաքական էթիկա:
6. Սիրո մետաֆիզիկա:
7. Կյանքի իմաստը

Մասնագիտական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
5-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս., 2 ժամ գործն.
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ25
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել հեռազննման տեսական մեթոդանբանական հիմնադրույթներին,
· փոխանցել գիտելիքներ թվային հեռազննման ապարատների տեսակների և հանույթի իրականացման եղանակների մասին,
· փոխանցել գիտելիքներ արբանյակային պատկերների վերծանման մեթոդների մասին,
. ձևավորել գործնական կարողություններ արբանյակային պատկերների վերծանման նպատակով:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. մեկնաբանելու հեռազննման ֆիզիկական հիմքի տեսական սկզբմունքներն ու մեթոդները,
2. ներկայացնելու թռչող և հանույթ իրականացնող սարքավորումների տեսակները, դրանց կիրառելիության ոլորտները,
3. պարզաբանելու պատկերների վերծանման տեսական հիմքերը և օգտագործման առանձնահատկությունները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. զանազանելու և ընտրելու տարբեր արբանյակային պատկերները վերծանման նպատակով,
5. իրականացնելու արբանյակային պատկերների նախնական պարզ մշակումներ և անհրաժեշտ չափաբերումներ,
6. իրականացնելու արբանյակային պատկերների ակնադիտական և թվային պարզ վերծանումներ,
7. վերծանման արդյունքները ներկայացնելու, որպես քարտեզագրական տվյալներ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. արդյունավետ կերպով իրականացնելու աշխատանքներ խնայելով ժամանկը և նյութական միջոցները,
9. աշխատելու հեռազննման բնագավառի հետազոտական խմբերում,
10. պատրաստելու հաշվետվությունների համար անհրաժեշտ նյութեր
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել հեռազննման տեսական մեթոդանբանական հիմնադրույթներին,
· փոխանցել գիտելիքներ թվային հեռազննման ապարատների տեսակների և հանույթի իրականացման եղանակների մասին,
· փոխանցել գիտելիքներ արբանյակային պատկերների վերծանման մեթոդների մասին,
. ձևավորել գործնական կարողություններ արբանյակային պատկերների վերծանման նպատակով:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր,
3. ինտերակտիվ մեթոդներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Токарева О.С. Обработка и интерпретация данных дистанционного зондирования Земли: учебное пособие. - Томск: Изд-во Томского политехнического университета, 2010. - 148 с.
  • Шовенгердт Р.А. Дистанционное зондирование. Модели и методы обработки изображений// М.: Техносфера, 2010. - 560 с.
  • Чандра А.М., Гош С.К. Дистанционное зондирование и географические информационные системы//М.Тохносаф:е ра, 2008. - 312 е.
  • Ինտերնետային կայքեր
  • «Landsat» արբանյակային պատկերների արխիվ
  • ԵՄ «Copernicus» ծրագրի կայքը և «Sentinel» արբանյակային պատկերների արխիվը
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հեռազննու գիտությունը: Հեռազննման ֆիզիկական հիմքը: Հանույթի իրականացման սարքավորումները; Հանույթի տեսակները: Օդալուսանկարահանում: Օդալուսանկարների մշակում: Առբանյակային պատկերների վերծանման մեթոդները
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
2 ժամ դաս., 2 ժամ լաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ07
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել Հայկական լեռնաշխարհի և ՀՀ մակերևույթի ծագումնաբանական տարրերին, ապարների լիթոլոգիային, դրանցով պայմանավորված հողերի բազմազանությանը և բնակլիմայական պայմաններին,
· ուսանողներին ծանոթացնել ՀՀ բնակչության կազմին, տեղաբաշխման տարբերություններին և ՀՀ տնտեսությանը,
· հնարավորություն ստեղծել գտնելու ՀՀ բնական պայմանների և մարդու գործունեության միջև գոյություն ունեցող փոփոխությունների պատճառահետևանքային կապերը
· ուսանողներին ծանոթացնելու գրունտների ինժեներաերկրաբանական հատկություններին,
· տրամադրելու հիմնարար գիտելիքներ տարածքի և տեղամասի ինժեներաերկրաբանական պայմանների մասին,
. ծանոթացնելու ինժեներաերկրաբանական ուսումնասիրության մեթոդներին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու ՀՀ տարածքում մարդ-բնություն փոխհարաբերության հետևանքները,
2. ճանաչելու փոխազդեցության հետևանքով տեղի ունեցող փոփոխությունների հնարավոր ազդեցությունը մասնագիտական (կադաստրային գործի) ոլորտի վրա,
3. քննարկելու ՀՀ տարածքում փոփոխությունների դինամիկան և կատարելու կանխատեսումներ,
4. դասակարգելու գրունտները ըստ ինժեներաերկրաբանական հատկությունների,
5. առանձնացնելու տեղամասերը և տարածքները ըստ ինժեներաերկրաբանական պայմանների,
6. առաջարկելու ինժեներաերկրաբանական ուսումնասիրության կոնկրետ մեթոդներ,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
7. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
8. մշակելու համալիր միջոցառումներ, բարելավելու մարդ-բնություն փոխհարաբերությունը,
9. հիմնավորված մշակելու առաջարկներ այս ոլորտում աշխատանքի արդյունավետու­թյունը բարձրացնելու համար
10. գնահատելու և համադրելու գրունտների ինժեներաերկրաբանական հատկություններն և առանձնահատկությունները,
11. տալու տեղանքի ինժեներաերկրաբանական պայմանների վերաբերյալ եզրակացություն,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
12. քննարկելու գրունտների ինժեներաերկրաբանական հատկությունների կիրառումը, մեթոդների արդյունավետությունը,
13. ներկայացնելու տեղանքի, տարածքի ինժեներաերկրաբանական պայմանների ուսումնասիրման մեթոդիկայի արդյունավետությունը
14. տարբեր աղբյուրներից տեղեկատվություն հայթայթելու և վերլուծելու,
մշակելու և պաշտպանելու նախագծեր մարդ-բնություն փոխհարաբերությունների կարգավորման ուղղված
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել Հայկական լեռնաշխարհի և ՀՀ մակերևույթի ծագումնաբանական տարրերին, ապարների լիթոլոգիային, դրանցով պայմանավորված հողերի բազմազանությանը և բնակլիմայական պայմաններին,
· ուսանողներին ծանոթացնել ՀՀ բնակչության կազմին, տեղաբաշխման տարբերություններին և ՀՀ տնտեսությանը,
· հնարավորություն ստեղծել գտնելու ՀՀ բնական պայմանների և մարդու գործունեության միջև գոյություն ունեցող փոփոխությունների պատճառահետևանքային կապերը
· ուսանողներին ծանոթացնելու գրունտների ինժեներաերկրաբանական հատկություններին,
· տրամադրելու հիմնարար գիտելիքներ տարածքի և տեղամասի ինժեներաերկրաբանական պայմանների մասին,
. ծանոթացնելու ինժեներաերկրաբանական ուսումնասիրության մեթոդներին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. Գործնական քննարկումներ
3. լաբորատոր աշխատանք:
4. Ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատումը կատարվում է 2 ընթացիկ քննություններով, 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննության ձևերն են առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր: Գնահատման բաղադրիչներ՝ ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6 միավոր։Միավորների քայլը 0.5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գաբրիելյան Հ.Կ. Հայկական լեռնաշխարհ, Երևան 2000թ., 343 էջ:
  • Մանասյան Մ.Գ. Հայաստանի աշխարհագրություն, Երևան 2015թ., 360էջ:
  • Մելքումյան ՀՀ տնտեսական աշխարհագրություն Երևան 2001թ., 160 էջ:
  • Շիրինյան Գ.Թ. Հայկական լեռնաշխարհ, Երևան 2008թ., 220 էջ:
  • Պողոսյան Դ.Ս., Խոեցյան Ա.Վ. Հայկական լեռնաշխարհի լանդշաֆտները և ֆիզաշխարհագրական շրջանները, Երևան 2008թ., 491 էջ:
  • Ломтадзе В.Д. Инженерная геодинамика, МГУ 2002 г.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հայկական լեռնաշխարհը որպես ուրույն ֆիզաշխարհագրական միավոր: ՀՀ ընդհանուր ֆիզաշխարհագրական բնութագիրը: ՀՀ բնության պահպանություն: ՀՀ բնակչություն: ՀՀ տնտեսություն: ՀՀ տրանսպորտ: Մարդ-բնություն փոխհարաբերությունները ՀՀ տարածքում: Գրունտագիտություն: Ինժեներային գեոդինամիկա: Ինժեներաերկրաբանական հետազոտությունների մեթոդիկա
1-ին աշնանային
2 ժամ
1 ժամ դաս. 1 ժամ լաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0410/Բ19
1. Դասընթացի նպատակ
Ուսանողներին գիտելիքներ հաղորդել մեխանիկայի, մոլ. ֆիզիկայի, էլեկտրականության և օպտիկայի
հիմնական օրենքներին: Ծանոթացնել հեղուկների մեխանիկայի, մթնոլորտային երևույթների : Ձևաորել բնագիտական
մտածողություն:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.Հասկանալ և մեկնաբանել բնության երևույթները, նրանց միջև գործող պատճառա- հետևանքային կապերը և
օրինաչափությունները:
2.Ծանոթանալ կենսաֆիզիկային հարակից ֆիզիկական հետազոտությունների սկզբունքներին և արդյունքների մշակման
ժամանակակից միջոցներին:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. Օգտագործելու ստացած գիտելիքները կոնկրետ բնույթ կրող հարցերի վերլուծության,
խնդիրների լուծման համար,
4. Ծանոթանալ կենսաֆիզիկական հետազորությունների ժամանակակից եղանակներին:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ուսանողներին գիտելիքներ հաղորդել մեխանիկայի, մոլ. ֆիզիկայի, էլեկտրականության և օպտիկայի
հիմնական օրենքներին: Ծանոթացնել հեղուկների մեխանիկայի, մթնոլորտային երևույթների : Ձևաորել բնագիտական
մտածողություն:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություններ, ցուցադրություններ,
· սեմինարներ, քննարկումներ,
· լաբորատոր աշխատանքներ,
· գործնական աշխատանքներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6: Միավորների քայլը 0,5 է
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սավելև Ի. Վ. ≪Ընդհանուր ֆիզիկայի դասընթաց≫1, 2, 3 “Լույս” Երևան 1982.
  • Савельев И. В. Курс физики͎том 1,2,3 Москва 2016
  • H. C. Ohanian, J.T. Markert. Physics for Engineers and Scientists. Vol. 1,2 2007 by W.W.
  • Norton & Company, Inc., New York-London.
  • Թերմոդինամիկա (Ս. Մխիթարյան դասախոսություններ PDF)
  • Էլեկտրաստատիկա (Ս. Մխիթարյան դասախոսություններ PDF)
  • Մ. Աբրահամյան, Ռ. Գաբրիելյան և այլոք. Լաբորատոր պարապմունքների
  • ուղեգույց Մեխանիկա Երևան 2018
  • Գաբրիելյան Ռ.Ց., Բադալյան Դ. Հ., Բադալյան Գ.Գ. Մոլեկուլային ֆիզիկա ,
  • լաբորատոր աշխատանքների ձեռնարկ, Երևան 2011
  • Ա.Մուրադիան Ս.Մխիթարյան և այլոք. Էլեկտրականություն և մագնիսականություն
  • ԵՊՀ հրատարակչություն Երևան 2019
  • , Ա. Մուրադյան,Հ.Բադալյան և այլոք. Լաբորատոր պարապմունքների ուղեգույց Օպտիկա և ատոմային
  • ֆիզիկա Երևան 2018
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Կինեմատիկա: Թեմա 2. Դինամիկա: Թեմա 3. Աշխատանք, էներգիա և հզորություն: Թեմա 4.
Պինդ մարմնի դինամիկա: Թեմա 5. Հիդրոդինամիկա և հիդրոստատիկա:Թեմա 6. Տատանումներ և
ալիքներ: Թեմա 7.Մոլեկուլային ֆիզիկա: Թեմա 8.Էլեկտրաստատիկա: Թեմա 9. Հաստատոն հոսանք:
Թեմա 9 Հոսանքը տարբեր միջավայրերում:
1-ին աշնանային
2
1 ժամ դաս., 1 ժամ գործ.,
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0102/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
ներկայացնել վերլուծական երկրաչափության, գծային հանրահաշվի և մաթեմատիկական անալիզի տարրերը՝ վեկտորներ, մատրիցներ, որոշիչներ, գծային համակարգեր, ֆունկցիա, սահման, ածանցյալ, անորոշ և որոշյալ ինտեգրալներ և նրանց կիրառությունները։ Հաջորդ նպատակը՝ ծանոթացնել պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավասարումների լուծման եղանակների հետ, մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների մասնակի ածանցյալների և էքստրեմումների հետ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու վերլուծական երկրաչափության, գծային հանրահաշվի,
2. մաթեմատիկական անալիզի և դիֆերենցիալ հավասարումների տեսության գաղափարներն ու մեթոդները,.
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարելու գործողություններ վեկտորների, մատրիցների, որոշիչների հետ, լուծելու գծային համակարգեր;
4. գտնելու ֆունկցիայի սահմանը, ածանցյալը, հետազոտելու ֆունկցիան ածանցյալի միջոցով, հաշվելու որոշ­յալ և անորոշ ինտեգրալներ, մակերեսներ;
5. լուծելու պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներ;
6. ցույց տալու մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների հատկությունները, հաշվելու նրանց մասնակի ածանցյալները, գտնելու էքստրեմումները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. յուրացված մեթոդների կիրառումը այլ տեսություններում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ներկայացնել վերլուծական երկրաչափության, գծային հանրահաշվի և մաթեմատիկական անալիզի տարրերը՝ վեկտորներ, մատրիցներ, որոշիչներ, գծային համակարգեր, ֆունկցիա, սահման, ածանցյալ, անորոշ և որոշյալ ինտեգրալներ և նրանց կիրառությունները։ Հաջորդ նպատակը՝ ծանոթացնել պարզագույն սովորական դիֆերենցիալ հավասարումների լուծման եղանակների հետ, մի քանի փոփոխականի ֆունկցիաների մասնակի ածանցյալների և էքստրեմումների հետ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. ինքնուրույն աշխատանք,
3. գործնական պարապմունքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝2 միավոր, մասնակցություն 2 միավոր :
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գալստյան Լ., Բարձրագույն մաթեմատիկա, Մաս 1,2, ԵՊՀ հրատ., 2012, 2017:
  • Հակոբյան Գ., Դավթյան Ա., Սահակյան Ռ., Վերլուծական երկրաչափության և գծային հանրահաշվի խնդրագիրք տնտեսագետների համար, ԵՊՀ հրատ., 2005:
  • Միքայելյան Գ., Միքայելյան Զ., Մաթեմատիկական մեթոդներ բնագիտության մեջ, Երևան, 2011:
  • Հովհաննիսյան Ս., Թասլաքյան Ա., Մաթեմատիկական անալիզի խնդրագիրք 4 համար, Մաս 1,2, ԵՊՀ հրատ., 2016, 2013:
  • Պիսկունով Ն.Ս., Դիֆերենցիալ և ինտեգրալ հաշիվներ, ԲՏՈւՀ-ների համար, հ. 1,2, Երևան, 1979:
  • Матейко О.М., Таныгина А.Н., Высшая математика для географов, Части 1, 2, БГУ, Минск, 2011.
  • Широкова Е.А., Тюленева О.Н., Курс лекций по математике (для геологов и др.), Казанский ун-т, Казань, 2012,
  • Fleurant C., Bodin-Fleurant S., Mathematics for Earth Science and Geography, Springer, 2019,
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. վերլուծական երկրաչափության տարրեր՝ կոորդինատային հարթություն, ուղիղ գիծ, երկրորդ կարգի կորեր, վեկտորներ, գործողություններ վեկտորների հետ։ Թեմա 2. գծային հանրահաշվի տարրեր՝ մատրիցներ և որոշիչներ, գծային հավասարումների համակարգեր։ Թեմա 3. հաջորդականության և ֆունկցիայի սահման, անընդհատ ֆունկցիաներ, հատկությունները։ Թեմա 4. ֆունկցիայի ածանցյալ, ածանցման կանոնները, դիֆերենցիալ։ Թեմա 5. ֆունկցիայի հետազոտումն ածանցյալի միջոցով, ֆունկցիայի գրաֆիկի կառուցումը։ Թեմա 6 . նախնական ֆունկցիա, անորոշ ինտեգրալ։ Թեմա 7. որոշյալ ինտեգրալ, հատկությունները, կիրառությունները, մակերեսի հաշվում։
4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
6 ժամ/շաբ.
40 ժամ դաս., 50 ժամ լաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակն է՝
· ուսանողների մոտ ձևավորել գեոինֆորմատիկայի բնագավառում տեսական և կիրառական գիտելիքներ
· ձևավորել տեսական և գործնական հմտություններ աշխարհագրական տվյալների հավաքման, մշակման, պահպանման, վերլուծության և տարածման նպատակով
փոխանցել տեսական գիտելիքներ և գործնական կարողություններ վեկտորային և ռաստրային տվյալների մշակման և վերլուծության նպատակով:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու աշխարհագրական տվյալների հավաքման, մշակման, պահպանման, վերլուծության և տարածման սկզբմունքներն ու մեթոդները,
2. պարզաբանելու տարածական գրաֆիկական մոդելների ստեղծման հիմնական սկզբմունքներն ու դրանց տեսական հիմքերը Բացատրելու աշխարհագրական վերլուծությունների տեսական դրտույթները և մեթոդները,
3. կիրառելու աշխարհագրական տվյալների հավաքման, պահպանման և մշակման տեխնոլոգիական հնարները,
4. իրականացնելու գեոինֆորմացիոն հետազոտական փոքր նախագծեր,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. համապատասխան ներկայացվող պահանջների, տարբեր աղբյուրներից հավաքելու, պահպանելու և մշակելու գրաֆիկական և թեմատիկ տվյալներ,
6. ինքնուրույն կերպով լուծելու տարբեր տեսակի միջին բարդության գեոինֆորմացիոն խնդիրներ,
7. ներկայացնելու վեկտորային, ռաստրային և թեմատիկ տվյալները քարտեզների, գրաֆիկների և աղյուսակների տեսքով,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. հավաքելու վերլուծելու և համակարգելու տարբեր տիպի աշխարհատեղեկատվական տվյալներ,
9. արդյունավետ կերպով իրականացնելու գեոինֆորմացիոն վերլուծություններ՝ խնայելով ժամանակը և միջոցները,
10. աշխատելու ԱՏՀ հետազոտական խմբում,
պատրաստելու հաշվետվություններ և զեկուցումներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակն է՝
· ուսանողների մոտ ձևավորել գեոինֆորմատիկայի բնագավառում տեսական և կիրառական գիտելիքներ
· ձևավորել տեսական և գործնական հմտություններ աշխարհագրական տվյալների հավաքման, մշակման, պահպանման, վերլուծության և տարածման նպատակով
փոխանցել տեսական գիտելիքներ և գործնական կարողություններ վեկտորային և ռաստրային տվյալների մշակման և վերլուծության նպատակով:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր,
3. ինտերակտիվ մեթոդներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչ` ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Журкин И. Г., Шайтура С. В. Геоинформационные системы. - Москва: Кудиц-пресс, 2009. - 272 с.
  • Кузнецов О. Л., Никитин А. А., Черемисина Е. Н. Геоинформатика и геоинформационные системы //Москва, ВНИИгеосистем, 2005г.
