Արժեքներ, պատմություն, անցած ճանապարհ. ԵՊՀ տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի ուղին՝ գիրք-ալբոմում

Երևանի պետական համալսարանի տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի դեկան Կառլեն Խաչատրյանի խոսքով, երբ քննարկվում էր ֆակուլտետի 90-ամյակի միջոցառումների ծրագիրը, հանձնաժողովի համար առանցքային հարցերից մեկն այն էր, թե ինչպես ներկայացնել ֆակուլտետի անցած ուղին։ Քննարկումների արդյունքում ընտրվել է գիրք-ալբոմի ձևաչափը։ 

ԵՊՀ հրատարակչության ջանքերով լույս տեսած «Երևանի պետական համալսարանի տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ-90» վերտառությամբ գիրք-ալբոմում ամփոփվել են ֆակուլտետի անցած ճանապարհը, արժևորվել տարիների ձեռքբերումները, հիշատակվել ֆակուլտետի կայացման և զարգացման գործում անուրանալի վաստակ ունեցող անձինք։

«Երբ սկսեցինք աշխատել, հասկացանք, որ նյութը բավականին ծավալուն է, և ընտրված ձևաչափը լավագույն տարբերակն է։ Եթե դիտարկեք գրքի կառուցվածքը, կտեսնեք, որ, ըստ էության, ֆակուլտետի գործունեության յուրաքանչյուր կարևոր ոլորտ փորձել ենք ներառել»,- նշեց ֆակուլտետի դեկանը՝ ընդգծելով, որ համալսարանի հիմադրումից ի վեր տնտեսագիտական կրթությունը եղել է կարևոր ուղղություններից մեկը։ 

Ֆակուլտետի կազմավորումից մինչև մեր օրեր․ ի՞նչ բովանդակություն ունի գիրքը

Գիրք-ալբոմը բաղկացած է 14 բաժիններից, որոնք մանրամասնորեն ներկայացնում են ԵՊՀ տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի 90-ամյա պատմությունն ու զարգացման ճանապարհը։

Ընթերցողը կարդում է պատմությունը՝ ծանոթանալով ֆակուլտետի ստեղծմանն ու զարգացմանը, տեղեկանալով, որ ֆակուլտետը՝ որպես առանձին միավոր, կազմավորվել է 1933-1934 ուստարում։ Այս էջերում տեղ են գտել նաև այն անձինք, որոնք իրենց աշխատանքով ու հանձնառությամբ մեծ ներդրում են ունեցել ֆակուլտետի կայացման և զարգացման գործում։ 

ԵՊՀ տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի պատմությունը, որը կերտվել է փոքր կազմով և սահմանափակ ռեսուրսներով, այնուհետև անցնում է զարգացման ու նոր նախաձեռնությունների շրջափուլ։ Հասնելով ֆակուլտետի կարևորագույն փուլերին՝ գրքի էջերը ընթերցողին ներկայացնում են նաև այն մարդկանց, որոնք կատարել են բազում ներդրումներ գիտության, կրթության և հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտներում։ Այս շարքում կարելի է գտնել թե՛ դասախոսներին, որոնք հաղթահարել են բազմաթիվ մարտահրավերներ և մնացել ֆակուլտետի կայացման կարևոր էջերում, թե՛ ուսանողներին, որոնք ներկայում դարձել են անվանի մասնագետներ և հիշվել որպես ֆակուլտետի լավագույն շրջանավարտներ։ Ընթերցողն անգամ հնարավորություն է ունենում տեսնելու ֆակուլտետի առաջին ուսանողներին ու դասախոսներին։

Ֆակուլտետի կազմավորումից մինչև դեկաններ, կառավարման մարմիններ, ամբիոններ, կրթական ծրագրեր, գիտական կյանք, միջազգային կապեր, համագործակցություններ, ուսանողական կյանք, շրջանավարտներ, երախտավորներ, առանցքային իրադարձություններ․ այս բաժիններն ապահովում են համապարփակ պատկերացում՝ ընդգրկելով ֆակուլտետի զարգացման բոլոր հիմնական կողմերը՝ ներառյալ կրթաթոշակառուներ, մասնակցություն արցախյան պատերազմներին և այլն։

