Ծրագրի մասին
Ուսման ձևը` առկա, տևողությունը` 3 կիսամյակ, ուսման վարձը` յուրաքանչյուր կիսամյակ 500000 դրամ:
Շնորհվող որակավորումը` իրավագիտության մագիստրոս:
Ընդունելության քննություն` գրավոր (Սահմանադրական իրավունք, Պետության և իրավունքի տեսություն)։
Ծրագրի նպատակներն են
Պատրաստել պետական, կառավարչական, իրավական մասնագիտական գործունեության ոլորտների մասնագետներ, որոնք ունակ կլինեն վերլուծելու և դիտարկելու պետաիրավական երևույթները սոցիոլոգիական, փիլիսոփայական արժեքաբանական և մարդաբանական մոտեցումների տեսանկյուններից, կատարելու դրանց գիտական և սոցիոլոգիական հետազոտություն, գործնականում հմտորեն կիրառելու իրավագիտության մասնագիտական գիտելիքները` մեկնաբանելով և քննադատաբար վերլուծելով սահմանադրական, ինչպես նաև իրավունքի այլ ճյուղերի նորմերը, համեմատելու դրանք այլ երկրների սահմանադրաիրավական օրենսդրությունների, իրավական համակարգերի հետ, իրականացնելու իրավական խորհրդատվություն, իրավական օգնության և ներկայացուցչության գործառույթներ:
Ծրագրի վերջնարդյունքները
Ներկայացնել օրինաստեղծ, իրավակիրառական տեխնիկայի հիմունքները, կանոնները, մարդու իրավունքների պաշտպանության ներպետական և միջազգային մեխանիզմները, փախստականների իրավունքների իրականացման ու պաշտպանության ոլորտի հիմնախնդիրները, բացատրել սահմանադրական, վարչական, մաքսային, հարկային, ընտրական օրենսդրության ոլորտներում դրանց կիրառման առանձնահատկությունները, ՀՀ սահմանադրական կարգավորման համակարգը և հասարակական հարաբերությունների սահմանադրականացման հիմնախնդիրները, գնահատել միջազգային մարդասիրական իրավունքի դերը մարդու իրավունքների պաշտպանության համակարգում և այլն:
Կրթությունը շարունակելու հնարավորությունները
Շրջանավարտները, ավարտելով մագիստրոսական ծրագիրը, հնարավորություն ունեն աշխատելու օրենսդիր, գործադիր, դատական իշխանության, տեղական ինքնակառավարման մարմիններում, արդարադատության նախարարությունում, փաստաբանական ծառայությունում, Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակում, հասարակական կազմակերպություններում, միջազգային կառույցներում ու կազմակերպություններում, գիտահետազոտական կենտրոններում և այլ կառույցներում:
Ծրագրի շրջանավարտները կարող են շարունակել իրենց ուսումը ասպիրանտուրայում:
ՀԱՐՑԱՇԱՐ ԵՎ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՑԱՆԿ
1. Սահմանադրության հասկացությունը և բնորոշ գծերը
2. Սահմանադրության ընդունման և փոփոխման կարգը
3. Սահմանադրական կարգի հասկացությունը
4. Տնտեսական կարգի սահմանադրական հիմունքները
5. Սոցիալական հարաբերությունների սահմանադրական հիմունքները
6. Հոգևոր-մշակութային հարաբերությունների սահմանադրական հիմունքները
7. ՀՀ պետական լեզուն
8. ՀՀ քաղաքական համակարգի հասկացությունը և տարրերը
9. Պետությունը Հայաստանի Հանրապետության քաղաքական համակարգում
10. Կուսակցությունները Հայաստանի Հանրապետության քաղաքական համակարգում
11. Հասարակական միավորումները Հայաստանի Հանրապետության քաղաքական համակարգում
12. Սոցիալական պետության հասկացությունը և բնորոշ գծերը
13. Իրավական պետության հասկացությունը և բնորոշ գծերը
14. Ինքնիշխան պետության հասկացությունը և բնորոշ գծերը
15. Ժողովրդավարական պետության բնութագիրը
16. Ժողովրդաիշխանության իրականացման ձևերի բովանդակությունը և առանձնահատկությունները
17. Մարդու և քաղաքացու իրավական վիճակի սկզբունքները
18. Իրավունքների և ազատությունների պաշտպանության պետության պարտականությունը
19. Իրավունքների և ազատությունների դասակարգումը
20. Սահմանադրական իրավունքների, ազատությունների սահմանափակման հիմքերը
