Ծրագրի մասին
Ուսման ձևը` առկա, տևողությունը` 3 կիսամյակ, ուսման վարձը` յուրաքանչյուր կիսամյակ 500 000 ՀՀ դրամ:
Շնորհվող որակավորումը` իրավագիտության մագիստրոս:
Ընդունելության քննությունը` գրավոր (քրեական իրավունք, քրեական դատավարություն):
Ծրագրի նպատակները
Ծրագրի նպատակն է զարգացնել ուսանողների մասնագիտական կարողությունները և հմտությունները քրեաիրավական, քրեակատարողական և քրեադատավարական ոլորտներում, տրամադրել խոր և համակողմանի գիտելիքներ քրեական, քրեական դատավարության, քրեակատարողական ոլորտների օրենսդրության, ինստիտուցիոնալ համակարգի, դատական պրակտիկայի, այլ երկրների օրենսդրությունների և իրավական համակարգերի վերաբերյալ, վերլուծել և մեկնաբանել քրեական արդարադատության ոլորտի օրենսդրությունը և դրա կիրառման պրակտիկան։
Ծրագրի վերջնարդյունքները
Կրթական ծրագրի բարեհաջող ավարտին ուսանողը կտիրապետի ՀՀ և արտասահմանյան երկրների քրեաիրավական, քրեակատարողական և քրեադատավարական համակարգերի առանձնահատկություններին, քրեական, քրեական դատավարության և քրեակատարողական իրավունքների տեսական հիմունքներին, հետազոտությունների իրականացման մեթոդներին, իրավական ակտերի նախագծերի կազմմանը ներկայացվող պահանջներին, քրեական քաղաքականության իրականացման ոլորտում ՀՀ և այլ երկրների մոտեցումներին, փաստաբանական գործունեության գործընթացում անհրաժեշտ իրավական և էթիկայի նորմերին և այլն։
Կրթությունը շարունակելու հնարավորությունները
Շրջանավարտները կարող են փաստաբանական գործունեություն ծավալել, աշխատել դատարաններում, պետական կառավարման համակարգի մարմիններում, իրավապահ մարմիններում, միջազգային կառույցներում և կազմակերպություններում, գիտահետազոտական կենտրոններում, հասարակական կազմակերպություններում և այլն։
Ծրագրի շրջանավարտները կարող են շարունակել իրենց ուսումը ասպիրանտուրայում:
ՀԱՐՑԱՇԱՐ ԵՎ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՑԱՆԿ
1. Օրինականության սկզբունքը քրեական իրավունքում
2. Արդարության և պատասխանատվության անհատականացման սկզբունքը քրեական իրավունքում
3. Քրեական օրենքի գործողությունը ժամանակի ընթացքում
4. Քրեական օրենքի հետադարձ ուժը
5. Քրեական օրենքի գործողությունը քրեական օրենքով արգելված արարքը Հայաստանի Հանրապետության տարածքում կատարելու դեպքում
6. Քրեական օրենքի գործողությունը Հայաստանի Հանրապետության նավերի կամ օդային սարքերի վրա քրեական օրենքով նախատեսված արարքը կատարելու դեպքում
7. Քրեական օրենքի գործողությունը քրեական օրենքով նախատեսված արարքը Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս կատարելու դեպքում
8. Հանցանքի հասկացությունը, հատկանիշները
9. Հանցանքի տեսակները
10. Հանցակազմի տարրերն ու հատկանիշները
11. Հանցակազմի տեսակները
12. Արարքը քրեական իրավունքում
13. Պատճառական կապը քրեական իրավունքում
14. Հանցագործության սուբյեկտի հատկանիշները
15. Հանցագործության հատուկ սուբյեկտը
16. Ալկոհոլի, թմրամիջոցների, հոգեմետ (հոգեներգործուն), թունավոր կամ այլ թմրեցնող նյութերի ազդեցության ներքո գտնվող, քրեական օրենքով արգելված արարքը կատարած անձի քրեական պատասխանատվությունը
17. Հանցանքը դիտավորությամբ կատարելը
