Աստվածաբանություն

Բակալավրի կրթական ծրագիր

Ուսումնական պլան

Կրթական մակարդակը՝
Բակալավր
Մասնագիտություն՝
022102.01.6 - Աստվածաբանություն
Մասնագիտացումը՝
022102.01.6 - Աստվածաբանություն
Շնորհվող որակավորումը՝
Աստվածաբանության բակալավր
Ծրագրի ուստարին՝
2024/2025
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
1-ին՝ աշնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/ շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ նախնական գիտելիքներ գերմաներեն լեզվի հնչյունաբանության, քերականության և բառագիտության բնագավառներում
· ստեղծել անհրաժեշտ հիմք տվյալ լեզվի ուսումնասիրության հաջորդ փուլերի համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմելու մենախոսական և երկխոսական ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով,
2. ճիշտ օգտագործելու տարբեր իրավիճակներում բարեկիրթ խոսքի կաղապարները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. իրականացնելու տարբեր տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
4. գրելու համառոտ տեքստեր՝ հիմնավորելով իր տեսակետը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով և գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ նախնական գիտելիքներ գերմաներեն լեզվի հնչյունաբանության, քերականության և բառագիտության բնագավառներում
· ստեղծել անհրաժեշտ հիմք տվյալ լեզվի ուսումնասիրության հաջորդ փուլերի համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք
2. ինքնուրույն աշխատանք
3. խմբային աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Kessler H., Levin V., Deutsch für Ausländer, Teil 1, Berlin, 1982.
  • Griesbach H., Schulz D., Deutsche Sprachlehre für Ausländer, Ismaning, 2004.
  • Gabrieljan J. u. A., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017.
  • G. Helbig, J. Buscha, Deutsche Grammatik für Ausländer, Leipzig, 2001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գերմաներենի արտասանական նորմերը: Արտասանություն և գրություն: Հնչյունաբանական տառադարձություն: Գերմաներենի ձայնավորական և բաղաձայնական համակարգերը:
2. Քերականական կարգեր, դրանց արտահայտման միջոցները գերմաներենում: Գոյականի, ածականի և բայի ձևաբանական ու քերականական նշանակությունները: Գոյականի հոլովման տիպերը: Հոլովների նշանակությունը և գործածությունը: Ածականի համեմատության աստիճանները: Համեմատության աստիճանների կարգ: Բայի ձևաբանական տիպերը: Լիիմաստ և սպասարկու բայեր: Նախդիրների գործառույթը նախադասության մեջ:
3. Պարզ նախադասություն, դրա շարադասությունը: Ուղիղ և շրջուն շարադա-սություն, դրանց առանձնահատկությունները:
4. Թեմատիկ բառապաշարն ընդգրկում է հետևյալ թեմաները՝ «Ընտանիք», «Իմ մասնագիտությունը», «Համալսարան», «Իմ հանգստյան օրը», «Ճանապար-հորդություն», «Գերմանիա»:
5-րդ՝ աշնանային
24 ժամ դաս., 6 ժամ գործն.
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ08
1. Դասընթացի նպատակ
. ուսանողներին ներկայացնել փիլիսոփայական գիտելիքի հիմնական առանձնահատկությունները, կառուցվածքը, հոգևոր մշակույթի համակարգում ունեցած դերն ու նշանակությունը
. ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացքային հիմնախնդիրների վերլուծության և արժեքավորման կարողություններ, մասնագիտական գիտելիքների զարգացմանը նպաստող փիլիսոփայական-մեթոդաբանական մտածելակերպի և համակարգային մտածողության տարրեր:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. հասկանալու փիլիսոփայության գործառույթները, փիլիսոփայական հինմնահարցերը և հասկացությունները, դրանց արժեքաբանական, աշխարհայացքային, մեթոդաբանական առանձնահատկությունները
2. ճանաչելու համաշխարհային փիլիսոփայական մտքի զարգացման առանձնահատկությունները, փիլիսոփայական գիտելիքի և մեթոդների` ընդհանուր ճանաչողական և մասնավոր գիտությունների զարգացման գործում ունեցած նշանակությունը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարելու մասնավոր փաստերի ընդհանրացման ընդհանուր սկզբունքների ձևա-կերպման և ընդհանուր դրույթների մասնավորեցման, կիրառման տրամաբանական գործողություններ
4. քննարկվող հիմնահարցերի նակատմամբ դրսևորելու համակարգային մոտեցում, դրանք վերլուծել համապատասխան տրամաբանական և ֆիզիկական համատեքստում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. վերլուծելու մասնագիտական հիմնախնդիրները մեթոդաբանական, աշխարհայացքային, գաղափարական տեսանկյուններից` դրսևորելուվ ստեղծագործական մոտեցման կարողություններ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
. ուսանողներին ներկայացնել փիլիսոփայական գիտելիքի հիմնական առանձնահատկությունները, կառուցվածքը, հոգևոր մշակույթի համակարգում ունեցած դերն ու նշանակությունը
. ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացքային հիմնախնդիրների վերլուծության և արժեքավորման կարողություններ, մասնագիտական գիտելիքների զարգացմանը նպաստող փիլիսոփայական-մեթոդաբանական մտածելակերպի և համակարգային մտածողության տարրեր:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Շաքարյան Հ.Գ.: Փիլիսոփայություն: Ուսումնական ձեռնարկ: Երևան, 2005:
  • Ասատրյան Մ.Վ.: Փիլիսոփայության ներածություն: Ուսումնական ձեռնարկ: Երևան, 2004:
  • Զաքարյան Ս.Ա.: Փիլիսոփայության պատմություն : Երևան, 2005:
  • Սարգսյան Ա.Հ., Փիլիսոփայության դասընթաց, Երևան, 2010թ.:
  • Фролов И. Т. и др. Введение в философию: учебное пособие для вузов. М., 2007.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Փիլիսոփայության առարկան և հիմնական գործառույթները հոգևոր մշակույթի համա-կարգում: Փիլիսոփայական մտքի զարգացման հիմնական փուլերն ու առանձնահատկությունները: Կեցության էությունը և տիպաբանությունը: Շարժում և զարգացում: Զարգացման վերաբերյալ տարբեր հայեցակարգերի վերլուծությունը: Զարգացման չափանիշի հիմնահարցը: Համակարգայնություն: Համակարգերի էությունն ու տիպաբանությունը: Դետերմինիզմ և ինդետերմինիզմ, կոնդիցիոնալիզմ և մոնոկաուզալիզմ: Հոգևորի և դրա մակարդակների հիմնահարցը: Լեզու և մտածողություն: Աշխարհի ճանաչելիության հիմնահարցը: Ճանաչողության եղանակները: Իռացիոնալիցմ: Ճշմարտության վերաբերյալ փիլիսոփայական հայեցակարգերի վերլուծությունը: Ճշմարտության չափանիշի հիմնահարցը: Իմացությանն մեթոդների էությունն ու տիպաբանությունը: Գիտական և ստեղծագործական իմացություն: Մարդու հիմնահարցը: Հասարակական համակարգի և երևույթների մեկնաբանման տարբեր հայեցակարգերը: Հասարակական համակարգի կառուցվածքային և գործառույթային վերլուծությունը: Քաղաքացիական հասարակության գաղափարը և զարգացման հեռանկարները: Քաղաքակրթության զարգացման հիմնական միտումները:
3-րդ՝ աշնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/ շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Բ06
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները՝ ընդլայնելով թեմատիկ բառապաշարը
· ապահովել մասնագիտական լեզվի հիմնական բառապաշարի իմացությունը
· ծանոթացնել մասնագիտական լեզվի շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկություններին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դրսևորելու ռուսերենի քերականության հիմնական դրույթների իմացություն
2. ցուցաբերելու բառակազմական հիմնական միջոցների իմացություն
3. ցուցաբերելու որոշակի թեմատիկ բառապաշարի խորացված իմացություն
4. ներկայացնելու տեքստի վերլուծության տարբեր ձևերը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. տիրապետելով համապատասխան թեմատիկ բառապաշարին՝ կազմելու բանավոր խոսք ուսումնասիրվող խոսակցական թեմաների շուրջ
6. մասնակցելու երկխոսությունների
7. ընկալելու ունկնդրած, կարդացած նյութի հիմնական բովանդակությունը՝ տարանջա-տելով հիմնական տեղեկատվությունը երկրորդականից
8. վերարտադրելու, վերլուծելու և մեկնաբանելու գեղարվեստական և ճանաչողական բնույթի տեքստ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
9. օգտվելու ռուսալեզու աղբյուրներից տեղեկատվություն ստանալու նպատակով
10. հաղորդակցվելու որոշակի խոսակցական թեմաների շուրջ

