Հայկական ժողովրդական իմաստությունն աշխարհին՝ Դորա Սաքայանի եռալեզու առածարանների միջոցով

Այս բացառիկ աշխատություններում զետեղված են 2500 հայկական առած-ասացվածքներ, որոնք հայերենին զուգահեռ թեմատիկ խմբավորումներով ներկայացված են նաև անգլերեն, գերմաներեն և ֆրանսերեն։ Այդ մոտեցումը հնարավորություն է տալիս ոչ միայն ուսումնասիրելու հայկական առածների լեզվակառուցվածքային առանձնահատկությունները, այլև բացահայտելու դարերի ընթացքում ձևավորված հայ ժողովրդի հոգեկերտվածքը, կենսափորձը, մտածելակերպը, վարքուբարքը և հավատալիքները։

Դորա Սաքայանի աշխատությունները առանձնակի կարևորություն են ներկայացնում հայկական ժառանգությամբ ու ավանդույթներով հետաքրքրված ընթերցողների համար։ Այս գրքերը մեծապես նպաստում են հայագիտական ուսումնասիրություններին և ազգային մշակույթի տարածմանը միջազգային մակարդակով։

Գնահատանք և արժևորում

ԵՊՀ ռեկտոր Հովհաննես Հովհաննիսյանը շնորհանդեսի ընթացքում շեշտեց անվանի գիտնականի աշխատությունների բացառիկությունը և նրանց դերը հայկական բանավոր ժառանգության պահպանման ու տարածման գործում։ 

Դորա Սաքայանը, որն այսօր ապրում և աշխատում է արտերկրում, իր կենսագրության որոշակի շրջափուլում աշխատել և մասնագիտական բեղուն գործունեություն է ծավալել ԵՊՀ-ում։ Անդրադառնալով այդ գործունեությանը՝ ԵՊՀ ռեկտորը առանձնահատուկ շեշտեց նրա ավանդը համալսարանի զարգացման գործում և կարևորեց այսօր էլ ԵՊՀ-ի հետ շարունակվող նրա մասնագիտական համագործակցությունը։

Շնորհանդեսին առցանց ձևաչափով միացել էր նաև հեղինակը, որին իր երախտագիտության և գնահատանքի խոսքերն անձամբ հղեց ԵՊՀ ռեկտորը՝ մասնավորապես նշելով․ «Դորա Սաքայանի եռալեզու աշխատությունները ոչ միայն գիտական մեծագույն ավանդ են, այլև անգնահատելի ներդրում հայկական մշակույթի պահպանման ու տարածման գործում։ Շնորհավորում եմ այս հրաշալի նախաձեռնության կապակցությամբ և շնորհակալություն հայտնում նվիրումի ու մասնագիտական մեծ աշխատանքի համար»։

ԵՊՀ հրատարակչության տնօրեն Կարեն Գրիգորյանը, իր հերթին շնորհավորելով գրքերի լույսընծայման և հաջողված նախաձեռնության առթիվ, ընդգծեց այդ աշխատությունների նշանակությունը՝ որպես հայագիտության ոլորտի ձեռքբերում․ «Մեծ պատիվ էր Դորա Սաքայանի վստահությունը ստանալ և իրականացնել այս հրատարակությունը։ Նրա գրական գործունեությունը և գիտական վաստակը բացառիկ նշանակություն ունեն հայագիտության համար։ Շնորհավորում եմ այս կարևոր ձեռքբերման կապակցությամբ և մաղթում նոր հաջողություններ»։

Առածարանը՝ հայերենը և հայկական մշակույթը ճանաչելու լավագույն աղբյուր

Շնորհանդեսի ընթացքում ԵՊՀ պրոֆեսորադասախոսական կազմի ներկայացուցիչները, որոնք նաև հեղինակի հետ անցել են կյանքի որոշակի ճանապարհ՝ որպես նրա ուսանող կամ գործընկեր, հանդես եկան շնորհավորական խոսքով՝ ընդգծելով Դորա Սաքայանի կատարած աշխատանքի կարևորությունը հայագիտության և հայկական մշակութային ժառանգության պահպանման գործում։ Նրանք կարևորեցին այս հրատարակությունների դերը ոչ միայն լեզվաբանների և մշակութաբանների համար, այլև բոլոր նրանց, ովքեր հետաքրքրված են հայ ժողովրդական իմաստնությամբ և ավանդույթներով։ Ընդգծվեց, որ այս գրքերը կարևոր աղբյուր են ինչպես գիտական ուսումնասիրությունների, այնպես էլ հայերենը և հայկական մշակույթը ճանաչելու համար։

Ելույթ ունեցողները շնորհակալություն հայտնեցին Դորա Սաքայանին իր անմնացորդ նվիրումի համար և մաղթեցին նոր հաջողություններ հետագա գիտական ու գրական գործունեության մեջ։

ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետի հայոց լեզվի պատմության և ընդհանուր լեզվաբանության ամբիոնի դոցենտ, բ․գ․թ․, լեզվաբան Նարինե Դիլբարյանը, համակողմանիորեն ներկայացնելով աշխատությունները, ընդգծեց դրանց արժեքը տարբեր դիտանկյուններից, այդ թվում՝ լեզվաբանական, բարոյախրատական, մարդասիրական։ Գրքից բերված առանձին օրինակներով նա փաստեց վերլուծության արդյունքում կատարած իր եզրահանգումները։ 

«Ճիշտ եմ համարում առանձնացնել գրքում առկա մի դարձվածք՝ «առջի սեր, առջի բարի»։ Այս խոսքը կարծես խտացնում է Դորա Սաքայանի ամբողջ գործունեությունը՝ հայկական էությամբ։ Նրա ստեղծագործությունների հիմքում սերն ու բարին են։ Դ․ Սաքայանի առածարանները ոչ միայն մեծ ներդրում են մեր հայագիտության մեջ, այլև արժեքավոր ավանդ են ֆրանսիագիտության, գերմանագիտության և անգլիագիտության զարգացման գործում»,- շնորհակալություն հայտնելով հեղինակին՝ շեշտեց Ն․ Դիլբարյանը։

ԵՊՀ թարգմանության տեսության և պրակտիկայի ամբիոնի վարիչ, դոցենտ, բ․գ․թ․ Ռուզան Ղազարյանը շեշտեց գրքերի նշանակությունը հատկապես Եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետի ուսանողների համար ուսումնական գործընթացի համատեքստում։

«Որպես թարգմանիչ կարող եմ ասել, որ Դորա Սաքայանն անգնահատելի գործ է կատարել, հատկապես՝ մեր բաժնի համար։ Շնորհակալ եմ նրա ավանդի, նվիրվածության և այս հսկայական աշխատանքի համար»,- ասաց Ռ․ Ղազարյանը։

Դորա Սաքայանը բարձրագույն կրթության ոլորտում ուսումնառության վաղ շրջանում սովորել է նաև Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտում։ Շնորհանդեսին ներկայացավ և շնորհավորական խոսքով հանդես եկավ նաև ինստիտուտի ռեկտոր Սառա Նալբանդյանը՝ ընդգծելով հեղինակի սերտ կապը հայկական մշակույթի և արվեստի հետ։ Նա շնորհակալություն հայտնեց Դ․ Սաքայանին մեծ ավանդի համար՝ կարևորելով այդ ներդրումը սերունդների կրթության և արժեհամակարգի ձևավորման դիտանկյուններից։

«Դորա Սաքայանը պարզապես եզակի օրինակ է մեզ համար։ Նրա կատարած գործը անգնահատելի է, իսկ գրքերը՝ բացառիկ արժեք մեր գիտական հանրության համար։ Սա կարևոր իրադարձություն է, հնարավորություն՝ լսելու հեղինակի տեսակետը, ծանոթանալու նրա մեծածավալ աշխատանքին և դրա կարևորությանը հայկական մշակույթի տարածման գործում»,- նշեց ԵՊՀ անգլիական բանասիրության ամբիոնի վարիչ, պրոֆեսոր Սեդա Գասպարյանը։

Հեղինակը երախտագետ՝ գնահատանքի համար

Դորա Սաքայանը ներկաների հետ կիսեց իր տպավորությունները շնորհանդեսի վերաբերյալ, հուշերը՝ Հայաստանում ապրելու, կրթություն ստանալու և գործունեություն ծավալելու մասին։ Ըստ նրա՝ դա մի շրջան էր, որը լի էր ինչպես հաճելի իրադարձություններով, այնպես էլ դժվարություններով, որոնք մարդուն կոփելու և կամային հատկանիշներ ձևավորելու, ամրապնդելու նշանակությամբ են բնութագրվում։ 

Ընդգծելով գրքի կարևորությունը և դրա նշանակությունը հայ ժողովրդի մշակութային ժառանգության պահպանման գործում՝ հեղինակը պատմեց, որ գիրքը, ներկայացնելով Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին, հատկապես շեշտել է հայկական հավատալիքներին վերաբերող հատվածը։ Կաթողիկոսը, կարևորելով այն, ասել է, որ այս գիրքը պետք է լինի յուրաքանչյուր հայի սեղանին։

Դորա Սաքայանը երախտագիտություն հայտնեց շնորհանդեսի կազմակերպիչներին և ներկաներին՝ նշելով, որ չափազանց հուզված է՝ տեսնելով լեփ-լեցուն դահլիճը և լսելով գնահատանքի խոսքերը։ Նա ընդգծեց, որ մեծ պատիվ է իր գրքերը նվիրել շնորհանդեսի ներկաներին՝ դրանով իսկ տարածելով հայկական ժողովրդական իմաստնությունը։ 

Շնորհանդեսի ներկաները նվեր ստացան Դորա Սաքայանի գրքերից և հնարավորություն ունեցան ծանոթանալու գրքին, ինչպես նաև հաղորդակցվելու հեղինակի հետ։