18. Հանցանքն անզգուշությամբ կատարելը
19. Սխալն արարքի փաստական հանգամանքների մեջ
20. Անմեղսունակություն, սահմանափակ մեղսունակություն
21. Անհրաժեշտ պաշտպանությունը
22. Հակաիրավական ոտնձգություն կատարած անձին բռնելիս վնաս պատճառելը
23. Ծայրահեղ անհրաժեշտությունը
24. Անհաղթահարելի ուժ, ֆիզիկական կամ հոգեկան հարկադրանքը
25. Հրաման կամ կարգադրություն կատարելը
26. Օպերատիվ-հետախուզական գործունեություն իրականացնող մարմինների հետ համագործակցելըը
27. Հանցագործության նախապատրաստությունը և պատիժ նշանակելը նախապատրաստության դեպքում
28. Հանցափորձ, տեսակները
29. Հանցակցության հասկացությունը, հատկանիշները
30. Հանցանքի կատարողը
31. Հանցանքի դրդիչը, հանցանքի կազմակերպիչը
32. Հանցանքի օժանդակողը
33. Հանցակցության ձևերը
34. Հանցակիցների կամովին հրաժարման առանձնահատկությունները
35. Հանցակցությունը հատուկ սուբյեկտի կողմից կատարվող հանցագործություններում
36. Հանցակիցների քրեական պատասխանատվությունը հանցակցի կողմից հանցանքն օբյեկտիվ պատճառներով ավարտին չհասցնելու դեպքում, ինչպես նաև ծանրացնող կամ մեղմացնող հանգամանքները հանցակիցներին մեղսագրելու հարցը
37. Հանցակցի սահմանազանցումը
38. Հանցագործությունների բազմակիության հասկացությունը
39. Հանցագործությունների համակցությունը
40. Ռեցիդիվը և պատիժ նշանակելը ռեցիդիվի դեպքում
41. Քրեաիրավական նորմերի մրցակցությունը
42. Հիմնական և լրացուցիչ պատիժներ
43. Տուգանքը որպես պատժատեսակ
44. Օրենքով նախատեսվածից ավելի մեղմ պատիժ նշանակելը
45. Պատիժ նշանակելը հանցագործությունների և դատավճիռների համակցությամբ
46. Քրեական պատասխանատվությունից ազատելը հանցագործությունից կամովին հրաժարվելու հետևանքով
47. Քրեական պատասխանատվությունից ազատելը տուժողի և հանցանք կատարած անձի հաշտության հիմքով
48. Քրեական պատասխանատվությունից ազատելը վաղեմության ժամկետն անցնելու հետևանքով
49. Պատիժը պայմանականորեն չկիրառելը
50. Պատիժը կրելուց պայմանական վաղաժամկետ ազատելը
51. Պատժից ազատելը կամ պատիժը հետաձգելը հիվանդության հետևանքով
52. Դատվածությունը
53. Անչափահասների նկատմամբ կիրառվող պատժի համակարգի, ինչպես նաև նրանց նկատմամբ պատիժ նշանակելու առանձնահատկությունները
54. Անչափահասներին քրեական պատասխանատվությունից և պատժից ազատելու առանձնահատկությունները
55. Անվտանգության միջոցները
56. Իրավաբանական անձանց քրեական պատասխանատվության առանձնահատկությունները
57. Ցեղասպանությունը
58. Անձի կամ նրա մերձավոր ազգականի կամ մերձավորի սպանությունը` կապված այդ անձի կողմից իր պետական, քաղաքական, ծառայողական, մասնագիտական կամ հասարակական գործունեության կամ պարտքի կատարման հետ
59. Առանձին դաժանությամբ սպանությունը
60. Այլ անձի կյանքի համար վտանգավոր եղանակով սպանությունը
61. Շահադիտական դրդումներով, ինչպես նաև պատվերով սպանությունը
62. Հոգեկան խիստ հուզմունքի վիճակում կատարված սպանությունը
63. Ինքնասպանությանը հասցնելը, հակելը, նպաստելը
64. Դիտավորությամբ առողջությանը ծանր վնաս պատճառելը
65. Մարդու թրաֆիքինգը կամ շահագործումը
66. Մարդուն առևանգելը, ազատությունից ապօրինի զրկելը
67. Սեքսուալ բնույթի բռնի գործողություններ
68. Հափշտակության հասկացությունը, հատկանիշները, ավարտման պահը