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները՝ ընդլայնելով թեմատիկ բառապաշարը
· ապահովել մասնագիտական լեզվի հիմնական բառապաշարի իմացությունը
· ծանոթացնել մասնագիտական լեզվի շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկություններին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք
2. ինքնուրույն աշխատանք
3. թիմային աշխատանք
4. բանավոր ներկայացում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Русский язык. Учебник под общ. ред. Лалаян С.А. Ереван: изд-во ЕГУ, 2018
  • Ласкарева Е.Р. Чистая грамматика. 4-е изд-е. Санкт-Петербург, изд-во «Златоуст», 2010
  • Митрофанова О.Д. Научный стиль речи: проблемы обучения. М.: Русский язык, 1985
  • Хавронина С.А. Читаем и говорим по-русски, Москва, изд-во ПАИМС, 1993
  • М.В. Всеволодова, В.М. Завьялова. Учитесь читать литературу по специальности. Москва: Высшая школа, 1987
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Ուղղակի և անուղղակի խոսք. ուղղակի խոսքի փոխակերպումը անուղղակի խոսքի
· Տեղի և ժամանակի արտահայտման ձևաբանական և շարահյուսական միջոցները
· Միակազմ նախադասություն. միակազմ նախադասության դասակարգումը
· Տվյալ մասնագիտության տերմինաբանական համակարգը, մասնագիտական տեքստին բնորոշ շարահյուսական կառուցվածքներ
· Հետևյալ խոսակցական թեմաների խորացված բառապաշար՝ «Քո հնարավորությունները», «Ճամփորդություն դեպի իմ երազանքի երկիր», «Քո արտաքինը և բնավորությունը»
4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Բ04
1. Դասընթացի նպատակ
հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հարցերը,
2. Քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3. Բացատրելու հայոց պետականության վերականգնման համար մղվող ազատագրական պայքարի ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները,
4. Վերլուծելու նորագույն ժամանակաշրջանում հայոց պետականության վերականգնումն ու զարգացումը՝ վերարժևորելով և իր գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. Տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները,
6. Կիրառելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. Նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի գիտակցության մեջ ազգային-ազատագրական պայքարի և հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորման արմատավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն,
2. Սեմինար,
3. Քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստու­գարքն անց­կաց­վում է բա­նա­վոր /կամ գրավոր/: Տրվում է ա­ռա­վե­լա­գույ­նը 4 հարց` նա­խա­պես տրա­մադր­ված հար­ցա­շա­րից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Պ. Հովհաննիսյան, Է. Մինասյան և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2012:
  • Հ. Ժամկոչյան, Ա. Աբրահամյան, Ս. Մելիք-Բախշյան, Ս. Պողոսյան, Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 1975:
  • Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., «Զանգակ-97» հրատ., հ. III, գ. I, 2010, հ. III, գ. II, 2015, հ. IV, գ. I, 2010, հ. IV, գ. II, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հայ ազատագրական շարժումը XVI դ. կեսերից մինչև XVIII դ.: Ազատագրական պայքարը Սյունիքում և Սյունիքում 1722-1730 թթ.: Ռուս-թուրքական և ռուս-պարսկական պատերազմները և Հայաստանը XIX դ. առաջին երեսնամյակում: Հայկական հարցի միջազգայնացումը: Հայ քաղաքական կուսակցությունների առաջացումը և հայ ազատագրական շարժումը XIX դ. վերջին - XX դ. սկզբին: Հայոց ցեղասպանությունը: Մայիսյան հերոսամարտերը: Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը (1918-1920 թթ.): Խորհրդային Հայաստանը (1920-1991 թթ.): Հայերի մասնակցությունը Երկրորդ աշխարհամարտին: Արցախյան շարժումը (1988-1991 թթ.) և պատերազմը (1991-1994 թթ.): Հայաստանի Երրորդ Հանրապետությունը (1991 թվականից):
4րդ` գարնանային կիսամյակ
30 ժամ դասախոսություն
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0708/Բ07
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործու-նեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին, ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճանաչելու էկոլոգիայի` որպես գիտության ձևավորման պատմության, սոցիալական էկոլոգիայի հիմունքներին և առանձնահատկություններին
2. ձևակերպելու էկոհամակարգի, կենսացենոզի և նոոսֆերայի ուսմունքներին
3. նկարագրելու մարդկության կայուն զարգացման սկզբունքները
4. լուսաբանելու աշխարհում և Հայաստանում օդային, հողային և ջրային ռեսուրսների հիմնական էկոլոգիական խնդիրները
5. բացատրելու բնական և անթրոպոգեն էկոհամակարգերի զարգացման ընդհանուր սկզբունքներին և օրինաչափություններին
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. oգտվելու ՀՀ կլիմայի փոփոխության մասին, կենսաբազմազանության մասին, անա-պատացման դեմ պայքարի ազգային զեկույցներից
7. մասնագիտական առանձնահատկություններից ելնելով կիրառելու բնապահ-պանական և էկոլոգիական գիտելիքները հասարակության կայուն զարգացման տարբեր ծրագրերում
8. վերլուծություններ կատարելու էկոլոգիական վիճակի մասին և անելու համապատասխան եզրակացություններ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
9. վերլուծելու փաստեր և կատարել հետևություններ
կատարելու տրամաբանական և վերլուծական աշխատանքներ:գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
10. վերլուծելու փաստեր և կատարել հետևություններ
կատարելու տրամաբանական և վերլուծական աշխատանքներ:7.
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործու-նեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին, ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասավանդման ձևեր
1. համակցված դասեր՝ հեռահար դասընթացներ /Moodle համակարգով/ և դասախոսություններ:
Ուսումնառության ձևեր
2. ինքնուրույն աշխատանք` գրականության ընթերցում, Moodle համակարգում զետեղված դասախոսությունների ընթերցում, առաջադրանքների կատարում և խմբային քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստու­գարքն անց­կաց­վում է բա­նա­վոր /կամ գրավոր/: Տրվում է ա­ռա­վե­լա­գույ­նը 4 հարց` նա­խա­պես տրա­մադր­ված հար­ցա­շա­րից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ., Ժամհարյան Հ.Գ., Խոյեցյան Ա.Վ., Մովսեսյան Հ.Ս., Փիրումյան Գ.Պ. «Էկոլոգիայի և բնության պահպանության հիմունքներ»: Ուսումնական ձեռնարկ, Զանգակ-97, Երևան, 2010, 224 Էջ:
  • Հովհաննիսյան Ն., Մելիքյան Ա., Դանիելյան Ա. «Ագրոկենսաբազմազանություն», Երևան: «ԹԱՍԿ» ՍՊԸ, 2014, 136 էջ.
  • Եդոյան Ռ.Հ., Հովակիմյան Ժ.Հ. «Բնապահպանության դասավանդման մեթոդիկայի և լաբորատոր-գործնական պարապմունքների ձեռնարկ», Երևան, Իրավունք, 2010թ., 222 էջ:
  • Մելքումյան Լ.Ս., Գալստյան Մ.Հ. «Բնապահպանության հիմունքներ», Երևան, 2010թ., 311 էջ:
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ. Տեր Մինաս քահանա Մարտիրոսյան «Բնապահպանություն և Աստվածաբանություն», Վաղարշապատ, 2007, 215 էջ:
  • Հայրապետյան Է.Մ. և ուրիշներ «Շրջակա միջավայրի պահպանություն», Երևան, 2005թ.:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ներածություն: Էկոլոգիայի համառոտ պատմություն, կառուցվածքը, առարկան և օբյեկտը:
2. Օրգանիզմների գոյության միջավայրը և պայմաններին հարմարվելը:
3. Կյանքի գոյատեվման հիմնական միջավայրերը:
4. Պոպուլյացիաների էկոլոգիա: Կենսացենոզներ: Էկոհամակարգեր:
5. Նյութերի շրջանառությունը էկոհամակարգերում: էկոհամակարգերի ինքնազարգացում: Կենսոլորտ:
6. Մարդու փոխազդեցությունը բնության հետ:
7. Մթնոլորտի պահպանությունը: Երկրի կլիմայի փոփոխության և անապատացման հիմնախնդիրները:
8. Ջրային պաշարների պահպանությունը: Հողային պաշարների պահպանությունը:
9. Երկրի կենսաբանական բազմազանությունը: Կենսաբազմազանության պահպանությունը:
10. Շրջակա միջավայրը և մարդու առողջությունը:
3-րդ՝ աշնանային
30 ժամ դասախոսություն
2 ժամ/ շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերը
2. Քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները
3. Բացատրելու հայոց պետականության ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները հին և միջին դարերում՝ արժևորելով և իր քաղաքացիական գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. Տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները,
5. Կիրառել հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. Նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի (ընտանիքի, ընկերների և այլոց) գիտակցության մեջ հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորմանն ու արմատավորմանը:7.
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Սեմինար
3. Քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստու­գարքն անց­կաց­վում է բա­նա­վոր /կամ գրավոր/: Տրվում է ա­ռա­վե­լա­գույ­նը 4 հարց` նա­խա­պես տրա­մադր­ված հար­ցա­շա­րից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Պ. Հովհաննիսյան, Է. Մինասյան և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2012:
  • Հ. Ժամկոչյան, Ա. Աբրահամյան, Ս. Մելիք-Բախշյան, Ս. Պողոսյան, Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 1975:
  • Հայոց պատմություն, հ. II, գ. II, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., «Զանգակ-97» հրատ., 2014:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հայկական լեռնաշխարհ. աշխարհագրական դիրքը, տարածքը և բնական պայմանները: Հայ ժողովրդի ծագման հիմնահարցը և վաղ պետական կազմավորումները Հայկական լեռնաշխարհում: Վանի թագավորությունը (Ք.ա. IX-VII դդ.): Հայաստանը Երվանդունիների հարստության օրոք (Ք.ա. VI-III դդ.): Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտաշեսյան (Ք.ա. 189-1 թթ.) և Արշակունյաց (66-428 թթ.) հարստությունների օրոք: Հայոց մշակույթի Ոսկեդարը: Հայաստանը նախարարական համակարգի ներքո (428-885 թթ.): Հայոց թագավորությունը Բագրատունյաց հարստության (885-1045 թթ.) օրոք: Կիլիկիայի հայկական պետությունը (1080-1375 թթ.): Քոչվորական ցեղերի արշավանքները Հայաստան: Հայ-վրացական զինակցությունը և Զաքարյանների իշխանությունը: Հայաստանը ուշ միջնադարում:
1-ին՝ աշնանային
10 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ գործնական
6 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0002/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գնահատել տարաբնույթ ԱԻ-ը և ցուցաբերել նախընտրելի վարքագիծ,
2. ներկայացնել ԱԻ-ի և պատերազմի ժամանակ բնակչության պաշտպանությանն ուղղված միջոցառումները և քաղաքացիների գործառույթները,
3. գնահատել տուժածի վիճակը (առաջնային և երկրորդային զննում), վնասվածքի տեսակն ու ծանրությունը և ներկայացնել առաջին բուժօգնություն ցուցաբերելու հմտությունները,
4. մեկնաբանել համաճարակային իրավիճակներում վարակի տարածման հնարավոր ուղիները և պաշտպանության ձևերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. կիրառել անհրաժեշտ հմտություններ, տարաբնույթ ԱԻ-ներում նախընտրելի վարքագիծ դրսևորելու ուղղությամբ,
6. ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն տարաբնույթ վնասվածքների և ախտահարումների դեպքերում,
7. օգտագործել ձեռք բերված կարողություները ԱԻ և պատերազմի ժամանակ պետության կողմից իրականացվող միջոցառումների ընթացքում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8. կիրառել ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
վերլուծել իրավիճակը և կատարել անհրաժեշտ գործողություններ իր և շրջապատի համար:7.
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն, մեթոդական և գործնական պարապմունք:
2. Անհատական և ինքնուրույն աշխատանքներ:
3. Թեմատիկ ուսումնական խաղեր, ուսումնական տեսաֆիլմերի ցուցադրում:
4. Ուսումնամեթոդական վարժանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անց է կացվում թեստային եղանակով (ուսումնառության արդյունքների համար նախատեսված կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովում):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մարկարյան Ռ.Վ., Ջանջուղազյան Ն.Ա., Օհանջանյան Մ.Մ.,Հարությունյան Ա.Ա., Հարություն­յան Վ.Ս., Բաղդասարյան Լ.Լ., Հասրաթյան Ռ.Ց., Վարդանյան Ջ.Հ. «Քաղպաշտպանության և արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր», Երևանի համալս. հրատ., 2006, 238 էջ:
  • Հեղինակների կոլեկտիվ, «Մինչբժշկական օգնությունը բնակչությանը արտակարգ իրավի­ճակ­­ներում», ուսումնական ձեռնարիկ, Երևանի համալս. հրատ., 2007, 224 էջ:
  • Կ.Ա.Մանասյան, «Սիրտ-թոքային վերակենդանացման մինչբժշկական մեթոդների ուսուցումը» (ուսումնամեթոդական աշխատանք), Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2007, 44 էջ:
  • Մ.Խ.Ադամյան, «Փոխադրական անշարժացում», ուսումնամեթոդական աշխատանք, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2011, 36 էջ:
  • Ս.Ա.Մանուկյան, Գ.Հ.Ճաղարյան «Արտակարգ իրավիճակների և քաղաքացիական պաշտպանության հիմնահարցեր», ուսումնական ձեռնարկ, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2017։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Արտակարգ իրավիճակներ ու պատահարներ:
2. Քաղաքացիական պաշտպանություն:
3. ԱԻ-ում բնակչության առաջին բուժօգնություն:
1-ին՝ աշնանային
30 ժամ գործնական
.2 ժամ/ շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ13
1. Դասընթացի նպատակ
· Զարգացնել ծրագրային թեմատիկայի սահմաններում բառային և քերականական հմտություններ
· Ձևավորել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողություններ
· Ձևավորել մասնագիտական տեքստերի բանավոր և գրավոր թարգմանության կարողություններ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. հասկանալու փիլիսոփայության գործառույթները, փիլիսոփայական հինմնահարցերը և հասկացությունները, դրանց արժեքաբանական, աշխարհայացքային, մեթոդաբանական առանձնահատկությունները
2. ճանաչելու համաշխարհային փիլիսոփայական մտքի զարգացման առանձնահատ­կու­թյունները, փիլիսոփայական գիտելիքի և մեթոդների` ընդհանուր ճանաչողական և մասնավոր գիտությունների զարգացման գործում ունեցած նշանակությունը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարելու մասնավոր փաստերի ընդհանրացման ընդհանուր սկզբունքների ձևակերպ­ման և ընդհանուր դրույթների մասնավորեցման, կիրառման տրամաբանական գործողու­թյուններ
4. քննարկվող հիմնահարցերի նակատմամբ դրսևորելու համակարգային մոտեցում, դրանք վերլուծել համապատասխան տրամաբանական և ֆիզիկական համատեքստում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. վերլուծելու մասնագիտական հիմնախնդիրները մեթոդաբանական, աշխարհայացքային, գաղափարական տեսանկյուններից` դրսևորելուվ ստեղծագործական մոտեցման կարողու­թյուններ7.
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Զարգացնել ծրագրային թեմատիկայի սահմաններում բառային և քերականական հմտություններ
· Ձևավորել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողություններ
· Ձևավորել մասնագիտական տեքստերի բանավոր և գրավոր թարգմանության կարողություններ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք,
2. հանձնարարված գրականության ընթերցում,
3. քննարկումներ,
4. ինքնուրույն հետազոտություն,
5. խմբային աշխատանք դասավանդման, նորարարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Djoulhakian M., Méliksétian R., Mouradian A., Manuel de francais, Erévan, 2013.
  • Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, niveau intermédiaire, CLE internationale, Paris 2009.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Présentations et usages
· La famille - les âges de la vie
· Le temps qui passe
· Le physique - l’apparence
· Les activités quotidiennes
1-ին` աշնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205/Բ13
1. Դասընթացի նպատակ
· Ստա­ցած գի­տե­լիք­նե­րի հի­ման վրա զար­գաց­նել մաս­նա­գի­տա­կան հա­ղոր­դակց­ման բա­նա­վոր և գրա­վոր խոս­քի հմտու­թյուն­նե­րը,
. Չինարե­նից հա­յե­րեն և հա­յե­րե­նից չինարեն թարգ­մա­նու­թյան մաս­նա­գի­տա­կան կա­րո­ղութ­յուն­նե­րը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը,
2. նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները),
3. մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն),
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կառուցելու կապակցված խոսք,
5. գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում,
6. գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ,
7. վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները,
9. կառուցելու երկխոսություն,
10. թարգմանելու պարզ տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ստա­ցած գի­տե­լիք­նե­րի հի­ման վրա զար­գաց­նել մաս­նա­գի­տա­կան հա­ղոր­դակց­ման բա­նա­վոր և գրա­վոր խոս­քի հմտու­թյուն­նե­րը,
. Չինարե­նից հա­յե­րեն և հա­յե­րե­նից չինարեն թարգ­մա­նու­թյան մաս­նա­գի­տա­կան կա­րո­ղութ­յուն­նե­րը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ,
· կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով,
· հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով,
· հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի, · ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով,
· գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց,
· կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ,
· հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով,
· հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը,
· թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1：语音 （声母、韵母、声调）
Թեմա 2：语音 （声调、音变、拼写规则）
Թեմա 3：第一课 你好（“是”字句，“吗”疑问句）
Թեմա 4：第二课 你是哪国人（们、也、呢）
Թեմա 5：第三课 那是你的书吗（这、那，特殊疑问句，定语）
Թեմա 6：第四课 课图书馆在哪儿（在，是，哪儿，方位名词）
Թեմա 7：第五课 在北京大学的东边（语音点小结）
Թեմա 8：第六课 现在几点（钟点表达法，数字表达法）
Թեմա 9：第七课 明天你有课吗（“有”句子，吧，方位名词，时间名词做状语）
Թեմա 10：第八课 你的电话号码是多少（吧，呢，号码表达法，“几”和“多少”）
Թեմա 11：第九课 多少钱一瓶（“几”和“多少”，“二”和“两”，量词，钱数表达法）
Թեմա 12：第十课 你家有几口人（语音点小结）
Թեմա 13：第十一课 北京的冬天比较冷（怎么样，不A不B，形容词谓语）
1-ին՝ աշնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերենի հնչյունական, քերականական, բառապաշարային առանձնահատկությունները,
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելո ունակություններ,
· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու թուրքերենի հնչյունական համակարգը,
2. սահմանելու թուրքերենի քերականական առանձնահատկությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերարտադրելու թուրքերեն պարզ նախադասություններ,
4. թարգմանելու թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն պարզ տեքստեր:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերենի հնչյունական, քերականական, բառապաշարային առանձնահատկությունները,
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելո ունակություններ,
· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն,
2. երկխոսությունների կազմում և բանավոր խոսք,
3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1.գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ),
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը:
2. Գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում:
3. Հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը:
4. Անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում:
5. Ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
6. Գոյականների կապակցության առաջին ձևը:
7. Ներգոյական հոլովով դրված անվանական ստորոգյալն անցյալ ժամանակում;
8. Անցյալ կատարյալ ժամանակաձևը:
1-ին՝ աշնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները
· ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին
· նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճանաչելու լեզվական մակարդակների յուրահատկությունները
2. սահմանելու լեզվի հիմնական գործառույթներն ու դրանց նպատակները
3. ընտրելու լեզվական ճիշտ ձևերը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. գործնականում իրականացնելու լեզվաոճական վերլուծություններ
5. հիմնավորելու լեզվական այս կամ այն միավորի ընտրությունը
գ. ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
6. սովորեցնելու լեզվական նորմային համապատասխան լեզվական ձև
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները
· ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին
· նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն
· գործնական աշխատանք
· սլայդի ցուցադրում
· ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստու­գարքն անց­կաց­վում է բա­նա­վոր /կամ գրավոր/: Տրվում է ա­ռա­վե­լա­գույ­նը 4 հարց` նա­խա­պես տրա­մադր­ված հար­ցա­շա­րից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ուղղախոսական, հնչյունափոխական, տառադարձման յուրահատկությունները
2. Բառապաշարային փոփոխություններն ու զարգացումները
3. Ձևաբանական և շարահյուսական համակարգերի առանձնահատկությունները
1-ին՝ աշնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում
2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում
3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների ներմուծում և ուսուցում,
4. մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և թարգմանություն
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա . մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. բացատրելու անգլերենի քերականության հիմունքները և ճիշտ կիրառել քերականական կառույցները 2. ներկայացնելու մասնագիտական բառային ֆոնդի հիմնական հասկացությունները
բ . գործնական մասնագիտական կարողություններ.
3. կիրառելու գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները
4. հաղորդակցվելու ընդհանուր և մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
գ . ընդհանրական /փոխանցելի/ կարողությունները
5. օգտվելու մասնագիտությանն առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում
2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում
3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների ներմուծում և ուսուցում,
4. մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և թարգմանություն
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
2. անհատական և խմբային աշխատանք
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք
4. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Khasapetian S. “English for History Students” Yerevan 2009
  • Cotton D., Falvey D., Kent S., “Language Leader (upper intermediate )” 2008
  • Doff A. and Goldstein B. “English Unlilmited (advanced)” 2011
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցները
2. ընդհանուր բառապաշարի զարգացում
3. մասնագիտական անգլերենի հիմնական բառապաշարը
4. մասնագիտական անգլերեն լեզվով գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների ներմուծում
2-րդ՝գարնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
· Ճա­նա­չել նա­խա­դա­սու­թյուն­նե­րի հիմ­նա­կան տե­սակ­նե­րը` դրանք գոր­ծա­ծե­լով ան­ցած թե­մա­նե­րի շուրջ զրույց­նե­րի ժա­մա­նակ:
· Ավար­տել քե­րա­կա­նա­կան հիմ­նա­կան հաս­կա­ցու­թյուն­նե­րի ու­սում­նա­սի­րու­մը:
· Կա­տա­րե­լա­գոր­ծել ար­տա­սա­նա­կան հմտու­թյուն­նե­րը:
· Խո­րաց­նել չինարենից հա­յե­րեն և հա­յե­րե­նից չինարեն թարգ­մա­նու­թյան նախ­նա­կան հմտու­թյուն­նե­րը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու չինարեն հնչյու­նա­կան, գրա­յին և քե­րա­կա­նա­կան հաս­կա­ցու­թյուն­նե­րի օրի­նա­չա­փու­թյուն­նե­րը,
2. ներկայացնելու չինարենի ձև­ա­բա­նա­կան և շա­րա­հյու­սա­կան հա­մա­կար­գին բնո­րոշ օրի­նա­չա­փու­թյուն­նե­րը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կիրառելու մոտ 250-350 հերոգլիֆի ու մա­սա­նա­գի­տա­կան դարձ­վա­ծա­բա­նա­կան մի­ա­վո­ր` դրանք օգ­տա­գոր­ծե­լով հաղորդակցության ժա­մա­նակ (չինարե­նից հա­յե­րեն և հա­կա­ռա­կը),
4. արտահայտելու գիտելիքներ Չինաստանի, նրա աշ­խար­հա­գրա­կան դիր­քի, չինա­կան հայտ­նի քա­ղաք­նե­րի, պատ­մա­կան որոշ հար­ցե­րի, ներ­կա քա­ղա­քա­կան ու տնտե­սա­կան իրա­վի­ճակ­նե­րի մա­սին,
5. տարբերակելու հա­մա­ռոտ դիվանագիտական նոտաներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. վերարտադրելու լեզ­վին բնորոշ առանձնահատկություները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ճա­նա­չել նա­խա­դա­սու­թյուն­նե­րի հիմ­նա­կան տե­սակ­նե­րը` դրանք գոր­ծա­ծե­լով ան­ցած թե­մա­նե­րի շուրջ զրույց­նե­րի ժա­մա­նակ:
· Ավար­տել քե­րա­կա­նա­կան հիմ­նա­կան հաս­կա­ցու­թյուն­նե­րի ու­սում­նա­սի­րու­մը:
· Կա­տա­րե­լա­գոր­ծել ար­տա­սա­նա­կան հմտու­թյուն­նե­րը:
· Խո­րաց­նել չինարենից հա­յե­րեն և հա­յե­րե­նից չինարեն թարգ­մա­նու­թյան նախ­նա­կան հմտու­թյուն­նե­րը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. չինարեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն
2. տեքստերի և վարժությունների կազմում
3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》2学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》2练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》2学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》2练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1：第十二课 你在干什么呢（正在……呢，每……都……，星期的表达法）
Թեմա 2：第十三课 我去图书馆借书 （连动词，A不A/V不V）
Թեմա 3：第十四课 我喜欢浅颜色的（挺+adj，有点儿）
Թեմա 4：第十五课 明天是我朋友的生日（单元语言点小结）
Թեմա 5：第十六课 周末你干什么（太……了，动词中叠，地点状语）
Թեմա 6：第十七课 做客（（是）A还是B，就是，会）
Թեմա 7：第十八课 做客（得，反问句，如果……，就……）
Թեմա 8：第十九课 现在习惯了（了，还，年龄表达法）
Թեմա 9：第二十课 看病人（单元语言点小结）
Թեմա 10：第二十一课 我喝了半斤白酒（又，了，好像）
Թեմա 11：第二十二课 他感冒了（能，，最好，日期表达法）
Թեմա 12：第二十三课 你学了多长时间汉语（了，“就”的小结）
Թեմա 13：第二十四课 你吃了早饭来找我（反问句，了，时间状语、地点状语的语序）
2-րդ` գարնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
1. սովորեցնել ժամանակակից գրա­կան թուրքերեն,
2. խորացնել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակությունները,
3. զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու ժամանակակից թուրքերենի շարահյուսական ու ձևա­բա­նա­կան հիմ­նա­խըն­դիր­ները,
2. սահմանելու պարզ ընդարձակ և բարդ նախադասություն կազմելու տրա­մա­­­բա­նությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. թարգմանելու ոչ մեծ բարդության տեքստեր թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում,
5. վերլուծելու փաստեր և կատարել հետևություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. սովորեցնել ժամանակակից գրա­կան թուրքերեն,
2. խորացնել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակությունները,
3. զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն
2. տեքստերի և վարժությունների կազմում
3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1.գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ),
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Գոյականների և դերանունների հոլովումը:
Թեմա 2՝ Թուրքերենի հետ­­­դիրները և դրանց կիրառությունը:
Թեմա 3՝ Ապառնի ժամանակը թուր­քե­րե­նում:
Թեմա 4՝ Գոյական անունների կապակցությունները:
Թեմա 5՝ Ընդարձակ ներ­­­կա ժամանկաձևը:
Թեմա 6՝ Ըղձական եղանակը: Մակբայական դերբայներ:
2-րդ՝ գարնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
· Զարգացնել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողությունները
· Ձևավորել մասնագիտական տեքստերի գրավոր թարգմանության հմտություններ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարորոշելու մասնագիտական տեքստերի լեզվաոճական ցուցիչները
2. տարբերակելու մասնագիտական տեքստերի համընդհանուր և տերմինային բառաշերտերը
3. բացատրելու մասնագիտական տեքստերի թարգմանության դժվարությունները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. մենախոսելու և երկխոսել մասնագիտական թեմաների շուրջ
5. թարգմանելու (գրավոր և բանավոր) մասնագիտական տեքստեր
6. բանավիճելու մասնագիտական թեմաների շուրջ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Զարգացնել մասնագիտական թեմաների շուրջ մենախոսական և երկխոսական կարողությունները
· Ձևավորել մասնագիտական տեքստերի գրավոր թարգմանության հմտություններ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք
· հանձնարարված գրականության ընթերցում, քննարկումներ, ինքնուրույն հետազոտություն, խմբային աշխատանք
· դասավանդման նորարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Djoulhakian M., Méliksétian R., Mouradian A., Manuel de francais, Erévan, 2013.
  • Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009.
  • Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, niveau intermédiaire, CLE internationale, Paris 2009.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Les professions - les métiers
· La technologie
· La communication
· L’argent- la banque
· Le caractère et la personnalité
2-րդ՝ գարնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ զարգացնել ուսուցման նախորդ փուլում ձեռք բերած գիտելիքները գերմաներենի ձևաբանության և քերականության բնագավառներում
· ընդլայնել թեմատիկ բառապաշարը, ակտիվացնել այդ բառապաշարը և քերա-կանական գիտելիքները` համապատասխան երկխոսությունների և տեքստերի վերարտադրման նպատակով
. ամբողջացնել բակալավրիատի ընդհանուր կրթական մակարդակում ուսանողների գիտելիքները գերմաներեն լեզվից:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը,
2. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կառուցելու բանավոր կապակցված խոսք՝ հիմնավորելով իր տեսակետը,
4. հանպատրաստից մասնակցելու երկխոսության՝ իրեն հետաքրքրող տեղեկություններ ստա­նա­լու նպատակով:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով և գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ և ձգտելու հարստացնել իր իմացությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ զարգացնել ուսուցման նախորդ փուլում ձեռք բերած գիտելիքները գերմաներենի ձևաբանության և քերականության բնագավառներում
· ընդլայնել թեմատիկ բառապաշարը, ակտիվացնել այդ բառապաշարը և քերա-կանական գիտելիքները` համապատասխան երկխոսությունների և տեքստերի վերարտադրման նպատակով
. ամբողջացնել բակալավրիատի ընդհանուր կրթական մակարդակում ուսանողների գիտելիքները գերմաներեն լեզվից:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք,
2. ինքնուրույն աշխատանք
3. խմբային աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Kessler H., Levin V., Deutsch für Ausländer, Teil 2, Berlin, 1992.
  • Griesbach H., Schulz D., Deutsche Sprachlehre für Ausländer, Ismaning, 2004.
  • Gabrieljan J. u. A., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017.
  • Dreyer-Schmidt, Lehr-und Übungsbuch der deutschen Grammatik, Ismaning, 2002.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գոյականի նշանակությունը և շարահյուսական գործառույթները: Հոգնակի թվի կազմության հիմնական տիպերը: Անհոգնական և անեզական գոյականներ: Գոյականների հոլովման համակարգը և գերմաներենի հոլովների կիրառական նշանակությունները:
2. Բայերի ձևաբանական և իմաստաքերականական դասակարգումը: Անցողական և անանցողա­կան երկսեռ բայեր: Բայի քերականական կարգերը:
3. Սահմանական եղանակի ակտիվ և ներգործական սեռերի բոլոր ժամանակների կազմությունն ու գործառույթը: Ժամանակաձևերի բացարձակ և հարաբերական գործառույթը: Ստորոգյալի համաձայնեցումը ենթակայի հետ: Հրամայական եղանակի ձևերը և նրանց քերականական հոմանիշները: Երկանդամ, եռանդամ և միանդամ կրավորական կառույցները:
4. Թեմատիկ բառապաշարն ընդգրկում է «Գերմանիայի մեծ քաղաքները», «Ընկերական շրջապատում», «Տնտեսություն և քաղաքականություն», «Իմ զբաղմունքը», «Իմ ուսումը», «Հայաստանի պատմությունից», «Համագործակցություն» և այլն:
2-րդ՝ գարնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապա-շարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին
2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում
3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում
4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ընկալելու, հասկանալու, մեկնաբանելու մասնագիտական տեքստերի բովանդակությունն ու կառուցվածքը
2. տիրապետելու մասնագիտական և ընդհանուր բառապաշարի հենքային շերտերին՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակադրմամբ
3. ցուցաբերելու մասնագիտության ոլորտում անգլերեն լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատա­րելու սկզբունքների իմացություն
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. իրականացնելու գրավոր և բանավոր մասնագիտական տեքստերի ընթերցում, վերար­տա­դրում և թարգմանություն
5. ձևավորելու և ներկայացնելու բանավոր կապակցված խոսք՝ ուսումնասիրվող մասնագի­տական թեմաների վերաբերյալ
6. արտահայտելու և հիմնավորելու կարծիք՝ երկխոսության մեջ մտնելով համակուրսե-ցիների հետ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապա-շարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին
2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում
3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում
4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
2. անհատական և խմբային աշխատանք
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք
4. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Khasapetian S., Grigoryan A. “English for History students” Yerevan 2005
  • Gasparyan S., Minasyan A. “Academic English for History Students” Yerevan 2002
  • Doff A. and Goldstein B. “English Unlilmited (advanced)” 2011
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. մասնագիտական լեզվի բառապաշարարի առանձնահատկություններ
2. անգլերենով մասնագիտական գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների վերլուծություն
3. դասախոսության ընթացքում նյութի կարևոր առանցքային կետերի գրառում
4. տարբեր աղբյուրներից մասնագիտական տեղեկատվության առանձին մասերի համադրում և շարադրում
5. գրավոր տեքստերի վերաձևակերպում մասնագիտական բառապաշարի օգտագործմամբ:
2րդ՝ գարնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/ շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել լեզվի և խոսքի փոխհարաբերության խնդիրները,
· ծանոթացնել խոսքի հիմնական արժանիքներին,
· նկարագրել բանավոր և գրավոր խոսքի կառուցվածքային յուրահատկությունները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճանաչել խոսքի մշակույթի վերաբերյալ տեսությունները,
2. սահմանել լեզվի ու խոսքի հատկանիշները,
3. ընտրել խոսքային իրավիճակին համապատասխան լեզվական միավորներ:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. գործնականում իրականացնել լեզվաոճական վերլուծություններ,
5. հիմնավորել տեքստերի գործառական պատկանելությունը,
6. կառուցել գործառական տարաբնույթ տեքստեր (ըստ խոսքային իրավիճակի):
գ. ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
7. կառուցել ճիշտ և գրագետ խոսք,
սովորեցնել խոսքային վարվեցողության հիմնական առանձնահատկությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել լեզվի և խոսքի փոխհարաբերության խնդիրները,
· ծանոթացնել խոսքի հիմնական արժանիքներին,
· նկարագրել բանավոր և գրավոր խոսքի կառուցվածքային յուրահատկությունները։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· գործնական աշխատանք,
· սլայդի ցուցադրում,
· ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստու­գարքն անց­կաց­վում է բա­նա­վոր /կամ գրավոր/: Տրվում է ա­ռա­վե­լա­գույ­նը 4 հարց` նա­խա­պես տրա­մադր­ված հար­ցա­շա­րից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Ոճագիտություն, Երևան, 2003:
  • Մելքոնյան Ս., Ակնարկներ հայոց լեզվի ոճաբանության, Երևան, 1984:
  • Պողոսյան Պ., Խոսքի մշակույթի և ոճագիտության հիմունքներ, 2 հատորով, Երևան, 1990, 1991:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· դասախոսություն,
· գործնական աշխատանք,
· սլայդի ցուցադրում,
· ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
30 ժամ գործնական
2 ժամ/ շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Բ05
1. Դասընթացի նպատակ
· ապահովել ուսանողների տիրապետումը ռուսաց լեզվի քերականական համա-կարգին
· զարգացնել ուսանողների հաղորդակցական կարողությունները, մասնավորապես բանավոր խոսքի և երկխոսության կառուցման ունակությունները
· ծանոթացնել տեքստի վերլուծության և մեկնաբանության հիմնական սկզբունքներին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դրսևորելու ռուսերենի քերականության հիմնական դրույթների իմացություն
2. ցուցաբերելու բառակազմական հիմնական միջոցների իմացություն
3. ցուցաբերելու որոշակի թեմատիկ բառապաշարի խորացված իմացություն
4. ներկայացնելու տեքստի վերլուծության տարբեր ձևերը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. տիրապետելով համապատասխան թեմատիկ բառապաշարին՝ կազմելու բանավոր խոսք ուսումնասիրվող խոսակցական թեմաների շուրջ
6. մասնակցելու երկխոսությունների
7. ընկալելու ունկնդրած/կարդացած նյութի հիմնական բովանդակությունը՝ տարանջա-տելով հիմնական տեղեկատվությունը երկրորդականից
8. վերարտադրելու, վերլուծելու և մեկնաբանելու գեղարվեստական և ճանաչողական բնույթի տեքստ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
9. օգտվելու ռուսալեզու աղբյուրներից տեղեկատվություն ստանալու նպատակով
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ապահովել ուսանողների տիրապետումը ռուսաց լեզվի քերականական համա-կարգին
· զարգացնել ուսանողների հաղորդակցական կարողությունները, մասնավորապես բանավոր խոսքի և երկխոսության կառուցման ունակությունները
· ծանոթացնել տեքստի վերլուծության և մեկնաբանության հիմնական սկզբունքներին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք
2. ինքնուրույն աշխատանք
3, բանավոր ներկայացում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Русский язык. Учебник под общ. ред. Лалаян С.А. Ереван: изд-во ЕГУ, 2018
  • Барыкина А.Н., Добровольская В.В., Мерзон С.Н. Изучение глагольных приставок. Москва, изд-во «Русский язык», 1989
  • Ласкарева Е.Р. Чистая грамматика. 4-е изд-е. Санкт-Петербург, изд-во «Златоуст», 2010
  • Хавронина С.А. Читаем и говорим по-русски. Москва, изд-во ПАИМС, 1993
  • Лексика русского языка: сборник упражнений под ред. Амиантовой Э.И. 9-е изд-е. Москва, ФЛИНТА: Наука, 2017
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Հնչյունաբանություն. ձայնավորների և բաղաձայնների դասակար­գումը, հնչերանգային հիմնական նորմերը
· Բառագիտություն. պատկերացում բառիմաստի մասին, բառային միավոր­ների հարաբերակցության ձևերը
· Բառակազմություն. հիմնական բառակազմական միջոցները
· Ձևաբանություն. գոյականի և ածականի քերականական կարգերը: Գոյականի հոլովների նշանակությունը և գործածությունը: Բայ. բայի քերականական կարգերը
· Շարահյուսություն. պարզ երկկազմ նախադասություն բայական և անվանական ստորոգյալով
· Հետևյալ խոսակցական թեմաների խորացված բառապաշար՝ «Ես համալսարանի ուսանող եմ», «Իմ ընտանիքը», «Իմ առօրյան», «Իմ հետաքրքրությունները», «Մեր տոները»
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1107/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին գիտելիքներ,
. ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. վերարտադրելու «մշակույթ» հասկացության ամենատարածված սահմանումները,
մշակույթի առաջացման և զարգացման տեսությունները,
2. ներկայացնելու մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, մշակույթի ծագման և
զարգացման հիմնական օրինաչափությունները,
3. քննարկելու համաշխարհային և հայ մշակույթների պատմական զարգացումների օրինաչափությունները, նկարագրել ժամանակակից մշակութային գործընթացները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. բացահայտելու մշակութային երևույթների բաղադրիչներն ու դրսևորումները,
պատճառներն ու պայմանները,
5. զանազանելու համաշախարհային մշակութային գործընթացի
պատմական և լոկալ դրսևորումները,
6. տարանջատելու մերօրյա մշակութային երևույթները և գործընթացները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. վերլուծելու փաստեր և կատարելու հետևություններ,
ստեղծագործաբար կիրառելու մշակույթի մասին ստացած գիտելիքները մշակույթի տարբեր ոլորտներում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին գիտելիքներ,
. ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն,
գործնական պարապմունք,
դիդակտիկ նյութերի մատուցում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր:
Տրվում է առավելագույնը 4 հարց`նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գուրևիչ Պ. Մշակութաբանություն, Ե., 2002:
  • Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология, М., 2004:
  • Кравченко А. И. Культурология, М., 2003.
  • Розин В.М. Культурология. М., 1998.
  • Armenian Folk Arts, Culture and Identity. Bloomington and Indianapolis, Indiana Univ. Press,
  • 001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մշակութաբանության ուսումնասիրման օբյեկտը, առարկան և խնդիրները:
2. «Մշակույթ» հասկացության սահմանումները, մշակույթի բնույթի, ծագման և զարգացման վերաբերյալ տեսությունները:
3. Մշակույթն ուսումնասիրող գիտակարգերը:
4. Մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, գործառույթները և մեխանիզմները:
5. Մշակութային գործընթացներ:
6. Մշակութային նորմեր, պրակտիկաներ և մշակութային կապիտալ հասկացությունները:
7. Մշակութային ավանդույթը և նորույթը, ադապտացման, ինտեգրման և ձուլման հասկացությունները:
8. Մշակույթը և բնությունը, մշակութայինի և բնականի հարաբերակցութունը:
9. Մշակույթը «անհատ», «հասարակություն», «էթնոս», «քաղաքակրթություն» կատեգորիաների համատեքստում:
10. Մշակույթը և գենդերը:
11. Մշակույթը և սոցիալական կառուցվածքը:
12. Մշակույթի քաղաքական և տնտեսական չափումները:
13. Մշակույթը և լեզուն:
14. «Զանգվածային», «էլիտար», «քաղաքային» մշակույթ հասկացությունները։
15. Համաշխարհային մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
16. Հայ մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
Ժամանակակից մշակութային գործընթացները և գլոբալացման խնդիրը:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ գործնական
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0105/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
. ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպելու վիճակագրական խնդիրներ,
2. կառուցելու նմուշին համապատասխան հաճախությունների սյունապատկերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերլուծելով առկա տվյալները` կատարելու վիճակագրական հետևություններ,
4. կարողանալու ստանալ տարբեր բնութագրիչների գնահատականներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
համակարգելու և վերլուծելու ստացած տեղեկատվությունը, անելու հետևություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
. ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գասպարյան Կ. Վ., <<Վիճակագրության խնդիրների ժողովածու>>, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2017,
  • Ивченко Г. И., Медведев Ю. И., “Математическая статистика’’, кн. дом “ Либроком’’, М., 2014,
  • Ն. Գ. Ահարոնյան, Ե. Լ. Իսրաելյան, <<Հավանականությունների տեսության խնդրագիրք>>, ԵՊՀ, 2016,
  • Ե. Հարությունյան և այլոք, Հավանականություն և կիրառական վիճակագրություն, 2000։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Նկարագրական վիճակագրություն:
2. Նմուշային եղանակ:
3. Գնահատման տեսություն:
4. Միջակայքային գնահատականներ։
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1207/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1207/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ու­սում­նա­սի­րութ­յան ա­ռար­կա­յա­կան տի­րույ­թին,
. ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ձևակերպելու քաղաքագիտական հիմնական հասկացություններն ու սահմանումները, նրանց իմաստն ու նշանակությունը,
2. ներկայացնելու քաղաքագիտության տեսական և կիրառական նշանակություն ունեցող հիմնահարցերի էությունը,
3. ներկայացնելու քաղաքագիտական բովանդակության օտարալեզու մասնագիտական տեքստերը և կատարել թարգմանություններ։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. կատարելու քաղաքագիտական վերլուծություններ,
5. կողմնորոշվելու գործնական քաղաքականության առանձնահատկությունների մեկնաբանման հարցերում,
6. մատնանշելու տեսական և կիրառական քաղաքագիտության արդի հիմնահարցերը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ.
7. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից,
պահպանելու մասնագիտական էթիկայի նորմերը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ու­սում­նա­սի­րութ­յան ա­ռար­կա­յա­կան տի­րույ­թին,
. ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ, այդ թվում երկխոսության բաղադրամասերի ընդգրկմամբ:
2. Արտալսարանային հաղորդակցություն դասախոսի հետ՝ քննարկումների համատեղ պատրաստում:
3. Սեմինար պարապմունքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քաղաքագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Երևանի պետ. համալս., Եր., 2006:
  • Միրումյան Կ. Ա., Քաղաքական ուսմունքների պատմություն: Ուս. ձեռնարկ բուհերի համար: Զանգակ-97:
  • Քաղաքական ուսմունքները նորագույն ժամանակներում։ Ուս. ձեռնարկ։ ԵՊՀ հրատարակչություն։
  • Антология мировой политической мысли в 5т. М., 1997.
  • Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Քաղաքագիտության ձևավորումը որպես գիտություն: Քաղա­քագիտության օբյեկտը և առարկան: Քաղաքականության ծագումը և էությունը։
2. Քաղաքական իշխանության էությունն, կառուցվածքը և լեգիտի­մու­թյունը։
3. Հասարակության քաղաքական համակարգը։ Պետությունը քաղաքական համակարգի գլխավոր ինստիտուտ։
4. Քաղաքական կուսակցությունները և կուսակցական համակարգեր։
5. Քաղաքական գործընթացներ: Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր:
6. Քաղաքական գաղափարախոսություններ:
7. Քաղաքական ընտրանի և առաջնորդություն:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
· զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի` ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու մտքի կառուցվածքը, 2. սահմանելու-մեկնաբանելու տրամաբանական ընդհանուր և մասնավոր օրենքները, որոնք ապահովում են կշռադատությունների կանոնավորությունը, 3. բացատրելու տրամաբանական գիտելիքի ընդհանուր ճանաչողական և գործառնական տեսանկյունները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. դրսևորելու մասնագիտական գիտելիքների յուրացման և տեղեկատվության վերլուծության տրամաբանական պատշաճ հմտություններ, 5. ճիշտ կատարելու և գնահատելու հասկացությունների, դատողությունների, մտահանգումների հետ կապված, ինչպես նաև ապացուցման և հերքման տրամաբանական գործողությունները, նկատել ու շտկել սխալները, 6. պարզաբանելու տրամաբանական գիտելիքի ու հմտությունների դերը գիտատեսական և գործնական ուսումնասիրությունների ժամանակ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. դրսևորելու տրամաբանական մտածողության անհրաժեշտ մշակույթ` պահպանելով կանոնավոր մտածողության որոշակիության, անհակասականության, հիմնավորվածության և հետևողականության հիմնարար սկզբունքների ու դրանցից բխող մասնավոր նորմերի պահանջները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
· զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. քննարկում,
3. անհատական աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները

Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ առաջադրված հարցաշարի թեմաներով գրավոր աշխատանք՝ տեսական և գործնական կարողությունները վերհանող առաջադրանքերով,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանության դասընթաց: Եր., 1987:
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանություն: Եր., 1998:
  • Ивлев Ю.В., Логика. Учебник. 3-е издание. М., 2005.
  • Ивин А.А., Практическая логика. Учебное пособие. М.,2002.
  • Кириллов В.И., Орлов Г.А.,Фокина Н.И., Упражнения по логике. Учебное пособие. М., 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Միտք և լեզու: Հասկացություն: Հասկացության ծավալը բովանդակությունը և տեսակները: Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ: Հասկացության ծավալի բաժանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Սահմանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Դասակարգման էությունը տեսակներն ու կանոնները: Դատողության էությունը և կազմը: Պարզ և բարդ դատողություններ, դրանց տեսակները: Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները: Անհրաժեշտ մտահանգումներ, դրանց տեսակները և կանոնները. պայմանական, բաժանանարար, լեմատիկ և անմիջական մտահանգումներ: Սիլլոգիզմ: Կրճատ մտահանգումներ: Հավանական մտահանգումներ: Ինդուկցիա և դեդուկցիա: Ոչ լրիվ ինդուկցիայի տեսակները: Ինդուկտիվ հետազոտման մեթոդներ: Հմանմանություն: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները հավանական մտահանգումների ընթացքում:
Ապացուցում և հերքում, տարրերը և եղանակները: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները ապացուցման և հերքման ընթացքում: Պարալոգիզմ, սոփեստություն, սրամտություն, պարադոքս:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1007/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ տնտեսագիտության տեսության միկրոտնտեսագիտական հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ
. Ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսագիտության տեսության մակրոտնտեսական վերլուծության հիմնարար սկզբունքներին, որոնք և հիմք են հանդիսանում երկրի տնտեսական քաղաքականության մշակման համար
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու սպառողի և արտադրողի վարքի հիմքում ընկած հիմնական տեսական գործոնները
2. ներկայացնելու շուկայի կառուցվածքը, տիպային մոդելները, հավասարակշռության և արդյունավետության պայմանները
3. ձևակերպելու տնային տնտեսությունների, ձեռնարկությունների և կառավարության տնտեսական վարքագծի հիմնական սկզբունքները
4. ներկայացնելու մակրոտնտեսական հիմնական ցուցանիշները և հավասարակշռության մոդելները
5. ձևակերպելու մակրոտնտեսական մոդելների միջոցով տնտեսական տարբեր քաղաքականությունների իրականացման ընդհանրական հետևանքները

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. լուծելու միկրո և մակրոտնտեսագիտական պարզ խնդիրներ
7. կատարելու տնտեսագիտական վերլուծություններ ու պարզ կանխատեսումներ, օգտագործելու դրանց արդյունքները

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. օգտվելու գիտական տարբեր աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ)
9. պատրաստելու հետազոտություններ, ներկայացնել դրանց արդյունքները, վարել մասնագիտական բանավեճեր
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ տնտեսագիտության տեսության միկրոտնտեսագիտական հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ
. Ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսագիտության տեսության մակրոտնտեսական վերլուծության հիմնարար սկզբունքներին, որոնք և հիմք են հանդիսանում երկրի տնտեսական քաղաքականության մշակման համար
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. խմբային աշխատանք
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է 4 հարց նախապես տրամադրված հարցաշարից։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • McConnell, Economics, 2021.
  • Сидорович А.В.-Курс экономической теории-2001.
  • Հ. Սարգսյան, Հ. Մարգարյան, «Տնտեսագիտության տեսություն», Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2017թ.։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տնտեսագիտության տեսության առարկան և մեթոդը: Շուկայական տնտեսական համակարգ: Սպառողական վարքի տեսություն: Արտադրության տեսություն: Արտադրական գործոնների շուկաները: Շուկայի կառուցվածքը՚ մենաշնորհ, բազմաշնորհ, մենաշնորհային մրցակցություն: Մակրոտնտեսական ցուցանիշների սահմանումները և չափումը, համախառն եկամուտներ: Տնտեսական տատանումներ, զբաղվածություն և գործազրկություն: Ամբողջական պահանջարկ և առաջարկ: Փողը և վարկային շուկաները։ Ապրանքային և ֆինանսական շուկաները։
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2301/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ հա­մա­կար­գիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման վերաբերյալ,
· ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կա­տարելու համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. աշխատել տեքստի, գրաֆիկական օբյեկտների, աղյուսակների հետ,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. կատարել հաշվարկներ, կազմել դիագրամներ և գրաֆիկներ,