  • Капралов Е., Кошкарев А., Тикунов В., Лурье И., Семин В., Серапинас Б., Сидоренко В. , Симонов А. Геоинформатика. В 2 книгах. - Москва: Academia, 2010
  • ArcGIS/Руководство пользователя- ESRI 2003-2004
  • ДеМерс Майкл Н. Географические информационные системы. Основы// Пер. с англ. - М.: Дата+, 1999.- 478 с.
  • Ինտերնետային կայքեր՝
  • «Landsat» արբանյակային պատկերների արխիվ
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գեոինֆորմատիկա գիտությունը, հիմնական հասկացությունները: Աշխարհագրական տվյալների կառուցվածքը, թեմատիկ և գրաֆիկական տվյալները: Ինֆորմացիայի մուտքագրումը և մշակումը: Գրաֆիկական տվյալների մոդելները, վեկտորային և ռաստրային մոդելներ: Վեկտորային հենքի վրա վերլուծություններ: Ռաստռային հենքի վրա վերլուծություններ: Գծային հղումներ: Եռաչափ վերլուծություններ:
8-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
20 ժամ դաս, 10 ժամ գործն.,
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ24
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել ձեռնարկատիրության էությանը, ձևավորման նախապայմաններին, գործունեության տեսակներին,
· ուսանողի մոտ ձևավորել փոքր և միջին բիզնեսի գործունեության մասնին նոր գաղափարներ, ՀՀ-ում գործող հարկերի և հարկատեսակների վերաբերյալ,
· ուսանողի մոտ ձևավորել ձեռնարկատիրական ռիսկերի և դրանց կառավարման և պետական կարգավորումների վերաբերյալ գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու ձեռնարկատիրական գործունեության տեսակները և դրանց առանձնահատկությունները,
2. պատկերացում կկազմի փոքր և միջին բիզնեսի առանջնահատկությունների մասին,
3. կկարողանա ներկայացնելու ձեռնարկատիրության միջազգային փորձը,
4. կիմանա ձեռնարկատիրության պետական և հարկային կարգավորումների առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. կկարողանա ինքնուրույն կազմելու բիզնես պլանի կառուցվածքը, բաժիննեեը և բովանդակությունը,
6. բիզնեսի կազմակերպման ոլորտներում որոշելու առաջարկվող բիզնես-պլանի հիմնական խնդիրները և ներկայացնել դրանց լուծման ուղիներն ու միջոցները,
7. կկարողանա գնահատելու ռիսկերը և կառավարել դրանք,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. կիրառելու ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
9. ինքնուրույն մշակելու բիզնես պլան:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել ձեռնարկատիրության էությանը, ձևավորման նախապայմաններին, գործունեության տեսակներին,
· ուսանողի մոտ ձևավորել փոքր և միջին բիզնեսի գործունեության մասնին նոր գաղափարներ, ՀՀ-ում գործող հարկերի և հարկատեսակների վերաբերյալ,
· ուսանողի մոտ ձևավորել ձեռնարկատիրական ռիսկերի և դրանց կառավարման և պետական կարգավորումների վերաբերյալ գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. սեմինար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Զաքարյան Ա.Ե., Սահակյան Շ.Ս., Գրիգորյան Ա.Վ., Ղուկասյան Ն.Ժ., Սահակյան Լ.Շ., Մարքեթինգի հիմունքներ, Երևան, Տնտեսագետ, 2013, 702 էջ:
  • Կիրակոսյանի Գ.Ե., Խլղաթյանի Ի.Ե. Տնտեսագիտության տեսություն Եր., Տնտեսագետ, 2009. 752 էջ:
  • ՀՀ ձեռնարկատիրության մասին օրենքները և ակտերը և ՀՀ հարկային օրենսգիրքը:
  • Մելքումյան Մ.Ձեռնարկատիրական գործունեության կազմակերպում: Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, Զանգակ, 2014, 512 էջ:
  • Սուվարյան Յու.Մ. Մենենջմենթ, Երևան, տնտեսագետ, 2002. 560 էջ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ձեռնարկատիրության էությունը, ձևավորման նախապայմանները: Ձեռնարկատիրական գործունեության տեսակները: Փոքրի և միջին բիզնես: Ձեռնարկատիրության ռիսկերը և դրանց կառավարումը: Միջազգային Ձեռնարկատիրություն: Ձեռնարկատիրության պետական կարգավորումներ: Ձեռնարկատիրության հարկային կարգավորման առանձնահատկությունները: Մրցակցային հարաբերությունների կարգավորման հիմնախնդիրները: Մարքեթինգ: Մենեջմենթ
7-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս., 2 ժամ լաբ.
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ23
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողները ծանոթանում է անշարժ գույքի գնահատման հիմնական դրույթներին, պահանջմունքի և անշարժ գույքի գնահատման առանձնահատկությունների հետ,
· ուսանողին ներկայացնել անշարժ գույքի գնահատման հետ կապված օրենսդրական դաշտը, գործող ստանդարտները,
. ուսանողի մոտ ձևավորել գիտելիքներ անշարժ գույքի շուկային մոտարկված կադաստրային արժեքի և շուկայում արժեքի գնահատման մոտեցումների և այն մեթոդներին վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու անշարժ գույքը գնահատման հիմնական նպատակները և պահանջմունքները,
2. կկարողանա դասակարգելու անշարժ գույքը և ընտրել գնահատման համապատասխան մոտեցումները,
3. ներկայացնելու անշարժ գույքի գնատման չափանիշները և օրենքով սահմանված ստանդարտները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ընտրելու և կիրառելու կադաստրային գնահատման մեթոդական ցուցումները,
5. իրականացնելու անշարժ գույքի գնահատման գործընթաց և դրանց առանձնահատկությունները,
6. կկարողան ընտրելու անշարժ գույքի արժեքի գնահատման մոտեցումները և մեթոդները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. ինքնուրույն գնահատելու անշարժ գույքի օբյեկտների կադաստրային և շուկայական արժեքները,
8. օգտվելու և կիրառելու անշարժ գույքի գնատման չափանիշները գնահատման գործընթացում,
9. վերլուծելու և գնահատելու ստացված տվյալները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողները ծանոթանում է անշարժ գույքի գնահատման հիմնական դրույթներին, պահանջմունքի և անշարժ գույքի գնահատման առանձնահատկությունների հետ,
· ուսանողին ներկայացնել անշարժ գույքի գնահատման հետ կապված օրենսդրական դաշտը, գործող ստանդարտները,
. ուսանողի մոտ ձևավորել գիտելիքներ անշարժ գույքի շուկային մոտարկված կադաստրային արժեքի և շուկայում արժեքի գնահատման մոտեցումների և այն մեթոդներին վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական,
3. սեմինար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է բանավոր է, հետազոտական աշխատանքի ներկայացմամբ 4 միավոր: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Անշարժ գույքի գնահատման հետ կապված օրենքները և օրենսդրական իրավական ակտերը, :
  • Ստեփանյան Ս.Շ. , Հովհաննիսյան Վ.Փ. , Գրիգորյան Ա.Լ. , Անշարժ գույքի էկոնոմիկա և կառավարում , Երևան 2007թ:
  • Ա.Ն. Ասաուլ, Լ.Մ. Մեսրոպյան, Է.Մ. Սանդոյան, Անշարժ գույքի էկոնոմիկա, Երևան 2010, 352 էջ:
  • Тэпман Л.Н. Оценка недвижимости: Учеб. пособие для вузов / Под ред. проф. В.А. Швандара. -М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2004. - 303 с.
  • Варламов А.А., Гальченко С.А., Государственный кадастр недвижимости, Москва, КолосС, 2012, 679 с.
  • Варламов А.А., Комаров С.И., Оценка обектов недвижимости, Москва, ФОРЫМ, 2010, 288 с.
  • Тепман Л.Н., Оценка недвижимости: учебник Москва: ЮНИТИ-ДАНА, 2004. - 303 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Անշարժ գույքի գնահատման հասկացությունները և նպատակները: Անշարժ գույքի գնահատման պահանջմունքները: Անշարժ գույքի արժեքի գնահատման մեթոդները: Անշարժ գույքի արժեքի վրա ազդող գործոնները: Անշարժ գույքի գնահատման հիմնական սկզբունքները: Անշարժ գույքի գնահատման գործընթացը: Անշարժ գույքի շուկայական արժեքի գնահատման մոտեցումները: Անշարժ գույքի շուկայի արժեքի գնահատման եկամտային մոտեցում: Անշարժ գույքի արժեքի գնահատման համեմատական մոտեցում: Վաճառքի վերլուծության ուղիղ համեմատական մեթոդ: Անշարժ գույքի գնահատման ծախսային մեթոդ:
7-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս., 2 ժամ գործ.
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ22
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել ՀՀ տարածքի հողային ֆոնդին, դրանց նպատակայի նշանակության, օգտագործման առանձնահատկություններին,
. ներկայացնել այն բոլոր հիմնախնդիրները, որոնք գոյություն ունեն այս ոլորտում, հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ հողերի կադաստրային գնահատման իրականացնելուն
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հողերի կադաստրային գնահատման ոլորտում առկա հիմնախնդիրները,
2. օգտագործոլու հողերի կադաստրային գնահատման բոլոր ցուցանիշները և գնահատելու այդ ցուցանիշների փոփոխությունները,
3. դասակարգելու հողերը ըստ նպատակային նշանակության՝ հողատեսքերի և հործառնական նշանակության,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառելու ստացած գիտելիքները այս ոլորտում կոնկրետ խնդիրներ լուծելու համար,
5. դասակարգելու հողերը ըստ նպատակային նշանակության,
6. իրականացնելու հողերի մոնիթորինգ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. վերլուծելու մասնագիտական նոր գաղափարներ և աջակցելու դրանց իրականացմանը,
8. ստեղծագործաբար կիրառելու և զարգացնելու գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել ՀՀ տարածքի հողային ֆոնդին, դրանց նպատակայի նշանակության, օգտագործման առանձնահատկություններին,
. ներկայացնել այն բոլոր հիմնախնդիրները, որոնք գոյություն ունեն այս ոլորտում, հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ հողերի կադաստրային գնահատման իրականացնելուն
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· գործնական և լաբորատոր աշխատանք
. ինտերակտիվ մեթոդներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է բանավոր է, հետազոտական աշխատանքի ներկայացմամբ 4 միավոր: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Եզեկյան Ա.Ս., Էֆենդյան Պ.Ս., Հողային կադաստր, Երևան 2007թ:
  • Էֆենդյան Պ.Ս., Եզեկյան Ա.Ս., Թամոյան Ա.Ս., Վարդանյան Ա.Մ., Բնական ռեսուրսների մոնիթորինգ և կադաստր, Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան 2016թ:
  • Ղազարյան Հ.Ղ, Կրոյան Ս.Զ. Հայաստանի գյուղատնտեսական նշանակության հողերի կադաստրային գնահատու, Երևան 2019թ., 161 էջ:
  • Խոեցյան Ա.Վ., Խաչատրյան Ս.Ժ. Լեռնային լանդշաֆտների պլանավորման սկզբունքները, Երևան 2016թ:
  • Մկրտչյան Ռ.Ս., Խոեցյան Ա.Վ. Անապատացման պատճառահետևանքային կապերը և տարածաժամանկային գնահատման սկզբունքները ՀՀ-ում, Երևան 2006:
  • Погосян Д.К. Сельскохозяйотвеннаа оценк природных ресурсов територии Армения ССР, Ереван 1986г.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հողերի գնահատման ընդհանուր բնութագիրը,
2. Հողերի դասակարգումը ըստ նպատակային նշանակության,
3. Հողերի դասակարգումը ըստ հողատեսքերի և գործառնական նշանակության,
4. Հողերի գնահատման առանձնահատկությունները,
5. Հողերի որակական համեմատական գնահատում կամ հողերի բոնիտում,
6. Հողերի որակական գնահատման սանդղակների մշակում,
7. Հողերի որակական գնահատման գործընթացը,
8. Հողերի տնտեսական գնահատման առանձնահատկությունները,
9. Հողերի տնտեսական ցուցանիշների մշակում,
10. Հողերի տնտեսական գնհատման գործընթացը
11. Հողերի արժեքային գնահատում,
12. Հողերի արժեքային գնհատման գործընթացը,
13. Հողերի արժեքային գնահատման ազդեցությունը գնագոյացման վրա
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
15 ժամ դաս., 15 ժամ գործն.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ21
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողին ծանոթացնել կադաստրային քարտեզագրության ոլորտում գործող ՀՀ օրենսդրությանը, կադաստրային քարտեզագրության տեսակներին, մեթոդներին, եղանակներին և փուլերին,
· տրամադրել հանույթագրման հիմքի ստեղծման եղանակներին, պայմանական նշանների համակարգին,
. ծանոթացնել անշարժ գույքի կադաստրային ծածկագրմանը, անշարժ գույքի չափագրման աշխատանքներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու կադաստրային քարտեզագրության ոլորտում գործող օրենսդրությունը,
2. նկարագրելու կադաստրային քարտեզագրության փուլերը,
3. ներկայացնելու կադաստրային քարտեզագրության մեթոդները և եղանակները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կատարելու կադաստրային քարտեզագրման հիմքի ստեղծման աշխատանքներ,
5. կատարելու կադաստրային հանութագրում,
6. մշակելու կադաստրային հանութագրման տվյալները,
7. կազմելու հողամասի հատակագիծ,
8. սահմանազատելու հողամասը,
9. չափագրելու անշարժ գույք,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
11. օգտվելու կադաստրային քարտեզագրության, կադաստրային ծածկագրման և անշարժ գույքի չափագրման ոլորտի նորմատիվ-տեխնիկական և նորմատիվ-իրավական փաստաթղթերից,
12. իրականացնելու անշարժ գույքի կադաստրային հանութագրում, ծածկագրում և անշարժ գույքի հաշվառում,
կազմելու կադաստրային քարտեզ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողին ծանոթացնել կադաստրային քարտեզագրության ոլորտում գործող ՀՀ օրենսդրությանը, կադաստրային քարտեզագրության տեսակներին, մեթոդներին, եղանակներին և փուլերին,
· տրամադրել հանույթագրման հիմքի ստեղծման եղանակներին, պայմանական նշանների համակարգին,
. ծանոթացնել անշարժ գույքի կադաստրային ծածկագրմանը, անշարժ գույքի չափագրման աշխատանքներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գույքի նկատմամբ իրավունքների գրանցման մասին ՀՀ օրենք:
  • Կադաստրային քարտեզագրման հրահանգ:
  • ՀՀ կառավարության 1998 թ. փետրվարի 17-ի «ՀՀ անշարժ գույքի կադաստրային ծածկագրման կարգը հաստատելու մասին» # 91 որոշումը:
  • ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի նախագահի 2011 թ. հոկտեմբերի 20-ի #283-Ն հրամանը անշարժ գույքի չափագրման /հաշվառման/ հրահանգը հաստատելու և ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի 2008 թ. սեպտեմբերի 30-ի # 307-Ն հրամանը ուժը կորցրած ճանաչելու մասին:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կադաստրայն քարտեզագրության, ծածկագրման և անշարժ գույքի չափագրման օրենսդրական դաշտը: Կադաստրային հանութագրում: Կադաստրային ծածկագրում: Կադաստրային քարտեզի կազմում: Հողամասերի սահմանազատում: Անշարժ գույքի չափագրում:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
Դաս.-2/ լաբ.- 2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ23
1. Դասընթացի նպատակ
Խորապես ուսումնասիրել աշխարհատարածական մոդելավորման և վերլուծության սկզբունքների, մեթոդաբանությունների և կիրառությունների մեջ։ Այս առաջադեմ դասընթացը կենտրոնանում է բարդ տարածական խնդիրներ լուծելու համար անհրաժեշտ տարածական մոդելների մշակման և գնահատման վրա: Ուսանողները կուսումնասիրեն մոդելավորման տարբեր մեթոդներ, ներառյալ դետերմինիստական և ստոխաստիկ մոդելները, տարածական ռեգրեսիան, բջջային ավտոմատները և գործակալների վրա հիմնված մոդելավորումը: Հատուկ ուշադրություն կդարձվի ծրագրային գործիքների և ծրագրավորման լեզուների հետ աշխատելու գործնական փորձին ' քարտեզագրության, կադաստրի, քաղաքաշինության, շրջակա միջավայրի կառավարման և այլ ոլորտներում իրական աշխարհի ծրագրերի համար աշխարհատարածական մոդելների մշակման և իրականացման համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
- Հասկանալ աշխարհատարածական մոդելավորման և վերլուծության սկզբունքները և դրանց կիրառությունները տարբեր ոլորտներում տարածական խնդիրների լուծման գործում:
- Բնորոշել մոդելավորման տարբեր մոտեցումներն ու մեթոդները հատուկ տարածական կիրառությունների համար, ներառյալ դրանց ուժեղ և թույլ կողմերը:
- Քննադատորեն գնահատել աշխարհատարածական մոդելավորման արդյունքներն ու ազդեցությունները որոշումների կայացման գործընթացներում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
- Ցուցաբերել աշխարհատարածական մոդելների մշակման և փորձարկաման հմտություններ՝ օգտագործելով համապատասխան ծրագրային գործիքներ և ծրագրավորման լեզուներ:
- Կիրառել աշխարհատարածական վերլուծության տեխնիկան՝ մոդելի արդյունքները մեկնաբանելու և ներկայացնելու համար։
- Արդյունահանել իմաստալից պատկերացումներ՝ որոշումների կայացման գործընթացների աջակցման համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
- Խթանել ստեղծագործ և նորարար լուծումներ իրական աշխարհի տարածական խնդիրներում՝ աշխարհատարածական մոդելավորման տեխնիկայի կիրառման միջոցով:
- Զարգացնել քննադատական մտածողության հմտությունները տարբեր մոդելավորման մոտեցումների արդյունավետությունն ու նպատակահարմարությունը գնահատելու համար:
- Խմբային նախագծերի և քննարկումների միջոցով զարգացնել համագործակցության և թիմային աշխատանքի հմտությունները։
Խթանել միջառարկայական համագործակցությունը տարածական վերլուծության և որոշումների կայացման գործում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Խորապես ուսումնասիրել աշխարհատարածական մոդելավորման և վերլուծության սկզբունքների, մեթոդաբանությունների և կիրառությունների մեջ։ Այս առաջադեմ դասընթացը կենտրոնանում է բարդ տարածական խնդիրներ լուծելու համար անհրաժեշտ տարածական մոդելների մշակման և գնահատման վրա: Ուսանողները կուսումնասիրեն մոդելավորման տարբեր մեթոդներ, ներառյալ դետերմինիստական և ստոխաստիկ մոդելները, տարածական ռեգրեսիան, բջջային ավտոմատները և գործակալների վրա հիմնված մոդելավորումը: Հատուկ ուշադրություն կդարձվի ծրագրային գործիքների և ծրագրավորման լեզուների հետ աշխատելու գործնական փորձին ' քարտեզագրության, կադաստրի, քաղաքաշինության, շրջակա միջավայրի կառավարման և այլ ոլորտներում իրական աշխարհի ծրագրերի համար աշխարհատարածական մոդելների մշակման և իրականացման համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսություններ։ Աշխարհատարածական մոդելավորման և վերլուծության տեսական հասկացությունների և մեթոդաբանությունների ներկայացում:
Գործնական աշխատանք։ Մոդելների մշակման և վերլուծության նպատակով գործնական փորձ։
Դեպքի ուսումնասիրություններ. Տարբեր ոլորտներում աշխարհատարածական մոդելավորման իրական դեպքերի ուսումնասիրություն և վերլուծություն:
Խմբային նախագծեր
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • O'Sullivan, D., & Unwin, D. (2014). Geographic Information Analysis. Wiley.
