Կրթական ծրագրի մասնագիրը

Կրթական մակարդակը՝

Մագիստրոս

Մասնագիտություն՝

071401.02.7 - Էլեկտրոնիկա

Մասնագիտացումը՝

071401.02.7 - Կիսահաղորդիչների ֆիզիկա և միկրոէլեկտրոնիկա

Շնորհվող որակավորումը՝

Ֆիզիկայի (Ճարտարագիտության) մագիստրոս

Ծրագրի ուստարին՝

2024/2025

Ուսուցման ձևը՝

Առկա

Ուսումնառության լեզուն՝

Հայերեն

1. Ծրագրի ընդունելության չափանիշները/պահանջները

մագիստրատուրայի ընդունելությունը կազմակերպվում է ըստ ԵՊՀ առկա և հեռակա ուսուցմամբ մագիստրատուրայի 2022/2023 ուստարվա ընդունելության կանոնակարգերի՝ հաստատված ԵՊՀ ԳԽ-ի 2022 թ. մայիսի 26-ի նիստի № 9/2 որոշմամբ:

2. Ծրագրի նպատակները

• ուսանողին ծանոթացնել ժամանակակից կիսահաղորդչային միկրոէլեկտրոնիկայի հիմքում ընկած ֆիզիկական երևույթների, ինտեգրալ սխեմաների նախագծման, ճառագայթման կլանման և կիսահաղորդչից առաքվող ճառագայթման եղանակների և ֆիզիկական առանձնահատկությունների, գազի և կենսաքիմիական սենսորների աշխատանքի ֆիզի-կական հիմունքներին;
• ծանոթացնել պինդ մարմնում տեղի ունեցող պատահական պրոցեսներին, կիսահաղորդիչներում էլեկտրական աղմուկների հիմնական տեսակներին, աղմկային սպեկտրոսկոպիային և դիագնոստիկային;
• ծանոթացնել նանոչափային համակարգերի առանձնահատկություններին, դրանցում հոսանքի տեղափոխման մեխանիզմներին, չափային քվանտացման էությանը, չափային քվանտացված համակարգերին և դրանց էներգետիկ սպեկտրին, ածխածնային և մետաղօքսիդային նանոխողովակների ստացման տեխնոլոգիական մեթոդներին, դրանց հատկություններին, դրանցում ընթացող էլեկտրոնային երևույթներին և հնարավոր կիրառության բնագավառներին, մոլեկուլյար էլեկտրոնիկայի առանձնահատկություններին;
ֆիզիկական պրոցեսների մոդելավորմանը:

3. Ծրագրի կրթական վերջնարդյունքները

ներկայացնելու հիմնական կիսահաղորդչային նյութերի տեսակներն ու առանձնահատկությունները, կիսահաղորդչային սարքերում ընթացող ֆիզիկական և քիմիական երևույթների օգտագործման մեթոդները, միկրո- և նանոէլեկտրոնիկայում այդ նյութերի օգտագործման հեռանկարները,
պարզաբանելու ինտեգրալ սխեմաների նախագծման հիմուքները, ընտրելու ինտեգրալ սխեմաների մակարդակները, ստրատեգիաները, գնահատելու ինտեգրալ սխեմաների տնտեսական շահավետությունը, վերլուծելու տարբեր անալոգային սխեմաների պարա-մետրերը,
ձևակերպելու կիսահաղորդչի կողմից Էլեկտրամագնիսական ալիքների կլանման և ճառագայթման մեխանիզմները և առանձնահատկությունները, օպտոէլեկտրոնային զույգի՝ օպտրոնի գործողության սկզբունքը, սպեկտրի տարբեր տիրույթի ֆոտոընդունիչների աշխատանքի սկզբունքը և առանձնահատկությունները, բացատրելու արեգակնային մոդուլի աշխատանքի սկզբունքները,
մեկնաբանելու գազային և կենսաքիմիական սենսորների աշխատանքի ֆիզիկական հիմունքները, պինդմարմնային նյութերի հիման վրա ստեղծվող տվիչների առանձնահատկությունները, կիրառման բնագավառները,
պարզաբանելու պոտենցիալ արգելքներ և քվանտային փոսեր ունեցող միկրոէլեկտրոնային քվանտաչափային կառուցվածքները, քվանտային փոսերով կիսահաղորդչային կառուցվածքի էներգետիկ սպեկտրը,
բացատրելու կիսահաղորդչային կառուցվածքների, չիպի, բազմաչիպ մոդուլների, գերմեծ ինտեգրալ սխեմաների նախագծման առանձնահատկությունները, ժամանակակից ինտեգրալային ՄԴԿ սխեմաների տարատեսակները, սխեմաների մշակման ավտոմատացված նախագծման համակարգչային ծրագրերը,
պարզաբանելու նանոչափային համակարգերի էլեկտրական, մագնիսական, մեխանիկական և օպտիկական հատկությունները, էլեկտրաֆիզիկական, վիճակագրական, էլեկտրական ազդանշանի հզորության, ջերմահեռացման, տեխնոլոգիական բնույթի, միջմիացումների հետ կապված և այլ բնույթի սահմանափակումները, նանոչափային համակարգերում էլեկտրական հոսանքի անցման մեխանիզմները, չափային քվանտացումը, ներկայացնելու նանոկառուցվածքների ստացման տեխնոլոգիական եղանակները, նանոկառուցվածքների կիրառության բնագավառները, ածխածնային և մետաղօքսիդային նանոխողովակների ստացման մեթոդները, նանոխողովակներում ընթացող էլեկտրոնային երևույթները, մոլեկուլային էլեկտրոնիկայի առանձնահատկությունները:
կիրառել կիսահաղորդիչների մակերևույթին, բաժանման սահմանում և ծավալում, ինչպես նաև կիսահաղորդչային սարքերում ընթացող ֆիզիկական և քիմիական երևույթները տարբեր նշանակման միկրո- և նանոէլեկտրոնային սարքերի նախագծման և պատրաստման համար,
իրականացնել ինտեգրալ սխեմաների նախագծում, ինտեգրալ սխեմաների տնտեսական շահավետության գնահատում, տարբեր անալոգային սխեմաների պարամետրերի վերլուծություն,
կիրառել կիսահաղորդչի կողմից Էլեկտրամագնիսական ալիքների կլանման և ճառագայթման մեխանիզմների և առանձնահատկությունների իմացությունը սպեկտրի տարբեր տիրույթի ֆոտոընդունիչների, ճառագայթիչների, օպտրոնի և արեգակնային մոդուլի պարամետրերի վերլուծություն և նախագծման համար,
կիրառել գազային և կենսաքիմիական սենսորների աշխատանքի և պինդմարմնային նյութերի հիման վրա ստեղծվող տվիչների առանձնահատկություններ մասին գիտելիքները դրանց նախագծման և պարամետրերի համակարգչային մոդելավորման համար,
կիրառել կիսահաղորդչային կառուցվածքների, չիպի, բազմաչիպ մոդուլների, գերմեծ ինտեգրալ սխեմաների մասին գիտելիքները ժամանակակից ինտեգրալային ՄԴԿ սխեմաների նախագծման և դրանց ավտոմատացված նախագծման համակարգչային ծրագրերի մշակման համար,
կիրառել պատահական պրոցեսների և ֆլուկտուացիաների մեխանիզմները, կիսահաղոր-դիչներում աղմուկների տեսակները վերլուծելու համար, կիսահաղորդիչներում էլեկտրական հոսանքի ֆլուկտուացիաների առաջացման ֆիզիկական մեխանիզմները և դրանց կապը կիսահաղորդչի ծավալում և կիսահաղորդիչ-սահմանակցող միջավայր բաժանման սահմանի վրա ընթացող պրոցեսները բացահայտելու համար, մշակել կիսահաղորդչային սարքերի պարամետրերի գնահատման աղմկային սպեկտրասկոպիայի մեթոդներ,
օգտագործել նանոչափային համակարգերի էլեկտրական, մագնիսական, մեխանիկական և օպտիկական հատկությունների մասին գիտելիքները էլեկտրաֆիզիկական, վիճակագրական, էլեկտրական ազդանշանի հզորության, ջերմահեռացման, տեխնոլոգիական բնույթի, միջմիացումների հետ կապված և այլ բնույթի սահմանափակումների գնահատման համար, կիրառել չափային քվանտացման առանձնահատկությունները նանոկառուցվածքներում (նանոխողովակներ, մոլեկուլյար անցումներ և այլն) ընթացող էլեկտրոնային երևույթները նկարագրելու և մոդելավորելու համար:
տարբեր աղբյուրներից տեղեկատվություն հայթայթելու և վերլուծելու, կիրառելու գիտելիքները գործնական աշխատանքում, ձևակերպելու և լուծելու առանձին խնդրներ,
պատրաստելու գիտական զեկուցումներ, վերլուծելու և ներկայացնելու հետազոտությունների արդյունքները, վարելու գիտական բանավեճեր:
աշխատելու հետազոտական խմբում և ղեկավարելու այն