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. ինքնուրույն կատարել իր թղթավարությունը (կուրսային և ավարտական աշխատանքներ, հաշվարկների կատարում, զեկուցումների համար սլայդների պատրաստում և այլն)։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ հա­մա­կար­գիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման վերաբերյալ,
· ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կա­տարելու համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասերն անցկացվում են համակարգչի միջոցով, հանձնարարվում են խնդիրներ և ինքնուրույն առաջադրանքներ:
2. Ուսուցողական նյութերը և ինքնուրույն աշխատանքի առաջադրանքները տրամադրվում են ուսանողներին էլէկտրոնային տեսքով՝ փոխանցվում են էլեկտրոնային կրիչով կամ ուղարկում էլ. փոստին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է համակարգչի միջոցով՝ ուսանողի ամփոփիչ աշխատանքի հիման վրա։ Առաջադրանքներն հիմնված են դասընթացի ընթացքում անցած թեմաների վրա։
Կամավորության սկզբունքով հնարավոր է ստուգարքը հանձնել առցանց եղանակով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Серогородский В., Сурин Д., Тихомиров А., Microsoft Office 2016 / Office 365, 2017 Наука и техника.
  • Katherine Murray, First Look Microsoft Office 2010, Microsoft Press.
  • Ю. Стоцкий, А. Васильев, И.Телина, Microsoft Office 2010, Питер.
  • Առաջադրանքներ՝ էլեկտրոնային կրիչով:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Համակարգչի կառուցվածքը և աշխատանքի հիմնական սկզբունքները։
2. Windows օպերացիոն համակարգի գրաֆիկական ինտերֆեյսի հետ աշխատելու հիմնական սկզբունքները:
3. Տեքստային փաստաթղթերի ստեղծման և մշակման տեխնոլոգիաներ:
4. Հաշվարկներ էլեկտրոնային աղյուսակներում, դիագրամներ, գրաֆիկներ։
5. Ներկայացման մուլտիմեդիա տեխնոլոգիաներ՝ ստեղծում և ցուցադրում:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2203/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություն­ներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
· տարբերակելու սոցիոլոգիայի որպես գիտության կառուցվածքային մակարդակները,
· ներկայացնելու սոցիոլոգիայի` որպես գիտության կայացման նախադրյալները, գիտությունների համակարգում սոցիոլոգիայի տեղն ու դերը, սոցիոլոգիայի աշխարհայացքային և էթիկական առանձնահատկությունները, ուսումնասիրության առարկան,
· նկարագրելու հիմնական սոցիոլոգիական մոտեցումները, մշակույթի տարրերը, ինչպես նաև հասարակության մեջ տեղի ունեցող մի շարք սոցիալական գործընթացներ ու հրատապ սոցիալական հիմնախնդիրներ,
· նկարագրելու սոցիալական գործողության և հասարակության սոցիալական կառուցվածքի փոխկապվածությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
օգտվելով սոցիոլոգիական հասկացութային գործիքակազմից` մեկնաբանելու հասարակական գործընթացներն ու հիմնախնդիրները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություն­ներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասընթացը ենթադրում է դասախոսություններ, լսարանում ուսանողների թե´ պասիվ ունկնդրում, թե´ մասնակցություն քննարկումներին, ինչպես նաև՝ հանձնարարված գրականության արտալսարանային ընթերցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք՝ եզրափակիչ բանավոր ստուգման ձևաչափով: Բանավոր ստուգման հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Гидденс Э. “Социология”// 2-е изд., полн. перераб. и доп., М.: Эдиториал УРСС, 2005.
  • Миллс Ч. Р. “Социологическое воображение”// Пер. с англ. О. А. Оберемко. Под общей редакцией и с предисловием Г. С. Батыгина. - М.: Изда-тельский Дом NOTA BENE, 2001, 264 с.
  • Штомпка П. “Социология. Анализ современного общества” М.: Логос, 2005, 664 с.
  • Macionis J.J. “Sociology”// USA: Pearson Education, Inc., 14th ed., 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սոցիոլոգիան որպես գիտություն. կայացման առանձնահատկությունները
2. Սոցիոլոգիայի օբյեկտն ու առարկան. մոտեցումներ և տեսական պարադիգմաներ
3. Սոցիոլոգիան գիտությունների համակարգում
4. Սոցիոլոգիական աշխարհայացք և սոցիոլոգիական էթիկա
5. Սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքը
6. Ի՞նչ է հետազոտությունը, որո՞նք են հետազոտության տեսակները, ո՞վ է հետազոտողը
7. Մշակույթ, մշակույթի տարրեր
8. Հասարակությունը որպես սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկա
9. Հասարակության սոցիալական կառուցվածքը. սոցիալական ինստիտուտներ
10. Սոցիալական խմբեր և կազմակերպություններ
11. Հասարակություն և անձ. սոցիալական փոխազդեցություն և սոցիալականացում
12. Շեղվող վարք և սոցիալական վերահսկողություն
13. Սոցիալական անհավասարություն. շերտավորում և մոբիլություն
14. Ազգաբնակչություն, ուրբանիզացիա և միգրացիա
Սոցիալական փոփոխություններ, գործընթացներ և շարժումներ։
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1705/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում,
· ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
. ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
· դրսևորելու մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն,
· ներկայացնելու մասնագիտական տեքստի քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները,
· դրսևորելու լեզվի պաշտոնական ոճի քերականական և կառուցվածքային առանձնահատկությունների իմացություն։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
· նկարագրելու մասնագիտական լեզվի տերմինաբանական համակարգը,
· վերարտադրելու (սեղմ և ընդարձակ) ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը և մեկնաբանել այն,
· դրսևորելու գործարար նամակագրության տարբեր ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրություն, CV, դիմում, համառոտագրություն կազմելու ունակություններ,
· հանդես գալու գիտական շրջանակներում հոդվածներով և զեկուցումներով։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
ընդարձակելու տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները՝ օգտվելով ռուսալեզու աղբյուրներից։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում,
· ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
. ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք
· ինքնուրույն աշխատանք
· թիմային աշխատանք
· բանավոր ներկայացում
. գրավոր և բանավոր հարցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում երկու ստուգողական աշխատանքների տվյալների հիման վրա։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Беляева Е.А., Голосная Н.П., Ефимова Д.А., Кондрашова Н.В., Нечаева Т.В., Стукова Е.Г. Русский язык как иностранный. Научный стиль речи: Учебное пособие. - Санкт-Петербург: Университет ИТМО, 2019.
  • Буре Н.А., Волкова Л.Б., Косарева Е.В. Основы русской деловой речи. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений, СПб, 2011.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Грамматика в упражнениях - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 232с.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Русский язык. Учебник для гуманитарных факультетов вузов Армении. Издание 2-е, перераб. и доп. - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 320с.
  • Лысакова И.П. Практическая стилистика русского языка. Учебное пособие, изд. 2-е, исправл., СПб, 1996.
  • Найденова Н.С., Сапрыкина О.А. Hаучный стиль речи. Теория, практика, компетенции. Учебное пособие. Издательство: ИНФРА-М, 2023 г.
  • Русский язык для делового человека: www.mylanguage.ru
  • Химик В.В. Практический синтаксис русского языка, СПб, 1995.
  • Шатилов А.С. Читаем тексты по специальности. Вып. 2, Гуманитарные науки: учебное пособие по языку специальности, СПб, 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Ոճաբանություն. Լեզվի պաշտոնական ոճի բառային, քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները:
· Գործարար նամակագրության որոշ ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրության, դիմումի, CV, համառոտագրության շարադրման ձևերը և սկզբունքները:
· Լեզվի գիտական ոճ, գիտական ոճին բնորոշ շարահյուսական կառուցվածքներ, գիտական կապակցված տեքստի կառուցման միջոցներ՝ բառային, ձևաբանական և շարահյուսական:
· Մասնագիտական տեքստի թարգմանություն. գիտական տեքստի թարգմանության տեսության հիմնական խնդիրներ:
. Գիտական զեկույցների և մասնագիտական ռեֆերատների կառուցման հիմնական սկզբունքներ:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ գործնական
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1602/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· լեզվական իրազեկության զարգացում ՝ գիտելիքների և կարողությունների բառապաշարի, քերականության, և անգլերեն լեզվի՝ որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին,
· հաղորդակցական գործընթացի և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
· մասնագիտական հասկացությունների և տերմինների ազատ կիրառում,
մասնագիտական տեքստերի ընկալման և թարգմանության հմտությունների տիրապետում։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թարգմանելու մասնագիտական տեքստը անգլերենից-հայերեն բառարանի օգնությամբ
2. զրուցելու իր մասնագիտության ոլորտում. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ
3. երկխոսության մեջ մտնելու մասնագիտական թեմաներով։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. կիրառելու գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
5. զրույց վարելու մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
գ. ընդհանրական /փոխանցելի կարողությունները.
6. օգտվել մասնագիտությանը առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից,
7. դասակարգել և բաշխել ստացած տեղեկատվությունը՝ կիրառելով առցան միջոցները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· լեզվական իրազեկության զարգացում ՝ գիտելիքների և կարողությունների բառապաշարի, քերականության, և անգլերեն լեզվի՝ որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին,
· հաղորդակցական գործընթացի և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
· մասնագիտական հասկացությունների և տերմինների ազատ կիրառում,
մասնագիտական տեքստերի ընկալման և թարգմանության հմտությունների տիրապետում։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
2. անհատական և խմբային աշխատանք
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք
4. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վրա),
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Edward R. Kolevzon, John A. Heine “Our world and Its People” the USA 1977
  • М.А. Васильева “English for the students of Geography part II” Издательство
  • “Менеджер”, 2001.
  • Walker R. and Harding K ., Tourism 2. Oxford English for Careers, Oxford University
  • Press, 2007.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցների կիրառում մասնագիտական տեքստերում
2. մասնագիտական բառապաշարի օգտագործում
3, մասնագիտության ոլորտում գրավոր և բանավոր խոսքի զարգացում
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
. թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանելու մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպելու մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնելու մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանելու մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնելու փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. քննադատորեն վերլուծելու մեդիահաղորդագրությունները,
7. ստեղծելու մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
8. բացահայտելու տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
9. իրականացնելու փաստերի ստուգում,
10. վերլուծելու մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
11. կիրառելու տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
12. աշխատելու գիտական գրականության հետ,
քննադատորեն վերլուծելու:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
. թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· սեմինար պարապմունք,
· քննարկում,
· պրակտիկ աշխատանքներ,
. հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
2. Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
3. Փաստերի ստուգում:
4. Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
5. Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
6. Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ գործնական
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0102/ Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ներկայացնել հանրահաշվի և երկրաչափության հիմունքները դպրոցական դասընթացի շրջանակներում,
· ներկայացնել տեսության մատչելի մեթոդները,
. ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին՝ ըստ ուսանողների մասնագիտության։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու 2,3,4,5,9 թվերի վրա բաժանելիության հայտանիշները, ամբողջ ցուցիչով աստիճանի, քառակուսի արմատի հատկությունները, կրճատ բազմապատկման բանաձևերը,
2. իմանալու բնական, ամբողջ, ռացիոնալ թվերը, բազմություններով գործողությունները, դրանց պատկերումը թվային առանցքի վրա,
3. իմանալու թվի հակադիրը, հակադարձը, մասը, տոկոսը, բացարձակ արժեքը, գրելաձևերը,
4. գաղափար ունենալու հիմնական երկրաչափական պատկերների, մակերեսի, ծավալի մասին,
5. գաղափար ունենալու աստիճանային ֆունկցիայի, նրանց հիմնական հատկությունների և գրաֆիկների մասին,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. լուծելու տոկոսով և մասնաբաժնով խնդիրներ,
7. լուծելու գծային, քառակուսային հավասարումներ, անհավասարումներ,
8. կառուցելու աստիճանային ֆունկցիաների գրաֆիկներ, հասկանալու հիմնական հատկությունները, գտնելու նրանց մեծագույն և փոքրագույն արժեքները,
9. հաշվելու պարզագույն երկրաչափական պատկերների մակերեսները, ծավալները,
10. տարբերելու պրոգրեսիաները այլ հաջորդականություններից և հետազոտել դրանք,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
կիրառելու յուրացված մեթոդներն այլ տեսություններում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ներկայացնել հանրահաշվի և երկրաչափության հիմունքները դպրոցական դասընթացի շրջանակներում,
· ներկայացնել տեսության մատչելի մեթոդները,
. ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին՝ ըստ ուսանողների մասնագիտության։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. դասախոսություններ,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ստուգարքը անցկացվում է հարցման միջոցով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բ. Նահապետյան, Ա.Աբրահամյան, Մաթեմատիկա-6, Հիմնական դպրոցի 6-րդ դասարանի
  • դասագիրք, Երևան, 2016։
  • Ս.Գոգյան, Վ.Դիլանյան, Հանրահաշիվ-7, «Մասնակցային դպրոց» ԿՀ, Երևան, 2023։
  • Ս. Նիկոլսկի և այլոք, Հանրահաշիվ-7,8,9, դպրոցի 7-9-րդ դասարանների դասագրքեր,
  • Երևան, 2016, 2017։
  • Գ.Գևորգյան, Ա. Սահակյան, Հանրահաշիվ և մաթեմատիկական անալիզի տարրեր-10, 11, 12,
  • Հանրակրթական դպրոցի 10-12-րդ դասարաններիի դասագրքեր (ընդհանուր և հումանիտար
  • հոսքերի համար), Երևան, 2017։
  • Ն.Պողոսյան, Սովորենք մաթեմատիկա, Օժանդակ ձեռնարկ V-IX դասարաններ, Երևան, 2011։
  • Ս.Փարվանյան, Մաթեմատիկա, 9-րդ դասարանի ավարտական քննության առաջադրանքներ,
  • Շտեմարան, Երևան, 2022։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
13. Դասընթացը բաղկացած է հետևյալ հիմնական բաժիններից. 1. Բնական թվեր, ամբողջ թվեր, ռացիոնալ թվեր, նրանց գրառումը, համեմատումը, կլորացումը, բաժանումը մնացորդով, բազմապատիկ, բաժանարար, բաժանելիության հայտանիշներ, պարզ և բաղադրյալ թվեր։ 2. Թվի ամբողջ և կոտորակային մասերը, տասնորդական կոտորակներ։ Մեծության բաժանումը տրված հարաբերությամբ։ Ուղիղ, հակադիր և հակադարձ համեմատականություններ։ Թվի մասնաբաժին, տոկոս: 3. Երկրաչափության տարրեր՝ ուղիղ, հատված, բեկյալ, ճառագայթ, անկյուն, շրջան, շրջանագիծ, եռանկյուն, ուղղանկյուն, երկարություն, պարագիծ, մակերես։ Տարբեր չափման միավորներ։ Զուգահեռ, հատվող, փոխուղղահայաց ուղիղներ, համաչափություն: 4. Խորանարդ, ուղղանկյունանիստ, գունդ, սֆերա, գլան, կոն, բուրգ, մակերևույթի մակերես, ծավալ: 5. Տառային արտահայտություններ, մեկ անհայտով հավասարումներ և անհավասարումներ: 6. Բնական ցուցիչով աստիճան, հիմնական հատկությունները, կրճատ բազմապատկման բանաձևերը։ Ամբողջ ցուցիչով աստիճան։ 7. Քառակուսի արմատ, գաղափար իռացիոնալ թվերի մասին, իրական թվեր, միջին թվաբանական և միջին երկրաչափական: 8. Բազմանդամներ, գծային երկանդամ, քառակուսի եռանդամ, նրանց նշանը, արմատները, քառակուսի եռանդամի տարբերիչը, վերլուծումը գծային արտադրիչների, մեծագույն և փոքրագույն արժեքները։ 9. Գծային և քառակուսային հավասարումներ և անհավասարումներ: Համակարգ, համախումբ։ 10. Կոորդինատային հարթություն։ Պարզագույն ֆունկցիաների գրաֆիկները (գծային, քառակուսային, արմատ), պարաբոլ, հիպերբոլ: Ֆունկցիայի մեծագույն և փոքրագույն արժեքները, ֆունկցիայի աճ և նվազում: 11. Թվաբանական և երկրաչափական պրոգրեսիաներ: 12. Կարգավորություններ, տեղափոխություններ, զուգորդություններ: Գաղափար պատահույթի, պատահույթի հավանականության մասին:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1308/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանելու հոգեբանության, հոգեբանական երևույթների, գործընթացների, անձի հոգեկան առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնելու անձի կառուցվածքային և անհատատիպաբանական առանձնահատկությունները, պահանջմունքների և դրդապատճառների հիերարխիան,
3. թվարկելու միջանձնային հարաբերությունների, դրանց տեսակների, միջանձնային ընկալման և դրանց դերի մասին կրթական միջավայրում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծելու աշակերտների, աշակերտ-ուսուցիչ հարաբերությունների ձևավորման և զար­գացման վրա տարբեր ներքին և արտաքին հոգեբանական գոր­ծոն­­ների ազդեցության առանձնահատկությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան,
Գնահատման չափանիշները՝ էսսե-ի ներկայացում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Նալչաջյան Ա. Ընդհանուր հոգեբանության հիմունքներ Գիրք 1., Եր., Լույս. 1991, 512 էջ
  • Հոգեբանություն. դեմքեր, փաստեր / Ուսումնական ձեռնարկ., Ավանեսյան Հ. և համահեղ., Եր. ԵՊՀ հրատ. 2010, 204 էջ:
  • Հոգեբանության հիմունքներ. Դ. Ռ. Հայրապետյան/Դասընթացի ուսումնական ծրագիր. Եր: Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2008 թ., 64 էջ
  • Հովհաննիսյան Ս. Մասնագիտական կողմնորոշման հիմունքներ (գործնական հոգեբանություն). Ուս. ձեռնարկ, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2014 թ., 332 էջ
  • Տարիքային և մանկավարժական հոգեբանություն:/պրոֆ. Ա. Վ. Պետրովսկու խմբագրու­թյամբ. - Թարգմանիչ Ա. Ա. Նալչաջյան. - Երևան, «Լույս» հրատարակչություն. - 1977.
  • Немов Р. С. Психология. Книга 3. М.: ВЛАДОС ИМПЭ им. А. С. Грибоедова, 2002.
  • Психология личности. Хрестоматия в 2-х т. / Под. Ред. Д. Я. Райгородского. - Самара: “Бахрар-М”, 2002.
  • Introduction to Psychology//
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ժամանակակից հոգեբանության մարտահրավերները և ուղղությունները: Հոգեբանական հետազոտության մեթոդները և մեթոդիկաները: Հոգեբանության բնագիտական և սոցիալական հիմքերը:
2. Հոգեկանի կառուցվածքը՝ հոգեկան հատկություններ, վիճակներ, գործընթացներ: Հոգեկանի զարգացման շարժիչ ուժերն ու պայմանները:
3. Անձի կառուցվածքը: Անձի տեսությունները: Դպրոցական տարիքի հոգեբանություն:
4. Միջանձնային ընկալում, միջանձնային հարաբերությունների հոգեբանություն: Հաղորդակցում: Հաղորդակցման հոգեբանական յուրահատկությունները դպրոցում:
Մանկավարժի մասնագիտական գործունեության հոգեբանական առանձնահատկությունները:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1306 /Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
. ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակելու, անվանելու հաղորդակցման հիմնական կատեգորիաները, սահմանել և համեմատել դրանք,
2. վերլուծելու հաղորդակցման մեխանիզմները հոգեբանական գիտելիքի դիտանկյունից։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. ձևավորելու և գնահատելու հաղորդակցման ռազմավարություններ,
4. հոգեբանական մեթոդաբանությամբ վերլուծելու և գնահատելու ռիսկային պայմաններում իրագործվող հաղորդակցումը,
5. մշակելու արդյունավետ հաղորդակցման առաջարկներ և իրագործել դրանք:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
կիրառելու ընդհանրական գիտելիքներն արդյունավետ կառավարչական և կազմակերպչական գործունեություն իրականացնելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
. ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները

1. դասախոսություն,
2. խմբային աշխատանք՝ քննարկում:
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան։
Գնահատման չափանիշները՝ ստուգարքն անցկացվում է նախապես տրված հարցաշարի հիման վրա, յուրաքանչյուր ուսանողի՝ 3-ական հարց։ Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակին ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատների, զեկուցումների, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Ա. Մարքեթինգը տնտեսության կառավարման համակարգում, Երևան, 2007 թ.։
  • Կառավարման հոգեբանություն/ կազմ. Սեդրակյան Ս., Եդիգարյան Վ., Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2004։
  • Կառավարման հոգեբանության մի քանի հարցեր/ կազմ. Սահակյան, Ուսումնական ուղեցույց, Երևան, 2015։
  • Аминов, И.И. Психология делового общения: Учебник / И.И. Аминов. - М.: Юнити, 2018. - 270 c.
  • Берн, Э. Игры, в которые играют люди. Психология человеческих взаимоотношений. Люди, которые играют в игры, Л.,2012.
  • Волков, Б.С. Психология педагогического общения: Учебник для бакалавров / Б.С. Волков, Н.В. Волкова, Е.А. Орлова. - Люберцы: Юрайт, 2016. - 335 c.
  • Ильин, Е.П. Психология общения и межличностных отношений / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2013. - 576 c.
  • Измайлова М. А. Деловое общение: Учебное пособие / М. А. Измай- лова. - 4-е изд. - М.: Издательско-торговая корпорация. «Дашков и К°», 2011. - 252 c.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բաժին 1՝ Արդյունավետ հաղորդակցում, հիմնական առանձնահատկությունները:
Բաժինը ներառում է հաղորդակցում հասկացության սահմանումը և վերլուծությունը սոցիալական հոգեբանության դիտանկյունից: Հաղորդակցումը քննարկվում է հոգեբանական դասական և ժամանակակից տեսությունների համատեքստում: Դիտարկվում են արդյունավետ հաղորդակցման հիմնական առանձնահատկությունները, օրինաչափությունները, մեխանիզմները:
Բաժին 2՝ Միջանձնային ընկալումը հաղորդակցման գործընթացում:
Բաժինը ներառում է սոցիալական պերցեպցիայի հիմնական օրինաչափություններն ու մեխանիզմները: Քննարկվում են ընկալման կարծրատիպերը և դրանց տեսակները, կարծրատիպային էֆեկտները: Ատրակցիայի և ատրիբուցիայի երևույթները դիտարկվում են հաղորդակցման համատեքստում:
Բաժին 3՝ Հաղորդակցումը սոցիալական տարբեր ոլորտներում:
Բաժինը ներառում է իմացության և հմտությունների ձևավորումը գործարար հաղորդակցման հիմնական օրինաչափությունների մասին: Վերբալ և ոչ վերբալ գործարար հաղորդակցում, գործարար իմիջ, գործարար էթիկա, բանակցությունների վարման առանձնահատկությունները:
Բաժին 4՝ Հեռավար հաղորդակցման առանձնահատկությունները և միտումները, հմտությունների դրսևորման ձևերը։
Բաժինը ներառում է հեռավար հաղորդակցման սահմանումը, ժամանակակաից ձևերի նկարագրությունը։
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1901/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրելու պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի արդի ձևերը, իրավական կարգավորման կառուցակարգը, իրավունքի համակարգի հիմնական ճյուղերը, դրանց կարգավորման հիմնական աղբյուրները,
2. տարբերելու օրինականություն, իրավաչափ և իրավախախտ վարքագիծ, իրավական պատասխանատվություն հասկացությունները,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. համեմատելու և տարբերակելու պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի աղբյուրները, դրանց աստիճանակարգությունը,
2. իրականացնելու իրավական և սեփական իրավունքների պաշտպանության գործողություններ։
3. դրսևորելու իրավական աշխարհայացք և իրավական մշակույթ:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. ինքնուրույն ուսումնասիրելու իրավական կարգավորման աղբյուրները,
5. օգտվելու իրավական տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, օրենսգրքեր, օրենքներ), 6. օժանդակելու օրինականության ապահովմանը, ցուցաբերելու ակտիվություն, հարգելու օրենքը և իրավական պետության արժեքները, ունենալու բարոյաիրավական պատշաճ գիտակցություն, պատասխանատվության զգացում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. ինքնուրույն աշխատանք,
2. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
3. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ստուգարք.

Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր կամ գրավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՀՀ Սահմանադրություն, 2015 թ. խմբագրությամբ:
  • ՀՀ քաղաքացիական, քրեական, ընտանեկան, աշխատանքային, քրեական և քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերը:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան ''Պետության և իրավունքի տեսություն -1'', Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան Պետության և իրավունքի տեսություն-2, Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հասարակություն և պետություն: Իրավունք: Իրավական կարգավորման կառուցակարգը և իրավունքի կենսագործումը։ Իրավունքի ձևերը: Իրավունքի համակարգը: Օրինականություն, իրավաչափ վարքագիծ, իրավախախտում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրավական հիմնահարցերը: Սահմանադրական իրավունք: Դատական իշխանություն և դատական համակարգ: Քաղաքացիական իրավունք: Աշխատանքային իրավունք: Ընտանեկան իրավունք: Էկոլոգիական իրավունք: Քրեական իրավունք:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1005/Բ16, 17
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիք և իմացություն,
· ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական անհրաժեշտ հմտությունները,
ձևավորել բիզնես պլանների մշակման կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ


ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանելու ձեռնարկատիրական գործունեության էությունը և հիմնական հասկացությունները, բնորոշիչները, գործարարության փուլային զարգացման առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնելու գործարարության տեսա-մեթոդական և տեսա-գործնական հենքերը,
3. լուսաբանելու գործարարության կազմակերպման ձևերը, կառավարման սկզբունքները և մոտեցումները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծել և տարբերակել գործարարության համակարգերն ու տիպերը, գտնել բիզնեսի զարգացման համարժեք մոտեցումները, 5. գնահատել ՀՀ-ում գործարար միջավայրը, ներկայացնել գործարարության զարգացման հնարավորությունները, խնդիրներն ու ռիսկերը, կանխատեսել գործարարության զարգացման հնարավորություններն ու հեռանկարները, 6. օգտվել բիզնես-պլանների մշակման գործիքներից, կիրառել Պորտերի մրցակցային հինգ ուժերի և SWOT վերլուծական գործիքները, կատարել բիզնես նախագծի արդյունավետության գնահատում։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. օգտվել տեղեկատվական-վերլուծական տարատեսակ աղբյուրներից՝ ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ, միջազգային կազմակերպությունների տարեկան զեկույցներ, կատարել անհրաժեշտ վերլուծություններ,
իրականացնել գործարարության իրավիճակային ներկայացումներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիք և իմացություն,
· ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական անհրաժեշտ հմտությունները,
ձևավորել բիզնես պլանների մշակման կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություններ
· ինքնուրույն աշխատանք՝ որպես դասընթացի նյութի յուրացման առավել արդյունավետ միջոց,
- անհատական և խմբային քննարկումներ,
- իրավիճակային խնդիրների լուծում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր եղանակով՝ համաձայն հաստատված հարցաշարի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Դավոյան Ս., Բիզնեսի կառավարում, ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2017 թ.։
  • Бекетова О.Н, В.И.Найденков, Бизнес-план, Уч.пособие для вузов, Теория и практика, М., 2009, 288с.
  • Буров В.Ю. “Основы предпринимательства” Уч.пособие Чита, 2011. - 441 с.
  • Питер Ф.Друкер, Бизнес и инновации, пер. с англ.-М: “И.Д.Вильямс”, 2009, 432с.
  • Business Management, L. loykie, M. Mushena, Robert A. Pierce, 2022
  • Principles of Business Management, Dr. S. C., Saksena, 2020.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Գործարարության էությունը և զարգացման փուլային բնորոշիչները
Թեմա 2. Ձեռներեցական որոշումների կայացման գործընթացը. ձեռներեցական հաշվարկներ
Թեմա 3. Ձեռնարկատիրական գործունեության ֆինանսավորման աղբյուրները և եղանակները։
Թեմա 4. Ձեռներեցի գործողությունների տրամաբանությունը և ձեռներեցական գործընթացը
Թեմա 5. Ձեռնարկատիրական գործունեության տեսակները և դրանց չափորոշիչները:
Թեմա 6. Ձեռներեցության ձևերը և մոդելները
Թեմա 7. Բիզնեսի ռազմավարական զարգացումը և բիզնես ռազմավարությունը:
Թեմա 8. Բիզնեսի ռազմավարական պլանավորումը և ռազմավարական կառավարումը.
իրագործման փուլային առանձնահատկությունները:
Թեմա 9. Բիզնեսի ռազմավարական պլանի մշակման և ռազմավարական կառավարման գործնական քննարկումներ՝ անհատական (խմբային) աշխատանքների շրջանակներում:
Թեմա 10. Ձեռնարկատիրական գործունեության կազմակերպումը. բիզնես պլան
Թեմա 11. Բիզնեսի իրավիճակային վերլուծություններ և խնդիրներ:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0701/Բ16,Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողների մոտ ձևավորել պատկերացում բնագիտության ժամանակակից
հիմնախնդիրների մասին:
· Ձևավորել պատկերացումներ բնական գիտությունների զարգացման
ժամանակակից օրինաչափությունների և հեռանկարների մասին:
· Ձևավորել որոշակի աշխարհահայացք մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների բացատրության համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ


ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրելու բնության համակարգերի կառուցվածքի, առաջացման և էվոլյուցիայի կոնցեպցիաները,
2. նկարագրելու մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների օրինաչափությունները,
3. հիմնավորելու ժամանակակից բնագիտության նվաճումների կիրառման
կարևորությունը և անհրաժեշտությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. լուսաբանելու մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթները,
5. օգտագործելու գիտելիքները բնության երևույթների օրինաչափությունները
մեկնաբանելու և գնահատելու համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. օգտագործելու ստացած գիտելիքները մասնագիտական գործունեության ընթացքում իրադրական տարբեր հարցեր լուծելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողների մոտ ձևավորել պատկերացում բնագիտության ժամանակակից
հիմնախնդիրների մասին:
· Ձևավորել պատկերացումներ բնական գիտությունների զարգացման
ժամանակակից օրինաչափությունների և հեռանկարների մասին:
· Ձևավորել որոշակի աշխարհահայացք մեզ շրջապատող աշխարհում կատարվող երևույթների բացատրության համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք, որն անցկացվում է թեստային համակարգով, on line, տրվում է առավելագույնը 60 հարց, նախապես կազմված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Горелов А. А. Концепции современного естествознания М., 2015, 355 с.
  • Найдышь В. Концепции современного естествознания: Учебник, М.,2016.
  • Рыбалов Л. Б. Садохин А. П. Концепции современного естествознания, М., 2012, 415 с.
  • Стрельник О.Н. Концепции современного естествознания. Краткий курслекций. Учебное пособие. М., 2012.
  • Ասլանյան Լ. Ս., Կարայան Հ. Ս. Ժամանակակից բնագիտության հայեցա-կարգերը, Մեթոդական աշխատանք, Ե., 2011, 115 էջ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բնագիտության ժամանակակից կոնցեպցիաների հիմնական խնդիրները:
2. Բնագիտության և հումանիտար գիտությունների կապը:
3. Գիտության և կրոնի փոխհարաբերությունները:
4. Բնագիտության զարգացման պատմությունը:
5. Գիտական հեղափոխությունները և դրանց դերը բնագիտության զարգացման գործում:
6. Աշխարհի գիտական նկարագիրը:
7. Դասական և ժամանակակից ֆիզիկայի հիմնադրույթները:
8. Դասական և ժամանակակից տիեզերագիտության հիմնադրույթները:
9. Դասական և ժամանակակից քիմիայի հիմնադրույթները:
10. Դասական և Ժամանակակից կենսաբանության հիմնադրույթները:
11. Համընդհանուր նշանակության աշխարհահայացքային 3 կարևորագույն պրոբլեմների՝ Տիեզերքի, կյանքի և մարդու ծագման վերաբերյալ ժամանակակից տեսությունները բնագիտության ոլորտում:
3-րդ՝ աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
30 ժամ դասախոսություն
2ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
· ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու բարոյական հարաբերությունների հիմունքները և տիպաբանությունը,
2. ձևակերպելու սիրո մետաֆիզիկայի, ընտանիքի պլանավորման և սիրո հոգեվերլուծության արդի մարտահրավերները,
3. մատնանշելու բարոյական կոնֆլիկտների լուծման և հաղթահարման տեխնոլոգիաները, բիզնես էթիկայի և քաղաքական էթիկայի գործառնական սկզբունքները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. առանձնացնելու բարոյական ընտրության գործընթացներում վճռորոշ գործոնները և մեխանիզմները,
2. ընտրելու տարբեր միջավայրերում բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելները,
3. գնահատելու բարոյականության դերը հասարակական կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման գործում:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. նորմերը պահպանելու մասնագիտական էթիկայի,
2. վերլուծելու արդի քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական տեսանկյունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
· ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները

1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան,
պատասխանների ամբողջականություն և հիմնավորվածություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Апресян Ю. Этика. М., 2004.
  • Бодрийяр Ж. Забыть Фуко. СПБ, 2011.
  • Матвеев П. Религиозная этика. М., 2014.
  • Фромм Э. Искусство любить. М., 2008.
  • Щвейцер А. Культура и этика. М., 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բարոյականության էությունը և կառուցվածքը:
2. Բարոյական հարաբերությունների էությունը
3. Կրոնական էթիկա:
4. Բիոէթիկա:
5. Քաղաքական էթիկա:
6. Սիրո մետաֆիզիկա:
7. Կյանքի իմաստը:

Մասնագիտական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
4-րդ՝ գարնանային
60ժամ դասախոսություն, 30 ժամ՝ սեմինար
6 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2101/Բ30
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին համապարփակ գիտելիքներ հաղորդել արևելյան Ուղղափառ եկեղեցու բաժանման, ուղղափառ ինքնանկախ և ինքնավար եկեղեցիների պատմության վերաբերյալ,
· գիտելիքներ տալ Կաթոլիկ եկեղեցու պատմության վերաբերյալ,
. գիտելիքներ տալ Բողոքական եկեղեցիների կազմավորման և կաթոլիկ եկեղեցու հետ հարաբերությունների վերաբերյալ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու ընդհանուր գիտելիքներ Արևելյան Ուղղափառ ինքնանկախ և ինքնավար եկեղեցիների վերաբերյալ,
2. նկարագրելու Կաթոլիկ եկեղեցու միջնադարյան և ժամանակակից պատմությունն ու առանձնահատկությունները,
3. ներկայացնելու Ռեֆորմացիայի առաջացման փուլերը և Բողոքական եկեղեցիների կազմավորման պատմությունը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. լուսաբանելու Արևելյան և Արևմտյան եկեղեցիների դավանաբանական և տոնածիսական տարբերությունները,
5. վեր հանելու Բողոքական և Կաթոլիկ եկեղեցիների դավանաբանական և տոնածիսական տարբերությունները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին համապարփակ գիտելիքներ հաղորդել արևելյան Ուղղափառ եկեղեցու բաժանման, ուղղափառ ինքնանկախ և ինքնավար եկեղեցիների պատմության վերաբերյալ,
· գիտելիքներ տալ Կաթոլիկ եկեղեցու պատմության վերաբերյալ,
. գիտելիքներ տալ Բողոքական եկեղեցիների կազմավորման և կաթոլիկ եկեղեցու հետ հարաբերությունների վերաբերյալ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Սեմինար
3. Հարց ու պատասխան, կարծիքների փոխանակում, քննարկումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ քննություններ. գնահատման առավելագույն շեմը` 7: 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննությունները անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Յուրաքանչյուր ընթացիկ քննություն գնահատվում է առավելագույն 3 և 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից:
2. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 6. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
3. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 7. քննությունը անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց. 1-ին հարցը` 3, 2-րդ հարցը` 2 և 3-րդ հարցը` 2 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Заборов М. А., Папство и крестовые походы, Москва, Берлин, Директ-Медиа, 2021
  • Юрий Табак, Православие и Католичество. Основные догматические и обрядовые расхождения. 2002
  • Джон Норвич, История папства, АСТ, 2014.
  • Александр Дворкин, Очерки по истории Вселенской Православной Церкви, 2014
  • Основы православного вероучения. Учебное пособие, ред. Митрополит Иларион (Алфеев), 2020
  • Бецольд, Фридрих История Реформации в Германии т.2 / Фридрих Бецольд, Москва, 2017.
  • Льюис, В. Спиц История Реформации, Москва, 2016.
  • F. Edward, 101 Questions and Answers on Eastern Catholic Churches.Paulist Press. 2007
  • V. John, The Catholic Church Through the Ages. Paulist Press, 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Քրիստոնեական Արևելքը XI դարի երկրորդ կեսին: Արևելյան պատրիարքությունները XI-XV դարերում: Արևելյան պատրիարքությունները XVI-XIX դարերում: Ռուս ուղղափառ եկեղեցու պատմության վաղ փուլը: Ռուս ուղղափառ եկեղեցու կենտրոնացումը և ինք-նանկախության հռչակումը: Ռուս ուղղափառ եկեղեցին XVII-XVIII դարերում: Ռուս ուղղափառ եկեղեցին XIX դարում: Կիպրոսական ուղղափառ եկեղեցի: Վրացական ուղղափառ եկեղեցի: Սերբական ուղղափառ եկեղեցի: Ռումինական ուղղափառ եկեղեցի: Բուլղարական ուղղափառ եկեղեցի: Հելլադական ուղղափառ եկեղեցի: Ալբանական և Լեհական ուղղափառ եկեղեցիներ: Չեխո-Սլովակյան և Ամերիկյան ուղղափառ եկեղեցիներ: Կաթոլիկ եկեղեցին XI դարի երկրորդ կեսիկ: Կաթոլիկ եկեղեցին և խաչակրաց արշավանքները: Կաթոլիկ եկեղեցին XII դարում: Կաթոլիկության ներքին կյանքը XIII-XIV դարերում: Կաթոլիկ եկեղեցու մեծ պառակտումը: Կաթոլիկ եկեղեցին և XII-XV դարերի արևմտյանհերձվածները:Ռեֆորմացիոն շարժումը: Լյութերական ռեֆորմացիան: Կալվինական ռեֆորմացիան: Անգլիկան եկեղեցին: Կաթոլիկյան ռեֆորմացիա (հակառեֆորմացիա): Կաթոլիկ եկեղեցին XVIII դարում: Կաթոլիկ եկեղեցին XIX դարում: Վատիկանի I տիեզերական ժողովը՚:
8-րդ՝գարնանային
20ժամ դասախոսություն, 10 ժամ սեմինար
6 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ44
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին հանգամանալից ծանոթացնել Էկումենիզմի պատմության զարգացման փուլերի, ժամանակակից էկումենիզմի ֆենոմենի և խնդիրների հետ՝ գիտա-փիլիսոփայական, աստվածաբանական, կրոնական, քաղաքական համակարգերում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու Էկումենիզմի հիմնական հատկանիշները, բնորոշ գծերը և առանձնահատ­կու­թյուն­ները,
2. նկարագրելու Էկումենիզմի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը,
3. բնութագրելու քրիստոնեության պատմության հիմնական հարացույցները,
4. լուսաբանելու ժամանակակից Էկումենիզմի հիմնական դիրքորոշումներն ու առանձնահատկությունները,
5. ներկայացնելու տարբեր հարանվանություններն ու միջեկեղեցական հարաբերությունները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
6. վերլուծելու Համաշխարհային եկեղեցիների խորհդի և Հայ Առաքելական Եկեղեցու հարաբերություններն իրենց դրական, ինչպես նաև խնդրահարույց կողմերով,
7. վերլուծելու 20-րդ դարի ներքրիստոնեական շարժման դրդապատճառներն ու համա­միու­թե­նական գաղափարները,
8. բացահայտելու միջեկեղեցական երկխոսության և տարբեր աստվածաբանական մոտեցումները և քննելու դրանց ազդեցությունն առանձին հարանվանությունների աշխարհայացքային պատկերացումների վրա,
9. բացահայտելու Էկումենիզմի առանձնահատկություններն ու հեռանկարները 21-րդ դարում,
համադրելու ներկայիս Էկումենիզմի մեջ առաջ քաշվող հիմնական ուղղությունները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին հանգամանալից ծանոթացնել Էկումենիզմի պատմության զարգացման փուլերի, ժամանակակից էկումենիզմի ֆենոմենի և խնդիրների հետ՝ գիտա-փիլիսոփայական, աստվածաբանական, կրոնական, քաղաքական համակարգերում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում սեմինար պարապմունք, անց կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 6. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
2. Ինքնուրույն աշխատանք. գնահատման առավելագույն շեմը` 6, հանձնարարվում է գրավոր ինքնուրույն աշխատանք, ուսանողը ընտրում է նախօրոք հանձնարարված թեմաներից որևէ մեկը:
3. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 8. քննությունը անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց. 1-ին հարցը` 3, 2-րդ հարցը` 3 և 3-րդ հարցը` 2 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բերբերյան Ա. ծ. վրդ., Ակնարկ էկումենիկ շարժման պատմության, «Էջմիածին» ամսագիր,
  • Ղազարյան Ա., Էկումենյան շարժում, «Քրիստոնյա Հայաստան» հանրագիտարան, էջ 358-360,
  • Մանուկյան Հ. վրդ., Էկումենիկ շարժումը 20-րդ դարում և Հայ եկեղեցու մասնակցությունն այս շարժմանը, «Էջմիածին» ամսագիր,
  • Մակարյան Ա. քհն., Էկումենիզմի անկեղծությունը, «Էջմիածին» ամսագիր,
  • Միքայելյան Դ., Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդի եկեղեցաբանական նշանակությունը, «Կանթեղ» հանդես,
  • Սարդարյան Տ. քհն., Որ միության մասին ենք խոսում, «Էջմիածին» ամսագիր,
  • Տեր-Ասատրյան Հ. սրկ., Գարեգին Ա.-ի եկեղեցաբանական ընկալումների դիտարկումն էկումենիզմի շրջանակներում, «Էջմիածին» ամսագիր,
  • Տեր-Ասատրյան Հ. սրկ., Քրիստոսաբանական տարաձայնությունների հաշտեցման ուղիները Գարեգին Ա-ի էկումենիկ հայացքներում, «Էջմիածին» ամսագիր,
  • Преп. Иустин (Попович), Православная церковь и экуменизм; пер. с серб. Сергея Фонова, Москва, “Паломник”, 2006.
  • 0. Ecumenism,
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Էկումենիզմի պատմությունից,
· Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը։ Կառուցվածքը, ընդգրկված երկրները և կոչումը,
· Հայոց Եկեղեցին էկումենիկ շարժման գործընթացներում։
7-րդ՝ աշնանային
40ժամ դասաախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ41
1. Դասընթացի նպատակ
· ՆերկայացնելՆոր կտակարանի գրքերի մեկնությունները:
· Ծանոթացնել Նոր կտակարանի գրքերի մեկնության գրականության պատմա­կան զարգացման հիմնական փուլերին
. Քննարկել Նոր կտակարանի գրքերի մեկնությունն ըստ «Գիրք պատճառաց»-ի
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրելու Սուրբ Գրքի՝ մասնավորապես Նոր Կտակարանի իմաստը և նրբություն­ները,
2. ներկայացնելու խնդրո առարկան, բացատրելու նրա ծագումը ևզարգացումը որպես միջդիսցիպլինար երեւույթ,
3. ճիշտ լուսաբանելու այս կամ այն մեկնողական երկը, դրույթը կամ եզրը։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. տարբերակել եւ բացատրել քարոզչությունը կամ «ներածական ուսումնասիրությունները», որոնցով հայկական ձեռագրերը հարուստ են
5. վերլուծել հայ մեկնողական դպրոցներում դասավանդնող առարկաները և կիրառված մեթոդները՝ փորձելով որոշ կետերով վերականգնել մոռացված ավանդությունները
6. բացահայտել հայկական ավանդության մեջ պահպանված առանձնահատ-կությունները և համեմատել դրանց նմանությունները և տարբերությունները այլ քրիստոնեական աղբյուրների տվյալների հետ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. կիրառելու Եկեղեցու պատմական ժառանգության փորձը ժամանակակից կյանքում,
8. փոխանցելու Աստվածաշնչի՝ մասնավորապես Նոր կտակարանի անկախ ուսումնասիրության հմտությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ՆերկայացնելՆոր կտակարանի գրքերի մեկնությունները:
· Ծանոթացնել Նոր կտակարանի գրքերի մեկնության գրականության պատմա­կան զարգացման հիմնական փուլերին
. Քննարկել Նոր կտակարանի գրքերի մեկնությունն ըստ «Գիրք պատճառաց»-ի
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Դասարանական քննարկումներ հարցերի և պատասխաների ձևով
3. Ցուցադրումներ
4. Բանավոր և գրավոր հարցումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ան­թա­պյան Փ., Հայ մեկ­նա­բա­նա­կան գրա­կա­նու­թյան տե­սա­կան նա­խա­հիմ­քե­րի շուրջ, ԲՄ, N15, Երևան 1986, էջ 60-94:
  • Անասյան Յ., Աստուածաշունչ Մատեանի հայկական բնագիրը, (քննական ուրուագիծ), Մանրերկեր, ԼոսԱնջելես, 1987:
  • Thomson R. W., Aspects of Medieval Armenian Exegesis, New Approaches to Medieval Armenian Language and Literature, Amsterdam-Atlanta, GA 1995, pp. 47-61.
  • Աստվածաշունչը և հայմշակույթը, Ներսեսավ. քհն. Ներսեսյան, Հայաստանի աստվածաշնչային ընկերություն, 2001, էջ 24-26:
  • Արմանսրկ. Աբրահամյան, Հին Կտակարանյան կանոնը վաղ եկեղեցում, «Էջմիածին», Էջմիածին, 2014, էջ 14-24:
  • Շի­րի­նյան Մ. Է., Մեկ­նո­ղա­կան ժան­րի կազ­մա­վո­րու­մը և զար­գա­ցու­մը Հա­յաս­տա­նում, ԱշտանակԳ, Հայագիտական պարբերա­գիրք, Երևան 2000, էջ 36-64:
  • «Գիրք պատճառաց», Աշտանակ Դ, էջ 18-43, Երևան 2011:
  • «Գիտութիւն գրոց»-ը միջնադարյան Հայաստանում («Անկանոն, արտաքին և նուրբ գրեանք»), Տարեգիրք Ժ, ԵՊՀ Աստվածաբանության ֆ-տ, Երևան 2015, էջ 29-71:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Նոր Կտակարանի մեկնություն (4 Ավետարանների, Գործք Առաքելոցի, Առաքելական թղթերի, Ընդհանրական նամակների և Հայտնություն մեկնություն),
2. Ընդհանուր առմամբ Աստվածաշնչի 75 գրքերի մեկնություններ:
5-րդ՝ աշնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ43
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել Հայ եկեղեցու հայրերի ու վարդապետների մատենագրական ժառանգությանը
. ուսանողներին հաղորդակից դարձնել հայրախոսական ճառերին և մեկնություններին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու Հայ եկեղեցու անառարկելի հեղինակությունների մատենագրական ժառանգությունը, կյանքն ու գործունեությանը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. վերլուծելու քրիստոնեական մատենագրության զարգացումը՝ ըստ պատմական, փիլիսոփայական, եկեղեցական, քաղաքական գործոնների
3. արժևորելու աստվածաբանական մտքի տարբեր շրջափուլերը
4. կիրառելու եկեղեցու հայրերի և վարդապետների տարաբնույթ երկերն, սուրբգրային մեկնաբանությունները, թարգմանական մատենագրությունը գիտական աշխատանքում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. լրացնելու թարգմանական մատենագրությունը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել Հայ եկեղեցու հայրերի ու վարդապետների մատենագրական ժառանգությանը
. ուսանողներին հաղորդակից դարձնել հայրախոսական ճառերին և մեկնություններին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում նոր նյութի քննարկում, հանձնարարում է հետազոտական աշխատանք
2. ուսանողները ունկնդրում են դասախոսությունը, մասնակցում քննարկումներին և ձևավորում սեփական պատկերացումները բանավիճային հարցերում
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում, զեկուցումների պատրաստում, խմբային աշխատանք և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը ներառում է 2 հարց՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր: Միավորների քայլը՝ 1:
2-րդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը ներառում է 2 հարց՝ յուրաքանչյուրը 2-ական միավոր: Միավորների քայլը՝ 1:
Ինքնուրույն աշխատանք` 3 միավոր:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով՝
Հարցատմոսը ներառում է 3 հարց՝ յուրաքանչյուրը 3 միավոր: Միավորների քայլը՝ 1:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Անասյան Հ. Ս., Հայկական մատենագրություն, Հտ. Ա,Բ, Եր., 1959, 1976։
  • Շիրինյան Մ. Է., Մեկնողական ժանրի կազմավորումը և զարգացումը Հայաստանում - «Աշտանակ» հայագիտական պարբերագիրք Գ, Եր., 2000, էջ 36-54:
  • Քյոսեյան Հ., Եկեղեցու հայրեր, վարդապետներ (IV-VIIIդդ.), Եր., Մագաղաթ, 2007։
  • Քյոսեյան Հ., Ընթերցումներ եկեղեցու հայրերի և վարդապետների մատենագրությունից, Եր., 2008։
  • Карсавин Л. П., Святые отцы и учители церкви (раскрытие православия в их творениях), Издательство Московскогоуниверситета, 1994.
  • Мейендорф И. Прот., Введение в святоотеческое богословие, М., 1992.
  • Фаррар Ф., Жизнь и труды свв. Отцов и учителей церкви. Очерки церковной истории в биографиях, перев. с англ. А. П. Лопухина СПб., 1891.
  • Флоровский Г. Прот., Восточные отцы церкви, М., 2003.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Եկեղեցաքաղաքական, աստվածաբանական վիճաբանությունները 6-15-րդ դարերում։
2. Աստվածաբանության ու վարդապետական ըմբռնումների համակարգումը 6-15-րդ դարերում։
3. Դավանաբանական մտքի պատմությունը 6-15-րդ դարերում։ Եկեղեցու վարդապետական գործունեությունը 6-15-րդ դարերում։
4. Հայ եկեղեցու հայրերի և վարդապետների կյանքին և մատենագրությանը։
6-րդ՝գարնանային
0 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ42
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին սովորեցնել Քրիստոնեական Եկեղեցու վարդապետությունը Սուրբ Հոգու մասին, Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու և մյուս Եկեղեցիների միջև դավանաբանական տարբերությունները Սուրբ Հոգու մասին, Եկեղեցու հիմնադրումը, Եկեղեցու հատկանիշները, խորհուրդները, փրկագործական դերը, Վախաճանաբանական տեսությունը: Դասընթացքի շրջանակներում ուսանողները կուսումնասիրեն Հայ Եկեղեցու կողմից ընդունված դավանականաբանական բնույթի գրվածքները, տիեզերական և տեղական ժողովների դավանաբանական որոշումները Սուրբ Հոգու մասին, Հայ և քույր եկեղեցիների միջև նույնություններն ու տարբե-րությունները Եկեղեցու խորհուրդների շուրջ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրելու Հայ և մյուս Եկեղեցիներիվարդապետությունը Սուրբ Հոգու մասին
2. ներկայացնելու Եկեղեցու հիմնադրման պատմությունը, խորհուրդները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. ինքնուրույն վերլուծելու Սուրբ Հոգու մասին վարդապետությունը
4. Եկեղեցու խորհուրդների դերն ու նշանակությունը
գ. ընդհանրական/փոխանցելիկարողություններ
5. կիրառելու իր ունեցած գիտելիքները իր գիտական ուսումնասիրություններում միջեկեղեցական տարբեր քննարկումների ժամանակ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին սովորեցնել Քրիստոնեական Եկեղեցու վարդապետությունը Սուրբ Հոգու մասին, Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու և մյուս Եկեղեցիների միջև դավանաբանական տարբերությունները Սուրբ Հոգու մասին, Եկեղեցու հիմնադրումը, Եկեղեցու հատկանիշները, խորհուրդները, փրկագործական դերը, Վախաճանաբանական տեսությունը: Դասընթացքի շրջանակներում ուսանողները կուսումնասիրեն Հայ Եկեղեցու կողմից ընդունված դավանականաբանական բնույթի գրվածքները, տիեզերական և տեղական ժողովների դավանաբանական որոշումները Սուրբ Հոգու մասին, Հայ և քույր եկեղեցիների միջև նույնություններն ու տարբե-րությունները Եկեղեցու խորհուրդների շուրջ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Ուսուցումն անցկացվում է դասախոսությունների միջոցով, ընթերցվում և քննարկվում են աստվածաբանական մատենագրությունից հատվածներ:
2. Ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություններ, նախօրոք պատրաստված լինելով քննարկումներին:
3. Ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աճէմեան Շահէ արք., Մեր հաւատքը. Հաւատոյ հանգանակ, Դաւանանք Հայ Եկեղեցւոյ,Ս. Էջմիածին, 2001:
  • Պալճյան Վազգեն Ա., Մեր պատարագը, Սբ. Էջմիածին, 2008:
  • Տեր-Միքելյան Ա., Հայաստանեայց Սուրբ Եկեղեցու Քրիստոնեականը, Սբ. Էջմիածին, 2007:
  • Քրիստոնեական, Վանաձոր, 2001:
  • Христианство ý(энциклопедическийсловарьв 3-хтомах), Москва, 1993- 1995.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Եկեղեցու վարդապետությունը Սուրբ Հոգու մասին: Սուրբ Հոգու գալուստը և շնորհաբաշխությունը:
2. Կաթոլիկ Եկեղեցու -ի տեսությունը:
3. Եկեղեցի. նշաններն ու հատկությունները: Հաղթական և մարտնչող Եկեղեցի:
4. Եկեղեցու ծեսերն ու խորհուրդները՝ որպես փրկության միջոց:
5. Աստծու խոսք և Աստվածաշունչ մատյան:
6. Եկեղեցու Սրբազան ավանդությունը և քարոզխոսությունը:
7. Մարդու փրկության ճանապարհը: Վախճանաբանություն:
5-րդ՝ կիսամյակ
60 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար
6ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
Ուսանողներին սովորեցնել Քրիստոնեական Եկեղեցու վարդապետությունը, մասնավորապես Քրիստոսի փրկագործական տնօրինության շուրջ (Քրիստոսաբանություն), Եկեղեցու դավանանքի հիմնական դրույթները, Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու և մյուս Եկեղեցիների միջև դավանաբանական տարբերությունները Քրիստոսի Աստվածային և Մարդկային բնությունների միավորման շուրջ, Մարիամ Աստվածածնի դերը փրկագործական տնօրինության մեջ: Դասընթացքի շրջանակներում ուսանողները կուսումնասիրեն Հայ Եկեղեցու կողմից ընդունված քրիստոսաբանական բնուjթի գրվածքները, տիեզերական և տեղական ժողովների դավանաբանական որոշումները, Հայ և քույր եկեղեցիների միջև դավանաբանական նույնություններն ու տարբերությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու Ընդհանրական Եկեղեցու Քրիստոսաբանության և Մարեմաբանու­թյան մասին տեսական գիտելիքները,
2. նկարագրելու Հայ Եկեղեցու Քրիստոսաբանական մատենագրությունը։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. ինքնուրույն վերլուծելու Հայ Եկեղեցու դավանաբանական դրույթները,
4. վեր հանելու Հայ և Քույր Եկեղեցիների միջև դավանաբանական տարբերություները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելիկարողություններ
5. կիրառելու ունեցած գիտելիքները գիտական ուսումնասիրություններում և միջեկեղեցական տարբեր քննարկումների ժամանակ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ուսանողներին սովորեցնել Քրիստոնեական Եկեղեցու վարդապետությունը, մասնավորապես Քրիստոսի փրկագործական տնօրինության շուրջ (Քրիստոսաբանություն), Եկեղեցու դավանանքի հիմնական դրույթները, Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու և մյուս Եկեղեցիների միջև դավանաբանական տարբերությունները Քրիստոսի Աստվածային և Մարդկային բնությունների միավորման շուրջ, Մարիամ Աստվածածնի դերը փրկագործական տնօրինության մեջ: Դասընթացքի շրջանակներում ուսանողները կուսումնասիրեն Հայ Եկեղեցու կողմից ընդունված քրիստոսաբանական բնուjթի գրվածքները, տիեզերական և տեղական ժողովների դավանաբանական որոշումները, Հայ և քույր եկեղեցիների միջև դավանաբանական նույնություններն ու տարբերությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Ուսուցումն անցկացվում է դասախոսությունների միջոցով, ընթերցվում և քննարկվում են աստվածաբանական մատենագրությունից հատվածներ
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություններ, նախօրոք պատրաստված լինելով քննարկումներին
ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին ընթացիկ քննությունը անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր: 2-րդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է (առարկան հետազոտական բաղադրիչով է)՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Ուսանողը պետք է կատարի ինքնուրույն անհատական հետազոտական աշխատանք:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
Գնահատվում է ԵՊՀ հետազոտական աշխատանքի չափորոշիչների համապատասխան։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աճէմեան Շահէ արք., Մեր հաւատքը. Հաւատոյ հանգանակ, Դաւանանք Հայ Եկեղեցւոյ, Ս. Էջմիածին, 2001:
  • Պետրոսյան Եզնիկ վրդ., Հայ Եկեղեցու պատմություն, Ս.Էջմիածին, 1995:
  • Վարդապետություն Գրիգորի, Սբ. Էջմիածին, 2007:
  • Տեր-Միքելյան Ա., Հայաստանեաց սուրբ Եկեղեցու Քրիստոնեականը, Սբ. Էջմիածին, 2007:
  • Филарет археписк., Православное Догматическое богословие, 1865: Филарет археписк., Православное Догматическое богословие, 1865.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Միածնի մարդեղությունը և փրկագործության խորհուրդը: Քրիստոսի գործունեության խորհուրդը (մարգարեական, քահանայապետական և թագավորական պաշտոններ):
2. Քրիստոսի աստվածության հավաստիքը: Խաչի խորհուրդը և Քրիստոսի Հարության խորհուրդը:
3. Առաջին երկու տիեզերաժողովների որոշումները և Նիկիո-Կոստանդնուպոլսյան հավատո հանգանակը:
4. Եփեսոսի տիեզերաժողովը և Կյուրեղ Ալեքսանդրացու քրիստոսաբանական վարդապետությունը:
5. Երկբնակություն և 451 թ. Քաղկեդոնի ժողովի որոշումները:
6. Հայ Եկեղեցու մերժողական վերաբերմունքը քաղկեդոնականությանը: Հայ Եկեղեցու վարդապետությունը Քրիստոսի միավորյալ մեկ բնության մասին:
7. Հայ Եկեղեցու Անապականության վարդապետությունը:
8. Մարեմաբանություն:
5-րդ՝ աշնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ36
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին տալ համակարգված գիտելիքներ 15-18-րդ դարերի Հայ եկեղեցու պատմության վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայոց կաթողիկոսների և նշանավոր այլ հոգևորականների գործունեությունը,
2. ճանաչելու Հայ եկեղեցու նվիրապետական աթոռները և կրոնական այլ կառույցները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. տարբերակելու հայոց եկեղեցական նշանավոր ժողովները,
4. վերլուծելու հայոց եկեղեցուն առնչվող օրենսդրությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5. վերլուծելու հայոց եկեղեցու գործունեության պատմական այդ կարևոր ժամանա­կա­հատվածը (ավելի քան 400 տարի):
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին տալ համակարգված գիտելիքներ 15-18-րդ դարերի Հայ եկեղեցու պատմության վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Դասարանական քննարկումներ հարցերի և պատասխաների ձևով
3. Ցուցադրումներ
4.Բանավոր և գրավոր հարցումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը ներառում է 2 հարց՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր: Միավորների քայլը՝ 1:
2-րդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը ներառում է 2 հարց՝ յուրաքանչյուրը 2-ական միավոր: Միավորների քայլը՝ 1:
Ինքնուրույն աշխատանք` 3 միավոր:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով՝
Հարցատմոսը ներառում է 3 հարց՝ յուրաքանչյուրը 3 միավոր: Միավորների քայլը՝ 1:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՕրմանյանՄ., Ազգապատում, հ. Ա, Էջմիածին, հ. Բ, Էջմիածին, հ. Գ, Էջմիածին, 2001:
  • «Հայ Սփյուռք» հանրագիտարան, Երևան, 2003, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչութուն (730 էջ):
  • Հովհաննիսյան Ա., Երուսաղեմի պատմություն, Գյումրի, 2003, «Դպիր» հրատարակչություն (70 էջ):
  • Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ, Հայ Եկեղեցու հանրագիտարան, պրակԱ., Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի հրատարակչություն, 2008:
  • Հովհաննիսյան Հ.,Հայ Առաքելական Եկեղեցու բարենորոգության հիմնահարցը 1901-1906 թթ., Երևան, 2008:
  • Հովհաննիսյան Պ.,Հայ ազատագրական շարժումները (XV դարի կես - XVIII դարի վերջ), ԵՊՀ Հրատ., Երևան, 2010:
  • Տաթև արքեպ. Սարգիսյան, Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Տ. Տ. Գարեգին Ա. Սարգիսյան, տես Նշանավոր ճեմարանականներ, պրակ Ա, Ս. Էջմիածին, 2005:
  • Տեր-Պետրոսյան Լ., Խաչակիրները և հայերը, հտ., Ա, Երևան, 2005:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայաստանը և Հայոց եկեղեցին թուրքմենական ցեղերի տիրապետության շրջանում: Ջհանշահ. Հայաստանը վարչական նոր բաժանումների համատեքստում: Կաթողիկոսական աթոռի տեղափոխումը Սսից Էջմիածին:
2. Էջմիածնի 1441թ. ազգային-եկեղեցականժողովը: Կիրակոս Վիրապեցի: Թովմա Մեծոփեցի: Հովհաննես Հերմոնեցի: Գրիգոր Մուսաբեգյան: Գրիգոր Արտազեցի: ԶաքարիաԱղթամարցի: Սիս-Անթիլիաս կաթողիկոսություն: Կոստանդնուպոլսի Հայոց պատրիարքություն: Հովակիմ Պրուսացի: Հովհաննես Կոլոտ Բաղիշեցի:
3. Ավետիք Եվդոկացի: Գրիգոր Շղթայակիր: Աղթամարի հակաթոռկաթողիկոսություն: Երուսաղեմի Հայոց պատրիարքություն: Էջմիածնի 1547թ. Եկեղեցական ժողովը: Ստեփանոս Ե Սալմաստեցի:
4. Սեբաստիայի 1562թ. Եկեղեցական ժողովը: Միքայել Ա Սեբաստացի: Հայաստանը Շահ-Աբաս I-ի տիրապետության շրջանում: Դավիթ Դ Վաղարշապատցի: Մելքիսեդեկ Գառնեցի: Մովսես Գ. Տաթևացի: Փիլիպպոս Ա Աղբակեցի: Նոր Ջուղայի գաղթօջախը: Էջմիածնի 1677թ. եկեղեցական ժողովը: Հակոբ Դ Ջուղայեցի:
5. Եղիազար Ա Այնթափցի: Աղվանից-Գանձասարի Կաթողիկոսություն: Եսայի Հասան-Ջալալյան: Մխիթարյան միաբանություն: Մխիթար Սեբաստացի: Ղևոնդ Ալիշան: Սիմեոն Ա Երևանցի կաթողիկոսից մինչև Գևորգ Դ Կոստանդնուպոլսեցի, այդ ժամանակաշրջանի բո­լոր կաթողիկոսների կյանքն ու գործունեությունը: Արևմտահայերի «Ազգային Սահմա­նադրությունը»:
6. Հայոց եկեղեցին Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին: Գևորգ Զ Չորեքչյան, Գարեգին Հովսեփյան, Վազգեն Ա Պալճյան, Գարեգին Ա Սարգսյան:Հայոց եկեղեցին և Մեծ Հայրենադարձությունը: Հայոց եկեղեցին 20-րդ վերջերին և 21-րդ դարասկզբին:
6-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ39
1. Դասընթացի նպատակ
· Ներկայացնել. Մեկնությունը որպես հնագույն ժանր, մեկնությունների առաջնակարգ տեղը կրթական ոլորտում
· Ծանոթացնել մեկնողական գրականության պատմական զարգացման հիմնական փուլերին և մեկնողական բազմաթիվ դպրոցների պատմությանը և գործունեությանը
· Մեկ­նո­ղա­կան ժան­րի կազ­մա­վո­րու­մը և զար­գա­ցու­մը Հա­յաս­տա­նում և Հայ եկեղեցու դավանաբանական-աստվածաբանական դրույթները
. Քննարկել Հին կտակարանի գրքերի մեկնությունն ըստ «Գիրք պատճառաց»-ի
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու Սուրբ Գրքի՝ մասնավորապես Հին կտակարանի իմաստը և նրբությունները,
2. բնութագրելու խնդրո առարկան, բացատրելու նրա ծագումը եւ զարգացումը որպես միջդիսցիպլինար երեւույթ,
3. լուսաբանելու այս կամ այն մեկնողական երկը, դրույթը կամ եզրը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. տարբերակելու և բացատրելու քարոզչությունը կամ «ներածական ուսումնասիրությունները», որոնցով հայկական ձեռագրերը հարուստ են
5. վերլուծելու հայ մեկնողական դպրոցներում դասավանդնող առարկաները և կիրառված մեթոդները՝ փորձելով որոշ կետերով վերականգնել մոռացված ավանդությունները
6. բացահայտել հայկական ավանդության մեջ պահպանված առանձնահատկությունները և համեմատել դրանց նմանությունները և տարբերությունները այլ քրիստոնեական աղբյուրների տվյալների հետ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. ժամանակակից կյանքում հասկանալու եւ կիրառել եկեղեցու պատմական ժառանգության փորձը
պահպանելու մասնագիտական էթիկայի կանոնները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ներկայացնել. Մեկնությունը որպես հնագույն ժանր, մեկնությունների առաջնակարգ տեղը կրթական ոլորտում
· Ծանոթացնել մեկնողական գրականության պատմական զարգացման հիմնական փուլերին և մեկնողական բազմաթիվ դպրոցների պատմությանը և գործունեությանը
· Մեկ­նո­ղա­կան ժան­րի կազ­մա­վո­րու­մը և զար­գա­ցու­մը Հա­յաս­տա­նում և Հայ եկեղեցու դավանաբանական-աստվածաբանական դրույթները
. Քննարկել Հին կտակարանի գրքերի մեկնությունն ըստ «Գիրք պատճառաց»-ի
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Դասարանական քննարկումներ հարցերի և պատասխաների ձևով
3. Ցուցադրումներ
4. Բանավոր և գրավոր հարցումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին ընթացիկ քննությունը անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում է առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր: 2-րդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է (առարկան հետազոտական բաղադրիչով է)՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Ուսանողը պետք է կատարի ինքնուրույն անհատական հետազոտական աշխատանք:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հիմնական գրականության ցանկ. 1. Ան­թա­պյան Փ., Հայ մեկ­նա­բա­նա­կան գրա­կա­նու­թյան տե­սա­կան նա­խա­հիմ­քե­րի շուրջ, ԲՄ, թ.15, Երևան 1986, էջ 60-94: 2. Անասյան Յ., Աստուածաշունչ Մատեանի հայկական բնագիրը, (քննանկան ուրուագիծ), Մանր երկեր, Լոս Անջելես, 1987: 3. Thomson R. W., Aspects of Medieval Armenian Exegesis, New Approaches to Medieval Armenian Language and Literature, Amsterdam-Atlanta, GA 1995, pp. 47-61. 4. Աստվածաշունչը և հայ մշակույթը, Ներսես ավ. քհն. Ներսեսյան, Հայաստանի աստվածաշնչային ընկերություն, 2001, էջ 24-26: 5. Արման սրկ. Աբրահամյան, Հին կտակարանյան կանոնը վաղ եկեղեցում, «Էջմիածին», Էջմիածին, 2014, էջ 14-24: 6. Հա­րու­թյուն սար­կա­վագ Հա­րու­թյու­նյան, Աստ­վա­ծաշն­չի է­կու­մե­նիկ մեկ­նա­բա­նու­թյան շա­վիղ­նե­րով, Էջ­միա­ծին Ժ, 2000, էջ 52-72: 7. Շի­րի­նյան Մ. Է., Մեկ­նո­ղա­կան ժան­րի կազ­մա­վո­րու­մը և զար­գա­ցու­մը Հա­յաս­տա­նում, Աշտանակ Գ, Հայագիտական պարբերա­գիրք, Երևան 2000, էջ 36-64: 8. Շիրինյան Մ. Է., Քրիստոնեական վարդապետության անտիկ և հելլենիստական տարրերը. Հայկական և հունական` դասական և բյուզանդական, աղբյուրների բաղդատությամբ, Երևան 2005: 9. «Գիրք պատճառաց», Գոհար Խաչատրյանի համահեղինակությամբ, Աշտանակ Դ , էջ 18-43, Երևան 2011: 10. Philo and the Book of Causes by GrigorAbasean, pp. 155-189 in: Studies on the Ancient Armenian Versions of Philo’s Works, ed. By S. Mancini Lombardi & P. Pontani, Brill, Leiden - Boston 2011. 11. «Գիտութիւն գրոց»-ը միջնադարյան Հայաստանում («Անկանոն, արտաքին և նուրբ գրեանք»), Տարեգիրք Ժ, ԵՊՀ Աստվածաբանության ֆ-տ, Երևան 2015, էջ 29-71: 12. M.E. Shirinian, The Liber Causarum: A Mediaeval Armenian Isagogical Collection, Le Muséon, 130 (1-2), 2017, pp. 139-176. 13. Աստվածաբանությունը և մեկնությունը, Տարեգիրք ԺԲ, ԵՊՀ Աստվածաբանության ֆ-տ, Երևան 2017, էջ 2-37:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ներածական մասից՝ մեկնողական գրականության պատմական զարգացում, մեկնողական բազմաթիվ դպրոցների պատմություն և գործունեություն,
2. Հին կտակարանի մեկնություն (օրենսդրական, պատմական, իմաստության և մարգարեական գրքերի մեկնություն):
6-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4ժամ/ շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ35
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել համակողմանի գիտելիք Ընդհանրական եկեղեցու և Հայոց եկեղեցու հայրերի վերաբերյալ,
· ներկայացնել Եկեղեցու հայրերի կյանքը, գործունեությունը,մատենագրական վաստակը և աստվածաբանական հայացքները,
. ծանոթացնել Եկեղեցու հայրերի աշխատություններին և դրանց բովանդակային առանձնահատկություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու Հայ եկեղեցու անառարկելի հեղինակությունների մատենագրական ժառան­գությունը, կյանքն ու գործունեությանը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. վերլուծելու քրիստոնեական մատենագրության զարգացումը՝ ըստ պատմական, փիլիսո­փա­յա­կան, եկեղեցական, քաղաքական գործոնների
3. արժևորելու աստվածաբանական մտքի տարբեր շրջափուլերը
4. կիրառելու եկեղեցու հայրերի և վարդապետների տարաբնույթ երկերն, սուրբգրային մեկնաբա­նու­թյունները, թարգմանական մատենագրությունը գիտական աշխատանքում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. լրացնելու թարգմանական մատենագրությունը։կազմակերպելու ժամանակն ու առկա տեղեկությունները, պատրաստելու գիտական զեկուցումներ, ինքնուրույն հետազոտությունների ներկայացումներ և վարելու գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել համակողմանի գիտելիք Ընդհանրական եկեղեցու և Հայոց եկեղեցու հայրերի վերաբերյալ,
· ներկայացնել Եկեղեցու հայրերի կյանքը, գործունեությունը,մատենագրական վաստակը և աստվածաբանական հայացքները,
. ծանոթացնել Եկեղեցու հայրերի աշխատություններին և դրանց բովանդակային առանձնահատկություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն, գործնական կամ սեմինար պարապմունքներ, քննարկումներ, հանձնարարված գրականության քննարկում, մասնակցություն արտալսարանային քննարկումների, թեզերի կատարում, ինքնուրույն հետազոտությունների հանձնարարում,
2. գրավոր կամ բանավոր հարցումներ, բանավիճային քննարկումներ, հարց ու պատասխան,
3. հայոց իրավունքի պատմության չուսումնասիրված էջերի հետազոտություն և լսարանային քննարկումներ,
4. նորագույն տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և հեռավար ուսուցման մեթոդների կիրառում,
5. զեկույցի, էսսեի, խմբային կամ ինքնուրույն աշխատանքի, նախագծի հանձնարարում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին ընթացիկ քննությունն անցկացվում է ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր: 2-րդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է (առարկան հետազոտական բաղադրիչով է)՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Ուսանողը պետք է կատարի ինքնուրույն անհատական հետազոտական աշխատանք:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քյոսեյան Հ., Եկեղեցու հայրեր, վարդապետներ (IV-VIIIդդ.), Եր., Մագաղաթ, 2007։
  • Քյոսեյան Հ., Եկեղեցու հայրեր, վարդապետներ (IV-VIIIդդ.), Բ լրամշակված հրատ., Եր., Արտագերս, 2020։
  • Քյոսեյան Հ., Ընթերցումներ եկեղեցու հայրերի և վարդապետների մատենագրությունից, Եր., 2008։
  • Քյոսեյան Հ., Ընտրանի հայ եկեղեցական մատենագրության, աշխ.՝ Պ. Խաչատրյանի և Հ. Քյոսեյանի, Սբ. Էջմիածին, 2003:
  • Պետրոսյան Ե., Հայրաբանություն, Էջմիածին, 1996:
  • Саврей В.Я., Александрийская школа в истории философско-богословской мысли. 3 изд. М.: URSS; КоКнига, 2011.
  • Флоровский Г. Прот., Восточные отцы церкви, М., 2003.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Նախանիկեական շրջան
2. Հետնիկեական շրջան կամ Ոսկեդար
3. Անկման շրջան
5-րդ՝ աշնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ37
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակն է ուսանղների մոտ ձևավորել ծեսի աստվածաբանության վերաբերյալ, Քրիսոտնեական Եկեղեցու տոների, ծեսերի, խորհուրդների վերաբերյալ մասնագիտական գիտելիքներ և պատկերացումներ, ծանոթացնել դրանց ուսումնասիրության մեթոդներին ու դպրոցներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայոց կաթողիկոսների և նշանավոր այլ հոգևորականների գործունեությունը,
2. ճանաչելու Հայ եկեղեցու նվիրապետական աթոռները և կրոնական այլ կառույցները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. տարբերակելու հայոց եկեղեցական նշանավոր ժողովները,
4. վերլուծելու հայոց եկեղեցուն առնչվող օրենսդրությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5. վերլուծելու հայոց եկեղեցու գործունեության պատմական այդ կարևոր ժամանա­կա­հատվածը (ավելի քան 400 տարի):
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակն է ուսանղների մոտ ձևավորել ծեսի աստվածաբանության վերաբերյալ, Քրիսոտնեական Եկեղեցու տոների, ծեսերի, խորհուրդների վերաբերյալ մասնագիտական գիտելիքներ և պատկերացումներ, ծանոթացնել դրանց ուսումնասիրության մեթոդներին ու դպրոցներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն, գործնական կամ սեմինար պարապմունքներ, քննարկումներ, հանձնարարված գրականության քննարկում, մասնակցություն արտալսարանային քննարկումների, թեզերի կատարում, ինքնուրույն հետազոտությունների հանձնարարում,
2. գրավոր կամ բանավոր հարցումներ, բանավիճային քննարկումներ, հարց ու պատասխան,
3. նորագույն տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և հեռավար ուսուցման մեթոդների կիրառում,
4. զեկույցի, էսսեի, խմբային կամ ինքնուրույն աշխատանքի, նախագծի հանձնարարում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը ներառում է 2 հարց՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2-րդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը ներառում է 2 հարց՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
Ընթացիկ ստուգում 4 միավոր:
Ինքնուրույն աշխատանք 5 միավոր:
Մասնակցություն 3 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Նորայր արք. Պողոսյան, Ծիսագիտություն, Նյու-Յորք, 1990:
  • Մաղաքիա արք. Օրմանյան, Ծիսական բառարան, Երևան, 1991:
  • Մաղաքիա արք. Օրմանյան, Ծիսագիտություն, Հայ առաքելական Ս. Եկեղեցու, 1977, Երուսաղեմ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ի՞նչ է խորհուրդը: Ի՞նչ է ծեսը:
2. Եկեղեցական խորհուրդները, խորհուրդների բնույթը:
3. 7 խորհուրդները, դրանց էությունը և կատարման ձևերը:
4. Ս. Պատարագ (ծագումը, ձևավորումը, մեկնությունը):
5. Նվիրապետական աստի­ճանները:
6. Մյուռոնօրհնությունը:
7. Հայ եկեղեցու ժամերգությունները (ծագումը, ձևավորումը, մեկնությունը):
8. Ծիսական զգեստներ և անոթներ:
9. Աստվածպաշտական գրքեր:
Հայ եկեղեցու տոները (տերունի և տաղավար):
4-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ34
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակն է՝ հայոց տոմարի և տոնացույցի զարգացման պատմության ուսումնասիրության միջոցով կայուն գիտելիքներ ձեռք բերել ուսումնասիրվող գիտական դիսցիպլինների վերաբերյալ, ինչը ազգային ու միջազգային ամենատարբեր գիտական ոլորտներում պատմական ու ժամանակային զանազան խնդիրների բացահայտման լայն հնարավորություն կընձեռի՝ դրանք նորովի գնահատելու և արժևորելու հնարավորությամբ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի՝
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
· գիտության ու կրոնական զանազան ոլորտներում դրսևորելու իր գիտելիքներն ու իմացությունները՝ պատմագիտական, աստվածաբանական խնդիրների ժամանակային հարցերը իրենց ճիշտ ժամանակի հետ առնչելով:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
· Հայոց տոմարական ու տոնացույցային եղանակների կիրառմամբ գիտական լուծումներ տալու պատմության ժամանակային բազմաթիվ անճշտությունների, որոնք ավանդաբար անցնում են սերնդից սերունդ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
Ցուցաբերելու ընդհանրական կարողությունների ինչն անհրաժեշտ է հումանիտար գիտություններով զբաղվողներին՝ բանասերներին, պատմաբաններին, արևելագետներին ևն:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակն է՝ հայոց տոմարի և տոնացույցի զարգացման պատմության ուսումնասիրության միջոցով կայուն գիտելիքներ ձեռք բերել ուսումնասիրվող գիտական դիսցիպլինների վերաբերյալ, ինչը ազգային ու միջազգային ամենատարբեր գիտական ոլորտներում պատմական ու ժամանակային զանազան խնդիրների բացահայտման լայն հնարավորություն կընձեռի՝ դրանք նորովի գնահատելու և արժևորելու հնարավորությամբ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսություն, քննարկում, ռեֆերատ, աղյուսակների համեմատական քննություն, լուսնի հասակի և տոնական օրերի հաշվարկներ ևն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններն անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ան. Շիրակացի, Տիեզերագիտություն և տոմար, աշխ. Աշ. Աբրահամյանի, Երևան, 1940
  • Անանիա Շիրակացու մատենագրությունը,աշխ. Աշ. Աբրահամյանի, Երևան, 1944
  • Կիրակոս Գանձակեցի, Պատմութիւն հայոց, Երևան, 1961
  • Հովհաննես Իմաստասերի մատենագրությունը ,աշխ. Աշ. Աբրահամյանի, Ե., 1956
  • Շառլ Ռընու,Ճաշոց գիքի ծագումն ու զարգացումը, ՊԲՀ, 1987, թիվ 2
  • Ռ. Հ. Վարդանյան, §Պատճէն տոմարի հայոց¦-ի խմբագրությունների ժամանակի որոշումը. 6-18-րդ դարեր, Երևան, 2007
  • Ռ. Հ. Վարդանյան, Հայոց տոնացույցը (4-18-րդդարեր). Երևան, 1999
  • Ռ. Հ. Վարդանյան, Անանիայի Շիրակացւոյ (Շիրականւոյ) համարողի ՇԼԲ կարգը, Եր., 2017
  • Baumstark, Liturgie comparee, prinsipes et methods pour 1, etude des liturgies chitennes 3-e edition, reoue Pardom Bernard Botte, Cevetoge, 1953
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տոմարագիտությունն իբրև կիրառական աստվածաբանության առարկա,
2. Հայոց շարժական տոմարը և հուլյան անշարժ տոմարի ներդրումը հայոց մեջ,
3. Հովհաննես Սարկավագ Իմաստասերի ՇԼԲ զատկացուցակը և Հայոց փոքր թվականը
4. Հայոց փոքրագույն թվական
5. Սիմեոն Երևանցու տոնացույցը
4-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ33
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին սովորեցնել Քրիստոնեական Եկեղեցու վարդապետությունը Մեկ Աստվածության և Սուրբ Երրորդության մասին, Աստվածային Արարչագործության մասին, Հրեշտակների և Մարդու մասին, ինչպես նաև չարի առաջացման պատճառների և մեղքի մասին: Դասընթացքի շրջանակներում ուսանողները կուսումնասիրեն ՀայԵկեղեցու կողմից ընդունված աստվածաբանական բնույթի գրվածքներ Սուրբ Երրորդության և Արարչագործության մասին, Հրեշտակների ինն դասերի մասին, մարդու ստեղծման, նախամեղքի և մարդու անկման մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի.
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ընդհանրական Եկեղեցու Երրորդաբանական ուսմունքի մասին
2. Աստվածային արարչագործության մասին
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ինքնուրույն վերլուծել Եկեղեցու դավանանքը Մեկ Աստծո և Սուրբ Երրորդության մասին
5. ինքնուրույն վերլուծել քրիստոնեության տեսությունը արարչագործության, մարդու և մեղքի մասին
գ. ընդհանրական/փոխանցելիկարողություններ
կիրառել իր ունեցած գիտելիքները իր գիտական ուսումնասիրություններում, միջեկեղեցական տարբեր քննարկումների ժամանակ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին սովորեցնել Քրիստոնեական Եկեղեցու վարդապետությունը Մեկ Աստվածության և Սուրբ Երրորդության մասին, Աստվածային Արարչագործության մասին, Հրեշտակների և Մարդու մասին, ինչպես նաև չարի առաջացման պատճառների և մեղքի մասին: Դասընթացքի շրջանակներում ուսանողները կուսումնասիրեն ՀայԵկեղեցու կողմից ընդունված աստվածաբանական բնույթի գրվածքներ Սուրբ Երրորդության և Արարչագործության մասին, Հրեշտակների ինն դասերի մասին, մարդու ստեղծման, նախամեղքի և մարդու անկման մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Ուսուցումն անցկացվում է դասախոսությունների միջոցով, ընթերցվում և քննարկվում են աստվածաբանական մատենագրությունից հատվածներ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություններ, նախօրոք պատրաստված լինելով քննարկումներին:
ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աճէմեան Շահէ արք., Մեր հաւատքը. Հաւատոյ հանգանակ, Դաւանանք Հայ Եկեղեցւոյ,Ս. Էջմիածին, 2001:
  • Գրիգոր Տաթևացի, Ոսկեփորիկ, Երևան,1995:
  • Պետրոսյան Եզնիկ վրդ., Հայ Եկեղեցու քրիստոսաբանությունը, Ս.Էջմիածին, 1996:
  • Տեր-Միքելյան Ա., Հայաստանեայց Սուրբ Եկեղեցու Քրիստոնեականը, Սբ. Էջմիածին, 2007:
  • Филарет археписк., Православное Догматическое богословие, 1865: Филарет археписк., Православное Догматическое богословие, 1865.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Աստված: Աստծու գոյությունը: Սուրբ Երրորդություն:
2. Հայր Աստված Աստվածաշնչում: Որդի Աստված Աստվածաշնչում: Սուրբ Հոգի Աստված Աստվածաշնչում:
3. Սուրբ Երրորդության մասին վարդապետության բանաձևումը (Ա. և Բ. տիեզերաժողովներ): Աստծու Արարչագործությունը: Հավատք (ըստ Հին և Նոր Կտակարանների):
4. Հրեշտակներ: Մարդ:
5. Չարի առաջացումը: Մեղք:
4-րդ՝ գարնանային
20 ժամ դասախոսություն, 10 ժամ սեմինար
2ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ32
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին տալ համակարգված գիտելիքներ 15-18-րդ դարերի Հայ եկեղեցու պատմության վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.նկարագրելու Հայոց կաթողիկոսների և նշանավոր այլ հոգևորականների գործունեությունը,
2.ներկայացնելու Հայ Եկեղեցու նվիրապետական աթոռներն ու կրոնական այլ կառույցների պատմությունը։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերլուծելու Հայոց եկեղեցական նշանավոր ժողովների պատմության առանձնահատկությունները,
4. քննելու Հայոց եկեղեցուն առնչվող օրենսդրությունները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5. պահպանելու մասնագիտական էթիկայի կանոնները,
6. հաղորդակցվելու բանավոր և գրավոր պատշաճ եղանակներով։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին տալ համակարգված գիտելիքներ 15-18-րդ դարերի Հայ եկեղեցու պատմության վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Սեմինար
3. Հարց ու պատասխան, կարծիքների փոխանակում, քննարկումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 6. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
2. Ինքնուրույն աշխատանք. գնահատման առավելագույն շեմը` 6, հանձնարարվում է գրավոր ինքնուրույն աշխատանք, ուսանողը ընտրում է նախօրոք հանձնարարված թեմաներից որևէ մեկը:
3. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 8. քննությունը անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց. 1-ին հարցը` 3, 2-րդ հարցը` 3 և 3-րդ հարցը` 2 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՕրմանյանՄ., Ազգապատում, հ. Ա, Էջմիածին, 2001:
  • ՕրմանյանՄ., Ազգապատում, հ. Բ, Էջմիածին, 2001:
  • ՕրմանյանՄ., Ազգապատում, հ. Գ, Էջմիածին, 2001:
  • Հայ Սփյուռք հանրագիտարան, Երևան, 2003 (730 էջ):
  • ՀովհաննիսյանԱ., Երուսաղեմի պատմություն, Գյումրի, 2003, ՙԴպիր՚հրատարակչություն (70 էջ):
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հայաստանը և Հայոց եկեղեցին թուրքմենական ցեղերի տիրապետության շրջանում: Ջհանշահ. Հայաստանը վարչական նոր բաժանումների համատեքստում: Կաթողիկոսական աթոռի տեղափոխումը Սսից Էջմիածին: Էջմիածնի 1441թ. ազգային-եկեղեցականժողովը: Կիրակոս Վիրապեցի: Թովմա Մեծոփեցի: Հովհաննես Հերմոնեցի: Գրիգոր Մուսաբեգյան: Գրիգոր Արտազեցի: ԶաքարիաԱղթամարցի: Սիս-Անթիլիաս կաթողիկոսություն: Կոստանդնուպոլսի Հայոց պատրիարքություն: Հովակիմ Պրուսացի: Հովհաննես Կոլոտ Բաղիշեցի: Ավետիք Եվդոկացի: Գրիգոր Շղթայակիր: Աղթամարի հակաթոռկաթողիկոսություն: Երուսաղեմի Հայոց պատրիարքություն: Էջմիածնի 1547թ. Եկեղեցական ժողովը: Ստեփանոս Ե Սալմաստեցի: Սեբաստիայի 1562թ. Եկեղեցական ժողովը: Միքայել Ա Սեբաստացի: Հայաստանը Շահ-Աբաս I-ի տիրապետության շրջանում: Դավիթ Դ Վաղարշապատցի: Մելքիսեդեկ Գառնեցի: Մովսես Գ. Տաթևացի: Փիլիպպոս Ա Աղբակեցի: Նոր Ջուղայի գաղթօջախը: Էջմիածնի 1677թ. եկեղեցական ժողովը: Հակոբ Դ Ջուղայեցի: Եղիազար Ա Այնթափցի: Աղվանից-Գանձասարի Կաթողիկոսություն: Եսայի Հասան- Ջալալյան: Մխիթարյան միաբանություն: Մխիթար Սեբաստացի: Ղևոնդ Ալիշան:
1-ին՝ աշնանային
30 ժամ գործնական
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0105/Բ16, Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
Ուսանողներին ներկայացնել հին հայերենի՝ գրաբարի հնչյունական, բառային և ձևաբանական իրողությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու գրաբարի հնչյունական, ուղղագրական, հնչյունափոխական և բառային հատկանիշները
2. բնութագրելու գրաբարյան բնագրերի բովանդակային առանձնահատկությունները և վարժ կարդալու ու հասկանալու