69. Գողությունը և դրա ծանրացնող հանգամանքները
70. Կողոպուտը և դրա ծանրացնող հանգամանքները
71. Ավազակությունը և դրա ծանրացնող հանգամանքները
72. Խարդախությունը և դրա ծանրացնող հանգամանքները
73. Վստահված գույքը հափշտակելը և դրա ծանրացնող հանգամանքները
74. Շորթումը և դրա ծանրացնող հանգամանքները
75. Գույքային վնաս պատճառելը խաբեության, վստահությունը չարաշահելու կամ ապօրինի այլ եղանակով
76. Անձի տիրապետությունից դուրս եկած գույքին տիրանալը, ինչպես նաև ուրիշի գույքն ապօրինաբար օգտագործելը
77. Իրացնելու նպատակով կեղծ արժույթ, արտարժույթ, արժեթղթեր, վճարահաշվարկային այլ փաստաթղթեր կամ վճարային գործիքներ պատրաստելը, պահելը, տեղափոխելը, առաքելը, ձեռք բերելը կամ դրանք իրացնելը
78. Հարկերը, տուրքերը կամ այլ վճարներ չվճարելը
79. Մաքսանենգությունը
80. Փողերի լվացումը
81. Խուլիգանությունը և դրա ծանրացնող հանգամանքները
82. Ահաբեկչությունը
83. Պատանդ վերցնելը կամ պահելը
84. Ապօրինի կերպով հրազեն, դրա հիմնական բաղկացուցիչ մասեր, ռազմամթերք, պայթուցիկ նյութեր կամ պայթեցման սարքեր պատրաստելը, ձևափոխելը կամ նորոգելը
85. Թմրամիջոցների, հոգեմետ (հոգեներգործուն) նյութերի, դրանց պատրաստուկների կամ դրանց համարժեք նյութերի (անալոգի) ապօրինի շրջանառությունն իրացնելու նպատակով կամ դրանք ապօրինի իրացնելը
86. Պետական դավաճանությունը
87. Հանրային ծառայության շահերի դեմ ուղղված հանցագործությունների սուբյեկտը
88. Կաշառք ստանալը և դրա ծանրացնող հանգամանքները
89. Կաշառք տալը և դրա ծանրացնող հանգամանքները
90. Պաշտոնատար անձի նկատմամբ ունեցած իրական կամ ենթադրյալ ազդեցությունն օգտագործելը
91. Պաշտոնատար անձի կողմից իշխանական կամ ծառայողական լիազորությունները կամ դրանցով պայմանավորված ազդեցությունը չարաշահելը կամ լիազորություններն անցնելը
92. Խոշտանգումը
93. Ապօրինի հարստանալը
94. Ինքնիրավչությունը
95. Հանցագործության մասին չհայտնելը, ինչպես նաև հանցանք կատարած անձին աջակցելը
96. Սուտ մատնությունը
97. Ակնհայտ ապօրինի ձերբակալելը կամ կալանավորելը, ինչպես նաև ակնհայտ անմեղ անձին քրեական պատասխանատվության ենթարկելը
98. Զորամասը կամ ծառայության վայրն ինքնակամ թողնելը կամ ժամանակին ծառայության վայր չներկայանալը, ինչպես նաև դասալքությունը
99. Սուտ ցուցմունք, կեղծ եզրակացությունը, կեղծ կարծիք տալը կամ սխալ թարգմանություն կատարելը, ինչպես նաև ցուցմունք, եզրակացություն կամ կարծիք տալուց կամ թարգմանություն կատարելուց հրաժարվելը
100. Հրամանը չկատարելը
1. ՀՀ քրեական օրենսգիրք – 05.05.2021:
2. Հայաստանի Հանրապետության քրեական իրավունք: Ընդհանուր մաս: Գ. Ղազինյանի խմբագրությամբ: / Երևանի պետ. համալս. – Եր.: ԵՊՀ հրատ., 2011:
3. Հայաստանի Հանրապետության քրեական իրավունք: Հատուկ մաս: Գ. Ղազինյանի խմբագրությամբ: / Երևանի պետ. համալս. – Եր.: ԵՊՀ հրատ., 2012:
4. ՀՀ քրեական նոր օրենսգրքում տեղ գտած հայեցակարգային մոտեցումների և նոր ինստիտուտների մեկնաբանման ուղեցույց, ԵԽ, 2022:
5. ՀՀ Վճռաբեկ դատարանի քրեական գործերով որոշումների ժողովածու, հատոր 1-10:
1. Քրեական հետապնդում. հասկացությունը, սուբյեկտները և նրանց լիազորությունները