21. Կյանքի իրավունքը
22. Անձնական ազատությունը
23. Մասնավոր կյանքի ազատությունը
24. Ազատ տեղաշարժվելու և բնակավայր ընտրելու իրավունքը
25. Մտքի, խղճի և կրոնի ազատությունը
26. Հավաքների ազատությունը
27. Տեղեկություններ ստանալու իրավունքը
28. Կրթության իրավունքը
29. Ստեղծագործության ազատությունը
30. Աշխատանքի ազատ ընտրության և գործադուլի իրավունքը
31. Ստեղծագործության ազատության և մշակութային կյանքին մասնակցելու իրավունքը
32. Քաղաքացիության հասկացությունը և սկզբունքները
33. ՀՀ քաղաքացիության ձեռքբերման հիմքերը և կարգը
34. ՀՀ քաղաքացիության դադարման հիմքերը
35. Oտարեկրացիների իրավական վիճակը ՀՀ-ում
36. ՀՀ տարածքային կառուցվածքը և պետական ռեժիմը
37. Կառավարման ձևի հասկացությունը և տեսակները: ՀՀ կառավարման ձևը
38. ՀՀ պետական խորհրդանիշները
39. ՀՀ պետական կառավարման տարածքային կազմակերպումը
40. Տեղական ինքնակառավարման մարմինների լիազորությունները
41. Տեղական ինքնակառավարման հասկացությունը և համակարգը
42. ՀՀ կառավարությունը պետական կառավարման մարմինների համակարգում
43. ՀՀ կառավարության կազմավորման կարգը և կառուցվածքը
44. Պետական մարմինների տեսակները և սահմանադրաիրավական կարգավիճակը
45. Ազգային ժողովը, որպես ներկայացուցչական և օրենսդիր մարմին
46. Ազգային ժողովի կազմակերպման կարգը և կառուցվածքը
47. Ազգային ժողովի պատգամավորի մանդատի էությունը, լիազորությունների դադարումը և դադարեցումը
48. Ազգային ժողովի հանձնաժողովները
49. Ազգային ժողովի լիազորությունները ֆինանսաբյուջետային ոլորտում
50. Ազգային ժողովի լիազորություններն արտաքին հարաբերությունների, պաշտպանության և ազգային անվտանգության ոլորտներում
51. Ազգային ժողովի լիազորությունները պետական մարմինների ձևավորման և դրանց նկատմամբ վերահսկողության ոլորտներում
52. Օրենսդրական գործընթացը Ազգային ժողովում
53. Պատգամավորության թեկնածուի առաջադրումը, գրանցումը և իրավական վիճակը
54. Հանրաքվեն՝ որպես անմիջական ժողովրդաիշխանության ինստիտուտի սահմանադրական հիմք
55. Ընտրական իրավունքի և ընտրական համակարգի հասկացությունը և հարաբերակցությունը
56. Ընտրություններին ՀՀ քաղաքացիների մասնակցության սկզբունքները
57. Նախընտրական քարոզչություն
58. Ընտրողների ցուցակները, ընտրատարածքներ, ընտրական տեղամասեր և տեղամասային կենտրոններ կազմելու կարգը
59. Ընտրական հանձնաժողովները (տեսակները, կազմակերպման կարգը և իրավական վիճակը)
60. Քվեարկության կազմակերպումը և անցկացումը
61. Ընտրություններում ձայները հաշվելու, քվեարկության արդյունքները որոշելու և դրանք հրապարակելու կարգը
62. ՀՀ նախագահի իրավական կարգավիճակը պետական իշխանության մարմինների համակարգում
63. ՀՀ նախագահի ընտրության և նրա լիազորությունների դադարման և դադարեցման հիմքերն ու կարգը
64. Դատական իշխանության էությունը և հատուկ սկզբունքները
65. Դատական սահմանադրական վերահսկողության ձևերը
66. ՀՀ դատական իշխանության մարմինների համակարգը, կազմակերպման և գործունեության կարգը
67. Դատավորների սահմանադրաիրավական կարգավիճակը
68. ՀՀ դատախազության կազմակերպման և իրավասության սահմանադրական հիմունքները
69. Փաստաբանական ծառայությունը և դատական իշխանությանն աջակցող մյուս մարմինները
70. Սահմանադրական դատարանի կազմավորման կարգը, սահմանադրական դատավարության ընթացակարգը, Սահմանադրական դատարանի ակտերը
1. Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական իրավունք. գիրք առաջին (դասագիրք ԲՈՒՀ-երի համար), 6-րդ լրամշակված հրատարակություն, Ն.Ա. Այվազյանի պատ. խմբագրությամբ, Եր.: Տիգրան Մեծ, 2016, 416 էջ:
2. Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական իրավունք. գիրք երկրորդ (դասագիրք ԲՈՒՀ-երի համար), 6-րդ լրամշակված հրատարակություն, Ն.Ա. Այվազյանի պատ. խմբագրությամբ, Եր.: Տիգրան Մեծ, 2016, 400 էջ:
3. ՀՀ սահմանադրական դատարանի որոշումներում արտահայտված իրավական դիրքորոշումներն ու դրանց իրացումը (ուղեցույց-ձեռնարկ), Գ. Դանիելյան, Ա. Գյուլումյան, Հ. Նազարյան, Վ. Այվազյան և Հ. Ենգոյան, ընդհանուր խմբագրությամբ Գ. Դանիելյանի, Երևան, 2016, հատոր 1, էջ 943:
4. Սահմանադրական բարեփոխումների հայեցակարգի դրույթները և դրանց իրացման հիմնական ուղղությունները Հայաստանի Հանրապետությունում (գիտագործնական հետազոտություն) / Գ.Բ. Դանիելյան, Վ.Ա. Այվազյան, Ա.Ա. Մանասյան. – Եր.: Հայրապետ հրատ., 2015. - 240 էջ:
5. Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության մեկնաբանություններ, ընդհանուր խմբագրությամբ` Գ. Հարությունյանի, Ա. Վաղարշյանի. Երևան։
«Իրավունք», 2010, 1086 էջ:
1. Պետության և իրավունքի տեսությունը որպես գիտություն. հասկացությունը, առարկան, հիմնական հատկանիշները, գործառույթները
2. «Պետության և իրավունքի տեսություն» գիտության կապը պրակտիկայի հետ
3. Պետության առաջացման տեսությունների (աստվածաբանական, նահապետական, պայմանագրային, բռնության, մատերիալիստական) ընդհանուր բնութագիրը
4. Իրավունքի առաջացման պատճառները, իրավական նորմերի ձևավորման ուղիները, զարգացման պատմական փուլերը
5. Պետություն և պետական իշխանություն: Պետական իշխանության հատկանիշները, իրականացման ձևերը և եղանակները
6. Պետության հասկացությունը և հատկանիշները
7. Պետության էությունը և սոցիալական նշանակությունը, դրանց էվոլյուցիան
8. Պետության գործառույթները. հասկացությունը, դասակարգումը, իրականացման ձևերը և մեթոդները
9. Պետության ձևը. հասկացությունը, տարրերը
10. Պետության կառավարման ձև. հասկացությունը և տեսակները
11. Կառավարման հանրապետական ձևի հասկացությունը և տեսակները
12. Կառավարման միապետական ձևի հասկացությունը և տեսակները
13. Պետաիրավական վարչաձև. հասկացությունը և տեսակները
14. Պետության կառուցակարգը (մեխանիզմը). հասկացությունը և կառուցվածքը
15. Պետական ապարատը. հասկացությունը, կազմակերպագործառութային սկզբունքները
16. Պետության մարմինները. հասկացությունը, հատկանիշները, դասակարգումը
17. Քաղաքական համակարգ. հասկացությունը, կառուցվածքը, հիմնական սուբյեկտները
18. Պետությունը և կրոնական կազմակերպությունները: Հայ Առաքելական եկեղեցին՝ որպես ազգային եկեղեցի: Թեոկրատական, կրոնականացված աշխարհիկ պետությունները
19. Իրավունքի հասկացությունը և հատկանիշները, օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ իմաստները
20. Իրավունքի և օրենքի հարաբերակցությունը: Իրավական օրենքի հասկացությունը
21. Իրավահասկացողության տիպերը. իրավաբանական և լեգիստական
22. Բնական իրավունքի հայեցակարգը
23. Իրավունքի պատմական հայեցակարգը
24. Իրավունքի մարքսիստական հայեցակարգը
25. Իրավունքի հոգեբանական հայեցակարգը
26. Իրավունքի սկզբունքները. հասկացությունը, նշանակությունը և դասակարգումը
27. Իրավունքի գործառույթները. հասկացությունը և դասակարգումը
28. Իրավական համակարգ. հասկացությունը, կառուցվածքը, արդի իրավական ընտանիքները
29. Պետության և իրավունքի հարաբերակցությունը և փոխկապվածությունը
30. Հասարակության և պետության հարաբերակցությունը
31. Իրավական պետություն. հասկացությունը և սկզբունքները
32. Սոցիալական պետությունը
33. Իրավագիտակցություն. հասկացությունը, կառուցվածքը, տեսակները և մակարդակները
34. Իրավական մշակույթը. հասկացությունը և կառուցվածքը