  • Parker, D. C., & Meretsky, V. J. (Eds.). (2018). GIS for Environmental Decision-Making (Vol. 2). CRC Press.
  • Clarke, K. C., & Gaydos, L. J. (1998). Loose-coupling a cellular automaton model and GIS: Long-term urban growth prediction for San Francisco and Washington/Baltimore. International Journal of Geographical Information Science, 12(7), 699-714.
  • Goodchild, M. F., & Longley, P. A. (Eds.). (2018). Geospatial Analysis: A Comprehensive Guide. CRC Press.
  • Malczewski, J. (2020). GIS-based Multi-Criteria Decision Analysis: A Comprehensive Guide. Wiley.
  • Miller, H. J. (2019). Geographic Data Science and Spatial Analysis. CRC Press.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Աշխարհատարածական մոդելավորման և վերլուծության ներածություն
2. Տարածական տվյալների նախպատրաստում և մշակում
3. Դետերմինիստական և Ստոխաստիկ մոդելներ
4. Տարածական ռեգրեսիա և հարաբերակցության վերլուծություն
5. Գործակալների վրա հիմնված մոդելավորում
6. Բջջային ավտոմատ մոդելավորում
7. Օպտիմալացման տեխնիկա աշխարհատարածական մոդելավորման մեջ
8. Բազմաչափ որոշման վերլուծություն
9. Աշխարհատարածական մոդելների կիրառում
10. Անորոշության և զգայունության վերլուծություն աշխարհատարածական մոդելավորման մեջ
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
2 ժամ դաս, 2 ժամ լաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ22
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին տրամադրել գիտելիք և իմացություն հողային և անտառային պաշարների քանակական, որակական, տնտեսական և իրավաբանական բնութագրությունների վերաբերյալ,
· ուսանողներին ծանոթացնել հողային և անտառային ռեսուրսների պետական կադաստրների վարման հիմնական սկզբունքներին,
·ուսանողին ծանոթացնել հեղային և անտառային ռեսուրսների վիճակի, օգտագործման և պահպանման համար մոնիթորինգի իրականացման կարգին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հողային կադաստրի ընդհանուր հասկացությունն ու բովանդակությունը, նպատակը, առարկան և մեթոդները,
2. նկարագրելու ՀՀ հողային ֆոնդի կազմը և բովանդակությունը,
3. բացատրելու հողերի բերրիության փոփոխման պատճառները,
4. ներկայացնելու անտառային ռեսուրսների խմբերը և օգտագործման տեսակները,
5. ներկայացնելու հողային և անտառային ռեսուրսների մոնիթորինգի իրականացման կարգը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. ցուցադրելու հողային և անտառային պետական կադաստրների տվյալների բազայի կառուցվածքը,
7. վերլուծելու և գնահատելու անտառային և հողային ռեսուրսների վիճակի փոփոխությունները,
8. արժևորելու հողային և անտառային ռեսուրսների կադաստրների դերը բնօգտագործման համալիր կառավարման բնագավառում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
9. վերլուծելու մոնիթորինգի տվյալներ և կատարելու հետևություններ,
օգտվելու տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին տրամադրել գիտելիք և իմացություն հողային և անտառային պաշարների քանակական, որակական, տնտեսական և իրավաբանական բնութագրությունների վերաբերյալ,
· ուսանողներին ծանոթացնել հողային և անտառային ռեսուրսների պետական կադաստրների վարման հիմնական սկզբունքներին,
·ուսանողին ծանոթացնել հեղային և անտառային ռեսուրսների վիճակի, օգտագործման և պահպանման համար մոնիթորինգի իրականացման կարգին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է բանավոր է, հետազոտական աշխատանքի ներկայացմամբ 4 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Եզեկյան Ա.Ս., Էֆենդյան Պ.Ս., Հողային կադաստր, Երևան 2007թ.:
  • Էֆենդյան Պ.Ս., Եզեկյան Ա.Ս., Թամոյան Ս.Ջ., Վարդանյան Ա.Մ., Բնական ռեսուրսների մոնիթորինգ և կադաստր, Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան 2016թ.:
  • Իսկոյան Ա.Բ. Գ.Ս. Մովսիսյան, Հ.Ս. Հախվերդյան ՀՀ անտառային օրենսդրության ուղեցույց. - Եր. Տիգրան Մեծ, 2012. - 352 էջ
  • Ա. Ղազարյան, Բ. Լարսսոն, Անտառգույքագրման Ուղեցույց Եր 2014թ., 44 էջ։
  • ՀՀ հողային օրենսգիրք
  • ՀՀ Անտառային օրենսգիրք
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բնական ռեսուրսների պահպանություն, մոնիթորինգ և կադաստր: Հողային ռեսուրսների մոնիթորինգ և կադաստր: Անտառային ռեսուրսների վիճակի օգտագործման և պահպանման մոնիթորինգ և կադաստր: Կենսառեսուրսների ընդհանուր վիճակի բնութագիր, կադաստրային հաշվառում:
4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
20 ժամ դաս., 10 ժամ գործ.,
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ18
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել անհրաժեշտ տեսական ու կիրառական գիտելիքներ ջրային ռեսուրսների կադաստրի ստեղծման և մոնիթորինգի կազմակերպման սկզբունքների և մեթոդների վերաբերյալ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրելու կադաստրի և մոնիթորինգի հիմնական հասկացություններն ու խնդիրները,
2. ներկայացնելուջրային ռեսուրսների կադաստրի ստեղծման, վարման մեթոդները, սկզբունքներն ու կարգերը,
3. լուսաբանելո ւջրային ռեսուրսների մոնիթորինգի անցկացման մեթոդները, սկզբունքներն ու կարգերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծելու և գնահատելուջրային ռեսուրսների դասակարգումը և պահպանումը,
5. պարզաբանելուջրային ռեսուրսների կադաստրի առանձնահատկությունները և վարման կարգերը,
6. կատարելուջրայինռեսուրսների մոնիթորինգ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. կիրառելու ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել անհրաժեշտ տեսական ու կիրառական գիտելիքներ ջրային ռեսուրսների կադաստրի ստեղծման և մոնիթորինգի կազմակերպման սկզբունքների և մեթոդների վերաբերյալ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Հետազոտական աշխատանք
3. Ինտերակտիվ մեթոդներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6: Միավորների քայլը 0,5 է
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՀՀ ՇՄՆ ‹‹Հիդրոօդերեվութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն›› ՊՈԱԿ/ http://www.armmonitoring.am/
  • ՀՀ ջրայինօրենսգիրք, ՀՀազգայինժողով, 4 հունիսի, 2002թ:
  • Ջրային պետական կադաստրի տեղեկատվական համակարգ /http://wrma.am/4.php:
  • Водный кадастр и мониторинг/ Курс лекций / kadastr-i-monitoring-kurs-lekcij .
  • Водный кадастр / .
  • Кадастр водных ресурсов. / .
  • Экологический мониторинг / Курс лекций / education.ru/index.php?action=full&id=191.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ջրային ռեսուրսների կադաստրի և մոնիթորինգի հիմանական հասկացությունները: Ջրային ռեսուրսների դասակարգումը և պահպանումը, ճյուղային կադաստր: Ջրային ռեսուրսների կադաստրի նշանակությունը և խնդիրները: Աշխատանքներն իրագործող պետական մարմինները և կարգերը: Ջրային ռեսուրսների պետական հաշվառումը, Ջրային օրենսգիրք: ՀՀ Ջրային օրենսգիրք: ՀՀ ջրային ռեսուրսների օգտագործումը և պահպանումը: Ջրային ռեսուրսների մոնիթորինգի նշանակությունը և խնդիրները: Աշխատանքներն իրագործող պետական վերահսկող մարմինները և կարգերը: Ջրոլորտի մոնիթորինգ, մոնիթորինգի մեթոդները: Պահպանման հիմնախնդիրները:
5-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
2 ժամ դաս., 2 ժամ լաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
903/Բ19
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին ծանոթացնել քաղաքաշինական պլանավորման, ֆունկցիոնալ զոնավորման, տարածքի պլանավորման տեսական հարցերին բնակելի տարածքների քաղաքաշինական կազմակերպման գործնական ձևերին, առանձին օբյեկտների (տարածքներ, հողատարածքներ, գոտիներ) ճարտարապետալանդշաֆտային կազմակերպմանը
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կտիրապետի բնակավայրերի քաղաքաշինական զարգացման տեսական և գործնական հիմունքները,
2. կիմանա բնակավայրերի կառուցվածքային տարրերի ձևավորման և տեղաբաշխման օրինաչափությունները, որոնք ապահովում են հաստատված չափորոշիչները, շրջակա միջավայրի էկոլոգիական և էսթետիկ որակի բարձրացումը,
3. կկարողանա վերարտադրել բնակավայրի տարածքային նախագծման և քաղաքաշինական վերլուծության սոցիալ-տնտեսական, ինժեներատեխնիկական, էսթետիկ, սանիտարահիգենիկ և էկոլոգիական ասպեկտները և կատարել տարածքի կայուն պլանավորում
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ցուցաբերելու գիտելիքներ սելիտեբ, հասարակական, հանգստի և արտադրական գոտիների գործառույթային ու նախագծային աշխատանքների կազմակերպման գործում,
5. կկարողան իրականացնել քաղաքի տրանսպորտային, հասարակական տարածքների և կենտրոնի օպտիմալ տեղաբաշխում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. կկարողանա կատարել վերլուծություններ` տարածքային, ֆունկցիոնալ և շինարարական գոտիավորման տեսանկյունից
7. վերլուծել և գնահատել քաղաքաշինական գործունեության վրա ազդող բնական բաղադրիչները, առաջարկել համապատասխան լուծումներ
վերլուծել փաստերը, քաղաքաշինական չափորոշիչների իմացությունը թույլ կտա կատարել հիմնավորված հետևություններ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին ծանոթացնել քաղաքաշինական պլանավորման, ֆունկցիոնալ զոնավորման, տարածքի պլանավորման տեսական հարցերին բնակելի տարածքների քաղաքաշինական կազմակերպման գործնական ձևերին, առանձին օբյեկտների (տարածքներ, հողատարածքներ, գոտիներ) ճարտարապետալանդշաֆտային կազմակերպմանը
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քաղաքաշինության մասին ՀՀ օրենք, 5.05.1996, 2011թ. լրացումներով:
  • Հովհանիսյան Հ., Քարտեզագրություն, Երևան:
  • Кашкина Л.В., Основы градостроительства. Уч. Пособие: М.: 2005.
  • Малоян Г.А., Основы градостроительства. Уч. Пособие: - М.: Изд-во асс.стр.вузов, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Քաղաքաշինությունը որպես գործունեության համակարգ: Քաղաքաշինական գործունեության օբյեկտը և սահմանները: Քաղաքաշինության պատմական ասպեկտները: Տարաբնակեցման համակարգը: Բնակավայրերի զարգացման գործոնները: Տարածքային պլանավորում, քաղաքաշինական գոտիավորում: Քաղաքի ֆունկցիոնալ պլանավորման կազմակերպում: Քաղաքի տարբեր գոտիների ձևավորումը: Տարածական պլանավորման սկզբունքները։
5-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
2 ժամ դաս, 2 ժամ գործն.,
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ18
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ներկայացնել տեսական և պրակտիկ գիտելիքներ անշարժ գույք ընդհանուր բնութագրերի, անշարժ գույքի գրանցման, անշարժ գույքի շուկայի, շուկան կարգավորող իրավական դաշտի, շուկայի սյուբեկտների, իրականացվող գործարքների վերաբերյալ,
· ուսանողի մոտ ձևավորել անշարժ գույքի գրանցման և անշարժ գույքի շուկայի վերլուծության վերաբերյալ գիտելիքներ,
· ուսանողի մոտ ձևավորել գիտելիքներ անշարժ գույքի կառավարման և գնահատման անհրաժեշտության վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու անշարժ գույքը որպես տնտեսագիտական հասկացություն և պատկերացում կկազմի անշարժ գույք ապրանքային հատկությունների և առանձնահատկությունների մասին,
2. ներկայացնելու անշարժ գույքի գնահատման և կառավարման հիմնախնդիրները,
3. ներկայացնելու անշարժ գույքի օրնսդրական դաշտը կարքավորող հիմնական դրույթները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ընտրելու և կիրառելու շուկայի ուսումնասիրության մեթոդները,
5. իրականացնելու անշարժ գույքի շուկայի վերլուծություններ և իրականցնել շուկայի իրավիճակի կանխատեսում,
6. սահմանելու անշարժ գույքի շուկայի մասնակիցների իրավունքներն ու պարտականությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. ինքնուրույն վերլուծելու և գնահատելու անշարժ գույքի շուկան,
8. օգտվելու անշարժ գույքի ոլորտի հիմնական օրենսդրական և նորմատիվ ակտերից,
մշակելու հաշվետվություններ և կազմել զեկույցներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ներկայացնել տեսական և պրակտիկ գիտելիքներ անշարժ գույք ընդհանուր բնութագրերի, անշարժ գույքի գրանցման, անշարժ գույքի շուկայի, շուկան կարգավորող իրավական դաշտի, շուկայի սյուբեկտների, իրականացվող գործարքների վերաբերյալ,
· ուսանողի մոտ ձևավորել անշարժ գույքի գրանցման և անշարժ գույքի շուկայի վերլուծության վերաբերյալ գիտելիքներ,
· ուսանողի մոտ ձևավորել գիտելիքներ անշարժ գույքի կառավարման և գնահատման անհրաժեշտության վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական,
3. սեմինար
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն բանավոր է, հետազոտական աշխատանքի ներկայացմամբ 4 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Անշարժ գույքի հետ կապված օրենքները և օրենսդրական իրավական ակտերը:
  • Ստեփանյան Ս.Շ. , Հովհաննիսյան Վ.Փ., Գրիգորյան Ա.Լ., Անշարժ գույքի էկոնոմիկա և կառավարում, Երևան 2007թ:
  • Ա.Ն. Ասաուլ, Լ.Մ. Մեսրոպյան, Է.Մ. Սանդոյան, Անշարժ գույքի էկոնոմիկա, Երևան 2010, 352 էջ
  • Վ. Փ. Հովհաննիսյան. Տվյալների մշակման մաթեմատիկական հիմունքները և անշարժ գույքի գնահատումն ու անշարժ գույքի շուկայի վերլուծությունը: Ուս. ձեռնարկ, Երևան 2009, 76 էջ
  • Стерник Г.М., Стерник С.Г., Анализ рынка недвижимости для профессионалов. ЗАО Издательство «Экономика», М. 2009, 606 с..
  • Грабового. - 2-е изд., перераб. и доп.- Москва: Проспект, 2012. - 848 с.
  • Горемыкин В.А., Економика недвижимости, Москва 2003, МГИУ, 277 с.
  • Экономика и управление недвижимостью: учебник / под общ. ред. П. Г.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Անշարժ գույքի տնտեսագիտական հասկացությունը: Անշարժ գույքի օբյեկտների դասակարգում: Անշարժ գույքի և անշարժ գույքի շուկայի կենսական ցիկլը: Անշարժ գույքի շուկայիկառուցվածքը: Անշարժ գույքի շուկայի սեգմենտները: Անշարժ գույքի շուկայի սուբյեկըները: Անշարժ գույքի շուկայի վերլուծության նպատակները: Անշարժ գույքի շուկայի գնային վիճակի վերլուծությունը:Անշարժ գույքի կառավարման հիմնական մեխանիզմները: Անշարժ գույքի ոլորտում պետական կարգավորումնրը: Անշարժ գույքի ապահովագրում: Անշարժ գույքի հետ իրականացվող քաղաքացիաիրավական գործարքները:
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
3 ժամ դաս., 3 ժամ լաբ.
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ապագա մասնագետներին տրամադրել խորը և համակողմանի գիտելիք գեոդեզիական աշխատանքների իրականացման վերաբերյալ, ինչպես նաև տեսական ու գործնական հմտություններ դրանք պրակտիկայում կիրառելու համար:
· ուսանողներին ծանոթացնել տեղագրական քարտեզների և հատակագծերի կազմման եղանակներին, երկրի ձևին և չափերին, գեոդեզիական չափումների սխալների տեսությանը, ռելիեֆի պատկերման ձևերին, ինչպես նաև գեոդեզիական ցանցերի կառուցման սկզբունքներին:
. ուսանողներին տրամադրել գեոդեզիայի ոլորտի հիմնարար գիտելիքներ՝ ապագա մասնագիտական գործունեությանը համապատասխան:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու երկրագնդի հիմնական կետերը, գծերը և հարթությունները,
2. նկարագրելու գեոդեզիայում կիրառվող կոորդինատային համակարգերը,
3. ներկայացնելու մասշտաբների ձևերը և դրանց ճշտությունը,
4. նողմնորոշելու տեղանքի գծերը,
5. նկարագրելու չափումների տեսակները,
6. ներկայցնելու չափումների սխալները,
7. բացատրելու ռելիեֆի արտահայտումը հատակագծերի և քարտեզների վրա,
8. ներկայացնելու գեոդեզիական ցանցերի կառուցման սկզբունքը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
9. ներկայացնելու տրված գծի մագնիսական ազիմուտը, ազիմուտը, դիրեկցիոն անկյունը և ռումբը, կառուցելու գծային և ընդլայնական մասշտաբներ,
10. որոշել քարտեզի վրա գտնվող կետի ուղղանկյուն և աշխարհագրական կոորդինատները,
11. որոշել քարտեզի վրա տրված կետի բարձրութունը և գծերի թեքման անկյունները,
12. կառուցել պրոֆիլ քարտեզի վրա տրված գծի ուղղությամբ, լուծել ուղիղ և հակադարձ գեոդեզիական խնդիրներ,
13. պատկերել տարբեր եղանակներով ստեղծվող գեոդեզիական ցանցերի սխեմաները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
14. կիրառել գիտելիքները պրակտիկայում և աշխատել համապատասխան կազմակերպություններում, որպես բանիմաց մասնագետ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ապագա մասնագետներին տրամադրել խորը և համակողմանի գիտելիք գեոդեզիական աշխատանքների իրականացման վերաբերյալ, ինչպես նաև տեսական ու գործնական հմտություններ դրանք պրակտիկայում կիրառելու համար:
· ուսանողներին ծանոթացնել տեղագրական քարտեզների և հատակագծերի կազմման եղանակներին, երկրի ձևին և չափերին, գեոդեզիական չափումների սխալների տեսությանը, ռելիեֆի պատկերման ձևերին, ինչպես նաև գեոդեզիական ցանցերի կառուցման սկզբունքներին:
. ուսանողներին տրամադրել գեոդեզիայի ոլորտի հիմնարար գիտելիքներ՝ ապագա մասնագիտական գործունեությանը համապատասխան:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք,
3. գեոդեզիական խնդիրների լուծում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բաբայան Հ., Էֆենդյան Պ., Մեթանջյան Վ., Գեոդեզիա Մաս II, Ուսումնական ձեռնարկ Երևան 2009թ.:
  • Բաբայան Հ., Էֆենդյան Պ., Մեթանջյան Վ., Գեոդեզիա Մաս III, Ուսումնական ձեռնարկ Երևան 2011թ. :
  • Մեթանջյան Վ.Ա., Բաբայան Հ.Ա., Էֆենդյան Պ.Ս., Գեոդեզիա Մաս I, Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան 2008թ.:
  • Մովսիսյան Ռ.Հ., Գեոդեզիա, դասագիրք մաս 1, Երևան 2002թ.:
  • Մովսիսյան Ռ., Վարդանյան Մ., Դասախոսություններ գեոդեզիայի և կադաստրային քարտեզագրման հիմունքների վերաբերյալ, Երևան 2001թ.:
  • Попов В. Н., Чекалин С. И., Геодезия, Москва 2007.