2. Քաղաքացիների հավասարությունը օրենքի և դատարանի առջև
3. Իրավաբանական օգնության իրավունքի ապահովումը
4. Մեղադրյալի պաշտպանության իրավունքը և դրա ապահովումը
5. Մրցակցությունը քրեական դատավարությունում
6. Անմեղության կանխավարկածը
7. Անձի անձեռնմխելիության հասկացությունը և նշանակությունը
8. Անձի բնակարանի և գույքի անձեռնմխելիությունը
9. Գործի արդարացի քննությունը։
10. Կրկին դատվելու անթույլատրելիությունը
11. Ցուցմունք տալու պարտականությունից ազատ լինելը
12. Դատարանը՝ որպես քրեական դատավարության սուբյեկտ
13. Դատախազը՝ որպես քրեական դատավարության սուբյեկտ
14. Քննիչը՝ որպես քրեական դատավարության սուբյեկտ
15. Քննչական բաժնի պետը
16. Բացարկ և ինքնաբացարկ։ Դրանց լուծման դատավարական կարգը
17. Մեղադրյալը և նրա դատավարական վիճակը
18. Պաշտպանը քրեական դատավարությունում
19. Պաշտպան հրավիրելը, նշանակելը և փոխարինելը
20. Պաշտպանից հրաժարվելը
21. Տուժողը և նրա դատավարական վիճակը
22. Ընթերակայի, թարգմանչի և դատական նիստի քարտուղարի դատավարական վիճակը
23. Փորձագետը քրեական դատավարությունում
24. Վկան և նրա դատավարական վիճակը
25. Ապացույցի հասկացությունը
26. Ապացույցների թույլատրելիությունը և վերաբերելիությունը
27. Ապացուցման առարկան և սահմանները
28. Ապացույցների հավաքումը, ստուգումը և գնահատումը
29. Ապացուցման սուբյեկտները։ Ապացուցման պարտականությունը
30. Վկայի և տուժողի ցուցմունքները
31. Մեղադրյալի ցուցմունքները
32. Իրեղեն ապացույցների հասկացությունը և տեսակները։ Իրեղեն ապացույցների պահպանումը
33. Փորձագետի եզրակացությունը՝ որպես ապացուցման միջոց
34. Արտավարույթային փաստաթղթերը
35. Ձերբակալման հասկացությունը, հիմքերը, կարգը և ժամկետները
36. Խափանման միջոցների հասկացությունը, հիմքերը և տեսակները
37. Կալանքը՝ որպես խափանման միջոց։ Դրա կիրառման հիմքերը և դատավարական կարգը
38. Տնային կալանքը՝ որպս խափանման միջոց
39. Գրավը՝ որպես խափանման միջոց և դրա կիրառման դատավարական կարգ
40. Քրեական վարույթ նախաձեռնելու առիթները, հիմքերը և դատավարական կարգը
41. Նախաքննության կատարման ընդհանուր պայմանները
42. Քննչական ենթակայությունը
43. Քրեական հետապնդում հարուցելու հիմքերն ու դատավարական կարգը
44. Մեղադրանքի առաջադրման էությունը և դատավարական կարգը
45. Ապացուցողական գործողությունների կատարման ընդհանուր կանոնները
46. Վկայի և տուժողի հարցաքննության դատավարական կարգը
47. Մեղադրյալի հարցաքննության դատավարական կարգը
48. Զննության հասկացությունը և տեսակները
49. Առերեսման հասկացությունը և դատավարական կարգը
50. Խուզարկության հասկացությունը, տեսակները և դատավարական կարգը
51. Քննման հասկացությունը և դատավարական կարգը
52. Առգրավման հասկացությունը և դատավարական կարգը
53. Ճանաչման ներկայացնելու հասկացությունը, տեսակները և դատավարական կարգը
54. Քննչական փորձարարության հասկացությունը և դատավարական կարգը
55. Փորձաքննության նշանակման և կատարման դատավարական կարգը
56. Գաղտնի քննչական գործողությունները քրեական դատավարությունում
57. Հետազոտության համար նմուշներ ստանալը
58. Գույքի արգելադրման հիմքերը և դատավարական կարգը
59. Հանրային քրեական հետապնդման ժամկետների կասեցման հիմքերը և կարգը