4. Գնահատման ձևերը

Տվյալ ծրագրի սահմանում դասընթացներն ըստ գնահատման ձևի բաժանվում են 4 խմբի՝
ա) Եզրափակիչ գնահատումով
Եզրափակիչ գնահատումով դասընթացի գնահատման պարտադիր բաղադրիչներն են 2 ընթացիկ (6-8 միավոր) և եզրափակիչ քննությունները (7-9 միավոր), իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ (0-6 միավոր), ինքնուրույն աշխատանք (0-6 միավոր), մասնակցություն (0-3 միավոր)) առնվազն մեկն ընտրում է դասավանդող դասախոսը և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում:
բ) Առանց եզրափակիչ գնահատման
Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթացի գնահատման պարտադիր բաղադրիչներն են 2 ընթացիկ քննությունները (7-9 միավոր), իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ (0-8 միավոր), ինքնուրույն աշխատանք (0-8 միավոր), մասնակցություն (0-3 միավոր)) առնվազն երկուսն ընտրում է դասավանդող դասախոսը և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում:
գ) Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման
Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման դասընթացի գնահատման պարտադիր բաղադրիչ է եզրափակիչ քննությունը (7-9 միավոր), իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ (0-8 միավոր), ինքնուրույն աշխատանք (0-8 միավոր), մասնակցություն (0-3 միավոր)) առնվազն երկուսն ընտրում է դասավանդող դասախոսը և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում:
դ) Ստուգարքային:
Անցկացվում է բանավոր հարցման ձևով:

5. Շրջանավարտների ապագա կարիերայի հնարավորությունները

Շրջանավարտները հնարավորություն ունեն աշխատելու «National Instruments»-ի և ՀՀ ՏՏ ոլորտի ձեռնարկություններում և այդ ոլորտի արտասահմանյան ձեռնարկությունների մասնաճյուղերում, «Synopsys» և «Cisco» ընկերություններում, ԵՊՀ ֆիզիկայի ինստիտուտի գիտահետազոտական լաբորատորիաներում, ՀՀ ԳԱԱ ռադիոֆիզիկայի և էլեկտրոնիկայի, ֆիզիկական հետազոտությունների, Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտներում:
Ծրագրի շրջանավարտները կարող են շարունակել ուսումն ասպիրանտուրայում:

6. Ուսումնառության օժանդակության ռեսուրսները և ձևերը

Ուսանողներին հասանելի դասագրքեր, ուսումնական ձեռնարկներ, էլեկտրոնային դասախոսություններ, համացանցային նյութեր: Դասավանդման ձևերը՝ սովորական լսարանային և էլեկտրոնային գրատախտակի օգնությամբ: Ամբիոնին կից գործում է “Կիսահաղորդչային սարքերի և նանոտեխնոլոգիաների կենտրոն”, որի շրջանակներում ուսանողները հնարավորություն ունեն ձեռք բերելու գործնական հմտություններ ինչպես կիսահաղորդչային միկրո-, այնպես էլ նանոէլեկտրոնիկայի բնագավառում:

7. Կրթական չափորոշիչները կամ ծրագրային կողմնորոշիչները, որոնք օգտագործվել են ծրագիրը մշակելիս

Ծրագիրը մշակելիս հիմք են ընդունվել ՀՀ բարձրագույն և հետբուհական մասնագիտական կրթության պետական կրթական չափորոշիչները և կրթական ծրագրերը, ինչպես նաև ԵՊՀ գիտական խորհրդի հաստատված ԵՊՀ մագիստրոսական կրթական ծրագրի կաուցվածքը և բովանդակությունը:
Համեմատվել և հաշվի են առնվել մի շարք արտասահմանյան բուհերի փորձառությունը և մագիստրոսական ծրագրերի նմանատիպ կրթական չափորոշիչներն ու առարկայական հենանիշերը:

8. Դասախոսական կազմին ներկայացվող պահանջները

Բարձր մասնագիտական որակավորում, դասախոսական և գիտական աշխատանքի երկարամյա փորձ, մանկավարժական և հոգեբանական հմտություններ:

9. Լրացուցիչ տեղեկատվություն ծրագրի վերաբերյալ

Չկան

Կիսահաղորդիչների ֆիզիկա և միկրոէլեկտրոնիկա

Մագիստրոսական ծրագիր

Կրթական ծրագրի մասնագիրը