35. Իրավական դաստիարակություն. հասկացությունը, ձևերը և մեթոդները
36. Իրավունքի նորմը. հասկացությունը և հատկանիշները, կառուցվածքը
37. Իրավունքի նորմի և նորմատիվ ակտի հոդվածի հարաբերակցությունը
38. Իրավունքի նորմի դիսպոզիցիայի շարադրման եղանակները
39. Իրավունքի նորմի սանկցիայի շարադրման եղանակները
40. Իրավունքի ձև հասկացությունը, ձևերի դասակարգումը
41. Նորմատիվ ակտերի հասկացությունը և տեսակները
42. Օրենքներ. հասկացությունը, հատկանիշները և տեսակները
43. «Ենթաօրենսդրական նորմատիվ ակտ» հասկացությունը, հատկանիշները, տեսակները
44. Նորմատիվ ակտի գործողությունը տարածության, ժամանակի մեջ, անձանց նկատմամբ
45. Օրենքի հետադարձ ուժը
46. Իրավաստեղծագործությունը. հասկացությունը, սկզբունքները և տեսակները
47. Նորմատիվ իրավական ակտերի համակարգումը. հասկացությունը և տեսակները
48. Իրավունքի համակարգը. հասկացությունը, կարգավորման առարկան, մեթոդը, տարրերը
49. Իրավունքի ճյուղը և ինստիտուտը. հասկացությունը և տեսակները
50. Հանրային և մասնավոր իրավունքը, նյութական և վարութային իրավունքը: Իրավական վարույթները
51. Իրավահարաբերությունները. հասկացությունը, հատկանիշները
52. Իրավահարաբերությունների տարրերը. սուբյեկտ, օբյեկտ, բովանդակություն
53. Իրավահարաբերությունների տեսակները
54. Իրավահարաբերությունների մասնակիցների իրավասուբյեկտությունը
55. Սուբյեկտիվ իրավունքները և իրավական պարտականությունները. հասկացությունը և կառուցվածքը
56. Իրավաբանական փաստի հասկացությունը և դասակարգումը
57. Իրավունքի կենսագործումը (իրականացումը). հասկացությունը և տեսակները
58. Իրավունքի նորմերի կիրառման հասկացությունը և փուլերը, իրավակիրառման ակտերը
59. Իրավունքի բացեր հասկացությունը: Իրավունքի և օրենքի անալոգիան
60. Իրավաբանական կոլիզիաները և դրանց լուծման եղանակները
61. Իրավունքի նորմերի մեկնաբանումը. հասկացությունը, տեսակները՝ ըստ սուբյեկտների
62. Իրավունքի նորմերի մեկնաբանությունը, մեկնաբանման եղանակները
63. Իրավունքի նորմերի մեկնաբանումը՝ ըստ ծավալի. տառացի, տարածական, սահմանափակ
64. Իրավական նորմերի պարզաբանումը, պարզաբանման տեսակները
65. Իրավաչափ վարգագիծը. հասկացությունը և տեսակները
66. Իրավախախտումը. հասկացությունը, հատկանիշները, տեսակները, իրավաբանական կազմը
67. Իրավական պատասխանատվությունը. հասկացությունը, հատկանիշները, հիմքերը, գործառույթները
68. Իրավական պատասխանատվության տեսակները և սկզբունքները
69. Օրինականության հասկացությունը, սկզբունքները
70. Օրինականության երաշխիքները. հասկացությունը և տեսակները
71. Օրինականության, իրավակարգի, հասարակական կարգի հասկացությունները
1. Ներսեսյանց Վ.Ս., Իրավունքի և պետության տեսություն: Երևան, 2001:
2. Ա.Գ. Վաղարշյան, Պետության և իրավունքի տեսություն 1, Դասախոսու-թյուններ, Երևան, 2010, 2016:
3. Ա.Գ. Վաղարշյան, Պետության և իրավունքի տեսություն 2, Դասախոսու-թյուններ, Երևան, 2011, 2017:
4. Խրոպանյուկ Վ.Ն., Պետության և իրավունքի տեսություն: Երևան, 1997:
6. Գ.Բ. Դանիելյան, Իրավաստեղծ գործունեություն և իրավաբանական տեխնիկա: Ուսումնական ձեռնարկ / Գ.Բ. Դանիելյան. – Եր.: «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2021. – 256 էջ:
7. Марченко М.Н., Теория государства и права: учебник, Москва: Проспект, Изд-во Московского университета, 2018.
8. Морозова Л.А., Теория государства и права: учебник, Москва: Норма, Инфра-М, 2017.
9. Радько Т.Н., Теория государства и права: учебник для бакалавров, Москва: Проспект, 2016.
Հետադարձ կապ
Էլհասցե` gdanielyan@ysu.am
Հեռ.` 060-71-02-56