  • Подшивалов В. П., Нестеренок М. С., Инженерная геодезия, Минск 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Նախնական տեղեկություններ: Տեղագրական քարտեզներ և հատակագծեր: Գեոդեզիական չափումների սխալների տեսությունը: Ռելիեֆի պատկերումը: Ընդհանուր տեղեկություններ գեոդեզիական ցանցերի և հանույթների մասին:
4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2.5 ժամ դաս, 3.5 ժամ լաբ.
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել ուսանողների համակարգչային գիտելիքները:
· ուսանողներին ծանոթացնել ինժեներական գրաֆիկաների կառուցման ժամանակակից եղանակներին, նրանց մոտ ձևավորել տեսական և գործնական ամուր գիտելիքներ` ժամանակակից սարքածրագրային համակարգերից օգտվելու համար:
. ապագա մասնագետներին տրամադրել բավարար գիտելիքներ AutoCAD ծրագրի միջոցով հատակագծեր և քարտեզներ կազմելու համար՝ ապագա մասնագիտական գործունեությանը համապատասխան:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու ինժեներական գրաֆիկաների կառուցման ժամանակակից եղանակները,
2. ներկայացնելու հոողամասերի և շինությունների հատակագծերի կազմման օրինակելի ձևերը և այդ հատակագծերին ներկայացվող պարտադիր պահանջները,
3. բացատրելու տեղագրական քարտեզներում եվ հատակագծերում պատկերված իրադրության առանձնահատկությունները և պայմանական նշանները,
4. ներկայացնելու AutoCAD ծրագրի ինտերֆեյսը, հասարակ օբյեկտները, գործիքները և ծրագրին բնորոշ այլ բաղադրիչներ
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. դաշտային տվյալների հիման վրա իրականացնելու հատակագծերի և քարտեզների կազմում՝ ժամանակակից սարքածրագրային համակարգերի միջոցով,
6. AutoCAD ծրագրի միջոցով որոշելու կետերի կոորդինատները, նշել գծերի երկարությունները և որոշել տարածքների մակերեսները,
7. օգտվելու տեղագրական քարտեզներից և շինարարական նախագծերից,
8. լուծելու տարատեսակ հատակագծային և տեխնիկական խնդիրներ AutoCAD ծրագրում,.
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
9. կիրառել գիտելիքները պրակտիկայում և աշխատել համապատասխան կազմակերպություններում, որպես բանիմաց մասնագետ,
10. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել ուսանողների համակարգչային գիտելիքները:
· ուսանողներին ծանոթացնել ինժեներական գրաֆիկաների կառուցման ժամանակակից եղանակներին, նրանց մոտ ձևավորել տեսական և գործնական ամուր գիտելիքներ` ժամանակակից սարքածրագրային համակարգերից օգտվելու համար:
. ապագա մասնագետներին տրամադրել բավարար գիտելիքներ AutoCAD ծրագրի միջոցով հատակագծեր և քարտեզներ կազմելու համար՝ ապագա մասնագիտական գործունեությանը համապատասխան:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք Auto CAD ծրագրով
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՀՀ ԿԱ անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի նախագահի հրամանը հողամասի, շինությունների հատակագծերի օրինակելի ձեվերը եվ այդ հատակագծերին ներկայացվող պարտադիր պահանջները հաստատելու մասին N284-ն հրաման, Երևան 2011:
  • Ստեփանյան Ս.Շ., Բոյախչյան Տ.Մ., AutoCAD, Ինքնուսույց, Երևան 2009թ.:
  • Садовский, Ю.И., Система инженерной графики AutoCAD для строителей.Минск 2007.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
AutoCAD ծրագրի ինտերֆեյսը: AutoCAD-ի հասարակ օբյեկտները, հիմնական գծագրական հրամանները և դրանց կատարման տարբերակները: AutoCAD ծրագրում չափերը, չափագծերի տեղադրման հրամանները և դրանց կատարումը: Ծրագրային փաթեթների հավելումները AutoCAD ծրագրում: Հողամասերի և շինությունների հատակագծերի կազմման օրինակելի ձևերը:
4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս, 2 լաբ.
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ13
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին տրամադրել գիտելիք և իմացություն հողամասերի և դրանց վրա ամրակայված անշարժ գույքի չափագրման և հաշվառման վերաբերյալ,
· ուսանողներին ծանոթացնել անշարժ գույքի հաշվառման նշանակությանն ու բովանդակությանը, հաշվառման ձևերին, տեղեկատվության հավաքման եղանակներին ինչպես նաև կադաստրային ծածկագրման գործընթացի սկզբունքներին,
. օժտել ուսանողներին այնպիսի գիտելիքներով և կարողություններով, որոնք անհրաժեշտ են անշարժ գույքի չափագրման և հաշվառման ոլորտում մասնագիտական գործունեություն ծավալելու համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու անշարժ գույքի չափագրման և հաշվառման նշանակությունն ու բովանդակությունը,
2. նկարագրելու անշարժ գույքի հաշվառման ձևերը,
3. բացատրելու անշարժ գույքի հաշվառման տեղեկատվության հավաքագրման եղանակները, մոնիթորինգի իրականացման կարգը,
4. ներկայացնելու հողամասսերի, շենքերի և շինությունների դասակարգումը ըստ նպատակային և գործառնական նշանակության,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. ցուցադրելու անշարժ գույքի պետական կադաստրների տվյալների բազայի կառուցվածքը,
6. ներկայացնելու անշարժ գույքի հաշվառման տեղեկատվության հավաքագրման աշխատանքների կազմակերպման կարգը,
7. աշխատելու անշարժ գույքի հաշվառումով զբաղվող կազմակերպություններում և համակարգչային ծրագրերի միջոցով իրականացնել մասնագիտական գործառույթներ,
8. արժևորելու անշարժ գույքի հաշվառման և չափագրման տվյալների դերը հողագույքային հարաբերություններում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
9. վերլուծելու անշարժ գույքի չափագրման և հաշվառման տվյալներ և կատարել հետևություններ,
10. օգտվելու տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից:օգտվելու տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին տրամադրել գիտելիք և իմացություն հողամասերի և դրանց վրա ամրակայված անշարժ գույքի չափագրման և հաշվառման վերաբերյալ,
· ուսանողներին ծանոթացնել անշարժ գույքի հաշվառման նշանակությանն ու բովանդակությանը, հաշվառման ձևերին, տեղեկատվության հավաքման եղանակներին ինչպես նաև կադաստրային ծածկագրման գործընթացի սկզբունքներին,
. օժտել ուսանողներին այնպիսի գիտելիքներով և կարողություններով, որոնք անհրաժեշտ են անշարժ գույքի չափագրման և հաշվառման ոլորտում մասնագիտական գործունեություն ծավալելու համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Եզեկյան Ա.Ս., Էֆենդյան Պ.Ս., Հողային կադաստր, Երևան 2007թ.:
  • Էֆենդյան Պ.Ս., Եզեկյան Ա.Ս., Թամոյան Ս.Ջ., Վարդանյան Ա.Մ., Բնական ռեսուրսների մոնիթորինգ և կադաստր, Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան 2016թ.:
  • ՀՀ հողային օրենսգիրք, Երևան 2001թ.:
  • Հողամասի, շինության հատակագծերի ձևերը և հատակագծերին ներկայացվող պահանջները և հատակագծերի ներկայացման ընդհանուր դրույթներ, Կադաստրի կոմիտեի 2021 թվականի ապրիլի 8-ի N 75-Ն հրաման:
  • Հրաման անշարժ գույքի չափագրման /հաշվառման/, ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտե, Երևան 2011թ.:
  • Հրաման հողամասի, շինությունների հատակագծերի օրինակելի ձևերը և այդ հատակագծերին ներկայացվող պարտադիր պահանջները, ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտե, Երևան 2011թ.:
  • Հայաստանի հանրապետության անշարժ գույքի կադաստրային ծածկագրման կարգը, 1998 թվականի N 91:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Անշարժ գուքի հաշվառման բովանդակությունը և ձևերը: Անշարժ գուքի օբյեկտների նպատակային նշանակության դասակարգումը: Անշարժ գուքի՝ հողերի և շենք շինությունների չափագրման պարտադիր պահանջները: Անշարժ գուքի կադաստրի վարման համար տեղեկատվություն ստանալու, մշակելու և վերլուծելու մեթոդները: Անշարժ գույքի կադաստրի տեղեկատվական բանկի և բազայի ձևավորումը: Անշարժ գույքի չափագրում, հաշվառւմ և կադաստրային ծածկագրում:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
15 ժամ դաս., 15 ժամ լաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
903/Բ11
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել քարտեզի՝ որպես հատուկ ստեղծագործության նախագծման և կազման սկզբունքներին ու մեթոդներին,
ուսանողներին ծանոթացնել քարտեզագրական պայմանական նշանների նախագծման հիմնական սկզբունքներին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու քարտեզագրական պատկերման և մոդելավորման հիմնական խնդիրները,
2. ներկայացնելու քարտեզագրական պայմանական նշանների նախագծման հիմնական սկզբունքները,
3. նկարագրելու քարտեզների նախագծման տեխնիկական կողմը, օգտվելու քարտեզագրական ինֆորմացիայից,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները քարտեզներ կազմելու ժամանակ,
5. կազմելու կառուցվածքային, աշխարհագրական և քարտեզագրական առումներով գրագետ քարտեզներ,
6. իրականացնելու թեմատիկ քարտեզների կազման ժամանակ օբյեկտների քարտեզագրական պատկերում և համակարգված մոտեցում,

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. օգտվելու քարտեզագրական տարատեսակ աղբյուրներից (տեղագրական քարտեզներ, թեմատիկ քարտեզներ),
8. վերլուծելու քարտեզագրական աղբյուրներ և կատարելու հետևություններ,
9. կիրառելու ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել քարտեզի՝ որպես հատուկ ստեղծագործության նախագծման և կազման սկզբունքներին ու մեթոդներին,
ուսանողներին ծանոթացնել քարտեզագրական պայմանական նշանների նախագծման հիմնական սկզբունքներին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Берляант А., Картография, Москва, 2001 1973 .
  • Браун Л., История географических карт, Москва, 2006.
  • Салищев К., Картоведение, Москва, 1976.
  • Маликов Б., Пошивайло Я., Составление и подготовка к изданию карт и атласов с использованием компьютерных технологий, Новосибирск, 2002.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Քարտեզագրական պատկերման և մոդելավորման հիմնական խնդիրները, քարտեզագրական պայմանական նշանների նախագծման հիմնական սկզբունքները քարտեզագրական ինֆորմացիա, քարտեզների նախագծում, խմբագրական աշխատանքներ և քարտեզի խմբագրում:
4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
15 ժամ դաս., 15 ժամ գործ.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ11
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել քարտեզի՝ որպես հատուկ ստեղծագործության ձևավորման և համակարգչային դիզայնի տեսական հիմունքներին,
. ուսանողներին ծանոթացնել քարտեզագրական պայմանական նշանների նախագծման հիմնական սկզբունքներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու քարտեզների տեխնիկական և գեղարվեստական գրաֆիկայի միասնություն խնդիրները,
2. ներկայացնելու գեղարվեստական միջոցների և դիզայնի դերը,
3. նկարագրելու քարտեզների նախագծի ստեղծման փուլերը,
4. օգտվելու քարտեզագրական լեզվի հիմնական հատկություններից
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները քարտեզներ ձևավորելու ժամանակ
6. կազմելու գեղարվեստական, կառուցվածքային, աշխարհագրական և քարտեզագրական առումներով գրագետ քարտեզներ,
7. իրականացնելու թեմատիկ քարտեզների կազման ժամանակ օբյեկտների քարտեզագրական պատկերում, համակարգված մոտեցում, ձևավորում և դիզայն
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8. օգտվելու քարտեզագրական տարատեսակ աղբյուրներից (տեղագրական քարտեզներ, թեմատիկ քարտեզներ),
9. վերլուծելու քարտեզագրական աղբյուրներ և կատարելու հետևություններ,
10. կիրառելու ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել քարտեզի՝ որպես հատուկ ստեղծագործության ձևավորման և համակարգչային դիզայնի տեսական հիմունքներին,
. ուսանողներին ծանոթացնել քարտեզագրական պայմանական նշանների նախագծման հիմնական սկզբունքներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատումը կատարվում է 2 ընթացիկ քննություններով, 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննության ձևերն են առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր: Գնահատման բաղադրիչներ՝ ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6 միավոր։Միավորների քայլը 0.5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հովհանիսյան Հ., Քարտեզագրություն, Երևան, 1973:
  • Берляант А., Картография, Москва, 2001 79.
  • Браун Л., История географических карт, Москва, 2006
  • Пономаренко С. И. Adobe Illustrator 9.0, СП6.: БХВ-Петербург, 2001, , 81 с .
  • Робинсон А., Исследования по оформлению карт, Пути развития картографии, М., 1975
  • Маликов Б., Пошивайло Я., Составление и подготовка к изданию карт и атласов с использованием компьютерных технологий, Новосибирск, 2002
  • Салищев К., Картоведение, Москва, 1976, 84 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Քարտեզների ձևավորում և համակարգչային դիզայն առարկայի տեսական հիմունքները: Դիզայնի նշանակությունը քարտեզագրական ստեղծագործության մեջ: Քարտեզի ձևավորման և համակարգչային դիզայնի փոխկապվածությունը հարակից քարտեզագրական դիսցիպլինաների և այլ գիտություն ների հետ: Քարտեզագրական նշաններ և դրանց դերը քարտեզի վրա: Քարտեզագրական լեզվի հիմնական հատկությունները:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
2 ժամ դաս, 2 ժամ լաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ10
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսումնառության ընթացքում ուսանողներին ընդհանուր գիտելիքներ հաղորդել տվյալների հենքերի մասին,
· համակարգային տեսական և գործնական գիտելիքներ հաղորդել ժամանակակից ՏՀԿՀ-ի մասին,
· ծանոթացնել SQL լեզվի սինտաքսին և հիմնական օպերատորների հետ,
· սովորեցնել օգտվել ազատ օգտագործման Postgre SQL տվյալների հենքի կառավարման համակարգից և նրա մասնավոր` տարածական տվյալների կառավարման համար նախատեսված PostGIS հավելվածի հետ,
սովորեցնել ԱՏՀ կոմերցիոն և ազատ ծրագրային փաթեթներում տվյալների հենքերի ճարտարապետության հետ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կունենա ընդհանուր տեսական գիտելիքներ տվյալների հենքերի ստեղծման վերաբերյալ,
2. կիմանա տվյալների հենքերի կառավարման համակարգերի կիրառման սկզբունքները ու դրա բաղադրիչների կառուցվածքը,
3. կունենա ընդհանուր տեսական և գործնական իմացություններ SQL լեզվի վերաբերյալ,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. տվյալներ դուրս բերելու առկա տվյալների բազաներից՝ կիրառելով SQL «Select» հարցումներ,
5. մշակելու տվյալների հենքի սխեմա ըստ նախօրոք տրված պահանջների,
6. իրականացնելու տվյալների հենքի նախագծում՝ կոնցեպտուալ և տրամաբանական,
7. տվյալների հենքում՝ աղյուսակներում տվյալների մանիպուլյացիայի գործողություններ,
8. ստեղծելու և կիրառելու տարածական տվյալները Postgres/PostGIS-ում,
9. աշխատելու PostGIS-ի տվյալներով՝ օգտագործելով ազատ օգտագործման ԱՏՀ ծրագրեր (QGIS), ստեղծել ESRI-ի գեոտվյալների հենքեր,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
10. կկարողանա իրականացնել սեփական կամ խմբային նախագիծ:
ունակ կլինի ինքնուրույն և խմբային ձևով աշխատել մեծածավալ երկրատարածական տվյալների հետ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսումնառության ընթացքում ուսանողներին ընդհանուր գիտելիքներ հաղորդել տվյալների հենքերի մասին,
· համակարգային տեսական և գործնական գիտելիքներ հաղորդել ժամանակակից ՏՀԿՀ-ի մասին,
· ծանոթացնել SQL լեզվի սինտաքսին և հիմնական օպերատորների հետ,
· սովորեցնել օգտվել ազատ օգտագործման Postgre SQL տվյալների հենքի կառավարման համակարգից և նրա մասնավոր` տարածական տվյալների կառավարման համար նախատեսված PostGIS հավելվածի հետ,
սովորեցնել ԱՏՀ կոմերցիոն և ազատ ծրագրային փաթեթներում տվյալների հենքերի ճարտարապետության հետ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք համակարգչային լաբորատորիայում,
3. անհատական և թիմային նախագծերի իրագործում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մովսեսյան Հ.Ի., Մանուկյան Վ.Մ. Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և տեղեկատվական համակարգերի կիրառումը երկրաբանահանութային աշխատանքներում (ուսումնամեթոդական ձեռնարկ): Եր.: ԵՊՀ հրատ., 2020:
  • Бураков П.В., Петров В.Ю. Введение в системы баз данных։ Учебное пособие, Санкт- Петербург, 2010, с. 129.
  • Pavel Luzanov, Egor Rogov, Igor Levshin (translated by Liudmila Mantrova) PostgreSQL for beginners: eBook (2018)
  • Peng Yue, Liangcun Jiang, BigGIS: How Big Data Can Shape Next-Generation GIS, DOI: 10.1109/Agro-Geoinformatics.2014.6910649, 2014.
  • PostgreSQL Documentation- https://www.postgresql.org/docs/
  • SQL -
  • MySQL-
  • PostGIS -
  • 0.