Պատմություններ, իրադարձություններ, դեմքեր, որոնք գրքի առաջին էջերից ուղեկցում են ընթերցողին՝ ստանալու ամփոփ տեղեկություններ ԵՊՀ տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի մասին՝ ֆակուլտետի կյանքի վառ պահերն արձանագրող լուսանկարներով։ 

Տեղեկությունների հավաքագրումը՝ յուրօրինակ մարտահրավեր

Թեև գիրք-ալբոմի ստեղծման աշխատանքները, տվյալների հավաքագրումն ու ճշգրտումը բարդ ու ժամանակատար էին, այնուամենայնիվ ստեղծագործական թիմը գործել է համակարգված ու միասնական։ Տարիների ընթացքում փնտրված և համախմբված պատմությունները, փաստերը, լուսանկարները և կենսագրական տվյալները պահանջում էին անսպառ ջանքեր և ուշադրություն յուրաքանչյուր մանրուքի նկատմամբ։ Համառ և անզիջում աշխատանքի արդյունքում հաջողվել է գտնել նույնիսկ անհասանելի թվացող տեղեկություններ՝ սկսած ֆակուլտետի հիմնադրման առաջին օրվանից մինչև մեծագույն ձեռքբերումներ։ Այդ ճանապարհը ներառում էր թե՛ պատմական փաստեր, թե՛ անվանի անձանց կենսագրություններ։

Ժամանակագրական կարգով կարևոր տեղեկությունների հավաքագրման աշխատանքների համար որպես հիմնական աղբյուրներ ծառայել են ԵՊՀ արխիվային փաստաթղթերը, ԵՊՀ պատմության թանգարանը, անվանի դասախոսների կենսագրությունները, Հայրենական մեծ պատերազմում և Արցախյան գոյապայքարում համալսարանականների մասնակցությանը նվիրված հրապարակումները, ինչպես նաև ԵՊՀ «Վարդանանք» ռազմահայրենասիրական դաստիարակության ակումբի պարբերաթերթերը։ 

Խմբագրական խորհրդի պատասխանատու քարտուղար Հասմիկ Մարգարյանը նշեց, որ թեև գիրքը լույս է տեսել ֆակուլտետի 90-ամյակին նվիրված միջոցառումներից հետո, սակայն գիրք-ալբոմում տեղ են գտել նաև 2024 թվականի հոկտեմբերին անցկացված հոբելյանական միջոցառումները նկարագրող տեղեկությունները և լուսանկարները։

«Գիրք-ալբոմի ստեղծման ուղղությամբ տարվող աշխատանքները ԵՊՀ-ում տնտեսագիտական կրթության կազմակերպման, որպես առանձին ինքնուրույն ստորաբաժանում ֆակուլտետի սկզբնավորման և գործունեության տարբեր փուլերի վերաբերյալ կարևոր տեղեկությունների հավաքագրման բարդ և պատասխանատու գործընթացը համակարգել է խմբագրական խորհուրդը՝ ֆակուլտետի դեկանի գլխավորությամբ։ Խմբագրական խորհուրդը լիահույս է, որ ԵՊՀ տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի անցած երկար և բեղուն ճանապարհն ամփոփող սույն գիրք-ալբոմը հետագայում կծառայի որպես աղբյուր՝ ֆակուլտետի կրթական և գիտական նորանոր ու է՛լ ավելի մեծ նվաճումներն արձանագրող հոբելյանական հերթական միջոցառումների համար»,- ասաց ֆակուլտետի գիտական խորհրդի քարտուղար, տնտ․ գիտ․ թեկնածու, դոցենտ Հասմիկ Մարգարյանը։ 

Այսպիսով, գրքի էջերը կարող են նպաստել «մեկնելու» յուրօրինակ ճամփորդության՝ բացահայտելով այն արժեքները, որոնք շարունակում են «ապրել» նաև այսօր։