60. Հանրային քրեական հետապնդում չհարուցելու կամ այն դադարեցնելու կարգը
61. Խափանման միջոցների կիրառման դատական երաշխիքները
62. Ապացուցողական գործողությունների կատարման դատական երաշխիքները
63. Սեփականության իրավունքի սահմանափակման դատական երաշխիքները
64. Հանրային մասնակիցների վարույթային ակտերի իրավաչության դատական երաշխիքները
65. Ցուցմունքի դատական դեպոնացումը
66. Ընդդատության հասկացությունը և տեսակները
67. Նախնական դատալսումները
68. Հիմնական դատալսումները
69. Հարցաքննության ընդհանուր կարգը
70. Փորձագետի եզրակացության և փորձագետի կարծիքի հետազոտումը
71. Իրեղեն ապացույցների զննումը
72. Ապացույցների անթույլատրելիության հարցի քննարկումը
73. Եզրափակիչ ելույթների բովանդակությունը և կարգը
74. Լրացուցիչ դատալսումները
75. Դատավճռի հասկացությունը, տեսակները, կառուցվածքը և բովանդակությունը
76. Դատական վերանայման ընդհանուր պայմանները
77. Դատական վերանայման սահմանները
78. Բողոքարկված դատական ակտի բեկանման և փոփոխման հիմքերը
79. Վերաքննիչ վարույթի առանձնահատկությունները
80. Վճռաբեկ վարույթի առանձնահատկությունները
81. Համագործակցության վարույթը
82. Համաձայնեցման վարույթը
83. Մեղադրյալի բացակայությամբ իրականացվող վարույթը
84. Անչափահասների գործերով վարույթի առանձնահատկությունները
85. Մասնավոր մեղադրանքի գործերով վարույթի առանձնահատկությունները
86. Իրավաբանական անձի վերաբերյալ վարույթը։
87. Նոր և նոր ի հայտ եկած հանգամանքների հետևանքով գործի նորոգումը. հիմքերը, ժամկետները և կարգը
1. ՀՀ Սահմանադրություն, 2015։
2. ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգիրք, 2021 թ․,
3. «ՀՀ դատական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենք, 2018։
4. «ՀՀ դատախազության մասին» ՀՀ օրենք, 2004։
5. ՀՀ փաստաբանության մասին օրենք. ՀՀ օրենք, 2017։
6. ՀՀ Սահմանադրական դատարանի որոշումներ։
7. ՀՀ Վճռաբեկ դատարանի որոշումներ։
8. Հ. Ղուկասյան, Դ. Մելքոնյան, Ա. Նիկողոսյան, ՀՀ քրեական դատավարություն նոր օրենսգրքի հայեցակարգային լուծումների, նորարարական մոտեցումների և հիմնական ինստիտուտների մեկնաբանման գործնական ուղեցույց, 2022 թ.:
9. Հայաստանի Հանրապետության քրեական դատավարություն: Հատուկ մաս: ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2019 թ.:
10. Հայաստանի Հանրապետության Վճռաբեկ դատարանի որոշումների գիտագործնական մեկնաբանություններ, Հ. 3, Երևան, 2017:
11. Ղազինյան Գ․ Ս․, Քրեական դատավարության պատմական և արդի հիմնահարցերը Հայաստանում, Երևան, 2001 թ․։
12. Դիլբանդյան Ս․ Ա․, Անձի իրավունքների և օրինական շահերի պաշտպանության ապահովումը քրեական դատավարության մինչդատական վարույթում, Երևան, 2011,
13. Մելիքյան Ռ., Վերաքննությունը Հայաստանի Հանրապետության քրեական դատավարությունում, Երևան, 2007 թ.:
14. Հովհաննիսյան Ա., Նոր երևան եկած կամ նոր հանգամանքներով վերջնական դատավարական որոշումների վերանայման հիմնահարցերը քրեական դատավարությունում, Երևան, 2018 թ:
15. Սուջյան Տ., Վճռաբեկությունը որպես դատական ակտերի վերանայման ձև ՀՀ քրեական դատավարությունում, Երևան, 2017 թ.:
Հետադարձ կապ
Էլհասցե` s.dilbandyan@ysu.am
Հեռ.` (+374 60) 710 247