  • PostGIS Cookbook (www.packtpub.com/product/postgis-cookbook/9781788299329 ):
  • www.udemy.com
  • Անհրաժեշտ այլ նյութեր` գործնական առաջադրանքների նյութեր էլեկտրոնային կրիչով
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ներածություն, Տվյալների հենքերի հիմնական հասկացություններ, մետատվյալներ: Տվյալների հենքերի կառավարման համակարգեր։ Տվյալների մոդելներ և դրանց դասակարգումը: SQL հիմնական նշանակությունը և կիրառվող օպերատորները։ Տվյալների հենքերի նախագծում: Գործանական աշխատանքներ (աշխատանք, Excel, Access, SQL, PostgreSQL/PostGIS, QGIS, ArcGIS ծրագրերով)
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս, 2 ժամ գործ.,
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ11
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել անհրաժեշտ գիտելիքներ հանքային ռեսուրսների կադաստրի և մոնիթորինգի անցկացման սկզբունքների և մեթոդների վերաբերյալ,
· ձևավորել և զարգացնել կադաստրի վարման և մոնիթորինգի կազմակերպման գործնական կարողություններ,
. տալ հանքային ռեսուրսների կադաստրի վարման և մոնիթորինգի իրականացման նշանակությունը բնապահպանական և երկրի մասին գիտություններում, բնական, այդ թվում հանքային ռեսուրսների արդյունավետ կառավարման, ռացիոնալ օգտագործման և շրջակա միջավայրի պահպանման գործում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրելու և ներկայացնելու հանքային ռեսուրսների կադաստրի և մոնիթորինգի հիմնական հասկացություններն ու խնդիրները, համաշխարհային հանքահումքային հենքի իրավիճակը, օգտակար հանածոների դասակարգերը, հումքի աղբյուրներն ու հանքավայրերի երկրաբանաարդյունաբերական տիպերը,
2. ձևակերպելու և լուսաբանելու ընդերքի երկրաբանական ուսումնասիրման էտապներն ու փուլերը, աշխատանքների օբյեկտները, խնդիրներն ու ակնկալվող արդյունքները, հանքավայրերի դասակարգումն ըստ երկրաբանական կառուցվածքի բարդության, օգտակար հանածոների պաշարների և կանխատեսումային ռեսուրսների կարգերը,
3. նկարագրելու հանքավայրերի արդյունաբերական արժեքի գնահատման հիմնական գործոնները և կոնդիցիաների հիմնական ցուցանիշները, պաշարների դասակարգումն ըստ իրենց տնտեսագիտական նշանակության,
4. ձևակերպելու և սահմանելու հանքային ռեսուրսների կադաստրի օբյեկտները, կադաստրի ստեղծման, վարման և մոնիթորինգի անցկացման, տեղեկատվության ստացման, մշակման և վերլուծության մեթոդները, սկզբունքներն ու կարգերը,
5. նկարագրելու հանքավայրերի և հանքաերևակումների անձնագրերի կառուցվածքն ու բովանդակությունը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. տարբերակելու, համադրելու և հակադրելու հանքավայրերի երկրաբանաարդյունաբերական տիպերը, օգտակար հանածոների տիպերն ըստ դասակարգերի, հանքավայրերի կառուցվածքների բարդության աստիճանները, օգտակար հանածոների հանքավայրերի պաշարների ու կանխատեսումային ռեսուրսների կարգերը,
7. վերլուծելու հանքավայրերի արդյունաբերական արժեքի գնահատման հիմնական գործոններն ու կոնդիցիաների հիմնական ցուցանիշները, իրականացնել կոնդիցիոն ցուցանիշների և օգտակար հանածոների պաշարների պարզեցված հաշվարկներ կոնկրետ առաջադրանքների շրջանակներում,
8. կիրառելու հանքային ռեսուրսների կադաստրի վարման հայեցակարգերը կոնկրետ առաջադրանքների շրջանակներում, մշակել հանձնարարված տարածքի համար հանքային ռեսուրսների կադաստր և դրանց հետագա մոնիթորինգի անցկացման ծրագիր, իրականացնել կադաստրային տվյալների ավտոմատացված մշակում, ռեսուրսների հաշվառում և տարեկան շարժի վարում, գնահատելու և վերլուծելու տարածաշրջանի հանքային ռեսուրսների (պաշարների) յուրացման վիճակը և նրանց ընդլայնման մոտավոր հեռանկարները, ՀՀ հանքահումքային հենքը և ընդերքի ռեսուրսների յուրացման արդի իրավիճակը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
9.հավաքագրելու, մշակելու և վերլուծելու եղած տեղեկատվությունը՝ որակական և քանակական գնահատումների կատարման նպատակով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել անհրաժեշտ գիտելիքներ հանքային ռեսուրսների կադաստրի և մոնիթորինգի անցկացման սկզբունքների և մեթոդների վերաբերյալ,
· ձևավորել և զարգացնել կադաստրի վարման և մոնիթորինգի կազմակերպման գործնական կարողություններ,
. տալ հանքային ռեսուրսների կադաստրի վարման և մոնիթորինգի իրականացման նշանակությունը բնապահպանական և երկրի մասին գիտություններում, բնական, այդ թվում հանքային ռեսուրսների արդյունավետ կառավարման, ռացիոնալ օգտագործման և շրջակա միջավայրի պահպանման գործում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. հանձնարարված գրականության և իրավական օրենքների ու կարգերի ընթերցում,
4. թիմային և ինքնուրույն աշխատանքների կատարում,
5. թեմատիկ ռեֆերատների պատրաստում և ներկայացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավագյան Հ.Ս. Լեռնահանքային և մետալուրգիական արդյունաբերությունների զարգացման ուղիներն ու հեռանկարները Հայաստանի Հանրապետությունում: Երևան: ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ., 2011, 326 էջ:
  • Դասախոսությունների տեքստեր և գործնական պարապմունքների նյութեր՝ թղթային և էլեկտրոնային տարբերակներով:
  • ՀՀ օրենսգրքեր, օրենքներ և այլ իրավական ակտեր:
  • Авдонин В.В., Ручкин Г.В. и др. Поиски и разведка месторождений полезных ископаемых. М.: Фонд “Мир”, 2007.
  • Авдонин В.В. и др. Месторождения металлических полезных ископаемых. М.:
  • Академический Проект, Трикста, 2005, 720 с.
  • Калинин В.М. Мониторинг природных сред: Учебное пособие. Тюмень: Издательство ТГУ, 2007, 208 с.
  • Коротаев М.В. Применение геоинформационных систем в геологии. Учебное пособие, М., МГУ, 2008.
  • Свитин В.А. Теоретические основы кадастра. Издательство: ИНФРА - М. 2009. 256с.
  • 0. Справочник. М.: ООО “Недра-Бизнесцентр”, 2001, 268 с.
  • Шумилин М.В., Аликсеров В.А. и др. Бизнес в ресурсодобывающих отраслях.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հանքային ռեսուրսների կադաստրի և մոնիթորինգի հիմնական հասկացությունները: Հանքային հումքը և հանրային արտադրությունը, համաշխարհային հանքա հումքային հենքի իրավիճակը: Հանքային հումքի աղբյուրները: Օգտակար հանածոների հանքավայրերի երկրաբանաարդյունաբերական տիպերը, դասակարգումը: Ընդերքի երկրաբանական ուսումնասիրության փուլերը: Ընդերքի երկրաբանական ուսումնասիրման, ռացիոնալ օգտագործման և պահպանության պետական վերահսկողության կարգերը: Օգտակար հանածոների հանքավայրերի դասակարգումն ըստ երկրաբանական կառուցվածքի բարդյունթյան: Օգտակար հանածոների պաշարների և կանխատեսումային ռեսուրսների կարգերը: Հանքավայրերի արդյունաբերական արժեքի գնահատման գործոնները, կոնդիցիաների հիմնական ցուցանիշները: Օգտակար հանածոների պաշարների դասակարգումն ըստ տնտեսագիտական նշանակության: Ընդերքի ռացիոնալ գտագործումը: Հանքային ռեսուրսների օգտագործման բնապահպանական հարցերը: Հանքային ռեսուրսների կադաստրի խնդիրներն ու նշանակությունը: Հանքային ռեսուրսների կադաստրի և մոնիթորինգի կազմակերպման ձևերը, պահանջները և կարգերը: Կադաստրի օբյեկտները: Տեղեկատվության ստացման, մշակման և վերլուծության մեթոդները:Հանքային ռեսուրսների և պաշարների հաշվառումն ու տարեկան շարժի վարումը:Կադաստրային տվյալների մշակման ավտոմատացումը: Ավտոմատացման սկզբունքները:Հանքային ռեսուրսների մոնիթորինգի կառուցվածքը, անցկացման սկզբունքներն ու մեթոդները:Հանքային ռեսուրսների պետական կառավարումը:ՀՀ հանքահումքային հենքը, հանքային ռեսուրսների ընդհանրական բնութագիրը:ՀՀ ընդերքի յուրացման արդի իրավիճակը:
3-րդ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս., 2 ժամ գործն.,
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ08
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել գեոմորֆոլոգիական երևույթների հետ, որի արդյունքում գաղափար կկազմեն տարբեր ծագում և հատկանիշներ ունեցող ռելիեֆի ձևերի մասին,
. տեսական գիտելիքների հիման վրա գործնականում կարողանան կատարել գեոմորֆոլոգիական ուսումնասիրություններ և եզրահանգումներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կկարողանան նկարագրելու երկրագնդի ռելիեֆի ներկա վիճակը,
2. ներկայացնեուլ ռելիեֆում տեղի ունեցող պրոցեսները,
3. կթվարկեն ռելիեֆը ըստ ծագման և հատկանիշների,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. հիմնավորելու այն մեթոդները, որոնցով դաշտում իրականացվում է գեոմորֆոլոգիական ուսումնասիրություն,
5. տվյալների հիմա վրա կազմելու գեոմորֆոլոգիական սխեմաներ և քարտեզներ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. իրականացնելու տարածքի գեոմորֆոլոգիական տեսակետից գնահատում,
7. իրականացնելու գեոմորֆոլոգիական երևույթների կադաստրային գնահատում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել գեոմորֆոլոգիական երևույթների հետ, որի արդյունքում գաղափար կկազմեն տարբեր ծագում և հատկանիշներ ունեցող ռելիեֆի ձևերի մասին,
. տեսական գիտելիքների հիման վրա գործնականում կարողանան կատարել գեոմորֆոլոգիական ուսումնասիրություններ և եզրահանգումներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գործնական աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Короновскй Н.В., Общая геология М. 2006, 528 ст.
  • Ричагов Г.И., Общая геоморфология, М. наука 2006, 416 ст
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Էնդոգեն պրոցեսները և ռելիեֆը, կազմը և կառուցվածքը: Էկզոգեն պրոցեսները և ռելիեֆը, կազմը և կառուցվածքը: Գեոմորֆոլոգիական հետազոտության մեթոդները
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
40 ժամ դաս, 20 ժամ գործն.,
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ07
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել հողի ձևավորման գործոնների, կազմի, հատկությունների, բերրիության և աշխարհագրական տեղաբաշխման մասին պատշաճ մասնագիտական պատկերացումներ:
· ներկայացնել կադաստրի մասնավորապես հողերի կադաստրի էությունը
· ուսանողին ծանոթացնել հետազոտությունների պլանավորման հետ
· ուսանողի մոտ ձևավորել անհարժեշտ գիտելիքներ հետազոտության պլանավորման մեթոդների վերաբերյալ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել հողի կազմի, հատկությունների, բերրիության և աշխարհագրական տեղաբաշխման առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնել հողերի կադաստրի առանձնահատկությունները
3. գիտափորձերի արդյունքների հիման վրա կիրառվել հետազոտվող օբյեկտի մշակում և ընդունել որոշումներ
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. իրականացնել հողերի ախտորոշում, ծագումնաբանական հորիզոնների բնութագրում, հողերի քարտեզագրում և գնահատում
5. էական ազդեցություն ունեցող գործոնների ընտրություն,
6. տեսական մոդելների հստակեցում և գնահատում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. կիրառելու ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում
8. արդյունավետ կազմակերպելու սեփական հետազոտությունները՝խնայելով ժամանակն ու նյութական միջոցները,
9. աշխատելու հետազոտող խմբերում,պատրաստելու հաշվետվություններև զեկուցումներ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել հողի ձևավորման գործոնների, կազմի, հատկությունների, բերրիության և աշխարհագրական տեղաբաշխման մասին պատշաճ մասնագիտական պատկերացումներ:
· ներկայացնել կադաստրի մասնավորապես հողերի կադաստրի էությունը
· ուսանողին ծանոթացնել հետազոտությունների պլանավորման հետ
· ուսանողի մոտ ձևավորել անհարժեշտ գիտելիքներ հետազոտության պլանավորման մեթոդների վերաբերյալ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է բանավոր է, հետազոտական աշխատանքի ներկայացմամբ 4 միավոր: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հայրապետյան Է.Մ., Հողագիտություն, Եր., 2000, 456 էջ:
  • Մուրադյան Վ. Ս., Հողերի աշխարհագրություն: Դաշտային պրակտիկայի կազ- մակերպման ուսումնամեթոդական ուղեցույց: -Եր., ԵՊՀ հրատ., 2016, 52 էջ:
  • Եզեկյան Ա.Ս., Էֆենդյան Պ.Ս., Հողային կադաստր, Երևան 2007թ.:
  • Գրիգորյան Շ.Մ. և ուրիշներ՝ Մաթեմատիկական վիճակագրության տարրերը և գիտափորձերի պլանավորման տեսությունը, Ուսումնական ձեռնարկ, Եր.-2001 թ.
  • Պետրոսյան Դ.Պ. Գիտափորձերի պլանավորման տեսություն և արդյունքների մշակման մեթոդներ, Եր.։ ՀՍՍՀ, 2020 թ.:
  • Сидняев Н.И. Вилисова Н.Т. Введение в теорию планирования экспериментов. уч. пособие для вузов. Москва: МГТУ, им. Баумана, 2011г.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հողի օրգանահանքայի կազմը և հողային պրոցեսներ,
2. Հողի աշխարհագրության ընդհանուր օրինաչափություններ
3. Հողային կադաստր, հողային ֆոնդ
4. Հետազոտության մեթոդներ, հետազոտության պլանավորում
2-րդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս, 2 ժամ լաբ.
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ05
1. Դասընթացի նպատակ
· ապագա մասնագետներին տրամադրել խորը և համակողմանի գիտելիք գեոդեզիական աշխատանքների իրականացման վերաբերյալ, ինչպես նաև տեսական ու գործնական հմտություններ դրանք պրակտիկայում կիրառելու համար:
· ուսանողներին ծանոթացնել գեոդեզիական հանութագրման եղանակներին, սարքավորումներին, գծային և անկյունային չափումների կատարման եղանակներին, ինչպես նաև գրասենյակային աշխատանքների իրականացման կարգին:
. ուսանողին տրամադրել գեոդեզիայի ոլորտի հիմնարար գիտելիքներ՝ ապագա մասնագիտական գործունեությանը համապատասխան:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել գեոդեզիական հանութագրման աշխատանքների իրականացման կարգը,
2. նկարագրել գեոդեզիական սարքավորումների կառուցվածքը և ֆունկցիոնալ առանձնահատկությունները,
3. ներկայացնել տախեոմետրային հանույթի էությունը և դրա յուրահատկությունները,
4. ներկայացնել հորիզոնական անկյուններ չափման սկզբունքը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. գործնականում իրականացնել հանութագրման աշխատանքներ,
6. չափել հորիզոնական և ուղղաձիգ անկյուններ գեոդեզիական սարքավորումների միջոցով, իրականացնել գծային չափումներ,
7. իրականացնել թեոդոլիտային հանույթի դաշտային տվյալների մշակում,
8. կազմել տեղագրական քարտեզներ, հատակագծեր և պրոֆիլներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
9. կիրառել գիտելիքները պրակտիկայում և աշխատել համապատասխան կազմակերպություններում, որպես բանիմաց մասնագետ,
10, պատրաստել գիտական զեկույցներ, ներկայացնել աշխատանքների արդյունքները, վարելու գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ապագա մասնագետներին տրամադրել խորը և համակողմանի գիտելիք գեոդեզիական աշխատանքների իրականացման վերաբերյալ, ինչպես նաև տեսական ու գործնական հմտություններ դրանք պրակտիկայում կիրառելու համար:
· ուսանողներին ծանոթացնել գեոդեզիական հանութագրման եղանակներին, սարքավորումներին, գծային և անկյունային չափումների կատարման եղանակներին, ինչպես նաև գրասենյակային աշխատանքների իրականացման կարգին:
. ուսանողին տրամադրել գեոդեզիայի ոլորտի հիմնարար գիտելիքներ՝ ապագա մասնագիտական գործունեությանը համապատասխան:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք սարքերի միջոցով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բաբայան Հ., Էֆենդյան Պ., .Մեթանջյան Վ., Գեոդեզիա Մաս II, Ուսումնական ձեռնարկ Երևան 2009թ.:
  • Բաբայան Հ., Էֆենդյան Պ., Մեթանջյան Վ., Գեոդեզիա Մաս III, Ուսումնական ձեռնարկ Երևան 2011թ.:
  • Մովսիսյան Ռ.Հ., Գեոդեզիա, դասագիրք մաս 1, Երևան 2002թ.:
  • Մովսիսյան Ռ., Վարդանյան Մ., Դասախոսություններ գեոդեզիայի և կադաստրային քարտեզագրման հիմունքների վերաբերյալ, Երևան 2001թ.:
  • Մեթանջյան Վ.Ա., Բաբայան Հ.Ա., Էֆենդյան Պ.Ս., Գեոդեզիա Մաս I, Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան 2008թ.:
  • Попов В. Н., Чекалин С. И., Геодезия, Москва 2007.
  • Подшивалов В. П., Нестеренок М. С., Инженерная геодезия, Минск 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գեոդեզիական սարքավորումներ: Գծային և անկյունային չափումներ: Տախեոմետրական հանույթ: Բարձունքային հանույթային հիմնավորում: Գրասենյակային աշխատանքներ
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս., 2 ժամ լաբ.
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ04
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողին տալ գիտելիքներ քարտեզագրության տեսական հիմքի մասին:
· ուսանողին տալ պատկերացումներ գիտական ուսումնասիրու­թյուններում քարտեզների օգտագործման հնարավորությունների և խնդիրների մասին
. ծանոթացնել քարտեզների հետ աշխատելու նոր մեթոդների և ստացվող արդյունքների ճշտության գնահատման եղանակների հետ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել քարտեզի ստեղծման օրենքները և դրանց հիմնական եղանակները,
2. բացատրել քարտեզի լեզվի կառուցվածքը և քարտեզագրական պատկերների ընկալման առանձնահատկությունները,
3. ներկայացնել քարտեզի մաթեմատիկական հիմքի տարրերը, քարտեզագրական պրոյեկցիաները և դրանց տարբերությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. որոշել քարտեզագրվող օբյեկտների միջև եղած փոխազդեցությունները,
5. կունենա գործնական գիտելիքներ պատկերման եղանակների, պայմանական նշանների նախագծման և ձևավորման հիմնական օրենքների ու չափորոշիչների մասին,
6. կարդալ և դուրս բերել քարտեզից անհրաժեշտ տեղեկատվությունը՝ որի միջոցով կկարողանա բացահայտել քարտեզագրված տարածքների առանձնահատկությունները, տարբերություններն ու ընդհանրությունները:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողին տալ գիտելիքներ քարտեզագրության տեսական հիմքի մասին:
· ուսանողին տալ պատկերացումներ գիտական ուսումնասիրու­թյուններում քարտեզների օգտագործման հնարավորությունների և խնդիրների մասին
. ծանոթացնել քարտեզների հետ աշխատելու նոր մեթոդների և ստացվող արդյունքների ճշտության գնահատման եղանակների հետ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լաբորատոր աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Берлянт А.М. Картография - М. Асцент Пресс, 2002.
  • Берлянт А.М. Картографический метод исследования (2-е изд. ) - М.: из-во МГУ, 1988.