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարել գրաբարյան բնագրերի հնչյունաբանական, բառապաշարային վերլուծություններ
գ. ընդհանրական կարողություններ
4. ստեղծագործաբար կիրառել ունեցած գիտելիքները , պատշաճ մա­կար­դակով պատ­րաստել կուրսային աշխատանքներ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ուսանողներին ներկայացնել հին հայերենի՝ գրաբարի հնչյունական, բառային և ձևաբանական իրողությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հ. Ավետիսյան, Ռ. Ղազարյան,Գրաբարի ձեռնարկ, Եր., 2003։
  • Ա. Աբրահամյան, Գրաբարի ձեռնարկ, Եր., 1977։
  • Մ. Աբեղյան, Գրաբարի քերականություն, Զ հատ., Եր., 1974։
  • Ս. Գրիգորյան,Ն. Պողոսյան,Գրաբարի ընթերցարան, Եր., 2011:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ

Գրաբարը որպես հայերենի զարգացման շրջան. գրաբարի ընդհանուր առանձնահատկությունները: Գրաբարի հնչյունական համակարգը. երկբարբառներ և եռաբարբառներ: Գրաբարի խոնարհման համակարգը. սահմանական, ստորադա-սական և հրամայական եղանակները: Գրաբարի անվանական հոլովումը. հոլովները և նրանց կազմությունը. անկանոն հոլովումներ:Գրաբարի դերանունները. նրանց տեսակները և հոլովումը:
3-րդ՝ աշնանային
60ժամ դասախոսություն, 30 ժամ՝ սեմինար
6 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ29
1. Դասընթացի նպատակ
· Տալ ուսանողներին համակարգված գիտելիքներ «Հայոց եկեղեցու պատմությունը զարգացած միջնադարում (9-15-րդդդ.)» առարկայի վերաբերյալ:
· Պատրաստել հայոց եկեղեցու պատմության առարկայի կադրեր,որոնք իրենց գիտելիքները կարող են կիրառել դպրոցական ու բուհական ոլորտներում:
. Ձևավորել հայոց եկեղեցու պատմության լիարժեք մասնագետներ,որոնք կօգտագործեն իրենց իմացությունները հայագիտության բնագավառում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնելու «Հայոց եկեղեցու պատմությունը զարգացած միջնադարում(9-15-րդ դդ.)» առարկան
2. Դասակարգելու «Հայոց եկեղեցու պատմությունը զարգացած միջնադարում (9-15-րդ դդ.)» առարկայի փուլային զարգացումները:
3. Լուսաբանելու «Հայոց եկեղեցու պատմությունը զարգացած միջնադարում (9-15-րդ դդ.)» առարկայի հիմնախնդիրները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. Կիրառելու դպրոցական և բուհական համակարգերում
5. Վերլուծելու եկեղեցապատմական կարևորագույն իրադարձությունները և բացահաըտելու դրտապատճառները
6. Լուծելու քննության կարևոր հիմնահարցեր
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. Ընդհանրացնելու ձեռք բերված գիտելիքների պաշարը
8. Մեկնաբանելու առարկայի այս կամ այն հիմնախնդիրը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Տալ ուսանողներին համակարգված գիտելիքներ «Հայոց եկեղեցու պատմությունը զարգացած միջնադարում (9-15-րդդդ.)» առարկայի վերաբերյալ:
· Պատրաստել հայոց եկեղեցու պատմության առարկայի կադրեր,որոնք իրենց գիտելիքները կարող են կիրառել դպրոցական ու բուհական ոլորտներում:
. Ձևավորել հայոց եկեղեցու պատմության լիարժեք մասնագետներ,որոնք կօգտագործեն իրենց իմացությունները հայագիտության բնագավառում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Սեմինար
3. Հարց ու պատասխան, կարծիքների փոխանակում, քննարկումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին ընթացիկ քննությունը անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր: 2-րդ ընթացիկ քննությունը բանավոր է (առարկան հետազոտական բաղադրիչով է)՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Ուսանողը պետք է կատարի ինքնուրույն անհատական հետազոտական աշխատանք:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Օրմանյան Մ., Ազգապատում, Ա, Ս.Էջմիածին,2001:
  • Օրմանյան Մ., Ազգապատում, Բ, Ս.Էջմիածին,2001:
  • <<Կանոնագիրք հայոց>>, Բ,աշխ. Վ. Հակոբյան, Երևան,1971:
  • <<Հայ ժողովրդի պատմություն>>,ԳԱ հրատ.,հ. III,Երևան,1976:
  • Վարդանյան Վ., Աղթամարի կաթողիկոսության պատմությունից, Երևան,2017:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայոց եկեղեցու պատմությունը Բագրատունյաց թագավորության շրջանում
2. Հայոց եկեղեցու պատմությունը Կիլիկիայի հայկական թագավորության շրջանում
3-րդ՝ աշնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2101/Բ31
1. Դասընթացի նպատակ
Ձևավորել մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացումներ իսլամի պատմության, դավանաբանական առանձնա-հատկությունների, ծիսապաշտամունքային համակարգի, հիմնական ուղղութունների և դրանց տարատեսակների, իսլամական մշակույթի, իսլամի զարգացման ժամանակակից միտումների և համաշխարհային պատմության մեջ այս կրոնի դերի վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու իսլամի հիմնական հատկանիշները, բնորոշ գծերը և առանձնահատ-կությունները
2. նկարագրելու իսլամի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը
3. լուսաբանելու ժամանակակից իսլամի զարգացման հիմնական միտումներն ու առանձ-նահատկությունները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4.վերլուծելու իսլամի կրոնապաշտամունքային համակարգը և աշխարհայացքային պատկերացումները:
5.համեմատելու իսլամի և քրիստոնեության դավանաբանությունը և պաշտամունքը
6.բացահայտելու և վերլուծելու իսլամի աշխարհայացքային, ծիսապաշտամունքային և դավանաբանական առանձնահատկությունները
7. համադրելու իսլամի հիմնական ուղղությունները և ենթաուղղությունները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. արժևորելու իսլամն իբրև կրոնամշակութային երևույթ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ձևավորել մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացումներ իսլամի պատմության, դավանաբանական առանձնա-հատկությունների, ծիսապաշտամունքային համակարգի, հիմնական ուղղութունների և դրանց տարատեսակների, իսլամական մշակույթի, իսլամի զարգացման ժամանակակից միտումների և համաշխարհային պատմության մեջ այս կրոնի դերի վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում սեմինար պարապմունք, անց կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ քննություններ, գնահատման առավելագույն շեմը` 7: 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննությունները անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Յուրաքանչյուր ընթացիկ քննություն գնահատվում է առավելագույն 3 և 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից:
2. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 4. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
3. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 9. քննությունն անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց՝ յուրաքանչյուրը 3 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Август Мюллер, История ислама, М. 2014.
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 2, М. 2007.
  • Карамазов, В. Д. Всеобщая история религий мира, СПб. 2011.
  • Матвеев К.П. История ислама, М. 2005.
  • Encyclopedia of religion, Thomson Gale, 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Իսլամի ծագումը, վաղ իսլամի կրոնական և հասարակական-պատմական արմատները: Մուհամեդի կյանքը և քարոզչական գործունեությունը: Վաղ իսլամի ռազմաքաղաքական պատմությունը, իրավական սկզբունքները: Իսլամի դավանաբանությունը և պաշտամունքը: Ղուրան, Սուննա: Հավատի հինգ հիմնասյուները: Իսլամի պառակտումները և դրանց կրոնադավանաբանական պատճառները: Դավանաբանական պառակտումները իսլամում` համբալականներ, խարիջականներ, մութազիլականներ, ալաֆականներ, մարջայականներ և վահաբականներ: Իսլամի պաշտամունքային-ծիսական-տոնական համակարգը: Իսլամն արդի աշխարհում:
3-րդ՝ աշնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2101/Բ26
1. Դասընթացի նպատակ
· համապարփակ գիտելիքներ հաղորդել Քրիստոնեական Եկեղեցու պատմության, քրիստոնեական մշակույթի, քրիստոնեական եկեղեցիների բազմազանության, դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային տարբերությունների ու յուրահատկությունների վերաբերյալ
· գիտելիքներ տալ համաշխարհային պատմության մեջ քրիստոնեության ունեցած դերի ու նշանակության մասին
համապարփակ գիտելիքներ հաղորդել այլ կրոնների հետ Քրիստոնեական եկեղեցու առնչությունների, քաղաքականության մեջ Քրիստոնեական եկեղեցու ունեցած դերի վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու Քրիստոնեական Եկեղեցու հիմնադրման, զարգացման և կայացման վերաբերյալ տեսական գիտելիքները,
2. ձևակերպելու տարաբնույթ եկեղեցիների դոգմատիկ, պաշտամունքային ու կանոնական կարևորա­գույն առանձնահատկությունները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. սահմանելու սեփական հայացքով նոր հիմնախնդիրներ,
4. համեմատական աշխատանքներ կատարելու։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
5. ներկայացնելու մասնագիտական հմտություններ,
6. պահպանելու մասնագիտական էթիկայի կանոնները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· համապարփակ գիտելիքներ հաղորդել Քրիստոնեական Եկեղեցու պատմության, քրիստոնեական մշակույթի, քրիստոնեական եկեղեցիների բազմազանության, դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային տարբերությունների ու յուրահատկությունների վերաբերյալ
· գիտելիքներ տալ համաշխարհային պատմության մեջ քրիստոնեության ունեցած դերի ու նշանակության մասին
համապարփակ գիտելիքներ հաղորդել այլ կրոնների հետ Քրիստոնեական եկեղեցու առնչությունների, քաղաքականության մեջ Քրիստոնեական եկեղեցու ունեցած դերի վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Պատմահամեմատական մեթոդի կիրառում
2. Վերլուծական մեթոդի կիրառում
3. Եկեղեցաբանական մեթոդի կիրառում
4. Քննարկումները և բանավեճն որպես առանձին մեթոդի կիրառում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ քննություններ. գնահատման առավելագույն շեմը` 7: 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննությունները անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Յուրաքանչյուր ընթացիկ քննություն գնահատվում է առավելագույն 3 և 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից:
2. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 6. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
3. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 7. քննությունը անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց. 1-ին հարցը` 3, 2-րդ հարցը` 2 և 3-րդ հարցը` 2 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գ. Սարգսյան, Վաղ քրիստոնեական հակաերրորդաբանական հոսանքները (կրոնագիտական վերլուծություն), փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածուի աստիճան հայցելու ատենախոսություն, Երեւան, 2010:
  • Հ. Հովհաննիսյան, Վաղ քրիստոնեական դավանաբանական վեճերի կրոնագիտական վերլուծություն (II դարի II կես - V դարի I քառորդ), Հեղ. հրատ., Երևան, 2018:
  • Победоносцев К. П. История Православной Церкви до начала разделения Церквей: хрестоматия - Москва, Берлин: Директ-Медиа, 2016
  • Спасский А., История догматических движений в эпоху Вселенских соборов, Москва, Директ-Медиа, 2015
  • С. Саламинский, Церковная история, Москва, Директ-Медиа, 2010
  • Cunningham M., Faith in the Byzantine world. IVP histories. Downers Grove, Ill.: InterVarsity Press, 2002.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Քրիստոնեությունը Առաքելական շրջանում: Առաքելական Հայրեր: Հերետիկոսությունները վաղ եկեղեցու կյանքում: Քրիստոնեության հալածանքները: Քրիստոնեական տիեզերաժողովներ:
3-րդ՝աշնանային
15ժամ դասախոսություն, 15 ժամ սեմինար
2ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ40
1. Դասընթացի նպատակ
· Ծանոթացնել սոցիո-հումանիտար հետազոտությունների մեթոդաբանական հայեցակարգին, հետազոտության կազմակերպման առանձնահատկություններին, հետազոտության դիզայնի տեսակներին և հետազոտական ծրագրի ներկայացման սկզբունքներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
Ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Տարբերակել գիտական հետազոտության կազմակերպման հիմնական սկզբունքները և պահանջները,
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
2. Տարբերակել գիտական հետազոտության կազմակերպման հիմնական սկզբունքները և պահանջները,
3. Ուսումնասիրել պատճառահետևանքային կապերը հասարակական գիտություններում
4. Եզրահանգել գիտական հետազոտությունների մեջ կիրառվող մեթոդների առավելություններն ու թերությունները և կիրառման հնարավորությունները ըստ հետազոտության առարկայի:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. Կանխատեսել եւ կատարել արդյունավետ հետազոտություն:
6. Կիրառել գիտական հետազոտության որակական և քանակական մեթոդները ըստ հետազոտության նպատակի և լսարանի առանձնահատկությունների:
7. Ընտրել եւ կիրառել գիտական հետազոտության գրագետ նախագիծ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
8. Արժևորել և կիրառել յուրացրած մեթոդները հասարակական կյանքում առկա իրողությունները վերլուծելու և գնահատելու համար։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ծանոթացնել սոցիո-հումանիտար հետազոտությունների մեթոդաբանական հայեցակարգին, հետազոտության կազմակերպման առանձնահատկություններին, հետազոտության դիզայնի տեսակներին և հետազոտական ծրագրի ներկայացման սկզբունքներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ, խմբային քննարկումներ
2. Գրականության վերլուծություն, աշխատանք սկզբնաղբյուրների հետ։
3. Լուսացուցադրություններ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2. Ընթացիկ ստուգումը` 4 միավոր: Ինքնուրույն աշխատանքը` 5 միավոր: Մասնակցությունը` 3 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Бахтин М.М. К методологии гуманитарных наук В кн.: Бахтин М.М. Эстетика словесного творчества. М.: Искусство, 1979. С.361- 373, 409-412.
  • Перлов А.М. История науки. Введение в методологию гуманитарного знания. - М.: РГГУ, 2007
  • Ted Benton, Ian Craib., Philosophy of social science, Palgrave, 2001
  • John Gerring, Social science methodology, Cambridge University Press, 2012
  • Adam Przeworski, Frank Salomon, The art of writing proposals, SSRC 1995
  • Bent Flyvbjerg , Making social science matter, 2001
  • Levac D, Colquhoun H, O’Brien K (2010) Scoping studies: enhancing the methodology. Implementation Science, 5:69
  • Davis K, Drey N, Gould D (2009) What are scoping studies? A review of the nursing literature. Int J Nurs Stud, 46: 1386-1400.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Սոցիալական իմացության առանձնահատկությունները: Սոցիոհումանիտար գիտելիքի մեթոդաբանական առանձնահատկությունները: Հետազոտական հիմնախնդրի որոշարկման հիմնական մարտավարությունները: Գիտական աղբյուրների վերլուծության և գիտական գրականության ուսումնասիրման մեթոդաբանական սկզբունքները (scoping studies): Գիտական հետազոտության հիմնական փուլերը:Պրոբլեմային իրավիճակի սահմանում և հիմնախնդրի հրատապություն: Հետազոտության օբյեկտ և առարկա: Հետազոտության նպատակ և խնդիրներ: Հետազոտության վարկած: Արժեքային կողմնորոշումը հասարակական գիտություններում: Արժեքամետ սոցիալական գիտության հայեցակարգը և մեթոդաբանությունը: Հետազոտության մեթոդների դասակարգումը: Հետազոտության դիզայն և տվյալների հավաքագրման մեթոդները: Փաստարկման առանձնահատկությունները սոցիոհումանիտար գիտելիքի համակարգում: Հետազոտության արդյունքների տեսականացման ռազմավարությունները: Հետազոտության արդյունքների վերլուծություն և մեկնաբանություն:
Հետազոտության կազմակերպման և արդյունքների ներդրման շրջապտույտը: Գիտական հետազոտության հաջողակ նախագիծ պատրաստելու և ներկայացնելու հիմնական սկզբունքները:
2-րդ՝ գարնանային
40ժամ դասախոսություն, 20ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ28
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել Նոր Կտակարանը` կրոնական ու գիտական համադրումով, ձևավորել համակողմանի մտածելու կարողություններ,
· արժևորել Քրիստոնեության դերն ու նշանակությունը համամարդկային արժեհամակարգում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
Ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
· նկարագրելու Ս. Գրքի կառուցվածքային բաժանումները,
· ներկայացնելու Ս. Գրքի Նոր Կտակարանի գրքերի բովանդակությունն ու բնույթը։
Բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
· ձևակերպելու համակողմանի մտածելու կարողություններ,
· վերլուծելու Նորկտակարանյան գրքերի բովանդակությունն ու ժամանակաշրջանը, կարևորությունը։

Գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
Արդյունավետորեն կազմակերպել ժամանակն ու առկա տեղեկությունները, պատրաստել գիտական զեկուցումներ, ինքնուրույն հետազոտությունների ներկայացումներ և վարել գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել Նոր Կտակարանը` կրոնական ու գիտական համադրումով, ձևավորել համակողմանի մտածելու կարողություններ,
· արժևորել Քրիստոնեության դերն ու նշանակությունը համամարդկային արժեհամակարգում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն, գործնական կամ սեմինար պարապմունքներ, քննարկումներ, հանձնարարված գրականության քննարկում, մասնակցություն արտալսարանային քննարկումների, թեզերի կատարում, ինքնուրույն հետազոտությունների հանձնարարում,
2. գրավոր կամ բանավոր հարցումներ, բանավիճային քննարկումներ, հարց ու պատասխան,
3. նորագույն տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և հեռավար ուսուցման մեթոդների կիրառում,
5. զեկույցի, էսսեի, խմբային կամ ինքնուրույն աշխատանքի, նախագծի հանձնարարում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշար: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգոր Սարաֆյան, Ներածություն Նոր Կտակարանի, Լիբանան, 1950:
  • Եզնիկ ծ. վ. Պետրոսյան, Ներածություն Նոր Կտակարանի, Ս. Էջմիածին, 1994:
  • Արշակ արք. Մանուկյան,Աստվածաշունչ մատեանը, Թեհրան, 1966:
  • Աստուածաշունչ Մատեան Հին եւ Նոր Կտակարանների, Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածին եւ Հայաստանի Աստուածաշնչային ընկերութիւն, 1994:
  • Աստուածաշունչ Մատեան Հին եւ Նոր Կտակարանաց, Հայաստանի Աստուածաշնչային ընկերութիւն, 1997:
  • Սիոն արք. Մանուկյան, Ներածություն Աստվածաշնչի, Ս. Էջմիածին, 1984:
  • Ներսես ավ. քհն. Ներսեսյան, Աստվածաշունչը և հայ մշակույթը, Հայաստանի Աստվածաշնչային Ընկերություն, 2001։
  • Վասիլիադիս Նիկոլայ, Աստվածաշունչ և հնագիտություն (Ուսումնաօժանդակ ձեռնարկ), ռուսերենից թարգմանությունը՝ Գ. Դարբինյանի, հունարեն բնագրի հետ համեմատությունը և խմբագրումը՝ Շահե վրդ. Անանյանի, Ս. Էջմիածին, 2014։
  • Եղիայեան Բիւզանդ, Քննական պատմութիւն Սուրբգրական ժամանակներու, Ե. գիրք, Ներածութիւն Հին Կտակարանի, Կաթողիկոսութեան Հայոց Մեծի Տանն Կիլիկիոյ, Անթիլիաս-Լիբանան, 1976։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Նոր կտակարանի կառուցվածքը,
· Համատեսական Ավետարաններ,
· Ավետարան ըստ Մատթեոսի,
· Ավետարան ըստ Մարկոսի,
· Ավետարան ըստ Ղուկասի,
· Ավետարան ըստ Հովհաննու,
· Գործք Առաքելոց,
· Պողոս առաքյալի նամակները,
· Հովվական նամակներ,
. Հովհաննու Հայտնությունը:
2-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2104/Բ27
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին տալ համակարգված գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու պատմությունից երկու պլանով, մեկ՝ որպես հայ ժողովրդի և Հայաստանի պատմության մաս, մեկ էլ որպես ընդհանուր տիեզերական եկեղեցու պատմության մաս:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել հայ ազգային ինքնության կրոնաեկեղեցական բաղադրիչը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. տարբերակել բացատրել հայ եկեղեցու հետ առնչվող պատմական, մշակութային և հասարակական որոշ երևույթներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
3. պատշաճ մակարդակով մասնագիտական զեկուցում պատրաստել և մասնակցել միջազգային գիտաժողովներին:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին տալ համակարգված գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու պատմությունից երկու պլանով, մեկ՝ որպես հայ ժողովրդի և Հայաստանի պատմության մաս, մեկ էլ որպես ընդհանուր տիեզերական եկեղեցու պատմության մաս:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին:
3. ուսանողներին հանձնարարված է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը ներառում է 2 հարց՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր: Միավորների քայլը՝ 1:
2-րդ ընթացիկ քննությունը գրավոր է՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը ներառում է 2 հարց՝ յուրաքանչյուրը 2-ական միավոր: Միավորների քայլը՝ 1:
Ինքնուրույն աշխատանք` 3 միավոր:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով՝
Հարցատմոսը ներառում է 3 հարց՝ յուրաքանչյուրը 3 միավոր: Միավորների քայլը՝ 1:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Վրեժ Վարդանյան, Հայոց եկեղեցին վաղ միջնադարի քաղաքական խաչուղիներում, վաղարշապատ, 2004:
  • Օրմանյան Մ., Ազգապատում, հ. Ա, Բ, Էջմիածին, 2001:
  • Օրմանյան Մ., Հայոց եկեղեցին, Կ. Պոլիս, 1911, Երևան, 1993:
  • Քրիստոնյա Հայաստան, Հանրագիտարան, Երևան, 2002:
  • Լիզա Քարիմյան, Հայ-բյուզանդական եկեղեցաքաղաքական հարաբերությունները 5-6-րդ դդ., Երևան, 2018:
  • Եզնիկ պետրոսյան, հայ եկեղեցու պատմություն, հնագույն ժամանակներից մինչև
  • թվականը, Էջմիածին, 1993։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայ եկեղեցու պատմություն առարկան և նրա տեղը հայա­գիտական առարկաների շարքում: Հայ եկեղեցու պատմության աղբյու­րա­գիտական հիմնարանը: Հայ եկեղեցու պատմության դասա­գիրքը անցյալում և նոր ժամանակներում:
2. Հայաստանը առաքելական շրջա­նում ըստ վաղ միջնադարյան դարձաբանական ավանդույթի: Քրիս­տոնյաների հալածանքը Հայաստանում: Քրիստոնեական կրոնի պե­­տականացումը և միասնական եկեղեցու կազմավորումը Հայաստանում:
3. Հայ եկեղեցու արտաքին կապերն ու հարաբերությունները Գրիգոր Լուսա­­վորչի օրոք: Հայ եկեղեցին և Հայաստանի միջազգային քաղաքա­կան դրու­թյունը IV դ. վերջին քառորդին: Եկեղեցու հայացումը:
4. Դավանաբանությունը մեծ քաղաքականության պատանդ: Հայոց եկեղեցու պայքարը հեթանոսամեդ ուժերի դեմ։ Հայոց գրերի գյուտը և եկեղեցու հայացումը։
2-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2101/Բ25
1. Դասընթացի նպատակ
ձևավորել մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացումներ արևելքի ազգային (հնդկական, չինական, ճապոնական) կրոնների և համաշխարհային ամենահին կրոնի` բուդդայականության դավանաբանական, պաշտամունքային առանձնահատկությունների, տոնածիսական համակարգի, աշխարհայացքային, բարոյափիլիսոփայական յուրահատուկ պատկերա-ցումների ու ըմբռնումների և արդի վիճակի վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա.մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու Արևելքի ազգային կրոնների և բուդայականության հիմնական հատկանիշները, բնորոշ գծերը և առանձնահատկությունները
2. նկարագրելու արևելյան ազգային կրոնների և բուդդայականության ձևավորման ու զարգացման պատմությունը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերլուծելու արևելյան ազգային կրոնների և բուդդայականության կրոնա­պաշտ­ամունքային համակարգերը և աշխարհայացքային պատկերացումները
4. համեմատելու հնդկական, չինական և ճապոնական ազգային կրոնների և բուդդա­յականության դավանաբանությունը, պաշտամունքը, հիմնական ուղղությունները
5. բացահայտելու և վերլուծելու արևելյան կրոնների աշխարհայացքային, ծիսապաշտ­ամունքային և դավանաբանական առանձնահատկությունները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. արժևորելու Արևելքի կրոնները
7. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում
8. վերլուծելու փաստեր և կատարելու հետևություններ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ձևավորել մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացումներ արևելքի ազգային (հնդկական, չինական, ճապոնական) կրոնների և համաշխարհային ամենահին կրոնի` բուդդայականության դավանաբանական, պաշտամունքային առանձնահատկությունների, տոնածիսական համակարգի, աշխարհայացքային, բարոյափիլիսոփայական յուրահատուկ պատկերա-ցումների ու ըմբռնումների և արդի վիճակի վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում սեմինար պարապմունք, անց կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ քննություններ. գնահատման առավելագույն շեմը` 8: 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննությունները անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Յուրաքանչյուր ընթացիկ քննություն գնահատվում է առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից:
2. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 4. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
3. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 8. քննությունը անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց. 1-ին հարցը` 3, 2-րդ հարցը` 3 և 3-րդ հարցը` 2 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Альбедиль М. Ф. Буддизм: религия без бога, СПб. 2013.
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1. 2, М. 2007.
  • Всемирная энциклопедия: Мифология, Мн. 2004.
  • Карамазов, В. Д. Всеобщая история религий мира, СПб. 2011.
  • Религиоведение (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб. 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հնդկական դիցաբանության հնագույն շերտը, վեդայական կրոն: Բրահմանականություն: Հինդուիզմի ծագումը և զարգացումը, ժամանակակից հինդուիզմը: Ջայնիզմը Հնդկաստանում: Սիկհիզմը Հնդկաստանում: Չինաստանի ազգային կրոնները. Կոնֆու-ցիականություն, Դաոսականություն: Ճապոնական ազգային կրոնը, Սինտո: Սինտոյի էպիկական զարգացման շրջանը: Սինտոյական դիցարանը: Բուդդայականության ծագումը: Չորս ճշմարտությունների մասին Բուդդայի ուսմունքը`սանսարա: Փրկության բուդդայական կոնցեպցիան: Դհարմա, կարմա, նիրվանայի մասին ուսմունքը: Բուդդայականության հիմնական ուղղությունները և դրանց պաշտամունքային-ծիսական առանձնահատկություները: Բուդդայականությունն արդի աշխարհում:
2-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1408/Բ24
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակն է ուսանողներին ներկայացնել գրաբարի բառային և ձևաբանական իրողությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
աա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճշգրիտ գրելու դասական ուղղագրությամբ և ընթերցել գրաբար, միջին հայերեն բնագրեր,
2. ներկայացնելու գրաբարի քերականական և շարահյուսական հիմնական օրինչափությունները,
3. թարգմանել ու մեկնաբանել գրաբար տեքստեր։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կատարելու գրաբարյան բնագրերի բառապաշարային և ձևաբանական վերլուծություններ
ստեղծագործաբար կիրառել ունեցած գիտելիքները , պատշաճ մա­կար­դակով պատ­րաստել մասնա­գիտական զեկուցումներ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակն է ուսանողներին ներկայացնել գրաբարի բառային և ձևաբանական իրողությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում սեմինար պարապմունք, անց կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. Ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
3. Ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հ. Ավետիսյան, Ռ. Ղազարյան,Գրաբարի ձեռնարկ, Եր., 2003։
  • Ա. Աբրահամյան, Գրաբարի ձեռնարկ, Եր., 1977։
  • Մ. Աբեղյան, Գրաբարի քերականություն, Զ հատ., Եր., 1974։
  • Ս. Գրիգորյան,Ն. Պողոսյան,Գրաբարի ընթերցարան, Եր., 2011
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գրաբարի ածական անունը. ածականների համեմատության աստիճանների կազմությունը: Թվականները, նրանց հոլովումը: Գրաբարի անկանոն և պակասավոր բառերը: Պատճառական բայեր. գրաբարի բաղադրյալ ժամանակաները: Գրաբարի մակբայներն ու նրանց տեսակները: Շաղկապներ և ձայնարկություն: Հոդեր: Գրաբարի նախդիրները և նախադրությունները:
1-ին՝ աշնանային
60 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար
6 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2101/Բ23
1. Դասընթացի նպատակ
Ներկայացնել Աստվածաշնչի ներածական բնութագիրը, պատմական ժամանակաշրջանը, աստվածաշնչագիտականության սկզբունքները։ Տալ Աստվածաշնչի կառուցվածքը, բաժանումները, Հին և Նոր Կտակարանների բովանդակային ընդհանուր բնութագիրը։ Ներկայացնել Հին Կտակարանի մասնավոր ներածական բնութագիրը, կանոնական գրքերն ու դրանց բովանդակային առանձնահատկությունները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու Աստվածաշնչի գրքերը, ընդհանուր և մասնավոր ներածական հիմունքները
2. սահմանելու Ս. Գրքի Հին Կտակարանին վերաբերող Հայ և այլ եկեղեցիների կանոնականության սկզբունքները՝ առանձնացնելով երկրորդականոն և պարականոն գրքերը
3. ներկայացնելու Հին Կտակարանի նախականոն գրքերը և դրանց բովանդակային առանձնա­հատ­կու­­թյունները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. համադրելու կանոնական, երկրորդականոն և պարականոն գրքերը, Հայոց Եկեղեցու Հինկտակարանյան գրքերի բովանդակային կարևոր հարցեր,
5. առանձնացնելու Հին Կտակարանի գրքերի բնույթը, գաղափարն ու աստվածաբանական նշանակությունը
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. արդյունավետորեն կազմակերպելու ժամանակն ու առկա տեղեկությունները,
պատրաստելու գիտական զեկուցումներ, ինքնուրույն հետազոտությունների ներկայացումներ և վարելու գիտական բանավեճեր:պատրաստելու գիտական զեկուցումներ, ինքնուրույն հետազոտությունների ներկայացումներ և վարելու գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ներկայացնել Աստվածաշնչի ներածական բնութագիրը, պատմական ժամանակաշրջանը, աստվածաշնչագիտականության սկզբունքները։ Տալ Աստվածաշնչի կառուցվածքը, բաժանումները, Հին և Նոր Կտակարանների բովանդակային ընդհանուր բնութագիրը։ Ներկայացնել Հին Կտակարանի մասնավոր ներածական բնութագիրը, կանոնական գրքերն ու դրանց բովանդակային առանձնահատկությունները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն, գործնական կամ սեմինար պարապմունքներ, քննարկումներ, հանձնարարված գրականության քննարկում, մասնակցություն արտալսարանային քննարկումների, թեզերի կատարում, ինքնուրույն հետազոտությունների հանձնարարում,
2. գրավոր կամ բանավոր հարցումներ, բանավիճային քննարկումներ, հարց ու պատասխան,
3. նորագույն տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և հեռավար ուսուցման մեթոդների կիրառում,
5. զեկույցի, էսսեի, խմբային կամ ինքնուրույն աշխատանքի, նախագծի հանձնարարում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2.Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է 2 միավոր: Մասնակցություն` 1 միավոր:
3. Եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հար­ցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը համապատասխանա­բար 3-ական միավոր:
Անցողիկ գնահատական` 10 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աստուածաշունչ Մատեան Հին եւ Նոր Կտակարանների, Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածին եւ Հայաստանի Աստուածաշնչային ընկերութիւն, 1994:
  • Աստուածաշունչ Մատեան Հին եւ Նոր Կտակարանաց, Հայաստանի Աստուածաշնչային ընկերութիւն, 1997:
  • Դարբինյան Գ., Հին Կտակարանի ներածություն, Էջմիածին, 2000:
  • Սիոն արք. Մանուկյան, Ներածություն Աստվածաշնչի, Ս. Էջմիածին, 1984:
  • Ներսես ավ. քհն. Ներսեսյան, Աստվածաշունչը և հայ մշակույթը, Հայաստանի Աստվածաշնչային Ընկերություն, 2001։
  • Ավագերեց Ալեքսանդր Մեն, Հին Կտակարանի ներածություն (Սուրբ Գրքի ուսումնասիրության դասընթաց), ռուսերենից թարգմանությունը՝ Ա. Մադոյանի և Գ.Մադոյանի, Հտ. Ա, Բ, Ս. Էջմիածին, 2020։
  • Վասիլիադիս Նիկոլայ, Աստվածաշունչ և հնագիտություն (Ուսումնաօժանդակ ձեռնարկ), ռուսերենից թարգմանությունը՝ Գ. Դարբինյանի, հունարեն բնագրի հետ համեմատությունը և խմբագրումը՝ Շահե վրդ. Անանյանի, Ս. Էջմիածին, 2014։
  • Տ. Մեսրոպ արք. Տէր-Մովսիսեան, Պատմութիւն Սուրբ Գրոց հայկական թարգմանութեան, ռուսերենից թարգմանությունը՝ Ս. Նահապետյանի, Ս. Էջմիածին, 2018։
  • Երեմիա Ֆունդաս, Հին Կտակարան. բովանդակությունը և աստվածաբանությունը, հունարենից թարգմանությունը՝ Տ. Գաբրիել քահանա Վարդանյանի, Ս. Էջմիածին, 2018։
  • Եղիայեան Բիւզանդ, Քննական պատմութիւն Սուրբգրական ժամանակներու, Ե. գիրք, Ներածութիւն Հին Կտակարանի
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հին Կտակարանի կառուցվածքը:
2. Հնգամատյան:
3. Ա, Բ, Գ, Դ Թագավորություններ:
4. Ա և Բ Մնացորդաց:
5. Եզրաս, Նեէմի, Եսթեր, Յուդիթ, Տոբիթ:
6. Ա, Բ, Գ, Մակաբայեցիներ:
1-ին՝ աշնանային
20 ժամ դասախոսություն, 10 ժամ սեմինար
2 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2101/Բ22
1. Դասընթացի նպատակ
Ձևավորել հնագույն միաստվածային ազգային կրոնի` հուդայա-կանության վերաբերյալ մասնագիտական գիտելիքներ և պատկերացումներ, ծանոթացնել հուդայականության պատմությանը, դավանաբանական-պաշտամունքային առանձնա-հատկություններին, ծիսական արարողություններին ու տոներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն)
1. թվարկելու հուդայականության հիմնական հատկանիշները, բնորոշ գծերը և առանձնահատ­կությունները
2. նկարագրելու հրեական ազգային կրոնի և ձևավորման ու զարգացման պատմությունը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ)
3. վերլուծելու հուդայականության կրոնապաշտամունքային համակարգը և աշխարհա-յացքային պատկերացումները համեմատական վերլուծություն և քննական արժեքավորում:
4. բացահայտելու և վերլուծելու հուդայականության ծիսապաշտամունքային և դավանաբա­նական առանձնահատկությունները
5. համադրելու հուդայականության հիմնական ուղղությունները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ)
6. արժևորելու հրեական ազգային կրոնը,
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ձևավորել հնագույն միաստվածային ազգային կրոնի` հուդայա-կանության վերաբերյալ մասնագիտական գիտելիքներ և պատկերացումներ, ծանոթացնել հուդայականության պատմությանը, դավանաբանական-պաշտամունքային առանձնա-հատկություններին, ծիսական արարողություններին ու տոներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2. Ընթացիկ ստուգումը` 4 միավոր: Ինքնուրույն աշխատանքը` 5 միավոր: Մասնակցությունը` 3 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Вихнович В. Иудаизм. СПб. 2006.
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1, М. 2007.
  • Иудаизм, Мн. 2006.
  • Карамазов, В. Д. Всеобщая история религий мира, СПб. 2011.
  • Jewish History, Religion, and Culture, Edited by Judish R. Baskin, Kennet Seeskin, Cambridge Univeisity Press, 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հուդայականությունն իբրև ազգային կրոն: Հուդայականության բարեշրջման փուլերը: Դավանանքի կենտրոնացումը և միաստվածության վերահաստատումը: Հուդայակա-նությունը մ. թ. ա. XI դարում: Հուդայականությունը մ. թ. ա. VIII-VI դարերում: Հուդայականությունը մ. թ. ա. IV-II դարերում: Հուդայականության հիմնական ուղղություններն ու հոսանքները: Հուդայականության տոնածիսական համակարգը:
1-ին՝ աշնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
2101/Բ21
1. Դասընթացի նպատակ
Ուսանողների մոտ ձևավորել կրոնի վաղ ձևերի (վաղ հավատալիքների) և դիցաբանության տեսության ու պատմության, տարբեր ժողովուրդների դիցաբանական համակարգերի վերաբերյալ մասնագիտական գիտելիքներ և պատկերացումներ, ծանոթացնել դրանց ուսումնասիրության մեթոդներին ու դպրոցներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու վաղ հավատալիքների և դիցաբանության հիմնական հատկանիշները, բնորոշ գծերը և հիմնական առանձնահատկությունները,
2. նկարագրելու կրոնի պատմական ձևերի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը, հնագույն ժողովուրդների դիցաբանական համակարգերը, դիցաբանության տեսական հարցերը,
3. ներկայացնելու շումերա-աքքադական, եգիպտական, հունական, հռոմեական և հայոց դիցաբանությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծելու դիցաբանության տեսությունը և պատմությունը,
5. դասակարգելու կրոնի պատմական ձևերը, բազմազան և տարատեսակ դրսևորումները, համեմատելու տարբեր դիցաբանական համակարգեր,
6. բացահայտելու և վերլուծելու հնագույն հավատալիքների և կրոնների աշխարհայացքային, ծիսապաշտամունքային, դավանաբանական առանձնահատ-կությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. արժևորելու կրոնի վաղ ձևերը և դիցաբանական համակարգերը,
8. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում,
վերլուծելու փաստեր և կատարելու հետևություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ուսանողների մոտ ձևավորել կրոնի վաղ ձևերի (վաղ հավատալիքների) և դիցաբանության տեսության ու պատմության, տարբեր ժողովուրդների դիցաբանական համակարգերի վերաբերյալ մասնագիտական գիտելիքներ և պատկերացումներ, ծանոթացնել դրանց ուսումնասիրության մեթոդներին ու դպրոցներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում է սեմինար պարապմունք, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետա-զոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ քննություններ. գնահատման առավելագույն շեմը` 6: 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննությունները անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Յուրաքանչյուր ընթացիկ քննություն գնահատվում է առավելագույն 3 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից:
2. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 6. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
3. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 8. քննությունը անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց. 1-ին հարցը` 3, 2-րդ հարցը` 3 և 3-րդ հարցը` 2 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բարսեղյան Պ. Ա. Վաղ հավատալիքներն ու դիցաբանությունը Հայաստանում, Երևան. 2015։
  • Всемирная энциклопедия: Мифология, Мн. 2004.
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1. М. 2007.
  • Мифы народов мира, Энциклопедия, Гл. ред. Токарев С.А. М. 2008.
  • Религиоведение(учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб. 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Դիցաբանական համակարգերի էությունը: Դիցաբանության տեսություն: Դիցաբանական համակարգերի ուսումնասիրության մեթոդներն ու դպրոցները: Դիցաբանական համակարգերի կատեգորիաները: Շումերա-աքքադական կրոնա-դիցաբանական համակարգերի ընդհանուր բնութագիրը: Աշխարհի և մարդու ծագման մասին շումերական առասպելները: Աքքադական դիցաբանական համակարգը: Իշտարի և Թամմուզի պաշտամունքը: «Գիլգամեշ» էպոսը: Եգիպտական դիցաբանությանվաղ շերտի ձևավորումը: Տեղական և համաեգիպտական աստվածների պաշտամունքը: Եգիպտական դասական դիցաբանությունը: Վաղ հունական դիցաբանական շերտը և դրա բարեշրջման փուլերը: Նախաօլիմպոսյան դիցաբանական թեոգոնիան: Օլիմպոսյան դիցարանը: Վաղ հռոմեական դիցաբանական շերտը: Հռոմեական դասական դիցաբանությունը: Հռոմեական կայսրության պետական կրոնը: Հայոց դիցաբանության հնագույն շերտը: Հայոց ազգային դիցարանը:
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
6-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2104/Բ46
1. Դասընթացի նպատակ
Քրիստոնեական բարոյականության հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների համակարգված ուսումնասիրություն՝ նկատի ունենալով քրիստոնեական եկեղեցիների տեսանկյունները՝ բարոյականության հիմնական խնդիրների վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրելու քրիստոնեական բարոյագիտական ուսմունքն ու ընդհանուր մշակութային համակարգում դրա դերի ,
2. առանձնացնելու քրիստոնեական բարոյականության հիմնական սկզբունքները,
3.ներկայացնելու բարոյական սկզբունքների վկայությունները ինչպես Աստվածաշնչում, աստվածաբանական տեքստերում, այնպես էլ Եկեղեցու հայրերի աշխատություններում։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. բարոյագիտական տեսանկյունների համեմատական վերլուծությունը կատարելու կարողություն
5. բարոյագիտության հետ առնչվող աստվածաբանական և վարդապետական տեքստերի հետ աշխատելու կարողություն
6. հիմնական սկզբունքների տեսանկյունից քրիստոնեական էթիկայի վերլուծություն
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. միջանձնային և միջմշակութային փոխառնչության պայմաններում բարոյականության վերաբերյալերկխոսություն վարելու հմտություն
8. տարաբնույթ լսարաններում աստվածաբանությանը և հոգևոր-բարոյական մշակույթի պատկերացումները ակտուլիզացնելու հնարավորություն
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Քրիստոնեական բարոյականության հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների համակարգված ուսումնասիրություն՝ նկատի ունենալով քրիստոնեական եկեղեցիների տեսանկյունները՝ բարոյականության հիմնական խնդիրների վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն և լսարանի կողմից տրվող հարցերի քննարկում,
2.Ունկնդիրների ելույթները զեկույցներով,
3.Դասախոսությունների մուլտիմեդիական ուղեկցություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2. Ընթացիկ ստուգումը` 4 միավոր: Ինքնուրույն աշխատանքը` 5 միավոր: Մասնակցությունը` 3 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Архимандрит Платон , Православное нравственное богословие, 1994.
  • Աստվածաբանություն, Գարեգին Ա., Քրիստոնեական բարոյագիտություն:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
«Բարոյական աստվածաբանություն» առարկան: Քրիստոնեական բարոյականության առանձնահատկությունները: Մեղք և ապաշխարություն: Բնական բարոյական օրենք: Հին կտակարանյան բարոյական օրենք: Նոր կտակարանյան բարոյական օրենք: Հասարակության քրիստոնեական սկզբունքները:
6-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2104/Բ46
1. Դասընթացի նպատակ
1. ուսանողներին ծանոթացնել սրբապատկերների աստվածաբանության և սրբապատկերի ծիսական գործառույթի հետ,
2. ուսումնասիրել սրբապատկերի աստվածաբանական հիմունքները։
3. ուսանողներին տրամադրել համակողմանի գիտելիք սրբապատկերի և Սուրբ Գրքի, Սրբազան Ավանդության անքակտելի կապի վերաբերյալ։
4. ուսանողներին ներկայացնել սրբապատկերների աստվածաբանական առանձնահատկությունները,
5. ծանոթացնել նրան միջնադարյան հայ մանրանկարչական արվեստի նմուշների հետ, օգնել ինքնուրույն հասկանալ դրանք և խորանալ հայ աստվածաբանական և դավանաբանական մտքի մեջ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու սրբապատկերի բնույթն ու խորհրդաբանությունը,
2. ներկայացնելու սրբապատկերագրական հիմնական դպրոցների և սրբապատկերների աստվածաբանության զարգացման պատմական և դավանաբանական օրինաչափությունները,
3. սահմանելու հայ և համաշխարհային սրբապատկերագրական արվեստի նմուշների և դրանց դավանաբանական առանձնահատկությունները,
4. առանձնացնելու սրբապատկերի տեղն ու դերը Եկեղեցու ծիսական կյանքում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. կատարել սրբապատկերի պատկերագրական և ոճական վերլուծություն,
6. տարբերակել հայ և համաշխարհային սրբապատկերագրական արվեստի նմուշները ըստ դավանաբանական առանձնահատկությունների,
7. մատչելի ձևով փոխանցել (ձևակերպել) ստացած գիտելիքները տարբեր նպատակային լսարանների, առանձին անհատի համար,
8. հիմնավորված և համոզիչ կերպով պատասխանել տվյալ թեմային առնչվող հարցերին:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
9. միջանձնային և միջմշակութային փոխառնչության պայմաններում սրբապատկերների աստվածաբանության վերաբերյալ երկխոսություն վարելու հմտություն։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ուսանողներին ծանոթացնել սրբապատկերների աստվածաբանության և սրբապատկերի ծիսական գործառույթի հետ,
2. ուսումնասիրել սրբապատկերի աստվածաբանական հիմունքները։
3. ուսանողներին տրամադրել համակողմանի գիտելիք սրբապատկերի և Սուրբ Գրքի, Սրբազան Ավանդության անքակտելի կապի վերաբերյալ։
4. ուսանողներին ներկայացնել սրբապատկերների աստվածաբանական առանձնահատկությունները,
5. ծանոթացնել նրան միջնադարյան հայ մանրանկարչական արվեստի նմուշների հետ, օգնել ինքնուրույն հասկանալ դրանք և խորանալ հայ աստվածաբանական և դավանաբանական մտքի մեջ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն: Լսարանի կողմից տրվող հարցերի քննարկում,
2. Ունկնդիրների ելույթները զեկույցներով,
3. Դասախոսությունների մուլտիմեդիական ուղեկցություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2. Ընթացիկ ստուգումը` 4 միավոր: Ինքնուրույն աշխատանքը` 5 միավոր: Մասնակցությունը` 3 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քյոսեյան Հ. Հ., Հայ միջնադարյան կերպարվեստի աստվածաբանության շուրջ // Դրվագներ հայ միջնադարյան արվեստի աստվածաբանության, Ս. Էջմիածին, 1995։
  • Языкова И., Со-творение образа. Богословие иконы. Серия «Современное богословие», Москва, Изд. ББИ, 2012.
  • Խաչատրեան Տ., Հոգեւոր պատկերըմբռնողութիւնը եւ կանոնի նշանակութիւնը եկեղեցական կերպարուեստում, Գանձասար, Գ, Երևան, 1993։
  • Православная икона. Канон и стиль (К Богословскому рассмотрению образа), Москва, 1998.
  • Հայկական որմնանկարչություն (գիտական հոդվածների և նյութերի ժողովածու), կազմող և խմբագիր՝ Կ. Մաթևոսյան, Երևան, 2019:
  • Булгаков С. прот., Икона и иконопочитание, Москва, 1996.
  • Ավետարանական պատկերներ, Երևան, 1993:
  • Этингоф О. Е., Образ Богоматери. Очерки византийской иконографии XI-XIII вв., Москва, «Прогресс-Традиция», 2000.
  • Кондаков Н. П., Иконография Богоматери. Т. 1-2, Санкт-Петербург, 1914-1915.
  • 0. Ազարյան Լ. Ռ., Կիլիկյան մանրանկարչությունը XII-XIII դդ., Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1964:
  • Ավետիսյան Ա. Ն., Հայկական մանրանկարչության Գլաձորի դպրոցը, Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1971:
  • Գէորգեան Ա., Հայ մանրանկարիչներ, Մատենագիտութիւն. IX-XIX դդ., Գահիրէ, 1998:
  • Հակոբյան Հ. Հ., Արցախ-Ուտիքի մանրանկարչությունը, XIII-XIV դդ., Երևան, Խորհրդ. գրող., 1989: 5. Հակոբյան Հ. Հ., Վասպուրականի մանրանկարչությունը, Գիրք Ա, Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1976:
  • Հակոբյան Հ. Հ., Վասպուրականի մանրանկարչությունը, Գիրք Բ, Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ., Երևան, 1982:
  • Սահակյան Ա. Ս., Միջնադարյան պատկերապաշտության հայկական տարբերակը, Պատմաբանասիրական հանդես, 1987, հ. Բ., էջ 150-159:
  • Տեր-Ներսեսյան Ս., Հայ արվեստը միջնադարում, Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1975:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա1. Սրբապատկերի աստվածաբանական հիմքերը։
Թեմա2. Սրբապատկերների խորհրդաբանությունը։
Թեմա3. Սրբապատկեր և կանոն։
Թեմա4. Պատկերամարտություն և պատկերապաշտություն։
Թեմա5. Հայ Եկեղեցին և պատկերների խնդիրը: Պատկերահարգության աստվածաբանական սկզբունքները։
Թեմա6. Իսիխազմի աստվածաբանությունը և պատկերագրությունը։
Թեմա7. Սրբապատկերի տիպաբանությունը։
Թեմա8. Հայ միջնադարյան պատկերագրության խորհրդաբանությունը։
Թեմա9. Հայ միջնադարյան պատկերագրության աստվածաբանությունը։
6-րդ՝ գարնանային
60 ժամ գործնական
4 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2104/Բ45
1. Դասընթացի նպատակ
· hին հունարենի հնչյունաբանության, շեշտադրությանկանոն­նե­րի,ձևաբանական և շա­րահյուսական հիմ­նական օրինաչափությունների
· դասական հին հունարենի և Նոր կտակարանի շրջանի կոյնե հունարենի հիմնական առանձնահատկութ­յուննե­րի վերաբերյալ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու Հին հունարենի տեղն ու դերը Նոր կտակարանի և աստ­վա­ծաբանական այլ տեքստերի բնագրային քննության և ճիշտ մեկնաբանության հար­ցում,
2. բնութագրելու Հին հունարենի հիմնական առանձնահատկությունները,
3. բացատրելու Նոր Կտակարանի բնագրի լեզվակառուցվածքային ընդհանուր օրինա­չա­փու­թյունները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ճիշտ ընթերցելու և հասկանալու Հին Հունարենի աստվածաբանական տեքստերը,
5. արդյունավետ օգտագործելու ձեռք բերված գիտելիքները հետագա մասնագիտական գոր­ծունեության մեջ։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
6. ստեղծագործաբար կիրառելու և զարգացնելու իր ունեցած գիտելիքները։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· hին հունարենի հնչյունաբանության, շեշտադրությանկանոն­նե­րի,ձևաբանական և շա­րահյուսական հիմ­նական օրինաչափությունների
· դասական հին հունարենի և Նոր կտակարանի շրջանի կոյնե հունարենի հիմնական առանձնահատկութ­յուննե­րի վերաբերյալ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք, խմբային քննարկում
2. խոսքային` բացատրական-նկարագրական, վերարտադրողական, քննական-վերլուծա­կան մեթոդ­ներ
3. ոչ գործուն (պասսիվ), գործուն (ակտիվ) և փոխներգործուն (ինտերակտիվ) մեթոդներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը՝ 8 միավոր.
3. Ինքնուրույն աշխատանք, գնահատման առավելագույն շեմը` 8, հանձնարարվում է գրավոր ինքնուրույն աշխատանք, ուսանողը ընտրում է նախօրոք հանձնարարված թեմաներից որևէ մեկը:
3. Մասնակցություն առավելագույն շեմը՝ 1 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • J. Duff, The Elements of New Testament Greek, 3rd ed., Cambridge University Press, 2005.
  • J. A. Hewett, C. M. Robbins, S. R. Johnson, New Testament Greek, Baker Academic, Michigan, 2011.
  • B. M. Metzger, Lexical Aids for Students of New Testament Greek, new edition, Oxford, 1978.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1.Հին հունարենի այբուբենը, հնչյունների արտասանությունը և շեշտադրման հիմնա­կան օրի­­­նաչափությունները:
2. Առաջին, երկրորդ, երրորդ հոլովումները և հոլովական առանձնա­հատ­կու­թյունները. հո­լով­ների շարահյուսական հիմնական կիրառությունները:
3. Անձնական, ցուցական դերանունների և ածականնների հոլովումը և ածականների ատ­րի­­բու­տային ու պրե­դի­կատային գործածությունը:
4. Ներկա ժամանակի, անցյալ անկատարի, ապառնիի կազմությունը և ներգործական ու մի­ջին խոնարհումը:
5. Աորիստ I-ի և աորիստ II-ի կազմությունը և ներգործական ու միջին խոնարհումը. անց­յալ ան­կատարի և աորիստ II-ի կազմության ընդհանրությունն ու տարբերութ­յունը:
6. Կրավորական աորիստ I-ի և աորիստ II-ի կազմությունը և խոնարհումը:
7. Կրավորական աորիստի հիմքից ապառնի կրավորականի կազմությունը և խոնար­հումը:
8. Դեպոնենտ բայերի էությունն ու առանձնահատկությունները:
9. Ներկայի, աորիստ I-ի, աորիստ II-ի և կրավորական աորիստի հիմքից ներգործական, մի­ջին և կրավորական սեռի դերբայների կազմությունը, հոլովումը և շարահյուսական կիրա­ռու­թ­յունները:
10. Ներկայի, աորիստ I-ի, աորիստ II-ի և կրավորական աորիստի հիմքից ներգործական, մի­ջին և կրավորական սեռի հրամայական ձևերի կազմությունը:
6-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2104/Բ45
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել հայերեն ձեռագրերի ստեղծան պատմությունն ու հանգամանքները,
· հայկական գրչության կենտրոնների պատմությունը,
· ծանոթացնել հայ գրչության և մանրանկարչության արվեստների օրինաչափություններին,
· սովորեցնել ընթերցել հայերեն բնագրեր տարբեր տառատեսակներով,
· սովորեցնել հայերեն վիմագրերի տեսակները,
· ծանոթացնել վիմագրերի ստեղծման հանգամանքներին և բովանդակային առանձնահատկություններին,
· սովորեցնել վերծանել վիմագրեր։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայկական գրչության կենտրոնների պատմությունը,
2. բնութագրելու հայ գրչության և մանրանկարչական արվեստների առանձնահատկությունները,
3. նկարագրելու վիմագրերի տեսակները և բովանդակությունը։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. գործադրելու հայերեն տարբեր տառատեսակները՝ երկաթագիր, բոլորգիր, նոտրգիր, շղագիր և ընթերցելու բնագրեր,
5. վերծանելու հայերեն վիմագրեր և վերլուծել դրանց բովանդակությունը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելիկարողություններ
6. բացատրելու հայ գրչության և մանրանկարչական արվեստների առանձնահատկությունները,
ներկայացնելու հայերեն վիմագրերի ստեղծման հանգամանքները և բովանդակային առանձնահատկությունները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել հայերեն ձեռագրերի ստեղծան պատմությունն ու հանգամանքները,
· հայկական գրչության կենտրոնների պատմությունը,
· ծանոթացնել հայ գրչության և մանրանկարչության արվեստների օրինաչափություններին,
· սովորեցնել ընթերցել հայերեն բնագրեր տարբեր տառատեսակներով,
· սովորեցնել հայերեն վիմագրերի տեսակները,
· ծանոթացնել վիմագրերի ստեղծման հանգամանքներին և բովանդակային առանձնահատկություններին,
· սովորեցնել վերծանել վիմագրեր։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. ուսուցումն անցկացվում է դասախոսությունների միջոցով, պատճենների միջոցով ընթերցվում են տարբեր տառատեսակներով հայերեն բնագրեր, վիմագրեր
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություններ, նախօրոք պատրաստված լինելով քննարկումներին
ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2. Ընթացիկ ստուգումը` 4 միավոր: Ինքնուրույն աշխատանքը` 5 միավոր: Մասնակցությունը` 3 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աբրահամյան Ա., Հայոց գիր և գրչություն, Երևան, 1973:
  • Գրիգորյան Գ., Հայկական վիմագրություն, Երևան, 2000:
  • Հարությունյան Ա., Վաղարշապատ. Վանքերը և վիմական արձանագրությունները, Ս. Էջմիածին, 2016:
  • Հարությունյան Խ., Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարանները, Երևան, 2019:
  • Մաթ­ևո­սյան Ա., Հայե­րեն ձե­ռագ­րե­րի հի­շա­տա­կա­րան­նե­րը միջ­նա­դա­րյան հայ մշա­կույ­թի ու­սում­նա­սի­րու­թյան սկզբ­նաղ­բյուր, Եր­ևան, 1998:
  • Մաթ­ևո­սյան Ա., Մե­ծո­փա­վան­քի գր­չու­թյան կենտ­րո­նը, Ս. Էջ­մի­ա­ծին, 1997:
  • Մինասյան Թ., Արցախի գրչության կենտրոնները, Երևան, 2015:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հայ գրչության արվեստը: Հայ մանրանկարչության դպրոցները: Ձեռագրերի բովանդակությունը: Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարանների կարևորությունը: Հիշատակարանների կառուցվածքը: Հայ դպրոցներ և գրչության կենտրոններ: Ձեռագրատներ և մատենադարաններ: Վիագրերի տեսակներ: Վիմագրերի բովանդակությունը: Արձանագիր խաչքարեր:
8-րդ՝ գարնանային
90 ժամ ինքնուրույն
90 ժամ ինքնուրույն
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2104/Բ53
1. Դասընթացի նպատակ
Մասնագիտական պրակտիկայի նպատակն է՝
· զարգացնել մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը` կիրառելով մանկավարժական և հոգեբանական կարողությունները,
· գործնական աշխատանքների միջոցով ծանոթացնել ուսանողին աստվածաբանության դասավանդման հիմնաձևերին և կարևորագույն մեթոդներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու «Հայ Եկեղեցու պատմություն» առարկայի կրթական չափանիշները,
2. նկարագրելու աստվածաբանության դասավանդման և ուսումնասիրության գործընթացի հիմնական սկզբունքները,
3. բնութագրելու աստվածաբանության դասավանդման հիմնական մեթոդները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. դասավանդելու առարկան,
5. կատարելու գիտահետազոտական աշխատանքներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
6. հաղորդակցվելու աշակերտների հետ,
7. պահպանելու մանկավարժական էթիկայի կանոնները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Մասնագիտական պրակտիկայի նպատակն է՝
· զարգացնել մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը` կիրառելով մանկավարժական և հոգեբանական կարողությունները,
· գործնական աշխատանքների միջոցով ծանոթացնել ուսանողին աստվածաբանության դասավանդման հիմնաձևերին և կարևորագույն մեթոդներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները

1. Աստվածաբանական տեքստերի վերլուծություն
2. «Հայ Եկեղեցու պատմություն» առարկայի դասագրքերի և մեթոդական ձեռնարկների ուսումնասիրություն
3. Աստվածաբանության դասավանդման պատմության և մեթոդների իմացություն
4. Ծանոթություն աստվածաբանության դասավանդման միջազգային փորձի հետ
5. Ղեկավարի հսկողությամբ ուսումնական հաստատություններում և պատմամշակութային կենտրոններում գործառույթների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով: Պրակտիկան դրական (ստուգված) է գնահատվում այն դեպքում, եթե ուսանողը մասնակցել է պրակտիկային, կատարել ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները, սահմանված ժամկետում ներկայացրել իրենից պահանջված փաստաթղթերը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Երևանի հանրակրթական դպրոցներ
  • Հայորդաց տներ
  • Ուսումնական հաստատություններ
  • Պատմամշակութային կենտրոններ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ծանոթացում պրակտիկայի անցկացման վայրի աշխատանքային առանձնահատկություններին
2. Կատարելիք աշխատանքի ժամանակացույցի կազմում
3. Ըստ ժամանակացույցի անհրաժեշտ աշխատանքների կատարում
4. Վերջնարդյունքների ամփոփում
5. Օրագրերը ներկայացվում են համապատասխան ամբիոնների ղեկավարներին և գնահատվում
7-րդ՝աշնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2104/Բ47
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել համակողմանի գիտելիքներ հայոց կանոնական իրավունքի և իրավական կանոնների բովանդակային առանձնահատկությունների վերաբերյալ,
· ներկայացնել հայկական ինքնուրույն և թարգմանական կանոնները՝ առանձին քննության ենթարկելով եկեղեցական ժողովներում ընդունված որոշումները,
. ծանոթացնել եկեղեցու հայրերի կանոններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայոց միջնադարյան իրավունքի պատմության զարգացման ընթացքը և նշված ժամանակահատվածի օրենքները, որոնք կազմում են հայ եկեղեցական իրավունքի պատմության հարուստ էջերը,
2. առանձնացնելու հայոց կանոնական բնագրերը և դրանց բովանդակային առանձնահատկու­թյունները,
3. նկարագրելու հայկական տոնածիսական համակարգը և տվյալ ժամանակաշրջանի եկեղե­ցական իրադրությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառելու հայոց եկեղեցական իրավունքի պատմության մասին տվյալների հավաքման, պահպանման և մշակման մեթոդները,
5. վեր հանելու կանոնական բնագրերը և դրանք համակարգելու որպես եկեղեցաիրավական համակարգի ճյուղեր, ապա, բովանդակային քննության ենթարկելով, նկարագրելու հայոց եկեղեցական իրավունքի պատմության էջերը,
6. ծավալելու ինքնուրույն մասնագիտական գործունեություն, ինչպես նաև իրականացնելու հետազոտական աշխատանքներ,
7. վերլուծություններ կատարելու և լուսաբանելու առաջադրված խնդիրներն ու ուղղությունները՝ օգտագործելով ժամանակակից տեղեկատվական տեխնոլոգիաները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. տարբեր աղբյուրներից տեղեկատվություն ստանալու և վերլուծելու, պահպանելու մասնագիտական էթիկայի նորմերը.
9. արդյունավետորեն կազմակերպելու ժամանակն ու առկա տեղեկությունները, պատրաս­տելու գիտական զեկուցումներ, ինքնուրույն հետազոտությունների ներկայացումներ և վարելու գիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել համակողմանի գիտելիքներ հայոց կանոնական իրավունքի և իրավական կանոնների բովանդակային առանձնահատկությունների վերաբերյալ,
· ներկայացնել հայկական ինքնուրույն և թարգմանական կանոնները՝ առանձին քննության ենթարկելով եկեղեցական ժողովներում ընդունված որոշումները,
. ծանոթացնել եկեղեցու հայրերի կանոններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն, գործնական կամ սեմինար պարապմունքներ, քննարկումներ, հանձնարարված գրականության քննարկում, մասնակցություն արտալսարանային քննարկումների, թեզերի կատարում, ինքնուրույն հետազոտությունների հանձնարարում,
2. գրավոր կամ բանավոր հարցումներ, բանավիճային քննարկումներ, հարց ու պատասխան,
3. հայոց կանոնական իրավունքի պատմության չուսումնասիրված էջերի հետազոտություն և լսարանային քննարկումներ,
4. նորագույն տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և հեռահար ուսուցման մեթոդների կիրառում,
5. զեկույցի, էսսեի, խմբային կամ ինքնուրույն աշխատանքի, նախագծի հանձնարարում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2. Ընթացիկ ստուգումը` 4 միավոր: Ինքնուրույն աշխատանքը` 5 միավոր: Մասնակցությունը` 3 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սահմանադրական մշակույթի արժեբանական ակունքները հայ ժողովրդի հազարամյա տարեգրության ծալքերում, կազմեցին՝ Ա. Բոզոյան, Ա. Եղիազարյան, Գ. Թանանյան, Ա. Հակոբյան և ուրիշներ, Սբ. Էջմիածին, 2020:
  • «Կանոնագիրք հայոց», աշխատ.՝ Վ. Հակոբյանի, հտ. Ա, Երևան, 1964:
  • «Կանոնագիրք հայոց», աշխատ.՝ Վ. Հակոբյանի, հտ. Բ, Երևան, 1971:
  • Մելիք-Թանգյան Ն., Հայոց եկեղեցական իրավունքը, Մայր Աթոռ Սբ Էջմիածնի հրատ., (վերահրատ.), Ս. Էջմիածին, 2011:
  • Վարդանյան Ռ., Հայոց տոնացույցը (4-18-րդ դարեր), Երևան, 1999:
  • Մխիթար Գոշ, Գիրք Դատաստանի, աշխ.՝ Խ. Թորոսյանի, Երևան, 1975:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Կանոնագիտության սկզբնավորումը. Սահակ Պարթև:
· «Կանոնագիրք հայոց» ժողովածուի կազմումը. Հովհան Օձնեցի:
· «Կանոնագիրք հայոց» ժողովածուի Ա և Բ խմբագրությունները:
· Դավիթ Ալավկաորդու կանոնները:
· Մխիթար Գոշի «Դատաստանագիրքը»:
. Սմբատ Գունդստաբլի «Դատաստանագիրքը»:
7-րդ՝աշնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2104/Բ47
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել վանական կարգերն ու կանոնները Հայոց մեջ
· լուսաբանել հայ վանականության հիմնական փուլերը
. ներկայացնել հայկական հիմնական մենաստանների վանական կենսակերպին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայոց վանական կյանքի հիմնական փուլերը և հայտնի վանքերի պատմու­թյունները,
2. հատկանշելու հայոց և այլ երկրների վանական կեսակերպի տարբերությունները,
3. նկարագրելու հայ վանականության կանոնները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. գործնականում իրականացնելու այցելություններ դեպի խոշոր վանական համալիրները և ներկայացնել դրանք,
5. վերլուծելու հայոց վանքերի պատմությունն ու կանոնները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. սովորեցնելու հայոց գլխավոր վանքերի պատմությունը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել վանական կարգերն ու կանոնները Հայոց մեջ
· լուսաբանել հայ վանականության հիմնական փուլերը
. ներկայացնել հայկական հիմնական մենաստանների վանական կենսակերպին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում է սեմինար պարապմունք, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետա-զոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2. Ընթացիկ ստուգումը` 4 միավոր: Ինքնուրույն աշխատանքը` 5 միավոր: Մասնակցությունը` 3 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գիւտ եպիսկոպոս, Արեւելեան անապատականը եւ «Նարեկ»ը, Երուսաղէմ, 1937:
  • Գիւտ եպիսկոպոս, Սեւանայ վանքը, Վիեննա, 1929
  • Լալայեան Երուանդ, Վասպուրական. նշանաւոր վանքեր, Թիֆլիս, 1912:
  • Յուսիկ եպիսկոպոս, Անապատականներ եւ վանականութիւն, Վաղարշապատ, 1906:
  • Թումանյան Լուսինե, Վանականության կանոնները և ծիսակարգերը Հայոց մեջ, Գիրք Ա, Երևան, 2023:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հայ վանականության առաջին փուլը IV-IX դարեր, Հայ վանականության երկրորդ փուլը IX-XVI դարեր, Հայ վանականության երրորդ փուլը XVII-XX դարեր, Վանականների սնունդը և հանդերձանքը, Վանականներին վերաբերող կարգերը և կանոնները, Վանականների ուխտադրության ծիսակարգը
8-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
12 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2104/Բ48
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին ծանոթացնել մեկնողական բազմաթիվ դպրոցների պատմությանը և գործունեությանը Հայաստանում, մեկնիչ-վարդապետների կենսագրությանն ու թողած ժառանգությանը, որոնք միտված են եղել ամրապնդել Հայ եկեղեցու դավանաբանական-աստվածաբանական դրույթները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայ մեկնիչ-վարդապետներին, նրանց ազգանպաստ գործունեությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. վերլուծելու և արժևորելու մեկնողական դպրոցներում դասավանդվող առար-կաները և վարդապետների կիրառած մեթոդները՝ փորձելով որոշ կետերով վերականգնել մոռացված ավանդությունները,
3. ճիշտ լուսաբանելու այս կամ այն մեկնողական երկը, դրույթը կամ եզրը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
4. կատարելու հետազոտական ինքնուրույն աշխատանք:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին ծանոթացնել մեկնողական բազմաթիվ դպրոցների պատմությանը և գործունեությանը Հայաստանում, մեկնիչ-վարդապետների կենսագրությանն ու թողած ժառանգությանը, որոնք միտված են եղել ամրապնդել Հայ եկեղեցու դավանաբանական-աստվածաբանական դրույթները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. Ոուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները և մասնակցում քննարկումներին:
3. Ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 4. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
2. Ինքնուրույն աշխատանք. գնահատման առավելագույն շեմը` 4, հանձնարարվում է գրավոր ինքնուրույն աշխատանք, ուսանողը ընտրում է նախօրոք հանձնարարված թեմաներից որևէ մեկը:
3. Մասնակցությունը առավելագույն շեմը՝ 2
4. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 9. քննությունը անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց, յուրաքանչյուր հարցե 3 միավորC
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ան­թա­պյան Փ., Հայ մեկ­նա­բա­նա­կան գրա­կա­նու­թյան տե­սա­կան նա­խա­հիմ­քե­րի շուրջ, «ԲՄ», թ.15, Երևան 1986, էջ 60-94:
  • Հա­րու­թյուն սար­կա­վագ Հա­րու­թյու­նյան, Աստ­վա­ծաշն­չի է­կու­մե­նիկ մեկ­նա­բա­նու­թյան շավիղ­նե­րով, «Էջ­միա­ծին», Ժ, 2000, էջ 52-72:
  • Շի­րի­նյան Մ. Է.,Մեկ­նո­ղա­կան ժան­րի կազ­մա­վո­րու­մը և զար­գա­ցու­մը Հա­յաս­տա­նում, «Աշտանակ» Գ, Հայագիտական պարբերա­գիրք, Երևան 2000, էջ 36-64:
  • Շիրինյան Մ. Է.,Քրիստոնեական վարդապետության անտիկ և հելլենիստական տարրերը. Հայկական և հունական` դասական և բյուզանդական, աղբյուրներիբաղդատությամբ, Երևան 2005:
  • Thomson R. W., Aspects of Medieval Armenian Exegesis, New Approaches to Medieval Armenian Language and Literature, Amsterdam-Atlanta, GA 1995, pp. 47-61.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեկնությունը որպես հնագույն ժանր: Մեկնությունների առաջնակարգ տեղը կրթական ոլորտում:
2. Մեկ­նո­ղա­կան ժան­րի կազ­մա­վո­րու­մը և զար­գա­ցու­մը Հա­յաս­տա­նում:
3. Մեկնողական հայկական դպրոցները: Դասական մեկնությունների ավանդույթը Հայաստանում: Գրիգոր Աբասյանի «Գիրք պատճառաց» պայմանական վերնագիրը կրող մեկնությունների ևնախակրթությունների անտիպժողովածուն:
8-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
12 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2104/Բ48
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին տալ ամփոփ պատկերացում հայ միջնադարյան մշակույթի պատմության հանգուցային փուլերի, նրանց բնորոշ կարևորագույն արժեքների,վերջիններիս քաղափարական բովանդակության մեջ քրիստոնեության ազդեցության ունեցած դերի շուրջ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու միջնադարյան քրիստոնեական մշակույթի տիպաբանությունը, պաշտոնական և ժողովրդական ենթամշակույթների տեսությունը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. համադրելու Հայաստանում ստեղծված ընդհանուր և էթնիկ-մշակութային արժեքները.վերջինիս մշակութաբանական հիմնավորումներով հանդերձ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. կարողանալ միջնադարյան հայկական մշակութային որոշ երևույթների մեկնաբանությունը կապել Հայ եկեղեցու դավանաբանական և տոնածիսական նկարագրի հետ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին տալ ամփոփ պատկերացում հայ միջնադարյան մշակույթի պատմության հանգուցային փուլերի, նրանց բնորոշ կարևորագույն արժեքների,վերջիններիս քաղափարական բովանդակության մեջ քրիստոնեության ազդեցության ունեցած դերի շուրջ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում է սեմինար պարապմունք, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 6. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
2. Ինքնուրույն աշխատանք. գնահատման առավելագույն շեմը` 6, հանձնարարվում է գրավոր ինքնուրույն աշխատանք, ուսանողը ընտրում է նախօրոք հանձնարարված թեմաներից որևէ մեկը:
3. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 8. քննությունը անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց. 1-ին հարցը` 3, 2-րդ հարցը` 3 և 3-րդ հարցը` 2 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գ. Հովսեփյան, նյութեր և ուսումնասիրություններ հայ արվեստի պատմությունից, Հ 1, Երևան, 1983:
  • Գ. Հովսեփյան, նյութեր և ուսումնասիրություններ հայ արվեստի պատմությունից ԺԲ, Երևան, 1987:
  • Ն. Թահմիզյան, Գրիգոր Նարեկացին և հայ երաժշտությունը 10-15-րդ դարերում, Երևան, 1983:
  • Հ. Հովհաննիսյան, Թատրոնը միջնադարյան Հայաստանում, Երևան, 1978:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հայ միջնադարյան մշակույթի պատմության փուլերը: Ոճական, ժանրային և ֆունկցիոնալ առանձնահատկությունների տեսություն: Արժեքների վերլուծման մշակութաբանական և կառուցվածքաբանական մեթոդները: Ինքնության ձևավորման մեջ մշակութային մարդու ինքնագիտակցման գործոնը: Էթնիկ-մշակութային արժեքների ստեղծման, ընկալման ու գնահատման տեսություն:Անցյալի և արդի մշակութային գործունեությունը իբրև երկրի, բնության մշակութայնացում և վերամշակութայնացում:
7-րդ՝աշնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2101/Բ49
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացում­ներ ժամանակակից աշխարհի կրո­նական խճանկարի, կրոնների առկա վիճակի, համաշխարհային քաղաքա­կրթության զարգացման համատեքստում կրոնների դերի, ազդեցության և նոր ձևավորվող կրոնական ուղղությունների և շարժումների վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի`
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու կրոնական իրավիճակն արդի արդիաշխարհում,
2. նկարագրելու ժամանակակից կրոնների և կրոնական հոսանքների ուղղու­թյունների զարգացման տրամաբանությունը, առանձնահատկու­թյուններն ու միտում­ները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերլուծելու ժամանակակից աշխարհում տեղի ունեցող կրոնական գործընթացները,
4. համեմատելու տարբեր երկրների կրոնական խճապատկերը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. արժևորելու կրոնական արդի իրավիճակը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացում­ներ ժամանակակից աշխարհի կրո­նական խճանկարի, կրոնների առկա վիճակի, համաշխարհային քաղաքա­կրթության զարգացման համատեքստում կրոնների դերի, ազդեցության և նոր ձևավորվող կրոնական ուղղությունների և շարժումների վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում սեմինար պարապմունք, անց կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ քննություններ. գնահատման առավելագույն շեմը` 9. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննությունները անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Յուրաքանչյուր ընթացիկ քննություն գնահատվում է առավելագույն 4 և 5 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից:
2. Ընթացիկ ստուգումներ, գնահատման առավելագույն շեմը` 8. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
3.Մասնակցություն՝ 3 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова), Т. 2. М., 2007.
  • Религиоведение, (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб., 2012.
  • Радугин А. А., Введение в религиоведение: теория, история и современные религии, М., 2000.
  • Религиоведение (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб, 2012.
  • Фундаментализм /Отв. Ред Левин З. И./, М. 2003.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կրոնական իրավիճակի առանցքային չափորոշիչները: Համաշխարհային կրոնների տարա­ծումն արդի աշխարհում և նրանց սփռման դինամիկան: Ազդեցիկ ազգային կրոնների տեղը ար­դի աշխարհում: Կրոնական իրավիճակն իսլամական երկրներում: Կրոնական իրավի­­ճակի առանձ­նահատկությունները նախկին ԽՍՀՄ հանրապետութ­յուններում: Ուղղափառ քրիս­տո­նե­ության տարածումն արդի աշխար­հում և հիմնախնդիրները: Կաթոլիկ քրիստոնեության ազ­դե­ցության ոլորտը ներկայիս աշխարհում: Բողոքական եկեղեցու ազդեցությունն արևմուտքում և հարաբերությունները նեոբողոքական դենոմինացիների դեմ: «Նյու Էյջ» կրոնական հոսանքներն արդի աշխարհում: Էկումենիկ շարժման արդի հիմնախնդիրները:
7-րդ՝աշնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
4 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2101/Բ49
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակն է ուսանողների մոտ մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացումներ ձևավորել կաթոլիկության և բողոքականության XX դարի պատմության, զարգացման միտումների, կաթոլիկյան և բողոքական աստվածաբանական դպրոցների ու հոսանքների զարգացման, էկումենիկ շարժման և Եկեղեցիների համաշխարհային խորհրդի ձևավորման վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա.մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու կաթոլիկության և բողոքականության հիմնական հատկանիշները, բնորոշ գծերը և առանձնահատկությունները,
2. նկարագրելու և լուսաբանելու XX դարիկաթոլիկության և բողոքականության ձևավորման ու զարգացման պատմությունը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերլուծելու XX դարիկաթոլիկ և բողոքական աստվածաբանական դպրոցները և հոսանքները,
4. համեմատելու կաթոլիկության և բողքականության դավանաբանությունը,
5. վերլուծելու Եկեղեցիների համաշխարհային խորհրդի գործունությունը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. արժևորելու քրիստոնեության կաթոլիկ և բողոքական ուղղությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակն է ուսանողների մոտ մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացումներ ձևավորել կաթոլիկության և բողոքականության XX դարի պատմության, զարգացման միտումների, կաթոլիկյան և բողոքական աստվածաբանական դպրոցների ու հոսանքների զարգացման, էկումենիկ շարժման և Եկեղեցիների համաշխարհային խորհրդի ձևավորման վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում սեմինար պարապմունք, անց կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններ. անցկացվում են ուսանողի գրավոր աշխատանքի հիման վրա՝ ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի: Գնահատվում են առավելագույն 4 միավորով: Քննական տոմսը բաղկացած է երկու հարցից՝ յուրաքանչյուրը 2 միավոր:
2. Ընթացիկ ստուգումը` 4 միավոր: Ինքնուրույն աշխատանքը` 5 միավոր: Մասնակցությունը` 3 միավոր: Ընդհանուր` 20 միավոր:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 2, М. 2007.
  • Рашкова Р.Т. Католицизм,СПб. 2007.
  • Ревуненкова Н. Протестантизм, СПб. 2007.
  • Vatican Council II - conciliarandpostconciliordocuments (ed. Austin Flannery, op), Minnesota, USA, 2014.
  • Encyclopedia of religion, Thomson Gale, 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
«Քրիստոնեական Արևմուտքը XX դարում» դասընթացիառարկան: Կաթոլիկ եկեղեցին XIX դարի վերջին տասնամյակներին (պատմականակնարկ): Կաթոլիկ եկեղեցին XX դարիառաջին տասնամյակներին: Կաթոլիկ եկեղեցին XX դարի 40-50-ականթվականներին: Կաթոլիկ եկեղեցին Հովհաննես XXIII և Պողոս VI պապերի պոնտիֆիկության շրջանում: Վատիկանի երկրորդ ժողովը: Կաթոլիկ եկեղեցին Հովհաննես Պողոս II պապի պոնտիֆիկության շրջանում: Կաթոլիկ եկեղեցու արդի կացությունը: Բողոքական եկեղեցիները XX դարում: Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը:
8-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
12 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2101/Բ50
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակն է ուսանողների մոտ ձևավորել մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացումներ ուղղափառ եկեղեցիների XX դարի պատմության, զարգացման միտումների և միջեկեղեցական փոխհարա­բերու­թյունների վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու ուղղափառության XX դարի ամբողջական պատմությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. վերլուծելու Ուղղափառ եկեղեցիների զարգացման ժամանակակից միտում­ները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. արժևորելու Ուղղափառ եկեղեցիների ժամանակակից պատմու­թյունը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակն է ուսանողների մոտ ձևավորել մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացումներ ուղղափառ եկեղեցիների XX դարի պատմության, զարգացման միտումների և միջեկեղեցական փոխհարա­բերու­թյունների վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում սեմինար պարապմունք, անց կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 6. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
2. Ինքնուրույն աշխատանք. գնահատման առավելագույն շեմը` 6, հանձնարարվում է գրավոր ինքնուրույն աշխատանք, ուսանողը ընտրում է նախօրոք հանձնարարված թեմաներից որևէ մեկը:
3. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 8. քննությունը անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց. 1-ին հարցը` 3, 2-րդ հարցը` 3 և 3-րդ հարցը` 2 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Булатова Д. А. Полный православный богословский энциклопедический словарь. М., 1992.
  • Булгаков С. В. Православные праздники и посты богослужения. М., 1994.
  • Епископ Никодим. Правила православной церкви. М., 1996.
  • Карташев А. В. Очерки по истории русской церкви. Т. II , М., 2004.
  • Митр. Макарий. Православно-догматическое богословие. М., 1999.
  • Никольский Н. История русской Церкви. М., 2004.
  • Скурат К. Е. История Поместных Православных Церквей. Т. 1-2, М., 1994.
  • Христианство (энциклопедический словарь). Т. 1, М., 1993, Т. 2, 3, М., 1995.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կոստանդնուպոլսի ուղղափառ պատրիարքությունը 20-րդ դարում: Ռուս ուղղափառ եկեղեցին 20-րդ դարում: Ռուս ուղղափառ եկեղեցու արդի վիճակը: Կիպրական ուղղափառ եկեղեցին 20-րդ դարում: Վրացական ուղղափառ եկեղեցին 20-րդ դարում: Սերբական և մակեդոնական ուղղափառ եկեղեցիները 20-րդ դարում: Ռումինական ուղղափառ եկեղեցին 20-րդ դարում: Բուլղարական ուղղափառ եկեղեցին 20-րդ դարում: Հելլադական ուղղափառ եկեղեցին 20-րդ դարում: Ալբանական ուղղափառ եկեղեցին 20-րդ դարում: Լեհական ուղղա­փառ եկեղեցին 20-րդ դարում: Չեխոսլովակյան ուղղափառ եկեղեցին 20-րդ դարում: Ամերիկյան ուղղափառ եկեղեցին 20-րդ դա­րում:
8-րդ՝ գարնանային
40 ժամ դասախոսություն, 20 ժամ սեմինար
12 ժամ/շաբաթական
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2101/Բ50
1. Դասընթացի նպատակ
Ուսանողների մոտ ձևավորել մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացումներ ժամանակակից կրոններում դրսևորվող ֆունդամենտա-լիստական գաղափարների ու ընկալումների վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա.մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու կրոնական ֆունդամենտալիզմի հիմնական հատկանիշները, բնորոշ գծերը և առանձնահատկությունները,
2. նկարագրելու կրոնական ֆունդամենտալիզմի առաջացման, զարգացման և տարբեր կրոններում դրա դրսևորումների պատմությունը
3. լուսաբանելու XX դարիկրոնական ֆունդամենտալիզմի դրսևորումները,
բ.գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծելու ժամանակակից կրոններում և կրոնական տարբեր ուղղություններում առկա ֆունադամենտալիստական շարժումները,
5. համեմատելու ֆունդամենտալիզմի քրիստոնեական և իսլամական դրսևորումները,
6. լուսաբանելու կրոնական ֆունդամենտալիզմը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. արժևորելու իսլամն իբրև կրոնամշակութային երևույթ,
8. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում,
9. վերլուծելու փաստեր և կատարելու հետևություններ,
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ուսանողների մոտ ձևավորել մասնագիտական պատշաճ գիտելիքներ ու պատկերացումներ ժամանակակից կրոններում դրսևորվող ֆունդամենտա-լիստական գաղափարների ու ընկալումների վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, վարում սեմինար պարապմունք, անց կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները, մասնակցում քննարկումներին և պատասխանում սեմինար պարապմունքներին հանձնարարված թեմաներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ ստուգումներ. գնահատման առավելագույն շեմը` 6. ստուգումն անցկացվում է սեմինար պարապմունքների ընթացքում, բանավոր, նախօրոք հանձնարարված թեմայով:
2. Ինքնուրույն աշխատանք. գնահատման առավելագույն շեմը` 6, հանձնարարվում է գրավոր ինքնուրույն աշխատանք, ուսանողը ընտրում է նախօրոք հանձնարարված թեմաներից որևէ մեկը:
3. Եզրափակիչ քննություն՝ գնահատման առավելագույն շեմը` 8. քննությունը անցկացվում է բանավոր, քննական տոմսերով, որոնք պարունակում են երեքական հարց. 1-ին հարցը` 3, 2-րդ հարցը` 3 և 3-րդ հարցը` 2 առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Вебер М., Протестантская этика и дух капитализма // Вебер М. Избранные произведения, М. 1990.
  • Волков А. Б., Религиозный фундаментализм в Израиле и палестинская проблема, М. 1999.
  • Кудряшова И. В., Фундаментализм в пространстве современного мира // Полис, М. 2002.
  • Фундаментализм /Отв. Ред Левин З. И./, М. 2003.
  • Encyclopedia of religion, Thomson Gale, 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ֆունդամենտալիզմն արդի աշխարհում դասընթացի առարկան: Կրոնական ֆունդամենտալիզմի արմատները և գաղափարաբանությունը: Քրիստոնեական ֆունդամենտալիզմի ընդհանուր բնութագիրը: Ուղղափառ ֆունդամենտալիզմի ծագումը և հիմնական առանձնահատկությունները: Կաթոլիկյան ֆունդամենտալիզմի առանձնահատկությունները: Բողոքական ֆունդամենտալիզմի ծագումը և զարգացումը: Իսլամական ֆունդամենտալիզմի ծագումը և գաղափարական ակունքները: Ֆունդամենտալիզմ և ահաբեկչություն: Հուդայական ֆունդամենտալիզմ: Ֆունդամենտալիզմն արևելյան կրոններում: Սեկուլյարիզացիա և կրոնական ֆունդամենտալիզմ:

Կրթական այլ մոդուլներ

Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am