  • Салищев К.А. Картография. (3-е изд. ) - М.: Высш. Школа, 1982.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Քարտեզագրություն առարկան: Կառուցվածքը, նպատակը և խնիրները: Աշխարհագրական քարտեզ, տարրերը, հատկությունները, դասակարգման սկզբունքները: Քարտեզի մաթեմատիկական հիմքը: Քարտեզագրական պրոյեկցիաներ, պրոյեկցիաների դասակարգումը: Քարտեզի լեզուն: Պատկերման քարտեզագրական եղանակները: Քարտեզագրական տոպոնոմիկա: Քարտեզագրական ընդհանրացում (գեներալիզացիա): Աշխարհագրական ատլասներ: Ուսումնասիրության քարտեզագրական մեթոդները:
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
20 ժամ. դաս., 10 ժամ գործն.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողին ծանոթացնել կադաստրի ոլորտում գործող ՀՀ օրենսդրությանը, անշարժ գույքի կադաստրի հիմնական հասկացություններին,
· անշարժ գույքի դասակարգմանը, անշարժ գույքի սեփականության օբյեկտներին և սուբյեկտներին, անշարժ գույքի կադաստրի բնագավառի գործառույթներին՝ կադաստրային քարտեզագրմանը, անշարժ գույքի հաշվառմանը, անշարժ գույքի գնահատմանը,
. անշարժ գույքի նկատմամբ գրանցված իրավունքներին ու սահմանափակումներին,անշարժ գույքի վերաբերյալ տեղեկատվական համակարգի կառավարմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
5. ներկայացնելու ՀՀ անշարժ գույքի կադաստրի ոլորտում օգտագործվող հիմնական հասկացությունները և դրանց բովանդակությունը,
6. նկարագրելու անշարժ գույքի կադաստրի համակարգի հիմնական գործառույթները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
7. կատարելու անշարժ գույքի կադաստրային ծածկագրում,
8. կատարելու անշարժ գույքի որոշ տեսակների կադաստրային գնահատում,
9. կատարելու անշարժ գույքի նկատմամաբ իրավունքների և սահմանափակումների գրանցում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
10. օգտվելու անշարժ գույքի ոլորտի հիմնական օրենսդրական, նորմատիվ-տեխնիկական և նորմատիվ-իրավական փաստաթղթերից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողին ծանոթացնել կադաստրի ոլորտում գործող ՀՀ օրենսդրությանը, անշարժ գույքի կադաստրի հիմնական հասկացություններին,
· անշարժ գույքի դասակարգմանը, անշարժ գույքի սեփականության օբյեկտներին և սուբյեկտներին, անշարժ գույքի կադաստրի բնագավառի գործառույթներին՝ կադաստրային քարտեզագրմանը, անշարժ գույքի հաշվառմանը, անշարժ գույքի գնահատմանը,
. անշարժ գույքի նկատմամբ գրանցված իրավունքներին ու սահմանափակումներին,անշարժ գույքի վերաբերյալ տեղեկատվական համակարգի կառավարմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապունքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատումը կատարվում է 2 ընթացիկ քննություններով, 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Քննության ձևերն են առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր: Գնահատման բաղադրիչներ՝ ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6 միավոր։Միավորների քայլը 0.5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գույքի նկատմամբ իրավունքների գրանցման մասին ՀՀ օրենք:
  • ՀՀ հողային օրենսգիրք, 2001:
  • ՀՀ քաղաքացիական օրենսգիրք, 1998 :
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
ՀՀ կադաստրի ոլորտի օրենսդրությունը: Անշարժ գույքի դասակարգումը: ՀՀ հողային հաշվեկշիռը: Անշարժ գույքի կադաստրի ոլորտի գործառույթները:
1-ին աշնանային
20 ժամ դաս., 10 ժամ գործն.,
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0903/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել աշխարհագրական թաղանթի կառուցվածքին, դրա հատկանիշներին, զարգացման առանձնահատկություններին
· տրամադրել գիտելիքներ աշխարհագրական թաղանթում տեղի ունեցող պրոցեսների պատճառահետևանքային կապերի մասին
· ծանոթացնել մարդ- աշխարհագրական թաղանթ փոխհարաբերություններին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու աշխարհագրական թաղանթի կառուցվածքը, նրա դինամիկան և հատկանիշները,
2. քննարկելու աշխարհագրական թաղանթում տեղի ունեցող պրոցեսների պատճառահետևանքային կապերը,
3. լուսաբանելու մարդ-բնություն փոխհարաբերության հետ կապված հարցերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. օգտագործելու գործնական հանձնարարակներ ուղղված մարդ-բնություն փոխհարաբերության կարգավորմանը,
5. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները աշխարհագրական թաղանթում որոշ օրինաչափություների բացահայտման դեպքում,
6. դասակարգելու աշխարհագրական թաղանթում տեղի ունեցող պրոցեսները և դրանց պատճառահետևանքային կապերը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. կիրառելու ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
8. վերլուծելու փաստեր և կատարել հետևություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել աշխարհագրական թաղանթի կառուցվածքին, դրա հատկանիշներին, զարգացման առանձնահատկություններին
· տրամադրել գիտելիքներ աշխարհագրական թաղանթում տեղի ունեցող պրոցեսների պատճառահետևանքային կապերի մասին
· ծանոթացնել մարդ- աշխարհագրական թաղանթ փոխհարաբերություններին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գարբրիելյան Հ.Կ. Երկիր մոլորակը ր նրա աշխարհագրական թաղանթը, Երևան 1983թ., 318 էջ:
  • Պողոսյան Վ.Խ. Ընդհանուր երկրագիտության գիրք առաջին, Երևան 1999թ., 2003թ.:
  • Савцова Т.М., Общее землеведение, М. 2013г., 280 ст
  • Шубаев Л.П. Общее землеведение, М. 1977г., 410 ст.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ընդհանուր երկրագիտության մեթոդաբանական հիմքը և ուսումնասիրման մեթոդները: Համամոլորակային և տիեզերագտության ազդեցությունը աշխարհագրական թաղանթի վրա: Աշխարհագրական թաղանթի հիմնական հատկանիշները: Աշխարհագրական թաղանթի զարգացումը: Մարդը և աշխարհագրական թաղանթը
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
2-րդ գարնանային
4շաբ.
Դաշտային պրակտիկա - 20 օր
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/ԲՀ1
1. Դասընթացի նպատակ
. Ուսանողներին տրամադրել հիմնարար գիտելիքներ՝ դաշտային պայմաններում օգտագործվող գեոդեզիական գործիքների ու սարքերի կառուցվածքային առանձնահատկությունների վերաբերյալ, նրանց մեխանիկական ու օպտիկական ստուգումների և ուղղումների, ինչպես նաև գծային ու անկյունային չափումներ իրականացնելու համար:
. Դաշտային պայմաններում ապահովել դասախոսությունների ընթացքում ձեռք բերած տեսական գիտելիքները: Դրանով հանդերձ պայմաններ ստեղծել ստացված գիտելիքների օգտագործման կիրառական կողմը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Կիմանա պրոցեսների և երևույթների համակարգային ուսումնասիրման նպատակը, կարևորությունը, որը թույլ կտա նրան պարզաբանելու գոյություն ունեցող պատճառահետևանքային կապերը:
2. Կիմանա գեոդեզիական որ հանույթի դեպքում ինչպիսի սարքերից ու գործիքներից օգտվել

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. Կկարողանա տվյալ հանույթի կատարման համար իրականացնել ընտրված գործիքների ու սարքերի մեխանիկական ու օպտիկական ստուգումներ, ինչպես նաև նրանցով կատարել գծային և անկյունային չափումներ
4. Կտիրապետի դաշտային գեոդեզիական չափումների իրականացման մեթոդներին, չափումների արդյունքների մշակմանը և դրանց հիման վրա նհատակագծերի ու պրոֆիլների կազմմանը
5. Կկարողանա ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք կատարել բացահայտելու առաջ քաշված խնդիրների կարևորությունը, որոնց հաջորդականության ապահովումը և վերջնական նպատակին հասնելու ճանապարհը

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. Կտիրապետի հետազոտման մեթոդներին և տեսական գիտելիքների գործնական կիրառմանը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
. Ուսանողներին տրամադրել հիմնարար գիտելիքներ՝ դաշտային պայմաններում օգտագործվող գեոդեզիական գործիքների ու սարքերի կառուցվածքային առանձնահատկությունների վերաբերյալ, նրանց մեխանիկական ու օպտիկական ստուգումների և ուղղումների, ինչպես նաև գծային ու անկյունային չափումներ իրականացնելու համար:
. Դաշտային պայմաններում ապահովել դասախոսությունների ընթացքում ձեռք բերած տեսական գիտելիքները: Դրանով հանդերձ պայմաններ ստեղծել ստացված գիտելիքների օգտագործման կիրառական կողմը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.Դաշտային աշխատանքներ
2. Տարածքի չափագրում և հանութագրում
3. Հատակագծերի կազմմում
4. GPS սարքով աշխատանք
5. Հաշվետվությունների կազմում և նեևկայացում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով: Պրակտիկան դրական (ստուգված) է գնահատվում այն դեպքում, եթե ուսանողը մասնակցել է պրակտիկային, կատարել ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները, սահմանված ժամկետում ներկայացրել պրակտիկայի օրագիրը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ԵՊՀ Բյուրական ուսումնական բազա,
  • ԵՊՀ Ծաղկաձորի ուսումնական բազա
  • Երթուղիներ
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Մաս առաջին
· նախապատրաստական աշխատանքներ, տեղանքի տեղադիտում, աշխատանքային պլանի
կազմում և գեոդեզիական հենարանային կետերի ամրացում /GPS ընդունիչի օգնությամբ/,
· Թեոդոլիտային ընթացքների և բազմանկյունների տեսքով հանույթային հիմանվորման
ստեղծում և կապակցում գեոդեզիական հենարանային ցանցի կետերի,
· Հանույթային ցանցի կողմների երկարությւնների, յաս կողմերով կազմված հորիզոնական այնկունների
ինչպես նաև թեքման անկյունների ինչպես նաև թեքման անկյունների չափում,
· հանութագրամ տարբեր եղանակներով իրադրության հանույթի իրականացում, հողամասերի
սահմանների բեկման կետերի, շենքերի և շինությունների, ճանապարհների, ռելիեֆի բնորոշ
կետերի և այլնի հանութագրում:
· դաշտային աշխատանքների արդյունքում ստացված մատյանների և ուրավագծերի ստացում
(լրացուցիչ չափումների իրականացում):
Մաս երկրորդ
· ընդհանուր ծանոթացում տարածքի աշխարհագրական դիրքին, ֆիզաշխարհագրական ռելիեֆի կողմնադրության ուսումնասիրում, տափաստանային և
· անտառային լանդշաֆտների բաղադրիչների ուսումնասիրում և համեմատում,
ռելիեֆի հողմնահարման պրոցեսների ուսումնասիրում և փորձագիտական
մեթոդով նյութերի հավաքագրում,
· հողատիպերի ուսումնասիրում՝ հողային կտրվածքների հետազոտում,
դրանց ինֆիլտրացիոն հատկանիշների փորձագրության և մակերևութային
հոսքի ձևավորման պայմանների բացահայտում,
· լանդշաֆտային գոտիների դիտարկում, լանդշաֆտային բաղադրիչների և
տարբեր լանդշաֆտների ուսումնասիրում, Հավաքագրված նյութերի մշակում և հաշվետվության պատրաստում:
4-րդ գարնանային կիսամյակ
4 շաբ.
Դաշտային պրակտիկա - 20 օր
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/ԲՀ2
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողներին տրամադրել հիմնարար գիտելիքներ՝ դաշտային պայմաններում օգտագործվող գեոդեզիական գործիքների ու սարքերի՝ էլեկտրոնային նիվերիլների և տախեոմետրերի կառուցվածքային առանձնահատկությունների մասին, վերջիններով իրականացնել նիվերիլացում և հանույքագրում
. Ամրապնդել տեսական գիտելիքները ռելիեֆի ձևերի և բազմազան ռելիեֆառաջացնող պրոցեսների վերաբերյալ, իրականացնել դաշտային գեոմորֆոլոգիական հետազոտություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կիմանա ռելիեֆի ձևերի և բազմազան ռելիեֆառաջացնող պրոցեսների մասին,
2. Կիմանա գեոդեզիական որ հանույթի դեպքում ինչպիսի սարքերից ու գործիքներից օգտվել

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3.Կկարողանա իրականացնել տարածքի նիվերլիացում, հանույթագրում
4. Կտիրապետի դաշտային գեոդեզիական չափումների իրականացման մեթոդներին, չափումների արդյունքների մշակմանը և դրանց հիման վրա հատակագծերի ու պրոֆիլների կազմմանը
5.կհասկանա ռելիեֆի ձևավորման օրինաչափությունները և դրա դաշտային հեռտազոտումը,
6. կտիրապետի ինքնուրույն դաշտային գեոմորֆոլոգիական հանույթին` երթուղու և դիտակետերի ճիշտ ընտրությամբ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7.Կտիրապետի հետազոտման մեթոդներին և տեսական գիտելիքների գործնական կիրառմանը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողներին տրամադրել հիմնարար գիտելիքներ՝ դաշտային պայմաններում օգտագործվող գեոդեզիական գործիքների ու սարքերի՝ էլեկտրոնային նիվերիլների և տախեոմետրերի կառուցվածքային առանձնահատկությունների մասին, վերջիններով իրականացնել նիվերիլացում և հանույքագրում
. Ամրապնդել տեսական գիտելիքները ռելիեֆի ձևերի և բազմազան ռելիեֆառաջացնող պրոցեսների վերաբերյալ, իրականացնել դաշտային գեոմորֆոլոգիական հետազոտություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դաշտային աշխատանքներ
2. Տարածքի չափագրում և հանութագրում
3. Հատակագծերի կազմմում
4. GPS սարքով աշխատանք
5. Հաշվետվությունների կազմում և ներկայացում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով: Պրակտիկան դրական (ստուգված) է գնահատվում այն դեպքում, եթե ուսանողը մասնակցել է պրակտիկային, կատարել ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները, սահմանված ժամկետում ներկայացրել պրակտիկայի օրագիրը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ԵՊՀ Բյուրական ուսումնական բազա,
  • ԵՊՀ Ծաղկաձորի ուսումնական բազա
  • Երթուղիներ
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Մաս առաջին
· Պիկետաժի նշահարում բնության մեջ երկարությամբ 1 կմ ծրագծով
· Նիվելիրացում պիկետաժով ուղիղ և հակադարձ ուղղություններով
· Ընդլայնականների նիվելիրացում
· Ընդլայնական պրոֆիլի կազմում

Մաս երկրորդ
· Մարմարիկի հովտի գեոմորֆոլոգիական պայմանների ներկայացում և ուսումնասիրվող երևույթների տեղադիրքի բացատրում, այնտեղ կատարվող ուսումնասիրությունների նպատակը ու անհրաժեշտության ներկայացումը,
· Սելավայի հոսքերի ուսումնասիրություն: Ավազանների կոշտ նյութի քանակի գնահատում և ենթադրվող տեղատարումի ձևավորման պայմանների կանխատեսում,
· Լանջային պրոցեսների ուսումնասիրում Փամբակի և Ծաղկունյաց լեռնաշղթաների մոտ և դրանց համեմատկան բնութագիր,
· Առկա տարբեր լանդշաֆտային գոտիներում ռելիեֆի մասնատվածության (խտություն, խորություն, թեքություն) որոշում և քարտեզագրում,
· Ծաղկունյաց լեռնաշղթային ջրբաժանից մինչև Փամբակի ջրբաժան ընկած տեղամասի գեոմորֆոլոգիական պրոֆիլի կազմում, նյութերի մշակում և ուսումնասիրված տարածքի գեոմորֆոլոգիական քարտեզի կազմում: Հաշվետվության ներկայացում:
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս, 2 ժամ գործն.,
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0901/Բ27
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողների մոտ ձևավորել բնական և բնամարդածին տարածքային համալիրների և երկրահամակարգերի ձևավորման մասին պատկերացումները
· Ստեղծելու հնարավորություն բացահայտելու լանդշաֆտի բաղադրիչների միջև գոյություն ունեցող կապերը
. Ուսանողների մոտ ձևավորել բնության ցանկացած երևույթին համակարգային մոտեցում ցուցաբերելուն
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնելու լանդշաֆտային բաղադրիչների միջև գոյություն ունեցող կապերը
2. Նկարագրելու լանդշաֆտային թաղանթում տեղի ունեցող նյութերի շրջանառությանը
3. Լուսաբանելու լանդշաֆտի տարրերի փոխպայմանավորվածությունը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. Տեսական գիտելիքները կիրառելու կոնկրետ հետազոտություններ կատարելու համար
5. Վերլուծելու տարածքային համալիրների ձևավորումը
6. Բացահայտելու տարածքային համալիրների փոփոխության պատճառները.
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. Ստեղծագործաբար կիրառելու և զարգացնելու առկա գիտելիքները
8. Վերլուծելու փաստերը և կատարելու հետևություններ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողների մոտ ձևավորել բնական և բնամարդածին տարածքային համալիրների և երկրահամակարգերի ձևավորման մասին պատկերացումները
· Ստեղծելու հնարավորություն բացահայտելու լանդշաֆտի բաղադրիչների միջև գոյություն ունեցող կապերը
. Ուսանողների մոտ ձևավորել բնության ցանկացած երևույթին համակարգային մոտեցում ցուցաբերելուն
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Գործնական աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Պողոսյան Դ.Ս. Խոեցյան Ա.Վ. Հայկական լեռնաշխարհի լանդշաֆտները և ֆիզաշխարհագրական շրջանները, Երևան 2008
  • Арманд Д. наука о ландшафте, М. 1995
  • Исаченко А.Р. Ввехниы в экологическая география, 2003
  • Дьяконин К. Геофизика ландшафта, М. 1987
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Լանդշաֆտագիտության մեթոդաբանությունը և ուսումնասիրման մեթոդները
2. Լանդշաֆտային թաղանթի դիֆերենցիացիան
3. Լանդշաֆտային թաղանթի կառուցվածքը
4. Լանդշաֆտային թաղանթի զարգացումը
5. Բնա-անթրոպոգեն լանդշաֆտներ
6. Կիրառական լանդշաֆտագիտություն
7. Լանդշաֆտագիտական նոր ուղղություններ
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս, 2 ժամ գործ.
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/Բ28
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել բնական և բնամարդածին տարածքային համալիրների և երկրահամակարգերի կազմի և հատկությունների, աշխարհագրական տեղաբաշխման և նրանց կիրառական նշանակության մասին պատշաճ մասնագիտական պատկերացումներ: Ինչպես նաև օգնել յուրացնել լանդշաֆտային պլանավորման մեթոդիկան:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու լանդշաֆտի, որպես բնատարածքային համալիրների ձևավորման գործոնների համակարգը,
2. ներկայացնելու աշխարհագրական թաղանթի բաղադրիչների համալիր վերլուծության մեթոդիկան և նրանց աշխարհագրական տեղաբաշխման օրինաչափությունները,
3. վերլուծել լանդշաֆտային ծրագիր կազմելու ձևերը և լանդշաֆտային պալավորման մակարդակները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կատարելու համալիր լանդշաֆտային հանույթ և լանդշաֆտային քարտեզների միջոցով տարածքների ռացիոնալ գնահատման փորձ,
5. իրականացնելու լանդշաֆտի շրջանակային պլան, կանաչ պլան
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. կիրառելու ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
7. իրականացնելու թիմային աշխատանք:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել բնական և բնամարդածին տարածքային համալիրների և երկրահամակարգերի կազմի և հատկությունների, աշխարհագրական տեղաբաշխման և նրանց կիրառական նշանակության մասին պատշաճ մասնագիտական պատկերացումներ: Ինչպես նաև օգնել յուրացնել լանդշաֆտային պլանավորման մեթոդիկան:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. էլեկտրոնային գրատախտակի միջոցով դասախոսություն և նյութերի ցուցադրում,
2. սեմինարների անցկացում, համատեղ քնարկումներ,
3. ուսանողները մասնակցում են քննարկումներին,
4. իրականացնում նախադեպերի վերլուծություն և բանավեճեր,
5. գործնական աշխատանքների իրականացում, լաբորատոր փորձարկումներ,
6. հանձնարարված գրականության ընթերցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Պողոսյան Դ.Ս. Խոեցյան Ա.Վ. Հայկական լեռնաշխարհի լանդշաֆտները և ֆիզաշխարհագրական շրջանները, Երևան 2008
  • Арманд Д. наука о ландшафте, М. 1995
  • Исаченко А.Р. Ввехниы в экологическая география, 2003
  • Дьяконин К. Геофизика ландшафта, М. 1987
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Լանդշաֆտային պլանավորման զարգացման և արդիականության նախադրյալները, ուսումնասիրման օբյեկտը, ուղղությունները և նպատակը: Լանդշաֆտային պլանավորման զարգացման պատմական ասպեկտները: Լանդշաֆտային պլանավորման հիմնական սկզբունքները և մեթոդաբանական սկզբունքները: Բնաանթրոպոգեն լանդշաֆտների զարգացման նախադրյալները: Լանդշաֆտային թաղանթի զարգացման պատմությունը անթրոպոգենեզացման գործոնները և մեխանիզմները: Բնաանթրոպոգեն լանդշաֆտների դասակարգումը, տիպերը, նրանց բնութագիրը և դինամիկան: Կուլտուրական լանդշաֆտների օպտիմալացումը և լանդաֆտային պլանավորումը: Անտառագյուղատնտեսական լանդշաֆտների պլանավորումը որոշող գործոնները: Լանդշաֆտային պլանավորման մոտեցումները և քաղաքային շինարարական նախագծերի էկոլոգիզացիան: Լանդշաֆտա-էկոլոգիական ճարտարապետությունը և դիզայնը։
7-րդ ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս, 2 ժամ գործն.,
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
Բ/33
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողին ծանոթացնել կառուցապատված տարածքներում կադաստրի վարման առանձնահատկություններին,
· անշարժ գույքի հասցեավորման կարգին,
· քաղաքաշինական նախագծային փաստաթղթերի համակարգին և տեսակներին, քաղաքաշինական կադաստրի ստեղծման և վարման կարգինվ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու կառուցապատված տարածքներում վարվող կադաստրի առանձնահառկություններին,
2 նկարագրելու քաղաքաշինական նախագծային փաստաթղթերի տեսակաները և դրանց բովանդակությունը,
3. ներկայացնելու քաղաքաշինական կադաստրի վարման համակարգը,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կատարելու անշարժ գույքի հասցեավորում,
5. կատարելու շենքերի և շինությունների կադաստրային գնահատում,

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. գնահատուելու բնակավայրերի տարածքների անշարժ գույքի կադաստրը,
7. կազմելու բնակավայրերի տարածքների հասցեավորման քարտեզների
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողին ծանոթացնել կառուցապատված տարածքներում կադաստրի վարման առանձնահատկություններին,
· անշարժ գույքի հասցեավորման կարգին,
· քաղաքաշինական նախագծային փաստաթղթերի համակարգին և տեսակներին, քաղաքաշինական կադաստրի ստեղծման և վարման կարգինվ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսություն
Գործնական աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գույքի նկատմամբ իրավունքների գրանցման մասին ՀՀ օրենք:
  • ՀՀ կառավարության 1999 թ. դեկտեմբերի 31-ի ՛՛Պետական քաղաքաշինական կադաստրի վարման և քաղաքաշինական գործունեության մոնիթորինգի անցկացման կարգը հաստատելու մասին՛՛ # 802 որոշում:
  • ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2003 թ. հունիսի 5-ի ՀՀՇՆ I-2.03-03 ՛՛ՀՀ պետական քաղաքաշինական կադաստր՛՛ շինարարական նորմերի հաստատման մասին # 38-Ն հրաման:
  • Քաղաքաշինության մասին ՀՀ օրենք:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կառուցապատված /քաղաքային/ տարածքների կադաստրի առանձնահատկությունները: Անշարժ գույքի հասցեավորում: Քաղաքաշինական փաստաթղթեր: Քաղաքաշինական կադաստր:
7-րդ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս., 2 ժամ գործ.
4 ժամ/ շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
Բ/34
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակն է ուսանողներին ծանոթացնել կադաստրային տեղեկատվական համակարգերի, դրանց օգտագործման բնույթի և հմտությունների հետ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կտիրապետեն կադաստրային համակարգում օգտագործվող տեղեկատվական համակարգերին
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. կկարողանան տարբերակել և ըստ նպատակի օգտագործել այդ համակարգերը

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակն է ուսանողներին ծանոթացնել կադաստրային տեղեկատվական համակարգերի, դրանց օգտագործման բնույթի և հմտությունների հետ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսություն
Գործնական աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Եզեկյան Ա.Ս., Էֆենդյան Պ.Ս., Հողային կադաստր, Երևան 2007թ:
  • Էֆենդյան Պ.Ս., Եզեկյան Ա.Ս., Թամոյան Ա.Ս., Վարդանյան Ա.Մ., Բնական ռեսուրսների մոնիթորինգ և կադաստր, Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան 2016թ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կադաստրային տեղեկատվական համակարգերի ընդհանուր բնութագիր
Կադաստրային տեղեկատվական համակարգերի տեսական մոտեցումներ
Կադաստրային տեղեկատվական համակարգերի գործնական օգտագործում
8-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
6 շաբ.
180 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/ԲՀ03
1. Դասընթացի նպատակ
· գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնելու ուսանողների մասնագիտական հմտությունները և աշխատանքային միջավայրում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները,
· լսարանային պայմաններում ձեռք բերված տեսական գիտելիքների ամրա­պնդումը
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ինքնուրույն կազմել հողային ֆոնդի հաշվետվություններ,
2.կատարել հողի և անշարժ գույքի հաշվառում և գնահատում
3. անշարժ գույքի շուկայում իրականացված գործարքների հավաքագում և տվյալների ներկայացում
4. ինքնուրույն իրականացնելու կադաստրային քարտեզների ուղղում
5. ստեղծել ԱՏՀ ծրագրով տարբեր բովանդակությամբ քարտեզներ
6. կատարել անտառների գույքագրում և քարտեզագրում

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7.կիրառելու ձեռքբերած գիտելիքները, առաջադրելու և զարգացնելու նոր գաղափարներ,
8. բացահայտելու իր մասնագիտության հնարավորությունները և ուսումնասիրությունների հետագա ուղղությունները
9. աշխատելու ինքնուրույն և թիմում, պահպանելու էթիկայի նորմերը և աշխատանքային անվտանգության կանոնները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնելու ուսանողների մասնագիտական հմտությունները և աշխատանքային միջավայրում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները,
· լսարանային պայմաններում ձեռք բերված տեսական գիտելիքների ամրա­պնդումը
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· կադաստրային համակարգում իրականացվող ծրագրերի ծանոթացում և դրանց մասնակցություն,
· աշխարհագրական տեղեկատվական համակարգերի կիրառմամբ քարտեզների կազմում և վերլուծություն
. անշարժ գույքի և բնական ռեսուրսների հաշվառում և գնահատում առկա մեթադաբանությամբ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով:
Պրակտիկայի ավարտին, պրակտիկային մասնակցած և ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները կատարած ուսանողը ներկայացնում է իր դաշտային գրքույկը (պրակտիկայի օրագիրը) և ավարտուն հաշվետվությունը: Ստուգարքը նշանակվում է հաշվետվության պաշտպանության հիման վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՀՀ կադաստրի կոմիտե,
  • ՀՀ ՇՄՆ ‹‹Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն›› ՊՈԱԿ,
  • Չափագրման կազմակերպություններ
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· ծանոթացում ՀՀ կադաստրի կոմիտեյի գործունեության, վարչություններին և ստորաբաժանումների,
· ծանթացում ՀՀ ՇՄՆ ‹‹Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն›› ՊՈԱԿ-ի
գործունեությանը,
· պրակտիկայի վայրի ընտրություն, պլանի կազմում և իրականացում
5-րդ աշնանային
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2 ժամ/լաբ.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/Բ13
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողների մոտ ձևավորել թվային քարտեզագրության բնագավառում տեսական և կիրառական գիտելիքներ
· Փոխանցելլ տեսական և գործնական հմտություններ թվային քարտեզների ստեղծման և օգտագործման նպատակով
· Ձևավորել թվային քարտեզների ստեղծման նպատակով ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաներին տիրապետման տեսական և գործնական կարողություններ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնելու թվային քարտեզների ստեղծման տեսական սկզբմունքներն ու մեթոդները
2. Պարզաբանելու թվային քարտեզագրության տվյալների աղբյուրներից օգտվելու սկզբմունքներն ու դրանց տեսական հիմքերը
3. Բացատրելու թվային քարտեզագրության տեսական դրտույթները և մեթոդները
4. Կիրառելու թվային քարտեզների ստեղծման տեխնոլոգիական հնարները
5. Իրականացնելու թվային քարտեզների համակարգման և օգտագործման աշխատանքներ
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. Քարտեզագրական տարբեր աղբյուրներից հավաքել, պահպանել և մշակել թվային քարտեզագրական տվյալներ
7. Ինքնուրույն կերպով նախագծել և կազմել տարբեր տիպի թվային քարտեզներ
8. Ներկայացնել Թվային քարտեզագրական տվյալները համապատասխան քարտեզագրական տեսքով և ֆորմատներով

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
9. Հավաքելու և մշակելու տարբեր աղբյուրներից ստացված քարտեզագրական տվյալները
10. Արդյունավետ կերպով իրականացնելու թվային քարտեզների ստեղծման աշխատանքներ
11. Աշխատելու ժամանակակից թվային քարտեզագրական աշխատանքներ իրականացնող խմբում
12. Պատրաստելու հաշվետվություններ և զեկուցումներ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողների մոտ ձևավորել թվային քարտեզագրության բնագավառում տեսական և կիրառական գիտելիքներ
· Փոխանցելլ տեսական և գործնական հմտություններ թվային քարտեզների ստեղծման և օգտագործման նպատակով
· Ձևավորել թվային քարտեզների ստեղծման նպատակով ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաներին տիրապետման տեսական և գործնական կարողություններ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Լաբորատոր
3. ինտերակտիվ մեթոդներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները

1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Картография [Текст] : учеб. - метод. пособие (утв.) / М. А. Топчилов, Л. А. Ромашова, О. Н. Николаева, 2009. - 109 с.
  • Жмойдяк Р.А., Атоян Л.В. Картография: курс лекций//Минск: БГУ, 2006. - 200 с.
  • Редактирование в ArcMap//DATA+, Минск: 2006- 464 с.
  • Ինտերնետային կայքեր՝
  • «Landsat» արբանյակային պատկերների արխիվ
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Թվային քարտեզագրության հիմնական հասկացությունները, կապը այլ գիտական դիցիպլինների հետ
2. Թվային քարտեզագրության տվյալների աղբյուրները
3. Թվային քարտեզագրության սարքածրագրային ապահովումը
4. Ինֆորմացիայի մուտքագրումը, երկրաչափական ձևափոխում, վեկտորացում
5. Վեկտորացման սխալները, թվային քարտեզագրության և ԱՏՀ գրաֆիկական առանձնահատկությունները
6. Թվային քարտեզների կոմպանովկան
7. Թվային քառտեզների պայմանական նշանները և քարտեզագրական գրառումները
8. Թվային քարտեզների ֆայլերի ֆորմատները
5-րդ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
2 ժամ դաս. /2 ժամ լաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/Բ28
1. Դասընթացի նպատակ
Ուսանողներին սովորեցնել վեբ քարտեզագրության սկզբունքները, դրանում կիրառվող հմտություններն ու մոտեցումները, ծանոթացնել դրա կիրառությունների հետ: Այն ընդգրկում է քարտեզագրական դիզայնի և քարտեզագրական հաղորդակցության հիմունքները, վեբ քարտեզագրման տեխնոլոգիաները և ինտերակտիվ քարտեզագրման հավելվածները: Ուսանողները կսովորեն օգտվել վեբ քարտեզագրման տարբեր հարթակներից, կիրառել տվյալների արտապատկերման մեթոդները, տարբեր նպատակների համար ինտերակտիվ քարտեզների ստեղծման առանձնահատկությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
- Ցուցաբերել քարտեզագրական դիզայնի սկզբունքների և վեբ քարտեզագրման տեխնոլոգիաների վերաբերյալ համապարփակ գիտելիքներ,
- Կիրառել վեբ քարտեզագրության վերաբերյալ ձեռք բերած տեսական և կիրառկան գիտելիքները՝ արդյունավետ և գեղագիտական գրավիչ վեբ քարտեզներ ստեղծելու համար,
- Քննադատորեն գնահատել տարբեր ծրագրերի համար վեբ քարտեզագրման տեխնոլոգիաներն ու մեթոդաբանությունները և դրանց կիրառման նպատակահարմարությունը։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
- Կիրառել պրոֆեսիոնալ վեբ քարտեզագրության գործիքներ և ծրագրաշարերը՝ վեբ հավելվածների (կայքեր, պորտալներ, վեբ հանրագիտարաններ) համար ստատիկ կամ ինտերակտիվ քարտեզներ նախագծելու և ստեղծելու մեջ,
- Տարբերակել անհրաժեշտ տարածական տվյալները և հարմարեցնել դրանք քարտեզի առանձնահատկություններին՝ նպատակային լսարաններին արդունավետ կերպով տեղեկատվություն հաղորդելու համար (քարտեզագրական հաղորդակցություն),
- Նախագծել օգտատերերի հատուկ կարիքներին և հավելվածների պահանջներին հարմարեցված վեբ քարտեզագրման նախագծեր։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
- Զարգացնել արդյունավետ հաղորդակցման հմտություններ խմբային քննարկումների, շնորհանդեսների և նախագծերի հաշվետվությունների միջոցով,
- Բարելավել քննադատական մտածողությունը և խնդիրներ լուծելու ունակությունները՝ բարդ տարածական տվյալները վերլուծման ու տարբեր նպատակների համար վեբ քարտեզներ նախագծելու ճանապարհով,
Խթանել թիմային աշխատանքը և համագործակցությունը խմբային նախագծերի և գործնական վարժությունների միջոցով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ուսանողներին սովորեցնել վեբ քարտեզագրության սկզբունքները, դրանում կիրառվող հմտություններն ու մոտեցումները, ծանոթացնել դրա կիրառությունների հետ: Այն ընդգրկում է քարտեզագրական դիզայնի և քարտեզագրական հաղորդակցության հիմունքները, վեբ քարտեզագրման տեխնոլոգիաները և ինտերակտիվ քարտեզագրման հավելվածները: Ուսանողները կսովորեն օգտվել վեբ քարտեզագրման տարբեր հարթակներից, կիրառել տվյալների արտապատկերման մեթոդները, տարբեր նպատակների համար ինտերակտիվ քարտեզների ստեղծման առանձնահատկությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսություններ, սեմինարներ, գործնական ցուցադրություններ և վեբ քարտեզագրման վերաբերյալ դեպքերի ուսումնասիրություն:
Համակարգչային լաբորատորիան ուսանողներին տրամադրում է գործնական փորձ՝ տարածական տվյալների հետազոտման, մշակման և վեբ միջավայրում դրանց շահագործման վերաբերյալ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Peterson, M. P. (2018). Web Cartography: Map Design for Interactive and Mobile Devices. CRC Press.
  • Dykes, J., & Wood, J. (2016). Exploring Geovisualization. Elsevier.
  • Krygier, J., & Wood, D. (2016). Making Maps: A Visual Guide to Map Design for GIS (3rd ed.). Guilford Press.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Վեբ քարտեզագրության ներածություն
- Քարտեզագրության սահմանումը և սկզբունքները
- Վեբ քարտեզագրման տեխնոլոգիաների էվոլյուցիան
- Վեբ քարտեզագրության դերը ժամանակակից կիրառություններում
2. Քարտեզագրական դիզայնի սկզբունքները վեբում
- Քարտեզի ձևավորման տարրեր (գույն, արտապատկերում, նշաններ)
- Քարտեզագրական պրոյեկցիաներ և կոորդինատային համակարգեր
- Դիզայնի առանձնահատկությունները վեբի վրա հիմնված քարտեզների համար
3. Վեբ քարտեզագրման տեխնոլոգիաներ
- Վեբ քարտեզագրման հարթակներ (Google Maps, Leaflet, Mapbox)
- Աշխարհատարածական տվյալների ձևաչափեր (GeoJSON, KML, Shapefile)
- API-ի ինտեգրման և հարմարեցման տարբերակներ
4. Վեբ քարտեզի ձևավորում
- Վեբ քարտեզների համար օգտագործողի համար հարմար ինտերֆեյսերի նախագծում
- Ինտերակտիվ գործառույթների ներառում (խոշորացում, անցում, pop-up)
- Վեբ վրա հիմնված քարտեզների տվյալների արտացոլման տեխնիկաներ
5. Վեբ քարտեզագրության հավելվածներ
- Վեբ քարտեզագրման հավելվածների դեպքերի ուսումնասիրություն տարբեր ոլորտներում (քաղաքաշինություն, բնապահպանական կառավարում, զբոսաշրջություն)
- Քարտեզների հարմարեցում հատուկ օգտագործողների կարիքների և թիրախային լսարանների համար
- Վեբ քարտեզների ինտեգրում այլ վեբ տեխնոլոգիաների հետ (օնլայն ԱՏՀ, վեբ տվյալների բազաներ)
7-րդ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
Դաս.-2/ լաբ.- 2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/Բ31
1. Դասընթացի նպատակ
Տեսական և պրակտիկ գիտելիքներ տրամադրել աշխարհատարածական «մեծ տվյալները» սկզբունքների և օրինաչափությունների, ուսումնասիրել դրանց հետ աշխատելու տեխնիկական և մեթոդաբանկան հարցերը։ Ուսանողները կսովորեն պահպանել, մշակել, վերլուծել տարածական կապակցում ունեցող տվյալների մեծ ծավալները: Առարկան հնարավորություն կտա ուսանողներին առնչվել աշխարհատարածական «մեծ տվյալների» ուժը բարդ տարածական խնդիրներ լուծելու և տարբեր ոլորտներում տվյալահենք որոշումներ կայացնելու հարցերի հետ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
- Հասկանալ աշխարհատարածական «մեծ տվյալների» հայեցակարգը և դրա նշանակությունը ժամանակակից տարածական վերլուծության մեջ:
- Վերլուծել և մեկնաբանել աշխարհատարածական տվյալների հավաքածուները՝ օգտագործելով առաջադեմ վերլուծական տեխնիկա և մեթոդաբանություն:
- Գնահատել աշխարհատարածական «մեծ տվյալների» վերլուծության տարբեր մոտեցումների առավելություններն ու սահմանափակումները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
- Կիրառել ծրագրային գործիքակազմ և ծրագրավորման լեզուներ մեծածավալ աշխարհատարածական տվյալների հավաքածուների մշակման և վերլուծության համար:
- Կիրառել վիճակագրական և մեքենայական ուսուցման տեխնիկա՝ աշխարհատարածական մեծ տվյալներից իմաստալից պատկերացումներ կորզելու համար:
- Արդյունավետ հաղորդակցվել աշխարհատարածական մեծ տվյալների վերլուծության արդյունքների մասին տարբեր լսարանների հետ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
- Զարգացնել քննադատական մտածողություն և խնդիրներ լուծելու հմտություններ, որոնք կիրառելի են տարածական բարդ խնդիրների դեպքում:
- Բարելավել տվյալների կառավարման և տվյալների վիզուալիզացիայի հմտությունները, որոնք վերաբերում են աշխարհատարածական «մեծ տվյալների» վերլուծությանը:
- Խթանել համագործակցության և թիմային աշխատանքի հմտությունները խմբային նախագծերի և քննարկումների միջոցով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Տեսական և պրակտիկ գիտելիքներ տրամադրել աշխարհատարածական «մեծ տվյալները» սկզբունքների և օրինաչափությունների, ուսումնասիրել դրանց հետ աշխատելու տեխնիկական և մեթոդաբանկան հարցերը։ Ուսանողները կսովորեն պահպանել, մշակել, վերլուծել տարածական կապակցում ունեցող տվյալների մեծ ծավալները: Առարկան հնարավորություն կտա ուսանողներին առնչվել աշխարհատարածական «մեծ տվյալների» ուժը բարդ տարածական խնդիրներ լուծելու և տարբեր ոլորտներում տվյալահենք որոշումներ կայացնելու հարցերի հետ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսություններ։ Աշխարհատարածական «մեծ տվյալների» տեսական հասկացությունների և սկզբունքների ներկայացում:
Գործնական աշխատանք։ Տվյալների վերլուծության համար ծրագրային գործիքակազմի և ծրագրավորման լեզուների գործնական փորձ:
Դեպքի ուսումնասիրություններ. Տարբեր ոլորտներում աշխարհատարածական «մեծ տվյալների» վերլուծության իրական կիրառությունների վերլուծություն:
Խմբային նախագծեր։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Obembe F., Engel O. (2024). A Hands-on Introduction to Big Data Analytics. SAGE Publications.
  • Balusamy B., Abirami N.R., Gandomi A.H. (2021) Big Data: Concepts, Technology and Architecture. John Wiley and Sons.
  • Goodchild, M. F., & Janelle, D. G. (Eds.). (2010). Spatially Integrated Social Science. Oxford University Press.
  • Arribas-Bel, D. (2019). An Introduction to Spatial Data Analysis: Remote Sensing and GIS with Open Source Software. SAGE Publications.
  • Longley, P. A., Goodchild, M. F., Maguire, D. J., & Rhind, D. W. (2015). Geographic Information Science and Systems. John Wiley & Sons.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. «Մեծ տվյալների» հայեցակարգը,
2. Տարածական «մեծ տվյալներ»
3. Տվյալների ձեռքբերում և նախնական մշակում
4. Տարածական տվյալների վերլուծության մոտեցումները
5. Տարածական վիճակագրություն
6. Մեքենայի ուսուցում աշխարհատարածական «մեծ տվյալների» վերլուծության համար
7. Տարածական տվյալների վիզուալիզացիա
8. Տարածական տվյալների արդյունահանում
9. Աշխարհատարածական մեծ տվյալների վերլուծության կիրառություններ
10. Էթիկական և իրավական նկատառումներ աշխարհատարածական մեծ տվյալների վերլուծության մեջ
7-րդ ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս., 2 ժամ գործն.
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/Բ29
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել աշխարհագրական թաղանթում տեղի ունեցող տարբեր տիպի բնական աղետներին և դրանց դասակարգմանը:
· ուսանողի մոտ ձևավորել բնական աղետների առաջացման մեխանիզմին, կանխատեսման և պաշտպանության միջոցառումներին հետ:
. ուսանողի մոտ ձևավորել բնական աղետների ռիսկերի և դրանց կառավարման վերաբերյալ գիտելիքներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գաղափար կկազմի տարբեր ծագման բնական աղետների առանձնահատկությունների մասին,
2. պատկերացում կկազմի դրանց առաջացման մեխանիզմի վերաբերյալ,
3. կկարողանա ներկայացնել աշխարհում տեղի ունեցող բնական աղետների տարածման շրջանները.
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. գաղափար կազմելու աղետների դեմ կատարվող պայքարի միջոցառումների մասին,
5. կկարողանա ընտրել առանձին բնական աղետների կանխատեսման մեթոդները և գնահատել դրանց պոտենցիալ վտանգավորության աստիճանը,
6. կկարողանա գնահատելու բնական աղետների ռիսկերը՝ պոտենցիալ վտանգավորության և խոցելիության հիման վրա և առաջարկել կառավարման նոր մեխանիզմներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. կիրառելու ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
8. գնահատելու բնական աղետների ռիսկը,
9. մշակելու բնական աղետների դեմ պաշտպաննիչ միջոցառումներ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել աշխարհագրական թաղանթում տեղի ունեցող տարբեր տիպի բնական աղետներին և դրանց դասակարգմանը:
· ուսանողի մոտ ձևավորել բնական աղետների առաջացման մեխանիզմին, կանխատեսման և պաշտպանության միջոցառումներին հետ:
. ուսանողի մոտ ձևավորել բնական աղետների ռիսկերի և դրանց կառավարման վերաբերյալ գիտելիքներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· գործնական,
. սեմինար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Акимов В.А., Новиков В.Д., Радаев Н.Н. Природные и техногенные чрезвычайные ситуации: Опасности, Угрозы, Риски. М., 2001. 344с.
  • Бондур В.Г., Крапивин В.Ф., Савиных В.П. Мониторинг и прогнозирование природных катастроф. М., 2009. 691 с.
  • Мягков С.М. География природного риска. Ереван, 1995. 222с.
  • Оценка и управление природными рисками. Риск М. 2000. Материалы общеросс. конф. М., 2000. 480 с.
  • Степанян Б.Э., Галстян М.А., Азарян С.Н., Хабабян М.В., Авакян А.А. Эколого-геологические и соцально-экономические основы оценки природно-техногенных негативных изменений окружающей среды урбанизировнных территорий Армении. Ереван, 2011. 419 с.
  • Natural and Technological Hazards and Risks Affecting the Spatial Development of European Regions. Geological Survey of Finland, Espoo, 2006. 169p.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բնական աղետի էությունը: Բնական աղետների ռիսկի էությունը: Աղետների տարածումը աշխարհում և ՀՀ ում: Աղետների համալիր դասակարգումը: Աղետների փոխադարձ կապը: Աղետների ուսումնասիրության ուղղությունները և մեթոդները: Երկրի ներքին ուժերի ներգործությամբ առաջացած աղետներ: Ծագման մեխանիզմը և պաշտպանական միջոցառումները: Երկրի արտաքին ուժերի ազդեցությամբ առաջացած աղետներ: Ջրի ներգործությամբ առաջացած աղետներ: Մթնոլորտային երևույթների հետ կապված աղետներ: Տիեզերական երևույթների հետ կապված աղետներ: Բնական աղետների ռիսկի գնահատումը: Բնական աղետների կանխատեսումները:
7-րդ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
Դաս.-2/ լաբ.- 2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/Բ33
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ քարտեզագրության ոլորտում անօդաչու թռչող սարքերի (ԱԹՍ) կիառման հնարավորություններ և առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
.Ուսանողները կծանոթանան անօդաչու թռչող սարքերի սկզբունքների և տեխնոլոգիաների հետ, կուսումնասիրեն աշխարհատարածական տվյալների հավաքագրման և ճշգրիտ քարտեզներ ստեղծելու մեջ դրանց կիրառությունների հնարավորությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
- Հասկանալ անօդաչու թռչող սարքերի տեխնոլոգիական սկզբունքները և դրա կիրառությունը առանձնահատկությունները քարտեզագրության մեջ:
- Վերլուծել և մեկնաբանել անօդաչու թռչող սարքերի կողմից հավաքագրված աշխարհատարածական տվյալները:
- Կիրառել քարտեզագրական սկզբունքները ճշգրիտ և տեղեկատվական քարտեզներ ստեղծելու համար՝ օգտագործելով ԱԹՍ-ից ստացված տվյալները ։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
- Քարտեզագրական տվյալների հավաքագրման համար պլանավորել և իրականացնել անօդաչու թռչող սարքերի առաքելություններ:
- Մշակել և վերլուծել անօդաչու թռչող սարքերի կողմից հավաքագրված պատկերներն ու տվյալները՝ օգտագործելով համապատասխան ծրագրակազմ և ալգորիթմեր:
- Ճշգրիտ կերպով ներկայացնել անօդաչու թռչող սարքերով ստեղծված քարտեզագրական արտադրանքը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ քարտեզագրության ոլորտում անօդաչու թռչող սարքերի (ԱԹՍ) կիառման հնարավորություններ և առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
.Ուսանողները կծանոթանան անօդաչու թռչող սարքերի սկզբունքների և տեխնոլոգիաների հետ, կուսումնասիրեն աշխարհատարածական տվյալների հավաքագրման և ճշգրիտ քարտեզներ ստեղծելու մեջ դրանց կիրառությունների հնարավորությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսություններ։ ԱԹՍ տեխնոլոգիաների և քարտեզագրության տեսական հասկացությունների և սկզբունքների ներկայացում:
Գործնական աշխատանք։ Անօդաչու թռչող սարքերի առաքելությունների պլանավորման, տվյալների մշակման և քարտեզների ստեղծման գործնական փորձ:
Դեպքի ուսումնասիրություններ. Քարտեզագրության մեջ անօդաչու թռչող սարքերի իրական կիրառության վերլուծություն:
Խմբային նախագծեր. Համատեղ նախագծեր՝ անօդաչու թռչող սարքերի վրա հիմնված քարտեզագրման նախագծերի նախագծման և իրականացման համար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով, ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Elaksher, A. (2021). UAVs and Photogrammetry: Principles, Techniques, and Applications. Wiley.
  • Lillesand, T., Kiefer, R., & Chipman, J. (2020). Remote Sensing and Image Interpretation. Wiley.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. ԱԹՍ տեխնոլոգիաների ներածություն
2. Հեռակառավարման սկզբունքները
3. Քարտեզագրության հիմունքներ
4. ԱԹՍ առաքելության պլանավորում և իրականացում
5. ԱԹՍ սենսորներ և օգտակար բեռներ
6. Տվյալների մշակում և վերլուծություն
7. Ֆոտոգրամետրիա և պատկերի մշակում
8. Թվային տեղանքի մոդելներ և 3D քարտեզագրում
9. ԱԹՍ կիրառությունները շրջակա միջավայրի քարտեզագրման մեջ
10. Իրավական և էթիկական նկատառումներ անօդաչու թռչող սարքերի քարտեզագրման մեջ
7-րդ ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս., 2 ժամ գործն.
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/Բ31
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել GPS համակարգի կառուցվածքի և աշխատանքի սկզբմունքների վերաբերյալ տեսական գիտելիքներ,
· ձևավորել տեսական և գործնական կարողություններ GPS համակարգից օգտագործելու նպատակով,
. փոխանցել տեսական գիտելիքներ և գործնական կարողություններ շարժական ԱՏՀ-ի կառուցվածքի և կիրառության վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու GPS համակարգի աշխատանքի տեսական սկզբմունքներն ու օգտագործման մեթոդները,
2. պարզաբանելու GPS տվյալների ստացման և մշակման տեսական և գործնական հիմքերը,
3. բացատրելու GPS համակարգի և շարժական ԱՏՀ-ի համատեղ աշխատանքի տեսական դրտույթները և մեթոդները,
4. կիրառելու շարժական ԱՏՀ-ի տեխնոլոգիական հնարները,
5. իրականացնելու դաշտային տվյալների հավաքագրում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. համապատասխան ներկայացվող պահանջների նախագծել տվյալների հավաքագրման սխեմաներ, մշակելու շարժական ԱՏՀ կառուցվածքը,
7. ինքնուրույն կերպով հավաքագրելու դաշտային ԱՏՀ տվյալներ,
8. համալրելու հիմնական տվյալների հենքը դաշտային հանույթային տվյալների միջոցով.
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
9. հավաքելու վերլուծելու և համակարգելու դասհտային հանույթային տվյալները,
10. արդյունավետ կերպով իրականացնելու GPS հանույթային և ԱՏՀ տվյալների հենքի համալրման աշխատանքներ,
11. աշխատելու ԱՏՀ հետազոտական խմբում և արշավախմբերում,
12. պատրաստելու հաշվետվություններ և զեկուցումներ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել GPS համակարգի կառուցվածքի և աշխատանքի սկզբմունքների վերաբերյալ տեսական գիտելիքներ,
· ձևավորել տեսական և գործնական կարողություններ GPS համակարգից օգտագործելու նպատակով,
. փոխանցել տեսական գիտելիքներ և գործնական կարողություններ շարժական ԱՏՀ-ի կառուցվածքի և կիրառության վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· լաբորատոր,
. ինտերակտիվ մեթոդներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է բանավոր է, հետազոտական աշխատանքի ներկայացմամբ 4 միավոր: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Антонович, К.М. Использование спутниковых радионавигационных систем в геодезии //Монография: М.: ФГУП «Картгеоцентр», 2005. - 334 с.
  • Серапинас Б.Б. Глобальные системы позиционирования: Учеб. изд. - М.: ИКФ «Каталог», 2002. - 106 с.
  • Ինտերնետային կայքեր՝
  • Global Positioning System Overview.
  • ESRI ArcPad help
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հասկացություն GPS համակարգի մասին: GPS համակարգի կառուցվածքը, տարատեսակները: GPS համակարգի հիմնական ընդունիչները: Հասկացություն շարժական ԱՏՀ-ի մասին: Շարժական ԱՏՀ-ի սարքածրագրային ապահովումը: ArcPAD-Arc Studio համակարգի աշխատանքը
8-րդ ՝ գարնանային կիսամյակ
5 ժամ դաս., 5 ժամ գործն.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/Բ35
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին տրամադրել հողօգտագործման և հողային կադաստրի ոլորտի հիմնարար գիտելիք՝ ապագա մասնագիտական գործունեությանը համապատասխան, նրանց ծանոթացնել հողային ռեսուրսների օգտագործման առանձնահատկություն­ներին, հողերի գոտիավորման և օգտագործման սխեմաներիկ ազմին և բովանդակությանը, հողերի կորստի հիմնակա նպատճառներին, ինչպես նաև հողային ռեսուրսների պահպանման և ռացիոնալ օգտագործման եղանակներին,
. օժտել ուսանողներին այնպիսի գիտելիքներով և կարողություններով, որոնք անհրաժեշտ են հողօգտագործման և հողաշինարարության բնագավառում մասնագիտական գործունեություն ծավալելու համար
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հողային կադաստրի բնագավառում հողօգտագործման առանձնահատկությունները, հետևանքները և վերահսկողությունը հողային ռեսուրսների օգտագործման ու պահպանման նկատմամբ,
2. ներկայացնելու հողային ռեսուրսների պահպանության նպատակները և խնդիրները նկարագրելու հողօգտագործման հետևանքները ևհողերի կորստի հինական պատճառները,
3. բացատրելու հողերի գոտիավորման և օգտագործման սխեմաների կազմը և բովանդակությունը,
4. ներկայացնելու հողային ֆոնդի առկայության և բաշխման վերաբերյալ հաշվետվության բովանդակությունը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5.. անել առաջարկներ հողօգտագործման ոլորտի աշխատանքների արդյունավետությունը բարձրացնելու վերաբերյալ,
6. ներկայացնելու հողաշինարարությանկ ազմակերպման կարգը,
7. վերլուծելու և գնահատելու հողերի կորստի հիմնական պատճառները, առաջարկել համապատասխան լուծումներ դրանցից խուսափելու համար
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 8 . վերլուծել փաստերը և անել հիմնավորված հետևություններ,
9. դիտարկել հողօգտագործման ոլորտում առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման համար անհրաժեշտ ռեսուրսները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին տրամադրել հողօգտագործման և հողային կադաստրի ոլորտի հիմնարար գիտելիք՝ ապագա մասնագիտական գործունեությանը համապատասխան, նրանց ծանոթացնել հողային ռեսուրսների օգտագործման առանձնահատկություն­ներին, հողերի գոտիավորման և օգտագործման սխեմաներիկ ազմին և բովանդակությանը, հողերի կորստի հիմնակա նպատճառներին, ինչպես նաև հողային ռեսուրսների պահպանման և ռացիոնալ օգտագործման եղանակներին,
. օժտել ուսանողներին այնպիսի գիտելիքներով և կարողություններով, որոնք անհրաժեշտ են հողօգտագործման և հողաշինարարության բնագավառում մասնագիտական գործունեություն ծավալելու համար
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
. գործնական աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: 2-րդ ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր ներկայացման գնահատման հիման վրա՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Գնահատման բաղադրիչներ ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Եզեկյան Ա.Ս., Էֆենդյան Պ.Ս., Հողային կադաստր, Երևան 2007թ.:
  • Էֆենդյան Պ.Ս.,. Եզեկյան Ա.Ս, Թամոյան Ս.Ջ., Վարդանյան Ա.Մ., Բնական ռեսուրսների մոնիթորինգ և կադաստր, Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան 2016թ.:
  • ՀՀ հողային օրենսգիրք, Երևան 2001թ.:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հողային ռեսուրսների մոնիթորինգ և կադաստր: Պետական հողային կադաստրը որպես հողօգտագործման և հողաշինարարության կազմակերպման հիմնական օղակ: Հողային ռեսուրսների առկայության, օգտագործման և պահպանության մոնիթորինգ:
8-րդ ՝ գարնանային կիսամյակ
10 ժամ/շաբ.
5 ժամ դաս., 5 ժամ գործն.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0903/Բ37
1. Դասընթացի նպատակ
· ապագա մասնագետներին տրամադրել խորը և համակողմանի գիտելիքներ հողաշինարարության վերաբերյալ, ինչպես նաև տեսական ու գործնական հմտություններ, դրանք պրակտիկայիում կիրառելու համար,
· ուսանողներին ծանոթացնել հողաշինարարության պատմությանը, տալ հասյացողություն հողաշինարարական նախագծման վերաբերյալ, պարզաբանել հողշին նախագծման տեխնոլոգիաները և մեթոդները,
· ուսանողներին տալ հիմնարար գիտելիքներ ՀՀ հողերի արդյունավետ օգտագործման,կազմակերպման և պահպանման վերաբերյալ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կիմանան հողերի ըստ օգտագործման նշանակությունը, կծանոթանան հողերի սեփականության ձևերի հետ,
2. կազմել հողերի օգտագործման հողաշինարարական սխեմաներ,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. գործնականում իրականացնել հողերի բաժանում և սահմանների ամրացում,
4. հողաշինարարական նախագծռրի տեղափոխում բնության մեջ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. ստեղծագործաբար կիրառելու և զարգացնելու առկա գիտելիքները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ապագա մասնագետներին տրամադրել խորը և համակողմանի գիտելիքներ հողաշինարարության վերաբերյալ, ինչպես նաև տեսական ու գործնական հմտություններ, դրանք պրակտիկայիում կիրառելու համար,
· ուսանողներին ծանոթացնել հողաշինարարության պատմությանը, տալ հասյացողություն հողաշինարարական նախագծման վերաբերյալ, պարզաբանել հողշին նախագծման տեխնոլոգիաները և մեթոդները,
· ուսանողներին տալ հիմնարար գիտելիքներ ՀՀ հողերի արդյունավետ օգտագործման,կազմակերպման և պահպանման վերաբերյալ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
. գործնական աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Ընթացիկ ստուգում 6 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ 6: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Եզեկյան Ա.Ս., Էֆենդյան Պ.Ս. Հողային կադաստր. Դասագիրք բուհերի համար, Երևան ՀԱԱՀ, 2008թ.:
  • Էֆենդյան Պ.Ս. Հողաշինարարությունը և սահմանազատումը Հայաստանում 19-րդ դարի 30-ականներից մինչև 20-ական թթ. և 3-րդ հանրապետության տարիներին, Երևան, ՀՊԱՀ:
  • ՀՀ հողային օրենսգիրք 02.05.2001 թ.:
  • ՀՀ կառավարության 2005 թ-ի փետրվարի 3-ի << ՀՀ-ում հողաշինարարության կարգը սահմանելու մասին>> N 125-Ն որոշում:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հողաշինարարությունը Հայաստանում: Հողաշինարարական նախագծման տեխնոլոգիաները և մեթոդները, hողերի արդյունավետ կազմակերպումը և պահպանումը ՀՀ-ում:Հ ողերի սահմանազատումը և հողերի ամրացումը, տարածքային հողաշինարարության սկզբունքը: Հողաշինարարական փաստաթղթերի ձևավորումը, հողային հաշվեկշռի կազմումը, hողաշինարարության առանձնահատկությունները տարբեր բնակլիմայական և հողային պայմաններում:

Կրթական այլ մոդուլներ

Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am